Proje
stringlengths
146
2.81k
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: COĞRAFYA Proje İsmi: DOĞAYA ZARAR VERMEYEN TOPRAK YÜZEY AŞINMA ENGELLEYİCİ MADDE İLE EROZYONUN ÖNLENMESİ VE ARAZİ VERİ BİLDİRİM SİSTEMİ TASARIMI İLE ANLIK ARAZİ TAKİBİ Özet: Toprakların "erozyon duyarlılığı", iklim değişikliği nedeniyle kaygı verici boyutlara ulaşmıştır. Dünyada her yıl yaklaşık 24 milyar ton toprak erozyonla kaybedilmektedir. Tarım arazilerinin %70'i özelliklerini kaybederek dünya genelinde %30 çölleşmeye sebep olmuştur. BM Çevre Programı, dünyada çölleşme ve erozyonun önüne geçebilmek için yılda 42 milyar dolar harcanması gerektiğini ifade etmektedir. Ülkemizde, şiddetli erozyon vakalarının gözlemlendiği alanlar, arazilerimizin %58,74'ünü oluşturmaktadır. Su erozyonu, ülkemizde 57,15 milyon ha arazide başlıca arazi bozulum problemidir. Projemizin amacı: Doğaya zarar vermeyen polimerler (sodyum poliakrilat) ve ponza taşı (pumicite) ile elde ettiğimiz karışım ile erozyon sorunun önüne geçilmesine katkı sağlamaktır. Ayrıca tarım arazilerinin korunmasına ve toprak veri tabanının iyileştirilmesine katkı sunmak için arazinin anlık nem, sıcaklık ve çiğ miktarı bildirimini yapabilecek bir bildirim sistemi geliştirmektir. Konu ile ilgili literatür tarama yapılmış, polimerler ve ponza taşı ilgili sulama üzerine çalışmalar olduğu görülmüş ama bizim ele aldığımız konu ile ilgili çalışmalara rastlanamamıştır. Yüksek sıvı tutma özelliği olan polimerler ve ponza tozu ile deney tabanlı çalışma gerçekleştirilmiştir. Arazi çalışmaları yapılmıştır. Deneylerimizin; bağımsız, bağımlı ve kontrollü değişkenleri belirlenmiş, tekrarlı ölçümler alınmıştır. Ayrıca toprak koruma ve arazi değerlendirme açısından önem arz eden; topraktaki nem, sıcaklık ve çiğ oranını anlık ölçümler yaparak mobil uygulama üzerinden yetkililer ve arazi sahipleri başta olmak üzere tüm kullanıcılara ileten bir sistem tasarlanmış ve sonuçlar raporlaştırılmıştır. Eğimli arazi modelleri ve gerçek araziler üzerinde yapmış olduğumuz deneylerde, toprağa ve bitki dokusuna zarar vermeyen süper emici polimerler ve ponza taşı tozu karışımının erozyonu 4 katı oranında azalttığı tespit edilmiş ayrıca toprak sıcaklık- nem bildirim sistemimizin de sorunsuz çalıştığı görülmüştür.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: İNSAN KANINDA VE ANNE SÜTÜNDE BULUNAN MİKROPLASTİK TESPİTİ YAPAN MANYETİK SÜSPANSİYON SENTEZİ Özet: Günümüzde artan nüfus, bilinçsiz tüketim ile artan çöplerin çok büyük bir oranını plastik malzemeler oluşturmaktadır. Yapılan araştırmalarda bu plastik çöplere, artık dünyanın en ıssız yerlerinde, en uç tepelerde, en derin çukurlarda kısaca insanların olmadığı yerlerde bile rastlandığı ortaya konulmuştur. Mikroplastiklerin su içindeki tespitine yönelik birçok yöntem bulunmasına rağmen insan vücudundaki tespitine yönelik çalışmalar oldukça azdır. Günümüzde mikroplastiklerin su ve gıdalardaki tespitinden sonra bunların arıtılması için çözüm arayışları sürerken kan ve anne sütünde mikroplastiklerin varlığını tespit etmek ve giderilmesi ile ilgili yöntemler bulmak çağımızın en popüler çalışmaları arasındadır. Bu çalışmada mikroplastiğin insan kanında ve anne sütünde tespitinin yapılacağı yeni bir yöntem üzerinde durulmuştur. Çalışmada insan sağlığını tehdit eden organik kirleticilerin başında gelen mikroplastiğin kandaki ve insan sütündeki tespiti manyetik süspansiyon ile yapılmıştır. Sentezlenen süspansiyon mikrodalga desteği ve chia tohumu kullanılarak üretilmiştir. Üretilen süspansiyon insan kanında ve anne sütünde bulunması olası mikroplastiklere yapışmıştır. Dışarıdan mıknatıs yardımıyla kandan ve sütten çekilen süspansiyon "solvent blue-35" ile boyanarak var olan mikroplastikleri görünür hale getirmiştir. Okul 3D yazıcısında dış gövdesi çizilen ve içine renk sensörü yerleştirilen cihaz tasarımı ile bu renk değişimi ile mikroplastik miktarı ve tespiti yapılabilen bir test kiti geliştirilmiştir. Mikroplastik kirleticilerin insan kanında ve anne sütünde hızlı, etkili ve düşük maliyetli olarak tespitinde yeni bir yaklaşım sunan çalışmada sentezlenen süspansiyonun ticari olarak geliştirilmesi üzerinde durulmuştur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: AB-I HAYAT TOPU Özet: Dünyadaki suların %3 tatlı sudan oluşmaktadır. 21. Yüz yılda Nüfusun artması, suyun kullanımı ve kullanım alanlarının artması her zamankinden daha fazla bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Sadece ülkemizde yılda 20 milyar ton su israf ediliyor. Bundan yola çıkarak AB-I HAYAT TOPU'nu yapmaya karar verdik. Daha öncede su tasarrufu ile ilgili birçok çalışma yapılmıştır. Ancak Ab-ı Hayat Topu ile su tasarrufunu daha rahat ve daha fazla sağlayacağımızı düşünmekteyiz. Nitekim yaptığımız araştırmalar ve anketler şuana kadar yapılan çalışmalar su tasarrufunu tam sağlanılmadığı ve toplumun tüm kesimlerini bilinçlendirmediği tespit edilmiştir. Aksine yapılan birçok projede uygulanılmamıştır. Ab-ı hayat topu ile musluklara sensörü yerleştirdik. Bataryadan cihazın içindeki tüm malzemelere güç gider, Arduinonun içine koyduğumuz yazılım sayesinde sensörden ne kadar su geçtiğini ölçer bu bilgileri dijital ekranda gösterir. Yine Arduinonun yazılımı sayesinde alarm suyun miktarına göre ritmik bir şekilde öter, dijital ekran ise arduinodan gelen yazılamdan ötürü ölçtüğü suyu gösterir. Böylece insanların günlük hayatta kullandığı suyun miktarını bilip geleceğimiz olan tatlı suyun kullanımının bilincinde olmalarını sağlayacaktır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: GÖZBEBEĞİ HAREKET TEMELLİ, DÜŞÜK KAFA SENDROMU YAŞAYAN HASTALARININ HAREKET KABİLİYETİNİ ARTTIRAN DESTEK APARATI Özet: Sağlıklı bireyler tarafından herhangi bir hareket yapılmak istendiğinde, beynin ilgili bölümünden doğan uyarı, motor sinirler aracılığı ile omuriliğe oradan da ilgili kasa ulaşarak kasın kasılmasını ve hareketi gerçekleştirmesini sağlamaktadır. Eğer bu motor sinirler üzerinde herhangi bir hasar meydana gelir ise istemli kas kontrolünü kısmen ya da tamamen kaybedilmektedir. Motor nöron hastalığı ise (MND ? Motor Neuron Disease), motor sinirlerde meydana gelen bu bozulmalar, farklı nöron semptomlarını içeren bir grup hastalığın tanımlaması için kullanılmaktadır. 2019 GBD (Global Burden of Disease)'e göre, dünya çapında ~268.673 yaygın ve 63.700 insidans MND vakasının olduğu tahmin edilmektedir. Bu hastalıkların her biri bireyleri farklı şekillerde etkilese de ortak olarak kişilerin hayati faaliyetlerini etkileyen, seyri zor olan ve yaşam süresini kısaltan bir hastalıklardır. Bu süreçte kasların fonksiyonunu kaybetmesi, kasların daha hızlı zayıflamasına, sertleşmesine ve zamanla kas kütlesi kaybına neden olmaktadır. Kafamızın dik durmasını sağlayan boyun bölgesinde ise birçok kas kütlesi yer almaktadır. Bu kaslarda farklı nedenlerle meydana gelebilecek harabiyet, kasların esneme ve uzama özelliğini kaybetmesine ve başın ağırlığından kaynaklı olarak öne doğru düşmeye başlamasına sebep olmaktadır. Meydana gelen bu rahatsızlığa düşük kafa sendromu (dropped head sendrom) adı verilmektedir. Tespit edilen bu sorunlar doğrultusunda interaktif aparat tasarlanmış ve düşük kafa sendromlu hastanın kısıtlı olan boyun hareketlerine destek sağlayarak, iletişim esnasında hem göz teması kurabilmesini hem de istenen yöne (sağ, sol, ileri ve geri) kafasını çevirebilmesi sağlamıştır. Hastanın tüm kaslarının fonksiyonlarını kaybetme durumu değişkenlik gösterebileceğinden kişiye kullanım kolaylığı sağlanmış ve üç farklı kontrol mekanizması (gözbebeği, gyrscope ve joystick kontrolü) hazırlanmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: TEMİZ AĞIZ Özet: İnsanoğlu doğduğu andan itibaren istemli ya da istemsiz olarak etrafıyla etkileşim içine girer. Bu etkileşimler empati ve hoşgörü temelli olup, güzel bir dil kullanıldığı taktirde ancak sağlıklı bir iletişim gerçekleştirilebilir. Okul ortamında yaptığımız gözlemlerde empati ve hoşgörüden uzak olan küfür, argo, alay etme gibi sözel zorbalığın yaygın olduğu görülmüştür. Amacımız sözel akran zorbalığı olan bu şiddeti azaltmak, ağızdan çıkan her kelimenin bilinçli farkındalığını oluşturmak, akranlarıyla ve çevreleriyle sağlıklı iletişim kurmalarını sağlamaktır. Bundan hareketle rehberlik servisi ile ortaklaşa hazırlanan slaytlar sınıflarda öğrencilere soru cevap tekniği kullanılarak sunulmuştur. Böylece onlara sözün gücü fark ettirilmiştir. Öğretmenlerimizle de görüşülerek bu soruna karşı birlikte çalışma kararı alınmıştır. Ayrıca okulda yürütülen benzer amaçlı projelerle ortak çalışmalar yürütülmüştür. Projemizin güçlü yönünü bu ortaklıklar oluşturmuştur. Öğrencilerin üzerinde çevrenin olumsuz etkisini azaltmak için hazırlanan afişlerle esnaf dolaşılıp, bilgilendirilerek onların da destekleri alınmıştır. İlçe gençlik merkezinin tanıtımı yapılarak, öğrenciler basketbol, futbol, güreş, gitar gibi ilgileri doğrultusunda merkezin bünyesinde açılmış olan kurslara yönlendirilmiştir. Sosyal medya uygulamaları üzerinden proje kapsamında paylaşımlarda bulunulmuştur. Öğrencilerin aktif katılımını sağlamak için okulumuz genelinde afiş ve video yarışması düzenlenmiş, dereceye girenler törenle ödüllendirilmiştir. Hazırlanan açık uçlu soruların, çevrimiçi form oluşturucu üzerinden, proje yürütülürken ve çalışmaların sonunda okul öğretmen ve öğrencileri tarafından cevaplanması sağlanmıştır. Elde edilen fikirler ve eleştiriler doğrultusunda yeni planlamalar yapılmış ve uygulanmıştır. Neticede çevrimiçi formlardan alınan öğretmen, öğrenci, idareci görüşleri ve tespitlerine göre farkındalık uyandırmayı, idareye gelen sözel zorbalık şikayetlerini azaltmayı başarsak da bunun sürekliliğini sağlamanın daha önemli olduğu sonucuna varılmıştır. Bu bağlamda planlanan çalışmaların eğitim yılı boyunca ve devam eden yıllarda okulda sürdürülmesi planlanmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: MEME KANSERİ HÜCRESİNİ TANIMAYA YÖNELİK TASARLANAN NANO/MİKROMOTORLAR Özet: Gelişmiş? ülkelerde, ölüm nedenleri arasında kanser ikinci sırada yer almaktadır. Kanser tedavisinde kullanılan başlıca yöntemler radyoterapi, kemoterapi ve kanserli dokunun çıkarılması gibi cerrahi uygulamalardır. Tüm kanser tiplerine uygulanamaması, kanserin tekrarlama riski ve organ kaybı bu yöntemlerin dezavantajlarındandır. Nanomotor teknolojisi ise kanser teşhis ve tedavisi için oldukça yeni bir teknolojidir. Yapay nanomotorların yakalama, taşıma ve bırakma özellikleri sayesinde; ilaç salımı ve hastalıkların erken teşhis ve tedavisinde kullanılarak, doğrudan tümör hücrelerini hedef alıyor olması, diğer sağlıklı vücut hücrelerine zarar vermemesi bu alanda oldukça güçlü bir alternatif oluşturmasını sağlamıştır. Nanomotor yapılarının en önemli özelliği hareket mekanizmalarına sahip olmalarıdır. Bu hareket mekanizması nanomotorları kimyasal sensörler, kontrollü ilaç salımı, nanorobotik çalışmalar, nano ölçekli taşıma gibi uygulamalarda öne çıkarmaktadır. Projemizde, nanomotor yaklaşımının meme kanserinde yüksek seviyede ekspresyonu olan miRNA-21'i saptamaya uygulanabilirliğini göstermek için, manyetik Altın-Nikel (Au-Ni) nanomotorları elektrokimyasal olarak sentezlenmiş, tüm canlı organizmalarda doğal olarak bulunan hyalüranik asit (HA) ile fonksiyonelleştirilmiştir. Katı tümörlerin teşhisinde kullanılan önemli bir kanser biyobelirteci olan miRNA-21, Au-Ni-HA nanomotorlarlarına immobilize edilerek en düşük tespit limiti belirlenmiştir. Au-Ni-HA nanomotor sensörlerinin duyarlılık ve seçicilik çalışmaları, miRNA-21 derişiminin 0,005-1 nM arasında geniş konsantrasyon aralığında gerçekleştirilmiştir. Duyarlılık çalışmaları için, FAM-ssDNA/Au-Ni-HA nanomotorlarının target derişimine bağlı floresans şiddeti ve nanomotor hızına bağlı olarak en düşük tayin sınırı sırası ile 16 pM ve 24 pM olarak hesaplanmıştır. Projemizde sentezlenen biyouyumlu manyetik Au-Ni-HA nanomotorlarının meme kanserinde aşırı salınan miRNA-21'in tayinine dayalı tanı çalışmaları oldukça hassas, seçici ve tekrarlanabilir sonuçlar sağlayarak başarı ile tamamlanmıştır. Geliştirilen Au-Ni-HA tabanlı yeni nanomotorlar, ileri çalışmalar ile kandan direkt kanser tanısı potansiyeline sahiptir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: NİTROJEN KATKILANMIŞ GRAFEN DESTEKLİ KARBON FİBER KUMAŞIN LİTYUM HAVA PİLLERİNDE KATOT OLARAK UYGULANABİLİRLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI Özet: Son yıllarda tüm Dünya'da enerji ihtiyacı giderek artmaktadır. Yenilemez enerji kaynaklarının kullanımın artması sera etkisi, küresel ısınma vb. çevresel problemlere ve insan sağlığını tehlikeye düşürecek sorunlara neden olmaktadır. Bu nedenle enerjinin verimli kullanılması gerekliliğini ortaya çıkmış ve şarj edilebilir pil ve bataryalara olan talebin hızla artmasına neden olmuştur. Geçtiğimiz yıllardan bu yana enerji depolama sistemleri büyük ölçüde önem kazanmış ve istenilen ihtiyaç tam anlamıyla karşılanmamaktadır. Elektrikli otomobillerin temel ihtiyaç haline gelmesi ve buna bağlı olarak sektörün giderek büyümesi ile birlikte yüksek kapasiteleri ile bilinen lityum pillerine olan ilgi giderek artmaktadır. Li-hava pilleri, diğer lityum pillerine kıyasla teorik özgül kapasiteleri ile içten yanmalı motorlara en olası alternatiftir. Bu nedenle son yıllarda şarj edilebilir Li-hava pillerinin geliştirilmesi ve üretilmesine yönelik çalışmalar hız kazanmıştır. Bu çalışmada, hidrotermal yöntem ile sentezlenen nitrojen katkılanmış grafenin karbon fiber malzeme ile katot hazırlanarak Li-hava pillerinde çalışabilirliği incelenmiştir. Sentezlenen ürünün morfolojik yapısının görüntülenmesi için taramalı elektron mikroskobu (SEM), elementel bileşimi ve elementlerin bağlanma konfigürasyonlarının belirlenmesi için X- ışını fotoelektron spektrometresi (XPS) ile karakterize edilmiştir. Sentezlenen elektrokatalizör karbon fiber ile buluşturulup katot malzemesi haline getirilmiştir. Oluşturulan lityum hava pilinin çalışılabilirliği potansiyeli ölçülerek ve led lamba ile test edilerek görülmüştür.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: MERCANKÖŞK VE GERGEDAN OTU BİTKİ EKSTRAKTLARININ BAKTERİLERDE UV HASARI ÜZERİNE ETKİSİNİN MİKROBİYOLOJİK VE MOLEKÜLER TEKNİKLER İLE BELİRLENMESİ Özet: Günümüzde UV ışınları bir çok alanda kullanılmaktadır. Sterilizasyon alanında birçok teknolojik ürün farklı şiddetlerde UV kullanımı ile tercih edilmiştir. Bunların başında ortam sterilizatörleri, DNA görüntüleme, Steril kabinler ve PCR kabinleri gelmektedir. Bunun yanında UV ışınları deri ve cilt kanserlerine yol açabildiği gibi göz ile temas halinde körlüğe neden olabilmektedir. Bu proje ile UV ışınlarının muhtemel hasarlarının engellenebilmesi amacıyla birçok etkisinin olduğu bilinen bitki ekstraktlarının bu yönü ile incelemesi gerçekleştirilmiştir. Bu amaç doğrultusunda E. coli bakterisi seçilmiştir. Mercanköşk ve gergedan otu ekstratları elde edilmiştir. Ekstraktlar, sıvı besiyerindeki gelişmiş bakterilere eklenmiş ve UV de 1 ve 6 saat bekletilmiş ve ekstrakt eklenmemiş UV hasarlı bakteriler ile karşılaştırılmıştır. Sonuçlar Real-Time PCR'da DNA ile universal bakteriyel primerlerin analizi ve besiyerinde bakterinin re-izolasyonu ile araştırılmıştır. E. coli bakterileri LB besiyerinde geliştirilmiş ve hem katı hem sıvı besiyerinde geliştikleri gözlenmiştir. Projede kullanılacak mercanköşk ve gergedan otu ekstraktları metanol metodu ile elde edilmiştir. Sıvı besiyerinde 2.0 ml lik santrifüj tüplerinde ekilen bakteriler farklı gruplara ayrılarak 1 ve 6 saatlik UVye maruz bırakılmıştır. 6 saatlik UV sonrasında hiçbir grupta bakteri gelişimi gözlenmemiştir. Ancak, PCR'da pozitif bağlanma gözlenmiştir. 1 saatlik UV gruplarında ise besiyerinde gelişme görülmemiş iken PCR görüntüsünde kontrol grubuna göre mercan köşk grubunda en yüksek kopya sayısı gözlenmiştir. Bu sonuçlar ışığında mercan köşk ekstraktının kontrol grubuna göre amplifiye edilebilir bakteriyel DNA miktarının daha fazla olduğu görülmüştür. Sonuç olarak, mercan köşk ekstraktının gergedan otuna göre daha yüksek oranda UV absorbe ettiği görülmüştür. UV maruziyet süresinin azaltılması durumunda tamamen etkili olabileceği görülmüştür.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: TEKNOLOJİK ORTAMLARIN HAVA VAKUM SİSTEMİNİ KULLANARAK YAPAY ZEKA DESTEKLİ DERİN ÖĞRENME MODELİ İLE YANGINDAN KORUNMASI Özet: Günümüzde; üretim teknolojilerindeki gelişmeler, çok amaçlı binalar ve değerli malzemeler, farklı riskleri de beraberinde getirmiştir. Yeni oluşan risklerle birlikte güvenlik önlemleri de değişmeye devam etmektedir. Önceden haber alan, algılayan, uyaran ve uygun çözümler bulan yapay zekâ destekli cihazlar ve sistemler her geçen gün gelişmektedir. Son 30 yıl içerisinde teknoloji ve internetin hızla yayılmasıyla daha güçlü internet altyapısını destekleyen cihazların ihtiyacını ortaya çıkardı ve bu doğrultu da daha büyük veri merkezleri ve bilgi işlem sistemlerine ihtiyaç duyuldu. Bu tür merkezlerin teknolojik önemi, yangından korunma ve yangın söndürme sistemlerinin bu alanlar için daha fazla önem kazanmasını sağladı. Projemiz ile maliyeti yüksek elektronik cihazlar ve geri dönüşümü olmayan özel verileri içinde barındıran datacenter, bilgi işlem, sistem kontrol ve sunucu sistemlerini yangından korumak için yapay zekâ destekli derin öğrenme algoritmalarını kullanarak görüntü işleme sistemi ile yangını tespit eden, ortamdaki oksijenin vakum yöntemiyle seyreltilip bir boğma etkisi oluşturularak yangını söndüren bir sistemin geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Proje temel olarak iki bölümden oluşacak şekilde planlanmıştır. Birinci bölüm yapay zekâ derin öğrenme algoritması ile eğitilerek datacenter, bilgi işlem, sistem kontrol ve sunucu odalarındaki yangını görüntü işleme teknolojisini kullanarak tespit eden ve uyarı sistemini aktifleştirip elektronik kısmı kontrol edebilen yazılım kısmıdır. İkinci bölüm ise yazılım kısmından gelen komutlara göre ortamdaki oksijenin vakumlama yöntemiyle seyreltilmesini sağlayan, sesli ve görsel uyarı sistemini devreye sokan elektronik kısımdır. Sonuç olarak proje ile maliyeti yüksek elektronik cihazlar ve geri dönüşümü olmayan özel verileri içinde barındıran teknolojik ortamları yangından korumak için en güvenli yöntem ortamdaki oksijenin vakum yöntemiyle seyreltilip boğma etkisi ile yangının söndürülmesidir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: COĞRAFYA Proje İsmi: GEOHUNTER Özet: Öğretim sürecinde yaşanan isteksizlik, öğrenme güçlüğü, düşük akademik başarı, derslere karşı ön yargılar gibi nedenler öğretim sürecini zorlaştırmaktadır. Bu sorunların üstesinden gelebilmek için bir öğretme etkinliği ne kadar fazla duyu organına hitap ederse öğrenme o kadar iyi ve kalıcı olmakta, unutma da o kadar geç olmaktadır. Günümüzde okullarda öğretmenlerin araç-gereç kullanarak yaptığı öğretim, öğrencilerin hafızasında daha fazla kalmakta ve öğrenci bunları daha fazla kullanmaktadır. Diğer yandan öğrenci, gözüyle, kulağıyla ve eliyle öğrenme ortamına çekilerek öğrenmenin daha kalıcı olması sağlanmaktadır. Eğlenilerek bilgi aktarımı yapılabilecek etkinlikler arasında oyunlar bulunmaktadır. Oyunun eğitimle ilgili yararlarının yanı sıra motivasyon, dikkat ve konsantrasyonu artırma gibi davranışlara yönelik faydalarından söz edilebilir. Fen liselerinde 11 ve 12. sınıflarda coğrafya dersinin zorunlu olmaması, TYT sınavında ise 9 ve 10. sınıf ders müfredatına yönelik soruların sorulması, öğrencilerin coğrafya konularını unutmasına sebep olmaktadır. Öğrencilerin ders çalışma sürelerini eğlenceli hale getirmek, geçmiş bilgilerini daha kısa zamanda hatırlatmak amacıyla akıllı tahta, tablet ve cep telefonundan oynanabilen bir oyun tasarladık. Bu oyunu tasarlarken TYT'de harita ve şekil sorularının ağırlıkta olduğunu yaptığımız araştırmada öğrendik. Coğrafya ders kitaplarından belirlediğimiz 150 coğrafi harita, şekil ve coğrafi oluşumu belirleyerek oyunumuza ekledik. Puanlama sistemini arduino bağlantısı kullanılarak tasarladık. Oyunumuz dikkat, konsantrasyon ve hız gerektirdiği için ismini Geohunter (Coğrafya Avcısı) olarak belirledik. Uygulama aşamasında alan taraması yöntemiyle belirlediğimiz araştırma grubumuzu 12. sınıflardan 60 öğrenci oluşturmaktadır. Eğlenerek öğrencilerin öğrenme düzeyini ve motivasyonu artıran projemizin eğitime uyarlanması ile öğrenci başarısında pozitif bir etki oluşturmak amaçlanmıştır. Çalışmamız öğrenmede güçlük çekilen farklı dersler için de uygulanabilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: DEPRESYON ŞİDDET SEVİYESİ BELİRLEME VE HASTALIK TAKİBİNDE KULLANILABİLECEK GİYİLEBİLİR CİHAZ VE KLİNİSYEN KARAR DESTEK SİSTEMİ Özet: Psikoloji, hem insan hem de hayvanların bilinçli ya da bilinç dışı bir şekilde olaylara karşı sergiledikleri tepkiler yanı sıra, ilgili olayların kişilerde yarattığı duygu ve düşünceleri inceleyen bilim dalı olarak tanımlanmaktadır. Fakat kişiler, her zaman beklenen optimal psikolojik sağlamlığa sahip olmayabilmektedir. Dünya Sağlık Örgütü ve Dünya Bankası'nın raporlarına göre, kalp ve damar hastalıklarından sonra en yaygın rahatsızlığın, yetiyitimi ve ruhsal bozukluğa neden olan depresyon olacağı öngörülmektedir. Yapılan epidemiyolojik araştırmalarda ise, major depresyon bozukluğun görülme sıklığının 20 ve üstü yaşta, kadınlarda %2.2 - 5.4, erkeklerde ise %1.2 - 2.6 aralığında oldukça yaygın olduğu ortaya konmuştur. Depresyon şiddeti belirlenirken hali hazırda kullanılan depresyon ölçeklerinin yanında (HDDÖ, BDÖ vb.) klinik gözlemlerin de yapılması gerektiği bilinmektedir. Fakat bu görüşmelerde bireyler, içinde bulundukları duygu durumunun tezahürü ile anlatmak istediklerini ortaya koymaktadırlar ve bu durum istemli ya da istemsiz iletişim bariyerlerine neden olmakta bu da yapılacak teşhisin şiddet oranını yanıltabilmektedir. Şiddeti yüksek bir bireye, düşük şiddetli bir teşhis konmasının intihar öykülerine neden olduğu çalışmalar ile gösterilmektedir. Projemiz ile depresyon şiddet seviyesinin doğru teşhisi için mevcut klinik tanılama yöntemlerindeki boşlukların doldurulduğu bir sistem tasarlanmıştır. Çalışma kapsamında hazırlanan giyilebilir cihaz ile depresyon teşhisinde önemli olan ve gözlemle elde edilemeyen hastanın günlük fizyolojik verilerini (uyku kalitesi, stres seviyesi ve aktivite seviyesi gibi) gerçek zamanlı elde edilmesi sağlanacaktır. Cihaz ile entegre çalışan klinisyen tarafındaki karar destek yazılımıyla ise, hastaya uygulanan ölçek cevapları girilecektir. Elde edilen her iki veri kaynağı, hazırlanan makine öğrenim modeli ile değerlendirilecek ve elde edilen sonuç, klinisyene teşhis şiddet tahmin yüzdesi olarak yansıtılacaktır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: "ZAMANSIZ DEĞERLERİN VARİSİYİZ,MİRASIMIZ KÜLTÜRÜMÜZ BİZİM" Özet: 21. Yüzyılda, ülkemizin önemli problemlerinden biri gençlerin, zamansız değerler olarak adlandırdığımız milli değerlere olan ilgi ve bağlılıklarının azalmasıdır. Projemizin temel amacı, UNESCO tarafından kabul edilen kültürel miras unsurlarımıza yönelik, öğrenci görüşlerinin belirlenmesi ve dijital tabanlı oyun yazılımı oluşturularak, gençlerin kültürel mirası eğlenerek öğrenmelerinin yanı sıra, çalışmanın farklı uygulamalarla desteklenmesi, gençlerin kültürel mirasa yönelik ilgi ve farkındalıklarının arttırılmaya çalışılmasıdır. Projede Nicel ve Nitel Araştırma yöntemlerinin birlikte kullanıldığı Karma Yöntem kullanılmıştır. Kültürel mirasa yönelik görüşlerini belirlemek amacıyla farklı liselerde eğitim gören 357 öğrenciye çevrimiçi anket uygulanmış, sonuçlar SPSS 25.00 ile analiz edilmiştir. Ölçüt örnekleme yöntemiyle oluşturulan 12 gönüllü katılımcının kültürel mirasa yönelik görüşlerini belirlemek için Yarı Yapılandırılmış Görüşme-1 yapılmıştır. Yazılımı araştırmacılar tarafından oluşturulan 'Bizim Mirasımız Oyunu' Android telefonlarda çevrimiçi olarak gönüllü öğrencilere uygulanmıştır. Çalışma sahasında, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü'nden gelen yetkililer tarafından" Kültürel Mirasımız" konferansı düzenlenmiş, ayrıca kültürel miras görselleri, örnekleri sergilenerek ve ebru sanatı uygulaması yaptırılarak çalışma desteklenmiştir. Uygulamaların sonunda Yarı Yapılandırılmış görüşme-2 yapılarak gönüllü katılımcıların kültürel mirasa yönelik kazanımları belirlenmiş ve veriler Betimsel Analiz Teknikleri ile çözümlenmiştir. Çalışmalar sonunda, öğrencilerin kültürel miras unsurlarını yeterince bilmedikleri, ders müfredatlarında daha fazla görmek istedikleri," Bizim Mirasımız Oyunu", konferans ve uygulamaların sonucunda bilişsel ve duyuşsal kazanımlar elde ettikleri görülmüştür. Katılımcıların milli duygularının yanında, kültürel mirasa ilgi ve farkındalıklarının arttığı belirlenmiştir. Milli değerlere yönelik ders müfredatlarında ayrılan kazanım sayısı arttırılabilir, zorunlu/seçmeli ders oluşturulabilir. Gençlerde kültürel mirasa yönelik ilgi yaratacak oyun yazılımları geliştirilebilir. Öğrencilerin yaparak yaşayarak öğrenecekleri ortamlar oluşturulabilir ve İl Kültür ve Turizm Müdürlükleri, belediyeler, valilikler ile birlikte çalışmalar yürütülebilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: 23 İLE BÖLÜNEBİLME KURALI Özet: ÖNCELİKLE BU PROJEYE BASLARKEN Kİ AMACIMIZ MATEMATİK İŞLEMLERİNİ YAPARKEN KOLAYLIK SAGLANMASI MATEMATİK BİLİMİNE OLACAK OLAN KATKISI VE GELECEK NESİLLERE ÖRNEK OLMASIDIR. BİLİYORUZ Kİ MATEMATİĞİN TAMAMINDA CEBİRSEL İŞLEMLER YAPILIRKEN KOLAYLIK OLMASI VE ZAMAN KAYBI OLMAMASI İÇİN BÖLÜNEBİLME KURALLARINA İHTİYAÇ DUYULMUŞTUR. BU SEBEPLE BİRÇOK BÖLÜNEBİLME KURALI BULUNMUŞ VE UYGULANMIŞTIR. ÖRNEĞİN ; 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7... İLE BÖLÜNEBİLME KURALLARI CEBİRSEL İŞLEMLERİN ÇÖZÜMÜNDE OLDUKÇA PRATİKLİK SAGLAMAKTADIR. BİZ DE BİR SAYININ 23 İLE BÖLÜNEBİLMESİ İÇİN HANGİ ŞARTLARI SAĞLAMASI GEREKTİĞİNİ ARAŞTIRDIK VE BİR SONUCA VARDIK. BUNA GÖRE BİR ALGORİTMA OLUŞTURDUK VE BU ALGORİTMAYA GÖRE SAYININ 23 İLE BÖLÜNEBİLDİĞİNİ GÖRDÜK. ALGORİTMA İÇERİSİNDE ELDE ETTİĞİMİZ DİZİNİN DE FİBONACCİ VE LUCAS DİZİLERİNE BENZER BİR KURALA GÖRE DEĞİŞTİĞİNİ FARK ETTİK. SONUÇ OLARAK VERİLEN BİR SAYININ 23 İLE BÖLÜNEBİLMESİ İÇİN BU SAYININ BASAMAKLARINI SAĞDAN SOLA DOĞRU SIRALI BİR ŞEKİLDE KENDİ ELDE ETTİĞİMİZ VE BELLİ KURALA GÖRE DİZİLEN SAYILARLA ÇARPIYORUZ. SONUÇLARI TOPLAYARAK ELDE ETTİĞİMİZ TOPLAMA GÖRE 23 İLE BÖLÜNEBİLDİĞİNİ EĞER BÖLÜNEMİYORSA 23 İLE BÖLÜMÜNDEN KALANI BULABİLİYORUZ. ( 7 İLE BÖLÜNEBİLME KURALINDA DA BENZER BİR METOT KULLANILMAKTADIR. )
