Datasets:
Q-bert
/
Custom-2204

Dataset card Data Studio Files Community
1
Proje
stringlengths
146
2.81k
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: SULARIN ARITILMASINA YÖNELİK ÇEVRE DOSTU ADSORBANLAR HAZIRLANMASI VE İNOVATİF BİR ARITMA - ÇUBUK ELEK ? YÖNTEMİ GELİŞTİRİLMESİ Özet: İnsan sağlığı açısından toksik özellik gösteren ağır metallerin tayini oldukça önemlidir. İçme sularında yapılan analizler sonucunda kimi zamanlarda Dünya Sağlık Örgütünün (WHO) önerdiği limitlerin üzerinde ağır metal derişimlerine rastlanmıştır. Suların arıtılmasını kendimize hedef seçerek farklı adsorbanlarla, toksik elementin arıtılmasına yönelik, literatürde olmayan yenilikçi bir arıtma yöntemi geliştirilmiştir. Projemizde üç farklı destek maddesinden (saç, muz kabuğu, çam yaprağı) yararlanılmıştır. Çevreyle dost bu doğal malzemelerin üzerinde adsorptif malzeme olan nano boyutlu magnetit bileşiği oluşturulmuştur. Elde edilen adsorbanların arıtma verimleri incelenmiş aralarında en etkilisi olarak saç belirlenmiştir. Adsorbanın yüzey karakterizasyonu, yüzey pH'ının belirlenmesi, adsorpsiyona pH etkisi, adsorban dozu etkisi, adsorpsiyon izotermleri, kinetik çalışmalar, prototip oluşturma, analizin doğrulanması ve gerçek örneklere uygulamalar deneyleri yapılmıştır. Projemizin en önemli aşamasında ise elde edilen adsorban, delikli yapısından yararlanmak üzere elek içine yerleştirilerek çubuk haline getirilmiştir. Su ortamına daldırılıp karıştırılarak etkili bir adsorpsiyon sağlanmıştır. Deneyler sonucunda hem etkili adsorbanlar elde edilmiş, hem de patent başvurusu yapılabilecek yeni bir arıtma yöntemi geliştirilmiştir. 3 farklı adsorbanın sentezlendiği ve 14 farklı elementin arıtılmasına yönelik ayrıntılı bir proje hazırlanmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: COĞRAFYA Proje İsmi: BAYBURT DOĞA TARİHİ MÜZESİ Özet: Anadolu karasının genel itibariyle jeolojik geçmişi çok eski olmamasına rağmen tabiat varlıkları bakımından oldukça zengindir. Bu zenginlik içerisinde büyük payı kayaç grupları ve denizel fosil alanları oluşturmaktadır. Fakat eldeki bu varlığın tespiti, korunması, gelecek kuşaklara aktarılması ve sergilenmesi yönünde atılan adımlar oldukça yetersizdir. Bayburt ilinde bu kapsamda koruma altına alınmış sadece 3 lokasyon bulunmaktadır. Bu projeyle Bayburt İlinde doğal miras niteliği taşıyan denizel fosil alanlarının koruma altına alınması ve kurulacak olan bir doğa tarihi müzesiyle toplumun bu konuda bilgi ve farkındalık kazanması temel amaçtır. Bu kapsamda literatür ve ofis çalışmaları sonrası tespit edilen olası alanlara saha araştırması gerçekleştirilmiş ve 6 fosil lokalitesi tespit edilmiştir. Alanlarda 20 farklı denizel fosil türü tespit edilmiştir. Fosil alanlarının koruma altına alınabilmesi için ilgili kurumlara bilgilendirme yapılmıştır. Akabinde elde edilen bulgulara kayaçlar ve herbaryum koleksiyonları da eklenerek Bayburt Doğa Tarihi Müzesi tasarlanmıştır. Tasarım maket ve sanal olarak iki şekilde ortaya konmuştur. Sanal müze ARTSTEPS yazılımı kullanılarak etkileşimli bir şekilde oluşturulup web tabanlı olarak artırılmış gerçeklik (VR) ekipmanlarıyla da ziyaret edilebilmektedir. Tasarlanan müzenin fiilen gerçekleştirilmesi için ise Bayburt İl Kültür Müdürlüğü'yle görüşmeler yapılmış; halihazırda Kültür Bakanlığı'nca projelendirilen Çinimaçin Müzesi Kompleksinin bir bölümünün Bayburt Doğa Tarihi Müzesi olarak oluşturulabileceği vurgulanmıştır. Böylece projenin mali yükü ortadan kalkmış olacaktır. Sonuç olarak Bayburt Doğa Tarihi Müzesi projesiyle tespit edilen fosil yataklarının sürdürülebilir bir şekilde koruma altına alınması, müze aracılığıyla ziyaretçilere sunulması, eğitime katkı sunacağı ve ilde yeni bir destinasyon haline gelip kalkınmada pozitif bir etki oluşturacağı beklenmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: COĞRAFYA Proje İsmi: AÇIK DENİZ HİBRİT ENERJİ (DALGA VE RÜZGâR ENERJİSİ) DÖNÜŞTÜRÜCÜSÜ TASARIMI VE ÜLKEMİZ EGE DENİZİ KARASULARI İÇİN UYGUN YER SEÇİMİ Özet: Günümüzde enerjiye olan gereksinim tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de giderek artmaktadır. Enerji gereksinimin önemli bir kısmı fosil yakıt kökenli sistemler ile karşılansa da özellikle son yıllarda hidroelektrik santraller, kara üstü rüzgâr enerji santralleri, jeotermal enerji vb. yenilenebilir enerji kaynaklarının enerji üretimindeki payı artmaktadır. Ülkemiz üç tarafı denizlerle çevrili bir yarımada konumu ile açık deniz koşullarındaki yenilenebilir kaynakların değerlendirilmesine oldukça uygun bir yapıda olup, bu kaynakların verimli kullanımı enerjideki dışa bağımlılığı azaltarak, yerli ve milli enerji üretiminin desteklenmesine katkı sağlayacaktır. Sunulan projede, yenilenebilir enerji kaynaklarından dalga ve rüzgâr enerjisinin, açık denizde hibrit bir sistem olarak bir arada kullanımı araştırılmıştır. Açık deniz rüzgâr türbinleri son yıllarda uygulamaları hızla gelişmekte olan sistemler olmasına rağmen dalga enerji dönüştürücüleri özellikle ilk yatırım maliyetlerinin yüksek olması nedeniyle henüz istenilen ölçüde yaygınlaşmamıştır. Noktasal algılayıcı tipteki dalga enerji dönüştürücülerinin, tekil kazık üstü açık deniz rüzgar enerji santraline entegre edilmesi ile sistemlerin ilk yatırım maliyetleri düşmekte ve aynı anda iki farklı yenilenebilir enerji kaynağından yararlanılabilmektedir. Bu durumda yalnızca rüzgâr enerjisinden değil rüzgârların oluşturduğu dalga enerjisinden de yararlanılabilecektir. Kavramsal olarak tasarımı gerçekleştirilen açık deniz hibrit enerji dönüştürücü prototipi için ülkemiz Ege Denizi karasularındaki uygun yerleşim bölgeleri araştırılmış ve özellikle Bozcaada ve Gökçeada kıyılarının bu hibrit enerji dönüştürücüleri için uygun özellikte olduğu sonucuna varılmıştır. Uygun yer seçiminde yalnızca rüzgâr ve dalga potansiyeli değil, denizcilik ve askeri faaliyetleri ilgilendiren bir çok farklı kriter de göz önünde bulundurulmuştur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: LİSSAJOUS EĞRİLERİ İLE İHA'LARIN BÖLGE GÖZETİM OPERASYONLARINDA OPTİMİZASYONUN SAĞLANMASI Özet: Bu çalışmada öncelikle İHA'ların Lissajous eğrisi üzerinde başlangıç yerleştirmesi ve sensör menzili türev kullanılarak optimize edilmeye çalışılmıştır. Bu amaca yönelik öncelikle İHA'lar arası çarpışma olmaması için Lissajous eğrilerinin özelliklerinden yararlanarak İHA'lar için başlangıç parametre değerleri bulunulmuştur ki İHA'lar birbiriyle çarpışmasın. Bu, iki tane kesişim noktası belirten parametre değerlerinin farkı incelenerek ve başlangıç yerleştirmesini ona göre yaparak başarılmıştır. Bu sonra bilgisayar simülasyonları ile doğrulanmıştır. Sonrasında İHA'ların sensör menzilleri ve Lissajous eğrisinin frekansı arasında türev ile optimizasyon kullanılarak bir ilişki bulunmuştur. En sonunda Lissajous eğrisinin frekansını belirli bir bölgeye göre optimize etmek için Monte Carlo simülasyonlarından yararlanılmıştır. Belirli parametrelerle yapılan simülasyon, frekans değerlerini deneyip dikdörtgensel bölge içine konulan bir nesneyi bulma süresini en aza düşüren frekans değerini bulmuştur. Böylelikle hem İHA'ların başlangıç pozisyonları hem de Lissajous eğrisinin parametreleri optimize edilmiştir. Ondan sonra yeniden Monte Carlo simülasyonu kullanılarak Lissajous eğrisi, başka yaygın bir eğri olan horizontal sweep ile karşılaştırılıp Lissajous eğrisinin daha iyi performans gösterdiği görülmüştür.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: KARBON KUANTUM NOKTALARIN ÜRETİMİ VE İÇ KANAMA TESPİT SİSTEMİNİN GELİŞTİRİLMESİ Özet: Nanoteknoloji ile üretilen özel malzemeler ya da keşfedilen ölçüm teknikleri insanlığı olumlu yönde etkilemektedir. Özellikle canlı sağlığına zararı olmayan ve yenilenebilir malzeme ve teknikler bilim dünyasında ilgi odağıdır. Son yıllarda teknolojide yaşanan önemli gelişmeler, tıp alanında teşhis ve tedavi aşamalarına yansımıştır. Hastalık teşhisinde kullanılan önemli tekniklerden medikal görüntüleme, teşhisin en önemli bileşenidir. Bu projede mor ötesi ışık altında görünür ışık yayınlayan toksik olmayan karbon kuantum noktaların (quantum dots) yeşil sentez yoluyla üretilmesi, üretilen kuantum noktalar ile iç kanamayı anlık tespit edebilen yeni yöntem geliştirilmesi ve bu yöntemi insan vücudunu temsil eden bir maket üzerinde gösterilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, mor ötesi ışık altında ışıma yapabilen karbon kuantum noktalar basit ve güvenli bir yöntemle sentezlendi. Sentezlenen su içindeki nanoyapılar insan damarı benzeri bir yapay maket oluşturularak ince boru içinden geçirilip damardan akan kan benzeri bir ortam hazırlandı (in vitro). Damarın üzeri kapatılarak sağlıklı damarları temsil eden sistem mor ötesi ışık altında algılandı. Daha sonra ince borular zedelenerek yapay iç kanama oluşturulup bu şekilde mor ötesi ışık altında görünler alındı. Sentezlediğimiz ürün incelendiğinde mor ötesi ışık altında görünür ışık yayınlayan kuantum noktalar olduğu anlaşılmıştır. Mor ötesi ışık altında yaptığı parlak ışıldama ile çalışmanın amacı olan iç kanama tespitinde kullanılabilecek yeni yöntem in vitro olarak uygulanmıştır. Sonuç olarak, teknolojide büyük öneme sahip canlılara zarar vermeyen organik kuantum noktalar sentezlendi. Bu yeni nesil ürün ile tıp alanında iç kanamanın teşhisinde kullanılabilecek canlı sağlığına zarar vermeyen, çevre dostu, düşük maliyetli ve yenilebilir bir yeni yöntem geliştirilmesinin mümkün olabileceği ortaya konulmuştur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: VARİGNON PARALELKENARININ GEOMETRİK ÖZELLİKLERİ Özet: Çalışmamızda; bir dörtgenin ve Varignon paralelkenarının kenarlarının köşegenlerinin kesişim noktalarının oluşturduğu geometrik şekillerin özelliklerinin ve ilişkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Proje çalışmamıza Varignon paralelkenarı ile ilgili literatürde var olan çalışmalar incelenerek başlanmıştır. Varignon paralelkenarı ile ilgili çizimler Dinamik Geometri yazılım programı kullanılarak yapılmıştır. Elde edilen bulgular doğrudan ispat yöntemiyle ispatlanmıştır. Dörtgenlerin köşegenleri ile Varignon paralelkenarının kenarlarının kesiştiği noktaların oluşturduğu dörtgensel, üçgensel bölgelerin çizimleri ve birbirleriyle olan ilişkilerinin incelenmiştir. Oluşturulan Varignon paralelkenarının dışında kalan üçgenlerin ağırlık merkezlerinin oluşturduğu dörtgenin geometrik özellikleri incelenmesi gerçekleştirilmiştir. Bu incelemeler sonucunda bir dörtgenin köşegenleri ile bu dörtgenin Varignon paralelkenarlarının kesiştiği noktaların oluşturduğu dörtgenin alanının 4 katı olduğu elde edilmiştir. Dörtgenin köşegenlerinin Varignon paralelkenarı ile kesişim noktaları ve Varignon paralelkenarının köşegenlerinin kesişim noktasının oluşturduğu dörtgenlerin alanları arasında ilişki olduğu tespit edilmiştir. Bu dörtgenin Varignon paralelkenarının dışında kalan üçgenlerin ağırlık merkezleri birleştirilerek oluşan dörtgenin köşegen uzunluğu ve dörtgenin köşegen uzunluğu arasında sabit bir oran olduğu keşfedilmiştir. Dörtgenin Varignon paralelkenarının dışında kalan üçgensel bölgelerin ağırlık merkezleri birleştirilerek oluşan dörtgenin alanı ile ana dörtgenin alanı arasında ilişki tespit edilmiştir fakat Varignon paralelkenarının dışında kalan üçgenlerin alanları arasında bir ilişkiye ulaşılamamıştır. Dörtgenin köşeleri ile Varignon paralelkenarının köşelerinin birleştirilmesi ile oluşan dörtgensel ve üçgensel bölgeler arasında bir ilişkiye ulaşılmıştır. Köşelerin birleştirilmesi sonucu iç bölgede oluşan dörtgenin alanının ana dörtgenin alanına çok yaklaşık olduğu fakat eşit olmadığı görülmüştür.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: EYVAH DÜŞÜYORUM Özet: İnşaat sektörünün tehlikeli yapısı, inşaat sektöründeki iş kazalarının ve ölümlerin artmasında önemli bir etkiye sahiptir. Yüksekten düşme, bu ölümlerin en önemli kaynaklarından biridir. İnşaat sahalarındaki yüksekten düşme iş kazalarına karşı uygulanan birçok önleme stratejisine ve çabalarına rağmen ölüm oranları kayıtları, önemli bir düşüşü göstermemektedir. Tıp literatüründe, kazadan sonra geçen süre, travma hastalarının önlenebilir ölümlerini ve kalıcı sakatlıklarını önlemek için kritik öneme sahiptir. Bunları birleştirerek, acil durum sağlık ekibine düşme yüksekliği ve düşme zamanı bilgilerini içeren gerçek zamanlı bildirim sağlamak için giyilebilir bir cihaz kullanarak şantiyelerdeki yüksekten düşme kazalarını zamanında tespit etmek için nesnelerin interneti (IoT) teknolojisiyle sistem geliştirilmiştir. İnşaat işçileri için yüksekten düşme kazalarının ciddi ve ölümcül sonuçlarının azaltılmasına yardımcı olmak amacıyla, kazazedeye mümkün olan en erken tıbbi müdahalenin sahada yapılması amaçlanmaktadır. İnşaat işçilerinin şantiyede kullanabileceği bir giyilebilir sistem geliştirilmiş ve cansız manken kullanılarak şantiyelerde yüksekten düşmeye karşı test edilmiştir. Testler, kaza düşme yüksekliğinin hesaplanmasında genel olarak %5,8'lik bir hata oranına sahip olarak, yüksekten düşme kazalarının %100 başarılı bir şekilde tespit edilmesiyle umut verici sonuçlar elde edilmiştir. Yüksekten düşme zamanını doğru bir şekilde tespit etmek için, sistemin bağlantısı kesilen ağ süresinin tespitini gösteren testler yapılmış ve sonuçlar genel olarak %3,16 hata oranı ile doğru elde edilmiştir. Sistemin şantiyelerde yanlış pozitiflere karşı doğrulanması için ek testler de gerçekleştirilmiş ve deneylerin hiçbiri testler sırasında yanlış alarm vermemiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: ATIK YAĞLARDAN ANTİBAKTERİYEL ETKİLİ KOROZYON ÖNLEYİCİ BOYA ELDESİ Özet: Atık bitkisel yağlar ekotoksik olduğundan dolayı çevreyle uyumlu olarak yönetilmesi gereken atıklar arasında bulunmaktadır. Bitkisel atık yağların bertaraf edilmesindense, bu atıklardan yararlanılması, mümkün olduğunca çevreye ve insana en yüksek faydayı sağlayacak şekilde geri kazanılması oldukça önemlidir. Çalışmamızda, atık yağlardan antibakteriyel etkili korozyon önleyici boya elde ederek atık yağların çevreye olan zararlarını önlemeyi ve atık yağlara alternatif bir kullanım alanı oluşturmayı hedeflemekteyiz. Korozyon önleyiciler (inhibitörler), korozif etkiyi azaltmak veya önlemek için korozyon ortamına katılan maddelerdir. Bu maddeler çoğu zaman metal yüzeyinde koruyucu bir tabaka oluşturarak korozyonu önlemektedirler. Ekolojik inhibitörler ise son yıllarda korozyon çalışmalarında en çok kullanılan maddelerdir. Günümüzde korozyon inhibitörü olarak kullanılan birçok organik bileşiğin toksik etkisi olduğu tespit edildiği için bu çalışmalar daha da önem kazanmıştır. Atık yağlardan elde ettiğimiz gliserinin, asidik ve tuzlu su çözeltilerinde metal yüzeyinde koruyucu bir film oluşturarak çinkonun korozyonunu önemli ölçüde yavaşlattığı belirlenmiştir. Bu da gliserinin doğal bir inhibitör olarak kullanımının uygun olacağını göstermektedir. Elde ettiğimiz gliserinden antibakteriyel etkili korozyon önleyici boya üretip atık yağların çevreye olan zararlarını önlemeyi ve atık yağlara alternatif bir kullanım alanı sağlamaktayız. Çalışmamız, çevreye zararlı olan atık yağların korozyonla mücadele gibi oldukça maliyetli bir sektörde kullanılabileceğini göstermektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: NON-INVAZİV YÖNTEMLE KAN ŞEKERİ ÖLÇÜMÜ Özet: Bilindiği üzere şeker hastalığı ülkemizde ve dünyada yaygın olarak görülen ve komplikasyonları ile ölüm dahil ciddi sorunlara yol açabilen bir hastalıktır. İnsülin kullanımı bir tedavi seçeneği olsa da kan şekeri düzeylerinin ölçümü ve takibi son derece hayatidir. Günümüzde hala invaziv bir yöntem olan glukometre ile kan şekeri takibi yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak bu yöntemin acılı olması, enfeksiyonlara davetiye çıkarması ve psikolojik olarak olumsuz etkiler yaratması nedeniyle araştırmacılar non invaziv yöntemler arayışına girmişlerdir. Fotopletismografi kan akımındaki değişiklikleri algılayarak hastalar hakkında bazı parametrelerin ölçülmesine olanak sağlamaktadır. Uygun dalga boyunda ledler kullanılarak fotopletismografi yöntemi kan içindeki bazı bileşenlerin yoğunluğu hakkında bilgi verebilmektedir. Bizim projemizde 910nm dalga boyunda led kullanılarak geliştirmiş olduğumuz cihaz ile kan şekeri tayini mümkün olmuştur. Geliştirdiğimiz cihaz kurmuş olduğumuz web sitesi ile entegre çalışarak bir şeker takip ekosistemi meydana getirmiştir. Makine öğrenme yöntemi ile cihaz kendi kendine kalibrasyonunu sürdürme özelliğine sahiptir. Cihaz, kasası ve web sitesinin tamamlanmasından sonra diyabet olduğu bilinen yedi gönüllü ile cihaz test edilmiştir. Gönüllülerin kan şekeri değerleri 93 mg/dL ile 164 mg/dL (ort. 122,4±20,7) arasında bulunmuştur. Eş zamanlı olarak cihazın ham ölçüm değerleri 431 ile 816 (ort. 610,0±100,2) arasında değişmiştir. Bu veriler ile yapılan regresyon analizinde R² değeri 0.98630273 olarak hesaplanmıştır ki, bu non invaziv olarak elde edilen değerin gerçek kan şekeri arasında korelasyonun güçlü olduğunu göstermektedir. Ayrıca cihazımızın hata payı %5'in altında olarak hesaplanmıştır. Gerek kan şekeri takip ekosistemi gerekse kendi kendine kalibre eden non invaziv bir şeker ölçüm cihazı literatüre kazandırılmış birer yenilik olma özelliğine sahiptir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: YAŞAYANLAR VE ZİYARET EDENLER EKSENİNDE KUZGUNCUK'UN DENEYİMLENME PRATİKLERİ Özet: Kuzguncuk, tarihi boyunca çok kültürlü yapısı, mahalleli ruhu ve dayanışması, nostaljik sokakları ve mekanları ile İstanbul için önemli bir yere sahiptir. Kent nüfusunun artışı ile birlikte literatürde sahil kasabası olarak yer alan bu mekân, günümüz kent yaşantısı içerisinde özgün bir değerdedir. Kuzguncuk'ta yahut benzeri kıyı köylerinde sahip olunan otantik ve kendi içinde mahalle kültürü olan mekanlar, kalabalıklar arasında koşturan kent insanı için genellikle ideal görülen bir yaşam alanı olarak algılanır. Yüksek apartmanlarda ve renksiz sokaklarda yaşam süren ziyaretçilerin pek çoğu, Kuzguncuk'u ziyaret süreçlerini bir 'görsel estetik an' yaşama olarak da tarif ederler. Öte yandan, Kuzguncuk sakinleri için bu durum bir kaçış merkezinden ziyade bir varoluş alanıdır. Bu çalışma, Kuzguncuk örneği üzerinde yaşanan bu ikili durumu analiz ederek bunun sonuçları üzerine 'Sürdürülebilir Kentler ve Topluluklar' teması etrafında çeşitli öneriler sunmak amacıyla tasarlanmıştır. Buna bağlı olarak Kuzguncuk'u ziyaret eden 21, orada ikamet eden 21 olmak üzere toplam 42 katılımcı ile derinlemesine mülakatlar gerçekleştirilerek araştırma verisi toplanmıştır. Araştırma sonucunda, kentin cazibe mekanlarından biri olan Kuzguncuk'un ziyaretçiler ve ikamet edenler tarafından karşılaşma mekanı olarak bir yanda 'kaçış' öte yanda 'kaçma' motivasyonu doğurduğu saptanmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: EŞBÖLENORTAY Özet: Çalışmamız Apollonius Theorem olarak bilinen kenarortay teoreminin ulaşabildiğimiz ispatlarını inceleyerek bu formülü başka nasıl kullanabiliriz çabalarından yola çıktık. Yapılan alan araştırmasında bu formülle nasıl bir sonuca varılabileceği düşündük. Formülü kullanışlı hale getirip kalıcı olması için formül üzerinde değişikler yaptık. Geometride sorular çözülürken vakit değerli bir kavramdır. Bu sebeple bazı soru türlerinde zaman kaybını önlemek için çeşitli formüller bulunmuştur. Kenarortay teoremi üzerinde çalışırken üçgende bir kenarın orta noktasını karşı köşeye birleştiren doğru parçasının, yani kenarortayın uzunluğu, kenarlar ile arasındaki bağıntı kullanılarak bulunur. Üçgenin bir kenarını kenarortay ile iki eşit parçaya değil, eşbölenortay ile üç eşit parçaya böldüğümüzde kenarlar ve eşbölenortaylar arasında nasıl bir bağıntı ortaya çıktığını inceledik. Ya da üçgenin bir kenarını kenarortay ile iki eşit parçaya değil, eşbölenortay ile dört eşit parçaya böldüğümüzde kenarlar ve eşbölenortaylar arasında nasıl bir bağıntı ortaya çıktığını inceledik. Daha sonra bu üçgenin bir kenarını kenarortay ile iki eşit parçaya değil, eşbölenortay ile n eşit parçaya böldüğümüzde kenarlar ve eşbölenortaylar arasında nasıl bir bağıntı ortaya çıktığını inceledik ve sonuçta bir genel formül oluşturduk. Bu formülün kalıcı olması için kombinasyon ve binomdan yararlandık.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: BAŞKASININ GÖZLÜĞÜNÜ TAKMAK Özet: Empati ya da duygudaşlık, bir başkasının duygularını, içinde bulunduğu durum ya da davranışlarındaki amaçları anlamak ve özümsemek demektir. Empati becerisi geliştirilebilirse iletişim ve kişilerarası ilişkilerin güçlenmesi sağlanarak yardımlaşma, paylaşma becerileri de geliştirilebilir. İlişkilerin sağlam kurulmasının temelini oluşturan empatinin gençlere ve çocuklara dijital bir oyunla kazandırılması, sosyal hayatta iletişim olgusunun güçlendirilmesi projenin hedeflerini oluşturmaktadır. Çalışmada ebeveyn, kardeş, öğretmen ya da arkadaşlarıyla yakın zamanlarda problem-çatışma yaşayan gönüllü öğrenciler iki gruba ayrıldı. Birinci gruba (A grubu - Kontrol grubu) herhangi bir uygulama yapılmazken, ikinci gruptan (B grubu - Deney grubu) kodlama-yazılım ile tasarlanan empati dijital oyununu oynamaları istendi. Oyunda belirli bir kod dili (Java Script) yer almaktadır. Bir oda içerisinde tanımlanan alanda birkaç adet gözlük bulunmakta, karakterin bu gözlüklerden birini seçip kullanması ve karşısındaki kişinin yerine geçmesi istenmektedir. Oyunun uygulanma amacı, oyuncunun karşısındaki kişinin içinde bulunduğu durum ve davranışlarındaki amaçlarını anlamasını sağlamaktır. Dijital oyunu test etmek amacıyla her iki gruba da anket uygulaması yapıldı. Anket verileri, projenin amacına ulaşıp ulaşmadığını kontrol etme fırsatını sunarken, oyunun oyuncular üzerindeki etkisini göstermektedir. Dijital oyun ile oyuncuların kendilerini başkasının yerine koyabilmeleri sağlanabilecek ve bu sayede yanlış anlaşılmalar azaltılarak güven ortamı geliştirilebilecektir. Empati değerinin kazandırılması sayesinde sorunların daha kolay dile getirilerek önyargısız bir bakış açısı ile sağlam ilişkilerin kurulabileceğine inanılmaktadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: COĞRAFYA Proje İsmi: ERCİYESİN COĞRAFİ FLORASI: KABARTMA ATLASI Özet: Kayseri ili ve çevresinin coğrafi özelliklerinin belirlenmesinin yanında bu bölgede yetişen endemik bitki türlerinin belirlenerek görme engelli bireylerinde yaparak, yaşayarak ve hissederek hem coğrafyaya olan ilgilerinin artması hem de kabartma görseller ve Braille alfabesi ile desteklenen yazılarla ve okunan barkod uygulamaları ve farklı yabancı dillerde şehrimize gelen turistlerin cep telefonlarındaki uygulamaları ile rahatça ulaşabilecekleri bir coğrafi yazılım sistemi oluşturarak bir coğrafi atlas geliştirdik. Ayrıca çalışmamızda; Kayseri ilinin çok daha güvenilir floristik bitki listesini belirlerken görme engelli bireylerinde bu toplumda her şeyi öğrenmeye haklarının olduğunu düşünerek, toplum da bir farkındalık projesi oluşturmak istedik. Görme engelli bir öğrenci olarak başta kendim ve çok sayıda arkadaşlarımın öğrenme konusunda çeşitli sorunlar yaşadığını ve bu yaşanılan sorunların eğitim-öğretim hayatımızı olumsuz yönde etkilediği bilinmektedir. Görme engelli bireyler için teknolojiye dayalı gelişmeler önemli eğitim fırsatları sağlamaktadır. Ancak sorunların çözümü noktasında yetersiz kalınan noktalar bulunabilmektedir. Özel formüller ya da sembollerin bulunduğu derslerde ekran okuyucu yazılımların yetersiz kaldığı araştırmalarda ortaya konmaktadır.Bu araştırmamızda; görme engelli bireylerin eğitim-öğretim hayatlarında karşılaştıkları güçlüklerden yola çıkılarak hazırlanmıştır. Bu kapsamda projeyi hazırlayan öğrencilerden biri olarak kendimin bir görme engelli birey oluşu ve yaşantımın tüm evrelerin de karşı karşıya kaldığım ve halende kalmakta olduğum hayatımın akışını etkileyen ve eğitimime artı bir değer kazandıracağını düşündüğüm bir proje yaparak tüm görme engelli kardeşlerime bir ışık olmak için projemizi hazırladık. Eğitim süreci içerisinde karşılaştığım zorluklar ve yaşam bulguları; engelli bireylerin toplumsal yaşama katılım oranlarını artırmak açısından önemli iç görüler çıkarmamıza olanak sağlayacağını düşündüğümüzden, kabartmalı ve barkotlu ve uzaktan da kontrol edilebilen bir coğrafya atlası oluşturduk.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: OKUL TEMALI TÜRK TV DİZİLERİNDE DEĞERLER EĞİTİMİNİN İNCELENMESİ Özet: İnsan davranışlarını ve yaşam tarzlarını toplumsal anlamda etkileyen önemli kavramlardan biri de değerlerdir. İnsan; bir duruma, kişiye ya da bir nesneye karşı nasıl davranması gerektiğine karar verirken değerleri ile hareket eder. İnsanlar aile içinde, okulda, mahallesinde ya da ülkenin tümünde nasıl davranacaklarını ve hangi tutumlara sahip olacaklarını belirlerken değerlerine göre karar verirler. Bu sebeple değerler geçmişten günümüze çok önemsenmiş ve değer öğretimine her toplum kıymet vermiştir. Okul öncesinden lisenin sonuna kadar değerlere yönelik kazanımlar müfredata yerleştirilmiş ve kitaplara işlenmiştir. Ancak göz önünde bulundurulması gereken bir konu daha vardır ki o da değer öğretiminde sosyal öğrenmenin çok büyük bir paya sahip olduğudur. Sosyal öğrenme bireyin gerçek hayatta model aldığı kişiler vasıtasıyla sağlandığı gibi medya unsurları aracılığıyla örnek aldığı karakterler yoluyla da olabilmektedir. Bu çalışmada, okul temalı televizyon dizilerinin birey ve toplumun değer algıları üzerindeki etkilerine dikkat çekmek amaçlanmıştır. Bu bağlamda 2022 yılında arama motorlarında en çok aranan ilk beş dizi arasında bulunan "Tozluyaka" ve "Duy Beni" isimli diziler bu çalışmanın örneklemini oluşturmuştur. Çalışmada doküman analizi ve içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Belirlenen 13 değer ve 14 anti değer kapsamında dizinin ilk on bölümü iki ayrı kodlayıcı tarafından izlenilmiştir. Yapılan değerlendirmelere göre; "Tozluyaka" dizisinde 294 değer(%44,28), 370 anti değere(%55,72) rastlanırken "Duy Beni" dizisinde ise 267 değer(%34,14), 574 anti değer(%65,86) olduğu görülmüştür. İçerik çözümlemesiyle elde edilen veriler tablolaştırılmış ve yorumlanmıştır. Ayrıca bulguları desteklemek için dizilerdeki sahnelerden kesit alma yöntemiyle bazı repliklere de yer verilmiştir. Her iki dizide de anti değerlerin değerlere göre daha fazla olduğu görülmüş ve bu doğrultuda öneriler getirilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: YAZILIM Proje İsmi: TRANSFORMER MİMARİSİ KULLANARAK KLASİK GİTAR ÖZELİNDE SENTETİK MÜZİK ÜRETİMİ Özet: Son yıllarda yapılan araştırmalar sonucu ortaya konulan DALL-E 2 [2], Midjourney [3], Stable Diffusion [4] gibi yapay zekâ modellerinin, insanlara özgü olduğu düşünülen sanatsal alanlarda yaptığı çalışmalarla popülerliği artmıştır. Bu çalışmada ise yapay zekâların, kullanım alanı çok geniş olabilecek sentetik müzik üretimi alanında ne kadar başarılı olabileceği araştırılmıştır. Yapılan literatür taraması sonucu sembolik müzik üretimi alanında klasik gitar özelinde eğitilmiş bir yapay zekânın bulunmadığı tespit edilerek, herhangi bir girdi vermeden yeni parçalar üretebilen veya girdi olarak verilen notaları takiben eserdeki melodik ve armonik yapıyı koruyup yeni eserler üretebilen bir yapay zekâ modeli oluşturulmuştur. Bunun için ilk olarak 5052 tane .mid dosyasından oluşan, yalnızca solo klasik gitar eserlerinin bulunduğu bir veri seti oluşturulmuştur. Oluşturulan veri setinin derin öğrenme modeline beslenebilmesi için veri seti üzerinde REMI [5] tokenizasyon işlemi uygulanmıştır. Ardından her bir parçanın temposu ve notalarının tizlik değerleri (pitch) üzerinde çoğaltma işlemi uygulanmıştır. Eğitime hazır hale getirilen veri seti ile Music Transformer [6] derin öğrenme modeli eğitilmiştir. Sentetik klasik gitar eserlerinin çıkarsama (inference) aşamasında, eğitilen derin öğrenme modeli tarafından üretilen ağırlıklar Nucleus örneklemesi (Nucleus sampling) [38] aracılığıyla işlenmiştir. Ardından üretilen veriler .mid dosyalarına dönüştürülmüş, oluşturulan .mid dosyaları Ample Guitar aracılığıyla gerçeğe en uygun olacak şekilde seslendirilmiştir. Ayrıca üretilen sentetik gitar parçalarının insanlar tarafından çalınabilirliğini ölçmek amacıyla bir algoritma geliştirilerek üretilen eserlerin çalınabilirlik oranı incelenmiştir. Son olarak üretilen eserler farklı müzik zevklerine sahip 132 kişiden oluşan test grubuna dinletilmiş ve üretilen eserlerin yeterince doğal, uyumlu ve kulağa hoş geldiği doğrulanmıştır. Projenin kaynak kodlarına https://github.com/Fansesi/Tubitak2204A_2023 adresinden ulaşılabilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: SAVUNMA ALANINDA KULLANILABİLECEK MANYETİK FIRLATICI TASARIMI (MAGNETO) Özet: Projemiz, elektrik alanı ve manyetik alanın kullanılması ile diğer fırlatıcılara göre daha az kaynak ile daha etkili atışlar yapan, daha sessiz ve uzun menzilli bir fırlatıcı tasarımıdır. Tasarladığımız model, anlık çekilen yüksek akım ile materyallerin manyetik alan yaratıp mermimizi hızlandırması prensibi ile çalışmakta olup gereken anlık gücün sağlanabilmesi için kapasitörler kullanmaktadır. Gauss tipi fırlatıcıların temelini içeren bu model, Gauss silahının temel problemlerine çözüm getirerek daha efektif bir fırlatıcı tasarlanması amacıyla ortaya konulmuştur. İlk aşamada yapacağımız fırlatıcının bileşen malzemelerine karar verip Fusion 360 uygulaması üzerinden tasarımımızı modele dönüştürdük ve modelin üzerinde geliştirmeler yapmaya başladık. Projemizi hayata geçirirken fırlatıcımızın mermiye çok düşük miktarda dahi olsa ilk hızını vermesi ve bu sayede manyetik etki alanlarına ivmelenerek girmesi için bir şarjör sistemi ve merminin namlu içerisinde ivmelenerek yol almasını sağlamak için bakır sarım bobin ve elektromıknatıslardan oluşan kademeli bir sistem kurduk. Merminin yol alacağı namlu bölümünde ise manyetik alana müdahale etmemesi, düşük maliyeti ve kolay temini nedeniyle plastik boru kullanmayı tercih ettik. Elektromıknatıslar ve bobinler belli aralıklarla bu borunun üzerine yerleştirilecek olup sensörler yardımıyla gerektiği yerlerde güç verilip/kesilmesi yardımıyla mermiyi yüksek ivme ve hız değerlerine ulaştıracaktır. Namlu kısmında prototipte kullanılan boru plastik boru olsa da silahın tam ölçekli ve yüksek bütçeli halinde kompozit gibi manyetik alana etki etmeyen, ısıya ve darbeye dayanıklı bir malzeme kullanılması planlanmaktadır. Oluşturduğumuz prototiple okul laboratuvarında bobin ve elektromıknatıslara farklı voltaj değerlerinde güç sağlayarak hangi değerlerin projede kullanılmasının daha uygun olduğuna dair ölçümler ve hesaplamalar yaptık. Ardından topladığımız deney verilerini not aldık ve raporumuza ekledik. (Deneylerin detayları raporun içerisinde verilmiştir.)