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: COĞRAFYA Proje İsmi: GÜLLE KARPUZUNUN ÇEKİRDEKLERİNDEN ÜRETİLMİŞ ÖZGÜN AKTİF KARBONA DAYALI TARIMSAL SU ÜRETİM SİSTEMİ: TARSU Özet: FAO'nun Sürdürülebilir Tarımsal Üretim (2022) ile Bitki Üretimi ve Koruma (2022) raporlarında, tarımda verimin azaldığı ve sorunun temelinde; çiftçi kaynaklı yanlış sulama uygulamaları ile sulama sularında artan kirliliğin olduğu belirtilmiştir. Proje çalışması kapsamında ilgili sorunların çözülmesi amacıyla tarımsal su üretimi hedeflenmiştir. Bu doğrultuda sulama suyunun arıtılması amacıyla aktif karbon kullanılması düşünülse de ithal aktif karbonun pahalı olması nedeniyle yerli aktif karbon üretilmesi kararlaştırılmıştır. Bu kapsamda çeşitli bitkilerden aktif karbon üretilmiş; AÜBİBAM'da yapılan analizlerle gülle karpuzu çekirdeğinin kabuğundan üretilen aktif karbonun (Dünya'da ilk kez) arıtma işleminde kullanılabileceği belirlenmiştir. Bu süreçte gülle karpuzu (yerli tür) yakından tanınmış; gülle karpuzunun sonbaharda hasat edilmesi nedeniyle sanayinin artan karpuz talebinin karşılanabilmesi için tüm çalışmalar gülle karpuzu tarımında veriminin yükseltilmesi doğrultusunda şekillendirilmiştir. Bu kapsamda yapılan detaylı literatür taramasıyla bitkinin; sulama zamanı, sulama için gerekli su kalitesi ve miktarı ile gübreleme kriterleri belirlenmiştir. Bu doğrultuda öncelikle gülle karpuzu tarlasından alınan su numunelerinin TDSmeter analizlerinde kirli olduğu (835ppm) belirlenmiştir. Bu su numunesi özgün aktif karbonla arıtılmış, dolomitle mineralize edilmiş ve TDSmeter analizlerinde sulamada kullanılabileceği (66ppm) belirlenmiştir. Üretilen bu tarımsal suyun hem üretiminin gerçekleştirilmesi hem de üretilen tarımsal suyun doğru zamanda, doğru miktarda toprakla buluşturulması amacıyla ArduinoUNO-C++ kullanılarak TARSU üretilmiştir. Gülle karpuzu tarlasından özdeş iki toprak numunesi alınmıştır. 15.09.2022-20.12.2022 tarihleri arasında 1no'lu numune, TARSU'yla üretilen tarımsal su ve gübreli su ile (otonom) sulanmış-gübrelenmiştir. 2no'lu toprak numunesiyse kirli su ile ekstansif metotlar doğrultusunda sulanıp-gübrelenmiştir. 1-2 no'lu toprak numuneleri Agrocares Soli Scanner (Solaris Tarım) ile analiz edilmiş; 1no'lu numunenin 2no'lu numuneye oranla gülle karpuzu tarımına daha uygun hale geldiği kanıtlanmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: MEZUN DERNEKLERİNİN AKADEMİK BAŞARIDAKİ ROLÜ Özet: İş hayatına atılmış ya da hâlen üniversitede okuyan öğrencilerin mezun dernekleri çatısı altında bir araya gelmeleri, okul kültürünü geliştirmesi bakımından kıymetlidir. Okullarda bulunan rehberlik servisi ve danışman öğretmenler, iş yoğunluğundan dolayı üniversiteye hazırlık ve yerleşme süreci rehberliğine zaman ayırma ve enerji sarf etme noktasında yeteri kadar imkan bulamayabilmektedir. Bu açığı kapatmanın bir yolu da yaygın bir STK olan mezun derneklerini sürecin içine dâhil etmektir. YKS sürecini yeni atlattıklarından bu hazırlık sürecine öğrenci gözüyle bakabilmeleri bizlerde mezunlardan bu yönde faydalanma düşüncesi oluşturmuştur. Bu STK'ler vasıtasıyla mezunların YKS hazırlık sürecinde yaşadıkları deneyimleri mezun oldukları okuldaki öğrencilerle paylaşmaları sürecin daha sağlıklı yürümesine yardımcı olacaktır. Proje kapsamında okulumuzdaki 11 ve 12. sınıf öğrencilerinin hazırlık sürecinde ideal uyku düzeni, sağlıklı beslenme, sınav kaygısı, motivasyon, verimli ders çalışma, deneme sınavlarında alana göre hangi dersten başlanması gerektiği gibi konularda bilgi ve farkındalık düzeyinin ölçümü, uygulanan birinci anketle yapılmıştır. Birinci anket sonrasında mezunlarımızın beş hafta boyunca bir plan çerçevesinde 11 ve 12. sınıfların derslerine girmeleri sağlanmıştır. Bu görüşmelerde mezunlarımız, hazırlık sürecinde karşılaştıkları sorunlarla nasıl mücadele ettiklerini, düştükleri yanlışları, keşkelerini, sınav kaygısıyla nasıl başa çıktıklarını mevcut öğrencilerle paylaşmışlardır. Bu tecrübe paylaşımının ardından uygulanan ikinci anketle öğrencilerdeki değişim değerlendirilmiştir. Bu çalışma, şehir merkezine ulaşımı kısıtlı olan yatılı kız okulunda yapılmıştır. Mezun derneği üyelerinin yaptığı görüşmeler sonunda; mezunlar derneği üyelerinin danışmanlık yapmasının akademik başarıyı artırdığı, sınav kaygısını azalttığı, öğrencilerin motivasyonlarını artırdığı, okul kültürünün gelişimine katkı sağladığı görülmüştür. Bu yönüyle mezun derneği üyelerinin mezun oldukları okuldaki mevcut öğrencilerle irtibat halinde olmaları, onlarla yaptıkları tecrübe paylaşımı sürdürülebilir olması yönüyle de oldukça önemlidir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: TURKOVAC (COVİD-19) AŞISIYLA ELEKTROKİMYASAL SENSÖR GELİŞTİRİLMESİ VE DNA ETKİLEŞİMİNİN İNCELENMESİ Özet: Bu çalışmada, TURKOVAC aşısıyla COVID-19 tanısı ve dsDNA etkileşimini kalem grafit elektrot (PGE) ve Diferansiyel puls voltametri (DPV) dönüşümlü voltametri(CV) elektro impedans spektrokopisi (EIS) ve Taramalı Elektron Mikroskobu (SEM) teknikleri kullanılarak basit, hızlı, duyarlı bir elektrokimyasal biyosensör geliştirilmiştir. Araştırmada çalışma elektrodu olarak kullanılan PGE, + 1.4 V gerilimde / 60 s sürede Britton Robinson (BR) destek elektrolit ortamında ve pH 4.0 'de elektrokimyasal olarak aktive edilmiştir. TURKOVAC, PGE yüzeyinde + 0.90 V (vs. Ag / AgCl) gerilimde belirgin bir analitik sinyal vermiştir. Önerilen prosedürle TURKOVAC'ın PGE yüzeyinde BR (pH 4.0) ortamında (0.006- 0.042 µg mL-1) derişim aralığında doğrusal bir yanıt vermiştir. LOD ve LOQ değerleri sırasıyla 0.0022 ?g mL-1 ve 0.0075 ?g mL-1 olarak saptanmıştır. TURKOVAC 'ın BR (pH 4.0) ortamında 20 µg / mL DNA ve 75 s boyunca optimum etkileşim süresiyle guanin bazında %79.44 pik sinyallerinde bir azalma gözlendi. Bu veriler, aşının DNA'yı deforme ettiği sonucunu düşündürmektedir. İlk defa tarafımızca geliştirilen bu prosedür, COVID-19 hastalığının tanısında ve takibinde, uluslararası sağlık otoriteleri tarafından önerilen çeşitli mikrobiyolojik yöntemlere (RT-PCR, serolojik testler, BT nükleik asit amplifikasyon) alternatif bir yöntem önerilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: YAZILIM Proje İsmi: GÖRSEL SANATLARDA PERSPEKTİF DEĞERLENDİRME ARACININ GELİŞTİRİLMESİ Özet: Görsel sanatlar alanında yapılan teknik çizim değerlendirmelerinin yazılım aracılığıyla yapılabilirliğinin incelendiği bu araştırmada, Python dili ve görsel işleme teknikleri kullanılarak bir yazılım geliştirilmiştir. Teknik çizim konularından biri olan tek kaçışlı perspektif çizimlerinin değerlendirilmesi amacıyla, uzman görüşleri ve 9. Sınıf tek kaçışlı perspektif kazanımları temel alınarak 6 temel ölçüt belirlenmiştir. Ankara'da proje okulunun 9. sınıfında öğrenim gören 40 öğrencinin tek kaçışlı perspektif çalışması, görsel sanatlar alanında uzman akademisyenler tarafından, belirlenen 6 temel ölçüt çerçevesinde değerlendirilmiştir. Ardından aynı çalışmalar geliştirilen yazılım ile de değerlendirilmiş ve sonuçlar, uzmanların değerlendirme sonuçlarıyla kıyaslanmıştır. İlişkisel araştırma yöntemi ile yürütülen bu çalışmada uzmanların verdiği puanlar ve yazılımın verdiği puanlar kıyaslanarak, puanlamalar arasındaki ilişki ağırlıklandırılmış Kappa değerine göre incelenmiştir. Bu kıyaslamanın sonucunda, geliştirilen yazılımın gerçek puanlayıcılarla yüksek uyum gösterdiği otomatik puanlamanın uygulanabileceği sonucuna ulaşılmıştır. OpenCv'den yararlanılarak ve Python dili kullanılarak geliştiştirilen bu yazılım ile hem görsel sanatlar alanında yapılan ölçme ve değerlendirmede kolaylık sağlanacağı hem de bu konu üzerinde çalışan öğrencilere fikir verileceği düşünülmektedir. Ayrıca yazılım aracılığıyla yapılan değerlendirmelerin zamandan tasarruf sağlayacağı ve puanlayıcılara kolaylık sağlayacağı düşünülmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: COĞRAFYA Proje İsmi: DOĞAL AFETLERDEN SEL BASKINLARI ERKEN UYARI SİSTEMLERİ Özet: Sel, Dünya'nın hemen her yerinde olduğu gibi ülkemizde de kolayca afete dönüşerek büyük mal ve can kaybına neden olan bir "doğal tehlike" dir. Meydana gelen sel olayları, aşırı yağışlarla birlikte, doğal dengenin insan eliyle bozulmuş olduğu yerlerde etkili olduğu, o halde doğal dengenin tekrar insan eliyle düzeltilebileceği görülmektedir. Doğal afetlerin kötü etkisinden korunmak amacıyla Türkiye'de birçok çalışma yapılmaktadır. Bu bakımdan, sel riski bulunan alanlarda yapılan dere ıslah çalışmaları önemli çalışmalardan biridir. Araştırma kapsamında, çalışmalar esnasında karşılaşılan sorunlar irdelenmekte olup bu sorunların en önemlileri; mülkiyet, imar, yapılaşma, inşaat sırasında ortaya çıkan altyapı sorunlarıdır. Bütün bu sorunlara rağmen sel riskini ortadan kaldırmak için dere ıslah çalışmalarına devam edilmekte, fakat daha iyi bir koordinasyon ve yetki olması halinde dere ıslahlarının daha hızlı ve etkin bir şekilde tamamlanacağı öngörülmektedir. Araştırmada, sel riskini azaltmaya yönelik faaliyetlerin çok daha etkin bir şekilde tamamlanabilmesi için mevcut kanun ve yönetmeliklerin yeterli olmadığı, birtakım hukuki ve kurumsal düzenlemelere ihtiyaç olduğu kanısına ulaşılmıştır. Dere ıslah ve altyapı sorunlarının çözüme kavuşturulmasıyla birlikte erken uyarı sistemlerinin kullanılması (su seviyelerinin ölçülmesi ve risk ile ilgili anlık bilgi alınması) can ve mal kayıplarının azalması yönünde önemli rol oynayacağı kanaatine ulaşılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: MAKROALG CYSTOSERİA CRİNİTA VE MAKROFİT CALLİTRİCHE STAGNALİS TÜRLERİNİN EKSTRAKTLARININ ANTİKANSEROJEN VE ANTİOKSİDAN ETKİLERİNİN ARAŞTIRILMASI Özet: Kanser insan hayatını tehdit eden en önemli hastalıklardan biridir. Ülkemizde ve dünyada doğal özütlerden elde edilen bazı bileşiklerin kanserli hücreler üzerindeki sitotoksik etkisi bilim insanlarının dikkatini çekmekte ve bu alanda yapılan çalışmalar giderek artmaktadır. Bu amaçla çeşitli bitkiler, deniz organizmaları ve mikroorganizmalardaki biyoaktif ve antioksidan bileşikler giderek ilgi odağı haline gelmektedir. Bu çalışmada, Sinop ilinde yer alan Karakum bölgesinden toplanan bir kahverengi alg (Cystoseria crinita) ve Sinop Akgöl'den toplanan bir makrofit (Callitriche stagnalis) örneği ekstraktlarının insan akciğer kanseri hücre hattı (A549) üzerine in vitro olarak 5 farklı dozu (62.5, 125, 250, 500 ve 1000 mikrogram/ml ), 3 farklı saat diliminde (24, 48 ve 72) ayrı ayrı uygulanmış ve antikanserojenik etkileri 3-(4,5-dimetil tiyazol-2-yl)-2,5-difenil tetrazolium bromid (MTT) testi ile incelenmiş, antioksidan aktivitenin ölçülmesinde ise DPPH antioksidan kapasite tayin yöntemi kullanılmıştır. MTT testi sonuçlarına göre, her iki türe ait ekstraktların uygulanan dozlarda absorbans değerlerinde belirgin bir artış gözlenmemiştir Test edilen özütlerde her iki örnekte de en yüksek sitotoksik aktivite 1000 mikrogram/ml konsantrasyonda 72. saatte %95,941'lik hücre canlılığı olarak belirlenmiştir. Ayrıca özütler 517 nm'de karakteristik absorbsiyona sahip kararlı bir serbest radikal olan DPPH ile radikal giderim kapasiteleri için taranmıştır. En yüksek radikal süpürücü aktivite (1 mg örnek başına) C. stagnalis için %92,55 ve C. crinita için %82,45 DPPH radikal giderim olarak elde edilmiştir. Bu sonuçlar, çalışmada kullanılan türlerin gelecek için değerli biyoaktif materyallerin kaynağı olabileceğini işaret etmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: BİLİM TARİHİ VE FELSEFESİ KİTABI (YARATICI YAZARLIK ÇALIŞMASI) Özet: Bilim tarihi, sistemli, eleştirel ve olgusal bilgi olarak tanımlanan, bilimin tarih içindeki gelişimini inceleyen, bilimi canlı bir süreç içerisinde anlamaya ve açıklamaya çalışan bir disiplindir. Bilim felsefesi ise bilim insanlarının faaliyetlerini, neyi, nasıl yaptıklarını, bilimin ve bilginin ne olduğunu anlamaya çalışan bir disiplindir. Projemizde Bilim Tarihi ve Felsefesini daha iyi anlamak ve kavratmak için somut bir eğitim materyali olarak üç ciltlik kitap tasarımı yapılmış ve nesnel sonuçlar elde etmek adına bu proje gerçekleştirilmiştir. Bilimsel gelişmeleri insanın gelişimi temelinde açıklayabilmek için oluşturulan kitabımız; matematiksel olarak 200.000 yılı kapsaması için her sayfası 250 yılı temsil eden 800 sayfadan oluşmaktadır. Kitabımız kendi içinde takvimsel ve kronolojik yapıya sahiptir. Anatomik olarak modern sayılabilecek insanların var olduğu 200.000 yıl öncesi kitabımızın başlangıç noktası olarak seçilmiştir. Yine 12.000 yıl önce yerleşik hayata geçen insan, 5.500 yıl önce yazı yazan insan ve son birkaç yüzyılda sanayileşen insana doğru giden bir takvim takip edilmiştir. Kitabımızda, Bilim Tarihi ve Felsefesi ile İnsanlık Tarihi paralel açıklanmış ve böylece Bilim Tarihi ve Felsefesi teorik bilgileri somutlaştırılarak pratiğe aktarılmıştır. Son yüzyıllarda insanlığın bilimsel sıçramaları ne kadar hızlı yaptığını daha çarpıcı gösterebilmek için kitabımızda bilimin gelişimine önemli katkılar sağlayan bilim insanı, düşünür, kaşif ve mucitlerin isimleri kronolojik olarak doğum yıllarına göre sıralanmıştır. 800 Sayfalık özgün kitabımız nesnel çıkarımlarda bulunmak için somut bir eğitim materyali olarak hazırlanmıştır. Kitabımız, konusu bilim tarihi araştırmaları olan Yaratıcı Yazarlık çalışmalarına örnek bir eserdir. Bilim Tarihi ve Felsefesi Yaratıcı Yazarlık Kitabımızın geniş içeriği kitabın kendi içinde verilmiş, proje raporunda ise yalnızca yorumlanmasına yer verilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: ARŞİVDEN GELECEĞE OSMANLICA AKTARIMI Özet: Osmanlıca; Osmanlı Türkiye'sinde kullanılan, içinde Arapça, Farsça gibi çevre dillerden kelime barındıran bir dildir. Başka ifadeyle Arap alfabesiyle yazılan Türkçedir. Osmanlıca, alfabe değişikliğinden sonra bambaşka bir dil olarak algılandığından sonraki nesiller, bu konuya tamamen uzak kalmıştır. Böylece Osmanlı metinleri, Arap alfabesini bilen sayısı gittikçe düştüğünden okunmamış, arşivlerde tozlanmaya bırakılmıştır. Buradan hareketle bir anket düzenleyerek Osmanlıcayla ilgili bilgileri ölçtük. Birtakım bulgulara ulaştık. Elde ettiğimiz bulgularda gördük ki Osmanlıca bilgisi gittikçe azalmakta; Arapça, Farsça gibi farklı bir dil olduğu fikri yerleşmekte; durum, içinden çıkılmaz hâle gelmektedir. Bu da bize Osmanlı dönemi metinlerinin okunması veya okutulması için yapılması gereken acil eylemlerin gerekli olduğunu gösterdi. Osmanlıcanın anlaşılması ve yazılmış eserlerin okunması ile ilgili kaynak taramalarımızda Osmanlıcayla ilgili çok çalışma olduğunu fakat çalışmaların bilişim sistemleriyle birleştirilmediğini gördük. Geçmiş ve gelecek kopukluğunun buradan kaynaklandığı kanısına vardık. Bizse konuya yeni boyut getirerek, bilişim teknolojilerinin hayatımızın her aşamasına girdiği bu dönemde yapay zekânın imkânlarından faydalanarak geleceğe de hitap eden, devamlılığı olan bir proje gerçekleştirdik. Geliştirdiğimiz program sayesinde Osmanlıca bir metinle karşılaşan biri, metnin fotoğrafını çekerek anında metni çevirecek ve rahatlıkla okuyabilecektir. Burada en önemli nokta ise programın her kullanıldığında daha fazla metinle karşılaşan yapay zekânın kendini geliştirerek sonraki kullanımlarda daha fazla bilgi sunabilecek olmasıdır. Çalışmamızda, çeviri sisteminin nasıl çalışacağı ve yapay zekâ konusuyla ilgili bilgi verdikten sonra Osmanlıcayla ilgili büyüyen soruna nasıl çözümler getirilebileceği konusunda önerilerde bulunarak çalışmamızı tamamladık.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: ARI POLENİ ÖZÜTÜNÜN BUĞDAYIN BÜYÜME VE STRES DİRENCİNE ETKİSİ Özet: Arı poleni özütü, zengin bir içeriğe sahip olup, antitümör, antimikrobiyal, antifungal, antioksidan, antiradyasyon ve anti-inflamatuar etkileri literatürde fazlaca araştırılmaktadır. Ancak arı poleni özütünün bitkilerin büyümesi ve stres direncine etkileri konusunda bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu nedenle bu projenin amacı arı poleni özütünün bitkilerin normal ve stres koşullarında büyüme ve stres direnci üzerine etkilerini araştırmaktır. Çalışmada buğday fideleri kullanıldı. Tohum çimlenmesi aşamasında tohumlara 6 saat süreyle %1,5 arı poleni özütü çözeltisi ön uygulaması yapıldı. Denemeler, hoagland, hoagland+polen, saf su, saf su+polen, hoagland+PEG, hoagland+PEG+polen, hoagland+NaCl, hoagland+NaCl+polen olmak üzere 8 grup halinde planlandı. Bitkiler 8. gün hasat edildi. Hasat edilen fidelerin kök ve gövde uzunlukları ölçüldü ve daha sonra yapraklarda toplam klorofil, toplam karotenoid, lipid peroksidasyonu ve nisbi su miktarları tayin edildi. Elde edilen bulgulara göre arı poleni özütü uygulamasının düşük oranlarda olsa bile özellikle hoagland besi ortamındaki bitkilerde gövde büyümesini uyardığı, kök büyümesinde ise önemli bir farklılığa neden olmadığı bulundu. Arı poleni özütü uygulaması sonucunda nisbi su içeriği, toplam klorofil ve toplam karotenoid miktarlarının genellikle kontrol gruplarına göre bir artış gösterdiği, lipid peroksidasyonunun azaldığı belirlendi. Projede ölçülen bütün parametrelere (kök ve gövde boyu, nisbi su içeriği, lipid peroksidasyonu, pigment içeriği) ait veriler dikkate alındığında, arı poleni özütünün bitkilerde gövde büyümesini az da olsa uyardığı, kuraklık ve tuz streslerine karşı ise buğday fidelerinin direncini artırdığı sonucuna varılmıştır. Bu bulgulara göre bitkilere dıştan uygulanacak arı poleni özütlerinin stres dayanıklılığını uyarma potansiyeline sahip olduğu söylenebilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: TARİHİ MİRASIN KORUNMASINA İLİŞKİN İKLİM VERİLERİ. KÜLTÜREL MİRASIMIZ, İKLİM VERİLERİNİN YARDIMIYLA KORUNABİLİR Mİ? Özet: Proje çalışmamızın ana amacı olarak; Türkiye'nin kültürel miras bölgelerindeki iklim değişikliğinin olası zararlı etkileri ile ilgili veriler oluşturmak. Bu verileri mobil uygulamasında gösterebilmek ve konunun uzmanlarına sunmaktır.18 Nisan Dünya Anıtlar ve Sitler Günü 2022 yılı için "Kültürel Miras ve İklim" teması seçilmiştir. Proje çalışmamız ile Türkiye'nin Unesco Kültürel miras listesindeki bölgelerindeki geçmiş döneme ait son 30 yılı kapsayacak şekilde meteoroloji Genel Müdürlüğü resmi istatistikler yardımıyla ?ortalama sıcaklık ve yağış, bulutlu, güneşli ve yağışlı günler, maksimum sıcaklıklar, yağış miktarı, rüzgar hızı ve rüzgar yön haritası, minimum ve maksimum sıcaklık değerleri ve sıcaklık ve yağış tahmin grafikleri ? oluşturduğumuz verileri İnternet sitemizde mobil uygulama ile göstermiş olduk. Ayrıca proje çalışmamızda UNESCO Kültürel Miras korunmasında bulunan alanlarda/bölgelerde geçmiş yıllarda meydana gelen aşırı hava olaylarına dikkat çekerek iklim değişikliğine kanıt olabilecek şekilde 1979'dan bu yana sıcaklık ve yağış grafiklerini, kültürel miras bölgesi başlığı altında coğrafi koordinatlara uygun olarak mobil uygulamamızda da yer verdik.Oluşturmuş olduğumuz internet sitesi ve mobil uygulaması vasıtasıyla verilerimizi konunun uzmanlarına sunmuş olacağız. (internet sitemiz file:///C:/Users/kullanıcı/Desktop/web/index.html) Özellikle hem tarihi kültürel miras alanında uzman kişilerin hem de iklim değişikliği konusunda uzman kişilerin proje çalışmamız hakkında değerli dönütlerini de almış olduk.Bu projemiz, şehirler ve kültür miraslarını iklim değişikliğine karşı daha dirençli kılabilmek amacıyla lise öğrencilerinin, öğretmenlerin ve konuyla ilgilenen velilerin arasındaki iş birliğini güçlendirmeyi amaçlıyor. Fakat Kültürel miras alanlarımızın yok oluşu karşısında iklim değişiminin zararları konusunda ortak bir dil kullanmamız gerekecektir. Öğrenci öğretmen ve velinin cep telefonu yardımıyla oluşturduğumuz mobil uygulamayı indirip tarihini koruma adına geçmiş dönem hava olaylarını incelemesini sağlamaya çalışıyoruz.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: ELEKTROOKÜLOGRAFİ İLE KONUŞMA ZORLUĞU YAŞAYAN VE FELÇLİ HASTALAR İÇİN İLETİŞİM CİHAZI Özet: Dünya Sağlık Örgütünün yaptığı açıklamaya göre; herhangi bir travma ya da enfeksiyon sonucu ekstremitelerini(uzuvlarını) kullanamayan hasta sayısı 800.000 kişi olarak kayıtlara geçmiştir. Bu hastalıklar (omurilik felci, ALS ve beyin tümörü) neticesi ile sonuçlanan hareket kaybı (felç), kas atrofileri, sempatik sinir lezyonları gibi rahatsızlıkların ortak semptomu olarak; Hastalar çevreleri ve dünya ile hiçbir iletişim ve etkileşimde bulunamamakta, herhangi bir ihtiyacını dile getirememektedirler. Projenin temel mantığı elektrookülografi sistemine dayandırılmaktadır. Bu sistem göz bebeğinin retinası ve kornea tabakası arasındaki göz bebeğine bağlı 6 farklı kas grubunun hareketleri neticesinde oluşan dipol momentin sensörler vasıtasıyla algılanarak anlamlı sinyaller haline getirilmesi esasına dayalıdır. Buradan yola çıkarak vücutlarında bilinçli bir biçimde kullanabildikleri tek organ olan göz bebeklerini iletişim ve uzaktan kontrol için elektronik eşyaları kullanabilmeleri esasına dayalı olan ergonomik ve giyilebilir bir cihaz geliştirilecektir. 