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: GÖRME ENGELLİ BİREYLER İÇİN BRAİLLE ALFABESİ İLE FORMA ETİKETİ Özet: Görme engellilerin sosyal hayatlarında yaşadıkları çok sayıda problem bulunmaktadır. Okulumuzda görev yapan öğretmenimizin görev aldığı görme engelliler futbol takımının yaşadığını tespit ettiğimiz bir sorundan yola çıktık. Maçlara hazırlanırken giyinme aşamasında formalarının bedenlerini ve renklerini karıştırdıklarını anladık. Bunları anlayabilmeleri için kullandıkları Braille alfabesinden yararlandık. Bu sırada formalardan yola çıkılarak geliştirilen yeni bir fikirler ortaya çıktı. Buna göre mağazalarda satılan tüm tekstil ürünlerinin iç yüzeylerinde bulunan etiketler güncellenerek görme engelli bireylerimiz için de tasarlanabilir. Bu sayede AVM'lerde, mağazalarda tek başlarına kıyafetlerini seçip yardım almadan satın alabilirler. Tasarladığımız etiketlerde giyecekleri bedenler, renkleri ve nicelik bilgileri bulunmaktadır. Bu etiket basımı için öncelikle okulumuzdaki öğretmenlerimizden süpervizyonluk desteği aldık. İlk olarak 5'şer adet tişört, 1 adet eşofman altı ile 1 adet eşofman üstü örneği kullanarak bunların iç kısımlarına Braille alfabesi ile karışık bedenler, renkleri ve kıyafetin ne olduğu basıldı. Daha sonra görme engelli 20 birey okulumuza davet edilerek bu giysileri okumaları istendi. Görme engelli bireyler giysilerin tamamının renklerini, bedenlerini ve ne olduklarını doğru bir şekilde ifade ettiler. Yapılan uygulamanın pozitif yönde bir sonuca ulaşıldığı ortaya çıktı.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: SAKARYA'NIN KAYBOLMAYA YÜZ TUTMUŞ GELENEKSEL MESLEKLERİ: OKUL TEMELLİ BİR FARKINDALIK ÇALIŞMASI Özet: Bu araştırmada, günümüzde Sakarya'da son ustaları ile yaşatılmaya çalışılan süpürgecilik, kaşıkçılık, sepetçilik, yorgancılık ve ciltçilik mesleklerini icra eden az sayıdaki temsilcilerinin; meslekleri ile ilgili bilgi, birikim, duygu ve düşünceleri ile icra ettikleri mesleklerin önemi ve gelecekleri hakkındaki düşüncelerini ortaya koymayı, kültürel ve sanatsal değeri olan geleneksel mesleklerimizin ihtiva ettiği birikimi, okul temelli kuşaklararası dayanışma modeli çerçevesinde gelecek nesillere aktarmayı amaçladık Sakarya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ile Karasu Esnaf ve Sanatkârlar odasından, geleneksel meslek ustalarının iletişim bilgilerine ulaştığımız çalışmada, meslek ustaları ile okulumuzda standartlaştırılmış açık uçlu görüşme gerçekleştirdik. Görüşmeler sonrası okulumuzun gönüllü öğrencileri, ustaların mesleklerini icra ettiği yerlerde süpürge, kaşık, sepet, kitap ciltleme ve yorgan dikme şeklinde el sanatlarına dayalı ürünler yapmış, el sanatına dayalı bu ürünler, icra edilen mesleklerin özellikleri ve görüşülen meslek ustaları hakkındaki bilgileri kapsayan ''Sakarya'nın Kaybolmaya Yüz Tutmuş Geleneksel Meslekleri'' isimli sergiyi okulumuzda açarak okul temelli bir farkındalık çalışması gerçekleştirdik. Araştırmamız neticesinde, ustaların maddi zorluklara rağmen mesleklerini bırakmayı hiç düşünmedikleri, mesleklerini küçük yaşlardan itibaren usta-çırak ilişkisi içinde öğrendikleri, kendilerini mesleklerinin son temsilcileri olarak gördükleri, çırak bulamadıklarından dolayı mesleklerinin geleceğinin karanlık olduğuna inandıkları sonucuna ulaştık. Ustalarla el sanatına dayalı ürün yapan öğrenciler, unutamayacakları deneyimler kazandıklarını, ustaların mesleklerini devam ettirmeye çalıştıklarından dolayı büyük saygı hakkettiklerini, gerekli değeri görerek bu geleneksel mesleklerin yaşatılması gerekliliğini belirtmiştir. Okulumuzda uygulanan memnuniyet ve farkındalık anketi ile etkinliklerin öğrencilerin geleneksel meslekilere yönelik hem bilgi seviyelerini artırdığını hem de farkındalık oluşturduğunu, etkinliklerin hoşlarına gittiğini, etkinlikleri oldukça ilgi çekici bulduklarını belirtmiştir. Sonuçlar, projemizin okul temelli kuşaklararası dayanışma modeli çerçevesinde farkındalık oluşturma amacı ile tutarlılık göstermiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: BİR ŞEHİR BİR ESER Özet: Vatan toprakları, var olduğu günden bu yana birçok medeniyete ev sahipliği yaptı. Her köşesinde farklı bir tarih, farklı bir kültür saklayan topraklarımız, günümüzde pek çok tarihi ve kültürel mirası üzerinde barındırmaktadır. Her yerinde başka medeniyetlere ait izler barındıran bu miraslar kimi zaman bir dağın tepesinde kimi zaman ise deniz kenarında unutulmamak için ziyaretçilerini beklemektedir. Yapılan bu proje çalışmasında 10-14 yaş aralığındaki öğrencilerin ülkemizin tarihi miraslarının önemi ve bulundukları şehirler ile ilgili bilgi sahibi olmaları proje ekibi tarafından tasarlanan eğitici tarih oyununu oynayıp eğlenerek sağlamaları amaçlanmıştır. 10-14 yaş aralığındaki öğrencilerin tarihi miraslar hakkında bilgi edinmeleri tarihi mirasın yeni nesillere aktarımı konusunda büyük önem taşımaktadır. Öğrencilerin ülkemizin tarihi mirasları ile ilgili bilgi düzeylerini ölçmek için "Bilgi Düzeyi Belirleme Ölçeği" ön test olarak kullanılmıştır. Ön test sonucunda edinilen bilgiler ışığında proje ekibi tarafından scratch kodlama programı kullanılarak hazırlanan oyunun içeriği belirlenmiştir. Örneklemde yer alan tüm öğrencilerin (112 öğrenci) oyunu oynamaları sağlanmış ve sonrasında aynı ölçek aynı öğrencilere son test olarak uygulanmış ve öntest-sontest sonuçları SPSS 22.0 programı ile analiz edilmiştir. Bulgular incelendiğinde; proje ekibi tarafından hazırlanıp örneklemdeki öğrencilerin oynaması sağlanan eğitici tarih oyunu (teknoloji destekli öğretim materyali) sonrasında öğrencilerin tarihi miraslar hakkında farkındalık ve bilgi düzeylerinin olumlu yönde değiştiği tespit edilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: HAYAT 20 DERECE DEĞİLDİR Özet: Matematikte noktanın noktaya, doğruya, düzleme göre yansıması tüm detayları ile işlenir. Biz noktanın çembere göre yansımasını merak ettik ve araştırma başladık. Şunu fark ettik ki bir noktanın çembere göre yansıması üzerinde yapılan çalışmaların oldukça sınırlı olduğunu gördük. Yaptığımız araştırma bizi çembere göre yansımadan hareketle küresel aynalarda yansıma kurallarına bunlarla ilgili formüllerin ispatlarına götürdü. Gördük ki: Fizik derslerinde öğretilen küresel aynalarla ilgili yansıma kuralları geometri açısından hatalıdır. Yaptığımız çalışma sonunda yansıma kuralları ve bunlarla ilgili bağıntıların ispatlarının hataları gösterilmiş ve geometrik olarak yeniden ispatlanmıştır. Bu çalışmamızda geometrinin insan düşüncesine kazandırdığı aydın fikir ve şüphe götürmez ispat yöntemleri kullanılarak bu çalışmada; Önce çembere göre yansıma ile ilgili kısa bir bilgi verilmiştir. Bu bilgi ışığında, Üçgenin oluşma şartları göz önünde bulundurularak yansıma kurallarından "Asal eksene paralel gelen ışın yansıdıktan sonra odaktan geçer" veya "Odaktan geçerek gelen ışın asal eksene paralel yansır" ifadelerinin doğru olmadığı ispatlanmıştır. Çalışmamızda, yansıma kuralları ile ilgili bağıntıların ispatlanmasında fizik derslerinde yayın doğrusal kabul edilerek yapılan hatalı ispatlar geometrinin aydınlık dünyasından üçgenlerdeki benzerlik kuralları kullanılarak hatasız biçimde ispatlanmıştır. Yaptığımız çalışmada asal eksene paralel gelen ve ışığın aynaya değdiği noktadaki normaliyle 60 derecelik açı yapan ışığın yine asal eksene paralel yansıdığı gösterilmiştir. Yine yaptığımız çalışmada küresel aynalardaki odaklanma hatasının PARABOLİK aynalarda olmadığı ve asal eksene paralel gelen ışığın yansıdıktan sonra kesinlikle parabolün odak noktasından geçtiği analitik olarak ispatlanmıştır. Şurası unutulmamalıdır ki fiziğin hayatı küçük açılarla dizayn etmeye çalışmasının aksine insan 180? lik açı ile görür ve 360 derecelik açı ile yaşar.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: AŞİYAN MÜZESİNİN SANAL ORTAMA TAŞINMASI VE EĞİTİM KİTİ HALİNE GETİRİLMESİNİN ÖĞRENCİLERİN EDEBİYAT DERSİ BAŞARILARINA VE DERSE KARŞI TUTUMLARINA ETKİSİ Özet: Dijital dönüşüm müzede eğitimi sanal ortama taşıyarak bizlere pandemi dâhil her koşulda bu müzelere ulaşma ve eğitim amacıyla kullanma imkânı sunmaktadır. Dijital çağın ihtiyaçlarına ayak uydurarak hazırladığımız projemizin amacı edebiyat derslerinde kullanılmak üzere "Aşiyan Sanal Müzesi Eğitim Kiti" adlı web sayfasının tasarlanması, uygulanması ve etkisinin ölçülmesidir. Projemizin özgün yanı daha önce sanal ortama taşınmamış olan Aşiyan Müzesi'nin Kuula uygulamasıyla sanal müze haline getirilmesidir. Müzemizin önemli noktalarına eklenen butonlar öğrencilerin merak ettikleri soruları cevaplamaktadır. Ayrıca müze ziyareti öncesinde kullanılacak bilgi kartları, müze ziyareti sonrasında uygulanacak oyunlar tasarlanmış ve Visual Studio Code Programından HTML, JS ve CSS yazılım dillerini kullanarak hazırladığımız WEB sitesine yerleştirilmiştir. Web sayfamızda görme engelli ziyaretçilerimiz için müzenin sesli betimlemesi bulunmaktadır. Böylelikle müzede eğitimin her şartta uygulanabilirliğini sağlayan keyifli ve interaktif bir materyal tasarlanmıştır. Bu çalışma Türk Dili ve Edebiyatı dersinde Aşiyan Sanal Müzesi Eğitim Kiti kullanımının öğrencilerin başarısı ve derse yönelik tutumu üzerindeki etkilerini belirlemek amacıyla hazırlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda çalışmada öntest-sontest kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. 2022-2023 Eğitim-Öğretim yılında öğretim gören 40'ı deney 40'ı kontrol grubunda olmak üzere 80 tane 11. sınıf öğrencisiyle gerçekleştirilen çalışmada nicel veri toplama yöntemleri kullanılmıştır. Tanzimat ve Servetifünun Edebiyatı konuları işlenirken 4 hafta boyunca deney grubuna Aşiyan Sanal Müzesi Eğitim Kiti, kontrol grubuna mevcut öğretim programı uygulanmıştır. Veri toplama aracı olarak "Türk Dili ve Edebiyatı Dersi Tutum Ölçeği" ve "Başarı Testi" kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 26 programından faydalanılmıştır. Verilerin analizi sonucunda Türk Dili ve Edebiyatı dersinde Aşiyan Sanal Müzesi Eğitim Kiti kullanımının öğrencilerin başarısı ve tutumları üzerinde etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: HOLLAND TEORİSİNİN IŞIĞINDA MESLEKİ KİŞİLİĞİN BELİRLENMESİNE YÖNELİK YAPAY ZEKA-DERİN ÖĞRENME YÖNTEMİ KULLANILARAK YARDIMCI SİSTEM OLUŞTURULMASI Özet: Birey, hayatın belli dönemlerinde aldığı kararlar ve yaptığı seçimlerle hangi şartlarda yaşayacağını, nasıl bir hayat süreceğini şekillendirir. Bu seçimlerin önemlilerinden biri "meslek seçimi"dir (Usluer, 2012). Meslek seçimi, bireylerin hayatını çalıştıkları süre boyunca toplumsal açıdan ciddi ölçüde etkilemektedir. Çoğu araştırmacı, bireyin ilgi ve yeteneklerine yönelik meslek seçimi yapmasının meslekten alınacak olan doyum ve başarıyı yükselteceğini söylemektedir. (Temel ve Aksoy, 2010). Bu süreçte en önemli kriterlerden birisi , bireyin kendi kişilik özelliklerinin farkında olması ve bu doğrultuda meslek seçimi yapabilmesidir. Bu araştırmada , mevcut durum verilerini yorumlayabilen yapay zekâ tekniklerinden derin öğrenme - veri madenciliği kullanılarak lise öğrencilerinin mesleki kişiliklerinin, John Holland'ın (1996) mesleki tercih kuramı çerçevesinde mobil cihazlar aracılığı ile erişim sağladıkları internet haberleri veri seti kapsamında tespit edilmesi amaçlanmıştır. Eğer bireyin bir alana veya mesleğe ilgisi varsa o alan veya mesleğe ait bilgileri öğrenme eğilimi içinde olacağı ve İnternette bu sürecin doğal bir sonucu olarak eylem geçmişinin oluşacağı varsayımına dayalı olarak ilgi alanları İnternet Haberleri kapsamında objektif olarak ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu yöntemin makine öğrenmesi kullanılarak bireyin yaşamında doğal bir sürecin ölçüldüğü eyleme dayalı bir yöntem olması nedeniyle öncelikle öğrencilerin Akıllı Telefon kullanım ve Akıllı Telefon Bağımlılık durumları ortaya konulmuştur. Sonra Makine öğrenmesi ? Derin öğrenme yöntemi ile oluşturulacak modelin eğitilmesinde kullanılmak üzere öğrencilerin Akıllı telefon kullanma ve bağımlılık durumlarına göre internette arama motoru geçmişlerinin oluşacağı ve İnternet Haberleri kapsamında bu geçmişin, öğrencilerin mesleki ilgilerini yordayabileceği varsayılmış ve test maddesi olarak internet Haberleri seçilmiştir. Geliştirilen model mesleki kişiliği tek boyutlu olarak tespit etmede %81,2 doğruluk oranı ile sonuç vermiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: TEKERLEKTEN ELEKTRİĞE Özet: Artan fosil yakıt kullanımının ve buna bağlı olarak artış gösteren sera gazı salınımının gezegenimize geri dönülemeyecek derecede zarar verdiğinin fark edilmesi üzerine özellikle araçlarda çevreye daha az zarar veren alternatiflere, elektrikli araçlara olan ilgiyi artmıştır, Bu araçlar henüz fosil yakıtlarla çalışan araçlara tüm özellikleriyle alternatif oluşturamamaktadırlar. Bunun sebepleri ise enerji depolama kapasitesi ve enerji tüketim verimliliğidir. Elektrikli aracın tam şarj ile gidebileceği mesafe kısıtlıdır bu sebepten dolayı sık şarj edilmelidir ki sıklıkla şarj etmek de hem pahalıdır hem de zaman almaktadır. Bu proje tam da bu probleme çözüm bulma amacıyla tekerlek hareketinden bataryaya ve diğer parçalara güç verme şeklinde çalışan bir sistemi geliştirmektir. Bunu gerçekleştirebilmek için elektrostatik indüksiyon ve triboelektrik etkinin prensiplerini triboelektrik nanojeneratörleri (TENJ) alüminyumu elektropozitif, PDMS'yi elektronegatif materyal olarak kullanarak hibrit 3D basılmış bir tekerlek tasarımına entegre etmede kullanıldı. 3D basım tekniği, tekerlek-TENJ'nin esnek yapıda olması dolayısıyla toplanılan gücün en yüksek seviyeye çıkarılmasında etkili olmuştur. İki adet 70 mm çap ve 20 mm genişlik ölçülerinde tekerlek-TENJ bir elektrikli araç prototipine paralel olarak yerleştirilmiş ve baştanbaşa 3 metre/saniye hızında 10 Volt gerilim oluşturmuştur. Projenin daha da geliştirilebilmesi için tekerlek hızı, yüzey alanı ve cihaz çıkış voltajına uygulanan kuvvet değerlerinin nicelikleri değiştirilmiş ve deneyler sonucunda nicelikler artırıldığında toplanılan enerjinin arttığı görülmüştür. Ayrıca, bu prototipin gerçek dünyaya benzerlik gösterecek özelliklere de sahip olabilmesi için elde edilen enerjinin prototipin önündeki lambalara da (15 LED) güç vermesi sağlanmıştır. Bu deneyler ve sonuçlar esnek, kullanışlı, doğa dostu, kendi kendini besleyebilen ve elektrikli araçlara entegre edilebilen yenilikçi bir tekerlek tasarımını olağan kılmaktadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: GÜNEŞ IŞIĞINDAN HİDROJEN ÜRETİMİ İÇİN DOĞAL KATALİZÖRLERİN GELİŞTİRİLMESİ Özet: İnsanlar hidrojeni yakıt olarak ilk defa 50 yıl önce keşfetmiştir. Ay'a giden Apollo 11, hidrojenle çalışan bir yakıt hücresi sisteminden elektrik elde edilmesi ile güç sağlamak için sıvı hidrojeni yakıt olarak kullanmıştır. Isı ve patlama enerjisi gerektiren her alanda kullanımı temiz ve kolay olan hidrojenin yakıt olarak kullanıldığı enerji sistemlerinde atmosfere atılan ürün sadece su ve/veya su buharı olmaktadır. Günümüzde hidrojen üretim süreçleri genellikle fosil yakıtlardan üretilen elektriğe bağımlı olduğundan küresel ısınma, iklim değişikliği gibi bazı dezavantajlar içermektedir. Bu sebeple güneş gibi sürdürülebilir bir kaynaktan elektrikten bağımsız olarak hidrojen üretimi son yıllarda büyük önem kazanmıştır. Bu projede yüksek enerjili ultraviyole ışık destekli hidrojen üretiminde kullanılan titanyum dioksit (TiO2) katalizörü üzerine sebze ekstraktları (mor lahana, havuç, ıspanak vb.) emdirilmesi ile titanyum dioksitin güneş ışığına duyarlı hale getirilmesi sonucunda doğal katalizörlerin geliştirmesi hedeflenmiştir. Bu hedef doğrultusunda yapılan denemeler sonucunda özellikle ıspanak özütü emdirilen TiO2 katalizör ile yapılan denemede gaz çıkışı açık bir şekilde gözlenmiştir. Projede özellikle renkli sebzelerin ekstraktları tercih edilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: GÖRÜNTÜ İŞLEME TEKNİKLERİ İLE ARI EKMEĞİ TRANSFER CİHAZI Özet: Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği kayıtlarına göre 8.2 milyon kovan ile dünyada üçüncü sırada yer almaktayız. Besin değeri yüksek olan arı yan ürünleri yeteri kadar üretilmemektedir. Arıcılık konusunda ülkemizde ciddi bir makineleşme eksiği mevcuttur. Sizlere arı ürünleri içerisinde çok değerli olan arı ekmeğinden (perga) bahsetmek istiyoruz. Perga; işçi arıların toplamış oldukları polenleri nektar ve kendi salgıladıkları özel enzimler ile karıştırarak özümsediği ve sonra bal petekleri içerisinde paketleyerek muhafazaya aldıkları bir gıda maddesidir. Genellikle polen ile karıştırılmaktadır. İçeriğindeki benzersiz ve çok miktardaki yararlı bakteri ve tortu sayesinde polene göre çok daha değerli ve faydalıdır. Eskişehir Arıcılar Birliği ile yaptığımız görüşmeler ve taradığımız literatürde peteğin içerisine gömülü olarak bulunan bu çok değerli ürünün çıkarılmasının çok zor olduğu ve peteğe zarar verilerek çıkarıldığı için zaman ve ekonomik kayıplara neden olduğu tespit edilmiştir. Arıcılık faaliyeti yapan insanlar petek ile işi bittiğinde örneğin (petekten bal almak gibi) peteği arıların tekrar bal üretebilmesi için kovanın içine geri koyarlar. Bunun yapılmasının sebebi hem ekonomik, hem de arıların bir peteği üretebilmesi için geçen 3-4 ay gibi bir süreden tasaruf etmek içindir. Perga genellikle petekten matkap ve benzeri ürünler ile beraber çıkartılır. Peteğe zarar vermek istemeyen arıcılar bir aparat vasıtası ile teker teker çıkartırlar ama bu işlem ciddi bir zaman kaybına yol açmaktadır. Yani perga toplama işlemi yapılırken perganın hepsinin petekten alınmamalıdır. Projemizde görüntü işleme tekniği kullanarak pergaların konumlarını tespit ederek, tamamen otonom bir şekilde petek gözlerinden pergaları topluyoruz. Toplama işleminde cihazın peteklere zarar vermemesi için hassas ayarlamalar ve hesaplamalar yaparak bu işlemi gerçekleştiriyoruz.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: PİSAGOR MATRİSLERİ Özet: Pisagor üçlüsü, a^2+b^2=c^2 eşitliğini sağlayan (a,b,c) tam sayı üçlülerine verilen isimdir. Örneğin (3,4,5),(6,8,10),(5,12,13),(8,15,17),(7,24,25) bir Pisagor üçlüsüdür.Pisagor üçlüleri bir dik üçgenin kenar uzunluklarını oluşturduğu için Pisagor teoremi'ne atıf olarak bu isimle adlandırılır. Ancak her dik üçgenin kenar uzunlukları tamsayı olmak zorunda değildir. Pisagor üçlüleri, matematiğin bir problemi gibi gözükse de aslında her alanda uygulaması olabilecek bir sayı üçlüsüdür. (3,4,5),(6,8,10),(5,12,13),(8,15,17),(7,24,25)'den başka pisagor üçlüsü varmıdır, nasıl elde edilebilir sorusuna bilinen yanıt, Öklid (M.Ö. 570-495), tarafından "Elemanlar" isimli kitabınının 10.cildinde verilmiştir. O tarihten bu yana, pisagor üçlüleri ve özellikleri çeşitli şekillerde incelenmiştir ve hala da incelenmeye devam edildiği çeşitli kaynaklarda belirtilmektedir.a^2+b^2=c^2 denkleminin tamsayılardaki çözümü bilinmektedir ve bu sağlayan (a,b,c) çözümleri Pisagor üçlüleri olarak bilinmektedir. Ancak bu denklemin matrisler için çözümü konusunda literatürde bir kaç örnek dışında bir bilgi yoktur. Bu çalışmada tamsayı girdili 2×2 boyutlu matrisler için A^2+B^2=C^2 denkleminin çözümünün neler olacağı, çözümlerden biri biliniyorsa diğer çözümlerin nasıl bulunabileceği konusunda yöntem geliştirilmeye çalışılmıştır.Pisagor üçlüleri için Öklid'in metodunu ve bunun ispatını araştırıken, Pisagor üçlülerinin nasıl üretildiğini ve bir Pisagor üçlüsünden bir başka Pisagor üçlüsünün nasıl elde edilebileceğini öğrendik. Araştırmamıza devam ederken John D. Cook isimli matematikçinin http://www.johndcook.com/blog/2016/01/16/matrix-pythagorean-triples/ adresinde yazmış olduğu bloğunda tamsayı girdili hangi kare matrisler için A^2+B^2=C^2 eşitliğinin sağlandığı, çözümün olup olmadığı sorusuyla karşılaştık.Problemi incelerken/araştırırken matrislerle ilgili iz ve determinant gibi kavramları öğrendik ve aslında Pisagor matris üçlülerinin sırrının Pisagor sayı üçlüleri, iz ve determinant kavramında gizli olduğunu keşfettik ve Pisagor sayı üçlüsü üretmek için kullanılan yöntemle, eğer bir Pisagor matris üçlüsü biliniyorsa, yeni Pisagor matris üçlülerinin nasıl üretilebileceğine dair yöntemler verdik.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: PARLAMENTER MÜNAZARA ÇALIŞMALARININ ÖĞRENCİ GELİŞİMİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ Özet: Son yıllarda gelişen alternatif okul ve farklı eğitim anlayışlarıyla beraber akademik başarının yanında sosyal ve entelektüel becerilere verilen değer, eğitimde giderek artmaktadır. Okul münazara kulüplerinde yapılan "Parlamenter Stili Münazara" çalışmaları, kurumlar tarafından yapılan münazara yarışmaları/turnuvaları liseli öğrencilere hem sosyal hem de entelektüel anlamda kendilerini geliştirmeleri için birçok fırsat sunmaktadır. Bu araştırma ile parlamenter stili münazaranın lise öğrencilerine katkılarını belirlemek; münazara etkinliklerinde bulunan çeşitli aktörlerin düşüncelerini tespit edip, bunları geniş bir perspektifle ortaya çıkararak bu alanda yapılacak çalışmalara ilham kaynağı olmak amaçlanmıştır. Bu bağlamda çalışma fenomenografik araştırma yöntemi ile yürütülmüştür. Örneklem grubu parlamenter stili münazara yapan öğrenciler, parlamenter stili münazara kulübü danışman öğretmenleri ve münazara maçlarındaki jüriler/eğitmenlerdir. Veri toplama aracı olarak "Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu" kullanılmıştır. Verilerin analiz sürecinde içeriksel analiz gerçekleştirilmiştir. Parlamenter stilli münazara çalışmalarına yönelik soruların analizi sonucunda tüm katılımcı gruplar (kulüp rehber öğretmeni-öğrenci-jüri/eğitmen) tarafından ortak olarak en sık tekrar edilen temalar belirlenmiştir. Bunun sonucunda parlamenter stili münazaranın öğrencinin gelişimine akademik, sosyal vb. alanlarda olumlu katkıları olduğu görülmüştür. Araştırmanın sonucunda parlamenter stili münazara etkinliklerinin ülkemizde yaygınlaştırılması, lise düzeyindeki öğrencilerin eğitiminde bir araç olarak kullanılması önerilmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: GODİ DE 5'E LEZZET SOKAĞI DESTİNASYONU Özet: İçinde bulunduğu toplumun yemek kültürüyle oluşan en temel ihtiyaçlardan beslenme alışkanlığı; geçmişten geleceğe taşınan, korunması ve geliştirilmesi gereken yerlilikten evrensel bir niteliğe ulaşabilen sosyo-ekonomik bir yaşam kültürüdür. Ölçü birimi olarak kullanılan Erzurum ağzında "god" denilen ölçü kabının içinde tartılarak satılan patlamış mısırın "Godi de Beşe" girişiyle başlayıp tekerleme eşliğinde sokaklarda satışını temsilen unutulmaya yüz tutmuş yöresel lezzetleri ve deyişleri halkla buluşturacak lezzet sokağı tasarımı olan bu çalışmanın adı geleneği günümüzle buluşturacak "Godi de Beşe" Lezzet Sokağı Destinasyonu" dur. Bu çalışma ile Erzurum ilinin coğrafi işaret almış ürünlerini ve yöresel yemeklerini halka sunmak, lezzet sokağı uygulamasının gastronomi turizmi açısından değerini göstermek, dağınık halde bulunan lezzet ustalarına, ev hanımlarına ve engelli bireylere iş imkânı sağlamak, beslenme alışkanlığımızı, yemek kültürümüzü, geleceğe taşıyarak şehir kültürünü nitelikli kılmak hedeflenmiştir. Nitel araştırma yöntemi ile tasarım modelinin birlikte kullanıldığı karma yöntemin kullanıldığı bu çalışmada doküman inceleme ve gözlem yöntemlerini içeren nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması; tasarımlama, geliştirme, kurumsallaştırma ve yaygınlaştırma üzerine kurulu lezzet sokağı destinasyonu tasarım modeli kullanılmıştır. Erzurum ilinde ikamet eden toplam 425 katılımcıdan oluşan birbirinden bağımsız beş ayrı gruba uygulanan beş farklı yarı yapılandırılmış görüşme formlarından elde edinilen veriler içerik ve betimsel analiz tekniğiyle çözümlenmiştir. Çalışmanın tamamı göz önüne alınarak "Sokak Lezzetleri Destinasyonu" tasarımından elde edinilen bulgular şehrin ekonomi, turizm, markalaşma, iş sahaları, gıda güvenliği bakımından kalkınmasını sağlayacak sürdürülebilir ve yaygınlaştırılabilir bir nitelik taşımaktadır. Anahtar Kelimeler: Destinasyon, gastronomi, lezzet, sokak, turizm