6 opsiyonlu kelime listesi ile iletişim kurabilmeleri sağlanacaktır. Bu durumunda kalmış hastaların dış dünyadan aldığı bilgiler ışığında algılamasını, hatırlamasını, düşünmesini ve hareket etmesini sağlayan süreçlerden yoksun ve uyanıklık , bilinçlilikten uzak kişinin kendisini ve çevresini tanıması ve önceki deneyimlerle karşılaştırabilme yeteneğinin ve sinir ağı sistemlerinin kullanılarak hayata tutunmalarına olanak sunan bir tasarım geliştirmek amaçlanmıştır. Projemiz kapsamında; hastalarda iletişimlerini kolaylaştırmak için temel hayati ihtiyaçlarını göz hareketleri ile bilgisayar ekranına aktararak öncelikle gözün lateral kısımlarına yerleştirilecek olan sensörlerden alınacak sinyaller pre-amplifier devreden çıkışı sağlanarak, band geçiren filtreden (0,5Hz-10Hz BGF) sinyale binmiş gürültüler elimine edilerek daha sonra çıkış yükselticisinden sinyaller alınarak sinyallerin göz bebeği sağ veya sol konumdayken lojik seviyeye yükseltilmiş anlamlı sinyaller haline dönüştürerek hastanın ne söylediği çevresine iletimin sağlanması amaçlanmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: YAZILIM Proje İsmi: DERİN ÖĞRENME MODELLERİ İLE CİLT KANSERİ TEŞHİSİ Özet: Cilt kanseri, yaygın ve ciddi bir hastalıktır ve tedavi edilmezse ölümcül olabilir. Ancak, cilt kanseri erken ve doğru tespit edildiğinde tedavi başarı şansı yüksektir. Bu nedenle, cilt kanserinin teşhisinde etkin yöntemlerin kullanılması önemlidir. Dermatoskopik görüntüler, cilt kanserinin teşhisi için önemli bir kaynaktır ve bu görüntüleri işleyen derin öğrenme modelli bilgisayar destekli tanı sistemleri, doktorlar için cilt kanserinin erken ve doğru teşhis edilmesi için yardımcı bir araç olabilir. Bu amaçla, Python programlama dilini kullanarak kullanıcı arayüzü ve derin öğrenme modelleri içeren bir program geliştirilmiştir. Bu programa, analiz edilecek dermatoskopik görüntüler girilerek, program tarafından girilen görüntüdeki cilt kanseri türlerinin tespit edilmesi ve her bir tür için tespit başarısının doğruluk oranının yüzdelik olarak karşılaştırılması sonucu, doğruluk oranı en yüksek olan tür kullanıcıya bildirilerek teşhis için yardımcı olabilecek önemli bir araç sunulmuştur. Yapay zeka, günümüzde sağlık sektörü ve diğer birçok alanda uygulanmaktadır. Özellikle görüntü işleme alanında oldukça başarılı sonuçlar veren derin öğrenme, tıbbi görüntülerin işlenmesi ve yorumlanmasında tercih edilmektedir. Derin öğrenme algoritmaları arasında, YOLO (You Only Look Once) algoritması ve Darknet modeli, diğer algoritmalara göre daha yüksek işleme hızı sayesinde daha fazla FPS (Frame Per Second) sağlar ve daha net sonuçlar verir. Bu nedenle, bu çalışmada YOLO algoritması tercih edilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: LİSE ÖĞRENCİLERİNİN AİLE AİDİYET DÜZEYLERİ İLE TEKNOLOJİ BAĞIMLILIK DÜZEYLERİ VE KİŞİSEL ÖZELLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ Özet: Aile aidiyeti bireyin kendisini ailesinin bir parçası olarak görmesi ve kendisini ailesinde değerli hissetmesidir. Aile aidiyeti birey açısından çok önemlidir ve bireyi yalnızlık, yabancılaşma, yalıtılmışlık gibi olumsuz duygulardan korur ve toplumdaki işlevselliğine katkı sağlar. Kentli yaşam tarzı, ekonomik yapıda meydana gelen değişim, teknolojik gelişmeler, kitle iletişim araçları, hızla yaygınlaşan sosyal medya, aile içi iletişimi ve bireylerin aile aidiyet düzeylerini etkilemektedir. Bu projenin temel amacı lise öğrencisi gençlerin aile aidiyet düzeylerini belirlemek, lise öğrencilerinin aile aidiyet düzeylerinin teknoloji ve sosyal medya bağımlılık düzeyi başta olmak üzere çeşitli değişkenlere göre nasıl değiştiğini ortaya koymak, karşılaşılan sorunları tespit ederek çözüm önerileri sunmaktır. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Öğrencilerin kişisel özellikleri ve teknoloji bağımlılık düzeyleri ile aile aidiyet düzeyleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Giresun Merkez'de, Keşap ve Bulancak ilçelerinde öğrenim gören 497 lise öğrencisi oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Teknoloji Bağımlılığı Ölçeği (TBÖ) ve Aile Aidiyet Ölçeği kullanılmıştır. Öğrencilerin teknoloji ve sosyal medya bağımlılık düzeyleri ile aile aidiyet düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemek için Pearson korelasyon katsayıları analizinden yararlanılmıştır. Öğrencilerin aile aidiyet düzeylerinin kişisel özelliklerine göre anlamlı farklılıklar gösterip göstermediği ise T ve ANOVA testleri ile belirlenmiştir. Çalışmada lise öğrencilerinin aile aidiyet düzeylerinin yetişkinler üzerinde yapılan benzer çalışmalarda elde edilen düzeylerden daha düşük olduğu, öğrencilerin aile aidiyet düzeyleri ile teknoloji bağımlılık düzeyleri arasında orta düzeyde ve negatif yönde ilişki olduğu belirlenmiştir. Ayrıca öğrencilerin aile aidiyet düzeyleri cinsiyet, aile gelir düzeyi, anne-babanın çalışma durumu, doğum sırası, algılanan ebeveyn tutumu ve anne-baba durumu gibi değişkenlere göre anlamlı bir şekilde değişmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: EULER-PHI PARÇALANIŞLARI VE ÜRETEÇ FONKSİYONLARI Özet: Bu projede bir n pozitif tam sayısının Euler-phi parçalanışı, farklı elemanlardan oluşan Euler-phi parçalanışları, k elemandan oluşan Euler-phi parçalanışı ve k farklı elemandan oluşan Euler-phi parçalanışları yeni kavramlar olarak ortaya atılmıştır. n pozitif tam sayısının Euler-phi parçalanışı sayının sadece aralarında asal olduğu pozitif tam sayıların toplamı şeklinde farklı yazılışları olarak yorumlanmış ve bu yazılışların sayısını veren parçalanış fonksiyonu da Pphi(n) ile gösterilmiştir. Pphi_d (n) farklı elemandan oluşan Euler-phi parçalanışlarının, n ve k birer pozitif tam sayı olmak üzere, Pphi(n,k), toplamları n olan ve k elemandan oluşan Euler-phi parçalanışlarının, Pphi_d (n,k) ise toplamları n olan ve k farklı elemandan oluşan Euler-phi parçalanışlarının sayısını veren fonksiyonlar olarak tanımlanmıştır. n tam sayıları için (asal sayı, pozitif çift tam sayı, doğal sayı) k tam sayısına bağlı k-Euler-phi parçalanışları bulunmuş ve tüm a pozitif tam sayıları için Euler-phi parçalanışının üreteç fonksiyonu elde edilmiştir, n, bir asal sayı olmak üzere, Pphi(n,3)=(n^2-1)/12 n, bir pozitif çift tam sayı ve k bir pozitif tek tam sayı olmak üzere, Pphi(n,k)=0 a bir pozitif tam sayı olsun. k_i={1,2,3,...,a} ve i={1,2,3,...,n} kümeleri tanımlansın. (k_i,a)=1 olmak üzere, a sayısının k_1+k_2+k_3+...+k_n şeklindeki yazılışları yani Euler-phi parçalanışları için üreteç fonksiyonu, Pphi(a)=pi_((a,k_i )=1@i=1)^inf(1/(1-x^(k_i )) Aynı zamanda, 2^n biçiminde yazılabilen pozitif tam sayıların Euler-phi parçalanış ve ayrık parçalanış sayılarının eşit olduğu da kanıtlanmıştır, n, bir doğal sayı olmak üzere, Pphi(2^n )=P_d (2^n) Ayrıca, kağıt üzerinde hesaplanması zor olan Euler-phi parçalanış sayılarını rahatlıkla hesaplayabilmek için kodlar yazılmış ve Python üzerinden bazı programlar oluşturulmuştur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: KATATER KORUMA KIYAFETİ Özet: Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de her geçen gün kanser sıklığı artmakta olup çocuklarda ölüm nedenleri arasında üst sıralarda yer almaktadır. Çocuk kanser hastalarında periferik damar yolu açma, açılan damar yolunun devamlılığını sağlama ve kan alma işlemleri zorlu bir süreç olduğu için, uzun süreli kemoterapi tedavi protokollerinde santral venöz kateter tercih edilmektedir. Çocuk kanser hastalarında sık olarak tercih edilen kateter çeşidi, projemizin kaynağı olan tünelli santral venöz kateterlerdir. Santral venöz kateterler çocuk hastalara cerrahi işlemlerle yerleştirilir ve uzun süreli kullanımı amaçlanır. Tünelli santral venöz kateterlerin bir ucu cilt altından damara bağlanırken diğer ucu kullanım için cildin dışında kalmaktadır. Santral venöz kateterin cilt dışında kalan bölümünün enfeksiyonlardan korunması ve çıkmasını engellemek için sabitlenmesine ihtiyaç vardır. Annem çocuk kanser servisinde çalışan hemşire olduğundan hastane ziyaretim sırasında Çocuk kanser servisinde çalışan doktor ve hemşireler yanında hasta ve hasta aileleriyle görüşmelerimde yaşadıkları en büyük sıkıntının uzun süreli kemoterapi tedavisi için takılan santral venöz kateterlerin yanlışlıkla çekilerek çıkması ve giriş yeri pansumanı kalktığında enfeksiyon riski yaşadıklarını öğrendim. Projeye 'kanserli çocukların konforu ve güvenliği için kateterleri emniyetli şekilde nasıl kullanabiliriz? sorusu ile başladık. Danışmanımla birlikte hasta ziyaretimiz sırasında çocukların kateterlerine elleriyle rahatça temas edebildiğini gördük. Kateter için koruma kıyafeti tasarlanırsa hastaların istenmeyen temasını engelleyebileceğimizi düşündük, kıyafetimizin tasarımında önceliğimizi hastanın konforu ve kateterin güvenli kullanımı olarak belirledik. Hasta yaşı ve cinsiyetine uygun kapsamlı bir kıyafet çizimi ardından kullanıcıların görüşü alınarak uygun malzemeler seçildi. Bu kıyafetle, kateterin güvenli kullanımı sağlanarak uzun süreli tedavinin emniyetle bitirilmesini amaçladık.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: RENGâRENK TOZAKTAN BEMBEYAZ GELİNLİĞE Özet: Bu çalışmada Sivas'ın Zara ilçesi ve çevre köylerinde yok olmaya yüz tutmuş Tozak adlı gelin başı bağlama geleneğinin yaşatılması için farkındalık oluşturmak, bu geleneği belgelendirerek gelecek nesillere aktarmak ve Zara yöresinden hareketle geçmişte Türk toplumundaki kadının toplumdaki cinsiyet rolü hakkında bilgiler edinmek amaçlanmıştır. Tozak gelin başlığı adını başlığın üst kısmında yer alan kök boyayla boyanmış renkli tüylerden almıştır. Tozak gelin başlığının benzerlerine Anadolu'nun pek çok yöresinde Kazakistan'da rastlanılmıştır. Bu çalışma nitel bir araştırmadır. Zara'daki geleneksel kadın giyimi hakkında bilgi ve tecrübesi olan 12 kadınla yarı yapılandırılmış görüşme formuyla tozak adlı gelin başlığı hakkında görüşme yapılmıştır. Bu çalışma 12 hafta sürmüştür. Elde edilen veriler Nvivo 10 programı ile analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda Tozak ve Zara kadın giyimi olmak üzere iki tema ortaya çıkmıştır. Tozağın tozak bağlamasını bilen kadınlarda bulunduğu, bir gelenek olduğu, dinle bağlantısının olmadığı, kökeninin bilinmediği ancak Orta Asya Türk kültürü ile bağlantısının olabileceği ifade edilmiştir. Tozağın gösterişini artırmak için altın, gümüş gibi aksesuarların takıldığı, tozaktaki tüylerin renklerinin bir anlam ifade etmediği, gelin başının tozak, duvak, bürük ve alınlık gibi bölümlerinin olduğu, tozağın düğün günü ve duvak günü olmak üzere iki kere bağlandığı, Kaçan ve dul kadınlara tozak bağlanmadığı, kadınların yaşmak çekerek genç kız, nişanlı veya evli olduklarına ilişkin mesaj verdikleri, Günümüzde tozak bağlama geleneğinin devam etmediği, Zara'da genç kızların renkli ve süslü giyindiği yaşlıların ise sade giyindiği, nişanlıların alınlık taktıkları, evlilerin bürük adlı başörtüsü örttükleri sonucuna ulaşılmıştır. Geçmişte Zara yöresinde yaşmak çekmenin edep göstergesi olduğu ve kadınların toplumsal değerlendirmelere karşı sosyal kaygı yaşadıkları anlaşılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: METFORMİN VE KOENZİM Q10'UN YARA İYİLEŞTİRME ÖZELLİKLERİ Özet: Bu çalışmada Metformin ve Koenzim Q10 (CoQ10)'un insan dermal fibroblast ve keratinosit hücreleri üzerindeki yara iyileşmesi, antioksidan ve antienflamatuvar aktivitelerinin hücre kültüründe gözlemlenmesi araştırılmıştır. Tek ve kombine Metformin ve CoQ10 dozları, dermal fibroblast ve keratinosit hücrelerinde ayrı ayrı incelenmiştir. Başlangıçta, anti-genotoksisite, anti-apoptotik, hücre içi reaktif oksijen türleri (ROS), hücre içi kalsiyum ve glutatyon seviyeleri araştırılmıştır. Daha sonra, standart yara alanı oluşturan aparatlar CytoSelect? 24-Kuyulu Yara İyileşme Tahlili plakası ve aparatı kullanılarak yara modeli oluşturulmuştur. 24 plakalı yara modelinin süpernatanları 24 saatte toplandı ve büyüme faktörleri epitelyal büyüme faktörü (EGF) ve vasküler endotelyal büyüme faktörü (VEGF) ve enflamatuvar (IL-1ß, IL-6, TNF-?) biyobelirteçleri incelenmiştir. İnsan dermal fibroblast ve keratinosit hücrelerinde 24 saatlik inkübasyonun ardından Metformin ve CoQ10'un tek ve kombine dozlarının her iki maddede de 100µM olduğu bulunmuştur. Tüm gruplarda artan Metformin ve CoQ10 dozları ile IL-1ß, IL-6 ve TNF-? gibi enflamatuvar biyobelirteçler azalırken, EGF ve VEGF düzeyleri artmıştır. Artan tek ve kombine Metformin ve CoQ10 dozları, in vitro yara modelinde enflamasyonu azaltmada ve proliferasyonu artırmada etkili olmuştur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: GEMİLER NEREDEN YÜRÜTÜLDÜ? İSTANBUL'UN FETHİ SIRASINDA KARADAN YÜRÜTÜLEN GEMİLERİN OLASI ROTALARININ CBS VE KDS İLE ANALİZİ Özet: Günümüzde bilgi teknolojilerinde süregelen hızlı gelişim, yıllar boyunca saklı kalan pek çok bilgiyi açığa çıkarmaya yarar sağlamaktadır. Bu projede ise tarihsel kaynaklarda henüz kesinlik kazanmamış bir konu üzerinde çalışılmıştır: İstanbul'un kuşatması sırasında gemilerin karadan taşındığı rota, çeşitli nedenlerden, dönemin tarihçileri ve günümüz modern tarihinde dahi tartışma konusu olmuştur. Kaynaklarda adı geçen muhtemel rotaların nihai bitiş noktası Kasımpaşa limanı iken başlangıç noktası, günümüzdeki isimleriyle Dolmabahçe ve Fındıklı semtleri olduğu geçmektedir. Bu çalışmada gemilerin taşındığı muhtemel rotaların tespit edilebilmesi için: Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ve Uzaktan Algılama (UA) disiplinlerindeki modern yöntemleri kullanarak bir algoritma önerilmiştir. Algoritma tamamen herkese açık veri kaynaklarından Sayısal Arazi Modelleri (SAM-DTM) kullanmaktır. Bu algoritma ile gemilerin taşındığı muhtemel rotalar yükseklik, eğim ve diğer kriterlere göre iki alternatif rota üretilmiştir. Ayrıca bu rotalar uzman görüşleri alınarak, Karar Destek Sistemlerinden (KDS), Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) ve TOPSİS yöntemleri ile analiz edilerek muhtemel rota iki alternatif arasında kıyaslanmıştır. Çalışmamızda fetih sırasında gemilerin taşındığı rotanın AHP'ye göre 0,62 ve TOPSİS'e göre 0,09 ile 1. sırada Dolmabahçe-SurpAgop-Kasımpaşa güzergâhı olduğu tespit edilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: GÜZEL SANATLAR LİSESİ ÖĞRENCİLERİNİN "İYİ" VE "KÖTÜ" KAVRAMLARINA DAİR GÖRÜŞLERİ: RESİM ÇİZME-YAZMA Özet: Bu çalışma Güzel Sanatlar Lisesi öğrencilerinin "iyi" ve "kötü" kavramlarına dair görüşlerinin cinsiyet değişkeni açısından incelenmesi açısıyla gönüllü 88 öğrenciye resim çizme ve yazma tekniği kullanılarak yapılan içerik analizidir. "İyi ve kötü denildiğinde aklına ne geliyor çizer misin?" etkinliği yapılmıştır. Elde edilen verilerin sınıflanmasıyla araştırma sonuçlarına göre: Erkek ve kız öğrencilerde iyi ile en fazla nitelendirilen kategori "insan"; davranış ise yaşlı ve çocuğa yardım etmektir. Kız öğrenciler iyi ile ilgili çizimlerinde "doğa" ve "din" kategorisine yer vermemiştir. Erkek ve kız öğrencilerin iyi kavramı çizim ve açıklamalarında en fazla vurgulanan duygu mutluluktur. Sadece kız öğrenciler hoşgörüyü vurgulamıştır. Erkek ve kız öğrencilerin "iyi" kavramı çizimlerinde yer verdikleri nesnelere bakıldığında insan, hayvan, bitki, mekan, sembol, nesne, yiyecek, taşıt, doğa kategorilerinde sınıflanmıştır. Erkek öğrenciler insan kategorisinde en fazla erkek; kız öğrenciler kadın çizmiştir. Erkek öğrenciler hayvan kategorisinde en fazla köpek; kız öğrenciler kedi çizmiştir. Erkek öğrencilerde kötü ile en fazla nitelendirilen kategori "insan "; davranış ise "saygısız davranmak(Küfür, hakaret, alay etme, küçük düşürme)"tır. Kız öğrencilerde kötü ile en fazla nitelendirilen kategori "insan"; davranış ise kavga etmek, öldürmek(çocuk), şiddet(kadın) tir. Erkek ve kız öğrencilerin kötü kavramı çizim ve açıklamalarında en fazla vurgulanan duygu öfkedir. Sadece erkek öğrenciler sevgisizlik, umutsuzluk; sadece kız öğrenciler korku, yalnızlık duygularını vurgulamıştır. Yiyecek kategorisinde sadece kız öğrenciler çizim yapmıştır. Taşıt kategorisinde sadece erkek öğrenciler araba çizimi yapmıştır. Sembol kategorisinde en fazla şeytan erkek ve kız öğrenciler tarafından çizilmiştir. Güzel Sanatlar Lisesi öğrencilerinin aile ile ilgili görüşleri, öğrencilerin cinsiyetlerine göre değişiklik göstermektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: 19.YÜZYILA KADAR OSMANLI ŞENLİKLERİNDE TASARIM:3 BOYUTLU VE MEKANİK GÖSTERİLER Özet: Osmanlı şenlikleri toplumsal bağları güçlendiren, kültürel değerlerin yeni nesillere aktarılmasını sağlayan, ekonomiyi canlandıran, dış devletlere ve halkına karşı gücünü ve itibarını arttıran özellikleri taşımasının yanı sıra eğitici ve yetenekleri geliştirici bir rolü de üstlenmiştir. Şüphesiz bu şenliklerde en çok dikkat çeken ve merak uyandıran gösteriler, döneme göre ileri düzey bilimsel ve teknik çalışmalarla ortaya konulan üç boyutlu ve devingen araçlar olmuştur. Bu minvalde proje, Osmanlı ekonomisi ve düşünce yapısı hakkında sunduğu ipuçlarıyla zengin bir kültürel mirasın aktarımını üstlenen velâdetnâmelerin, sûrnâmelerin, teşrifat defterlerinin engin bir tefekkür ve kavrayıcı bakış açısıyla incelenerek bu konuda yapılacak yeni disiplinler arası araştırmalara örnek teşkil etmek; kültürel değerlerimizin, ecdadımızın bize bıraktığı hatıraların günyüzüne çıkmasını sağlamak ve geçmişle olan bağımızı güçlendirmek; tarihin özgün fikirlerin ortaya çıkmasını sağlayan, uygulama ve yaratıcı düşünme becerilerini geliştiren bir alan olduğunu göstermek ve hazırlanan üç boyutlu ve devingen maketlerin bilim ve deney merkezlerinde bilim ve tekniğin gelişim aşamalarını göstermek için kullanılmasını sağlamak amacıyla hazırlandı. Öncelikle literatür taraması yapılarak güvenilir kaynaklardan şenliklerde sunulan 3 boyutlu ve mekanik gösterilerin en dikkat çekici ve ilginç olanların bazılarından bahsedildi. Aynı zamanda proje uygulamalı olarak hazırlandı. Anlatımda yer verilen devingen/mekanik araçlar arasından iki tanesi o dönemde kullanılan araç gereçler ve aletler göz önünde bulundurularak, minyatürlere ve anlatımlara uygun şekilde devingen/mekanik maket özelliğinde tasarlanarak yapıldı.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: BAZI ENDOFİT BAKTERİ İZOLATLARININ HİDROLİTİK HÜCRE DIŞI ENZİM ÜRETME POTANSİYELLERİNİN BELİRLENMESİ Özet: Tek hücreli ve organelleri olmayan basit mikroorganizmalardan olan bakteriler, kısa sürede çoğalabildikleri için gerekli maddeleri aktivitelerinin yüksek olması nedeniyle büyük miktarlarda üretebilirler. Çeşitli amino asitler, vitaminler, enzimler ve en önemlisi antibiyotikler gibi ürünleri bakterileri kullanarak, laboratuvar koşullarında çok miktarda üretmek mümkündür. Özellikle üretimlerinin düşük maliyetli olması nedeniyle bugün deterjan endüstrisi, deri endüstrisi ve meyve suyu endüstrisi gibi pek çok alanda bakteri kökenli enzimler kullanılmaktadır. Sağlıklı bitkilerin içinde yaşayan bakteri türü endofit bakteriler bitki hastalıklarına karşı biyokontrol ajanı olarak kullanılması da ilgi çekici araştırma konularından biridir. Bu bilgilerden hareketle bu çalışmada, çeşitli tahıl bitkilerinden izolasyonu yapılmış 10 adet endofit bakteri izolatının, ayırt edici katı besiyerleri kullanılarak, biyoteknolojik uygulamalarda önem taşıyan proteaz, amilaz, lipaz, selülaz, ksilanaz ve pektinaz hidrolitik enzimleri üretme potansiyellerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Endofit bakteri izolatları, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Bitki Koruma Bölümü, Bakteriyoloji laboratuvarından temin edilmiştir. Test edilen 10 adet bakteri izolatından 7'sinin proteaz, 2'sinin selülaz, 2'sinininin pektinaz, 6'sının lipaz ve 3'nün amilaz ürettiği tespit edilmiştir. Hiçbir izolat ksilinaz enzim aktivitesi göstermemiştir. Test edilen izolatların içerisinde 28 numaralı izolat göstermiş olduğu yüksek enzim aktiviteleri açısından özellikle dikkat çekmiş ve ileride yapılacak çalışmaların odak noktası olma potansiyelini göstermiştir. Bu çalışmada kullanılan 10 adet endofit bakteri izolatı daha önceki çalışmalarda kullanılmamıştır. Bu çalışmanın orijinalliğini ortaya koymaktadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: CUMHURİYET'İN 100. YILINDA CUMHURİYET VE YURTTAŞLIK ÜZERİNE DÜŞÜNMEK Özet: Bu proje Türk sosyoloji geleneği içerisinde "cumhuriyet" kavramını ve bu kavramın en önemli ögelerinden biri olarak görülebilecek "yurttaşlık" mevhumunun Cumhuriyet tarihi içindeki dönüşümünü tartışmayı amaçlamaktadır. Cumhuriyet'imizin 100. yaşını idrak etmenin verdiği sorumlulukla, bu çalışma "cumhuriyet", "birey", "dayanışma", "sosyolojik kavrayış", "tarihsellik", "millî şuur" kavramalarını Ziya Gökalp, Hilmi Ziya Ülken, Niyazi Berkes, Cemil Meriç, Şerif Mardin ve Nilüfer Göle gibi Türk sosyolojisinin en önemli düşünürleri ile tartışmayı hedeflemektedir. Bu kuramsal tartışmayı somutlaştırmak adına saha çalışmamız üç farklı doğrultuda ilerleyecektir: Birinci aşamada, Türk edebiyatının çok önemli iki eseri olan Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun Ankara ve Orhan Pamuk'un Cevdet Bey ve Oğulları romanı siyaset sosyolojisinin kavramlarıyla tekrar yorumlanmıştır. İkinci aşamada Türkiye'de takip edilen sekiz farklı gazetenin 60 gün boyunca cumhuriyet düşüncesi ile ilgili yayımlanan haberleri incelenmiştir. Bu soruşturma bağlamında cumhuriyet algısının farklı analizleri gün ışığına çıkartılmıştır. Üçüncü ve son aşamada cumhuriyet fikrinin nesiller arası dönüşümünü ortaya koymak adına 20 katılımcıyla derinlemesine mülakatlar yapılmıştır. Mülakatları gerçekleştirdiğimiz katılımcılar üç farklı neslin temsilcileri arasından seçilmiştir. Birinci nesil 15-17, ikinci nesil 30-50 ve üçüncü nesil 50-75 yaşları arasında yer almaktadır. Bulgular yorumlanırken nitel ve nicel araştırma metotları doğrultusunda sunulan anketlerin "hermeneutik" eksende değerlendirilmesi gerçekleştirilmiştir. Sonuç olarak bu proje Türkiye Cumhuriyet'inin 100. yılına doğru ilerlediğimiz şu günlerde cumhuriyet fikriyatının dönüşümünü hem teorik hem de pratik düzeyde yorumlamayı amaçlarken aynı zamanda Türk sosyoloji geleneğinin bu tartışmadaki kurucu önemini bir kez daha hatırlatmayı hedefliyor. Daha somut bir düzeyde ise "Cumhuriyet'in 100. Yılında Cumhuriyet'e Yön Veren 100 Önemli İnsan" adlı web-haritayı hazırlamayı amaçlamaktadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: ÂŞIKLARIN KELİME OYUNU (LEBDEĞMEZ) Özet: Gelişen teknolojiyle birlikte mobil cihazların kullanımı arttı. Böylelikle iletişimde dijital araçlar gençler tarafından yoğun olarak kullanılmaya başlandı. Dijital araçlar sanal iletişimi artırırken; yeni nesil arasında fiziksel, duygusal ve düşünsel iletişimin azalmasına, iletişim problemlerine neden oldu. Bu projede lebdeğmez geleneğinden ilham alınarak, gençlerin zevkle oynayıp kelime dağarcıklarını zenginleştirebilecekleri ve iletişimlerini güçlendirebilecekleri Lebdeğmez Oyunu tasarlanmıştır. Âşıklık geleneğinde, içinde "b,p,m,v,f" ünsüzlerinin olmadığı kelimelerle şiirler söylemek âşıklık hüneri olarak kabul edilir. Zoru başarmak üzerine bina edilen bu gelenekte usta âşık, çırağını bir bakıma hayatın zorluklarına alıştırırdı. Bu projede de öğrencilerin eğlenceli bir oyunla alfabemizdeki beş ünsüzün geçmediği kelimeleri bulup yarışmaları istenmiştir. Oyun içinde bu ünsüzlerin geçmediği bir kelime ile başlamıştır. Sırası gelen kendinden önceki öğrencinin söylediği kelimenin son harfiyle başlayan yeni bir kelimeyi 10 saniye içinde söylemiştir. İçinde "b,p,m,v,f" ünsüzlerinin geçtiği kelimeleri söyleyenler elendikten sonra yarışmayı kazanan belli olmuştur. Bu oyunla millî geleneklerimizden kopmaya başlayan gençlerde, âşıklık geleneğimizle ilgili farkındalık oluşturularak kelime dağarcıklarını zenginleştirmeleri hedeflenmiştir. Bunun için 175 öğrenciye âşıklık geleneği, lebdeğmez, iletişim becerileri ve kelime dağarcıklarıyla ilgili çevrim içi anket uygulandı. Anketin sonucunda, yapılan etkinliklerle gençlerin ikna edilince zor denilen işleri başardıkları, eğlenceli bir oyunla kelime dağarcıklarını geliştirdikleri gözlemlendi. Projenin uygulama aşamasında, okulumuzun web sitesinde ve okul panosunda Âşıkların Kelime Oyunu (Lebdeğmez) köşesi kuruldu. You tube kanalı açıldı. Lebdeğmez Oyunu yarışmalarında dereceye girenlere kitap hediye edildi. Çalışmalar büyük ilgi gördü. Kültürel mirasımız olan lebdeğmez geleneğiyle ilgili farkındalık oluşturulurken, öğrencilerin kelime dağarcıklarını zenginleştirip sosyal iletişimlerini güçlendirecek oyunumuzu geniş kitlelerin beğenisine sunmayı planlıyoruz. Özgün, sürdürülebilir ve maliyet gerektirmeyen bu projemizi ülke geneline yaymak istiyoruz.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: MR GÖRÜNTÜLEME KALİBRASYONU İÇİN UYGUN MALİYETLİ STABİLİTE FANTOMU Özet: Manyetik rezonans görüntüleme (MR), hastanın organlarını üç boyutlu görüntülemek için sıkça kullanılan bir yöntemdir. MR görüntülemelerinin %70'ten fazlasını beyin kontrolleri oluşturmaktadır. MR görüntülemenin başarısını artırmak için iyi bir kalibrasyona ihtiyaç vardır. Bu nedenle, in-vivo sonuçları eşleştirmek için (kalibrasyon için), incelenen doku ile benzer MR özelliklerine sahip fantom materyallere ihtiyaç duyulur. Kullanılan fantomların çoğu bir tüp içerisinde sıvı veya jel den ibarettir ve gerçek dokuyu temsil etmemektedirler. Literatürde MR çekimlerinde beyin dokusunu tam olarak simüle eden ideal fantom modeline rastlayamadık. Bu nedenle, gerçek beyin dokusuna benzeyen kolayca yapılabilecek, ucuz ve tekrarlanabilir bir fantom materyaline ihtiyaç vardır. Bu çalışmanın amacı bu soruna çözüm getirmektir. Bilindiği üzere beyin dokusu yaklaşık olarak, %75 su, %12 yağ, %11 protein, %1 şeker ve %1 diğer oluşmaktadır. Bu projede dengeli elektrolit solüsyonu içerisinde beyin dokusuna benzer oranlarda yağ (gliserin veya saç jölesi) ve protein (Agar veya protein tozu) eklenerek farklı fantom modelleri yaratılmıştır. Hazırlanan fantom materyalleri ve gerçek beyin dokuları 1.5 Tesla MR cihazında, rutinde hastalar için kullanılan Beyin MR incelemesi (T1,T2,T2-FLAIR,ADC-difüzyon ve ADC-B1000 sekansları) yapılmıştır. Tüm sekans verileri birlikte değerlendirildiğinde Protein Tozu, Agar'a göre daha iyi sonuç vermektedir ancak yağ bileşeni için kullandığımız Gliserin veya Saç Jölesi benzer sonuçlar göstermiştir. Gerçek beyin dokusu ve hazırlanan fantom modelleri karşılaştırıldığında yüksek korelasyon oranları saptanmıştır (r>0.90). Bu sonuçlara göre beyin MR incelemeleri için; basitçe bir dengeli elektrolit solüsyonu içerisine uygun oranda protein tozu ve Gliserin/Saç jölesi karıştırmak suretiyle hızlı, pratik, kolay, tek kullanımlık ve ucuz bir fantom modeli elde edilebileceği kanısına varılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: ESKİ MÜLTECİLERİN GÖZÜNDEN YENİ MÜLTECİLER 40 YIL ÖNCE TÜRKİYE'YE GELEN AFGAN MÜLTECİLERİN SURİYELİ SIĞINMACILARA BAKIŞ AÇILARININ SOSYOLOJİK YÖNDEN İNCELENMESİ Özet: Dünya genelinde süregelen savaşlar, kıtlıklar ve ekonomik sebepler son yıllarda göçmen sayısında büyük bir artışa sebep olmuştur. Türkiye, Avrupa ve Ortadoğu'yu bağlaması dolayısıyla birçok milletten göç alan bir ülkedir. Bu göçler sonucunda ülkemiz demografik, kültürel ve ekonomik açıdan değişimler yaşamıştır ve ülkemizdeki hem yerli halkın hem de farklı ülkelerden gelen göçmenlerin birlikte yaşama, sosyal ilişkiler ve algıları üzerinde değişimlere sebep olmuştur. Ülkemiz, Afgan mülteciler örneğinde olduğu gibi geçmiş yıllarda da göç almasına rağmen göç konusunun Türkiye'nin gündeminde önemli bir yer teşkil etmesi Suriyeli sığınmacılar ile başlamıştır. Proje amacımız; Ülkelerindeki işgal ve iç savaş nedeniyle 1982 yılında Türkiye'ye göç eden Afgan mültecilerin, 2011 yılında Arap baharı dolayısıyla ülkemize gelen Suriyeli sığınmacılara bakış açılarını "sosyal ilişkiler, kültür/inanç birliği ve toplumsal yaşam" alt başlıkları altında araştırmaktır. Ayrıca gönüllü Afgan katılımcıların yaş farklarının bakış açıları üzerinde etkisi olup olmadığını ve değişkenlik gösterip göstermediğini incelemektir. Çalışmamızda nitel ve nicel yöntemler içeren karma desen kullanılmıştır. Konuyla ilgili literatür tarama yapılmış, Türk vatandaşların Suriyeli sığınmacılara karşı bakış açılarını araştıran çalışmalara rastlanmasına rağmen bizim ele aldığımız konuyla ilgili çalışmalara rastlanmamıştır. Bizim çalışmamızın farkı; Eski mültecilerin yeni sığınmacılara bakış açısı üzerine olmasıdır. Proje kapsamında saha çalışması yapılmış, ilimizde yer alan Ovakent Mahallesi'nde ikamet eden 80 Afgan mülteciyle yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiş, tarafımızca hazırlanan 16 soruluk bir anket uygulanmıştır. Çalışmadan elde edilen veriler incelendiğinde, Afgan mültecilerin Suriyeli sığınmacılara karşı bakış açılarının olumlu olduğu, kültür/inanç birliğinin bakış açılarını olumlu yönde etkilediği ve yarı yapılandırılmış görüşmelerden alınan cevaplara göre orta yaş ve üstü katılımcıların genç katılımcılara nazaran daha olumlu baktığı görülmüştür.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: YUSUF PEYGAMBERİN KISSASINDAN ÇAĞLARA SESLENEN DEĞERLER Özet: Bu çalışmanın amacı, Yusuf Peygamberin Kıssası özelinden yola çıkarak, evrensel etik değerleri anlatan dini kıssaların, farklı coğrafyalarda yaşayan ve farklı inançları olan gençler için birleştirici bir unsur olup olmadığını, dini kıssaların insanlık adına değerler eğitiminde kullanılıp kullanılamayacağını belirlemektir. Bu doğrultuda Türkiye, Hırvatistan, Romanya ve İspanya'dan ortaöğretimde öğrenim gören 89 öğrencinin katıldığı bir araştırma yapılmıştır. Araştırmada nicel ve nitel yaklaşımları içeren karma araştırma modeli uygulanmıştır. Nicel araştırma için Yusuf Kıssası, semavi dinlerin ortak malzemesi olacak şekilde, bir metin haline getirilmiştir. Kıssa, Türk katılımcılara öncelikle araştırmacılar tarafından anlatılmıştır. Yabancı katılımcılar için, metni İngilizce anlatan video çekilerek seyrettirilmiştir. Ardından katılımcılara uygulanmak üzere kıssadaki değerler ile olumsuz duygu/eylemlerden önemli gördüklerini seçmelerine yönelik Google Forms üzerinden hazırlanan bir anket formu uygulanmıştır. Anket sonuçları, Google Forms'un sunduğu Excel tablosundaki cevaplar aracılığıyla analiz edilmiştir. Araştırmanın nitel yaklaşımında, okulumuzda araştırmamıza katılan gönüllü altı öğrenciyle yarı yapılandırılmış bir form kullanılarak görüşmeler yapılmıştır. Nicel verilerden elde edilen bulgulara göre, sabır, merhamet, affetmek, onurlu duruş, güvenilir olmak, sadakat, sorumluluk değerlerinin ilk seçimlere girdiği; sadece iffet değerinin diğerlerine göre daha az seçildiği görülmüştür. Sonuç olarak, kıssadaki tüm değerlerin ideal kişilik oluşumunda önemli olduğu ortaya çıkmıştır. Diğer yandan kişilik üzerinde yıkıcı bir etki yapmada, olumsuz duygu/eylemlerin tümünün de yaklaşık değerlere sahip olduğu görülmüştür. Etik değerler ile olumsuz duygu/eylem seçimleri arasında çok büyük farklılıkların olmadığı; buna karşın yurt içi ve yurt dışındaki öğrencilerin seçimleri arasında bazı farklılıkların bulunduğu tespit edilmiştir. Nitel bulgular; öğrencilerin bir seviyeye kadar kıssadaki karakterlerle empati kurabildiklerini ortaya koymuştur. Araştırmamızla, Yusuf Kıssasının tüm gençleri birleştirecek ortak değerler taşıdığı ortaya konulmuştur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: HAYALİMDEKİ KAHRAMANLAR Özet: Çalışmamızda Türk ve dünya klasiklerinin öğretmen ve öğrencilerin derslerini işlevsel ve anlamlı duruma getirmelerine yardımcı olacak bir uygulama geliştirmek amaçlanmıştır. Klasikler, insanların, hiçbir zaman "Okuyorum" demedikleri, genellikle "Yeniden okuyorum" dedikleri kitaplar olup, aksiyon odaklı romanlar değil insan odaklı eserlerdir. Bu eserler, okurların yalnızca empati kabiliyetini artırmakla kalmayarak, duygusal zekâlarını geliştirmelerine de olanak tanıyor. Yapılan çeşitli incelemeler ve testler klasiklerin okurların duygusal zekâlarını, ve kelime hazinelerini artırdığını göstermektedir. Geleneksel öğrenme yöntemlerinin eleştirildiği günümüzde Türk ve dünya klasiklerini okumanın gerekliliğine dikkat çekerek, klasiklerin okumasını sağlamak için KOTLİN programıyla geliştirdiğimiz Android temelli mobil uygulama olan HK(Hayalimdeki Kahramanlar) akademisyen, öğretmen ve öğrenci görüşleri ışığında değerlendirilmiştir. Çalışmanın amacı geliştirdiğimiz mobil uygulama yazılımının Türk ve dünya klasiklerini okuma oranını arttırma üzerindeki etkisini incelemektir. Araştırmamızda öntest-sontest deneysel yöntemi kullanılmıştır. Çalışmamızın örneklemini 2022-2023 eğitim-öğretim yılında Sivas ilinde bir meslek lisesinde farklı kademelerde öğrenim gören(9. ,10. Ve 11. Sınıf düzeyi)tesadüfi yöntemle seçilmiş 50 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada tamamlayıcı yöntem olarak nitel analiz yöntemlerinden içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Çalışma grubu öğrencilerinin öntest-sontest başarı ve tutum puanlarına göre ön test-son test puanları arasında son test lehine anlamlı bir farklılık ortaya çıkmıştır. Bu verilerden hareketle Türk ve dünya klasiklerini okuma oranını arttırmaya yönelik proje kapsamında hazırladığımız mobil bir uygulama olan HK'nın etkili olduğu sonucuna varılmıştır. Akademisyen, öğretmen ve öğrenci görüşlerinden elde edilen sonuçlara göre geliştirdiğimiz mobil uygulamanın sosyal medya platformundan ulaşılır, ilgi çekici ve kullanışlı olması, ders müfredatının içinde yer alan konuyu içermesi, eserlerdeki kahramanlardan yola çıkarak klasikleri okumaya yöneltmesi özgün ve alan yazınında böyle birçalışma olmaması bakımından da önemli olduğunu ortaya çıkarmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: CUDİ'NİN RENKLERİ Özet: Bu araştırmanın amacı Şırnak iline ait geleneksel el sanatlarından, unutulmaya yüz tutmuş kilim dokuma sanatının nasıl yapıldığını tekrardan canlandırmaktır. Araştırma 2022-2023 eğitim-öğretim yılında Şırnak ili Silopi ilçesinde yapılmıştır. Araştırma başlamadan önce ilçe milli eğitim müdürlüğünden gerekli izinler alınmıştır. Elde edilecek ürünler için saha çalışması yapılmış ilçeden ürünlerle ilgili bilgiler toplanmıştır. Bu projede veri toplama yöntemi olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu ve ön test- son test kullanılmıştır. Araştırmada; kaynatma yöntemi, boya elde etme işlemi, iğneleme ve dokuma işlemi okulda gerçekleştirilmiştir. Aile büyükleriyle ev ortamında yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmıştır. Bu görüşmeler ve ön testten sonra kök boya tekniğinin kullanımının bittiği ve unutulmaya yüz tuttuğu tespit edilmiştir. Bu tespitlerden sonra bir takım çalışmalar yapılmıştır. Bunlar; 1- İlçemizde daha önce halı, kilim dokuyan insanlar tespit edilip, onlarla yarı yapılandırılmış görüşme gerçekleştirildi. 2- Kök boya tekniği hakkında Web 2.0 Teknolojileri kullanarak hazırlanmış broşür ve seminer davetiyeleri dağıtıldı. 3- Konuyla ilgili seminerler düzenleyerek kültürel mirasımız olan kök boya tekniği tanıtıldı. 4- Yaptığımız çalışmadan üretilen ürün Türk Patent ve Marka Kurumuna tasarım tescil için başvurulmuştur. 2022 002501 tescil numarası ile tasarım siciline kaydedilmiştir. Ayrıca çalışmada işlenecek kilim motifi için Şırnak iline özgü motifler araştırılmıştır. Bu araştırma sonucunda bekik modelinin kilime işlenmesine karar verilmiştir. Araştırma kapsamında bu bitkiler rayetırşık(Kök tırşık)bitkisi, tuliğ (ebe gümeci) bitkisi, sumak bitkisi, Menengiç (kezban) bitkisi, soğan kabuğu, ceviz kabuğu ve yün kulanılmıştır. Yünler 1 gün sirkeli suda bekletilmiş, elde edilen boyalı sularla kaynatılmış ve kurutulmuştur. Kuruyan yünler tiftiklenerek ip haline getirilmiştir. Etamin üzerine bekik modeli sabunla çizilmiş, iğneleme tekniğiyle yünler modele işlenmiştir. Yapılan işlemler sonucunda kilim elde edilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: BUGÜNÜN İŞİNİ YARINA BIRAKMA Özet: Araştırmanın amacı Ergenlerde Akademik Erteleme-İrade ve Siber Aylaklık arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırmaya 2022-2023 Eğitim-Öğretim yılında öğrenim görmekte olan 489 lise öğrencisi katılmıştır. Veri toplama aracı olarak Akademik Erteleme Ölçeği, Ergen İrade Ölçeği, Siber Aylaklık Ölçekleri ve araştırmacılar tarafından hazırlanan, katılımcıların Sosyal Medya kullanım sıklığı, süresi ve kullanım amaçlarını belirlemeye yönelik soruların da yer aldığı Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Veriler Spss v26 paketi ile betimsel istatistikler, t test, Tek Yönlü Anova, Scheffe ve Çoklu Regresyon analizleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda; Akademik Erteleme ölçeği puanlarının, cinsiyete ,sınıf düzeyine göre anlamlı olarak farklılaşmadığı, Fen Lisesi öğrencilerinin Akademik Erteleme puanlarının Sosyal Bilimler Lisesi ve Anadolu Lisesi öğrencilerine göre daha düşük olduğu, algıladıkları akademik başarı, sosyal medya kullanım süreleri, sosyal medya kullanım saatleri, sosyal medya kullanım amaçları, Ergen İrade ölçeği toplam puanları , Siber Aylaklık ölçeği toplam puanları değişkenleri çoklu regresyonda Akademik Erteleme puanlarının yordayıcısı olarak kullanılmıştır. Regresyona giren tüm bağımsız değişkenlerden alınan puanlar birlikte Akademik Erteleme puanlarını anlamlı olarak yordamıştır. (Çoklu R=.183; R²=.173; F=17,97; p<.05). Bu bulgu lise öğrencilerinin algıladıkları akademik başarı, sosyal medya kullanım süreleri, sosyal medya kullanım saatleri, sosyal medya kullanım amaçları, Ergen İrade ölçeği Siber Aylaklık ölçeği toplam puanları Akademik Erteleme ölçeğinden alınan puanlara ilişkin toplam varyansın %17'sini açıkladığını göstermektedir. Bağımsız değişkenlere ilişkin 't' testi sonuçlarına göre bağımsız değişkenlerden Siber Aylaklık(ß=-.308=.30) Akademik Erteleme puanlarının en güçlü yordayıcısı olup bunu sosyal medya günlük kullanım saati(ß=.165=17), algılanan akademik başarı(ß=.126=13) izlemiştir. Diğer değişkenler anlamlılık düzeyine ulaşamamıştır. (p?0.5)
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: SORUMLU TÜKETİM VE ÜRETİMLE GELECEĞİM GÜVENDE Özet: Dünya genelinde son yıllarda yaşanan küresel iklim şartlarının değişmesi, kıtlık, enerji krizleri, ekonomik sıkıntılar insanların ihtiyaçlarını karşılama ve günlük yaşam alışkanlıklarının değişmesine neden olmuştur. İnsanların ihtiyaçlarını karşılarken sorumlu bir tüketim davranışlarını sergilemesinin en temel kaynağı tüketici eğitimleridir. Bu doğrultuda araştırmanın temel amacı sürdürebilirlik temalı "Sorumlu Tüketim ve Üretim" konulu eğitim programı ile öğrencilerin tüketim ve üretim hakkındaki bilinç ve farkındalık düzeylerinin arttırılmasını sağlamaktır. Araştırmada nicel ve nitel tekniklerin birlikte kullanıldığı karma araştırma modeli uygulanmıştır. İl merkezinde yer alan bir ortaöğretim kurumunda 40 öğrenciden oluşan 4 farklı atölye çalışma grubu kurularak görsel ve işitsel sanatlar aracılığıyla "Sorumlu Tüketim ve Üretim" temalı ürünler elde edilmiştir. Atölye çalışma grubunu üretimleri ve literatür bilgileri ışığında "Sorumlu Tüketim ve Üretim" konulu eğitim programı 216 öğrenciye uygulanmış ve nicel veriler elde edilmiştir. Araştırma sürecine 257 birey dahil olmuştur. Özdeğerlendirme öntest-sontest formu, atölye özdeğerlendirme formu, yarı yapılandırılmış görüşme formu, atölyelerde üretilen ürünler veri toplama araçları olarak kullanılmış ve analizleri yapılmıştır. Atölyelerde sorumlu tüketim ve üretime yönelik 31 ürün elde edilmiştir. Nitel veriler, üretilen ürünlerin içerik analiziyle öğrencilerin sorumlu tüketim ve üretim bilincine ulaştıkları görülmüştür. Nicel verilerin analizleri doğrultusunda yapılan "Sorumlu Tüketim ve Üretim" konulu eğitim programı sonrasında öğrencilerin öntestte tüm sorulara vermiş oldukları "evet" cevabının ortalaması %41,1 iken sontestte bu oran %92,8'e yükselmiştir. Bu sonuca göre öğrencilerin sorumlu tüketim ve üretim bilinci ve farkındalık düzeyinin arttığı görülmüştür. Elde edilen verilerin ışığında araştırma sürecinde belirlenen hipotezler doğrulanmıştır. Atölye temelli etkinlikler ve topluma yönelik genişletilmiş bilgilendirme çalışmalarının yıl boyunca yapılması ve yaygınlaştırılmasıyla sorumlu tüketim ve üretim bilinci sağlanmış olur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: HİYEP'LE BİR CANA DOKUN Özet: Yolda yürürken bacağı kırılmış bir köpek, baygın bir kedi veya ailecek gittiğiniz piknikte yuvadan düşmüş bir kuş, atılan cam kırıkları ile yaralanan bir tavşan gördünüz. Ya da acı ama kaza sonucu aracınızla çarptınız. Ne yapardınız? Onları çaresizlikleriyle baş başa bırakıp gider miydiniz? Yoksa yapabileceğiniz küçük bir bandaj, üç telefon tuşu, belki birkaç damla su hayatını kurtarabilir mi? İnsan olmanın gereği hangisi? Sevgi, dostluk, merhamet, fedakârlık, sorumluluk, adalet? Hangi değerden bahsedebilirsiniz? Araştırmamızda ülkemizde hayvanlarda ilk yardım üzerine yapılan çalışmaların tespitini; öğrencilerin hayvan sevgilerini, duyarlılıklarını ve/veya hayvanlara yönelik davranışlarını belirlemeyi; hayvanlarda ilk yardım bilgilerini ölçmeyi, seviyeye uygun örnek teşkil edecek "Hayvanlarda İlk Yardım Eğitim Programı (HİYEP)" hazırlayarak uygulamayı; herkesin faydalanabileceği "Hayvanlarda İlk Yardım El Kitabı" oluşturmayı amaçladık. Karma araştırma modelinin kullanıldığı çalışmada konuya ilişkin 8 uzman ve 8 öğretmenin bilgi ve görüşlerine başvurulmuştur. Lise, ortaokul, ilkokul, anaokulu, özel eğitim düzeyinde 249 öğrenciyle çalışılmıştır. HİYEP programı ortaya koyulmuş ve tüm eğitim kademelerinde uygulanmıştır. Süreçte toplanan nicel veriler SPSS 22 programında, nitel veriler içerik analiziyle çözümlenmiştir. Sonuç olarak ülkemizde hayvanlarda ilk yardım eğitiminin çok az ve çoğunun yetişkinlere yönelik ücretli kurslar olduğu görülmüştür. 6-18 yaş çocuklarda hayvan sevgisinin oluştuğu ancak ortaokul öğrencileriyle yapılan çalışmada davranış boyutunda yeterli olmadıkları görülmüştür. Öğrenciler hayvanlarda ilk yardım konusunda bilgisizlerdir. HİYEP ile hem hayvanlar lehine harekete geçme isteği oluşmuş, hem de bilgi düzeyleri artmıştır. HİYEP okullarda hikayeleştirme, canlandırma, deney, oyun gibi zengin içeriklerle hayat bilgisi, fen bilgisi, sağlık bilgisi ve trafik gibi derslerin kapsamında uygulanabilir. Değerler eğitimi etkinliklerinde yer verilebilir. Hazırlanan el kitabından çok kişinin faydalanması sağlanabilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: KİMYA Proje İsmi: ATIK POLİAMİDİN MODİFİKASYONU VE SUDAKİ MİKRO PLASTİĞİN UZAKLAŞTIRILMASINDA KULLANILABİLİRLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI Özet: Plastikler güçlü, dayanıklı ve çok yönlü kullanılabilen malzemeler olduğu için günlük hayatımızın her alanında yer alırlar. Kullanımda sağladığı kolaylıklar ve avantajlar plastiği küresel ekonominin ayrılmaz ve önemli bir parçası haline getirdi. Bu nedenle üretimi yıllık 400 milyon tona yükseldi ve 2050 yılına kadar dört katına çıkması bekleniyor. Plastik ürünlerinin geri dönüşümünün az ve atığın fazla olması çevresel bir soru yaratırken, 2004 yılında plastik kirliliğinden çok daha tehlikeli, boyutu 5 mm'den küçük mikro plastik olarak adlandırılan yeni bir çevre sorununun olduğu fark edildi. Mikro plastik kirliliği ve tehlikesi her geçen gün artmakta, toprak, içme suyu, deniz ve göl sularında potansiyel bir tehlike olarak durmaktadır. Bu konuyla ilgili medyada çıkan haberler ve bilimsel çalışmalar her geçen gün artmaktadır. Literatürden görüleceği üzere mikro plastikler her türlü deniz ürünü ve insan kanından plasentaya kadar olmaması gereken birçok yerde tespit edilmiştir. Bu çalışmada, atık bir polimerik ürün olan poliamitten (Naylon 66) üretilmiş kadın çoraplarının yüzeyleri modifiye edilerek bir filtre oluşturulmuş ve bu filtre ile tekstil ürünlerinden kaynaklanan mikro plastiklerin yıkama sonrası çevreye atılmasının önüne geçilebileceği görülmüştür. Bu amaçla, atık kadın tül çorapları tel-tel ayrıldıktan sonra CaCl2/H2O/EtOH çözeltisi ile modifiye edilerek Naylon 66 zincirleri arasındaki hidrojen bağları zayıflatılarak liflerin şişmesi sağlanmış ve mikro plastik tutma kapasitesi artırılmıştır. Modifiye edilmiş ve edilmemiş Naylon 66'dan yapılmış filtrelerden mikro plastik içeren su geçirilmiş ve modifiye filtrede mikro plastiklerin daha etkin tutunduğu gözlenmiştir. Böylece, çevre sorunu olan bir polimerik atık başka bir çevre sorunu olan mikro plastiği tutmak için kullanılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: YKAREBÖLÜX SERİSİ İLE DOĞRUSAL OLMAYAN DENKLEMLERİN KÖKLERİ İÇİN YENİ BİR YAKLAŞIM METODU Özet: Bu projede, Fibonacci dizisinin karakteristik polinom denklemi (n^2-n-1=0) ve dizinin ardışık terimleri oranının, fi harfi ile gösterilen ve halen büyüsünü yitirmemiş altın oran sayısına yakınsamasının sebebi incelenmiştir. Başlangıç koşulları veya tekrarlama bağıntısı değiştirildiğinde, karakteristik polinomun da değiştiği gözlemlenmiştir. Buradan hareketle doğrusal olmayan polinom denklemler ile trigonometrik, üstel ve logaritmik terimler içeren denklemlerin köklerini bulabilmek için özel sayı dizileri tasarlanmıştır. Temel matematiksel hesaplamalarla, köklerinin bulunması istenen denklemi düzenleme, sayı dizisini oluşturma ve dizinin terimlerini oranlayarak bir reel kök için yaklaşık değerler bulma şeklinde üç adımla gerçekleştirilen yeni bir iterasyon yöntemi geliştirilmiştir. Yöntem öncelikle doğrusal olmayan polinom denklemlere uygulanmış, sonrasında ise trigonometrik, logaritmik ve üstel terimler içeren denklemlerin köklerini de, verilen bir hata payı kadar hassasiyetle hesaplayabilen bir iterasyon metodu olduğu gösterilmiştir. Hâlihazırda bilinen Yarıya Bölme, Newton ? Raphson, Basit İterasyon ve Regula Falsi gibi metotların aksine basit ilişkilerle geliştirilmiş bir yöntem elde edilmiştir. Yöntemimiz farklı türde denklem ve örneklerle zenginleştirilmiş, sonuçlar bir bilgisayar yazılımıyla, dizinin terimleri, yaklaşık kök ve hata payı gibi bulguların gösterildiği tablolarla ifade edilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: NMS ŞİFRELEME Özet: Bu proje çalışması bir kaynakta karşılaşılan ve "nüfus memuru problemi" olarak bilinen problemden yola çıkarak hazırlanmıştır. Problemin çözümü ve benzer özellikteki sayılar detaylıca araştırıldığında kısaca NMS ile gösterilen ve "Nüfus Memuru Sayısı" olarak adlandırılan bazı özel sayılar ile karşılaşılmıştır. NMS'ler üzerinde yapılan araştırmalarımız ve çalışmalarımız sonucunda NMS'ler ile ilgili çeşitli özellikler belirlenmiş ve bu özellikler doğrudan ispat yöntemi ve olmayanaergi ispat yöntemi ile ispatlanmıştır. Sonrasında bu özelliklerden yararlanarak üç basamaklı tüm NMS'ler belirli bir algoritma ile hesaplanmıştır. Daha sonra üç basamaklı NMS'ler ve Türkçe alfabe üzerinde yapılan belirli bir eşleme ile bir şifreleme algoritması oluşturulmuştur. Oluşturulan bu şifreleme algoritması metin tabanlı programlama dili kullanılarak bilgisayar ortamına aktarılmıştır. Böylece program çalıştırıldığında ve herhangi bir metin girildiğinde, algoritma bize şifreli metini verecektir. Böylece verilerin güvenli bir şekilde iletilmesi, iletilmek istenen bilgilerin bir başkası tarafından kolayca erişilmemesi ve taraflar arasındaki gizliliğin sağlanmasına katkı sunulmuş olunacaktır. Proje hazırlama sürecinde belirli bir algoritma ile monoalfabetik yerine yazma şifreleme yöntemi kullanılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: COĞRAFYA Proje İsmi: ÜÇ BOYUTLU MODELLEME VE YAZDIRMA TEKNOLOJİLERİNİN COĞRAFYA ÖĞRETİMİNE ENTEGRASYONU:GEO3DSTL Özet: Teknolojide yaşanan gelişmelerle birlikte üç boyutlu (3D) modelleme ve yazdırma teknolojilerinin eğitim ortamlarında kullanımı zamanla kaçınılmaz olmuştur. Sayısal ve sözel becerilere hitap eden coğrafya branşı, bu teknolojilere en uygun alanlardandır. 3D yazdırma teknolojilerinin kullanımında modelleme ve modele ulaşma en önemli aşamadır. Baskısı alınması planlanan modelin bir yazılım aracılığı ile bilgisayar ortamında modellenmesi gerekmektedir. 