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: BİLECİK ÇUKURÖREN BİBERİNİN ÇOĞALTIMI VE EX SİTU KORUNMASI Özet: Özet Bir ata tohumu olan ve Bilecik ilinin coğrafi işaretli ürünü olan Bilecik Çukurören biberi çiftçiler tarafından üretilmekte ancak üretimi Mart ayından Kasım'a kadar yaklaşık sekiz aylık süreç aldığı, biberler tek tek elle ipe dizildiği ve üretim maliyetleri yüksek olduğu için üreticiler zorluk içinde bulunmakta ve genç nesli üretim yapmaya ikna etmede zorlanmaktadır. Bu nedenle, proje kapsamında tüm yıl üretimi sağlamak amacıyla son zamanlarda mevsim koşullarından bağımsız olarak hızlı üretimi sağlayan kapalı alanda dikey tarım uygulaması in vitro koşullarda doku kültürü teknikleri denenmiştir. Doku kültürü teknikleri çoğaltımın yanı sıra kısa süreli olarak türün ex situ korunmasına da olanak tanımaktadır. Genetik kayba uğrayan bu çeşidin uzun süreli korunması için de dehidratasyon/tek aşamalı dondurma kriyoprezervasyon teknikleri uygulanmıştır. Denenen her üç teknik de literatürde ilk defa proje kapsamında bu biber çeşidi üzerinde çalışılmış ve bu biber çeşidinin geleneksel üretimine destek sağlayacak üretim teknikleri ve kısa ve uzun koruma stratejileri başarıyla geliştirilmiştir. Geliştirilen bu tekniklerin Bilecik Çukurören biberinin yanı sıra ülkemizin diğer endemik biber çeşitlerinin de çoğaltılmasına ve korunmasına katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Anahtar kelimeler: biber, bitki doku kültürü, Çukurören biberi, dikey tarım, kriyoprezervasyon
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: COĞRAFYA Proje İsmi: AKILLI SERA OTOMASYONU: İKLİMDEN BAĞIMSIZ KONTEYNER VE ÖZGÜN FAN SİSTEMİ TEMELLİ BİTKİ VERİMİNİ ARTIRMA Özet: Günümüzde hava, toprak, su kirliliği ve bu sayılanların giderek tükenmesi, tarım potansiyelinin gerilemesine neden olmakta, buna bağlı olarak kalitesiz ve sağlıksız üretim ortaya çıkmaktadır.Bu sebeple tarımsal üretimin artırılması ve geliştirilmesi için önemli birtakım önlemler alınmalı ve yenilikler yapılmalıdır.Bitki ve toprak verimliliğini artırmaya yönelik uygulamalardan biri de sera faaliyetleridir.Bitkiler yaşamsal faaliyetlerinin temeli olan fotosentez için ışığa ve CO2'ye gereksinim duymaktadır. Sera; bitkileri gerekli ışık, CO2 gibi çevresel faktörler yönünden zenginleştirmek amacıyla sağlanan ortam olarak adlandırılır. Sera faaliyetlerinin maliyet değeri ve milli gelire olan katkısı azımsanamayacak miktardadır. Çalışmamızda enerji tasarrufuyla gerekli şartların sağlanması ve ürün verimliliğinin maksimize edilmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda araştırmanın deney ve gözlem aşaması için basit iki sera düzeneği hazırlanmıştır.Seralara magenta rengi kaplaması, fan sistemi kurulumu, gün ışığını kontrol eden panel kurulumu (Arduino UNO Sistem), LED ışığı, gölgelendirme sistemi ve akıllı kontrol sistemleri eklemeleri yapılmıştır. Otomasyon sistemleri, yetiştirilmek istenilen ürünlerin gereksinimlerine ve ortam değerlerine bağlı olarak sulama, havalandırma, gübreleme, soğutma ya da ısıtma işlemlerini gerçekleştirirler.Oluşturulan sistemin gerekli şartları gerekli sürede sağladığı ve ortamı uygun şartlara getirdiği görülmüştür. Konteyner seralar dünyada bitki fabrikası olarak adlandırılıyor. Kırsal alanlarda yapılan ve bilinen seralardan farklı bir konsept olarak bu seralar dünyada hızla yaygınlaşacaktır. Bitkileri organik beslediğimiz için tatlarının lezzetli olması da kaçınılmaz oluyor.13 m2 yer kaplayan 20 feet serada dikey topraksız tarımla 3.000 m2 tarlada yetişen miktarda ürün yetişiyor. 27 m2 yer kaplayan 40 feet serada yatay topraksız tarımla 5.000 m2 tarlada yetişen miktarda ürün yetişiyor. Bu sonuçlardan hareketle çeşitli sistemlerle desteklendirilen seraların ilerde enerji tasarrufuyla bitki ve toprak verimliliğini artırabileceği ön görülmüştür.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: YAZILIM Proje İsmi: VİDEO PROCESSİNG VE HAND TRACKİNG YOLUYLA OCR TABANLI OGRENCİ DEGERLENDİRME SİSTEMİ Özet: Ülkemizdeki eğitim öğretim sistemi anaokulu düzeyinden başlayıp lisans eğitimine kadar yoğun bir şekilde devam etmektedir. Günümüzde ülke çapındaki sınavlardan, okul içi sınavlara kadar pek çok alanda optik okuyucu sistemleri kullanılmaktadır. Öğrencilere süreli bir zamanda sınav uygulanmakta ve çoktan seçmeli sorulara cevap vermeleri istenmektedir. Kullanılan sistemler öğrencilerin optik formda işaretlediği şıkları optik okuyucu ve bilgisayar kullanarak okur. Bu sayede öğrenciye yönelik Doğru-Yanlış-Boş sayısını gösteren bir karne sunulur. Ölçme değerlendirme birimlerine ve branş öğretmenlerine sınav sonuç karnesi ve başarı sıralaması dışında başka bir veri sunulamaz. Amacımız cumhuriyetimizin 100. yılında milli eğitimin tüm kademelerinde uygulanabilecek bir ölçme yazılım programlarının oluşturulması için öncü bir çalışma başlatmaktır. Projemizde Python programlama dili kullanılarak video processing ve hand tracking yoluyla ocr tabanlı öğrenci değerlendirme sistemi geliştirilmiştir. Python dilinde kütüphane olarak Tesseract, MediaPipe, cv2, math ve time kütüphanelerini kullanılmıştır. Sistemimizde sınav sonuç karnelerinde her soru için ayrılan sürelere de yer vererek öğrencilerin kazanımlarının tamamlanması hedeflenmiştir. Bir öğrencinin kazanım eksiklikleri ve tamamlanan kazanımlar program kullanılarak tespit edilmiştir. Öğrenci tarafından zor olarak görülen fizik dersindeki iki sayfalık toplam 8 soru uygulanmış, tamamlanan ve eksik olan kazanımlar program sayesinde tespit edilmiştir. Öğrencinin her iki sayfada program sayesinde tespit edilen eksikleri değerlendirilerek ortalama %73'lük bir zaman kazancı elde edilmiştir.Programın öğrenciler üzerinde ortalama %65'lik bir zaman kazancı elde ettiği tespit edilmiştir. Yapmış olduğumuz çalışma, alanında ilk olan öncü ve gelecek vaat eden bir proje olup gelişmeye açıktır. Katma değeri yüksek eğitim alanında teknoloji üretilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: DEPREMDE HAYAT KURTARAN HAMSTER Özet: Doğal afetlere müdahale etmenin amacı; olabildiğince fazla insanın hayatını kurtarmaktır. Depremde enkaz altındaki insanların kurtarılması en önemli hedeftir. Bu çalışmalarda insanların erişemediği alanlarda teknoloji ve hayvan kullanımına rastlanmaktadır. Bu projede, enkaz altındaki canlılara ulaşmak için diğer hayvanların kullanımındaki dezavantajları gidermek, ekonomik ve etkili bir alternatif üretmek için hamster kullanımı ve teknoloji entegrasyonu sınanmaktadır. Alan yazında bu türün kullanımına rastlanmamaktadır. Kolaydan zora doğru aşamalı olarak labirent çeşitlendirilerek ve zaman zaman yiyecek ve koku sağlanarak hamster değişken koşullarda labirentte çıkışa ulaşılması sağlandı. Bu aşamada hamstera tasması ile birlikte hafif, geniş açılı bir mikro kamera yerleştirilmiştir. Bu esnada hamsterların davranışları kamera ile kayıt altına alınmıştır. Hamster kolay ve zor, düz ve geçitli labirentte yiyecek ödülü verildiğinde veya yiyecek ödülü verilmediğinde labirenti tamamlayıp geri dönmüştür. Ayrıca zor geçitli labirentin giriş kısmına bırakılan hamster çıkış yerine sıkılan kolonya kokusunu takip ederek labirentin çıkış yerine kısa sürede ulaşmıştır. Bu da bize hamsterların depremde büyük bir alanda enkaz altındaki çok dar yerlerden bile geçerek afetzedeye hızlı bir şekilde ulaşabileceğini göstermektedir. Depremde enkaz altındaki kişilere ulaşan hamsterın kamera görüntüleri anında kurtarma ekipleri tarafından tespit edilebilir. Araştırmada, iki hamster, kademeli bir müdahale stratejisi ile eğitilerek arama kurtarma simülasyonları yapılmıştır. Bulgular, uygun teknoloji entegrasyonu ile hamsterların arama kurtarma faaliyetlerinde etkili biçimde kullanılabileceğine işaret etmektedir. Araştırma sonuçlarının, ülkemizde AFAD ve Kızılay gibi kurumların alternatif kriz müdahalesi üretmelerine katkı sağlayabilir. Bir sonraki araştırmacının farklı cinsiyette ve çoklu sayıda hamsterlarla çalışması bu projeyi tamamlayacaktır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: MİNİK HAFIZALARLA TARİHE YOLCULUK Özet: İnsanlığın ortak hafızası olan tarih, geçmiş ile bugün arasındaki iletişimi canlı tutarken, dünün bilgisiyle günümüzü anlama ve yarına dair öngörüler geliştirme imkânını da artırma işlevine sahiptir. "Tarihini Bilmeyen Geleceğine Yön Veremez" sloganıyla çıktığımız bu yolda "Ağaç Yaş İken Eğilir" sözünden şiarla etkili bir tarih bilinci için çocukluk döneminde Tarih bilinci kazandırılarak sevdirilmesi elzemdir. Bu bakış açısıyla projemizle okul öncesi öğrencilerine genelde Tarih kavramını, özelde Ahlat Tarihini ve Kültürünü tasarladığımız "Ahlat Boyama Kitabı" ile somutlaştırarak, etkinlikler kapsamında Tarih bilincini kazandırmayı amaçladık. Araştırmamızın evreni Bitlis'in Ahlat ilçesinde merkezde bulunan 3 ana okulundaki öğrencileri kapsamaktadır. Tasarlanan projemiz direk uygulanmış ve fotoğraflanmıştır. Projemize Ahlat'taki tarihi değerlerin resimlerini çizmeye başlayarak başladık. Projemiz kapsamında çizilen tasarımlar Ahlat Kültür ve Eğitim Vakfı (AKEV) ve Ahlat Kaymakamlığının destekleriyle dijital ortama aktarılarak Ahlat Boyamı Kitabı baskıdaki yerini aldı. Baskısını aldığımız kitabımızı Ahlat ilçesindeki üç anaokulu başta olmak üzere tüm öğrencilere ayrıca İstanbul, İzmir, Antalya, Manisa, Van, Mersin illerindeki Ahlatlılar derneğine de gönderilerek bu illerdeki Ahlatlı çocuklarımızın da istifade etmeleri sağlandı. Ayrıca iznini aldığımız öğrencilerle boyama kitabındaki yerleri yerinde ziyaret ederek boyama etkinliğimizi canlı tanıklarının önünde gerçekleştirdik. Gelişen teknolojik şartlar göz önünde bulundurulduğunda Ahlat'ın tarihi yerleri ve kültürel mirası sayılan yerlerin boyama kitabı dışında çizgi romanlar, dijital oyunlar çizgi filmler, Rafadan Tayfa Göbekli Tepe gibi sinema filmleriyle tarihin öğretimi ve tarih bilinci aşılanabilir. Bu uygulama her şehrin tarihi değeri için uygulanarak yaygınlaştırılabilir. Sonuç olarak; ülkemizde gelecek neslin tarih bilincini arttırmak için öncelikle hayali olmayan bilakis bizi biz yapan gerçek tarihi değerlerimizi, tarihi şahsiyetlerimizi, çocuklarımıza sevdirmeli ve bunun sürekliliği sağlanmalıdır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: TASARLANAN OPTİK POLARİMETRİ SİSTEMİ İLE GÖZDEKİ ÖN ODA DERİNLİĞİNİN ÖLÇÜMÜ Özet: Işık ışınlarının belli bir yönde ve büyüklükte olacak şekilde filtrelenmelerine ışığın polarizasyonu denmektedir. Günümüzde ışığın polarizasyon özelliğinin kullanıldığı optik polarimetri yöntemi ile pek çok uygulama bulunmaktadır. En yaygın olanlarından bir tanesi malzemelerin optik aktivitesi, üzerine gelen ışığın polarizasyonunun yönünü değiştirme yeteneğinin kullanıldığı uygulamalardır. Göz sıvısındaki glikoz derişimi, optik aktiflik özelliği kullanılarak optik polarimetre yöntemi ile ölçülebilmektedir. Glikoz derişimi, birçok cerrahi müdahale için önemli olan ön oda derinliğinin bulunmasını sağlayan parametrelerden biridir. Bu ölçümleri yapmak amacıyla, maliyeti çok yüksek olan yöntemlere alternatif optik polarimetri yönteminin kullanıldığı iki ölçüm sistemi tasarlanmıştır. Birinci sistemde lazer ışını belirlenen açıyla polarize edilmiş ve göz modeli üzerindeki içinde sıvı bulunan kornea tabakasına gönderilmiştir. Göz sıvısından geçen ışın 360° dönen analizörden farklı açılarla polarize olarak fotodiyota gelen ışınların şiddeti değişimi ölçülmüştür. Geliştirilen yazılım ile çizdirilen voltaj grafiklerindeki faz farkı karşılaştırılarak sapma açılarından glikoz derişimi hesaplanmıştır. Derişim değerleri kullanılarak ön oda derinliğinin ölçüldüğü ikinci tasarım ise, polarize olup göze gelen ışınların göz modelinde mercekten yansıdıktan sonraki polarizasyon değişimi ölçümüne dayanmaktadır. Brewster yansıma açısı dikkate alınarak lazerin göz modeline geliş açısı değiştirildiği sistemde, polarizasyon açısı değişimlerindeki faz farkları kullanılarak ön oda derinliği hesaplanmıştır. Ayrıca teorik hesaplamalarla elde edilen verilerin deneysel verilerle uyuşması yapılan optik sistemin ölçümlerinin doğruluğunu kanıtlamaktadır. Optik polarimetri yöntemi kullanılarak bir optik sistemle, yüksek çözünürlükte ölçüm yapabilen, maliyeti düşük ve kolay uygulanabilen optik cihaz tasarımı ile ölçümlerimiz başarıyla gerçekleştirilmiştir. Tasarlanan cihaz uzmanlarla paylaşılmış, olumlu geri dönüşler alınmıştır. Bu dönütler doğrultusunda sistemin geliştirilerek sağlık kurumlarında kullanılması hedeflenmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: MANYETİK ALANA, PH'A VE SICAKLIĞA DUYARLI FE3O4-ALJİNAT/AGAR MİKRO KÜRELERİNİN KONTROLLÜ İLAÇ SALIM ETKİNLİĞİNİN İNCELENMESİ Özet: Son yıllarda biyobozunur polimerik malzemeler biyomedikal teknolojilerin gelişmesiyle büyük ilerleme kaydetmiştir. Özellikle farklı uyaranlara cevap verebilen akıllı biyopolimerler, yenilikçi ve fonksiyonel ilaç taşıyıcı sistemlerin geliştirilmesinde önemli rol oynamaktadır. pH ve sıcaklık vücut için oldukça önemli iki parametredir. İlaç salım sistemleri sıcaklık ve pH'a duyarlı polimerler ile hücre içi ya da dışında kolaylıkla uygulanabilir ve kontrol edilebilir. Akıllı polimerler; sıcaklık, pH, çözücü özelliği, basınç, elektrik alan gibi fiziksel ve kimyasal uyarılara yanıt veren polimerlerdir. Bu özelliklerinden dolayı uyarıya duyarlı polimerler, ilaç salım sistemlerinde kullanabilmektedirler. Sodyum aljinat (NaAlg) ilaç taşıma sistemlerinde kullanılabilen pH'a duyarlı, biyouyumluluğu yüksek doğal bir polimerdir. Agar agar ise sıcaklığa duyarlı ve taşıyıcı olarak ilaç taşıma sistemlerinde kullanılabilen bir polimerdir. F3O4 nanopartiküller yeşil sentez yöntemiyle de sentezlenebilen, manyetik alana duyarlı nanomalzemelerdir. Bu çalışmada, pH, sıcaklığa ve manyetik alana duyarlı sodyum aljinat-agar-Fe3O4 mikro kürelerin hazırlanması ve ilaç salım davranışlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Sodyum aljinat ve agar polimerleri birbirine, çapraz bağlayıcı olarak kullanılan kalsiyum klorür (CaCl2) bağlanarak mikro küreler hazırlanır ve karakterize etmek için çeşitli analizler gerçekleştirilir. Mikro küreler hazırlanırken içine; yeşil sentez yöntemiyle elde edilen Fe3O4 nanopartiküller, ayrı ayrı boyar madde ve parasetemol etken maddesi de eklenerek ilaç salım çalışmaları yapılır. İlaç salım çalışmaları için yapay bir vücut sıvısı ortamı oluşturmak amacıyla fosfat tamponu (PBS) kullanılır. İlaç salım çalışmaları için pH 7.4 ve pH 4.0 değerlerinde farklı sıcaklık aralıklarında PBS tamponları hazırlanır. Hazırlanan PBS'lerde bekletilen mikro kürelerden ne kadar ilaç salımı olduğunu görmek için belirli aralıklarla örnek alınır ve UV-Vis spektrofotometrik yöntemle salım miktarı tespit edilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: PARMAKLIKLAR ARDINDAN UMUT ALGISINA BAKIŞ (DİYARBAKIR İLİ ÖRNEĞİ) Özet: Ergenlik dönemi gençlerin yaşamının farklı boyutlarında birçok değişimin meydana geldiği gelişim dönemidir. Bu dönemde yaşanan psikolojik değişimler ergenlerin umut algı ve düzeylerini etkileyebilmektedir. Bu projede Diyarbakır Çocuk ve Gençlik Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda bulunan 14-17 yaş aralığındaki erkek ergen bireylerin geleceğe dair umut algıları ve umut düzeylerini tespit etmek amaçlanmıştır. Bireyler 18 yaşını doldurduktan sonra "Gençlik" bölümüne alındıklarından dolayı yaş aralığı "Çocuk" bölümündeki bireylerden oluşmakta, 18 yaşını doldurmuş bireyler dahil edilmemektedir. Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğünden gerekli izinler alınmıştır. Gönüllülük esas alınarak onam formu oluşturulmuştur." Umut dediğinizde aklınıza gelen kavramları ve geleceğe dair umudunuzu kompozisyon şeklinde yazınız." sorusu yöneltilerek çalışma gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya 14-17 yaş aralığında toplam 51 birey katılmıştır. Araştırmada realist yaklaşım benimsenmiştir. Veriler kompozisyon ile toplanıp, tematik analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Yöntemin belirlenmesinde ve kompozisyon analizi sırasında uzman desteği alınmıştır. Varılan sonuçlar doğrultusunda alt temalara uygun "Aile, Meslek, Eğitim, Düzenli Hayat ve Gelecekteki Planlara Yönelik Motivasyon" olmak üzere beş tema oluşturulmuştur. Alt temalara uygun kodlar belirlenmiştir. Çalışma sonucunda bireylerin genel umut düzeylerinin yüksek olduğu görülmüştür. Analiz sonucu doğrultusunda bireylerin ailelerine karşı güçlü özlem duyduklarına, duyulan güçlü özlemin umut algılarının şekillenmesinde rol oynadığı sonucuna varılmıştır. Tematik analiz bulgularına göre bireylerin sahip olmak istedikleri mesleklerin çeşitli olduğu ve bu çeşitliliğin farklı nedenlerden dolayı oluştuğu saptanmıştır. Verilerden çıkarılan bir diğer sonuç bireylerin çoğunun eğitimlerine devam etmek istediği olmuştur. Örneklem dikkate alındığında 51 bireyin "Yaş Durumu" incelendiğinde yaş arttıkça suç işleme oranının da arttığı kanısına varılmıştır. Bireylerin yüksek umut düzeyleri ve umut algıları göz önünde bulundurularak önerilerde bulunulmuştur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: TEKNOLOJİNİN PENÇESİNDE YENİ NESLİN AHLAKI; AHLAKİ OKURYAZARLIK VE AKILLI TELEFON BAĞIMLILIĞI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ Özet: Gelişen teknoloji ve değişen toplum yapısı içerisinde toplumsal hayatın düzen içerisinde sürdürülebilmesi açısından bireylere kazandırılması gereken becerilerden biri de ahlak okuryazarlığıdır. Ahlak, kişinin karar verirken sahip olduğu, önemsediği değerler olarak tanımlanmaktadır. Ahlak, insanın var olduğu her noktada, yapılan her işte, günlük hayatımızın her alanında karşımıza çıkmaktadır. Yaşanan teknolojik gelişmelerin fayda ya da zararlarının merkezinde insan olduğu için bu başlık ahlaki çerçeveye mutlaka dâhil edilmelidir. Günümüzde ahlaki yozlaşmanın hem merkezinde hem de pençesinde yer alan genç neslin zamanının çoğunu harcadığı, araç olmaktan çıkıp amaç haline gelen akıllı telefonlar fiziki, psikolojik, sosyal ve ahlaki birçok sorunu tetiklemektedir. Akıllı telefonlar barındırdığı sosyal medyadan oyuna, video izlemeden interaktif etkileşime kadar birçok uygulama ile günlük hayatımızda kontrolü ele almış durumdadır. Erişilebilirlik noktasında sınırı olmayan, paylaşılan içeriklerin denetiminin kolay olmadığı akıllı telefonların, ahlaki yozlaşma üzerinde etkilerinin olduğu kaçınılmaz bir gerçektir. Araştırmamızda dört farklı lise türünden 491 kişiye ulaşılmıştır. Örnekleme, ahlaki okuryazarlık(20 madde) ve akıllı telefon bağımlılığı ölçeğinin kısa formu(10 madde) uygulanmıştır. Veriler SPSS 22.0 programında analiz edilmiştir. Ahlaki okuryazarlık ölçeğinin iç tutarlılık katsayısı 0,876, akıllı telefon bağımlılığı ölçeğinin iç tutarlılık katsayısı 0,817 olarak hesaplanmıştır. İlk olarak betimleyici istatistikler, devamında normallik testi ve buna bağlı olarak T test ve ANOVA analizleri yapılmıştır. Ayrıca iki ölçek arasındaki korelasyonel ilişki incelenmiştir. Araştırmamızın bazı sonuçları şunlardır; iki ölçek arasında negatif yönlü ve anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Akıllı telefon bağımlılığı kızlarda daha fazladır. 12. Sınıf öğrencileri, takdir-teşekkür alan öğrenciler ve 17 yaş grubu daha yüksek ahlaki okuryazarlık seviyesine sahiptir. Akıllı telefon kullanım süresi arttıkça ahlaki okuryazarlık düzeyleri azalmaktadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: SABRIN NAKŞI TEZHİP Özet: Sanat, toplumların bütün değerlerini bünyesinde barındıran, kültürlerin, örf-adetlerin ve yaşam biçimlerinin etkisiyle meydana gelmiş, her dönemde yeni yüzünü ve etkisini göstermiştir. Geleneksel el sanatlarından hat, minyatür ve ebru lise öğrencileri tarafından tanınmasına rağmen tezhip, geri planda kalmış kültürel bir mirasımızdır. Bu çalışmanın amacı, tezhip sanatının Amasya Merkez ortaöğretim öğrencileri arasında tanıtılmasını sağlamak ve bu sanatla ilgili çeşitli etkinliklerle farkındalık oluşturmaktır. Bu kapsamda okulumuz öğrencilerine tezhip sanatını tanıyıp tanımadıkları ile ilgili ön test uygulandı. Anket sonucunda öğrencilerin %30'unun tezhipten haberdar olduğu anlaşıldı. Merkez ortaöğretim öğrencilerinde farkındalığı artırmak için ''tezhipsanatimz'' adlı bir sosyal medya hesabı oluşturuldu. Buradan tezhip sanatıyla ilgili bilgilendirmeler yapıldı ve görseller paylaşıldı. Türkiye'de tanınmış müzehhibe Memnune Birkan ile iletişime geçildi. Amasya'da bulunan müzehhip ve müzehhibelerle görüşüldü, onlardan bilgi alındı. İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ve Amasya Belediyesi ziyaret edilerek projemiz tanıtıldı. Okulumuz öğrencileri gruplar halinde tezhip örneklerini görmeleri için Hat Müzesi'ne ve Halk Eğitim Tezhip Kurslarına götürüldü. İlimiz müzehhibelerinden Hatice Övüdür tarafından konferans verilerek çizimler yapıldı. 60 öğrenciden metafor yöntemi ile görüş alındı. "Sabrın Nakşı Tezhip" adlı e-dergi oluşturuldu ve okul sitesine yüklendi. Dergi bastırılarak merkez ortaöğretim okullarına dağıtıldı. Web 2.0 araçları kullanılarak okulumuzda tezhip sanatı ile ilgili Kahoot uygulamasıyla ödüllü yarışma yapıldı. Okulumuzdan çizim yeteneği olan 10 öğrenci, 3 ay boyunca Amasya Hat Müzesinden tezhip dersleri aldı. Yapmış olduğumuz eserler hem okulumuzda hem sanal sergi halinde okul web sitemizde paylaşıldı. Tezhip kursu alan 10 öğrenciyle yarı yapılandırılmış görüşme gerçekleştirilerek tezhip sanatı hakkında görüşleri alındı. Öğrencilerimize son test uygulanarak bu değerimizle ilgili bir farkındalık oluşturuldu.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: DEPREMLERE KARŞI YAPILARDA KULLANILABİLECEK MİKROİŞLEMCİ KONTROLLÜ BİR DİKEY DENGELEYİCİNİN PROTOTİP TASARIMI Özet: Depremlerin meydana getirdiği ağır maddi ve manevi kayıplar özellikle onları bizzat yaşayanlar tarafından bilinmektedir. Ülkemizin birçok fay hatlarının ortasında bulunması nedeniyle de her sene birçok ve birkaç senede bir büyük şiddetli ve sayısızca zayiata neden olan depremler gerçekleşir. Türkiye'de, 1900 ve 2019 yılları arasında 4 şiddetinden büyük 13.687 deprem olmuştur. Bu depremlerde toplam 86.456 kişi hayatını kaybetmiş ve 603.131 yapı ya yıkılmış ya da ağır hasara maruz kalmıştır. Bu sayılar ve istatistikler, depremlerin insan ve toplum hayatı için büyük tehditler olduğunu göstermektedir. Depremler sırasında zeminin hareketi sonucu binaların maruz kaldığı eğilme, bükülme ve gerilimler, çatlaklar gibi yapısal kusurlara yol açmakta ve bu kusurlar ana deprem sonrasından meydana gelen artçı sarsıntılarla hasar gören binaların kolaylıkla yıkılmasına yol açabilmektedir. Projemizin asıl amacı, küçük sarsıntılar ile binalarda yapısal kusurlara neden olan stresin şiddetini azaltan bir prototip kontrol sisteminin üretilmesidir. Projemiz, esas itibarı ile iki ana kısımdan oluşmaktadır. Binanın sağlam olduğu düşünülen bir bölgesine konulan bir eğim ölçer ile binanın eğimi bir mikroişlemci ile sürekli olarak kontrol edilmektedir. Projenin ikinci kısmı, binanın dört tarafına yerleştirilen yaylı sistemler ve elektromıknatıslar içermektedir. Eğim bilgisi, bir mikroişlemci yardımıyla konum düzeltme verisi olarak elektromıknatısları kontrol etmek için kullanılmaktadır. Böylelikle deprem sırasında binanın değişen eğimi, anında mikroişlemci yardımıyla elektromıknatıslara iletilen güç ile dengelenerek edilerek binanın her zaman düz durması sağlanmaktadır. Bu sayede binalarda gerilmelerle meydana gelebilecek çatlaklar engellenebilir ve evlerin içerisinde eşyaların düşmesi sonucu yaşanan maddi kayıplar en aza indirgenebilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: KÜLTÜREL MİRASIMIZIN UNUTULAN BİR GELENEĞİ: DESTİM?L-İ ŞERİF Özet: Destimal-i Şerif, Topkapı Sarayı'nda her sene Ramazan'ın 15. Günü Hazret-i Muhammed'in hırkasının özel bir sandıktan çıkartılmasıyla önceden hazırlanmış olan destimallerin hırkaya tek tek dokundurulmasıdır. Bu mendiller Peygamberimizin hırkasına dokundurulduktan sonra misafirlere hediye edilir ve misafirler tarafından ömür boyu özenle saklanır. Bu projede, eskiden hediyeleşmek ve güzel anıları kalıcı kılmak düşüncesiyle ortaya çıkan, fakat zaman içerisinde varlığını sürdürememiş ve unutulmuş olan hatıra mendilleri geleneğinin günümüzde tekrardan insanlara hatırlatılması ve devam ettirilmesi amaçlanmış, bu yönde çalışmalar yapılmıştır. Bu geleneği günümüze uyarlamak amacıyla okulumuzdan mezun olan öğrencilere "Mezuniyet Hatırası Mendili" yapılmıştır. Tasarımı yaparken hem dijital hem de geleneksel ahşap baskı tekniğinden yararlanılmıştır. Bu geleneği tanıtmak hem de bu çalışmayı okulumuzun bir geleneği haline getirmek için, okulumuz öğrencilerinden kendi hatıra mendillerini tasarlamaları istenmiştir. Cumhuriyetin 100. Yılı için Amasya ve Cumhuriyet temalı mendil tasarımları yapılmış ve bastırılmıştır. Okul öğrencilerimizden oluşan bir grupla Hatıra Mendil atölye çalışması yapılmıştır. Bu atölye çalışmasının öncesinde Öğrencilerin Destimal-i Şerif hakkında bilgi seviyelerini ölçmek adına bir ön test hazırlanmış ve 12-15 yaş grubu arası öğrencilere uygulanmıştır. Test sonrasında öğrencilerin konu hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıkları görülmüş ve bilgi vermek amacıyla hatıra mendilleri üzerinde çalışmalar yapan Oğuz Aydemir'in hazırladığı katalogdan faydalanarak sunum yapılmış, öğrencilerden kendi seçtikleri bir konu üzerinde bir hatıra mendili tasarlamaları istenmiştir. Sunum sonrasında son test uygulanmıştır. Son test sonuçlarında yapılan sunumun ve atölye çalışmasının başarılı olduğu gözlemlenmiştir. Bu geleneği yaygınlaştırmak adına okulumuzda yapılan çalışmalardan oluşan bir Destimal köşesi oluşturulmuştur. Yapılan bu köşe okulumuz öğrencileri ve okulumuza gelen ziyaretçiler tarafından merak uyandırmış ve büyük bir ilgiyle ziyaret edildiği gözlemlenmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: PADİŞAHLARIMIZIN HAYATINI ANLATAN AKILLI İNSANSI ROBOTUM Özet: Tarih dersi, soyut bilgi ve kavramların öğrenciye kazandırılması esasına dayanır. Soyut kavramların öğrenciye kavratılması, öğrencilerin kavramları değerlendirmesi ve yorum yapması oldukça zordur. Bu durum geçmişe ait bu soyut bilgi birikimlerini öğrencilere kazandırmaya çalışılan tarih öğretmenlerinin işini zorlaştırmaktadır. Bu çalışmada Osmanlı Padişahları'nın yaşadığı dönemlere göre yaptığı ıslahatlar ve tarihe damga vuran olaylar ele alınmıştır. Robotik kodlama ve yapılandırmacı bir eğitim anlayışı ile hareket ederek, ışıklı ve sesli uyarılar vererek, kullanıcı ile etkileşime girerek sesli konu anlatan bir insansı robot tasarlanmıştır. Bu çalışma ile öğrencilerin dikkatlerinin çekilerek, yaparak yaşayarak öğrenebilecekleri kalıcı öğrenmelerin sağlanabileceği eğitim ortamı hazırlanmış olacaktır. Hazırlanan insansı robot ile öğrencilerin tarihe ve özellikle de Osmanlı Tarihi'ne olan ilgi ve meraklarını artırmak amaçlanmıştır. Yapılan sistemde öğrenci insansı robota yaklaştığında robot kişinin geldiğini sensörleri vasıtası ile algılayacak ardından hareket edip konuşarak öğrenciden öğrenmek istediği padişahı seçmesini isteyecektir. Ardından insansı robot padişahların ışıkla beliren lithaphone tekniği ile yapılmış fotoğraflarının olduğu çark sisteminin ışığını yakacak ve padişah fotoğrafları ışıkla beraber belirecektir. Öğrenci padişahların bulunduğu bu çarkı çevirerek bir padişah seçecek ve sistem sesli, görsel konu anlatımını başlatacaktır. İnsansı robot seçilen padişahın barkodunu kamerası ile algılayacak, padişahın yaşadığı dönemdeki önemli olayları sesli, yazılı ve görsel biçimde hareket ederek öğrenciye anlatacaktır. Sistemde sesli ve yazılı konu anlatımı olduğundan engelli bireylerimiz de robotu kullanarak rahatlıkla yeni konular öğrenebilir. Tarih dersindeki diğer konular da benzer yöntemlerle sisteme eklenerek konu çeşitliliği sağlanabilir. Ezbere dayalı konuların öğretilmesinde buna benzer eğitim materyallerin artırılması önerilmektedir. Sistemde yapılan ses kayıtlarının seslendirmeleri profesyonel seslendirme sanatçılarının sesleriyle kayıt edilebilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: MALFATTİ ÇEMBERLERİ VE GEOMETRİK ÖZELLİKLERİ Özet: Günlük yaşam uygulamalarında yer alan Malfatti çemberlerinin sahip olduğu bazı geometrik özelliklerini incelediğimizde farklı geometrik ilişkilere sahip olabileceği ve araştırmaya açık olduğunu fark ettik. Bu nedenle çalışmamızda; Malfatti çemberlerinin oluşturduğu geometrik şekillerin açı, uzunluk, alan ilişkileri yönünden araştırılması amaçlanmıştır. Projemize Malfatti Çemberleri ile ilgili geometrik özellikler ve günlük hayatta kullanım alanları ile ilgili araştırmalar yapılarak başlanmıştır. Çemberler ile ilgili çizimler Dinamik Geometri yazılım programı kullanılarak yapılmış, elde edilen bulgular doğrudan ispat yöntemiyle ispatlanmıştır. Malfatti çemberlerinin üçgenin kenarlarına ve birbirlerine teğet değme noktalarının birleştirilerek geometrik şekiller oluşturulmuş, bu şekillerin açı, uzunluk, alan ilişkileri yönünden özellikleri ve ilişkileri incelenmiştir. Çalışmamızda teğet değme noktalarının oluşturduğu dörtgenlerin komşu olan kenarlarının birbirlerine dik olduğu keşfedilmiştir. Çember merkezlerinden üçgene teğet olduğu noktaya çizilen yarıçaplar arasındaki üç açının toplamının 360 derece olduğu görülmüştür. Çember merkezlerinin, çemberlerin teğet değme noktalarıyla birleşmesi sonucu oluşan ikizkenar üçgenlerin taban açıları ile çember teğet noktalarından oluşan üçgenlerin açılarının aynı olduğu ispat edilmiştir.Malfatti çemberlerinin ABC üçgenine teğet değme noktaları ile çemberlerinin birbirlerine teğet değme noktalarının birleştirilmesi sonucu oluşan üçgenlerin alanları arasında A=2?(A_1.A_2 ), B=2?(B_1.B_2 ) , C=2?(C_1.C_(2 ) ) bağıntıları elde edilmiştir. Malfatti çemberlerinin yarıçapları sırası ile r1, r2, r3, çember merkezlerinin birleştirilmesi ile oluşan üçgenlerin köşe açıları sırası ile 180-2?, 180-2ß, 180-2? olmak üzere yarıçaplar arasında; r1/r3=cot??.tan?, r2/r3=cot??.tanß, r1/r2=cotß .tan ? bağıntılarına ulaşılmıştır. Malfatti çemberlerinin üçgene ve birbirlerine teğet değme noktalarının birleştirilmesi ile oluşan kirişler dörtgenlerinin birbirleri ile olan alan ilişkisi araştırılmış, bu konuda bulguya ulaşılamamıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: TARİHİN UNUTTUĞU TAŞ: "MİSAFİR TAŞI" Özet: Türk kültür ve geleneğinin önemli bir parçası olan misafirperverlik, İslam dininde de önemli bir yere sahiptir. Hazreti Muhammed'in (s.a.v.) misafirperverlikle ilgili hadisleri müslümanları önemli ölçüde etkilemiştir. Ecdadımız yollar üzerine hanlar, hamamlar, kervansaraylar inşa etmiş; garipleri, yolcuları, buralarda misafir etmiştirler. Misafirperverlik İslam dininin yanı sıra Türk kültürünün de önemli bir parçasıdır. "Tanrı misafiri" deyimi Türk kültüründe misafirin kutsal olarak görüldüğünü göstermektedir. Sanat Tarihçileri'nin "Ünik Eser" (tek, eşsiz, yegane) olarak nitelendirdiği, Malatya ili Battalgazi ilçesindeki Toptaş Camii duvarı yanında bulunan 11 adet taş, araştırma konusu olarak belirlenmiştir. Bu taşlar "Misafir Taşları" ismiyle bilinmektedir. Alan yazında yapılan incelemelerde "Misafir Taşları'na yönelik her hangi bir çalışmanın olmadığı görülmüştür. Çalışmamızla, misafirlikle alakalı tarihi bir yapı olan "Misafir Taşları"nın bilinirliğini artırmak ve pandemi ile birlikte iyice unutulmaya yüz tutmuş olan misafirperverlik kavramının eski anlamına ulaşması hedeflenmektedir. Son dönemlerde sosyal hayatımızda oldukça değerli bir yeri olan "Sadaka Taşı, Yitik Taşı, İstirahat Taşı" gibi birçok taş gibi Misafir Taşları'da hak ettiği değeri görmelidir. Nicel desende kurgulanan bu araştırmada, veriler 132 katılımcıdan, hazırlanan ölçek ile elde edilmiştir. Bu ölçeğe katılımcıların demografik özelliklerini belirtebilecekleri bölümde eklenmiştir. Toplanan veriler SPSS 22.0 ile analiz edilmiştir. Çalışmanın etkisini artırmak için Unity oyun motoru, Vuforia SDK ve 3 boyutlu modeller kullanarak Artırılmış Gerçeklik (AR) uygulaması geliştirilmiştir. Uygulamayı kullananların edindikleri bilgilerin kalıcılık sağlaması amacıyla bir oyun tasarlanmıştır. Araştırma bulgularına göre misafir taşlarının bilinirliği cinsiyet ve eğitim durumuna göre anlamlı farklılık taşımazken, yaş değişkenine göre anlamlı bir farklılığın olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: ARONYA (ARONİA MELANOCARPA) MEYVE ÖZÜTÜNÜN MIA PACA-2 PANKREAS KANSERİ HÜCRELERİNE ANTİ-PROLİFERATİF ETKİSİNİN İNCELENMESİ Özet: Dünya Sağlık Örgütüne (WHO) göre, dünya üzerinde ölüm nedenleri sıralamasında kanser, kardiyovasküler hastalıklardan sonra ikinci sırada yer almaktadır. Her 6 ölümden 1 tanesinin kansere bağlı olduğu görülmekle birlikte, pankreas kanseri hastalarının 5 yıllık sağkalım oranı %9 seviyesindedir. Antosiyaninler, flavonoid ailesinin suda çözünür bir üyesi olup mavi çiçek anlamına gelmektedir ve birçok meyve ve çiçeğin mavi-mor renginden sorumludur. Antosiyaninler açısından zengin gıdaların tüketimi, kanser ve kardiyovasküler hastalık riskinin azalmasıyla ilişkilendirilmiştir. Aronia melanocarpa, mor-siyah renkli bir meyve olup, yüksek antosiyanin içeriği ve antioksidan kapasitesi nedeniyle kanser terapisinde potansiyel rol sahibi olabilir. Bu çalışmada, Aronia melanocarpa meyvesinin MIA PaCa-2 pankreas kanseri hücrelerinin canlılığına etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla, büyütülen MIA PaCa-2 hücrelerine artan dozlarda aronya özütü uygulanmış ve MTT Hücre Canlılığı testi uygulanmıştır. Ayrıca ilaç uygulaması sonrası hücrelerin sağkalımına etkisi Tripan Mavisi yöntemiyle araştırılmıştır. Aronya özütü uygulamasının hücre ölümüne ve canlılığına etkisi ayrıca floresan boyamalar ile incelenmiştir. Uygulanan yöntemler sonucunda, MIA PaCa-2 hücrelerine aronya özütünün 72 saat süreli uygulanmasının, hücre canlılığını ve hücre sağkalımını önemli ölçüde azalttığı gösterilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: DİSLEKSİ BİREYLER İÇİN HIZLI OKUMAK BU SİTEDE ÇOK RAHAT Özet: Disleksi, kişinin normal veya üstün zekâ düzeyinde olmasına rağmen okuma, yazma ve dil becerilerinde problem yaşamasına sebep olan özel öğrenme güçlüğüdür. Dislektik bireylerin yaşadığı zorluklara; harflerin isimlerini ve şekillerini karıştırma, okurken ve yazarken kelimelerdeki harflerin yerlerini değiştirme, çok kullanılan kısa kelimeleri yanlış okuma, uzun kelimeleri okurken bocalama, sesli veya sessiz okumada anlama güçlüğü çekme, yavaş ve güçlükle sesli okuma örnek gösterilebilir. Disleksi sık görülen öğrenme güçlüklerinden biridir. Dünyada görülme oranı %2 ile %10 arasındadır. Türkiye'de ise disleksili bireylerin normal bireylere oranını ortaya koyan çalışmalar oldukça azdır. Bizim amacımız, Spritz'in kullandığı hızlı okuma tekniklerini ve Christian Boer'in oluşturduğu "Dyslexie" fontunu kullanarak disleksili bireylerin internetten kitap okuyabileceği ve bu kitaplar hakkında sohbet edip arkadaşlar edinebilecekleri bir dijital ortam kurmaktır. Spritz nedir? Günümüzde kullandığımız soldan sağa doğru okuma şeklinde gözlerimizin hareketi bizi yavaşlatmaktadır. Spritz, bu yavaşlatmayı engellemek için Rapid Serial Visual Presentation (RSVP) ve The Optimal Recognition Point (ORP) denilen tekniği birleştirerek kullanır. RSPV tekniği ise okumamız gereken kelimelerde soldan sağa doğru olan göz hareketinden bizi kurtararak kelimeleri hâlihazırda odaklandığımız bölgeye sırayla getirir. Gözümüzün kelimeleri algılamak için odaklandığı bir nokta vardır. ORP tekniği bu noktadaki harfi tespit edip onu renklendirerek gözümüzün kelimeyi daha kolay algılayıp okuyabilmesini sağlar. Spritz'in Tekniğini Kullanan Uygulamalara Readme, Spritz, Swiftread, Sprint Reader örnek gösterilebilir. Bunlar gibi birçok uygulama var fakat bu uygulamalar arasından ReadMe disleksili bireylere önem gösteren tek uygulamadır. Ayrıca disleksiler için Crazy Cursive Letters, Montessori Words, MeBooks, Speechfy gibi uygulamalar da vardır. Bu uygulamalar disleksiyi tedavi etmeyi amaçlamaktadır. Bizimse bu uygulamalardan farkımız Spritz'in tekniğini kullanıyor olmamızdır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: YENİ BOR HİBRİDİZE KİNOLİNON TÜREVİ BİLEŞİĞİN SENTEZİ VE KARAKTERİZASYONU, MEME KANSERİ (MDA-MB-231) VE YUMURTALIK KANSERİ (A2780) HÜCRE HATLARINDAKİ SİTOTOKSİK ETKİSİNİN İNCELENMESİ Özet: Kanserli hücrelerde aşırı biriktiği tespit edilen seramidaz enzimi, hücre içerisindeki seramid miktarını azaltarak apoptozu engellemektedir. Klasik kanser tedavilerinin seramidazı baskılamakta yetersiz kalması ve vücut hücrelerine toksik etkide bulunması, meme ve yumurtalık kanserlerinde kinolinon bileşiklerinin; tiroit ve prostat kanserlerinde bor bileşiklerinin kullanımını teşvik etmiştir. Özellikle Seranib-2 adlı kinolinon türevinin yüksek antikanserojen etkisi literatürde vurgulansa da daha etkin kanser inhibitörlerinin varlığına hala ihtiyaç duyulmaktadır. Bu ihtiyaca binaen; Seranib-2 türevleri ve boronik asitli bileşiklerin farklı kanser türlerinde çalışılmış olmasından yola çıkılarak projemizde; elektronca zengin kinolinon türevi AFK(3-asetil-4-fenilkinolin-2(1H)-on) ile elektron alıcı kısım içeren 4-formilfenil boronik asidinin kondenzasyon reaksiyonu sonucunda, daha önce sentezlenmemiş yeni bor hibridize kinolinon türevi BFK(3-[(2E)-4-fenilboronikasit)prop-2-enol]-4-fenilkinolinon-2(1H)-on) bileşiği sentezlenmiştir. Sentezlenen bileşiklerin spektroskopik yöntemlerle (FTIR, 1H ve 13C NMR, QTOF-LC/MS) karakterizasyonu yapılarak yapıları aydınlatılmıştır. BFK bileşiğinin antikanserojen etkinliğinin belirlenmesi için MDA-MB-231 meme ve A2780 yumurtalık kanseri hücre hatları üzerinde MTT(3-4,5-dimetil-tiyazolil-2,5-difenil tetrazolyumbromür) sitotoksisite testi yapılmıştır. MTT testi sonuçlarına göre, BFK bileşiğinin IC50 değeri; meme kanseri hücresinde 0,7865 ppm, yumurtalık kanseri hücresinde 0,8922 ppm olarak tespit edilmiştir. Bu sonuç; BFK'nin çok düşük konsantrasyonlarda kanserli hücrenin yarısından fazlasını inhibe edebilecek potansiyelde, Seranib-2'den daha etkin bir antikanser ajan olduğunu göstermektedir. Ayrıca; boronik asidi kinolinona entegre ederek sentezlediğimiz BFK bileşiği ile; kinolinon türevlerinin vücut hücrelerine olan toksik etkisi azaltılmış, sudaki çözünürlüğü ve dolayısıyla biyoyararlılığı arttırmıştır. Sonuçlar değerlendirildiğinde; kadın cinsiyetine bağlı diğer kanser çeşitlerinin tedavisinde de kullanılabilecek BFK bileşiği, hibrit yapısı sebebiyle sağlık dışı alanlarda da kullanım alanı bulacak potansiyele sahiptir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: YAPAY ZEKA İLE ARTIRILMIŞ SANAL GERÇEKLİĞE SAHİP MATEMATİK TARİHİ YOLCULUĞUMUZ BAŞLIYOR Özet: Ortaöğretim kurumlarında Matematik Tarihi ve Uygulamaları dersi, seçmeli olarak haftada 2 ders saati okutulmaktadır. Bu ders için hiçbir ders kitabı-kaynak bulunmamakta, dersler test kitaplarından soru çözümü şeklinde amacından uzaklaştırılarak işlenmektedir. 2022 yılının yaz döneminde başladığımız literatür taramalarımızda, Türkiye'nin en büyük eğitim bilişim ağı EBA' da Matematik Tarihi ve Uygulamaları dersinin yer almadığını, dolayısıyla bu derse ait içerik bulunmadığını, bazı ünlü matematikçilere kısa videolarda yer verilirken bunların da bir kısmının mobil cihazlarda kullanılamadığını ancak masaüstü bilgisayarlardan açılabildiğini tespit ettik. Bu ise öğretmen ve öğrencilerin az sayıdaki içeriklere ulaşamaması anlamına gelmektedir. Buradan hareketle sorunların tespiti için hazırladığımız ve lise öğrencilerine uyguladığımız anket sonuçlarımız; katılımcılarımızın %97,9'unun hali hazırda bulunan ders içeriklerini yetersiz bulduğu gerçeğini ortaya koymaktadır. Katılımcılarımızın % 90,4'ünün sorun olarak gördüğü düz anlatım yöntemi gibi klasik öğretim tekniklerinden uzaklaştırılmış bir Matematik Tarihi ve Uygulamaları dersi içeriği hazırlamayı arzularken önceliğimiz; gençler arasında popülerliği giderek artan mobil cihazların faydalı kullanımına katkı sunmaktır. Bu kapsamda yapay zeka ile çalışan web2 araçları araştırılmıştır. Birçok web2 aracıyla deneme çalışmaları sonucunda; artırılmış sanal gerçekliğe sahip, ücretsiz kullanım hizmeti sunan, istediğimiz niteliklere sahip bazı web2 araçlarıyla Matematik Tarihi ve Uygulamaları dersi içerikleri geliştirilmiştir. Ünlü matematikçilerin fotoğrafları seslendirilip yapay zeka ile canlandırılmış konuşan animasyonları hazırlanmış; bu animasyonlar, artırılmış gerçekliğe sahip sahnelerde kod yazma işlemi ile tarihsel dönemin içine yerleştirilmiştir. İçeriklerdeki fotoğrafların kaş, göz kapağı, dudak, yanak gibi kısımlarının hareketliliği; izleyenlerde hem matematiksel buluşlarla beslenen yapay zekanın gücüne hem de ünlü matematikçilerin ilginç hayat hikayelerine fazlasıyla merak uyandırmıştır. Hazırladığımız içerikler EBA aracılığıyla öğrencilere ve öğretmenlere ulaştırılmış, çok sayıda kullanıcı tarafından beğenilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: ÇEŞME HAZİNEM Özet: Bu projeyle Ankara'nın akar durumdaki tarihi çeşmeleri tespit edilerek en önemli çevre sorunlarından biri olan plastik kullanımının azaltılmasında çözüm olabilecek kültürel mirasımız tarihi çeşmelerin yeniden gündeme getirilmesi amaçlanmaktadır. Bununla birlikte kültürel mirasımızın eşsiz simgeleri arasında yer alan tarihi çeşmelerin varlığının korunmasına katkı sunularak işlevsel olarak kullanılabilmesi için bu çeşmelere erişimin kolaylaştırılması hedeflenmektedir. Proje amacına ulaşmada nitel araştırma yöntemlerinden belge tarama (doküman analizi) yöntemi ile arazi çalışmasına başvurulmuştur. Projenin uygulamalı bir hale getirilmesi için App Inventor for Android ve Web Tabanlı CBS Uygulaması uygulamaları kullanılmıştır. Yapılan literatür ve arazi çalışmasında Ankara'da şehir merkezinde tarihi 112 adet sokak çeşmesi bulunduğu, bunlardan 45 tanesinin günümüze ulaşmıştır. Ankara genelinde sadece 20 adet tarihi akan çeşmenin olduğu tespit edilmiştir. Projeyle medeniyetimizin önemli ögelerinden olan tarihi çeşmeler yeniden gündeme getirilerek günümüzün en önemli çevre sorunlarından biri olan plastik kirliliği ile mücadeleyle tarihi çeşmeler ilişkilendirilmiştir. Ankara'daki tarihi çeşmelere erişim kolaylaştırılarak hem çeşmelerin yok olması önlenecek hem de tek kullanımlık plastik şişelerin yaygın kullanımı azalacaktır. Tarihi çeşmelere kamuoyunun dikkatinin çekilmesiyle bu çeşmelerin çevreye duyarlı bir şekilde sürdürülebilirliğine yönelik farkındalığın artırılmasına çalışılmıştır. Sonuç itibariyle çoğunluğu Osmanlı dönemine ait Ankara İl merkezi ile