3D modelleme yazılımları ile elde edilen 3D modeller ".STL" uzantısı (3D bilgisayar destekli tasarım formatı) ile bilgisayarlara kaydedilerek dijital ortamlara aktarılmaktadır. Diğer alanlarda olduğu gibi coğrafya alanında da bu teknoloji oldukça yenidir ve 3D model veri tabanı yetersizdir. Projede bu eksikliğin giderilmesi hedeflenmektedir. Araştırma nitel yöntemde kurgulanmıştır. Nitel veriler doküman analizi yöntemiyle coğrafya dersi öğretim programından, MEB ortaöğretim 10.sınıf coğrafya ders kitabından ve Ortaöğretim Genel Müdürlüğü (OGM) materyal platformundan elde edilmiştir. İncelemeler sonucunda OGM materyal platformundaki 62 adet 3B modelden 23 tanesinin coğrafya kategorisinde paylaşıldığı tespit edilmiştir. Öğretim programında, ders kitabında ve OGM materyal platformunda 3D yazdırma teknolojilerinin kullanımı için gereken ".STL" formatında 3D model bulunmamaktadır. Bu eksikliğin giderilebilmesi için 3D coğrafi modeller tasarlanmış ve bu modellerin ".STL" kodlarının paylaşıldığı bir platform (geo3dstl.com) kurulmuştur. Dünyada ve ülkemizde coğrafya öğretimine yönelik bir ".STL" paylaşım platformu bulunmamaktadır. Çalışma bu yönü ile bir ilktir. İnternet ağının bulunduğu her ortamda platformda paylaşılan 3D modellerin ".STL" kodlarına ulaşılmakta, dilimleme ve baskı aşamasından sonra somut 3D katı modeller elde edilebilmektedir. 3D yazdırma teknolojilerinin ilköğretimden yükseköğretime her kademede ve tüm branşlarda kullanılabileceği düşünüldüğünde projenin yaygın etkisi ortaya çıkmaktadır.Eğitim alanında yaşanan bu boyutsal değişimde coğrafyanın öncü olması alan için önemli bir kazanımdır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: YAŞANTI KONİSİNE GÖRE YAPILANDIRILMIŞ WEB 0.2 ARAÇLARIYLA GERÇEKLEŞEN TASARRUF EĞİTİMİNİN İSRAFSIZ YAŞANTIYA ETKİSİ (AZİZ ATİK FEN LİSESİ ÖRNEĞİ) Özet: Tasarruf, değerler eğitiminin yapı taşlarındandır. 'İsraf' ise bugünün, yarınların en büyük sorunlarından biridir. Yaşadığımız dünya hep verir bize. Ancak verdikleri sınırsız değildir. Bitmek, tükenmek bilmeyen kaynaklar değildir. Ve bize verdikleri sadece geçmişin mirası değil, geleceğin emanetidir. Sınırlı kaynakların tüketiminde dikkatli davranma ve gereği kadar kullanma, üzerinde yaşadığımız bu dünyada, insanların ve diğer canlıların yaşam kalitesini ve varlığını belirleyen temel unsurlardandır. Öyleyse yarınların kazanımı bugün atılacak adımlarla gelecektir. Bu konuda atılacak en önemli adım ise eğitimdir. Eğitim bireyle başlar, bireyler değişmedikçe yarınlara şekil veren, yarınlara ışık yakan, yarınlara kaynak olan toplumlar yetişmeyecektir. Yarınları güzelleştirecek eğitim de zamanın gerçeklerinden uzak olmamalıdır. Bilim ve değer, teknoloji ile buluşturularak öğrenme araçları yapılandırılmalıdır. Dijital platformlarda geçirilen zaman artışı, dijital öğrenmeye yatkınlık, öğretim yöntem ve tekniklerin bu platformlara uyarlanmasının gerekliliğini ortaya koymaktadır. Sorun hem tasarruf konusunda insanların öğrenme yetersizlikleri hem de bilimsel gerçekliklerle zamanın öğrenme araçlarının buluşturulması noktasındaki eksikliklerdir. Biz bu bütünleşmeyi projemizde ortaya koyduk. Edgar Dale'nin Yaşantı Koni'sindeki ilkelere göre yapılandırdığımız Web 0.2 araçlarıyla gerçekleştirdiğimiz tasarruf eğitimin israfsız yaşama etkisini aşama aşama gösterdik. Bilim, teknoloji ve değerin buluştuğu eğitim araçlarıyla Edgar Dale'nin Yaşam Konisi'ndeki ilkeler doğrultusunda hareket edersek, tasarrufun yaşantıya dönüşeceği ve güçlü bir öğrenmenin gerçekleşeceği yönündeki hipotezimizi, okulumuzdaki su ve elektrik tüketimi üzerinden doğruladık. Bunun için okulumuzda soyuttan somuta, karmaşıktan basite doğru yapılandırdığımız Web 0.2 araçlarıyla hafta hafta tasarruf eğitimleri düzenledik. Elektrik ve su sayaçlarından aldığımız kayıtlarla tüketimin kademeli olarak azaldığını tespit ettik.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: YAZILIM Proje İsmi: KONTROL BENDE Özet: Teknolojik gelişmelere ve alınan önlemlerine rağmen; inşaat sektöründeki kazalara bağlı ölüm sayısının diğer sektörlere göre daha yüksek olduğu görülmektedir. Bunun en büyük nedeni, inşaat çalışanlarını kazalardan korumada önemli bir rol oynayan Kişisel Koruyucu Ekipmanların (KKD) çalışanlar tarafından, bilinçli veya bilinçsiz olarak kullanılmamasıdır. Şantiyelerde kazaların yaşanmaması için, güvenlik kontrollerinin sıklıkla yapılarak koruma sağlanılması gerekmektedir. Mevcut süreç yönetimi, hem zaman almakta hem de gözden kaçan unsurlardan dolayı; güvenlik zafiyetlerinin oluşmasına neden olmaktadır. Bu amaçla, çeşitli KKD türlerini algıyabilen bilgisayarlı görme(CV) tabanlı otomatik KKD algılama sistemi oluşturulmuştur. Çalışma gerçekleştirilirken; Python, Google-Colab Platformu,DARKNET ve OpenCV kütüphanesinden yararlanılmış ve YOLOV4 derin öğrenme algoritması kullanılmıştır. Öncelikle; gerçek şantiye resimleri, farklı hareketler, çeşitli açılar ve mesafelerden KKD sınıfları dikkate alınarak, 3200 görüntüden ve 3 sınıftan oluşan PHV isimli veri seti oluşturuldu. Veri setinde bulunan resimler, MakeSence.Ai platformunda YOLO formatına uygun bir şekilde etiketlenmiştir. Google-Colab ücretsiz sunduğu üst düzey GPU üzerinden, 416x416 giriş formatında eğitilmiştir. Çalışma kapsamında, YOLOV4 ağında yapılan eğitim sonucunda %75-%92 arasında yüksek tahmin skoru (mean average precision (mAP) değerlerine ulaşılmıştır. KKD içeren görüntülerin, resimde küçük kaldığı veya çokyakın olunan durumlarda tahminde kayıplar yaşandığı gözlenmiştir. Daha yüksek tahminler için, eğitimdeki resimlerin 608x608 gibi çözünürlükte ve görüntü sayısının arttırılması, başarıyı arttıracaktır. Ayrıca Google Colab'ın sunduğu ücretsiz gpu kullanım süresi, 12 saat olması başarıyı etkileyen bir sınırlılık olarak karşımıza çıkmaktadır. Bunun üstünde kullanım yapılamadığından yerel bir bilgisayarda eğitim yapılacaktır. Sonuç olarak, önerilen çalışma iş güvenlik önlemlerinin denetiminin kolaylaştırılması açısından yenilikçi bir bakış açısı ile kazaların yaşanmasının önüne geçilerek, can ve mal güvenliğinin korunmasına katkı sağlayacaktır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: ANTEP SOKAĞI OKULUMUZDA Özet: Her şehrin sosyal, kültürel ve tarihsel dokusu vardır. Şehri binalar bütününden canlı bir yapıya dönüştüren de işte bu benzersiz hikayesi ve kültürüdür. Gaziantep de bünyesinde barındırdığı tüm sosyo-kültürel olgularıyla eşi benzeri olmayan şehirlerden biridir. Evliya Çelebi'nin Seyahatnamesi'nde "Şehr-i Ayıntab-ı Cihan" olarak adlandırdığı Gaziantep, kültürel mirasıyla hem Anadolu medeniyetinin hem Türk kültür tarihinin müstesna şehirlerinden biridir. Bu kültürel mirasın korunması ve gelecek nesillere aktarılması da kültürel diplomasi açısından stratejik bir rol oynamaktadır. "Antep Sokağı Okulumuzda", kültürel mirası formal ve informal eğitim süreçlerine dahil etme ve koruma amacıyla yapılmış bir araştırma ve uygulama projesidir. Proje örneklemini oluşturan okulumuz Gaziantep ili Şehitkamil ilçesi Gazikent bölgesinde yer alan bir devlet okuludur. Öğrencilerimizin çoğu çevre illerden göç ile gelen ve Gaziantep'te yaşayan ailelerin çocuklarıdır. Öğrencilerimizin yaşadığı şehri daha iyi tanımaları düşüncesinden hareketle okulumuzda Gaziantep değerlerinin yer aldığı "Antep Sokağı" adlı tematik bir köşe hazırlanmıştır. Böylelikle Antep'in kültürel değerlerini okulumuza taşınmak istenmiştir. Projenin düşünsel temelini oluşturduğu bu taslak, dar anlamda Gaziantep kültürel mirasını esas alırken geniş anlamda Türk kültür mirasının ve bu mirastaki temel değerlerin korunmasını ve aktarılmasını da amaçlamaktadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: YÜKSEK ÖĞRENİMLİ, DÜŞÜK ÜCRETLİ; PREKARYA! Özet: Akademik eğitimini aldıkları meslekte iş bulamakta güçlük çektikleri için emeklerini iş piyasalarına asgari ücret düzeyinde satmak zorunda kalan ve çalıştıkları işi geçici istihdam olarak tanımlayan bu nedenle kısa ya da uzun süreli işsiz kalan, sürekli sosyal güvenceye sahip olmayan, iş gücü prekarya olarak tanımlanmaktadır. Çalışmamız Türkiye'de asgari ücretli olarak çalışan sosyal güvence kısıtlamalarına maruz kalan, kısa süreli işlerde çalışan, Prekarya gurubu içinde yer alan Z kuşağına mensup üniversite mezunu gençlerin demografik ve akademik özelliklerini ve bu özelliklerin ülkenin içinde geçmekte olduğu siyasal seçim sürecindeki demokratik katılımlarına olan etkisini konu edinmektedir. Bu konu Türkiye'nin Eğitimli Prekaryasının kim olduğunu ve bu sosyal gurubun ülkenin toplumsal değişiminde nasıl bir rol oynayacağı sorusuna bilimsel ölçütlerle cevap bulabilmek amacıyla hazırlanmıştır . Bu amaç doğrultusunda araştırma soruları geliştirilmiş, bu sorular tamamlayıcı hipotezlerle desteklenerek elde edilen bulgular ışığında mevcut hipotezler test edilmiştir Çalışmamız karma araştırma modeliyle hazırlanmış bir saha çalışmasıdır. Çalışma evreni ön lisan ve lisans eğitimine sahip asgari ücretli olarak çalıştıkları halde, çalıştıkları mesleği geçici olarak tanımlayan Z kuşağına mensup iş gücü oluşturmaktadır. Çalışmamızın örneklemi Online anket yöntemiyle ulaşılan 1278 katılımcıdan oluşmaktadır. Örneklem tercihinde bir yaş gurubu meslek türü ve mesleğe ilişkin olumsuz tutum geliştirme koşulu arandığı için tabakalı örneklem yönteminden istifade edilmiştir. Elde edilen bulgular SPSS-24 paket programıyla analiz edilmiştir. Sonuç: Diplomalı Prekarya içerisinde toplumsal yapıyı dönüştürücü özellikte olduğu görülen demografik ve akademik profilin İİBF ve Fen-Edebiyat fakülteleri dışında eğitim almış öğretmen, sağlık personeli ve büro hizmetleri alanında asgari ücret ve altı gelirde çalışan kadın cinsiyetine mensup Prekarya olduğu görülmüştür.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: MALAMAT Özet: Kültürel mirasımız, kimliğimize ulaşmanın anahtarıdır. Yöresel Deyimlerimiz bu anahtarın önemli bir parçasıdır. Bu çalışmada öğrencilerin Türk Dili ve Edebiyatı dersinde Sivas Yöresine ait, unutulmaya yüz tutan deyimleri tanımaları deyimleri eğlenerek, kalıcı şekilde öğrenmeleri hedeflenmiştir. Öncelikle yöresel deyimlerin belirlenmesi için kaynak taraması yapılmıştır. Yüz yirmi yöresel deyimden kırk tanesi projeye seçilmiştir. Her sınıf kademesinden(lise) seçilen öğrencilerden yüz kişilik çalışma grubu oluşturulmuştur. Bu kırk deyim çalışma grubuna anket tekniği ile uygulanmıştır. Öğrencilerin hangi yöresel deyimi bilip bilmedikleri tespit edilmiştir. Ardından öğretilmesi gereken yöresel deyimler belirlenerek" "Malamat" oyunu tasarlanmıştır. Bu oyun, üzerinde Sivas yöresine ait deyimlerin olduğu kırk adet kartela, iki yüz harften oluşan havuz, Malamat-ı Lügat adlı sözlükten ve bilgi kartlarından oluşmaktadır. Oyun tablasından rastgele bir kartela alan öğrencinin amacı o karteladaki yöresel deyimi verilen ipuçlarıyla birlikte en kısa sürede bulmaya çalışmaktır. "Malamat"oyunundan önce ve sonra yapılan değerlendirme sonucunda çalışma grubunun deyimleri bilme oranının farklı olduğu gözlemlenmiştir. Oyundan önce anlamı bilinmeyen yöresel deyimlerin oyundan sonra aktif katılımla, eğlenerek ve kalıcı bir şekilde öğrenildiği tespit edilmiştir. Malamat oyununun öğrencilerde daha kalıcı etki yarattığı ve öğrenmeyi kolaylaştırdığı gözlemlenmiştir. Çalışma sonuçlarına dayanarak "Malamat" oyununun bir de "Mobil Versiyonu" tasarlanmıştır. Sonuç olarak "Malamat" oyununun yöresel deyimlerin içselleştirilmesi ve günlük hayatta kullanılabilmesi açısından fonksiyonel bir yapıda olduğu belirlenmiştir. Kuşaklar arası uçurumun git gide arttığı teknoloji çağında bu proje kültürel mirasın aktarımı noktasında köprü vazifesi görmektedir. Kültürel mirasın tanınması, özümsenmesi ve her türlü etkene rağmen yaşatılması özellikleriyle bu proje alanıyla ilgili büyük bir boşluğu doldurmaktadır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: YAPAY SİNİR AĞLARI İLE SES VERİLERİNDEN DUYGU DURUM ANALİZİ Özet: Dünya genelinde en çok hasara sebep olan ilk yirmi hastalığın beş? tanesi psikiyatrik hastalıklardır. Psikiyatrik hastalıklar akıl ve ruh sağlığında yaşanan bozulmalar nedeniyle oluşan duygu, düşünce ve davranış değişiklikleri olarak tanımlanabilir. Yapılan araştırmalara göre dünyadaki her üç kişiden birinin yaşamları boyunca psikiyatrik bir tanı alacağı belirtilmektedir. Bu hastalıkların maliyetinin küresel boyutta 2030 yılına kadar 6 trilyon ABD dolarına ulaşacağı öngörülmektedir. Psikiyatrik hastalıklar da tanı kişisel bildirime ve klinik görüşe bağlı olarak konulmaktadır. Bu durum tanıyı öznel yargılardan kolayca etkilenir hale getirmektedir. Birey semptomların küçümsenmesi veya abartılması, sosyal damgalanmadan kaçınmak gibi birçok nedenden dolayı objektif olamamaktadır. Bu nedenle uzmanlar tanı koymada ve ayırıcı tanıda, tedavi yanıtının izlenmesinde objektif belirteçlere ihtiyaç duymaktadır. Bu noktada bireyin duygu ve düşüncelerini doğrudan yansıttığı için konuşma belirteç olarak ele alınabilir. Projenin amacı kişilerin duygu durumlarını seslerinden analiz ederek belirli bir olasılık tahmini ortaya koymaktır. Geliştirdiğimiz uygulama ile uzmanlara kişilerin duygu durumları hakkında nesnel bir belirteç oluşturarak pratik bir uygulama oluşturmayı hedeflemekteyiz. Ayrıca projemizi geliştirerek giyilebilir teknolojiye dönüştürmeyi böylece bireylerin günlük hayatlarında belirginleşmeye başlayan semptomları analiz etmek fırsatı sunmayı amaçlamaktayız. Geliştirdiğimiz cihaz hastanın ses verilerini alarak yapay zeka sisteminde duygu durum analizi yapmakta ve bu analizi uzmana göndermektedir. Projemizde hastanın ses verileri ve konuşmaları hastada bulunan cihazda analiz edilmektedir. Böylece kişisel verilerin güvenliği sağlanmaktadır. Uzmana gönderilen veriler sadece hastanın duygu durum değişiminden oluşmaktadır. Projemiz uzmanlara tanıtılmış ve olumlu dönütler alınmıştır. Geliştirme çalışmaları devam etmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: SOSYOLOJİ Proje İsmi: ÇEVRİM İÇİ İTİBARIN İNŞASINDA DİJİTAL AYAK İZİ FARKINDALIĞI Özet: 21.yüzyıl yaşam becerilerinden biri olan dijital ayak izi ve çevrimiçi itibar yönetimi becerisi eksikliği gelecekte ciddi sosyal ve mesleki sonuçlar doğurabilir. Dijital ayak izi farkındalığı gençlerin gelecek kariyerlerinde önemli bir etkiye sahip olduğu bilinen çevrimiçi itibarın inşasında kritik role sahiptir. Bu nedenle bu araştırmanın amacı lise ve üniversite öğrencilerinin çevrimiçi itibar ve dijital ayak izi farkındalıklarının belirlenmesidir. Bu amaç doğrultusunda araştırmada betimsel araştırma türlerinden genel tarama modeli kullanılmıştır. Ayrıca öğrencilerin cinsiyet, yaş, okul türü ve internet kullanım süresi değişkenlerine göre dijital ayak izi farkındalıklarının değişip değişmediğinin açıklanması için nedensel karşılaştırma yöntemine başvurulmuştur. Araştırma 2022-2023 eğitim öğretim yılında lise ve üniversitede öğrenim gören 821 gönüllü öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırma kapsamında "Dijital Ayak İzi Farkındalık" ölçeği ve araştırmacılar tarafından hazırlanan "Çevrimiçi İtibar" anketi kullanılmıştır. Araştırmanın bağımlı değişkenini dijital ayak izi ve çevrim içi itibar farkındalığı, bağımsız değişkenini ise cinsiyet, okul türü, yaş ve internet kullanım süresi oluşturmaktadır. Çalışmada elde edilen veriler öğrencilerin dijital ayak izi farkındalığı cinsiyet, okul türü ve yaş değişkenine göre farklılaşmaktadır ve yaş arttıkça farkındalık artmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre öğrencilerin dijital ayak izlerini en aza indirmeye yönelik gizlilik ayarlarına dikkat ettikleri ancak bunu yaparken beceri, donanım, eğitim gibi varlıklarını yansıtma fırsatlarını kaçırdıklarının farkında olmadıkları söylenebilir. Ayrıca öğrencilerin dijital ortamlarda kendileri ile ilgili hangi bilgileri ön plana çıkarmaları gerektiği konusunda yeterli bilgiye sahip olmadıkları anlaşılmaktadır. Sonuç olarak katılımcıların dijital ayak izlerini yönetme konusunda bir stratejileri olmasına rağmen çevrimiçi itibarın kariyer planlamalarında ki öneminin ve çekici ancak gerçekçi çevrim içi kimlik sürdürmenin gelecekte karşılarına çıkacak fırsatlar üzerindeki etkisinin farkında olmadıkları söylenebilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: İNSANSI ROBOTLARIN VÜCUT ISI YÖNETİMİNDE TERLEME OLAYININ FOTOVOLTAİK PİLLER İLE SAĞLANMASI Özet: Günümüzde robotların insan fizyolojisine benzer şekilde tasarlanmasının başlıca sebeplerinden biri, insan vücut yapı ve mekanizmasını daha iyi anlamaktır. Bu robotlar gelecekte insanların gündelik ya da tehlikeli işleri için tasarlanırken, aynı zamanda otonomi bir sistem olarak da düşünülmektedir. Yapay zeka bağımsızlık kazandığı anda, dış ortam şartlarından da (güneş ışınları ,yağmur, sıcak hava ,?) etkilenecektir. Bu proje, insansı robotların fizyolojik tasarımının gelişimine yöneliktir. Dış ortamda sürekli ultraviyole ışığa maruz kalan robotun, dış yüzeyinin ya da takılan derinin kontrolsüz bir şekilde ısınması ana problemimiz olmuştur. Projede kurulan sistem ile insanın otonom soğutma sistemi olan terleme olayı fotovoltaik güneş piller yardımıyla sağlanmış ve dış yüzey soğuması lokal olarak gerçekleştirilmiştir. Güneş altında yaptığımız ölçümde 3 cc lik damlanın yüzeyde 0,01 °C sıcaklık azalışına sebep olduğunu gördük. Yaptığımız tasarım ile, robotlar terleme gibi fizyolojik olayı, kendi üretecekleri enerji ile taklit edeceklerdir. İnsansı robotlarda kullanılacak olan güneş pilleri tıpkı mitakondri gibi temiz enerji üretim merkezleri olacaklardır. Ayrıca dış soğutma olayını gerçekleştirirken iç soğutma içinde destek sağlayacağımızı düşünmekteyiz.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: OKUL DIŞI ÖĞRENME ORTAMI OLARAK: BURDUR DOĞA TARİHİ MÜZESİ VE SANAL MÜZE UYGULAMASI Özet: Doğa tarihi müzeleri geçmişte yaşamış ve bugün tükenmiş canlı türleri hakkında bilgi vermektedir. Burdur Doğa tarihi müzesinin Sanal Müze uygulaması bulunmamaktadır. Çalışmamızda; okul dışı öğrenme ortamlarından biri olan Burdur Doğa Tarihi Müzesinin sanal ortamda ziyaret edilmesini sağlayabilecek ve bu ortamların artırılmış ve sanal gerçeklik teknolojileri gibi dijital teknolojiler kullanarak zenginleştirilmesine yönelik bir proje tasarlanmıştır. Burdur Doğa Tarihi Müzesinin, dijital teknolojiler kullanılarak 360° Sanal Müze uygulaması oluşturulmuştur. Sanal müze uygulamasına, sanal gerçeklik (VR) gözlüğü uygulaması da eklenmiştir. Sanal müze uygulaması müzeye gelemeyen her bölgeden ziyaretçilerin ve öğrencilerin kullanımına sunulacaktır. Ayrıca bu uygulamanın biyoloji derslerinde; müfredatın içeriğinde bulunan biyoçeşitlilik konusunun kavranması ve yaşanılan bölgedeki nesli tükenen canlıların tanıtılması, ekosistem ve ekolojik denge ile ilgili farkındalığın artması amacıyla bir eğitim materyali olarak kullanılabilir olacağı öngörülmektedir. Doğa Tarihi müzesinin Sanal tur uygulamasını oluşturduktan sonra Sanal Müze uygulamasının biyoloji dersinde etkin kullanımına yönelik biyoloji öğretmenlerinin görüşlerini ve uygulamanın etkinliğini tespit etmek amaçlanmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması modeline göre planlanan araştırmanın çalışma grubunu Burdur ili merkez ilçede görev yapan 15 biyoloji öğretmeni (7 erkek, 8 kadın) oluşturmaktadır. Yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanan veriler betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda araştırmaya katılan öğretmenlerin % 40'ının ilimizde bulunan Burdur Doğa Tarihi müzesine gitmedikleri, %13'ünün ise ilk defa duydukları tespit edilmiştir. Ayrıca öğretmenler okul dışı öğrenme ortamları için maliyet, izin, resmi işlemler ve sorumluluk gerektirdiği için tercih etmediklerini belirtmişlerdir. Sanal Müze uygulamasının zaman ve maliyet açısından avantajlı olduğunu, sınıf ortamında derslerde kullanılabilir olduğunu ve derslerinde uygulayabileceklerini belirtmişlerdir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: 3 BOYUTLU BASKI YÖNTEMİ İLE STYRAX LİQUİDUS KATKILI DİYABETİK YARA ÖRTÜSÜ ÜRETİMİ VE ETKİ MEKANİZMASININ ARAŞTIRILMASI Özet: Günümüzde diyabet hastalığı ve beraberinde getirdiği diyabetik yaralar milyonlarca insanın hayatını olumsuz etkilemektedir. Diyabetik yaralar kolayca enfeksiyon kapmakta ve yaraların iyileşme aşamalarını sekteye uğratmaktadır. Bu tür yaraların tedavisinde yarayı dış etmenlerden koruyan ve yara iyileşimi için uygun ortamı sağlayan yara örtülerinin ve bitkisel kaynaklı özütlerin kullanımı yaygındır. 3 boyutlu baskı yöntemi ile doğal kaynaklı polimerlerden elde edilen yapı iskeleleri cilt yapısına uyumu ve düzenli ilaç salınım potansiyeli ile yara örtüsü araştırmalarında ilgi görmektedir. Çalışmamızda PLA (Polilaktik Asit) ve Kitosan (CS) polimerine farklı oranlarda, sığla ağacından elde edilen Styrax Liquidus eklenerek 3 boyutlu baskı yöntemi ile yara örtüsü kullanımı için yapı iskeleleri elde edilmiştir. Yara iyileşimi üzerindeki etkileri incelenmiştir. Oluşturulan yapı iskelelerinin CCD-1072Sk insan fibroblast hücreleri üzerinde in vitro yara iyileşim ve MTT analizi yapılmış ve antibakteriyel özellikleri incelenmiştir. Yapılan ilaç salınım analizi sonucunda yapı iskelelerinin uzun süreli ve düzenli ilaç salınımı için uygun özellikte olduğu görülmüştür. %1 ve %2 oranında Styrax Liquidus eklenen yapı iskeleleri toksik etki yaratmamıştır ve SEM görüntüleri ve yara iyileşim analizi incelendiğinde hücrelerin üretilen 3 boyutlu yapı iskelelerine yayıldığı ve iskelelere tutunduğu tespit edilmiştir. Yapı iskelelerinin ciltte enfeksiyona sebep olan Staphylococcus aureus bakterisine karşı antimikrobiyel özelliğe sahip olduğu görülmüştür. Bulgular Styrax Liquidus katkılı PLA/CS yapı iskelelerinin diyabetik yaraların tedavisinde yeni bir biyomalzeme olabileceğini göstermiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: YENİ NESİL ELEKTRONİK DEVRE ELEMANI KLOROFİLLİ OPTİK KONDANSATÖR-KLOK Özet: Günümüzde elektronik devre elemanları temelde direnç, kondansatör, diyot ve transistörden oluşmakta ve elektrik, elektronik alanlarında kullanılmaktadır. Yeni gelişen teknolojiler fizik, kimya, biyoloj ve tıp alanında da devre elemanlarının kullanılması gerektiğini ortaya çıkarmıştır. Ancak bu alanda çalışacak devre elemanları yoktur. Araştırmacılar bu konuyu farklı yöntemlerle çözmektedir. Bu bilgiler ışığında elektronik devre elemanlarına farklı bir bakış açısı kazandırmak için fiziksel, kimyasal ve biyolojik etmenler ile katkılanan yeni nesil KLOK sistem tasarlandı. KLOK sistemi ile yeni nesil elektronik devre elemanlarının üretilmesine öncülük etmek ve elektronik devre elemanlarının yeniden sınıflandırılmasını literatüre katmak amaçlandı. Bu amaca yönelik olarak elektronik devre elemanlarının yeniden sınıflandırılmasına bir örnek olması için yeni nesil biyolojik kategoriye ait prototip tasarımı gerçekleştirildi "Klorofilli Optik Kondansatör" tasarımı fotosentezden esinlenerek tasarlanmıştır. Fotosentezde klorofil pigmenti ışığın içindeki fotonu tutmakta ve fotonun elektron koparmasıyla enerji elde etmektedir. Tasarlanan kondansatörde bulunan klorofil pigmenti de fotonu tutmakta ve doğa dostu titanyum dioksit bileşiğinden elektron koparmaktadır. Böylece kondansatörün dolması için gerekli enerjiyi elektrikten değil de ışıktan sağlamaktadır. Projede ıspanak bitkisinden fiziksel, soğuk streat ekstraksiyon ve kolon kromotografisi yöntemleri kullanarak klorofil pigmenti elde edilmiş ve klorofil pigmenti fotokatalizör olarak belirlenen titanyum dioksit üzerine kaplanarak klorofilli titanyum dioksit iletkeni oluşturulmuştur. Oluşturulan iletken alümünyum ile kaplanarak kondansatörün N, kağıt yalıtkan, alüminyum P tabakaları olarak yeni nesil kondansatürün iç tasarımı gerçekleştirilmiştir. Sistemin çalışmasını kontrol etmek için deneyler ve testler yapılmıştır. Yapılan deneyler sonucunda KLOK sisteminin ışık hareketlerine tepki verdiği, sağlıklı bir şekilde çalıştığı görülmüştür. KLOK'un en yüksek verimi 380 ile 440 nanometre dalga boyu aralığında gözlemlenmiştir ve kapasitansı 565 nF olarak ölçülmüştür.