Altındağ, Ayaş, Beypazarı ve Etimesgut ilçelerinde bulunan toplam 20 adet akan tarihi çeşmenin olduğu "Çeşme Hazinem" cep aplikasyonu ve web tabanlı CBS uygulaması hazırlanmıştır. Bu tarihi çeşmelerin kültürel miras açısından değerlerini ortaya koymak, konum, tarihçesi, mimari özellikleri bakımından çeşmelerin kültürel miras olarak değerlerinin korunmasına ve sürdürülebilirliklerinin sağlanmasında önemli bir hizmet sunmaktadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: METAVERSE SEYAHATNAMELERİ Özet: Edebiyat, sadece edebi eserleri inceleyerek var olan bir yapıya sahip değildir. Tarih, sosyoloji, psikoloji gibi alanların edebiyatı beslemesi sayesinde edebi ürünler, toplumların uzun yıllar boyunca oluşturmuş oldukları maddi ve manevi kültür ürünlerinin aktarılmasında rol oynar. Bahsedilen edebi kaynakların tanıtılması ve öğretilmesi sürecinde eğitimin önemli katkıları vardır. Çalışmada Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nin seçilme amacı hem 10.sınıf kazanımlarına uygun olması hem de eğitimde kaynak oluşturabilecek niteliğe sahip olmasıdır. Metaverse teknolojisinin sadece bilimkurgu eserlerinde kısıtlı kalmayıp birçok alanda etkin hale gelmesi dijital yerli olarak adlandırılan yeni neslin ilgisini çekmekte ve büyük oranda olumlu etkiler bırakmaktadır. Bu nedenle gençlerin ilgi duyduğu ve gelişmekte olan metaverse teknolojisinin sınıflara dahil edilmesiyle Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nin öğrencilere tanıtılması, mekandan bağımsız öğrenme sağlaması, öğrencilerdeki akademik başarı ve ilgiyi arttırması, bununla birlikte katılımcıların metaverse ortamının yarattığı tehlikelerden ne kadar korunabileceğinin öngörülebilmesi için dijital vatandaşlık düzeylerinin ölçülmesi amaçlanmıştır. Çalışmada gerçek deneme modellerinden kontrol gruplu son test modeli ile birlikte karma yöntemli desen kullanılmıştır. Toplam 20 katılımcıya başarı testi, dijital vatandaşlık ölçeği ve anket uygulanmıştır. Elde edilen bulguların analizi SPSS, Google Form ve Excel yardımıyla yapılmıştır. Sonuç olarak, derslerde metaverse teknolojisinin kullanılabileceği hatta bu sayede yüzeysel işlenen konuların daha verimli, kalıcı ve keyifli hale getirilebileceği, Evliya Çelebi ve Seyahatname'si gibi kültürel zenginlikler içeren eserlerin yeni nesle aktarılmasında metaverse gibi ilgi çeken teknolojilerin kullanılmasının olumlu sonuçlar oluşturduğu ancak bireylerin çok düşük düzeyde dijital vatandaşlık bilgisine sahip olması nedeniyle uygulama öncesinde profesyonel kişiler tarafından yüksek düzeyde dijital vatandaşlık eğitimi verilmesinin gerektiği tespit edilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: YAZILIM Proje İsmi: AYRIŞTIRABİLSEM Özet: Atık değil hammadde fikrini içselleştirerek sıfır atık konusunda bireylerden toplumsal duyarlılık geliştirmeye yönelik çalışmalar yapılması çağımızın zorunluluğu haline gelmiştir. Renklere ayrıştırılmış geri dönüşüm kutularının yaygınlaştırılmasıyla sıfır atık konusunda farkındalık zemini oluşturulmaya başlanmış olsa da çocuklarımızın hatta yetişkinler dahi çok da dikkat etmediği tüm atıkları aynı kutuya attıkları görülmektedir. Projemizde bu probleme çözüm üretmek istedik. Atıkları kendisi ayrıştırabilecek sıfır atık hamlesine önemli katkı sağlayacak bir geri dönüşüm kutusu robotu kısaca GDBOT'u tasarladık. Projemizde tam dijitalleşmenin yolları aranmış ve görüntü işleme teknolojisi kullanılarak atıkları cam, plastik ve metal olarak kendisi ayrıştırabilen bir otonom robot geliştirilmiştir. Projenin yapımı aşamasında; dış kalıbını şeffaf pleksi malzeme kullanarak tasarladık ancak kapaklarda pleksi ağır geldiği içim köpük karton kullandık. Modelin içerisinde kontrol ünitesi olarak Raspberry Pi 4 kullandık, eğitim modelini Tensorflow ve Keras kütüphaneleri üzerinde Python programlama dilini kullanarak gerçekleştirdik. Çevreden toplanan cam, metal ve plastik şişelerden, toplamda yaklaşık 2700 adet resim üzerinde eğitim gerçekleştirdik. Bu sayede eğitim verimizi güçlendirmeye çalıştık. Görüntüsü işlenen materyallerin fotoğrafları kendimiz çektik. Bu projenin amacı, çevre duyarlılığı kazandırmak ve sıfır atık konusunda toplumu bilinçlendirmek için çağın teknolojilerinden ve yazılımdan faydalanarak faydalı model geliştirmektedir. Bireylerin iklim değişikliği konusunda farkındalık kazanmaları ve bu konuda küçük gibi görünen davranış değişikliklerinin kelebek etkisiyle nasıl büyük değişim hareketine kıvılcım olacağını kavramaları için geri dönüşüm robotumuzun yaygınlaşması hem iklim değişikliğiyle mücadelede sıfır atık hareketine katkı sağlamakta hem de ülkemize ekonomik alanda değer kazandırmada etkili bir çözüm önerisi sunmaktadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: BİR ANLATI TÜRÜ OLARAK HİKAYENİN SERÜVENİNDE KAHRAMANIN DİJİTAL YOLCULUĞU Özet: İnsanlığın varoluşundan bugüne kadar toplumda yaşanan olaylar edebiyatın konusu olmuş; edebiyat, insan hayatını etkileyen bu olaylardan beslenerek çeşitli edebi ürünlerle hayatı anlatmıştır. Bu edebi ürünler içerisinde toplum hayatını estetik bir anlayış, etkileyici bir üslupla bizlere sunan en önemli türlerin başında hikâye gelmiştir. Hikâye anlatımı ile geçmiş, şimdi ve gelecek kuşakları birbirine bağlamak, inançları, değerleri, kısacası kültürel olan her şeyi sözlü ya da yazılı olarak aktarabilmek mümkün olmuştur. Bu projede; edebiyatın en kadim türlerinden biri olan hikâyenin Türk edebiyatındaki gelişimi incelenmiş, İslamiyet öncesi dönemdeki hikâye anlatıcılığı serüveninin Tanzimat Dönemi ile birlikte modern hikâyeye evrilme süreci araştırılmış, ortaöğretim 10. sınıf Türk Dili ve Edebiyatı dersinin konusu olan "Türk Edebiyatının Dönemleri" kapsamında ortaya çıkan hikâye anlatılarının, öğrencilerin daha keyifli ve kalıcı öğrenmeyi gerçekleştirmeleri için dijital bir oyunla sunulması amaçlanmıştır. Günümüzde geleneksel eğitim metotlarının da teknolojik gelişmelerle birlikte değişip çağa uyum sağlaması gerçeğini göz ardı etmemek gerekmekte; bunun, farklılaşan öğrenci profillerine ulaşmada önemli bir ihtiyaç olduğunu görmekteyiz. Bu sebeple projemizde, ortaöğretim 10. sınıfta öğrenim gören öğrencilerin, zamanın ruhunu anlamakta zorlandıklarını gördüğümüz Türk edebiyatının dönemlerini, hikâye türü kapsamında daha iyi, etkili ve kalıcı öğrenmelerine yardımcı olacak "Kahramanın Dijital Yolculuğu" adını verdiğimiz dijital oyunumuzla öğrenmeyi keyifli hale getirmeye çalıştık. Proje sonunda öğrenciler, oynadıkları oyunun bir karakteri olarak İslamiyet öncesi anlatılarından saguların söylendiği yuğ törenlerinden başlayarak hikâyenin serüvenine doğrudan dahil olmuş, hikâye türünün farklı zamanlardaki özelliklerini aktif öğrenme yoluyla öğrenerek hem akademik öğrenmeyi gerçekleştirmiş hem de değişik zamanlara ait anlatıların karakterleriyle duygudaşlık kurarak kalıcı öğrenmeyi eğlenceli bir yolla gerçekleştirmişlerdir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: GÖÇERLİKTEN SANALLIĞA YÖRÜKLER: YÖRÜKNAME Özet: Anadolu coğrafyası çeşitli kültürlere yüzyıllardır ev sahipliği yapıyor. Bu kültür mozaiğinin içerisindeki en zengin kültürlerden biri de Yörük kültürüdür. Bu kültür şehirleşmenin etkisiyle birlikte zamanla unutulmaya yüz tutmuştur. Bu projede amacımız Yörük kültürünü doğru bir şekilde gelecek nesillere aktarmak ve bu yaşam tarzıyla büyümüş insanlara da kültürü yeniden hatırlatmaktır. Projenin en özgün yönü bilgilerin internet sitesinde sunulmasıdır. Konar-göçer yaşam tarzını bir nevi bilimsel çağa ayak uyduracak şekilde aktarmak istedik. Sloganımızı bu düşünce nedeniyle "Göçerlikten Sanallığa" olarak belirledik. Böylelikle gencinden yaşlısına kadar herhangi bir sınırlama olmadan herkesin erişimine https://gocerlikten-sanalliga.onrender.com adresinden projeyi sunuyoruz. Projeyi diğer çalışmalardan ayıran bir diğer yön de kapsamlı olmasıdır. İnternet sitesine girildiğinde Yörüklerle ilgili merak edilen tüm bilgilere ulaşılması bakımından tektir. Projeye "Yörükname" ismini vermemizin nedeni budur. Çünkü "name" Farsçada kitap, mecmua anlamına gelmektedir. Hem edebi ürünler hem de kültürel unsurlar bir araya getirilmiştir. Proje, tamamen birçok kaynak taranarak oluşturulmuş derleme çalışmasından meydana gelmiştir. Proje 10 ana başlıktan oluşmaktadır. Sırasıyla: 1-Tarihçe, 2-Yörük ağzına örnek kelimeler, 3-Mani, ninni, ağıt, tekerleme, atasözleri-deyimler, 4-Fıkra-masal-efsane, 5-Hikayeler 6-Gelenek-görenekler, 7-Türküler ve müzik aletleri, 8-Yörük müzeleri, 9-Röportaj ve mülakatlar, 10-Kaynakça. Proje, alanında uzman kişilerle röportaj ve mülakat yapılarak zenginleştirilmiştir. Çalışma sonucunda Yörük kültürünün zenginliği göz önüne serilerek önemi vurgulanmıştır. Projeye ait web sitesi: https://gocerlikten-sanalliga.onrender.com
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: SOLVATOKROMİK BOYALAR VE PH ANALİZ YÖNTEMİ KULLANILARAK AKCİĞER KANSERİNE TANI KONULMASI Özet: Bu araştırmayla akciğer kanseriyle ilişkilendirilebilecek farklı uçucu organik maddelerin tespit edilebilmesi ve bulunan uçucu organik maddelerin akciğer kanserinin tanısı konusunda ne gibi etkilerinin olabileceğini bulma amacı güdülmüştür. Yürütülen çalışmayla ülkemizde ve dünyamızda her geçen gün artış gösteren akciğer kanserinin, daha hızlı ve düşük maliyetli bir şekilde tespit edilebilmesi hedeflenmiştir. Akciğer kanseriyle en çok ilişkilendirilebilecek uçucu organik molekülleri temsilen seçtiğimiz dört bileşik: Aseton, Propanol, Etanol, Tolün maddeleri temelde iki kısımda oluşan bir analiz yöntemine tabii tutuldu. Öncellikle maddelerin polaritesini ölçebilmek için solvatokromik etkiye sahip olan Reichardt boyası (Betain-30), Brooker Merosiyanini (4-(4'-hidroksistiril)-N-metilpiridinyum iyodür) ve Michler Ketonu (4,4'bis(dimetilamino)benzofenon) ile tepkimeye sokuldu. Sonrasında pH kâğıdı aracılığıyla maddenin asitlik ve alkali değerlerine ulaşıldı. Ulaşılan bulgularda solvatokromik boyalarla tepkimeye sokulan Aseton, Propanol, Etanol, Tolün maddelerinde renk değişimi gözlenmiş olup renk değişimi haritasında oluşan değişiklikler sunulmuş ve pH değerindeki farklılıklar gösterilmiştir. Yapılan çalışmayla birlikte hastalıklı kişide artışa geçmiş uçucu organik madde miktarının değişmesiyle solvatokromik özelliğe sahip boyaların ve pH indikatörünün hızlı bir şekilde etkileşime geçip renk değişimi reaksiyonu gösterebildiği; bu yöntemin akciğer kanserine daha hızlı bir şekilde tanı konulması konusunda kullanılabileceği gösterilip yapılan çalışmanın nasıl geliştirilebileceğine ve farklı alanlarda nasıl kullanılabileceğine dair birtakım önerilerde bulunulmuştur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: SİVRİHİSAR TAYYARESİ Özet: Eskişehir Ankara otoyolu üzerinde, Sivrihisar ilçesi girişinde yol kenarına yerleştirilen ve seyahat edenleri selamlayan iki adet uçak bulunmaktadır. Bunlardan biri ABD yapımı ve Vietnam Savaşı kahramanı yirmi metre uzunluğunda devasa bir F4 Fantom uçağıdır. Diğeri ise beş metre uzunluğunda ahşap görünümlü, kanatları korozyondan dökülmüş, boyası solmuş 1916 yapımı Breguet14 model uçağın bir replikasıdır. Otoyoldan geçişleri esnasında kısa süreliğine bu uçakları fark edenlerin dikkatini tabi ki devasa Fantom çekmekte, ne kadar görkemli ve güçlü bir uçak olduğunu düşündürmektedir. Oysaki o kısa sürede bakılmakla kalmayıp, araçların durdurularak yanına gidilmesi, bilgilendirme tabelasının okunması ve üzerinde uzunca düşünülmesi gereken uçak, yıpranmış ve zayıf görünümlü replikadır. Çünkü o uçak İstiklal Harbi'nin kazanılmasında ortaya konulan kahramanlığın ve fedakarlığın önemli bir nişanesi olan "Sivrihisar Tayyaresi"dir. Kurtuluş Savaşı sırasında Sivrihisar halkı bir bağış kampanyası başlatmış ve dişinden tırnağından ayırdığı para ile ordumuza uçak satın alınmasını sağlamıştır. Sivrihisar Tayyaresi ile ilgili günümüze kadar hiçbir bilimsel çalışma yapılmamış ve bu tayyarenin taşıdığı değerin günümüze aktarılması konusunda somut uygulamalar gerçekleştirilmemiştir. Bu konuda oluşturduğumuz problem cümlemiz; "Sivrihisar Tayyaresi ile ilgili gerçeklerin ortaya çıkarılması ve bu hatıranın günümüze taşınması ile ilgili yapılan çalışmalar yeterli midir?" olmuştur. Bu çalışmadaki amacımız; Türk havacılığı için büyük öneme sahip bağış uçak geleneğinin öncüsü olan Sivrihisar Tayyaresi'nin taşıdığı değerli hatırayı ortaya çıkarmak, yetkilileri bu konuda harekete geçirmek, vatanseverlik ve fedakarlık duygusunun gelecek nesillere aktarılmasına aracı olmaktır. Bu amacı gerçekleştirmek için kaynak taraması ve görüşme teknikleri kullanarak literatürdeki boşluğun doldurulması, tayyarenin 1/8 ölçeğinde radyo kontrollü bir modelinin yapılarak uçurulması ve oluşturulan web platformu aracılığıyla bu hatıranın zihinlere ulaşması sağlanmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: GUNDELİA TOURNEFORTİİ (KENGER SAKIZI) BİTKİSİNİN YUMUŞATILMASIYLA ELDE EDİLEN BİLEŞİMİN DİŞ MACUNU OLARAK KULLANILMASI Özet: Dünyadaki en yaygın sorunlardan biri olan diş çürümesi önüne geçebilmek için ağız ve diş sağlığı önemli bir yere sahiptir. Diş çürümesine neden olan bakteri plaklarının uzaklaştırılması için farklı kimyasal yapıda diş macunları üretilmektedir. Günümüzde yaygın olarak kullanılan diş macunlarının yapısı incelendiğinde kimyasal katkı malzemesi miktarının oldukça fazla olduğu bilinen bir gerçektir. Özellikle çocuklarda diş fırçalama esnasında diş macunu yutması durumunda vücuda alınan zararlı madde miktarı artmaktadır. Geçmişten günümüze çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılan bitkiler diş temizliğinde de kullanılmaktadır. Kenger bitkisi (Gundelia tournefortii) Türkiye'de özellikle Kayseri, Yozgat gibi bölgelerinde ilkbaharda doğal olarak yetişen, dikeni, tohumu, sütü ve kökleri farklı şekillerde yerel halk tarafından tıbbi amaçlarla tüketilen bir bitkidir. Bu çalışmada kenger (Gundelia tournefortii) otu sütünden elde edilen kenger sakızının zengin besin değerinden ve yüksek antioksidan değerinden yararlanılarak diş macunu elde edilmesi öngörülmüştür. Kenger sakızının yüzde azot miktarını belirlemek için ham protein, bileşenlerine ayrılmasının gözlemlenmesi için kâğıt kromatografisi, antimikrobiyal hassasiyet ölçümü için agar difüzyon testi, antioksidan seviyesi ölçümü için Demir (II) şelatlama aktivitesi tayini, yumuşatma işlemleri gibi yöntemler kullanılarak kimyasal yapısı aydınlatılmıştır. Araştırmalar sonucunda kenger sakızı ekstraktlarının küf mantarlarını yok edici etkiye sahip olduğu belirlenmiş ayrıca antioksidan seviyesinin Fe+2/Ferrozin kompleksinin oluşumunun azalmasına sebep olduğu deneylerle ispatlanmıştır. Ayrıca yapılan ham protein tayininde % protein miktarı 5,25 olarak hesaplanmıştır. Bu veriler ışığında kenger sakızının yumuşatılmasıyla elde edilen karbonatlı bileşimleri doğal oluşu ve antimikrobiyal etkilerinden dolayı diş temizliğinde kullanılabilirliği yapılan analizlerle ortaya koyulmuştur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: COĞRAFYA Proje İsmi: MİKRO VE MAKRO ALGLER İLE DOĞADA KOLAY ÇÖZÜNEBİLİR BİYOPLASTİK YAPIMI Özet: Dünyada insanların plastik malzemelerine talepleri her geçen gün artmaktadır. Ama bu plastiklerin kullanılıp atılma özelliğinden dolayı en önemli çevre sorunlarından biri olmuştur. Basit bir plastiğin çözünmesi ortalama 450 yıl sürerken bunun için yerine kullanılabilecek başka bir malzeme olmadığı sürece plastikler dünyamızda ciddi ve durdurulamaz bir tehdit olmaya devam edecektir. Bu da karalarımızın ve denizlerimizin, plastiklerle dolması anlamına gelmektedir. Eğer sürdürülebilir bir dünya istiyorsak doğada çözünen, toksik ve petrol bazlı olmayan, yenilenebilir çevre dostu biyoplastiklere yönelmemiz gerekmektedir. Biyoplastikler, yenilenebilir biyokütle kaynaklarından elde edilen plastiklerdir. Bu çalışmada biyoplastik yapımında ekosistemimizde büyük yer kaplayan, bütün yenilenebilir biyokütle kaynaklarından hızlı çoğalabilen ve karbondioksit emiliminde önemli etkisi olan mikro ve makro algler tercih edilmiştir. Ve ayrıca alglerin besin kaynakları ile rekabet etmemesi, atık sularda bile üretiminin yapılması, doğada hızlı bir şekilde çözünmeleri biyoplastik elde etmede ideal olarak görülmüştür. Proje çalışması ile alglerin karbondioksit emilimdeki verimi ölçülerek, alglerden biyoplastik üretimi yapılmıştır. Algden elde edilen biyoplastiğin günlük hayatımızda kullanılan plastiğe göre ne kadar zamanda çözündüğü doğaya bırakarak gözlenmiştir. Ortaya çıkan sonuca göre plastiklerin doğada kolay kolay çözünmemeleri, bunun tersine alglerden yapılan biyoplastiklerin doğada 1800 kat daha hızlı çözünmeleri, karbondioksit emilimlerinin yüksek olması üstünlük sağlıyor. Çevre kirliliğinde çok önemli bir sorun oluşturan petrol bazlı plastiklerin yerine alglerden elde edilen biyoplastik yapımı gezegenimiz için umut verici görünmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: SES İZOLASYON MALZEMELERİNİN ÖLÇÜMÜ VE ALTERNATİF ÖLÇÜM DÜZENEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ Özet: Binalarda meydana gelen gürültü kirliliği günümüzde en sık karşılaştığımız sosyal sorunlardan biridir. Bu sebeple, binalara uygulanacak sağlıklı, çevre dostu ses yalıtımı ciddi bir önem taşımaktadır. Bu çalışmada Türkiye'de yaygın olarak kullanılan yurt dışı menşeili ses izolasyon malzemesini ve bizim üretimimiz olan 5 yerli izolasyon malzemesini, geliştirilen deney düzeneğinde belli koşullarda teste tabi tutup, ölçüm sonuçları karşılaştırılarak en ideal ses izolasyon malzemesinin bulunması hedeflenmiştir. Deneyin gerçekleşebilmesi için Fusion 360 adlı 3 boyutlu ortamda düzenek tasarımı yapılmıştır, düzenek iki bölmeden meydana getirilmiştir ve ısıl işlemden geçmiş bir demir iskeletin etrafına standart alçıpan kaplanarak oluşturulmuştur. İçerideki orta bölmeye yalıtım malzemeleri sırasıyla yerleştirilmiştir. Düzeneğin sol bölmesine iki adet ses verici hoparlör, sağ bölmesine ses alıcı konulmuş ve sağ bölmeye iletilen sesin şiddetinin Wi-Fi aracılığıyla bilgisayara aktarılmasıyla elde edilen 11 ses izolasyon malzemesinin ses performans değerleri tablolara aktarılmıştır. Deney sonucunda elde edilen veriler ses azaltım indisi Rw (Sol bölmeden gelen sesin şiddeti (dB) - sağ bölmeye gelen sesin şiddeti (dB)) formülü ile hesaplanmıştır. Geliştirilen yeni ses izolasyon malzemelerinin fiyat ve performans açısından diğer kullanılan izolasyon malzemelerine göre daha avantajlı olacağı öngörülmüştür. Sonuç olarak bu değerler; grafiğe aktarılarak grafiğin üzerinde hava doğuşumlu ve darbe kaynaklı seslerin ayrımı, kalınlık, yansıtma ve ses emme gibi faktörler gözetilerek sonuçlar analiz edilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: ENGELSİZ KUTU Özet: Bireylerin doğuştan ya da yaşamının her hangi bir döneminde kazanabileceği engellilik, yaşamsal faaliyetlere ulaşmada büyük bir kısıtlamayı da beraberinde getirmektedir. Topluma dâhil olamama, en önemlisi fizyolojik ihtiyaçlarını yerine getirememe bu bireylerin en önemli sorunlarının başında gelmektedir. Bu proje ile ortopedik engeli (tek kolu olmayan bireylerin) olan bireylerin gitar çalabilmesini sağlamak amaçlanmıştır. Normal şartlarda iki el ile çalınması gereken gitarın tek el ile de çalınabilmesi sağlanarak bu tür bireylerin sanatsal faaliyetlere dahil edilmesi hedeflenmiştir. Proje hayata geçirilirken Google Akademik üzerinden literatür taramaları yapılmış olup bu literatür taramaları sonucunda daha önce engelli bireylerin müzik yapabilmesi için oluşturulan çalışmalar bulunmuş ve fikir alınmıştır. Daha sonra tek kolu olmayan bireylerin gitar çalabilmesi için yapılan bir çalışmanın bulunamaması sonucunda proje tasarlanmaya başlamıştır. Gitar üzerine harici olarak eklenen kutu ile kişi tek elini kullanarak müzik yapabilecektir. Gerekli kodlar Arduino İDE adlı uygulama üzerinden yazılmış ve sürekli olarak kalıp bir ritim çalan servolar yardımıyla kutunun son hali verilmiştir. Yapılmış olan testlerde tek kol kullanılmadan sistemimizin zorlanılmadan kullanılabildiği görülmüştür.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: HACAT HÜCRELERİNDE OLUŞTURULAN İN VİTRO ATOPİK DERMATİT MODELİNDE MELOLONTHA MELOLONTHA LARVALARININ FLAGRİN, LORİCRİN, KRT1 GEN EKSPRESYON SEVİYESİ ÜZERİNDE ETKİSİNİN İNCELENMESİ Özet: Atopik dermatit (Egzama) (Ad), genetik ve çevresel birçok faktöre bağlı olarak seyreden bir cilt hastalığıdır. AD hastalarının genellikle kuru bir cildi bulunur. Kuruluk deride kaşıntıya sebep olabilir. Kaşıntıyla ciltte yaralar oluşmaya başlar. Atopik dermatit kronik bir hastalıktır ve kesin bir tedavisi bulunmamaktadır. Yaptığımız araştırmalar sonucunda , ülkemizin farklı bölgelerinde halk arasında egzama tedavisinde Melolontha melolontha'nın egzama tedavisinde çok etkili bir şekilde kullanıldığını öğrenilmiştir. Yaptığımız araştırmalarda Mayıs böceğinin herhangi bir tedavide kullanımıyla ilgili yapılmış herhangi bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu yönüyle projemiz son derece özgündür. Araştırmamızda. M. melolontha larvalarının ekstraksiyonunun in vitro egzama modelinde etkisi araştırılmıştır. Çalışmamız 6 gruptan oluşmaktadır. Larva ekstraktı uygulanmamış HaCaT hücreleri (H0), 24 saat larva ekstraktı uygulanan HaCaT hücreleri (H24), 48 saat larva ekstraktı uygulanan HaCaT hücreleri (H48),larva ekstraktı uygulanmamış Egzama (Atopik Dermatit) hücreleri (E0), 24 saat larva ekstraktı uygulanan Egzama hücreleri (E24), 48 saat larva ekstraktı uygulanan Egzama hücreleri (E48) olarak adlandırılmıştır. Bu çalışmada; hücre kültürü WST-1,ve qPCR metotları kullanılmıştır. qPCR ile Atopik Dermatit ile ilişkili olan Flagrin, Loricrin, Krt1 gen ekspresyonlarına bakılmıştır. Flagrin ekspresyonunun 0 ve 24. saatlerde egzama hücrelerinde HaCaT hücrelerine göre daha yüksek olduğu bulunmuştur. Ancak 48.saatte Loricrin ekspresyonu egzama hücrelerinde anlamlı derecede düşük bulunmuştur (p<0.0001). Loricrin ekspresyonunun 0ve 24. saatlerde egzama hücrelerinde HaCaT hücrelerine göre daha düşük olduğu bulunmuştur (p<0.0001). Krt-1ekspresyonunun 0 ve 24. saatlerde egzama hücrelerinde HaCaT hücrelerine göre daha düşük olduğu bulunmuştur. Ancak 48. saatte anlamlı derecede yüksek bulunmuştur (p<0.0001).
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: SERBEST DÜŞME VE YATAY ATIŞ KONULARININ ANLATIMINDA KULLANILACAK, EĞİTİM AMAÇLI İNSANSIZ HAVA ARACI TASARIMI (E-İHA) Özet: Anlaşılması zor konularda yaparak ve yaşayarak öğrenme, kalıcı öğrenmenin gerçekleşmesi için en önemli yöntemlerden birisidir. 11. sınıf seçmeli fizik dersi müfredatında bir boyutta ve iki boyutta sabit ivmeli hareket içerisinde yer alan serbest düşme ve yatay atış konuları, öğretmenler için uygulamalarının yapılmasında en çok zorlanılan konular arasındadır. Somut uygulamaların eksik olduğu konular ise öğrenciler açısından kalıcı öğrenmenin en az gerçekleştiği konulardır. Bu projenin amacı, serbest düşme ve yatay atış gibi öğrenciler tarafından anlaşılması zorlanılan konularda öğretim materyali olarak kullanılabilecek, disiplinler arası yaklaşımla tasarlanmış eğitim amaçlı insansız hava aracı (E-İHA) geliştirmektir. Bu amaç doğrultusunda tasarım tabanlı araştırma yöntemi kullanılarak serbest düşme ve yatay atış uygulamalarını tam anlamıyla otonom olarak gerçekleştirebilen, kullanımı basit bir insansız hava aracı geliştirilmiştir. Geliştirilen İHA, kumanda üzerinde tanımlanan basit kısa yollar kullanılarak farklı boyutlardaki demir bilyeleri 5 metre, 20 metre, 45 metre ve 80 metre gibi belirlenen yüksekliklerden, zeminde yer alan piezo elektrik tabanlı hedefler üzerine serbest bırakarak serbest atış hareketi uygulaması yapmakta ve zaman ölçümlerini otonom olarak gerçekleştirip hata payını en aza indirerek kullanıcılara sunmaktadır. Ayrıca, insansız hava aracı üzerinde yatay olarak yerleştirilen yay gergili atıcılar sayesinde iki farklı yatay hıza sahip yatay atış uygulaması yapılarak aynı yükseklikte gerçekleşen serbest atış ile yatay atış hareketlerinin karşılaştırmalı olarak analiz edilmesine olanak sağlamaktadır. Geliştirilen bu insansız hava aracı sayesinde öğrencilerin serbest atış ve yatay atış konularını yaparak ve yaşayarak, eğlenceli ve kalıcı şekilde öğrenmeleri sağlanmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: İKİ FARKLI ROKET BURUN KONİSİNİN MATEMATİKSEL MODELLEMESİYLE SÜRÜKLEME VE YÜZEY ALANI ARASINDA İLİŞKİ KURULMASI Özet: Bu projenin amacı eşit hacimdeki iki farklı roket burun konisini matematiksel olarak modellemektir. Bu modelleme yardımıyla eşit hacimde iki burun konisinin hangisinin daha az sürüklemeye sebep olduğu anlaşılabilir. İlk olarak daha önceki deneysel bulgulardan yola çıkarak en az sürükleme katsayısı olan iki koni, yani teğet ojiv ve elipsoit konileri seçilmiştir. Teğet ojivin yarıçap ve yükseklik ölçüleri OpenRocket simülasyonu baz alınarak belirlenmiş ve teğet ojivi tanımlayan denklemler çıkartılmıştır. Daha sonra bu yarıçap ve yükseklik ölçüleri ışığında integral kullanılarak hacim ve yüzey alanı için eşitlikler oluşturulmuş ve hesaplanmıştır. Hacmin sabit kalması gerektiği için, aynı taban yarıçapa sahip bir elipsoidin yüksekliği bu hacim değeri ile hesaplanmıştır. Son olarak, bu yükseklik ve taban yarıçapına sahip bu elipsoidin integral yardımıyla yüzey alanı hesaplanmıştır. Çalışmanın sonunda, yüzey sürükleme sürtünmesi ve yüzey alanı arasında ilişki kurulabilmiştir, fakat total sürükleme ile yüzey alanı arasında aynı hacme sahip bu iki cisim için bir ilişki bulunamamıştır. Bunun sebebi, hacmi eşit tutulmaya çalışılan elipsoit cisminin ojive göre çok kısa kalması olarak belirlenmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: IŞININ KARE İÇİNDEKİ ROTASI Özet: Fiziğin bir alt dalı olan optiğin incelediği ışınların yansıması prensibi, bu projede farklı bir bakış açısı ile ele alınmıştır. Bilindiği üzere ışın, belirli bir başlangıç noktası olan ve bir yönde sonsuza kadar devam eden noktalar kümesi olarak tanımlanır. Bu projede, bir karenin bir köşesinden başlayan bir ışının karenin kenarlarından yansıyarak kare içerisinde yol aldığı düşünülmektedir. Kare içindeki ortam, ışının serbestçe yansıyabildiği bir ortamdır ve bundan dolayı ışın sonsuza dek karenin kenarları aracılığıyla yansıyarak yoluna devam etmektir. Işın bu sırada belirli bir rota çizecektir ve bu rotanın uzunluğu bu projenin ana konusunu oluşturmaktadır. İlk olarak, ışının çizdiği rotanın uzunluğunun sonsuz uzunlukta olacağı düşünülse de bu durum tam anlamıyla doğru değildir. Işının kare içinde alacağı yol sonsuz olmasına rağmen, başlatıldığı noktada ışının karenin kenarları ile yaptığı açıya bağlı olarak, çizeceği rotanın (izleyeceği yolun) uzunluğu sonlu olabilmektedir. Karenin bir köşesinden belirli açılar ile başlatılan ışın, sabit bir rota üzerinde periyodik olarak yol alabilmekte ve bu da çizeceği rotanın uzunluğunun sonlu bir değere eşit olmasına neden olmaktadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: BAYBURT TAŞI TOZU VE POLİSTİRENDEN SOL-JEL YÖNTEMİ İLE HİDROFOBİK AEROJEL VE POLİAEROJEL KOMPOZİT YALITIM MALZEMESİ ÜRETİMİ Özet: Dünya enerji ihtiyacı sorunu her geçen gün artarak devam etmektedir. Savaşlar, ülkeler arası yaşanan krizler ve bu enerji ihtiyacından kaynaklanan yine devletler arası gerilim; bize enerji potansiyelinin ne kadar büyük bir güç olduğunu gösteriyor. Enerji potansiyeli hangi devletin elindeyse dünyada onun sözü geçiyor. Dolayısıyla enerji eldesi ülkemiz açısından çok önemlidir. Çünkü üretilen enerji; savunma sanayi, inşaat sektörü gibi birçok alanda fazlaca kullanılmaktadır. Enerjiyi üretmek kadar onu korumak da önemlidir. Günümüzde enerji harcama oranının büyük bir kısmını inşaat sektörü kaplıyor. İnşaat sektörü en çok enerji tüketen üç sektörden biridir. %51'lik enerji sarfiyatı ısıtma ve soğutmada kullanılmaktadır. Bina zaaflarından dolayı enerjinin %70'i boşa gitmektedir. Bu durum sebebiyle sera gazı salınım oranı artmaktadır. İnşa edilen her bina sebebiyle büyük miktarda karbondioksit salınımı oluşmaktadır. Bunu engellemenin en iyi yolu ise iyi yalıtılmış binalardır. Proje bunun üzerine kurulu olan bir projedir. Yalıtım sağlayarak üretilen enerjiyi korumak hedeflenmektedir. Projede Bayburt Taşı denilen volkanik tüf atıklarından sol-jel yöntemi ve ortam basınçlı kurutma yöntemi kullanılarak silika aerojel başarı ile sentezlenmiştir. Ürünün yapısal ve morfolojik özellikleri XRD ve BET analizleri kullanılarak incelenmiştir. Sentezlenen ürünün tozunu sıvıya katılması ile (hacimce % 50) 0,76 gram/santimetreküp yoğunluğa sahip olmuştur. Ayrıca 0,070 W/mK kadar düşük ısı iletkenliği değerine, 1,20 Pa'lık basınç dayanımına sahip kompozitler elde edilmiştir. Projenin ikinci aşamasında ise polistiren atıklar ile aerojel, uygun koşullarda karıştırılarak poliaerojel adını verdiğimiz özgün bir ürün elde edilmiştir. Ürünün gerekli testleri, analizleri yapılmıştır. Sonuç olarak inşaat sektöründe kullanılabilecek, kullanıma elverişli ve ekonomik bir kompozit malzeme üretilerek literatüre kazandırılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: GENÇ SİMURG "BİTMEYEN MACERA: HAKİKATE YOLCULUK?" Özet: 21. yüzyıl birçok teknolojik gelişme ve iletişimde açılan çığırlarla birlikte toplumların ilgilerini ve öğrenme seviyelerini geri dönülemez bir biçimde değiştirmiştir. İnsanoğlu pek çok davranış biçimini ya 21. yüzyıl becerilerine ve teknolojilerine bütünleştirip değiştirerek sürdürmek ya da hepten terk etmek zorunda. Bu projeyle basılı kitapların teknolojinin yardımı ile öğrenciler için daha çekici hale gelmesi sağlanmaya çalışılmıştır. GençSimurg projesine dâhil olan öğrenci Milli Eğitim Bakanlığının üç temel hedefi olan "Okumak-Okuduğunu anlamak-Anladığını anlatabilmek" kazanımlarının üçünde de gelişme sağlayabilecektir. Proje bu üç hedefin gerçekleştirilmesi yönünde kurgulanmıştır. Türkçe ve edebiyat derslerinde öğretmenlerin büyük çoğunluğu kendi seçtiği kitaplardan ödev vererek öğrencilere okutur ve sınav yapar. Çünkü ölçülemeyen bir okuma değerlendirilemez de. Bu proje; öğretmenin kendi başına seçerek öğrenciye dayattığı kitapları okuması yönündeki zorlamayı ve stresi ortadan kaldırarak öğrenciye, öğretmenlerden ve diğer öğrencilerden bağımsız bir şekilde, bir nevi kitaplarla baş başa kalarak okuma zevkini ve yeteneğini geliştirmeye imkân sağlar. Projedeki ölçme ve değerlendirmenin sonucu olarak öğrenciye negatif hiçbir geri dönüş yoktur. Öğrenci gelişim sağladıkça, okuduğu kitap sayısını arttırdıkça ve kitapların sınavlarından puan topladıkça çeşitli teşvik edici pozitif aşamaları geçer. Her aşamada onu bekleyen çeşitli sürprizler ve hediyeler vardır. Proje kapsamında ön test ve son test anketleri uygulanmış olup, projeye katılan öğrencilerin yaklaşık %87'sinde kitap okuma, anlama ve yorumlama becerilerinde artış gözlemlenmiştir. Bu projeyle Öğrencilerin "okuma sürekliliği" geliştirmelerine destek sağlandığı söylenebilir. Proje öğrencinin entelektüel serüvenine katkıda bulunmayı amaçlar. Projeden elde edilen veriler öğrencinin kişisel okuma gelişimini takip etme olanağı sağladığı gibi eksikliklerini de belirleme imkânı sunacaktır. Böylece öğretmenler, öğrencinin okuma gelişimini bir üst safhaya taşımak, hedef odaklı özel stratejiler üretmek için gerekli bilgi ve veriye ulaşmaktadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: ZAMANIN TANIKLARI LÜLEBURGAZ MEZAR TAŞLARI Özet: Lüleburgaz 20. yüzyılda iki defa düşman işgaline uğramış, bu işgaller sırasında büyük yıkımlar görmüştür. Ne yazık ki yıkım sadece hayattakilere yönelik olmamış Yunan ve Bulgar işgalleri sırasında mezar taşları da tahrip edilmiştir. Bu tahribat nedeniyle Lüleburgaz merkezinde günümüze az sayıda mezar taşı ulaşabilmiştir. Lüleburgaz'ın en büyük camii olan Sokullu Mehmet Paşa Camii Bulgar işgali sırasında kiliseye çevrilmiş, bahçesindeki mezar taşları da yok edilmiştir. Günümüze ulaşan 1912 yılına ait işgal öncesi fotoğraflarda mezar taşları dururken, kiliseye dönüştürüldükten sonraki süreçte mezar taşlarının yok olduğu 1913 yılında çekilen fotoğraflardan görülebilmektedir. Mezar taşları bir milletin yaşadığı yerdeki tapu senetleridir. Millî Mücadele yıllarında Ermeni iddialarını araştırmak için Erzurum'a giden General Harbourd belediyeye gittiğinde dönemin belediye başkanı pencereden mezarlıkları göstererek "İşte Ermeni mezarlığı, işte Türk mezarlığı. Bu Ermeniler ölülerini yemedi ya!" demiştir. Koca Müslüman mezarlığı küçük Ermeni mezarlığı karşısında Türklüğün en büyük kanıtı olmuştur. Yapılan çalışma ile Lüleburgaz eski mezarlığındaki mezar taşları incelenip fotoğraflanarak çevirileri yapılmıştır. Böylece daha önce hiç bilinmeyen bu taşlar kültür envanterimize kazandırılmış, geleceğe belge olarak bırakılmıştır. Mezar taşları kadın, erkek ve yeniçeri mezar taşları olarak sınıflandırılmıştır. Mezar taşlarının içinde en ilgi çekici olanlar yeniçeri mezar taşlarıdır. Bunların içinde solak mezar taşının da bulunması Lüleburgaz'da eskiden varlığı bilinen fakat günümüze ulaşmamış olan ahşap sarayın da kanıtı niteliğindedir. Lüleburgaz köylerinde de çok sayıda Osmanlı dönemi mezar taşı bulunmaktadır. Projede yer darlığı nedeniyle konumuzu Lüleburgaz ilçe merkezindekiler ile sınırlı tuttuk.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: ROMAN-YA Özet: Romanı hem okumak hem de anlamak zordur ve romanı anlamak isteyen özel bir çaba sarf etmelidir. Bunun sebebi romanın bünyesindeki detaylardır. Romanın bu detayları onu oluşturan temel unsurları oluşturmaktadır. Romanın unsurlarını tespit etmek iyi bir okuma ve çözümleme ile mümkündür çünkü romandaki detaylar hayatın aynısı değil yazarın dizayn ettiği hayatın bir benzeridir. Bu yeniden dizayn edilen unsurları bulmak için geliştirdiğimiz ve adına roman ülkesi ya da romanın dünyası dediğimiz Roman-ya isimli proje ile romanın temel unsurlarını (temel olaylar, çatışma, kavramlar, kişi ve mekân) görsel olarak ifade etmeyi kapsamaktadır. Romanın özünün ve dünyasının ortaya çıkarıldığı bu projede romanın bir nevi görsel tahlili yapılmaktadır. Öncelikle romanın temel unsurları tespit edilir ve bu unsurlarla ilgili görseller hazırlanır. Bu görseller çizim olabildiği gibi, fotoğraf da olabilir. Ayrıca Web-2 araçlarıyla da görseller hazırlanabilir ya da hazır görseller bu araçlarla romana göre düzenlenebilir. Bu projedeki temel amacımız romanı yorumlama konusunda, yaşadığımız dijital çağa uygun bir anlama ve yorumlama yöntemi kullanmaktır. Bu projede okumak eylemi aktif bir eyleme dönüşmekte ve roman daha zengin bir metin haline gelmektedir. Bu projede Mai ve Siyah romanı görsel olarak tahlil edilmiş; Mai ve Siyah'ın Roman-yası ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: GPS KULLANMADAN KONUM BULMA: ULTRASONİK NAVİGASYON Özet: İnsanların yeni kıtalara açılmasıyla birlikte doğan ve günümüze kadar gelen navigasyon sistemleri çok farklı bir hale bürünmüştür. Günümüzde en yaygın kullanılan navigasyon türü uydu tabanlı GPS(Global Positioning System)'dir. Fakat denizaltı, uçak, antibalistik füze gibi araçlarda uydu ile kesintisiz iletişim sağlanamamaktadır. Uydu ile bağlantı sağlayamayan araçların konumlarını belirleyebilmek için çeşitli fiziksel olgulardan yararlanan harici referansa ihtiyaç duymadan çalışan navigasyon sistemleri geliştirilmiştir. Geliştirilen sistemler arasında en popüleri olan INS(Inertial Navigation System)'in çok pahalı olması ve ölçümdeki karmaşıklığı sebebiyle kullanım alanları kısıtlı kalmıştır. Yapılan çalışmada harici referansa ihtiyaç duymadan konum bulmada kullanılabilecek bir navigasyon sistemi geliştirilmiştir. INS'lerin eksik yönleri belirlenerek bu eksiklikleri kapatabilecek yöntem ve metodlar incelenmiştir. INS sistemleri incelendiği zaman bu sistemlerin açısal ivmeölçer kullanımından kaynaklı karmaşıklaştığı ve maliyet artışı yaşadığı gözlemlenir. Geliştirilen modelde bahsedilen durumu engellemek için açısal ivmeölçer kullanmak yerine bir pusulanın sürekli kuzeyi göstermesi prensibinden yararlanılarak navigasyon sisteminin sürekli aynı eksenleri göstermesini sağlayan bir step motor mekanizması geliştirilmiştir. Eksenlerde konum verisini ölçebilmek için ultrasonik sensörlerden yararlanılmıştır. Bu sensörlerin uzaklık bilgisini ölçmek için ses hızından yararlanmasından yola çıkarak bir araç için bağıl hız ve kinematik denklemleri yazılmıştır. Bağıl hız ve kinematik denklemlerinden yararlanılarak harici bir referans kullanılmadan aracın konum bilgisine ulaşılmıştır. Maliyet tablosu çıkarılarak piyasadaki INS modelleriyle fiyat karşılaştırması yapılmıştır. Yapılan karşılaştırmada geliştirilen sistemin piyasadaki INS modellerinden daha ucuz olduğu sonucuna varılmıştır. Hata modellemeleri yapılarak navigasyon sisteminin farklı hız ve ivme durumlarında ölçüm hatası hesaplanmış ve grafikler halinde verilmiştir. Hata modellemeleri sonucunda geliştirilen sistem için ses hızının altında sabit hızlı ve sabit ivmeli hareket için herhangi bir hata gözlemlenmemiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: RUH VE SİNİR HASTALIKLARI HASTANESİ ÇALIŞANLARININ BEKLENTİ VE İHTİYAÇLARI Özet: Her meslek grubunda süreç içerisinde zamana ve bilimsel gelişmelere bağlı olarak çalışanların meslek içi desteğe ihtiyaç duyması kaçınılmazdır. Özellikle bazı iş kollarının kendisine özgün yapısı bu ihtiyaçları daha çok ön plana çıkarmaktadır. Ruh ve sinir hastalıkları hastanesi de bu kurumlardan biridir. Projenin amacı; Ruh ve sinir hastalıkları hastanesi çalışanlarının çalışma şartları ile ilgili ihtiyaç ve taleplerini belirlemek, elde edilen veriler çerçevesinde konuya dair öneriler sunmaktır. Çalışmamızın evrenini ilimizdeki Çaykara-Ataköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi, evrenimizi yansıttığını düşündüğümüz tesadüfi yolla seçilen 16 kişilik çalışan grubu örneklemimizi oluşturmuştur. Örneklerden elde edilecek bilgi ve verileri toplamak üzere kaynak okumalarından ve ön görüşmelerden elde edilen bilgiler ışığında hazırlamış olduğumuz 12 sorudan oluşan bir görüşme formu geliştirilmiş sonuçları da Microsoft Office Excel 2016 ile tablolar, tema ve kodlar ile değerlendirilmiştir. Çalışmamızda yorumlayıcı temel nitel araştırma deseni olarak mülakat kullanılmış, konunun uzmanı sayılabilecek Uzm. Dr. Ş.A. ile görüşme yapılmıştır. Araştırmamızın sonucunda çalışanların şiddete maruziyet, vardiyalı çalışma, bahçe ve tasarım, sosyal medyada oluşturulan algı, aynı kurumda çalışma süresi, farklı branşlarda hekim ihtiyacı, ön bilgi ve hizmet içi eğitim eksikliği, idare ve üst makamlardan korku, yıllık izin yetersizliği, güvenlik önlemlerinin yetersizliği, hasta odalarındaki kişi sayısı ve rol karmaşası çalışanların başlıca sorunları olarak belirlenmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE KARŞILAŞILAN YÜKSEK ATEŞ İÇİN TAKİP VE MÜDAHALE SİSTEMİNİN GELİŞTİRİLMESİ Özet: Çocukluk döneminin erken çocukluk olarak tabir edilen 8 yaşına kadar olan kısmı yaşamın bütünü üzerinde psikolojik ve biyolojik açıdan belirleyici rol oynar. Erken çocukluk döneminde hastaneye başvuru nedenleri arasında en yüksek oran, ateş bulgusuna yönelik şikayetlerdir. Vücut sıcaklığının aksiller bölge için 37,2 oC olması ateş olarak tanımlanır. Ateş, vücudun viral veya bakteriyel patojenlere karşı verdiği tepkilerden birisidir. Hastalık durumunda ateşin yükselmesi, bakterilerin çoğalmasını engellediği gibi savaşçı hücrelerin mikroplara karşı olan etkinliğini de artırır. Ateş her ne kadar biyolojik bir savunma aracı olsa da vücut sıcaklığının 39oC ve üzerine çıkması yenidoğanlarda, kalp damar hastalığı bulunanlarda veya ailesinde ya da kendisinde ateşli nöbet geçmişi olan çocuklarda nörolojik olumsuz bulgulara yol açabilir. Aileler literatürde ateş fobisi olarak tanımlanan kaygı durumunu yaşamaktadırlar. Aileler, ateşin tedavi edilmediği takdirde çocuklarında beyin hasarına, körlüğe hatta ölüme yol açacağını düşünmektedirler. Bu kaygı durumu stres bozukluğuna yol açmakta ve çocuk sürekli ateş ölçümü, antipiretik ilaç kullanımı gibi çoğu zaman gereksiz uygulamalara maruz kalmaktadır. Bu projede çocuk üzerinde sürekli olarak vücut sıcaklığını ölçüp bu veriyi ailelerin yanlarında taşıyabileceği takip birimine kablosuz olarak aktaran ve yüksek ateş durumunda hem aileyi uyarıp hem de yatak yüzeyini soğutarak vücut sıcaklığının güvenli aralığa inmesine yardımcı olan inovatif bir sistem tasarlanmıştır. Bu sistem ile ailelerin ateş fobisi kaygılarını yatıştırmaya yardımcı, hasta çocuğun sürekli ateş ölçümüne maruz kalmasını engelleyen, yüksek ateş durumunda nörolojik hasarların ortaya çıkmasına engel olmak için aksiyon alan bir prototip yapılmıştır. Sistem sadece çocuklarda değil bakıma muhtaç tüm yaş aralıkları için kullanılabilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: BİRC6 GENİ HOMOZİGOT VARYASYONUNUN PREMATÜR OVERYAN YETMEZLİK İLE OLASI İLİŞKİSİNİN ZEBRA BALIĞINDA (DANİO RERİO) MODELLENMESİ Özet: İnfertilite (kısırlık), çeşitli sebeplere bağlı olarak erkeklerde ve kadınlarda gelişebilen bir hastalık olup hastanın üreme kapasitesindeki düşüş anlamına gelmektedir. Hem kadınlarda hem de erkeklerde görülebilen bu durum kadınlarda Prematür Overyan Yetersizliği (POY), erkeklerde ise Obstrüktif Olmayan Azoospermi (OOA) olarak kendini göstermektedir. Her ne kadar dış etkenlerden de kaynaklanabilecek olsa da infertilitenin bir sebebi de genlerde meydana gelen mutasyonlardır. Bu projede böyle bir mutasyon adayı olan Birc6 geni varyasyonuna odaklanılmıştır. Tüm ekzom dizilemesi (TED) sonucu Birc6 geninde nadir rastlanan bir homozigot varyasyon tespit edilmiştir. Bu vasyasyon bir ailenin yalnızca kadın bireylerinde görülmekte olup bu bireylerin tamamına POY teşhisi konulmuştur. Bu çalışmada, tespit edilen varyanta uygun olarak Birc6 geninde mutasyon meydana getirmek amacıyla CRISPR/Cas9 yönteminden faydalanılmıştır. Mutasyon bölgesini hedefleyen gRNA sentezlenmiş ve rekombinant Cas9 proteini ile birlikte mikroenjeksiyon yöntemi kullanılarak tek hücre aşamasındaki zebra balığına verilmiştir. Önce F0 nesli mutant embriyolarda, bir diğer deyişle krispantlarda, Sanger dizileme ile mutasyonun başarısı değerlendirilmiştir. 5 gün boyunca ışık mikroskobu ile gözlemlenen krispantların morfolojileri incelenmiştir. Bir apoptoz inhibitörü olduğu bilinen Birc6 geninin ve bu genle bağlantısı olduğu düşünülen anti-apoptotik genlerin ifadesi qPCR analiziyle değerlendirilmiş ve krispantlarda tüm genlerin ifadesinin azaldığı görülmüştür. Bu proje kapsamında Birc6 geninde tespit edilen ve kısırlık ile ilişkili olabilecek homozigot bir varyasyonun zebra balığında modellenmesi çalışması başlatılmıştır. Oluşturduğumuz ve F1 ve F2 nesillerini üretmek için büyütmeye başladığımız modelin kısırlık ile bağlantısının kurulması halinde, bu modelin kısırlığa karşı geliştirilecek terapötik yaklaşımlara ve ilaç çalışmalarına katkı sağlayacağı öngörülmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: BİR PİCK TEOREMİ UYGULAMA ÖRNEĞİ: VAN GÖLÜ ALAN PROBLEMİ Özet: Son yıllarda matematik dersinin amaçları ve işlenişinde matematik ile gerçek yaşamı ilişkilendirme oldukça önemli hale gelmiştir. Bu değişimin en önemli sebeplerinden biri öğrencilerin matematiği fazla soyut ve işlemsel görmesidir. Bu algıyı değiştirebilmek, matematiğin gerçekten önemli, işe yarar ve yaşamda ihtiyaç duyulan bir bilim olduğunun anlaşılmasına yardımcı olan ve uzun yıllardır var olan bir kavram olan matematiksel modelleme kavramı çalışmanın merkezini oluşturmuştur. Matematiksel modelleme gerçek yaşamda karşılaşılan problemlere matematiksel bir çözüm üretilmesi ve bu çözümün yorumlanarak gerçek yaşama uyarlanabilir forma dönüştürülmesini kapsayan süreç olarak ifade edilmektedir. Literatür ve önceki yıllarda yapılan matematiksel modelleme projeleri incelendiğinde modelleme problemleri ile çokgenlerin alanlarını hesaplamada kullanılan Pick Teoremi'nin birlikte kullanımına dair bir örneğe rastlanmamıştır. Yapılan çalışmaların büyük bir çoğunluğu öğrenci, öğretmenlerle beraber yürütülmüş olup yaşanılan çevreyle bağlantı kurmadan üretilmiş sorulardan oluşmaktadır. Buradan hareketle üretilen sorulara farklı bir soluk getirmek adına projede, Pick Teoremi entegrasyonu ile bir matematiksel modelleme problemi kurup çözmek ve çözerken üretilen çözüm yolları ile akıl yürütmeleri detaylı incelemek amaçlanmıştır. Proje oluşturulurken düzgün olmayan çokgenlerin alanını hesaplamaya yarayan Pick Teoremi hakkında detaylı araştırma yapılmış ve matematik yazılımlarından biri olan GeoGebra'dan faydalanılmıştır. Çalışmada teknoloji desteğinden yararlanılması ve problemin öğrencinin yaşadığı şehirden bir örnekle verilmesi, problemi daha güncel, yaşayan, gerçekçi ve somut bir hale getirmektedir. Araştırma durum çalışması deseniyle tasarlanmıştır. Problem kurmaya başlamadan önce literatürdeki matematiksel problemler çözülmüş, bu doğrultuda "Van Gölü Problemi" öğrenci tarafından tasarlanmış ve çözülmüş, öğretmen ile birlikte çözümler detaylı bir şekilde incelendikten sonra raporlaştırılmıştır. Çalışma sonucunda öğrencinin modelleme problemi tasarlama ve çözme sürecinin gerçek yaşam ve matematik ilişkisinin kurulmasında oldukça yararlı olduğu görülmüştür.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: GÜNEŞ IŞIĞI YARDIMIYLA KARINCA ASİDİNDEN HİDROJEN ÜRETİMİ Özet: Yakın geleceğin en olası alternatif enerji kaynaklarının başında gelen hidrojen bir çok yolla üretilebilmesine rağmen günümüzdeki hidrojen üretiminin büyük bir kısmı fosil yakıtların işlenmesi sırasında elde edilmektedir. Dolayısıyla hidrojenin fosil yakıtlara alternatif bir enerji kaynağı olarak düşünülebilmesi için sürdürülebilir yollardan etkin bir şekilde elde edilmesi gerekir. Diğer taraftan oldukça reaktif ve küçük moleküllü bir gaz olan H2'nin gaz olarak saklanması ve depolanması da oldukça problemli ve maliyetli bir konudur. Hidrojenin bileşiklerde kimyasal olarak bağlanmış şekilde depolanması fikri, bu probleme çözüm olarak düşünülmektedir. Birçok bileşik arasında karınca asidi olarak da bilinen ve kütlece %4,4 hidrojen içeren formik asit, biyokütleden (selüloz vb.) sürdürülebilir bir şekilde elde edilebilmesi ve ucuz bir sıvı olmasının yanı sıra, kararlı ve biyo-bozunur olması, toksik olmaması gibi özellikleri ile dikkat çekmektedir. Son yıllarda, formik asitten hidrojen eldesi fotokatalitik olarak da gerçekleştirilmeye başlanmıştır. Bu amaçla son yılların gözde malzemesi garfitik karbon nitrür önceki çalışmalarda kullanılmıştır. Fakat GCN 450 nm'den sonra absorbans yapamamakta ve bu da güneş ışığının etkin kullanımını sınırlamaktadır. Bu projede GCN'nin avantajlı özelliklerini kaybetmeden yüksek ışık absorbsiyon kabiliyetine sahip GCN sentezi ve bu GCN'nin fotokatalitik formik asit dehidrojenasyonundaki aktivitesinin incelenmesi amaçlanmıştır. Solvotermal yöntem ile üretilen ve yaklaşık 650 nm'ye kadar ışık soğurma yeteneğine sahip bir karbon nitrür malzeme üretilip üzerinde Pd nanoparçacıklarının oluşturulmasıyla elde edilen katalizörün aktivitesinin klasik termal piroliz yöntemi ile elde edilen malzemeden yaklaşık iki kat daha fazla olduğu tespit edilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: YAZILIM Proje İsmi: AĞLASAN DA ANLARIM Özet: Bilindiği üzere yeni doğan bebekler herhangi bir ihtiyaçları olduğunda ebeveynleriyle iletişim kurabilmek için ağlarlar. Ebeveynler özellikle ilk aylarda bebeklerin ağlama seslerinden neye ihtiyaç duyduklarını anlamakta zorluk çekerler. Bu projede, ebeveynlerin yenidoğan bebeklerinin ağlama seslerinden onların neye ihtiyaç duyduklarını en kısa zamanda anlamalarını sağlayarak ihtiyaçlarını hızlıca giderebilecekleri bir mobil uygulama tasarlanması hedeflenmiştir. Tasarlanacak olan mobil uygulamada bebek ağlama seslerinin analiz edilmesi için dünyadaki tüm bebeklerin beş ortak kategoride aynı şekilde ağladığını keşfeden Dunstan Bebek dili kullanılmıştır. Dunstan bebek dilindeki kategoriler uykusu gelmek, gazı olmak (midede oluşan gaz), rahatsız olmak, bağırsaklarında gaz sancısı ve acıkmak şeklindedir. Bebek ağlama sesleri bu kategorilere göre toplanarak ayrıştırılmıştır. Öncelikle seslerin bir yapay zeka modeline nasıl entegre edileceği araştırılmış, daha sonra ise bir Python Scripti hazırlanarak ses dosyaları spektrogramlara dönüştürülmüştür. Bu spektrogramlar Azure platformundan bir kaynak olan Custom Vision AI ile oluşturulan görsel tanıma ve işleme modelinin eğitilmesi için kullanılmıştır. Ardından mobil uygulamadan aktarılan ses verileri sayesinde model çalıştırılmış ve test edilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: SULAK ALANLARIN KİRLİLİK SEVİYESİNİ ÖLÇEN VE BİLDİREN GÜNEŞ ENERJİLİ DUBA GELİŞTİRİLMESİ Özet: Küresel ısınmanın başlıca sebeplerinden biri olan çevre kirliliği, kendi içinde varyasyonlara sahip olabilir; lâkin doğadaki tüm döngülerin bir noktasında yer alan, canlı vücudundan tüm dünyayı kaplayan bir örtü olan su, çözümün başlangıç noktası olmalıdır. Canlı yaşamının yapı taşı, farklı formlarda çoğu maddenin özü olan suyun; azalması, kirlenmesi, ulaşımının zorlaşması halinde biyosfere ve o kadar ki bütün yerküreye vereceği tahribat şüphesiz yıkıcı olacaktır. Bu sebeple çevre kirliliği, dolayısıyla küresel ısınma ve daha pek çok sorunla mücadelede su kirliliği büyük önem teşkil edecektir. Bu bağlamda geliştirilen proje, su kaynaklarında veya sulak ekosistemi oluşturan diğer unsurlarda meydana gelen anomalilerin anında tespitiyle kullanıcıya periyodik veriler göndererek önceden önlem alınabilmesini kolaylaştırmayı sağlamaktadır. Bu proje için geliştirilen ürün tasarım ve işlev olarak dubayı andırmaktadır, bu sayede kompakt ve yaygın kullanımının gelecekte mümkün olabileceği düşünülmektedir. Güneş enerjisi ile çalışması kendi kendine yetebilmesini sağlamaktadır. Dubaya entegre edilen florometre ve nefelometre optik sensörler olup klorofil miktarını ve bulanıklığı; sıcaklık ve nem sensörleri dubanın su alıp almadığını; iletkenlik sensörü ise diğer verileri ölçme ve tespit etme amacıyla yerleştirilmiştir. Ölçülen değerler GPRS ve IoT sunucusunda kullanılan RESTful API sayesinde insan eli değmeden sunucuya aktarılabilmektedir. Yapılan deneyler sonucu geliştirilen sensörlerin değişkenlere doğru tepki verdiği, verilerin ise belirlenen periyotlarla sunucuya yüklendiği gözlemlenmiştir. Geliştirilen duba sistemi; mevcut sistemlere kıyasla oldukça düşük bir maliyet ile su kirliliğinin yaygın görülen sonuçlarını henüz oluşum aşamasında tespit edebilmeyi vadeder.