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: N BOYUTLU RUBİK KÜP İLE ŞİFRELEME ALGORİTMASI TASARIMI Özet: İletişim insanlığın var oluşundan beri sürekli ve her zamankinden daha fazla gelişerek devam eden bir süreçtir. İletişim esnasında iletilen verinin güvenliği de oldukça önem arz etmektedir. Günümüzde iletişim, akıllı telefonlar, e-postalar, sosyal medya uygulamaları, görüntülü-sesli iletişim araçları vb. gibi çok çeşitli şekillerde ve platformlarda yapılır. Bu iletişimler esnasında aktarılan bilgilerin güvenliğini sağlamak için şifreleme algoritmaları kullanılır. Şifreleme algoritmasının güvenli olması verinin de güvende olduğu anlamına gelir. Projemizde yeni bir şifreleme algoritması geliştirilmiştir. Algoritmanın oluşturulmasında öncelikli ilke "Şifreleme sistemi tüm ayrıntıları ile açığa çıksa bile anahtara sahip olmadan şifresiz veriye ulaşılamaması" olmuştur. Algoritma, verilerin (resim veya metin) yeterli büyüklükteki küp üzerine yerleştirilmesi ve rasgele eksenlerin, rasgele sıralarının, rasgele yönlerde, rasgele defa dönmesi ve bu işlemin yüzlerce defa tekrarlanması ile verilerin şifrelenmesi mantığına dayanan bir algoritmadır. Bunu algoritmayı uygulayabilmek için python programlama dili kullanılmıştır. Hem metin hem de resim üzerinde performans testleri yapılarak kullanışlılığı değerlendirilmiştir. Algoritmanın test edilip yaygınlaştırılması için akıllı telefonlar için bir uygulama geliştirilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: BİR YUDUM NEFES Özet: Doğru nefes kullanımının; insanların yaşam kalitesini arttırarak, fiziksel, zihinsel ve ruhsal açıdan birçok olumlu etkisinin olduğu araştırmalarda yer almaktadır. Bir Yudum Nefes projesi ile, kişiye doğru nefes kullanımının öğretilmesi, böylece tedavi sürecinin hızlandırılması ve ilaç kullanımının azaltılması amaçlanmaktadır. Projede ortaya konulan ürün uzun süredir devam eden bir çalışmanın son aşamasıdır. Çalışmanın önceki versiyonlarında sadece maske kullanılmış ve maske kontrolü el ünitesi ile kablolu bir şekilde gerçekleştirilmiştir. Önceki versiyonu ile 2020 yılında Gaziantep'te düzenlenen Teknofest ve Samsung Geleceğin Mucitleri yarışmalarına katılım gerçekleştirilmiştir (Bağcılar Belediyesi, 2020). Bu projede sunulan versiyonunda ise ürün yazılım ve donanım olarak iki ana başlık altında oluşturulmuş, donanım kablosuz bir şekilde cep telefonu üzerinden kontrol edilmeye başlanmıştır. Donanımdaki bu yeniliğe ek olarak nefes kontrol uygulaması geliştirilmiş olup uygulama tüm nefes kontrol egzersizlerinin gerçekleştirilmesini sağlayacak formata getirilmiştir. Geliştirilen mobil uygulamanın programlanması React Native üzerinden yapılırken, maskenin 3B tasarımı Solidworks kullanılarak tasarlanmış ve 3B yazıcı ile basılarak tamamlanmıştır. Proje kapsamında yapılan literatür taraması sonucunda nefes sorununu yaşayan kişiler psikolojik ve kronik olmak üzere sınıflandırılmıştır. Her iki tedavi programı için mobil uygulamanın veri tabanında; bireyin egzersiz tekrar durumları, süreleri, atak sıklıkları ve atak süreleri, hasta tedavi tipine uygun olacak şekilde kaydedilmektedir. Kayıtlı veriler hekime ve hastaya gelişim grafikleri şeklinde rapor edilmektedir. Tasarlanan maskenin, testlerinde maske başarılı şekilde bluetooth bağlantısını gerçekleştirmiş, ağız ve burun kanallarını aynı anda açma-kapatma ve yalnızca burun kanalını aktifleştirme basamaklarını tamamlamıştır. Nefes hava akış hız değerlerinin ölçümünün yapıldığı deneysel çalışmada, maskenin hava akış kanallarının etkili bir solunum için yeterli olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: ELEKTRİKLİ ARAÇLAR İÇİN EN UYGUN YOLU BULAN BİR ROTALAMA ALGORİTMASI Özet: Günümüzde, birçok nedenden dolayı, fosil yakıtlı araçların hükmü azalmaktadır. Buna karşın elektrikli araçların (EA) sayıları hızla artmaktadır. Ancak, hâlihazırda şarj istasyonlarının sayısının yeterli olmayışı, şarj süresinin zaman alması ve şarj kapasitesinin sınırlı olması nedeniyle, özellikle uzun mesafe yolculuklarda şarj istasyonlarının konumlarına göre araç rotası belirlemeye ihtiyaç duyulmaktadır. Bu projede, şarj kapasitesinin seyahat edilecek mesafeden az olduğu durumlarda çizge teorisi ve matrisler kullanılarak en uygun rotayı bulan bir algoritma geliştirilmiştir. Geliştirilen ilk uygulamada, minimum sayıda uğranması gereken şarj istasyonu sayısı hesaplanmakta ve bu sayıda istasyona uğrayan alternatif yollar arasında en kısa olanı seçilmektedir. Türkiye haritası bir çizge olarak modellenmiş ve her şehir bir düğüm olarak ele alınmıştır. Konunun uzmanı kişilerle görüşmeler yapılmıştır. Bu görüşmeler neticesinde aracın rota boyunca iniş ve çıkışlarda harcayacağı enerjinin ve menzilin değişebileceği bilgisine ulaşılmıştır. Devamında bu konuda yapılan araştırmalar incelenmiş ve sonuçta yükseklik farkına göre enerjiyi hesaplayan formül projeye eklenmiştir. Türkiye'deki "şehirlerarası rakım farkları matrisi" kullanılarak elektrik tüketim miktarı hesaplanmıştır. Girilen başlangıç noktası, bitiş noktası ve araç şarj kapasitesi bilgisine göre rota oluşturulmuştur. Elde edilen rota "Google Maps" üzerinden kullanıcıya sunulmuştur. Böylece, uygulama üzerinde kullanıcının isteğine göre hem en kısa yol çözümü hem de en az elektrik harcayan, yani en az maliyetli rota, hesaplanabilmektedir. Sonuç olarak geliştirdiğim yazılım, ekranda aracın izlemesi gereken rotayı, aracın hangi istasyonlarda şarj edilmesi gerektiğini, şarj istasyonları arasının ve gidilecek şehirlerarasındaki mesafenin kaç kilometre olduğunu göstermektedir. Elde edilen sonuçlar, benzer bir amaçla kurulmuş "evnavigation.com" adresindeki yazılımın sonuçlarıyla kıyaslanmış, tüm denemelerde aynı veya daha iyi sonuçların elde edildiği gözlenmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: LİSE ÖĞRENCİLERİNDE SPORU BIRAKMANIN VE DEVAM ETMENİN NEDENLERİ VE AKADEMİK BAŞARIYA ETKİSİ Özet: Bu çalışma, lise öğrencilerinde spor yapmayı bırakmanın ve devam etmenin nedenlerinin tespit edilmesi, sporu bırakmanın ve özellikle sınav kaygısı gibi nedenlerle sporu bırakmanın akademik başarıya etkisinin incelenmesi ile sporu bırakmış ve spor yapmaya devam eden on ve on birinci sınıf lise öğrencilerinin akademik hedef yönelimlerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışmamızda, Ankara'daki bir lisenin aktif spora devam eden (50) ve bir önceki yıl sporu bırakmış (50) olan 100 tane öğrencisi araştırma grubunu oluşturmuştur. İki gruptaki öğrencilerin kişisel özellikleri, spora devam etme ve bırakma nedenleri, akademik hedef yönelimleri ve 2021-2022 ve 2022-2023 dönemlerindeki birinci sınavlarına ait ders notlarının ortalamaları anket yöntemiyle derlenmiştir. Sıklık sırasına göre, aktif spora devam etme açısından "sağlığı koruma/güçlendirme", "yüksek yetenek algısı", "prestij/tanınma" ve "yarışmadan hoşlanma/zevk alma"; sporu bırakma açısından "sınavlara hazırlık" ve "ilgi/istekte azalma" öncelikli nedenler olarak saptanmıştır. Öğrencinin not ortalamasındaki iki eğitim dönemi arasında % olarak saptanan değişim, t-test ile karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir. Aktif sporu bırakan öğrenciler ile iki grup öğrenci; sporu herhangi bir sebep dolayısı ile bırakanlar ve akademik kaygılar dolayısı ile bırakanlar karşılaştırıldığında ders notlarındaki değişim oranları arasında anlamlı bir fark saptanmamıştır. Öte yandan sporu sınav kaygısıyla bırakan 34 öğrencinin notlarının değişim oranı başka nedenlerle sporu bırakan 16 öğrencinin notlarının değişim oranına göre anlamlı biçimde yüksek olduğu tespit edilmiştir. İki grubun akademik hedef yönelimleri incelendiğinde; sporu bırakan öğrencilerin ustalık, performans, yaklaşma, kaçınma ve toplam hedeflerinin anlamlı olarak daha yüksek olduğu saptanmış, sporu sınav kaygısıyla bırakan öğrencilerin ise ustalık, performans ve kaçınma hedeflerinin spora devam eden öğrencilere kıyasla anlamlı biçimde daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: EDEBİ MAGAZİN DERGİSİ İLE SANATÇILARIMIZI TANIYALIM Özet: Türk dili ve edebiyatı ders içeriği ele alındığında düşünmenin yanında çoğunlukla ezber yeteneği gerektirdiğini görüyoruz. Bununla birlikte aslında yıllara bölündüğünde bile öğrenci açısından ön yargı oluşturabilecek bir yoğunluğa sahip olduğu görülmektedir. Üstelik yeni kuşak öğrencilerin kısa algı kapasitesine neden olan sosyal medya içeriklerine alışkanlığı, uzun edebiyat bilgilerini öğrenmede zorluk yaşatmaktadır. Bunun sonucunda edebiyat bilgilerinin eğitimci tarafından ilgi çekici hale getirilerek öğrenciye ulaşması sağlanabilir. Bilginin hafızada uzun süreli tutulmasından da önce ilgi çekmesi amacıyla görsellere ve ilgi çeken başlıklara yer verilebilir.Uzun, detaylı bilgilerden önce daha kısa ve öz bilgilerle öğrenci konu detayına hazırlanabilir. Amacımız, öğrencide birden "çok bilgi, yoğun bilgi, ezberlemesi zor bilgi" algısı oluşmadan konunun genel hatlarını vermek. Sonrasında ise detaylarla kalıcılığı sağlamaktır. Bunun için bir magazin dergisi tasarlanmasına karar verilmiştir. Proje amaç ve araştırma süreçlerinden sonra projede bulunması planlanan bilgilerin ?önceden- sınanması amacıyla sorular hazırlanmıştır. Hazırlanan sorular 12. Sınıf öğrencilerine yazılı sınav halinde verilmiştir. Daha sonra hazırlanan derginin bir kopyası aynı öğrencilere verilerek incelemeleri sağlanmıştır. Dergi incelemesi için verilen sürenin sonunda aynı sınav soruları tekrar verilmiştir. Böylelikle dergi incelenmeden önceki ve incelendikten sonraki sonuçlar değerlendirilmek istenmiştir. Sonuçlar değerlendirildiğinde dergi ile öğrenmenin daha başarılı, eğlenceli ve ilgi çekici olduğu gözlenmiştir. Bir magazin haberi gibi sunulan başlıklar öğrencide "zor bilgi, fazla terim" gibi algılarını oluşturmadan öğrencinin direkt olarak konuya odaklanmasını sağlamıştır. Böylelikle edebiyat öğretiminde yaşanan sorunların bu yöntemle önüne geçilebileceği görülmüştür.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: MATHVERSE Özet: Bu araştırmada, 9. Sınıf matematik dersi Mantık konusu kazanımlarına yönelik metaverse dünyasında dijital öğrenme ortamı "Mathverse" uygulamasının tasarlanması ve öğrenciler üzerinde etki düzeyinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında nicel araştırma desenlerinden ön test - son test deney ve kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Çalışma grubu 2022-2023 eğitim öğretim yılında 9. sınıfta öğrenim gören 40 deney ve 40 kontrol grubu olmak üzere 80 öğrencinin gönüllü katılımıyla oluşmaktadır. Çalışma grubu belirlenirken amaçsal örnekleme yöntemlerinden, ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Deney grubundaki öğrencilere Mathverse uygulaması ile altı hafta boyunca mantık alt öğrenme alanı kazanımlarına dayalı teknoloji destekli matematik öğretim gerçekleştirilirken, kontrol grubunda geleneksel öğretimine müdahale edilmemiştir. Çalışmanın etkisini belirlemek için araştırmanın başında ve sonunda "Matematik ve Teknoloji Tutum Ölçeği", "Matematik Motivasyon Ölçeği" ve "Matematik Başarı Testi" ön test - son test olarak uygulanmıştır. Verilerin analizinde, test puanları normal dağılım gösterdiği için SPSS 25.0 istatistik programında yer alan parametrik t-testi kullanılmıştır. Bulgular incelendiğinde deney grubu öğrencilerinin matematik öğreniminde teknoloji kullanımına ilişkin tutum değerleri, matematik dersine yönelik motivasyon düzeyleri ve mantık öğrenme alanına ilişkin akademik başarı puanlarının son test puanlarına göre istatiksel olarak anlamlı farklılık oluştuğu görülmüştür. Literatür incelendiğinde, matematik dersi mantık kazanımlarını temel alan genişletilmiş gerçeklik alanı metaverse teknolojisi ile düzenlenen öğretim tasarımı ve uygulamalarına rastlanmamaktadır. Bu nedenle araştırma kapsamında tasarlanan Mathverse uygulamasının ve araştırma sonuçlarının ilgili alana yenilikçi ve yaratıcı bir uygulama olarak katkı sağlaması hedeflenmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: GELENEKSEL GAZİANTEP EVLERİNDE KUŞ TAĞALARI: BİÇİM VE AYDINLANMA Özet: Araştırmanın temel amacı, Gaziantep'in; geleneksel evlerinin günümüze ulaşan karakteristik bir parçası "Kuş Tağa'larını" tespit etmek, incelemek, farkındalık oluşturmak, envanterlerinin çıkarılarak kayıt altına alınmasını ve kültürel sürdürebilirliğini sağlamaktır. Aynı zamanda araştırma için belirlenen diğer amaç ise kuş tağalarının, geleneksel Gaziantep evlerinin iç mekânlarının, doğal aydınlatma ışığına ne ölçüde etki ettiğinin hesaplandığı bir uygulama yapılarak elde edilen veriler neticesinde, kuş tağaları ışığının geleneksel Gaziantep evi odalarının doğal aydınlatmasına etkisini incelemektir. Projemiz tarihi farklı disiplinlerle buluşturan, kapsamlı bir çalışmadır. Araştırmada karma araştırma yaklaşımlarından eşzamanlı tasarım deseni (convergent/concurrent design) kullanılmış olup, nitel veriler gözlem, görüşme, doküman analizi ve saha araştırması gibi nitel veri toplama yöntemleri aracılığıyla elde edilmiştir. Sahada fotoğraflar çekilirken "Belgesel Fotoğrafçılık Tekniği" de kullanılmıştır. Nicel veriler ise Vernier LabQuest 2 aydınlık ölçer ile yapılan ölçümleme yöntemi ile elde edilmiştir. Ölçme ve simülasyon verilerinin analizinde korelasyon araştırma tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmamızda kuş tağaları prototip üretimi için üç boyutlu baskı tekniği, kuş tağalarının yerlerinin belirtildiği "Kuş Tağaları Haritası" yapımında ise illüstrasyon tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmamızda, geleneksel 14 evde yer alan kuş tağaları incelenmiştir. Literatür ve saha araştırmamız sonucunda kuş tağaları biçim özelliklerine göre 11 çeşit olarak sınıflandırılmıştır. Üçlü yapraklı yonca biçimi ise literatür araştırmaları sırasında hiçbir kaynakta yer almadığı tespit edilmiş ve literatüre kazandırılmıştır. Araştırmada yapılan uygulamada ele alınan dört geleneksel evde ölçüm sonuçları ile aydınlatma simülasyon programı hesap sonuçları karşılaştırılmış, ölçüm değerlerinde simülasyon değerlerine yüksek oranda yaklaşıldığı saptanmıştır. Bu araştırmadan elde edilen bulgular sınırlı olsa da geleneksel yapılardaki kuş tağalarının geleneksel evlerin doğal aydınlatmalarına etkisinin yeterli düzeyde olduğu saptanmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: KANTARON, ÇAY AĞACI , PAPATYA VE MAYDANOZ TOHUMU YAĞLARININ ACANTHAMOEBA TROFOZOİTLERİ ÜZERİNE ETKİSİ Özet: Pandemi sürecinde mikroorganizmaların ve virüslerin canlı sağlığı üzerindeki etkisini gördük. Bizim için çok kötü bir deneyimdi ama olumsuzluklardan ders çıkarabilmemiz gerekiyor. Erken önlem alabilmenin, bilinçli olanın ne kadar önemli olduğunu anladım. Çalışmamda çok önemli sağlık sorunları oluşturabilen Acanthamoeba cinsi amiplerden nasıl korunabileceğimizi ve baş edebileceğimiz ile ilgili çalışma yapmaya karar verdim. Bu çalışmamda hem toplumu bilinçlendirmeyi hem de acanthamoeba cinsi amiplerle nasıl baş edebileceğimizi amaçladım. Araştırmada Acanthamoeba keratitli hastanın korneasından izole edilen Acanthamoeba 2HH suşu kullanılmış. Amip üremesi günlük olarak ışık ve inverted mikroskobunda takip edilmiştir. Aksenik kültürlerde üretilen amipler, sayısı 1x105 amip/mL olacak şekilde steril şartlarda 24 kuyucuklu steril hücre kültürü kaplarına aktarıldı. Kantaron, çay ağacı, papatya ve maydanoz tohumu yağlarından 500'er µl amipler üzerine eklendi. Yağlar, GMP depo ve ISO 9001 kalite belgeli firmadan temin edilmiştir. Konrol grubundaki amipler besiyeri (PPYG) içerisinde inkübe edildi. Yirmi dördüncü saatte, inkübe edilen (25o C'de) plaklarda bulunan, yağlarla muamele edilen kuyucuklardanki amiplerden 50'şer mikrolitre alınarak 50 µl metilen mavisi ile karıştırıldı. Vital bir boya olan metilen mavisi ölü amipleri boyarken canlı olan amipler boyanmadı. Bu şekilde ölü-canlı amip sayısı thoma lamında sayılarak belirlendi. Deneyler her bir yağ için dört tekrarlı yapıldı ve bu sayımların ortalamaları alındı. 24. saatte deney gruplarındaki ölü trofozoit sayıları kontrol grubunda bulunan trofozoitlerle kıyaslandığında kantaron yağına maruz kalan amip trofozoitlerinin %92'sinin öldüğü tespit edildi. Çay ağacı yağı %66, papatya yağı %51 ve maydanoz tohumu yağı ise % 33 oranında amip trofozoitlerini öldürdüğü tespit edildi. Araştırma sonuçlarımıza göre en yüksek anti amebosidal etkiyi kantaron yağı gösterdi.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: MODERN ZAMAN MASALLARI Özet: Masallar en kadim sözlü edebiyat ürünleridir. Geçmişten günümüze kadar ulaşan milletlerin hayal ve düşünce dünyasını yansıtan çocuklar başta olmak üzere her yaş grubuna hitap eden eğlenceli ve eğitici anonim halk edebiyatı ürünleridir. Asırlarca halkın ortak kültüründen beslenmiş, gelişmiş, olgunlaşmış olan masallar gerçek ile hayal dünyası arasında bir bağ olmuş, iyiyi doğruyu öğretmek adına çok güzel bir eğitim aracı olmuştur. Ayrıca kuşaklar arasında kültürel aktarım da yine masallar aracılığıyla gerçekleştirilmektedir. Bu masalların bazıları derlenmiş yazıya aktarılmış, bazıları unutulmuş, bazıları da hala sözlü kültürde varlığını devam ettirmektedir. Ancak yazılı edebiyat ile birlikte masal türünün yerini farklı türler almış yeni masallar oluşmamıştır. Biz de bu çalışmamızda masal türünün gelişimine ve sürekliliğine katkı sağlamak için kültürümüzdeki masallardan yola çıkarak bazı masalları günümüze uyarlamaya bazılarından da ilham alıp yeni masallar kurgulamaya çalıştık. Özellikle 9. ve 10. sınıflarda bu türün özellikleri, kültürümüze katkıları anlatıldıktan sonra modern masal örneği olacak bir masal okuduk. Bu masal örneği gibi günümüzü anlatan, gelecek nesillere de bizden bir miras olabilecek bir masal yazmalarını istedik. Bu masalların bazılarının konusu, bazılarının kahramanları, bazılarının tekerlemelerini seçip modern zaman masal niteliğinde masallar oluşturmaya çalıştık.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: COĞRAFYA Proje İsmi: DİJİAL ÇAĞDA OYUNLARLA COĞRAFYA Özet: 20. yüzyıl insanlık tarihinde benzeri görülmemiş gelişmelerle başka bir dönemin kapılarını açmıştır. Bu dönemde elde edilen deneyimler, 21. yüzyıla her anlamda hazırlıklı olma, hızlı karar verme, mekân-insan ilişkisinde yeniliklere uyum sağlama zorunluluğunu beraberinde getirmiştir. Yüzyıl önce insanların hayal dahi edemediği şeyler hayata geçmiştir.. Teknolojik gelişmeler, dijital çağı zorunlu kılmış ve bireylerin dijital yaşamda varlıklarını sürdürmelerini zorunlu hâle getirmiştir. Geleceğe hazırlanmak, eğitimin de yeniçağın gereklerine uygun şekilde dönüşümü çalışmalarını yapmakla mümkün olacaktır. Çağdaş ülkelerdeki gelişmelerle rekabet edebilecek bireyleri yetiştirmek için eğitimde farklı, vizyoner, uygulanabilir, yenilenebilir, sürdürülebilir yaklaşımlara ihtiyacı vardır. Projemizin amacı, eğitimin ana ögesini oluşturan öğrencilerin eğitimin geleceği, çağa uygunluğu ve gençlerin fazlaca zaman geçirdiği oyun konseptinin coğrafya eğitimine uyarlayarak, öğrenci merkezli yapılandırmacı eğitim sisteminin örneğini vermektir. Projemizin oyunun benzerinin bulunmaması, öğrenciyi araştırma yaparak farklı disiplinleri bir arada kullanmayı sağlaması, hem oyunu tasarlayanların hem de kullanıcıların aktif ve kalıcı öğrenmesine imkân vermesidir. Bu çalışma, harita kullanımına dayalı bilgisayar oyunu olup MEB kazanımlarının gerçekleştirilmesine yönelik, coğrafya eğitiminin toplum genelinde kullanılabilecek hale gelmesine örnektir. Animasyonlar, çeşitli görsel malzemeler, değerlendirme bölümü ve ilgili linklere bağlana bilme özellikleri ile desteklenmiş bir tasarımın coğrafya eğitiminde kullanımı ve orta öğretim düzeyindeki öğrencilerin başarısına katkı sağlamak amaçlanmıştır. Farklı ülkelerin coğrafya eğitimleri de araştırılarak ülkemizdeki coğrafya eğitiminin geleceğe hazırlanması konusunda Dünya ile entegrasyonu konusunda olumlu örneklere ulaşmak hedeflenmiştir. Geliştirmiş olduğumuz coğrafya oyunu, farklı oyun teknikleri kullanılarak, farklı coğrafya alanlarında CBS verilerini de kullanarak geliştirilebilecek şekilde, öğrenciyi aktif hale getiren, uygulayan ve sonuçları değerlendirerek coğrafi bilginin yaşamsal becerilere dönüşmesi hedeflenmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: AKILLI DEPREM ÇANTASI Özet: Kutlu Ünal S.(2019) tarafından yapılan araştırma sonucunda Türk halkının %67lik kısmının deprem konusunda kaderci bir yaklaşıma sahip olduğu görülmüştür. Deprem öncesi hazırlık konusunda büyük eksikliklerin olduğu ve deprem esnası ile sonrasında yapılması gereken davranışların çoğunun yapılmadığı tespit edilmiştir. İnsan hatalarından kaynaklı oluşan balkondan atlamalar, koşarken yaralanmalar, eşyaların devrilmeleri, evlerde çıkan yangınlar, su baskınları ve elektrik kaçaklarının da ölüm ve yaralanmalara yol açtığı aşikardır. Özellikle büyük Richter ölçekli depremler esnasında deprem konusunda eğitim almış insanların dahi ne yapmaları gerektiğine karar veremedikleri, çoğu insanın ikilemler içinde kaldığı için mantıklı davranamadığı, ev dışına hazırlıksız çıktığı tespit edilmiştir. Biz de proje ekibimiz olarak deprem esnasında ve sonrasında depremzedelerin bulunduğu mekanının güvenliğini sağlayan ve panik halde bulunan insanları yönlendiren bir sistem oluşturmak için yola çıktık. Akıllı deprem çantasının içindeki batarya, Arduino kart ve sensörleri sayesinde evdeki doğalgaz sızıntısı, elektrik kaçağı, su borularında patlama gibi tehlikeleri önleyecek, afetzedeyi yönlendirmek için sesli mesajlar verecek ve çıkış yolunu aydınlatacaktır. Taşınabilir olduğu için ev dışında da yönlendirme, aydınlatma ve yardımlarına devam edecektir. Akıllı deprem çantası, gerekli yerlere yardım mesajı atabilecek ve gerektiğinde GPRS aracılığı ile yeri tespit edilebilecektir. 72 saat boyunca afetzedenin ihtiyaçlarını karşılayacak ve paniği azaltacaktır. Akıllı deprem çantasını akıllı ev sistemlerinden üstün tutan tarafı, sistemi yanımıza alabilmemiz ve bu sayede çantanın her türlü işlevinden 72 saat boyunca yararlanabilmemizdir. Akıllı deprem çantamızı diğer deprem çantalarından ayıran en önemli özellik ise içerisine yerleştirdiğimiz beyin sayesinde deprem esnasında ve sonrasında insanları yönlendirmesi, insan kaynaklı hataları en aza indirmesidir. Kısacası deprem anında çantamız, pasif konumdan aktif bir konuma gelmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: DİYAMANYETİZMA VE ROBOTİK TABANLI ALTERNATİF GRAFEN SENTEZİ YÖNTEMİ Özet: Geleceğin süper-materyali grafen, yaklaşık 20 yıldır bilim gündeminde ve teknolojide büyük umutlar vaat etmektedir. 