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: MASAÜSTÜ FOURİER DÖNÜŞÜMLÜ NÜKLEER MANYETİK REZONANS SPEKTROSKOPU GELİŞTİRİLMESİ, ÜRETİM MALİYETİNİN AZALTILMASI VE ENDÜSTRİYEL KARAKTERİZASYON ALANINDA KULLANILMASI Özet: Fourier Dönüşümü Nükleer Manyetik Rezonans (FT-NMR) spektroskopisi, birçok analitik alanda gerekli olan yüksek performanslı bir spektroskopik tekniktir. NMR'nin tahribatsız doğası, onu kimyasal ve biyolojik ortamları analiz etmek için tercih edilen bir araç haline getirir. Kompakt masaüstü NMR spektrometreleri, geleneksel yüksek manyetik alanlı ve yüksek çözünürlüklü spektrometrelere göre düşük maliyetli alternatiflerdir. Bu çalışmanın amacı düşük maliyetli, yüksek verimlilikte, tekrarlanabilir, güvenilir ve düşük sinyal/gürültü(S/N) oranına sahip bir Masaüstü Nükleer Manyetik Rezonans Spektrometresi(B-FT-NMR) geliştirmektir. Bu kapsamda Raspberry Pi Pico ve AD9833 tabanlı bir sinyal üreteci, gerekli manyetik alanı sağlayabilmek amacıyla güçlü mıknatıslar ve Serbest İndüksiyon Kayboluşunu tespit etmek için bir tespit devresi geliştirilmiştir. Çalışma kapsamında üretilen sistem düşük maliyetli ve düşük sinyal/gürültü(S/N) oranına sahiptir. Bu sistemin endüstriyel olarak kimyasal sentezleyen merkezlerde boru hatlarına kurularak anlık ve devamlı bir kalite kontrolü ve reaksiyon takibi elde edilmesi mümkündür. Çalışmanın bundan sonraki aşamalarında bu amaçla minyatürize sensörler üretilmesi planlanmaktadır. Proje çalışması sırasında saf su ve etanol için ölçülen NMR değerleri referans değerlerle karşılaştırılmıştır. Sistemde dışardan kapılan gürültü ve mıknatısların manyetik akı yoğunluğunun düşük olması sebebiyle yeterince iyi çözümleme yapılamaması sorunları gözlemlenmiştir. Ancak bu durum projenin geliştirilme amacı olan endüstriyel kimyasal sistemlerinde hat üzerinde reaksiyon kontrolü ve hat üzeri kararkterizasyon için kullanımına bir sorun teşkil etmemektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: MEZUNA KALMA AKIMININ SOSYOLOJİK ÇÖZÜMLEMESİ Özet: Gençler, yükseköğretime geçiş sürecinde geleceklerine yönelik kararlar almaya çalışmaktadırlar. Ancak son dönemlerde gençler arasında üniversiteye başlamadan önce mezuna kalma olarak adlandırılan, bir veya birkaç yıl eğitim hayatına ara verme eğilimi vardır. İşte bu proje ile amacımız, mezuna kalan öğrencilerin okula gitmeden deneyimledikleri yılı nasıl anlamlandırdıklarını yorumlamaktır. Temel amaç gerçekleştirilirken, toplumun mezuna kalan öğrencilerden beklentileri de hesaba katılacağından bir nevi bu terimin sosyolojik analizini yapmak da mümkün olacaktır. Araştırmada çalışma grubunu farklı lise türlerinden (Anadolu, fen, imam-hatip, MTAL) mezun olan 15 öğrenci oluşturmuştur. Veriler yarı-yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla elde edilmiştir. Daha sonra elde edilen veriler içerik analizine tabi tutularak temalar, kategoriler ve kodlamalar oluşturulmuştur. Araştırmanın sonuçlarına baktığımızda, akademik başarıları yüksek olan gençlerin dahi; istedikleri sıralamanın gelmemesinden, hayallerinin peşinden gitme ya da daha prestijli üniversitelerde okuma isteğinden dolayı böyle bir karar verdiklerini görmekteyiz. Gençlerin bu kararı almasında, özellikle samimi arkadaşları olmak üzere, aile ve yakın çevrenin de etkisi olduğu sonucuna varılmıştır. Gençlerin arzu edilen kariyer hedeflerinin mezuna kalma yılındaki faaliyetlerle ne derece örtüştüğünün anlaşılması, üniversiteye geçiş sürecinin daha etkili yönetilmesine katkı sağlayacaktır. Çalışma, bu konuda çalışma yapmak isteyen araştırmacılara ve mezuna kalan öğrencilere yönelik önerilerle son bulmuştur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: ALZHEİMER HASTALIĞININ METABOLİTLER ÜZERİNDEN KİŞİSELLEŞTİRİLMİŞ RİSK TEŞHİSİNDE YENİLİKÇİ MENDEL RANDOMİZASYON UYGULAMALARI Özet: Yaşlılarda demansın en yaygın tipi Alzheimer hastalığı, hastanın bilişsel işlevlerini yavaş yavaş elinden alan ve sonunda ölümüne neden olabilen nörodejeneratif bir hastalıktır. Günümüzde OMİK tabanlı bir teknoloji olan metabolomikin kullanılmasıyla yayınlanmış veriler, bu tarz hastalıkların gelişim mekanizmalarında insan metabolitleri ve bağlantılı genetik varyantların potansiyel ilişkisini açıklamada yardımcı olmaktadırlar. Gözlemsel çalışmalar ile Alzheimer hastalığı gelişiminde etkili olan metabolitlerin belirlenmesi, maruz kalınabilecek yanılgı faktörlerinden dolayı kesin bilgi verememektedir. Bu sebeple yapılan çalışmada, insan serum metabolitleri ve Alzheimer hastalığı gelişimi arasındaki nedensel ilişkiyi, yanılgı faktörlerine yer vermeden incelemek için epidemiyolojide yeni bir yaklaşım olan Mendel Randomizasyonundan (MR) yararlanılmıştır. R dili ile oluşturulan program kullanılarak 486 serum metaboliti üzerinden iki örneklemli MR analizi gerçekleştirilmiş ve 18 tanımlanmış (8'i risk ve 10'u koruyucu), 10 tanımlanmamış serum metabolitinin Alzheimer hastalığı ile genetik olarak ilişkili olduğu tespit edilmiştir. İlişkisi tespit edilen metabolitler hakkında literatürdeki diğer çalışmalar incelenerek sonuçların doğrulukları teyit edilmiştir. Çalışmanın ilerleyen aşamalarında, MR sonucu üzerindeki etki boyutları göz önüne alınarak genetik varyantlar yine R ile tanımlanmıştır. Bu genetik varyantlardan yola çıkılarak kişiselleştirilmiş Alzheimer hastalığı risk analizleri Python dili kullanılarak yapılmış ve Alzheimer hastalığına terapisel hedefler sunabilecek özgün ve yenilikçi bir yöntem geliştirilmiştir. Geliştirilen bu yöntem, 15 nükleotid uzunluğundaki DNA dizilerine uygulanmış olup farklı dizi uzunluklarıyla da çeşitli genetik ve biyoteknolojik çalışmalarda kullanılabilecek niteliktedir. Bu çalışma ile geliştirilen özgün yöntem, başka hastalıkların da altında yatan genetik sebepleri belirlemede, bu hastalıkları teşhis etmede ve hastalıklara yeni tedavi yöntemleri sunmada uygulanabilecektir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: KÜLTÜR MANTARINDAN TİROZİNAZ ENZİMİNİN SAFLAŞTIRILMASI VE TİROZİNAZ TEMELLİ KARBON KUANTUM NOKTA İÇERİKLİ DOPAMİN BİYOSENSÖRÜNÜN GELİŞTİRİLMESİ Özet: İnsanlar ve pek çok omurgalı canlı için hayati öneme sahip nörotransmitter bir madde olan dopamin; vücutta yetersiz bulunması halinde günümüzde oldukça yaygın görülen parkinson, şizofreni, obsesif kompulsif bozukluk ve manik depresif bozukluğa sebep olan bir moleküldür. Bu hastalıkların tedavisinde erken teşhis ve tanı yüksek bir öneme sahipken yapılan tahlillerin sonuçlarının çok uzun sürede çıkması, yapılan tahlillerin oldukça zor ve karışık olması tedavi aşamasında büyük bir zorluk oluşturmaktadır. Bu projede amaç doğrultusunda biyolojik örneklerdeki uygun tayin sınırlarında ölçüm yapabilen, yüksek performanslı, kısa sürede güvenilir bir şekilde ölçüm gerçekleştirebilen bir biyosensör üretilmiş olup biyosensörün oluşumunda önemli bir rol oynayan dopamin algılama elektrotlarının yapısında tirozinaz enzimi saflaştırarak üretilen saf tirozinaz ve sitrik asit kullanılarak sentezlenen karbon kuantum noktacıklar (CQDots) kullanılmıştır. Üretilen biyosensörün optimum koşulları(pH, sıcaklık ve substrat derişimi) belirlenerek biyosensörün koşulları en uygun hale getirilmiştir. Ardından biyosensörün performans özellikleri, raf ömrü, tekrarlanabilirliği, dopamin biyosensörüne girişim yapan türler bulunmuştur. Sonrasında sentetik kan numunesinde ölçümler alınmıştır. Geliştirilen biyosensörün benzeri yöntemlere kıyasla daha iyi sonuçlar verdiği gözlemlenmiştir. Bu da çalışmada adı geçen hastalıkların erken teşhisinde ve tedavisinde önemli rol oynamaktadır. Ek olarak üretilen biyosensörün hazırlanışının kolay ve ekonomik olması projenin artılarından biridir. Ayrıca yapılan çalışmada kullanılan yöntemler ve elde edilen biyosensör oldukça yeni ve gelişmeye açık bir alandadır. Dolayısıyla bu ürünlerin geliştirilip seri üretimine geçilerek hastanelerde kullanılmasının ülke ekonomisine önemli ölçüde katma değer sağlayacağı söylenebilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: SİSTEM BİYOLOJİSİ YAKLAŞIMIYLA MEME KANSERİNDE TEDAVİ SEÇENEĞİ OLARAK YENİDEN İLAÇ KONUMLANDIRILMASI Özet: ÖZET Biyolojiye sistem düzeyinde yaklaşımla ilgili araştırmalar 21. yüzyılın başlarında başlamıştır. Sistem biyolojisinde genler tek tek incelenmek yerine belirli bir sistemin tüm bileşenlerinin davranışları, birbirleriyle ilişkileri ve etkileşimleri incelenmektedir. Çünkü proteinlerin, genlerin asla tek çalışmadıkları, birbirleriyle etkileşim kurdukları bilinmektedir. Bu yaklaşımı uygulamak için seçtiğimiz hastalık meme kanseridir. Meme kanserleri dört alt kategoride değerlendirilmekte ve tedavisi buna göre yapılmaktadır. Bu kanserler, her2'yi hedef alan ilaçların yanı sıra hormon ilaçları ile de tedavi edilebilmektedir. Projemiz bilgisayar analizlerine dayanmaktadır. Burada, web tabanlı ilaç konumlandırma araçlarının bazıları da dahil olmak üzere mevcut veriler gözden geçirilmiştir. Hipotezimize göre bu veriler içerisindeki hastaların östrojen reseptör pozitif veya negatif olmalarının ilaç seçimi üzerinde etkisi bulunmaktadır. Seçilen verilerde ER pozitif ve negatif hastaların bulunmasına dikkat edilmiştir. 67 numuneden 33'ü ER pozitif, 34'ü ER negatiftir. Hipotezin test edilebilmesi için kontrol ve test gruplarına ihtiyaç bulunmaktadır. Kontrol ve test grubuna göre çıkan sonuçlar Excel' e gereksiz veriler silinerek indirilmiş, çıkan bütün genler yukarı ve aşağı regüle genler olarak birbirinden ayrılmıştır. Bu ayrımı belirlemek için logFC kullanılmıştır. Görselleştirme ve Tümleşik Keşif Veri tabanı (DAVID), bu analizleri değerlendirmede kullanılmıştır. Burada yapılan analizler elimizdeki verilerin açıklayıcısıdır. ER pozitif olan hastalar test grubu olarak belirlenmiştir. ER negatif olan hastalar kontrol grubu olarak belirlenmiştir. 944 gen aşağı regüle olurken 272 gen yukarı regüle olmuştur. Sonuçlara göre sadece ER pozitif hastalığın tedavisinde kullanılabilecek 14 ilaç ya da molekül tespit edilmiştir. Yapılan tüm analizler sonucunda meme kanserinin östrojen pozitif ve negatif reseptörlerde aynı tedavi uygulamanın yanlış olduğu sonucuna varılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: SAMSUN'DA KAYIP BEDESTENLE ZAMANA DİRENEN ARASTA Özet: Samsun'da kayıp bedestenin nerede olduğunu konumlandırmak ve mimari dokusunu bulmak ilk amacımızdır. Buranın yerini tespit ettikten sonra bu alanda çalışmalar yapan araştırmacıların yanıldığını ve Samsun Bedesteni ile sıkça karıştırılan Samsun Arastası'nın tarihi geçmişini ve mimari yapısındaki değişimleri gözler önüne sermek ikinci amacımızdır. Üçüncü amacımız arastada gerçekleşen ticari faaliyetleri ele almaktır. Arastanın ömrünün sonlarına yaklaşmış olduğu gözle görülür bir gerçektir. Fakat biz ayakta kalmak için direnen bu yapının yok olmasını istemiyor ve bu nedenle projemizin son amacını arastanın orijinal halini Tinkercad programı aracılığıyla ortaya çıkararak restore edilmesine imkân hazırlamak olarak ortaya koyuyoruz. Projenin birinci yöntemi; bedesten ve arastayla ilgili yazılı eser ve belgelerin içerik analiz tekniğidir. İkinci yöntem nitel araştırmalarda veri toplama yöntemlerinden birisi olan görüşme formudur. Üçüncü yöntem 01 10 2022 ile 15 01 2023 tarihleri arasında arasta ve kayıp bedestenin bulunduğu yerde saha gezileri yapılmış, esnafla görüşmelere devam edilmiştir. Dördüncü yöntem ise restorasyon önerisi için üç boyutlu çalışmalar Tinkercad online çizim programı yardımı ile çizilmiştir. Daha sonrasında tasarlanan modelin STL dosyası alınarak Fusion360 programına aktarılmıştır. Sonrasında Fusion360 programı yardımıyla da çizdiğimiz modellerin teknik çizimleri yapılmıştır. Kayıp bedesten günümüzde Samsun İli Hançerli Mahallesi İskele Sokak ve Çifte Hamam Caddesi arasındadır. Burası şu anda yeşillik alandır. Tarihi arastanın ise mimari dokusu bozulmuş orijinal sadece bir dükkan kalmıştır. Ticari fonksiyonunu günden güne yitirmektedir. Planladığımız bu restorasyonla arastanın sanat ve zanaat çarşısı olması gerektiğine esnaflar ile birlikte ortak bir karar vermiş olduk.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: YAZILIM Proje İsmi: YAPAY SİNİR AĞI (ANN) VE DUYGU ANALİZİ TEKNİKLERİNİ KULLANILARAK ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN KİŞİSEL GELİŞİMLERİNE KATKIDA BULUNACAK KİTAPLARIN BELİRLENMESİ Özet: Kitap okumak; çocukların beyin ve hayal gücünü gelişimine katkı sağlar, onların dil ve duyguları anlama yetilerini geliştirir ve diğer bireylerle kurdukları ilişkilerini güçlendirir. Kitap okumanın bireyin gelişiminde sahip olduğu kritik rolden yola çıkarak bu proje, kitapların yapısal ve anlamsal özelliklerini analiz ederek bu kitapların ortaokul öğrencilerine uygun olup olmadığını belirleyecek bir algoritma geliştirmeyi amaçlamıştır. Bu projenin hayata geçirilmesiyle Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) yetkilileri ve okullar gibi çocukların eğitiminden sorumlu olan kurumlar ve kişiler tarafından kullanılabilecek ve ortaokul düzeyinde okutulacak kitapların belirlenmesini kolaylaştıracak bir algoritma geliştirilmesi hedeflenmiştir. Projemiz sayesinde ortaokul müfredatına kitap seçim süreci hızlandırılabilecek ve kitapları okuyarak değerlendiren kişiler için ön bir referans kaynağı oluşturulabilecektir. Bu projeyi yapmak için Python kodlama dili kullanılarak doğal dil işleme yöntemlerinden faydalanılmıştır. Buna ek olarak bu yöntemlerden elde edilen çıktılarla özgün bir veri havuzu oluşturularak bir yapay sinirsel ağ (ANN) eğitilmiştir. Bu ağı eğitmek için MEB tarafından ortaokul öğrencilerine yönelik uygun kitaplar ve ayrıca içerik açısından "R" ölçütü verilmiş, ortaokul düzeyindeki öğrenciler için uygunsuz, kitaplar kullanılmıştır. Bu eğitilen sinirsel ağ, test için verilen kitapların uygunluğunu %80 tutarlılıkla saptamıştır. Eğitilen model; şiddet, korku ve uygunsuz madde kullanımı gibi içerikleri tespit etmede %93.3'lük bir başarı göstermiştir. Elde edilen bulgular göz önüne alındığında geliştirilen yazılımın istenilen amaca ulaştığı sonucuna varılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: MOR TELGRAF ÇİÇEĞİNDEN ELDE EDİLEN KUANTUM NOKTALAR İLE GÜNEŞ KONSANTRATÖRÜ (LSC) YAPIMI Özet: Güneş enerjisi alternatif bir enerji kaynağı olup yenilenebilirdir. Fosil yakıtların tükenmesi durumunda tükenme tehlikesi en az olan kaynak olarak çok önemli bir yer tutmaktadır. Güneş enerjisi eldesi güneş panelleri tarafından yapılır. Güneş panelleri ışığı emer ve elektrotları ile elektriğe çevirir. Güneş enerjisinin artan enerji ihtiyaçlarımız karşısında zayıf kaldığı noktalar vardır. Güneş panellerinden elde edilen enerji aralıklıdır; hava durumundan ve konumdan etkilenir. Bu yüzden insanların ana enerji kaynağı olmayı henüz başaramamıştır. Çalışmamızda "Farklı yöntemlerle güneş panellerinin verimini arttırabilir miyiz?" sorusuna yanıt aradık. Araştırma sonucu lüminesant güneş konsantratörler (LSC) üzerine çalışmaya başladık. LSC'ler UV spektrumundan da ışığı güneş paneline ileterek ışık miktarını, dolayısıyla enerji kapasitesini, arttırır. LSC'lerin verimini en yüksek düzeye çıkarmak için kuantum verimi yüksek kuantum noktalar sentezlemeyi hedefledik. Bunun üzerine mor telgraf çiçeğinden kuantum nokta sentezi yaparak kuantum noktaları lüminesant güneş konsantratörlerinde floresan boya olarak kullandık. Floresan boya emisyon yaparak parlar ve ışığı toplar. Transparan plastikten geçen toplanan ışık, güneş paneline iletilir. Yaptığımız LSC'lerin verimlerini farklı koşullarda ölçtük. Testler sonucu boya derişimi azaldıkça verimi artan LSC'lerin güneş panellerinin verimini arttırmada kullanılabileceğini gösterdik. Çalışmamızla beraber, güneş panelleri tarafından kullanılan alan aynı kalırken üretilen enerji daha fazla olacaktır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: TÜRKİYE'DEKİ LİSE ÇAĞINDAKİ GÖÇMEN ÇOCUKLARIN YAŞADIĞI EĞİTİM SORUNLARI VE EĞİTİM İHTİYAÇLARI - BEYLİKDÜZÜ İLÇESİ ÖRNEĞİ Özet: Günümüz dünyasında göç, gündemimizde oldukça sık yer alan bir olgudur. Türkiye de bulunduğu konum itibariyle uzun yıllardır gönüllü veya zorunlu birçok göç dalgasıyla karşılaşmış ve karşılaşmaktadır. Göç olgusu, bireylerin yaşadığı coğrafyayı; kültürel ve yerel değerlerini terk etmelerine sebep olmakla beraber bireyleri psikolojik, sosyolojik ve ekonomik açılardan etkilemektedir. Bununla beraber göçler, göçmen ailelerin pasif göçmen olarak nitelendirilen çocuklarını da etkilemektedir. Göçmen çocukların göç ettikleri yerlerde tanıştıkları akranlarından daha farklı kültürlere, farklı dil yapısına, farklı görünüşe sahip olmaları ve gelişmişlik düzeyi farklı olan bir ülkeden gelmeleri okul ortamında hem akademik olarak hem de sosyalleşme açısından farklı zorluklar yaşamalarına sebep olmasına rağmen literatürde bu sorunlara değinen ve çözüm üreten çalışma çok az bulunmaktadır. Bu projenin amacı; göçmen öğrencilerin eğitim hayatlarında yaşadıkları zorlukları ele almak ve Türkiye'de gelecek planlarına değinmek ve literatüre katkı sağlamaktır. Hazırlanan bu projede nicel araştırma yönteminin betimleyici modeli ile ulaşılan İstanbul ili Beylikdüzü ilçesinde okuyan göçmen öğrencilerden elde edilen bulgularla hipotezlerimiz karşılaştırılmış, elde edilen veriler yorumlanmıştır. Sorunlara dair üretilen çözümler yerli öğrencilerin perspektiflerini geliştirmek ve göçmen öğrencilerin entegrasyonunu kolaylaştırmak amacıyla araştırmacılar tarafından geliştirilen empati, değer aktarımı ve uyum müfredatı öneri olarak sunulmuştur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: AKILLI GERİ DÖNÜŞÜM KUTUSU Özet: İnsanoğlu, varlığı devam ettikçe ortaya atık madde çıkarmaktadır. Gün geçtikçe insan popülasyonun artması ile ortaya çıkan atık miktarı giderek artmaktadır. Her gün okullarda, hastanelerde, kamu binalarında ve sokaklarda atıklar düzensiz bir şekilde toplanmaktadır. Bu noktada, atıkların kaynaklarında doğru ayrıştırılarak geri dönüşümlerinin sağlanması önemli bir yer tutmaktadır. Bu çalışmada, nesne tespiti teknolojisi kullanılarak "Akıllı Geri Dönüşüm Kutusu" isimli bir yapay zeka destekli geri dönüşüm kutusu tasarlanmış ve prototipi üretilmiştir. Yapay zeka ve nesne tespiti teknolojilerinin birlikte kullanımı ile çeşitli nesneleri yapay zekaya tanımlayarak bu nesnelerin tespit edildiği otonom sistemler geliştirilebilmektedir. Ürün geliştirilmeye başlamadan önce çeşitli AR-GE çalışmaları yürütülmesi amacıyla kapsamlı bir literatür taraması yapılmıştır. Ardından, ayrıştırılmak için belirlenen kağıt/karton, cam, plastik ve metal geri dönüştürülebilir atık görsellerini barındıran bir nesne tespiti modeli Tensorflow Lite yazılım kütüphanesi kullanılarak eğitilmiştir. Sonrasında da Python yazılım dilinde eğitilmiş model üzerinden motor kontrolünü sağlayacak kod yazılmıştır. Yazılım aşaması tamamlandıktan sonra; ana kontrol bilgisayarı olarak Raspberry Pi 4B'nin kullanıldığı bir elektronik sistem oluşturulmuştur. Elektronik sistem oluşturulurken aynı zamanda da, Fusion 360 katı modelleme programı üzerinden ürünün 3 boyutlu tasarımına başlanmıştır. Yazılım, elektronik ve tasarım aşamaları tamamlandıktan sonra ise prototipin üretimine geçilmiştir. Üretimi tamamlandıktan sonra ürün prototipi okulumuzda test edilmiş ve beklenen performansı göstererek başarılı olmuştur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: MEKANİK VE YANMA DİRENÇLİ POLİMER KOMPOZİT GELİŞTİRME Özet: Bu çalışmada farklı oranlarda MnO içeren genişlemiş grafit (MnO@EG) sentezlenmiş ve X-ışınları toz difraktometri (XRD), alan emisyonlu taramalı elektron mikroskopisi (FESEM), diferansiyel termal gravimetri (DTA/TG) ve Raman spektroskopi teknikleri kullanılarak karakterize edilmiştir. Üç farklı oranda (3,6 g, 13,2 g ve 27,6 g KMnO4) MnO içeren EG örnekleri ağırlıkça %5 olacak şekilde etilen vinil asetat kopolimeri (EVA) ile ektrüzyon tekniği ile kompozitleri hazırlanmıştır. Ayrıca ağırlıkça %5 MnO içeren EG (27,6 g KMnO4) ile %20 amonyum polifosfat (APP) ve %75 etilen vinil asetat kopolimeri (EVA) aynı teknikle hazırlanmıştır. Hazırlanan kompozitler ve saf EVA'nın enjeksiyon cihazı ile farklı tipte kalıpları hazırlanarak mekanik çekme testi, UL-94 yanma testi ve limit oksijen indeksi (LOI) testleri yapılmıştır. Karakterizasyon çalışmaları sonucunda MnO@EG bileşiklerinin saf olarak sentezlendiği, yüzey morfolojik özelliklerinin MnO miktarı ile farklılık gösterdiği bulunmuştur. Mekanik çekme testi sonuçlarında MnO@EG ve MnO@EG@APP katılmış EVA kompozitlerin saf EVA kopolimere göre kopma direncinin arttığı dolayısı ile polimerin mekanik dayanımının arttığı bulunmuştur. LOI testi sonuçları saf EVA, MnO@EG-3,6; MnO@EG-13,2; MnO@EG-27,6; MnO@EG-27,6@APP katkılı EVA kompozitleri için sırası ile %19,3; %21,1; %21,3; %21,6 ve %23,5 olarak bulunmuştur. MnO@EG EVA kompozitlerin LOI değerlerin saf polimere göre arttığı tespit edilmiş, ayrıca EG'deki MnO miktarının artmasıyla LOI değerlerinde artış gözlemlenmiştir. UL-94 yanma testi sonuçlarına göre MnO@EG özellikle de MnO@EG@APP katkılı polimerlerin daha geç tutuştuğu, yanma esnasında damlamanın azaldığı ve kabuk tabakasının oluştuğu bulunmuştur. Bu çalışma ile ticari polimerler için halojen içermeyen alternatif bir polimer katkı maddesi geliştirilmiş olacaktır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: BİR ŞEHRİN GÜNCESİ DUVAR YAZILARI Özet: İnsanlar yeryüzünde varlık göstermeye başladığı andan bu yana duygu ve düşüncelerini anlatma ihtiyacı hissetmiştir. Bu isteği, Paleolitik dönemde sembolleri; yazının bulunmasıyla birlikte yazıyı duvar ya da benzeri yüzeylerde kullanarak gidermişlerdir. Hayvan figürlerini ya da çeşitli işaretleri içeren ilk duvar yazıları çoğunlukla resimler, semboller ya da işaretler barındırmaktadır. Yazılardan oluşan günümüzdeki duvar yazılarını ilk duvar yazıları ile karşılaştırdığımızda değişen şeyin sadece mekân ve ilerlemenin bir göstergesi olan yazı dili olduğunu görmekteyiz. Kamusal mekânların toplumdaki her birey tarafından erişilebilme kolaylığına sahip olması duvarların her kesimden insanın iç dünyasının bir dışavurum mecrası olarak kullanılmasını sağlamıştır. Bu araştırmada Eskişehir Belediyesinin "Mor Haritam" projesinden mahallelerin demografik özelliklerine bakılarak 14 mahalle belirlendikten sonra mahallelerdeki duvar yazıları, semboller fotoğraflanarak gruplandırıldı. Ardından elde edilen bulgular doğrultusunda mahallelerinin sosyo-kültürel yapısı hakkında betimleme yapmak amaçlanmıştır. Bu gruplandırma sonucu elde edilen sayısal veriler pasta grafiği haline getirildi. Her mahallede her konu başlığına rastlanılmamakla birlikte bazı mahallelerde bazı başlıklarda verilerin yoğunluk göstermesine bakılarak bu durum ile mahallelerin demografik özellikleri arasında ilinti olup olmadığı gösterilmeye çalışıldı. Sonuçlar da göstermiştir ki araştırmada elde edilen bulgularla mahallelerin demografik özelliklerinin o bölgede yazılan duvar yazılarıyla bağlantılı olduğu çıkarımı yapılabilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: ODAKLANMAYI SAĞLAYAN BAŞLIK Özet: İnsanlar yaşamlarının büyük bir bölümünde odaklanma sorunu yaşar. Bu sorun insanların ilgili oldukları iş veya uğraşları ile problem yaşamalarına neden olur. Özellikle öğrencilerin derslere odaklanamaması görülen en yaygın durumlardan birisidir. Hazırladığımız projede bu problemden yola çıkarak öğrencilerin derslere konsantre olamadığı durumlarda tekrardan derse odaklanmalarını sağlamayı hedefledik. Beyinden dalgalar şeklinde yayılan elektrik sinyalleri kafatasına bağlanan alıcılarla ölçülebilmektedir. Elektroensefalogram (EEG) adı verilen bu dalgalar en düşük frekanstan en yükseğe doğru delta, theta, alpha, beta ve gamma olarak adlandırılmaktadır. Delta derin uyku sırasında oluşurken en yüksek olan gamma da beynin yoğun olarak sürekli işlem yaptığı süreçte artmaktadır. Kişinin konsantrasyon sırasında yaydığı düşük beta frekansında yer alan dalgalar beynin odaklanma durumunda olduğunu gösterir. Bu sinyaller EEG cihazlarıyla tespit edilebilmektedir. EEG cihazları kafanın belirli bölgelerine yerleştirilen elektrotlar ile beynin yaymış olduğu dalgaları tespit etmektedir. Projemizde taşınabilir EEG sensörü kullanarak kişinin beyin dalga frekansları kontrol edilmektedir. Cihaz bluetooth ile arduinoya bağlanmakta ve sensörden elde edilen odaklanmaya ait sayısal veriler arduinoya aktarılmaktadır. Beynin konsantrasyondan çıktığı ve hayal dünyasına geçmeye başladığı sırada düşen frekans takip edilmektedir. Odaklanmadaki düşüş referans alınan değerin altına düştüğünde kişiye arduinoya bağlı sd ses kartı modülü üzerinden kulaklık ile belirli frekans aralığında binaural ses verilir. Bu sayede tekrardan beynin odaklanma frekansına dönmesine yardımcı olunur. Sağ kulaktan farklı, sol kulaktan farklı frekeanslarda ses verilerek oluşturulan binaural beats'in odaklanmaya etki ettiğine dair çalışmalar mevcuttur. Projemizde gerçekleştirilen testlerde gönderilen binaural frekanslardaki ses dalgalarıyla deneklerin bir müddet sonra odaklanmalarında artış olduğu tespit edilmiştir. Bu cihaz sayesinde derslerde konsantrasyon kaybı yaşayan öğrencilerin tekrar derse odaklanmaları sağlanabilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: TOZ ORTAMDA BORLAMA TEKNİĞİ İLE ANTİMİKROBİYAL ÇELİK YÜZEY ÜRETİMİ Özet: Bulaşıcı hastalıklar mikroorganizmaların canlı üzerinde üremesi ve çoğalmasıyla meydana gelmektedir. Toplu taşıma araçlarındaki tutunma kolları, kapı kolları, turnikeler, merdiven ve asansörlerdeki tırabzanlar, musluk başları gibi bulaş riskinin yüksek olduğu yerlerde antimikrobiyal malzemelerin kullanımı patojen mikroorganizmaların yaşamalarını ve üremelerini engelleyebilmektedir. Proje kapsamında yürütülen çalışmada AISI 316 L ve AISI 430 çelikleri toz ortamda borlama yöntemiyle 2-4-6 saat süre ve 800 °C ? 900 °C ? 1000 °C sıcaklıklarında atmosferik ortamda çalışan bir kül fırınında, demirden üretilmiş kapalı sistemde Ekabor-2 tozu içerisinde borlanmışlardır. Her iki çelik türünden üçer numune olacak şekilde toplam 6 numune elde edilmiştir. Numunelerin her biri özdeş olup 13 mm çapında 0,4 mm kalınlığında dairelerdir. Numunelerin JIS Z2801:2010 standardına göre Staphylococcus aureus bakterisine karşı antimikrobiyal performansları incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre, borlama süresi ve sıcaklıkları arttıkça antimikrobiyal aktivite de artmaktadır. Aynı zamanda borlanmış AISI 316 L çeliğinin borlanmış AISI 430 çeliğine göre antimikrobiyal etkinliği daha yüksektir. Bu sonuçlara göre, borlanmış çeliğin ?özellikle 800 °C, 900 °C, 1000 °C sıcaklıklarında 2+2+2 saat borlanmış AISI 316 L çeliğinin- enfeksiyon riski yüksek yerlerdeki nesnelerde ana malzeme olarak kullanılması halinde patojen mikroorganizmaların yaşamasına ve üremesine engel olacağı için bulaşıcı hastalıkların bulaş riski azaltılabilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: HÜKÜMLÜ ANNELERİN CEZAEVİ YA DA ÇOCUK ESİRGEME KURUMUNDA KALAN ÇOCUKLARININ ÇİZDİKLERİ RESİMLER ÜZERİNDEN PSİKOLOJİK İYİ OLUŞLARININ İNCELENMESİ Özet: Annesi cezaevine giren ve bakacak bir yakını olmayan altı yaşından küçük çocuklar için iki seçenek söz konusudur: Anneleriyle birlikte cezaevinde yaşarlar ya da Çocuk Esirgeme Kurumunda barındırılırlar. Anne, çocuğu için daha yararlı olacağına inandığı kararı vermekte özgürdür. Ancak çocuğun cezaevinde yaşaması durumunda hareket alanı kısıtlanacak ve ihtiyaçlarının karşılanması zorlaşacak, Çocuk Esirgeme Kurumuna gönderilmesi durumundaysa çocuk gelişimindeki en önemli etkenlerden biri olan anne figüründen uzak kalacaktır. Bu araştırmanın amacı, annenin vereceği kararın çocuğun psikolojik iyi oluşu üzerindeki etkilerini ortaya koymaktır. Bu amaçla çocukların iç benliğini kâğıt üstünde görünür kılmayı sağlayan resim analizi tekniğinden yararlanılmıştır. Cezaevinde veya Çocuk Esirgeme Kurumunda kalan, 3-6 yaş grubundaki toplam 48 çocuğa, altı farklı tema bağlamında 288 farklı resim çizdirilmiştir. Bu resimler, literatürde üzerinde uzlaşılan indikatörlere göre analiz edilmiş ve bu indikatörler, psikolojik iyi oluşun temel yordayıcılarıyla ilişkilendirilmiştir. Böylece resimler, çocukların iyi oluşu üzerinde projektif bir araç olarak kullanılmıştır. Veri analizinin sonunda dokuz farklı indikatöre uyum konusunda cezaevindeki resimlerin sayısıyla Çocuk Esirgeme Kurumundaki resimlerin sayısı arasında anlamlı farklar saptanmıştır. Çocuk Esirgeme Kurumuna gönderilen çocuklarda anneden ayrılışın iyi oluş üzerinde yadsınamayacak olumsuz etkileri olduğu anlaşılmış, bu etkilerin özellikle benlik algısının zayıflığı ve içselleştirme davranışları biçiminde ortaya çıktığı görülmüştür. Bir çocuğun çizimleri, onun psikolojik iyi oluşu hakkında ipuçları içerir. Bu ipuçlarının tanınması, erken müdahaleyle duygusal gelişimin yörüngesinin değiştirilmesini sağlayabilir. Bu doğrultuda araştırma süreci boyunca kullanılan indikatörlerin koşullu yapısından faydalanılarak yapay zekâ destekli bir mobil uygulama geliştirilmiştir. Bu uygulama sayesinde günlük hayatta resimlerin projektif yönlerinin daha derinlikli gözlemlenmesi ve resim analizi sürecinin kolaylaştırılması hedeflenmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: COĞRAFYA Proje İsmi: PÎRÎ MADETER(MASKELİ AKILLI DENİZ TEMİZLEME ROBOTU) Özet: Ülkemiz jeopolitik olarak üç kıtayı birbirine bağlayan önemli bir konumdadır ve üç tarafı denizlerle çevrilidir. Fosil yakıt olarak en çok talep gören büyük miktarlarda petrolün, uzak mesafelere aktarımı denizler üzerinden yapılmaktadır.Günlük 360 milyon tondan fazla petrol Akdeniz üzerinden taşınmaktadır Bu kadar büyük miktarların taşınmasında yanlış kullanım,rutin sızmalar ve kazalar büyük çevresel felaketlere yol açmakta,canlılara ve ekonomiye zarar vermektedir.Antalya kıyı şeridinde en son Haziran 2022'de denize girenlerin üzerine yapışan atık petrol kalıntıları haberlere konu olmuş, turizmi etkilemiştir. . Akıllı teknolojileri kullanarak insansız çalışabilen.PîRî MADETER bu kirlilik tehdidinde acil müdahale için tasarlanmıştır. Pixy kamera ile denizlerdeki petrol türevli atık yağları algılayarak içerisinde bulunan makara mekanizmasından bıraktığı maske boom ile sızan petrolün bulunduğu alanı çevreleyip sınırlamakta, petrolün deniz yüzeyinde yayılmasını önlemektedir.Çembere alınan yüzeydeki petrol karışan deniz suyunu pompa ile çekip, kendi tasarlayıp 3d yazıcı ile oluşturduğumuz ikili filtre sisteminde temizlemekte ve temizlenen suyu borulardan tahliye etmektedir.Kirlenen alanın etrafına salınan ve aynı zamanda filtrelerimiz içerisinde kullanılan meltblown madde hidrofobik bir yapıdadır.Sağlık görevlilerinin ameliyathanelerde taktığı veya kanser hastalarının rutin kullanımından oluşan atık maskelerden elde ettiğimiz Meltblown bezle doygunluk,kat emiş gücü ve tekrar tekrar kullanım deneylerimiz sonucunda olumlu sonuçlar alınmıştır.Akıllı yeke sistemi kameradan gelen görüntü verilerine göre acil müdahale robotumuza yönünü vermektedir.Sistemimiz hem kullanılan malzemelerin geri dönüşüm malzemesi olması hem çevre kirliliğini temizleyebilmesi sebebiyle iki kere çevre dostu ve maliyetsizdir. Mobil uygulama ile uzaktan kontrol edilebilmektedir
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: ÇOCUKLAR OKUR, DOĞA KURTULUR! -ÇOCUKLARA YÖNELİK ESERLERE EKOELEŞTİREL BİR BAKIŞ- Özet: Bu projede, kitapların, çocuk gelişimi üzerine etkisinden yola çıkılarak günümüz dünyasının temel sorunlarından olan çevre kirliliği ve doğanın tahribatı gibi insan kaynaklı problemlerin ortadan kaldırılmasına yönelik erken çocukluk döneminde kullanılan eserlerin ekoeleştirel bir yöntemle incelenmesi yapılmıştır. Projede Türk masallarından seçilen bir masal (Yolcu ile Yılan) ile bir çocuk kitabı (Kocaman Küçük Deniz-Süleyman Bulut) ekoeleştirel bir bakışla incelenmeye çalışılmış ve eserlerde insan-doğa ilişkisinin nasıl yer aldığı, insanın doğaya karşı yaklaşımı, doğadaki unsurların insan davranışlarından nasıl etkilendiği belirlenmeye çalışılmıştır. Ayrıca bu eserlerin çocukların gelişimine nasıl katkı sağlayabileceği üzerine değerlendirmelerde bulunulmuştur. Yapılan literatür taramasında ekoeleştiri kavramının son yıllarda ortaya çıktığı ve daha çok son dönem edebî eserlerin bu eleştirel yaklaşımla incelenmeye başlandığı bununla birlikte çocuk edebiyatı alanında ekoeleştirel eleştirilerin henüz diğer türler kadar yapılmadığı tespit edilmiştir. Erken çocukluk dönemi temel değerlerin kazanılmasında oldukça önemli bir yere sahip olduğu için çalışmamızda çocuklara yönelik olan eserler bu yöntemle ele alınmış ve doğayı koruma, hayvan hakları, insan-doğa ilişkisi gibi temel değerlerin eserlerde ne derece yer aldığı belirlenmeye çalışılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: COĞRAFYA Proje İsmi: PLASTİK ATIKLARIN VE ATIK SIVILARIN DENİZLERDEN TOPLANMASI Özet: Dünya'nın en önemli bileşeni elbette sudur. Su olmazsa canlı yaşamı da olmayacaktır. Gerek bitki gerek hayvan gibi canlıların temel besin kaynağı sudur. Su aynı zamanda birçok canlıya ev sahipliği de yapmaktadır. Su ekosistemi canlılığın büyük bir bölümünü oluşturmaktadır. Yer Küre'nin %70'ini kaplayan su kütlesi; nüfusu artan ve gelişen Dünya ile birlikte her geçen gün biraz daha zarar görmektedir. Günümüzde en önemli problemlerden biri olan dünya çapındaki bu sorun canlı yaşamını tehdit etmektedir. Su kirliliğine yol açan çokça neden bulunmaktadır. Bu sorunların başında gelen en ciddi tehditler: plastikler, atık sıvı yağlar, fosil yakıtlar ve bilinçsiz kullanılan kimyasal maddelerdir. Bu atıkların doğaya salınımı çok uzun vakitlerdir engellenmeye çalışılmaktadır lakin bunun başarılamadığı apaçık ortadadır ve bu başarısızlık neticesinde meydana bir atık toplama aracı fikri çıkmıştır. Yapılan aracın ergonomik, ekonomik ve fonksiyonel olması gerekmektedir. Yaptığımız araçta hem plastik toplanması konusunda hem de atık zararlı sıvıların toplanması amaçlanmıştır. Yağ ve petrol atıklarının sudan temizlenebilmesi için ise sığırkuyruğu otundan elde edilen adsorplayıcı kullanacaktır. Hazne içerisinde bulunan sığırkuyruğu otu atık sıvıları adsorbe edecek ve altında bulunan hazneye aktaracaktır. Maksimum adsorbe seviyesine ulaşan sığırkuyruyu otları servo motor yardımıyla görev esnasında değiştirilecektir. Plastikler için ise aracımızın ön tarafında bulunan konveyör bant kullanılacaktır. Kamera ile tespit edilen plastikler konveyör bant ile plastik haznesine çekilecek ve görev tamamlanmış olacaktır. Sığırkuyruğu otu kullanılmasının sebebi tamamen doğal olması ve hidrofobik bir malzeme olması sebebiyle sulara zarar vermeden atık sıvı maddelerin sulardan kolayca arındırılabilmesidir. Aracımızda bulunan kamera sistemi ile aracımız otonom olacaktır. Çevreci olması bakımından ise güneş enerjisi ile kendi enerjisini kolayca karşılayacaktır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: YAZILIM Proje İsmi: DEPREM EĞİTİM OYUNU Özet: Ülkemiz de dâhil olmak üzere dünyanın birçok yerinde insanların deprem hakkında yeterli bilgiye sahip olmaması nedeniyle can ve mal kayıpları yaşanmaktadır. Projemizde, yaşanan depremler sonucunda oluşan can, mal kayıpları ve yaralanmaları en düşük düzeye indirerek, küçük yaştaki öğrencilere erken yaşta deprem hakkında farkındalık kazandırıp farklı ortamlarda, deprem öncesinde, deprem anında ve deprem sonrasında ne yapılması gerektiğini eğlenceli, görsel ve akılda kalıcı bir şekilde oyunla öğretmek amaçlanmıştır. Unity'nin 2021.15 sürümüne sahip oyun motorunda geliştirilen eğitsel oyun ortaokul 5. sınıf öğrencilerine uygulanmıştır. Öğrencilere oyunu oynamadan önce ön test ve oynadıktan sonra son test yapılmıştır. Öğrencilerin test sorularına verdiği yanıtlar SPSS programında analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre öğrencilerin deprem öncesinde, deprem anında ve deprem sonrasındaki anket maddelerine verdiği ön test ve son test cevapları arasındaki bağımlı grup t-Testi sonuçlarına göre öğrenci görüşlerinde oyunun son test lehine olumlu yönde anlamlı fark oluşturduğu görülmüştür. Uygulama öncesi ve sonrasında yapılan anketten elde edilen veriler ışığında geliştirilen oyunun deprem öncesi, deprem anı ve deprem sonrasında yapılması gereken çalışmalar konusunda öğrencilerin deprem hakkında bilgisini olumlu yönde etkilediği görülmüştür.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: HALOTOLERANT BACİLLUS AUSTRALİMARİS'İN FARKLI TUZ KONSANTRASYONLARINDA BİYODİZEL ÜRETİM KAPASİTESİNİN İNCELENMESİ Özet: Eskiden atıklar çukurlar açılıp içine gömülerek ortadan kaldırılırmış fakat çukurlar dolduktan sonra her seferinde atıkların boşaltılması için yeni bir yer bulma zorluğu, çöpün imha edilmesindeki eksikliklerden dolayı yeni yöntemler araştırılmaya başlanmıştır. Kimyasal ayırma, yüksek sıcaklıkta yakma gibi yöntemler atıkların arıtılmasında kullanılsa da pahalılık, çevreye verdikleri zarar gibi olumsuzlukları vardır. Bundan dolayı kirleticileri uzaklaştırmak için mikroorganizmaların kullanıldığı biyoremediasyon alternatif bir yoldur. Biyodizel, yenilenebilir, toksik olmayan, biyolojik olarak parçalanabildiğinden alternatif enerji kaynağıdır. Biyodizelin üretiminde, kimyasal/enzimatik yöntemler kullanılabilmesine rağmen kolay üretimi ve basit bir saflaştırma yöntemine sahip olmasından dolayı enzimatik üretim biyodizel üretiminde daha çok tercih edilmektedir. Hayvan, bitki ve mikroorganizma türlerinde lipaz enzimi bulunmaktadır. Bunlardan mikrobiyal kökenli olan lipazlar biyodizel üretiminde daha çok tercih edilmektedir. Bizde çalışmamızda tuzdan izole ettiğimiz halotolerant bakterinin farklı tuz konsantrasyonlarındaki biyodizel üretim yetenekleri karşılaştırılmıştır. Sonuç olarak izole ettiğimiz bakterinin Bacillus australimaris'e benzerlik gösterdiği tespit edilmiştir. B. australimaris %0, %5, %10, %15, %20, %25 ve %30 tuz konsantrasyonlarında geliştikten sonra yapılan lipaz aktivite deneyinde en çok parlamanın %20, %25 ve %30 tuz konsantrasyonlarında olduğu tespit edilmiştir. Farklı tuz konsantrasyonlarında gelişen B. australimaris'in ürettiği hücre içi lipaz ile biyodizel üretimi gerçekleşmiştir. Kalorimetre cihazında yapılan deneyde ısıl değer olarak en fazla %30 tuz konsantrasyonunda gelişen B. australimaris'te olduğunu gözlemlenmiştir. Aynı zamanda örneklerin yakılarak alev görüntülenmesinde en çok parlamanın %30 tuz konsantrasyonunda olduğu görülmüştür. Çalışmamızla farklı tuz konsantrasyonlarında gelişerek lipaz üretme yeteneğinde olan bir bakteriyi tespit ettik. Zor koşullarda aktif olabilen bu enzimin biyuoteknolojik olarak kullanım alanlarının da daha geniş olabileceğini düşünmekteyiz.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: ELEKTROMANYETİK KİRLİLİK BİLİNÇ DÜZEYİNİN BELİRLENMESİ VE BLUETOOTH KULAKLIK/ KABLOLU KULAKLIKLARIN ELEKTROMANYETİK ETKİSİNİN AZALTILMASI Özet: Günümüzde sağlığın korunması için hastalıklar oluşmadan verilen koruyucu sağlık hizmetleri önplana çıkmaktadır. Koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında çevreye ve insana yönelik sağlık hizmetleri verilmektedir. İnsanların hastalık etkenleri konusunda bilinçlendirilmesi bu açıdan önem arz etmektedir. Günümüzde hızla gelişen ve hayatımızın parçası olan teknolojik ürünler, elektromanyetik kirliliğin ana nedeni haline gelmiştir. Elektromanyetik radyasyon (EMR), artık çevremizi bizimle beraber paylaşan bir unsur. Elektromanyetik kirliliğin gözle görülemeyişi, etkisinin çoğu zaman doğrudan hissedilemeyişi ve sağlık etkilerinin uzun zaman dilimi içerisinde görülmesi gibi nedenler bu yeni tür kirliliğin insanlar tarafından yeterince önemsenmemesine yol açmaktadır. Projede çevre kirliliği sebeplerinden birisi olan elektromanyetik kirliliğe ilişkin öğrencilerde farkındalık yaratmak, öğrencilerin elektromanyetik kirliliğe sebep olan teknolojik cihazların bilinçli kullanımına ilişkin bilinçli kullanım düzeylerini belirlenmesi ve buna yönelik çözüm önerileri geliştirilerek tasarımının yapılarak denenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmada karma araştırma deseni tercih edilmiştir. Çalışmada sıralı tasarımlardan Nicel araştırmalardan tarama çalışması ve nicel araştırmalardan deneysel desen kullanılmıştır. Tarama çalışmasında Mersin ili lise öğrencileri örnekleminde "Elektromanyetik Kirliliğe Sebep Olan Teknolojik Cihazların Bilinçli Kullanım Ölçeği" kullanılmıştır. Deney sürecinde manyetik alan etkisini azaltmak amacıyla kitosan kullanılmıştır. Deney düzeneğinde kitosan kablolu ve kablosuz kulaklıkta manyetik alan etkisi azaltıp azaltmadığı test edilmek amacıyla deney düzeneği tasarlanmıştır. Kitosan iki farklı şekilde bağlayıcı madde kullanılarak etkisi ölçülmüştür. Ölçümlerde kitosan biyoplastik hazırlanarak ya da şeffaf silikona karıştırılarak kullanılmıştır. Yapılan çalışmalarda kitosan bağlayıcı madde olarak kullanılan biyoplastikte ve silikon da benzer sonuçlara ulaşılmıştır. Elektomanyetik alan etkisinin azaltıldığı hatta kullanılan 0,25g oranında etkisinin sıfır olduğu belirlenmiştir. Proje kapsamında yapılan anket ve deneysel çalışmalar sonucunda elde edilen veriler doğrultusunda araştırmacılara önerilerde bulunulmuştur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: ATAK (AFETZEDE TESPİT VE ARAMA KİTİ) Özet: Depremler, heyelanlar, maden kazaları, mağara çökmeleri, patlamalar gibi çeşitli sebepler sonucu yıkılmış veya KBRN (kimyasal, biyolojik, radyolojik, nükleer) tehlikeleri barındıran yapılarda birçok insan, zamanında kurtarılamadığından hayatını kaybetmektedir. Bu sebeple enkaz altında ve KBRN riski taşıyan bölgelerde geçen her saniye hayati öneme sahiptir. Afetzedelerle iletişim kurulamaması ve karanlıkta arama faaliyetlerinin aksaması zaman kaybına neden olmaktadır. Tüm bu sorunlara çözüm üretmek için Afetzede Tespit ve Arama Kiti (ATAK) geliştirilmiştir. Enkazlarda ve KBRN riski taşıyan bölgelerde yüksek hareket kabiliyetli, ortam modelleyen, yapay zekayla; insan, ses ve sinyal takibi yapabilen, sensörleri yardımıyla ortamdaki havayı analiz edebilen 6 tekerlekli bir enkaz ve KBRN arama robotu yapılmıştır. Bu robotun erişim sağlayamayacağı bölgelere ulaşabilmesi için tam otonom çalışan, ses ve sinyal takibi yapabilen, paletli, küçük bir robot inşa edilmiştir. İnşa edilen robotlar, enkaz altında afetzedelerle doğrudan sesli iletişim kurarak onların durumlarını öğrenebilmektedir. Geliştirilen insansız hava aracı sayesinde elde edilen görüntülerle 3 boyutlu enkaz haritalaması yapılmaktadır. Tüm sensörlerden elde edilen veriler, ortam modelleme haritaları, kameralardan gelen görüntüler; geliştirilen mobil uygulamada anlık olarak basit bir arayüzle kurtarma ekiplerine enkaz haritası üzerinden sunulmaktadır. Kitimizde bulunan akıllı bileklik; kullanıcının anlık olarak konum, nabız bilgilerini mobil uygulamaya aktarmakta, ses ve sinyal yaymaktadır. Afetzedelerin akıllı bilekliğe erişemeyeceği durumlar içinse düşük maliyetli ufak bir küp geliştirilmiştir. Afet çantalarında ve evlerde bulunması planlanan bu küp aktif edildiğinde kitimizle iletişim kurmakta, sinyal ve ses yaymaktadır. Böylece robotlarımızın ve kurtarma ekiplerinin afetzedeleri tespiti kolaylaşmaktadır. Kitimiz; yapılan afet simülasyonlarında, menzil ve kabiliyet testlerinde başarılı olmuştur. Sonuç olarak ATAK ile düşük maliyetli, kullanılabilir ve özgün bir çözüm ortaya konmuştur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: OKUL ÖNCESİ DÖNEMDE AKRAN ZORBALIĞINA YÖNELİK BİR FARKINDALIK ÇALIŞMASI: HİDE(HİKAYELER İLE DAVRANIŞ EĞİTİMİ PROGRAMI) Özet: Okul öncesi eğitimin amacı çocuğun duygusal, zihinsel, bedensel ve sosyal gelişimini sağlamak, uyumlu bir yaşam sürebilmesi için gerekli olan temeli oluşturmaktır.Günümüzde değişen hayat şartları ile daha fazla çocuk daha erken yaşta okul öncesi eğitime katılmakta, daha erken yaşta akranlarıyla etkileşimde bulunmaktadırlar.Toplumda ciddi bir sorun olarak karşımıza çıkan şiddetin ne olduğu, daha küçük yaşlarda fark edilir ve bu farkındalığa paralel eğitimlerle desteklenirse yaşanan problemler de azalabilecektir.Şiddet türlerinden biri olan ve akran ilişkilerinde yaygın olarak görülmeye başlayan akran zorbalığı,okul öncesi dönemde de kendini göstermektedir.Zorbalık aslında iki tarafın da mağdur olduğu bir olumsuz davranış türürdür.Buradan hareketle okul öncesi dönemde akran zorbalığı farkındalığı oluşturmaya yönelik HİDE(Hikâyelerle Davranış Eğitimi)programı hazırlanmıştır.Programdaki hikâyeler araştırmacılar tarafından yazılmış, uygun görsellerle dikkat çekici sunumlar haline getirilmiştir. Yapılan literatür taramasında,okul öncesi dönem için yapılmış benzer bir uygulama çalışmasının olmaması,literatürdeki bir boşluğa veri sağlaması yönünden çalışmamızı öne çıkarmaktadır. Örneklem grubu, 5-6 yaş grubu okul öncesi eğitim alan, 72 çocuktan oluşmaktadır. Araştırmada, 'HİDE(Hikâyeler ile Davranış Eğitimi Programı)'nin okul öncesi çocuklarının akran zorbalığı farkındalığı kazanmasına etkisi var mıdır?'problem cümlesine uygun çalışmalar yapılmış,alt-problemlere cevaplar aranmıştır. Ölçüm aracı olarak OÖSDÖ-AF ve OÖSDÖ-ÖF öntest ve sontest olarak uygulanmış, ayrıca program öncesi-sonrası resim çizdirilmiştir.Veri analizinde, (SPSS22.0)frekans analizi, bağımlı ve bağımsız örneklemler t testi, korelasyon analizi, anketler için içerik analizi,resim analizi kullanılmıştır.Araştırmanın sonunda öntestler ve sontestler arası oluşan puan değişiklikleri anlamlı çıkmış, böylece HİDE programının okul öncesi çocukların akran zorbalığı farkındalığı kazanmalarında etkili olduğu görülmüştür.Uzman tarafından yapılan resim analizinin sonuçlarına göre çocuklar olumlu güçlü farkındalık kazanmıştır.Program sonunda uygulanan veli-öğretmen değerlendirme anketlerinde, veliler ve öğretmenler programın farkındalık oluşturduğu yönünde görüş belirtmişlerdir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: PİSTACİA TEREBİNTHUS VE THYMUS SP. ESANSİYAL YAĞLARI KATKILI YENİLEBİLİR FİLM VE KAPLAMALARIN ANTİBAKTERİYAL VE ANTİFUNGAL ÖZELLİKLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI Özet: Tükenir ürün statüsündeki gıdaların güvenilirliğini sağlayıp ömür uzunluğunu artırmak için gıda endüstrisi tarafından kullanımı artan yenilebilir gıda film ve kaplamalar ile daha fazla karşılaşmamızı sağlamıştır. Gıdalarda bakteriyel yada fungal bozulmayı önlemeye yönelik katkılar sağlık açısından zarar teşkil edebileceğinden ürünlerin doğal haliyle raf ömrünü uzatmaya yönelik farklı içeriklere sahip kaplamalar yapılmaktadır. Bu kaplamalarda tercih edilen ürünlerden biri olan pektin meyve kabuklarında yoğun bir şekilde bulanan ve çeşitlilik gösteren bir polisakkarittir. Pektinlerin kullanıldığı yenilebilir filmlerin antimikrobiyal özelliklerinin güçlendirilmesi için esansiyel yağlara yönelim artmıştır. Çalışmamızda 4 farklı turunçgil kabuğundan aynı koşul ve yöntemlerde izole edilen pektinli ve Pistacia terebinthus ve Thymus sp. olmak üzere iki farklı esansiyal yağ katkılı 8 farklı yenilebilir filmin antibakteriyal ve antifungal özellikleri incelenmeye ve karşılaştırılmaya çalışılmıştır. Antibakteriyal etkinin ölçülmesi için Staphylococcus aureus ATCC 25923, Bacillus cereus, Escherichia coli ATCC 25922, Pseudomonas aeruginosa ATCC 27853, Salmonella typhimurium ATCC 14028 olmak üzere 5 bakteri suşu; antifungal etkinin ölçümü için iki farklı ortam sıcaklığı kullanılmıştır. Esansiyel yağ katkılı pektin filmlerinin antibakteriyal etkisi hem yağ çeşidine hem pektin çeşidine göre değişiklik göstermiştir. Genel olarak Pistacia terebinthus yağı katkılı pektin filmleri Thymus sp. yağı katkılılara göre daha yüksek antibakteriyal etki gösterirken, antifungal gücün ölçüldüğü meyve kaplamalarında ise Pistacia terebinthus yağı katkılılar Thymus sp. yağı katkılılara göre daha düşük etki göstermiştir. Sonuçta; Pistacia terebinthus ve Thymus sp. yağ katkıları ile hazırlanan pektin film ve kaplamaları besinleri bakteriyal ve fungal bozulmaya karşı raf ömrünü artırmak ve tüketiciye doğal ve sağlıklı ürünler sunabilmek adına kullanılabilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: YAZILIM Proje İsmi: EDUSECURE: ÖĞRENME YÖNETİM SİSTEMLERİNDE BİLGİ GÜVENLİĞİ FARKINDALIĞI SAĞLANMASI AMACIYLA TARAYICI EKLENTİSİ GELİŞTİRİLMESİ Özet: Bu çalışma, COVID-19 pandemisi sırasında dijital ortam kullanımındaki artış nedeniyle Öğrenme Yönetim Sistemlerinde (ÖYS) artan güvenlik problemlerini ele almayı amaçlamaktadır. Proje, iki faktörlü kimlik doğrulama uygulayarak, çerezleri yöneterek, web sitelerinin güvenliğini kontrol ederek ve güçlü parolalar oluşturarak ÖYS kullanıcılarının gizliliğini ve güvenliğini artımayı amaçlayan bir tarayıcı uzantısı olan EduSecure'u sunmaktadır. Eklenti, ÖYS kullanıcılarının zayıf parola kullanımı, kişisel güvenlik farkındalığı ve bilgi eksikliği problemlerini ele almaktadır. EduSecure'un geliştirilmesi, uzaktan öğretimin yükseköğretim kurumlarında yaygınlaşmasıyla birlikte ÖYS'de artan bilgi güvenliği açıklarına bir çözüm niteliğindedir. Bu projede Türkiye'de lisans öğrenimi gören beş kişi ile çevrim içi görüşme yapılmıştır. Görüşmede öğrencilerin öys kullanım sıklığı, parola seçme kriteri, parola saklama koşulları, parola tipleri, ÖYS'leri kullanırken adres çubuğunu i?nceleme sıklıkları ile ilgili açık uçlu sorular sorulmuştur. Sorular cevaplandıktan sonra, öğrencilerin tarayıcılarına EduSecure uzantısının test sürümü kurulmuş, okullarında kullanılan ÖYS'ler kapsamında test etmeleri sağlanarak uzantının etkinliği hakkında görüşleri alınmıştır. Bunun sonucunda, öğrencilerin sık kullandıkları ÖYS'lerde hızlı giriş yapabilmek amacıyla kolay ezberlenebilir, dolayısıyla zayıf ve öngörülebilir parolalar seçtikleri, aynı zamanda adres çubuğunu kontrol etmek gibi temel güvenlik önlemlerine dikkat etmedikleri görülmüştür. Öğrencilerden alınan görüşler doğrultusunda, EduSecure uzantısının parola seçme ve bilgi güvenliği alışkanlıklarını olumlu yönde etkilediği tespit edilmiştir. Alanyazın incelendiğinde ise Türkiye'de öğrenim gören öğrencilerin kullandığı ÖYS'ler için yapılan herhangi bir güvenlik çalışmasına rastlanmadığından, EduSecure bilgi güvenliği teknolojilerine eğitsel ve yenilikçi bir bakış açısı kazandıracaktır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: VENÖPATİK Özet: Uzun süreli ayakta kalma veya uzun süreli oturma sonucu alt bacak bölgesindeki toplardamarlar içerisindeki kapakçıklar tahrip olmakta ve varis hastalığına yol açmaktadır. Özellikle baldırda ağırlık hissi, gerginlik, şişme, ağrı, huzursuz bacak, kramplar, kaşıntı ve mavi-mor şişlikler ile karşımıza çıkan bu hastalık; ilerlediği takdirde damar kurutma ameliyatlarına veya şiddetli dolaşım sistemi hastalıklarına sebep olmaktadır. Türkiye genelinde özellikle hizmet sektöründe çalışan vatandaşlarda çok yaygınlaşmış ve gerekli önemin verilmediği bir hastalıktır. Ameliyat öncesinde ve sonrasında kas pompası çalıştırılmaktadır. Kas pompalarını çalıştırmak için kullanılan en yaygın yöntem varis çorabı uygulamasıdır. Varis için uygulanan varis çorabı ve ameliyatlar, yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. Varis çorabı, hem kullanıcıya yalnızca tek seferlik kullanım sağlayarak kullanıcıya maliyet açısından pahalıya mal olur hem de alt bacağa sürekli basınç uygulaması, kullanıcının yaşam kalitesini düşürmektedir. Varis çorabının önerilme sebebi ise uyguladığı 32mmHg basınç değerinden kaynaklanmaktadır. Venöpatik projesi bu yöntemi temel alarak oluşturulmuş tam otomatik bir giyilebilir teknolojidir. Günlük hayatta veya ameliyat sonrasında kullanıcının yaşam kalitesini arttırmaktadır. Teknolojimizde toplardamarlardaki kirli kanın toplanması ve varis oluşmasını engellemek için alt bacak bölgesindeki kaslara belli aralıklar ile 32mmHg basınç uygulanır. Bu çalışma prensibi sayesinde uygulanan ara ara basınç ile alt bacaktaki kas pompasını çalıştıran Venöpatik, ergonomik bir ayakkabı ve ona bağlı işlev gören bir hava bandajından oluşmaktadır. Ayakkabı tabanında; veri sağlayıcı sensörler, güç kaynakları ve basınç üzerinden enerji üretebilen piezo elektrik diskleri bulunmaktadır. Ayakkabının elastik dış yüzeyinde veri işleme için gerekli devre kartı ve hava bandajını kontrol etmek için gerekli sürücü modülleri bulunmaktadır.