2010 yılında Andre Geim ve Kostya Novoselov o zamana kadar izole şekilde incelenmemiş iki boyutlu malzeme grafen ile ilgili çığır açan deneyleri nedeniyle Nobel Fizik ödülüne layık görülmüştür. Faaliyet alanı; pillerden, transistörlere, kaplamalara, elektroniğe, özel iletkenlere, sağlık teknolojilerine, arıtım sistemlerine ve daha birçok sektöre uzanan materyalin, yüksek maliyetli ve toplu üretime yeterince yatkın olmayan üretim yöntemleri sebebiyle aktif olarak kullanıldığı ve günlük hayata karışmış teknolojilerine nadiren rast gelinmektedir. Projede bu problemi referans alarak mümkün olan en az kimyasal kullanımı ve bütçeyle kaliteli grafeni üretmenin seri üretime elverişli metotlarını aranmıştır. Üç boyutlu yazıcı benzeri bir iskelete sahip, çeşitli sensörler, lazer, tutucu-yapışkan yüzey ve güçlü bir elektromıknatıstan oluşan fabrika robotu, pirolitik grafitin diyamanyetik özelliğinin manipüle edilmesi yoluyla fiziksel yöntemlerle büyük çaplı grafen üretim olanağı sağlayacağı şekilde tasarlanmıştır. Fabrika robotu ek olarak makine öğrenmesi algoritmalarıyla desteklenmiştir. Ham madde pirolitik grafitin diyamanyetik potansiyeli mıknatıslarla ölçülmüştür. Kurulan prototipte başlıca robot kol, yapışkan yüzey ve elektronik kart kullanılarak yöntemin mekanik uygulanabilirliği test edilmiştir. Prototip üzerinde yapılan gözlemlerde yöntemin mekanik uygulamasında dezavantaj oluşturabilecek faktörler kaydedilmiştir. Elde edilen veriler ışığında mekanik sistemin uygulanabilir olduğu, güçlü bir diyamanyetik olduğu anlaşılan pirolitik grafitin ise süper iletken türü elektromıknatıslarla grafen katmanları arası zayıf bağların kırılmasında rol alabileceği sonuçlarına ulaşılmıştır. Son aşamada yapılan maliyet hesabı ve uygulanabilirlik değerlendirmesi sonucunda tasarlanan yöntemin maliyet, sürdürülebilirlik, çevrecilik, seri üretime elverişlilik konularında yüksek AR-GE potansiyeli barındıran hedefe yönelik çözüm önerileri sunduğu sonucuna varılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: TEKNOLOJİNİN PENCERESİNDEN TÜRK MİTOLOJİSİ( DİJİMİTO- TÜRK) Özet: Mit, yaşandıkları dönemde kutsal ve gerçek olarak kabul edilen, insanların her dönem için kendilerini ve evreni tanımak için sorduğu neden ve nasıl sorularına dönemin şartlarına göre verdiği cevaptır. Türk mitolojisi milli kültürümüzü yansıtması açısından oldukça önemlidir. Millî kültür bir millete kimlik kazandıran, diğer milletlerle farkı belirlemeye yarayan önemli bir öğedir. Milli kültürüne sahip çıkan toplumlar her türlü zorluğa karşı varlıklarını sürdürmeye devam ederler ve güçlü olurlar. Türk mitolojisi Türklerin binlerce yıllık birikimlerini yansıtmakla birlikte toplumumuzun ortak bilincini yansıtır. Bu bağlamda gençlerimizin kendi kültürlerine ait mitolojiyi tanımalarını sağlamak için çalışmalar yapılmalıdır. Gençler başka kültürlerin mitolojisi hakkında oldukça fazla bilgi sahibi iken kendi kültürlerine ait mitolojiyi yeteri kadar bilmemektedirler. Batı dünyası sinema, kitap, oyun, reklam ve dizilerde mitlerden olabildiğince faydalanmakta ve bunu yaparken kendi kültürünün sahip olduğu mitolojik unsurlardan yararlanmaktadır. Gençlerimiz bu dizi, kitap, oyun ve filmlerin etkisiyle batı mitolojisi hakkında oldukça fazla bilgiye sahipken kendi kültürlerine ait mitolojiyi anlatan yeterli çalışma olmamasından dolayı tanımamakta ve farklı kültürlerin mitolojik unsurlarından etkilenmektedir. Oysaki bizim sahip olduğumuz mitoloji kitap, oyun, sinema ve dizileri besleyecek kadar zengin öğelere sahiptir. Gençlerin Türk mitolojisi hakkında bilgi düzeyini ölçmek için Giresun Fen Lisesi 9. ve 10.sınıf öğrencilerine kendi hazırladığımız 8 soruluk anketi uyguladık. Ön test sonucu öğrencilerimizin yeterli derecede bilgi sahibi olmadığını gördük. Cospace edu programı kullanılarak tasarlanan 3D sanal dijital oyun uygulaması ve ardından dijital çizim ile hazırlanan öykü çalışmasının sunumu yapılmıştır. Uygulamalar sonucu değerlendirilerek verilere ulaşılmıştır. Bu çalışmalar sonunda öğrencilerin bilgi düzeylerinde ciddi derecede artış olduğu gözlenmiştir. Ayrıca çalışmalarımızı içeren web sitesi tasarlanmış ve kullanıma açılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: PSİKOLOJİ Proje İsmi: BİLİNÇLİ TÜKETİM YOLUNDA PSİKOLOJİK BİR YAKLAŞIM: DİDEROT ETKİSİ, SEMBOLİK TÜKETİM VE PRESTİJ DUYARLILIĞI Özet: Endüstriyel üretimin dünya ekonomisini belirlediği günümüzde pazar sürdürebilirliği için insanlarda tüketim kültürü yerleştirilmektedir. Dünya kaynaklarının sınırsız olmadığını ve yalnız olmadığımızı, kuşun, ağacın, kaplumbağanın da yaşam hakkı olduğunu düşünecek olursak tüketim davranışlarında sorumluluk almanın lüks olmadığını fark edebiliriz. İnsanlara kendilerini kral ve kraliçeler gibi hissettirerek gerçekleştirilen tüketim kültürü, üreticinin pazar olgusundaki çekirdek olan insan ve insan psikolojisiyle yakından ilişkilidir. Pazarlama sektörü insan psikolojisi üzerine yaptığı araştırmalarla tüketiciye ulaştırmada çok yönlü stratejiler uygulamaktadır. Araştırmada temel amacımız ortaöğretim öğrencilerinin psikolojik temelli tüketim alışkanlıklarını diderot etkisi, sembolik tüketim, prestij duyarlılığı, bütüncül düşünme kavramları çerçevesinde tespit ve farkındalık eğitimleriyle bilinçli, sorumlu tüketim davranışları kazanmalarını sağlamaktır. Karma modelin kullanıldığı araştırmamızda 148 ortaöğretim öğrencisinin anket verileri SPSS 22 programında analiz edilmiştir. Ortalama puan, korelasyon ve regresyon testleri yapılmıştır. Ayrıca 20 kişilik öğrenci gurubuyla yapılan "Tüketici Eğitim Programı" (TEB) kapsamında veri toplanmış ve farkındalık eğitimi gerçekleştirilmiştir. Anket sonuçlarında öğrencilerin sembolik tüketim puan ortalamasının 3.25 ±0,67'yle ortanın biraz üzerinde sembolik tüketim davranışı sergilediklerine işaret etmektedir. Diderot etkisinin tüketim davranışlarına etkisi çok az düzeydedir (1,95 ±0,80). Prestij duyarlılığı ortalamanın altındadır (2,33±0,07). Etkinlik gurubuyla yapılan çalışmalarda yaşamlarında diderot etkisi, prestij duyarlılığı ve sembolik tüketimin daha yüksek olduğu görülmüştür. Öğrencilerin %70'i eğitim öncesi kendilerini bilinçli tüketici olarak tanımlarken sonrasında %85'i aslında bilinçli tüketici olmadıklarını fark etmişler, konuya daha hassas yaklaşacaklarını belirtmişlerdir. Sonuç olarak tüketim davranışlarımızı şekillendirirken sunulanı oburca tüketmektense bireysel, toplumsal, ekosistem adına farkında olmaya ihtiyaç duyulmaktadır. Tüketim alışkanlıktır ve küçük yaşlarda başlayan alışkanlıklardan vazgeçilmesi daha zordur. Bu bağlamda psikolojimize yönelik tüketim propagandalarında dikkatli olmak, bilinçli tüketici davranışları kazanmak gereklidir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: İKİ FARKLI DALGA BOYUNDA EMİSYON YAPAN LED KULLANARAK DİŞ ÇÜRÜKLERİNİN TEŞHİSİ Özet: Diş çürüğü; birçok faktörün rol oynadığı, insanları hayatları boyunca etkileyen, sık görülen ve önlenebilir bir hastalıktır. Dişe gönderilen ışık saçılmaya ve absorpsiyona uğrar saçılan ışığın bir kısmı dişin aynı yüzeyinden geri çıkar. Buna ışığın diffüs geri yansıması diyoruz. Işığın diş içinde saçılması ve yön değiştirmesi dişin fiziksel özelliklerine bağlıdır. Işığın diş içinde absorplanması ise biyokimyasal yapısına bağlıdır. Dişin çürük olan bölgesinde siyahlaşmanın olması, ışığın dişin sağlam ve çürük olan bölgelerinde absorpsiyonunu değiştirmektedir. Işığın dişin sağlam ve çürük olan bölgelerinde absorpsiyonunun değişiminden faydalanarak optik bir cihaz geliştirip dişin çürük bölgesini belirlemeyi amaçlamaktayız. Cihazımız gövde ve prop olmak üzere iki ana parçadan oluşmaktadır. Cihazın gövde kısmı; mikrodenetleyici, 465 nm ve 800 nm'de emisyon yapan iki LED, LED sürücü devresi, bir fotodiyot ve bir ekrandan oluşmaktadır. Probumuz; bir çelik tüp ve içindeki üç adet fiber optik kablodan oluşmaktadır. İki fiber optik kablo LED ışıklarını dişe iletirken üçüncü fiber optik kablo ise dişten geri yansıyan ışığı toplayarak fotodiyot üzerine düşürmektedir. Dişin içinde saçılmaya uğrayan ve aynı yüzeyden çıkan ışığın bir kısmı üçüncü fiber optik kablo tarafından toplanmakta olup şiddeti ışığın diş içindeki absorpsiyonuna bağlı olarak değişmektedir. Dalga boyu 465 nm ve 800 nm olan ışığın dişin sağlam ve çürük bölgelerindeki absorpsiyonun farklı olmasından dolayı ölçülen şiddetlerinin oranını, I(800)/I(465), dişin çürük bölgesini belirlemek için kullandık. Çürük bölgesi olan beş adet diş ile tamamen sağlam olan beş adet çocuk dişi üzerinde ölçümler alındı ve çürük bölgenin belirlenebildiği oran parametresi I(800)/I(465) kullanılarak gösterildi. Cihaz düşük maliyetli, kullanımı kolay olup hastaya zarar vermez.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: TAŞINABİLİR HAVA KALİTESİ ÖLÇÜM MODÜLÜ (AİRQ-M) Özet: Uluslararası araştırmalar iç ve dış ortam hava kirliliğinin ölümcül sağlık riskleri arasında dördüncü sırada olduğunu göstermektedir. Riskler bebekler, çocuklar ve kronik solunum yolu hastalığı olan insanlar için daha yüksektir. Uzun dönem hava kirliliğine maruz kalan kişilerinse solunum, kalp damar sistemi hastalıkları, kanser ve diyabet gibi kronik hastalıklara veya akut viral enfeksiyonlara yakalanma risklerinin arttığı gösterilmiştir. Ayrıca 2020 yılında başlayan pandemide sürecinde yapılan bilimsel çalışmalarda hava kirliliğinin COVID-19 virüsüne yakalanma riskini yükselttiği belirlenmiştir. Aynı araştırmalarda hava kirliliğine karşı alınacak tedbirlerin neredeyse tamamın devletlerin yapabileceği düzeyde olduğu, kişilerin yapabileceklerinin bu ortamlardan uzaklaşmak olabileceği belirtilmektedir. Projede insanların yanlarında taşıyabileceği boyutlarda, hava kalitesini ölçen bir cihaz yapılmıştır. Ölçülen veriler 10 µm altı parçacık yoğunluğu, toplam Uçucu Organik Bileşikler, CO ve CO2 konsantrasyonları, sıcaklık, nem, hava basıncıdır. Projenin işlevsel ve düşük maliyetli tutulması hedeflenmiştir. Cihaz iki üniteden oluşmaktadır, Taşınabilir Ölçüm Modülü (TÖM) ve Priz Modülü (PrMd). Modüller aralarında wifi ile haberleşmektedir. İstenildiğinde, alarm seviyelerinde TÖM'den gelecek sinyal ile PrMd'deki elektrik prizi devreye girmektedir. Böylece iç mekânlarda prize bağlanan hava temizleyicisi, uyarıcı ışık veya alarm sistemleri otomatik olarak çalışacaktır. Wifi ile haberleşmenin avantajı olarak modüller farklı yerlerde veya odalarda kullanılabilecektir. Ayrıca modüller şofben veya soba gazı sızıntıları gibi tehlikeli durumlar için uyarı sistemi olarak da kullanılabilmektedir. Farklı ortamlarda, aynı anda TÖM ve kalibreli cihazlarla ölçümler yapılmıştır. Sonuçların istatiksel değerlendirilmesinde bağımsız iki örneklem T-testi, mertebe karşılaştırması için Pearson Korelasyon analizi yapılmıştır. Cihazların ölçümleri arasında istatiksel olarak anlamlı bir fark görülmemiştir. Proje çerçevesinde İl Halk Sağlığı Müdürlüğü ile görüşülmüş önerileri doğrultusunda proje geliştirilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: FİZİK Proje İsmi: GRAFEN TABANLI YÜKSEK PERFORMANSLI SÜPERKAPASİTÖR Özet: İki boyutlu malzemeler 15 yıl önce ilk defa elde edildiklerinden bu yana nanoteknoloji ve mühendislik alanında artan ilgi ile çalışılmaya devam edilmekte; sıra dışı özellikleriyle optoelektronik, enerji ve algılama uygulamalarında büyük potansiyel göstermektedirler. En ünlü 2B malzeme olan grafenin üstün iletkenlik, hafiflik, dayanıklılık, yüksek yüzey alanı gibi doğada bulunmayan nitelikleri ile üstün elektrokimyasal özellikleri bu malzemenin süperkapasitörler gibi uygulamalarda elektrot malzemesi olarak kullanımını öne çıkarmaktadır. Süperkapasitörlerin yaygın kullanımı için enerji yoğunluklarının ve hacimsel kapasitans değerlerinin iyileştirilmesi gereklidir. Grafenin tek katman değil de üst üste istiflenerek kullanılması bu parametrelerin iyileştirilmesi için bir çözümdür. Şuana kadar çok katmanlı grafene dayalı süperkapasitörler, malzeme işleme sırasında ortaya çıkan yığılma (aglomerasyon) sorunları nedeniyle genellikle beklentilerin altında performans göstermiştir. Grafen, aglomerasyona uğradığında 2B malzemeye has üstün özelliklerini kaybetmekte, grafit yapısına geri dönmektedir. Bu projede diğer çalışmalardan farklı olarak kullanılan grafen ise kimyasal buhar biriktirme metoduyla elde edilmiş, bakır folyodan fotorezist yardımıyla transfer edilerek üst üste istiflenmiş ve bu süreçte oluşan kıvrımlar sayesinde katmanların aglomerasyonu (yığın haline gelmesi) engellenmiştir. Aglomerasyonun olmadığı aygıtta ayrıca elektrolit iyonlarının kolayca araya girmesi (interkalasyon) sağlanmıştır. Projemizde, 16 katmanlı grafen elektrot malzeme olarak bu şekilde istiflenmiş; elde edilen süperkapasitörün, 1 mV/s tarama hızında özgül gravimetrik kapasitansının 268 F/g'lık, enerji yoğunluğunun 107.7 Wh/g olduğu bulunmuştur. Bu üstün sonuçlar, 2B malzeme tabanlı süperkapasitörlerin elektrikli ve hibrit elektrikli araçların enerji depolama sistemlerinin kritik bir parçası olabileceğini göstermektedir. Çalışmamız, yenilikçi mimarilere dayalı süperkapasitörler için ilham verecektir. Proje konusu, TÜBİTAK tarafından belirlenen öncelikli alanlardan Nanoelektronik Teknolojilerinde nano-kristal malzemelerle Enerji Depolama başlığı altındaki pil teknolojileri ile doğrudan ilişkilidir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: KELİME ÖĞRENMEK İÇİN GELİŞTİRİLEN MOBİL UYGULAMANIN ETKİLİLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI Özet: Kelime dağarcığının günlük hayatta kullanılan sınırlı kelime sayısı sebebiyle az olması yaygın bir durumdur. Yaşanılan, iletişim kurulan sosyal çevrenin durumu kullanılan kelime sayısını etkilemektedir. Kelime dağarcığını geliştirmenin birçok yolu vardır; değişik yazıları okumak, kitap okumak, kaliteli içerik üreten yayınları izlemek, yazı yazmak, konferanslara katılmak bunlardan bir kaçıdır. Gençlerin kelime dağarcıklarının kendi yaşıtları ile kurdukları iletişim dilinin farklılaşması, kendi dilinin kelimelerine yabancılaşmasına sebep olmaktadır. Diline yabancılaşan toplum, kültürel aktarımların da kopmasına yol açar. Kendi dilinin söz varlığından uzaklaşan kelime dağarcığına sahip bireyler, ana dilinde yazılmış eserleri anlamakta zorlanmaktadır. Bu projede dijital yerli olan gençlerin çok sevdikleri teknolojiyi kullanarak, onların kelime dağarcığını geliştirmenin yanında Tükçemizin güzel kelimelerini de öğrenmeleri amaçlanmıştır. Bu amaçla günlük hayatta çok kullanılmasa da belirli bir yaşın üzerindeki insanların hala kullandığı, yazı dilinde ise kullanımı devam eden 20 kelime seçilmiştir. Bu kelimeler ile ilgili bir ön tarama yapılarak, gençlerin bu kelimelerin çoğunu bilmediği teyit edilmiştir. Bu kelimeleri öğretmek amacıyla MIT App Inventor platformu kullanılarak bir mobil uygulama geliştirilmiştir. Bu uygulamayı lise 9.sınıfa devam eden 55 öğrenci 15 gün boyunca kullanmıştır. Elde edilen veriler SPSS 25 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Wilcoxon testi ile analiz edilen veriler 0.05 anlamlılık düzeyinde değerlendirilmiştir. Geliştirilen uygulamanın öğrencilerin kelimeleri öğrenmeleri üzerinde anlamlı bir etkisi olduğu ortaya çıkmıştır (p=0.000). Kelimelerin bilinirliği de artış göstermiş, uygulama öncesinde çok az bilinen kelimelerin uygulama sonunda bilinirliğinin arttığı görülmüştür.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: COĞRAFYA Proje İsmi: DİJİTAL DÜNYANIN BİLİNMEYEN KARBON AYAK İZİ: KARA VERİ Özet: İklim değişikliği ve bunun sonuçlarının tartışıldığı günümüzde, iklim değişikliğinin nedenlerinden biri olan insan faaliyetleri ön planda değerlendirilmektedir. Doğal iklim değişiklikleri yanında, antropojenik faaliyetlerle gelişen bu süreçte en önemli pay, genel olarak kabul edildiği gibi, sera gazı salımları ile ilgilidir. Bu projede literatür taramaları yapılarak sera gazı salımları açısından varlığı az bilinen ancak sonuçları itibariyle toplam sera gazı salımında önemli bir paya sahip olan "kara veri" konusu değerlendirilmiştir. Kara veri genel tanımıyla ulusal ve uluslararası tüm kuruluşların dijital ortamlarda toplayıp tuttukları, çoğu zaman da kullanmadıkları ya da az kullandıkları verilere verilen addır. Çünkü bu verilerin toplanması ve saklanmasında büyük miktarda elektrik enerjisine ihtiyaç vardır ki, elektrik üretiminin sera gazı salımlarındaki payı düşünüldüğünde bu verilerin ne kadar büyük bir miktardaki salımdan sorumlu oldukları anlaşılabilir. Yapılan anket çalışmasıyla farklı yaş ve eğitim gruplarındaki bireylerin, her ne olursa olsun kara veri konusunda yeterli bilgiye sahip olmadıkları, az kullandıkları veya zaman zaman kullandıkları pek çok dijital veriyi (mesaj metni, fotoğraf, video vb.) farklı ortamlarda tuttukları görülmüştür. Uygulanan anketlerle bu konuda bir bilgi eksikliği olduğu tespit edilmiştir. Yapılan literatür taramaları ile kara verinin 2022 yılı itibariyle küresel ölçekteki tüm verilerin %93'üne karşılık geleceğinin tahmin edildiğinin görülmesi, kara veriden kaynaklanan karbon ayak izi için küresel bir uyarı niteliğindedir. Bu nedenle konu ile ilgili farkındalık geliştirecek faaliyetlere başlanılması, hatta okul müfredatları içerisine örneklem yolu ile konulması, gelecek süreçler açısından gerekli ve önemlidir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: BİR DAMLADAN BİN KALBE Özet: Bu çalışmada, sosyal refahı eşitlemek adına pozitif etki yaratan davranışları incelemek ve sürdürülebilir iyilik hareketine katılmaya yönelik farkındalık çalışmaları düzenlenmiştir. İyilik üretme sürecinde ihtiyaçların, ihtiyaç sahiplerinin, üretilecek katma değerin, tedarik zinciri ve kurulacak bağların planlanma süreci gönüllü öğrencilerin ve danışmanların beyin fırtınası yöntemini kullanmalarıyla gerçekleşecektir. Araştırma kapsamındaki çalışmalar okul bünyesinde öğretmen kontrolünde gerçekleştirilmiştir. Araştırma karma yöntem desenlerinden olan açıklayıcı desen ile yürütülmüş olup hem nitel hem de nicel boyut bulundurmaktadır. Yapılan çalışmada okulda kurulan iyilik dükkânında çalışan öğrenciler bu sürece istekle katılmış ve katkı sağlamak için fikir üretip, ders dışı saatlerde iyilik faaliyetleri için gönüllü çalışmalar yürütmüşlerdir. İyilik dükkânında görev alan öğrencilerle yapılan görüşmelerde; iyilik adına somut adımlar atarken kapsayıcılığı ve eşitliği gözettikleri, bireyi ve toplumu birlikte yükseltecek olan değerleri ve sürdürülebilir bir iyilik yaklaşımını benimsedikleri görülmektedir. Araştırmada bütün seviyelerdeki lise öğrencileri bu çalışmaya destek vermiş, gönüllü çalışmak için başvuruda bulunmuştur. İyilik hareketlerinin her zaman bulaşıcı bir etki yarattığı bilinen bir gerçek olmuştur. Bu yardım hareketi de tıpkı bir bulaşıcı hastalık gibi bütün okula bulaşmıştır. Lise kademesindeki öğrenci ve öğretmenlerin hepsi çalışmaya gönüllü olarak katılmış, her birey kendi çapında bu araştırmaya katkı sağlayıp ihtiyacı olan kişilere yardım etmiştir. Bu öylesine büyük bir yardım hareketine dönüştü ki her öğrenci yeni fikir ve iyilik hareketleri ile karşımıza çıkmaktadır. İyilik dükkânında çalışan öğrenciler çeşitli yiyecek ve içeceklerin satışını yapmış, gelir gider ilişkisi kurmuş, giderlerden kalanla birçok yardım yapılmıştır. Yapılacak her bir yardım başka bir iyiliğin kapısını aralayacaktır, sloganıyla ilerliyoruz.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: AR TEKNOLOJİSİ İLE FETHİYE VE BÖLGESİNDEKİ TARİHİ MEKANLARIN EFEKTİF BİLGİLENDİRİLMESİ: LEVİSSİ Özet: Araştırmada pilot bölge ve onun çevresindeki okullarda öğrenim gören öğrencilerle birlikte bölgedeki yerli ve yabancı turistlere uygulanan anketler sonucunda elde edilen verilerin değerlendirilmesi ile tarihi bölgelerde yapılan bilgilendirmelerin yetersiz olduğu tespit edilmiştir. Bu tespite dayanarak interaktif, kullanımı kolay, güvenilir, tarihi eserlerin önemini kavratması amaçlanan bir platforma ihtiyaç olduğu kanısına varılmıştır. Bu bağlamda bahsedilen ihtiyaçları karşılayabilecek nitelikte Artırılmış Gerçeklik teknolojisinin öne çıkarıldığı Android ve IOS temelli bir mobil uygulamanın geliştirilmesi hedeflenmiştir. Uygulama amacına hizmet edebilmesi için 3 farklı ana bölüme ayrılmıştır. Uygulama ilk açıldığında kullanıcı ana ekran olarak belirlenmiş sayfada telefonunun arka kamerası belirgin olacak şekilde tasarlanmış bir ekran ile karşılaşmaktadır. Ana ekranda bulunan bu kamera, tarihi alanlara yerleştirilmesi planlanan QR (iki boyutlu barkod) kodlarının kullanıcılar tarafından okutulup içerisinde bulunduğu bölge hakkında bilgi edinebilmelerine ve bu alandaki kullanılabilecek içerikleri görmelerine olanak sağlamaktadır. Aynı zamanda kullanıcının konum bilgisini kullanan uygulama, kullanıcıya yakın konumdaki etkileşim alanlarını kamera üzerinden Artırılmış Gerçeklik teknolojisiyle görselleştirerek sunabilmektedir. Uygulamanın içerisindeki "akış" bölümünde kullanıcılar tarafından yapılan paylaşımlar görüntülenebilmektedir. Bu paylaşımlar kullanıcılar tarafından tarihi alanlarda çekilmiş fotoğraflar, bu alanlar üzerine Artırılmış Gerçeklik ile yapılmış açıklama yazıları ve kullanıcıların farklı konumlar üzerinde gezinti yapmasını sağlayacak hikâyeler ile gezi planlarını içermektedir. Kullanıcılar bu hikâye ve gezi planlarını oluşturarak ya da akış bölümüne yerleştirilen görevleri gerçekleştirerek uygulama içerisinde puan kazanabilmekte ve bu puan sistemiyle kullanıcı lig tabanlı bir sıralama sistemine tabi tutulabilmektedir. Uygulamanın diğer bir bölümü olan "arama" kısmında ise kullanıcılar, kendilerine sunulan harita üzerinde filtreleme yaparak o alan ile alakalı her türlü içeriğe ulaşılabilmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TEKNOLOJİK TASARIM Proje İsmi: ABRA-23 TANK ÜZERİNDE GERİ TEPMEYEN ELEKTROMANYETİK TOP SİSTEMİ Özet: Savaş sırasında kullanılan silahlı savunma/saldırı araçlarının donanımsal farklarının savaş sonucuna etkisi hepimizin malumudur. Savaşlarda kullanılan toplar/bombalar içlerinde yüksek miktarda patlayıcı barındırmaktadırlar. Savaş esnasında bu araçların kullanımı sırasında meydana gelen kırımlar, yaralanmalar ile bu araçların savaş sırasındaki dezavantajları kimi zaman istenmeyen olaylara neden olabilmektedir. Bu çalışmamızda, Tankların atış sistemlerini geri tepmeden, görüntü işleyebilen ve elektromanyetik top atış sistemleri ile değiştirdik. ASELSAN tarafından geliştirilen Şahi 209 Elektromanyetik Top Sisteminden ilham alarak, savaşlarda fark yaratmak üzere geri tepmeyen (mevcut Tankların aksine) ve görüntü işleyerek Elektromanyetik Top atışı gerçekleştiren bir Tank sistemi geliştirdik. Her ne kadar Şahi 209 Elektromanyetik Top Sistemi Tanklar için geliştirilmiş olmasa bile, biz bunu Tank sistemine entegre ederek ve Python ile görüntüyü akıllı olarak işleyip, hedefe kilitlenerek elektromanyetik top atışı gerçekleştiren bir sistem ürettik. Projemizde Python ve Mikro denetleyici altyapısını kod tekniğimizle stabil bir şekilde çalıştırdık. Sistem, kendisine önceden tanıtılan hedefi tespit edip, mikro denetleyici kullanarak hedefe kilitlenmekte, tam otonom ya da istenilirse yarı otonom olarak hedefi elektromanyetik top atışıyla isabetli bir şekilde vurabilmektedir. Projemizde Tankın görüntüleri otonom olarak işleyebilmesi için Python programlama dilinin OpenCV Kütüphanesi ile kodlama yaptık. Tank prototipinin gövdesinde kullanacağımız elektronik parçaları Autodesk firmasının CAD yazılımı Tinkercad ile tamamen özgün bir biçimde tasarladık. Tank ekipmanları için çok uygun ve doğaya zararsız olan PLA filament kullanarak 3 boyutlu yazıcıda tankın gövde parçalarını ürettik. Projemizle milli savunmamızda kullandığımız araçlara yeni bir ivme getirmek istiyoruz. Geliştirdiğimiz sistem sadece karada değil, aynı zamanda, yapılacak birkaç değişiklik ile havada ve suda kullanılan savunma araçlarımızda da oldukça etkin olacağını düşünmekteyiz.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: GELENEKTEN GELECEĞE TÜRK EL SANATLARI Özet: Bu çalışmanın amacı, okul öncesi öğrencilerin, Türk toplumunun önemli kültürel değerlerinden olan "Geleneksel Türk El Sanatları"na dair farkındalık düzeylerini tespit etmek ve tespit edilen farkındalık düzeylerini arttırmaya yönelik uygulama ve materyaller geliştirmektir. Yapılmış olan bu proje iki ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde nitel ve nicel yöntemin bir arada kullanıldığı karma araştırma yöntemi kullanılmıştır. Nicel yöntem olarak 30 okul öncesi öğrenciye araştırmacılar tarafından geliştirilmiş olan anket, ön test ve son test olarak uygulanırken, nitel yöntem olarak 5 öğretmen ile derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Anket toplam 10 sorudan oluşmaktadır. Öğretmenler ile yapılan mülakatlarda ise Geleneksel El Sanatları'na dair yapılan tüm uygulamaların öğrencilerin farkındalıklarına olan etkisi hakkındaki gözlemlerine dair sorular yöneltilmiştir. Anket verilerinin analizi SPSS 25 kullanılarak değerlendirilmiş ve yapılan mülakatlar ile elde edilen veriler deşifre edilerek birlikte yorumlanmıştır. Sonuçlar literatür ışığında tartışılmıştır. İkinci bölümde ise projenin amacına uygun bir şekilde okul öncesi öğrencilerin geleneksel Türk el sanatlarına farkındalıklarını arttırmak amacıyla konu ile ilgili proje ekibi koordinesinde aralarında üniversitelerde ve farklı kurumlarda görev yapan akademisyenlerinde olduğu alan uzmanı öğretmenler tarafından uygulamalar yapılmış, yine proje ekibi tarafından ardinuo uno ile tasarlanmış konuşan kitap üretilmiş ve kitaba entegre edilmiş bir kutu oyunu geliştirilmiştir. Bu materyallerin her biri okul öncesi öğrencilere kullandırılmak suretiyle öğrencilerin geleneksel Türk el sanatlarına dair farkındalık düzeyleri arttırılmaya çalışılmıştır. Okul öncesi öğrencilerin konu ile ilgili Ön test ile düşük olduğu tespit edilen farkındalık düzeylerinin, Son test ve görüşmelere dayalı verilere göre, belirgin bir şekilde artığı tespit edilmiştir. Elde edilen tüm sonuçlar raporlaştırılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: ALTERNATİF BESİN KAYNAĞI: GAMMARUS UNU Özet: Dünya'daki nüfus artışının sonucu olarak, geleneksel protein kaynaklarına olan talebin artması ve bu kaynakların sınırlı üretimi sebebiyle alternatif besin kaynağı arayışına girilmiştir. Bu nedenle çalışmada sağlıklı bir diyette gerekli olan tüm besin öğelerine sahip aynı zamanda sürdürülebilir ve umut verici alternatif bir besin kaynağı olarak düşünülen Gammarus sp'den un elde edilerek fizikokimyasal özelliklerinin araştırılması amaçlanmıştır. Ordu ili Perşembe ilçesinde toplanan Gammarus sp örnekleri kurutularak toplam nem, protein, lipid, karbonhidrat ve lif miktarı belirlenmiş, kül analizi yapılarak mineral madde miktarı tespit edilmiş, ayrıca renk parametreleri de ölçülmüştür. Yapılan analizler sonucunda örneklerin toplam nem içeriği %80.66 olarak bulunmuştur. Kuru temelde, protein içeriği % 40.88, lipid içeriği %10.28, mineral madde miktarı %28.28, karbonhidrat ve lif miktarı da % 20.56 olarak tespit edilmiştir. Kurutulmuş örneklerin L*, a*, b* ve c (renk doygunluğu) değerlerinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Bu sonuçlar değerlendirildiğinde Gammarus sp. örneklerinde oldukça yüksek miktarda özellikle protein ve lipid olduğu görülmüştür. Aynı zamanda parlak, sarılık değeri ve renk doygunluğu yüksek örnekler elde edilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: ZEYTİN KARASUYUNUN SPİRULİNA PLATENSİS İLE BİYOREMEDİASYONU Özet: Bu çalışmayla zeytinyağı üretim prosesi sırasında atık ürün olarak ortaya çıkan, ekolojik olarak toprak ve sularda kirliliğe neden olan, zeytin karasuyunun Spirulina platensis kullanılarak biyolojik yollardan arıtımını (biyoremediasyonunu) sağlamak ve Spirulina platensis ile arıtılmış zeytin karasuyunun sucul ve karasal ekosistemdeki bitkiler ve hayvanlar üzerindeki toksisitesini araştırmak amaçlanmıştır.Bu amaçla zarrouk medium kültür ortamında ekimi yapılan Spirulina platensis çoğaltıldıktan sonra farklı derişimlerde hazırlanan zeytin karasuyu bulunan cam şişelere eklenmiştir. Biyoremediasyon süresince gözlemler yapılmış 3. ve 7. gün de numuneler alınmıştır. Alınan numuneler filtre kağıdı ile süzülerek Spirulina uzaklaştırılmış ve elde edilen suyun kimyasal analizleri yapılmıştır. Biyoremediasyon sonucunda elde edilen suyun toksisitesini ölçmek için Daphnia magna ve Lepidium sativum'da toksisite testleri yapılmıştır. Elde edilen veriler toprakta ve suda ekolojik olarak kirliliğe neden olan zeytin karasuyunun Spirulina platensis kullanılarak biyolojik olarak arıtılabildiğini, biyoremediasyon sonucunda oluşan su içerisindeki toplam azot, fosfat ve kirletici unsurların oranlarının düştüğü tespit edilmiştir. Toksisite deneyleri biyoremediasyon sonucunda oluşan suyun indikatör canlılar üzerinde daha az toksik-letal olduğunu göstermiştir. Zeytinyağı üretiminde dünyada ilk sıralarda yer alan ülkemizde, zeytin karasuyunun mikroalgler kullanılarak arıtımı hem ekolojik olarak kirlenmeleri önleyecek hem de ekonomik olarak katkı sağlayacaktır. Biyoremediasyon sırasında hem atık sular temizlenecek hem de elde edilen Spirulina platensis tıpta, besin takviyesinde vb. alanlarda kullanılarak ekonomik olarakta kazanç sağlanacaktır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: KIKIRDAK DOKU MÜHENDİSLİĞİNDE 3 BOYUTLU BİYOBASKIDA KULLANIM POTANSİYELİ OLAN YENİLİKÇİ BİYOFONKSİYONEL MÜREKKEP GELİŞTİRİLMESİ Özet: Doku mühendisliği, hasar gören dokuları yeniden oluşturmak ve biyolojik işlevsellik kazandırmak için yeni biyomalzemelerin üretimini içeren rejeneratif tıp uygulamasıdır. Diz eklemlerinde yaşanan menisküs yaralanmasının, morfolojik uyumsuzluk ve menisküs dokularının kaybı nedeniyle, diz ekleminin biyomekanik ve biyolojik ortamında kalıcı bir değişikliğe neden olma olasılığı yüksektir. Menisküs yenilenmesinde kadavradan veya insandan alınan kıkırdak parçalarını hastalara uygulama yöntemlerini içeren allogreft yaklaşımı klinikte uzun vadeli takip ile kullanılmaktadır. Ancak menisküs allogreftlerinin yetersiz doku kaynağı, uyumsuzluk, immünoreaktivite ve hastalık bulaşma riski nedeniyle kullanımı sınırlıdır. Son yıllarda, doku mühendisliği kapsamında 3 boyutlu biyobaskı teknolojisi, biyomalzemeleri kullanarak hastaya özel menisküs yapılarının hazırlanmasını mümkün kılmaktadır. Projede, 3 boyutlu biyobaskı ile menisküs üretiminde biyomürekkep olarak kullanıma yönelik, düşük maliyetli, hazırlanması, kullanımı kolay, ülkemizde önemli kaynağı olan halloysite minerali katkılı aljinat, nanoselüloz ve jelatin temelli hidrojel malzemelerin geliştirmesi amaçlandı. Bu kapsamda farklı içeriklere sahip biyomürekkep malzemeleri sentezlendi, ileri karakterizasyon yöntemleri ile karakterize edildi. Yapay kıkırdak menisküs yapısı hazırlanmasında kullanılabilirliği incelenerek prototip hazırlandı. Farklı içeriklere sahip bu doğal malzemelerin, kimyasal bileşiminin ve morfolojik yapısının, yapay kıkırdak doku yapısına uygun şekilde, gözenekli, hidrofilik, su tutma kapasitesi yüksek olduğu belirlendi. Projede, halloysite katkılı jelatin temelli biyomalzemelerin kullanımı ile 2,28 TL/mL ve 6,47 TL/mL; halloysite katkılı aljinat ve nanoselüloz temelli biyomalzemelerin kullanımı ile 3,56 TL/mL kadar düşük maliyetle yapay kıkırdak doku malzemesi üretildi. Projemizde, menisküs doku yaralanmalarına yönelik yapay kıkırdak doku üretiminde biyomürekkep olarak kullanılabilecek, üretimi kolay, düşük maliyetli ve doğal kaynaklar kullanılarak biyomalzemeler üretilmesiyle, biyotaklit yaklaşımına, kıkırdak doku mühendisliğine, literatüre, sağlık sektörüne ve kıkırdak doku hasarı sorunu yaşayan hastalara fayda sağlayacağımıza inanıyoruz.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: COĞRAFYA Proje İsmi: VAHŞİ ÇÖP DEPOLAMA ALANLARI VE YANLIŞ YER SEÇİMLERİNİN İNSAN SAĞLIĞINA VE ÇEVREYE ETKİLERİ " ARAKLI-TAŞÖNÜ ÖRNEĞİ" Özet: Katı atıkların, sorun yaratmayacağı düşünülerek gözlerden uzak yerlere dökülmesiyle oluşturulan vahşi depolama alanları, insan sağlığını ve çevreyi ciddi anlamda tehdit etmektedir. Ülkemizde maalesef halen belediyelerin Vahşi Depolama alanı bulunmaktadır. Bu alanar toprağı, yeraltı ve yüzeysel su kaynaklarını, atmosferi kirleterek insan ve çevre sağlığını olumsuz etkilemektedir. Zaman zaman sıkışan gaz, patlamalara neden olmaktadır. Görüntü kirliliği de önemli bir unsurdur.Yaşadığımız bölgedeki her gün bize büyük sıkıntılar yaşatan Trabzon/Araklı-Taşönü Mahallesindeki katık vahşi depolama alanı ve yaptığımız araştırma ve gözlemler sonucunda elde ettiğimiz verilere göre vahşi depolama Taşönü halkı için bir virüs niteliğinde ayrıca her bir kişinin sağlığını tehdit etmekle beraber sosyal yaşantılarını da birçok yönden olumsuz etkilemekte ve buna aktif bir şekilde devam etmektedir. Vahşi depolamnın etrafa yaydığı koku ve insan sağlığına olan etkilerinden dolayı bu yerlerin düzenli depolama olarak yapılması,alanlardaki denetimin belirli aralıklarla sürdürülmesi ve insanınların bilinçlendirilmesi gerekmektedir.Vahşi depolama alanları düzenli depolamaya çevrilmez ise insanlara ve dünyaya zarar verir.Yaptığımız araştırmalar sonucunda eğer bu alanlar yaşam yerlerine uzak,uygun koşullarda yapılırsa ve düzenli depolamaya dönüştürülürse alandan çıkan kirli suyun içme suyuna karışması,kötü kokunun insanlara zarar vermesi engellenir ve metan gazı patlama oranı en aza indirilir.Ayrıca insanlar biliçlendirilip çöpler geri dönüşüme kazandırılırsa bu da ekonomiye katkı sağlar.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: SANAL DÜNYADA BİLİM TARİHİNE YOLCULUK: BEN KİMİM BİL BAKALIM? Özet: Bu proje, lise düzeyinde öğrenimlerine devam eden öğrencilerin bilim tarihimizde önemli yerleri olan Cahit ARF, Halil İNALCIK ve Oktay SİNANOĞLU'nun hayatlarını ve çalışmalarını öğrenmede 3B sanal ortamların başarılarına etkisini ve 3B sanal ortamlara yönelik görüşlerini ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Bu kapsamda çalışma,Erzurum ili Palandöken ilçesinde liseye devam eden 20 öğrenci ile yürütülmüştür. Örneklem seçiminde ulaşım ve maliyet göz önüne alınarak uygun örneklem yöntemi tercih edilmiştir. Araştırma da nitel ve nicel desenlerin bir arada kullanıldığı karma desen tercih edilmiştir. Araştırma da veri toplama aracı olarak Bilim İnsanları Başarı Testi ve 3B ortam görüş formu kullanılmıştır. Araştırma süreci iki aşamadan oluşmaktadır. İlk aşamasında alan uzmanın görüşü alınarak içerik belirlenmiş ve öğrenci özelliklere uygun öğretimsel hedefler belirlenmiştir. Araştırmanın ikinci aşamasında hedeflere uygun senaryo belirlendikten sonra öğrencilerin sınıf ortamında hissetmelerini sağlayabilmek için 3B sanal ortamda amfi tercih edilmiş olup belirlenen bilim insanlarımız için avatarlar tasarlanmıştır. Uygulama öncesinde ve sonrasında öğrencilerin konu ile alakalı bilgi seviyelerini tespit edebilmek için öntest ve sontest uygulanmıştır. Uygulama yaklaşık olarak her bir öğrenci için 35-40 dakika sürmüş olup uygulama öncesinde öğrencilerin 3B sanal ortamda vakit geçirmeleri ve avatarlarını kontrol edecekleri anlatılmıştır. Uygulama sonrasında öğrencilerin öntest ve sontestleri arasında anlamlı farklılık olduğunu sonucuna ulaşılmıştır. Bunun yanında öğrencilerin 3B sanal ortamların yenilikçi ve esnek olduğu ve etkileşime olanak sağladığını belirtmişlerdir. Ayrıca görüş formu kapsamında oluşturulan alt faktörler göz önüne alındığında 3B sanal ortamların etkili öğrenmeye olanak tanıdığı, öğrenme motivasyon ve tutumuna olumlu yönde etki ettiği ve uygulamayı herhangi bir teknik destek almadan kullanabileceklerini belirtmişlerdir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: MATEMATİK Proje İsmi: ZECKENDORF TEOREMİ VE APERY SABİTİ İLE TEKRARSIZ KİŞİSEL VERİ VE METİN ŞİFRELEME UYGULAMASI MATHZAPP Özet: Kriptoloji, şifre bilimidir. Çeşitli metinlerin belirli bir sisteme göre şifrelenmesi, şifrelenmiş metinlerin alıcıya iletilip deşifre edilmesidir. Teknolojinin gelişmesi ile dijital ortamda güvenliği sağlayacak araçlara duyulan ihtiyaç artmıştır, verilerin şifrelenmesi önemli bir durum haline gelmiştir. Siyasi, askeri ve ticari gibi gizli olması gereken alanların yanı sıra kişisel bilgilerin güvenliğine duyulan yoğun ihtiyaç günden güne artmıştır. Bu amaçla güçlü bir şifreleme algoritması tasarlayarak veri ve kişisel bilgilerin güvenlik direncini arttıracak bir mesajlaşma uygulaması çalışması yapılmıştır. Bu çalışmada Zeckendorf Teoremi, Modula işlemi ve Apery Sabiti kullanılmıştır. Uygulamada yazılım dili olarak Dart tercih edilmiş, Flutter geliştirme kiti ile entegre çalışması sağlanmıştır. Çalışmada veri tabanı olarak Cloud Firestore kullanılmıştır. Geliştirilen uygulama gerçek zamanlı çalışacak şekilde kullanışlı, hızlı ve olabildiğince sorunsuz işlemesi amaçlanarak tasarlanmıştır. Mesajlaşma uygulaması ile kullanıcıların, gönderilen ve alınan mesajların, kullanıcıların profil fotoğraflarının bir Firebase bulut ortamında saklanması hedeflenmiştir. Gerçekleştirilen şifreleme sonrasında yazılım aracı ile yaptırılan güvenlik testleri ile seçilen şifreleme yönteminin başarılı sonuçlar verdiği gösterilmiştir. Geliştirilen şifreleme uygulamasının veri ve kişisel bilgilerin saklanmasına yarar sağlanması beklenmekte yabancı menşeli programların kullanımını azaltması hedeflenmektedir. Askeri alanda da cihazların birbiri ile iletişimini sağlamak amacıyla kullanılabilecek olup, ülke savunmasına katkı sağlayabileceği öngörülmüştür.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: YEŞİL SENTEZ İLE KARAYEMİŞ (PRUNUS LAUROCERASUS) YAPRAĞINDAN GÜMÜŞ NANOPARÇACIK ELDESİ, KARAKTERİZASYONU VE ANTİBAKTERİYEL ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI Özet: Metal nanoparçacık sentezinde kullanılan çözücü ve indirgeyiciler pahalı ve toksik maddelerdir. Bu nedenle son yıllarda çevre dostu, toksik içeriği az "Yeşil Nanoteknoloji" ortaya çıkmıştır. Nanoteknolojide önemli yere sahip metalik nanoparçacıklar, kimya, biyomedikal, elektronik, sağlık ve gıda gibi birçok alanda uygulama olanağı bulmaktadır. Metalik nanoparçacıklar grubunda olan ve antibakteriyel özelliği bulunan gümüş nanoparçacıklar (AgNP) ise, gıda raf ömrü uzatma, tıbbi, biyomedikal ve kozmetik endüstrisinde kullanılmaktadır. Çalışmanın amacı karayemiş yapraklarının sulu özütünden yeşil sentez ile AgNP elde etmek ve karakterizasyonunu yapmak; AgNP'lerin antibakteriyel etkilerini araştırmaktır. Normal metal nanoparçacık sentezlerinde kullanılan indirgen ve stabilizatör gibi iki ayrı madde kullanımı yerine bu çalışmada her iki maddenin de görevini karşılayabilecek tek bir doğal madde kullanılmıştır. Ayrıca nanoparçacık üretiminde kullanılan organik çözücüler yerine su kullanılmıştır. Sentezde kullanılan maddelerin sayısının azalması ve çözücü olarak suyun kullanılması hem ucuz maliyette üretimin olması hem de çevre dostu nanomalzemelerin sentezlenmesi bu çalışmanın önemini arttırmıştır. Çalışmada ilk olarak Karadeniz Bölgesi'nde bol bulunan ve her mevsim yeşil olan karayemiş bitki yapraklarının sulu özütü elde edilmiştir. Sonrasında özütün %20'lik sulu çözeltisi 1mM AgNO3 çözeltisi ile oda sıcaklığında karıştırılarak 24 saat bekletilmiştir. Elde edilen AgNP'ler karışımdan ayrılmıştır. Karakterizasyon için yapılan SEM/EDX analizinde ortalama 20 nm boyutunda AgNP'ler sentezlendiği ve element kompozisyonununda %3,6 oranında gümüş olduğu görülmüştür. AgNP'lerin antibakteriyel etkisi S. aureus ve E. coli bakterilerinde araştırılmış ve E. coli bakterisinde belirgin bir etki gözlenmiştir. Sonuç olarak tamamen doğal maddelerle, tek adımda ve düşük maaliyetle AgNP'lerin yeşil sentezi yapılmıştır. Sentezlenen AgNP'in antibakteriyel özelliklerinin tıp, yara tedavisi, gıda raf ömrü uzatma gibi alanlarda kullanılması önerilmektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: CUMHURİYETİN YÜZÜNCÜ YILINDA KURTULUŞUN BANDOSU VE YAŞAYAN SON TANIĞI Özet: 4 Eylül 1922 Pazartesi günü Türk süvari ordusu, halkın büyük sevinç gösterileri eşliğinde Tire'ye girer. Kurtuluşun göğe yükselen nidaları Yunan işgal kuvvetlerinin kaçmasıyla daha coşkulu hale gelir. Yunan işgal kuvvetlerinin kaçarken bıraktıkları bando malzemelerinin yerini bilen Ali Başargan, kurtuluşun bandosunu o gün kurar. Cumhuriyetin 100.yılında, emekli astsubayından esnafına, öğrencisinden öğretmenine her kesimden insanların bir araya gelerek oluşturdukları Türkiye'nin ilk sivil bandosu bir asırdır varlığını devam ettirmekte. National Geographic tarafından yerel edisyonların işbirliği ile düzenlenen 2008 yılı Uluslararası Fotoğraf Yarışmasında birinci olan, bu bandonun destansı hikâyesini yaşayan efsaneler tanıklığında daha geniş kitlelere duyurmak istedik. Yerel halkın sahip olduğu en büyük değerlerden biri Tire Armoni Bandosu'nun tanınması, kültürel değerlerin sürdürülebilirliğinin sağlanmasında ve gelecek kuşaklara ulaşmasında son derece önemlidir. Projemiz, bir sözlü tarih projesi olup, tarihi nitelikteki belgelere ek olarak yaşamakta olan fertlerin belleğinde yer alan gerçek anılardan oluşmaktadır. Ayrıca projemizde bir asırdır devam eden ve değişen dünya şartlarıyla varlığını korumakta zorlanan Tarihi Tire Bandosu'nun kalıcılığını sağlamak ve bu sürece dikkat çekmek istedik. Ulusal bilincin var olması ve birlikteliğin sağlanmasında müziğin vazgeçilmez rolünün toplumsal değeri anlatılmış, bu anlamda farkındalık kazandırılarak, nesiller boyu bu değerlerin yaşatılması amaçlanmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: KÜLTÜREL MİRAS OLAN "HİKÂYELEŞTİRMENİN" KALICI ÖĞRENMEDEKİ ETKİSİ Özet: Hikâyeleştirme, binlerce yıldır Orta Asya ve Anadolu'da var olan "değerlerin" toplum tarafından içselleştirilip kuşaktan kuşağa aktarılmasını sağlayan bir kültür mirasıdır. Asırlar öncesinden günümüze ulaşan "Mesnevi", "Kutadgu Bilig" "Dede Korkut, Meddah ve Halk Hikâyeleri", Nasrettin Hoca'nın "Fıkraları" gibi eserlerde sosyal, kültürel, dinsel öğretilerin hikâyeleştirilerek özümsenmesi sağlanmıştır. Projede, "hikâyeleştirmenin" Türk kültüründeki yerinin yanı sıra insanların kendilerini ifade etme, empati kurma, dinleme, anlama gibi becerilerinin gelişimindeki katkısı da saptanmıştır. Ulusal, uluslararası literatür araştırmasında birçok ülkenin ortaöğretim müfredatında "storytelling"in (hikâyeleştirmenin) vurgulandığının belirlenmesine karşın MEB müfredatında ders kitapları ve planlarında "hikâyeleştirmeye" dair bir vurgunun bulunmayışı projenin hipotezini oluşturmuştur. Projede, hikâyeleştirmenin bilgileri içselleştirerek kalıcı hale getirmedeki öneminin farklı alanlardaki saha çalışmalarıyla kanıtlanması, bu kültürel mirasın geleceğe taşınması ve MEB müfredatında yerini alması amaçlanmıştır. Projenin bilimsel dayanağı için Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümünden Prof. Dr. Nermin Yazıcı, Hacı Bayram Veli Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Halk Bilimi Bölümünden Dr. Petek Ersoy ve Yazar, Hikâye Anlatıcısı Sinan Sülün'ün danışmanlığı alınmıştır. Hikâyeleştirmenin öneminin farkındalığını ölçmek adına projenin örneklem grubuna ön test uygulanmış, sonrasında MEB kazanımlarına uygun hazırlanmış ders planıyla örneklem gruba uygulamalar yapılmıştır. Uygulama sonrasında son test yapılarak değişim sonuçları kaydedilmiştir. Saha çalışmalarında farklı alanlardan uzmanlarla "hikâyeleştirmenin" 21. yüzyıl becerilerinin gelişmesinde, farklı sektörlerdeki önemi üzerine röportajlar, çalışmalar yapılmış; üniversitelerdeki lisans öğrencilerine farkındalık sunumları gerçekleştirilmiş, Ankara SOKÜM'de uygulama planlanmıştır. Ayrıca projenin sürdürülebilirliği için hikâyeleştirmenin MEB Ortaöğretim TDE ders kitaplarına / yıllık planlarına girmesi, farklı branşlarda öğretim yöntemi olarak alınması, ilgili alanların lisans, lisansüstü eğitim programlarına eklenmesi, kültürel mirasın korunması adına UNESCO SOKÜM Temsili Listesi'nde yer alması için öneriler sunulmuştur.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: YAZILIM Proje İsmi: DOKTOR YAPAY ZEKâ Özet: Yapay zekânın geleceğinden haber veren bilim kurgu eserlerinin çoğunda yapay zekâ tamamen insan kabiliyetlerine sahip bir şekilde tasvir edilmiştir. Bu kabiliyetlerinden biride sağlık alanında ki gelişmelerdir. Düşünsenize, Yapay zekâ doktor gibi davranıyor, teşhis koyuyor ve robotlara komutlar vererek hastalara gerekli müdahalelerde bulunuyor. Çok iyi değil mi? Ben de projemde buna odaklanarak insanların sağlıkları hakkında daha fazla ve hızlı bir şekilde konumdan ve hastanelerden bağımsız bir şekilde, sadece akıllı telefonlarını kullanarak bilgiye ulaşabilecekleri 60 sayfa kod ile oluşturduğum yapay zekâ temelli bir mobil uygulama geliştirdim. Akıllı Telefon uygulamam 4 kategoriden oluşmaktadır : "Cilt Hastalığı Tanısı" , "Röntgen Analizi" , "Kan Değerleri Ölçümü" ve "Diyalog ile Muayene". "Cilt Hastalığı Tanısı" bölümünde hastaların ciltlerinde bulunan hastalıkların tespiti, "Röntgen Analizi" bölümünde kemiklerinin kırık olup olmadığını tespit edebilmekte ve bu bölümler için kullanıcıya sesli ve yazılı açıklamalar yapılmaktadır. "Kan Değerlerinin Ölçümü" bölümünde hastanın nabız, tansiyon, kandaki oksijen miktarı, atım hızı gibi verileri ölçebilmektedir. Son olarak "Diyalog ile Muayene" bölümünde ChatGPT teknolojisiyle sağladığım verilerle insanların sesli bir şekilde ifade ettikleri rahatsızlıkları hakkındaki önerileri metinsel olarak sunmaktayım. Uygulamamın Yapay zekâ kodlarını Python programlama dili ve Tensorflow Lite Kütüphanesi ile kodladım. Telefon uygulaması tasarımını ise Java programlama dili ile bütünleşik çalışan Android Studio ile görünüme kavuşturdum. Uygulamamda kullandığım PoseNet teknolojisini kullanan TFLite modellerini eğitmek için yaklaşık 10.000 görsel veri kullandım. Ayrıca son zamanlarda çıkan ve popülerleşen ChatGPT yapay zekâ teknolojisinden de faydalandım. Uygulamam sayesinde hastalar hayatlarımızın bir parçası haline gelen akıllı telefonlar sayesinde sağlıkları hakkında bilgiye kolayca ulaşırken, doktorlarda kendilerine hız ve kolaylık sağlayacak bu teknolojiyi kullanabileceklerdir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Proje İsmi: HAYRAT OKUYOR: KİTAP OKUMANIN DİJİTAL DEĞERLENDİRME SİSTEMİ Özet: Projede ortaokul ve lise çağındaki öğrenciler ile ailelerinin kitap okumalarının daha verimli hale getirilmesi ve okuma alışkanlıklarının daha kolay kazandırılması amaçlanmıştır. Bu amaca ulaşmak için internet sitesi ve telefon uygulaması hazırlanmıştır. Belirlenen kitapların öğrenciler ve veliler tarafından okunması sağlanıp kitapların içeriğiyle ilgili Türkçe öğretmenleri tarafından hazırlanan soruların sistemde kayıtlı kullanıcıların çözmesi ve okunan sayfaların her gün düzenli bir şekilde takibinin yapılması temelinde oluşturulmuş bir çalışmadır. Projeye öğrenci, veli ve öğretmenlerin katılım gösterdikleri görülmüştür. Kitap okumanın dijital bir değerlendirme sistemiyle ilişkilendirilmesi ve verilerin oluşturulması kitap okuma alışkanlıklarının takip edilmesi açısından olumlu katkılar sağlamıştır. Küçük yaşlarda ki çocukların kitaplara dokunarak, sayfaları çevirerek kitap okuması kitap okuma alışkanlığı kazanma açısından önem arz etmektedir. Öğrencilerin kitap okumak yerine internet ve sosyal medya kullanması kitap okuma alışkanlığı kazanmasında sorun teşkil etmektedir. Bu nedenle hem gerçek kitapla tanışmak hem de telefon, tablet ve bilgisayar kullanımını avantaja çevirmek gerektiği düşünülmüştür. Geleneksel tek tip okumaların yapılması yerine okuma serüvenlerinin daha eğlenceli hale getirilmesi gerekmektedir. Sisteme kayıtlı kullanıcıların seçtiği kitaptan okuduğu sayfalarla ilgili sisteme daha önceden yüklenmiş olan sorulara verilen cevaplara bakıldığında yanlışların az olduğu görülmektedir. Bu sonuç sisteme kayıtlı olan öğrenci, veli ve öğretmenlerin kitapları anlayarak okuduğu sonucuna varılmıştır.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: ÂB-I HAYAT Özet: Su hayattır. Yaşamın temeli, doğanın canı, insanın ihtiyacıdır. Su olmadan bir hayat düşünülemez. İnsan vücudunun %65'i sudan oluşmaktadır. İnsanlar susuz sadece üç gün yaşayabilir. Küresel ısınmayla beraber su kıtlığının yaşanacağı ve dünya nüfusunun %40'ının susuz kalmasa da su stresi yaşayacağı tahmin ediliyor. Dünya nüfusunun son yüzyılda üç kat arttığı, su tüketimin ise yedi kat arttığı rapor edilmiştir. Bu durum dünya genelinde su sorunlarının yaşanmasına neden olmaktadır. Özellikle gelişmemiş Afrika ülkelerinde ekonomik yönden zayıf olmaları onların diğer insanlar gibi suya rahat ulaşmalarını engelliyor. Biz komşusu açken tok yatan bizden değildir anlayışından geldiğimiz için bu duruma sessiz kalamazdık. Her gün 800 çocuğun temiz suya ulaşamadığı bir dünyada yaşamak toplum olarak vicdanımızı yaralayan bir durum. Çünkü çocuk ölümleri genellikle kirli suyun sebep olduğu birtakım bakteri ve virüslerden kaynaklıdır. Gelişim çağlarında henüz gelişmeyen bağışıklık sistemleri kirli su sebebiyle hastalanmalarına neden olmaktadır. Projemizde bu soruna çözüm bulmaya çalıştık. Afrika'da su kuyuları açarak insanlık görevimiz bir nebze olsun yerine getirmek istedik. Araştırma yaptığımızda su kuyusu açmanın çok da maliyetli olmadığını gördük. Kuruluşlarla iletişime geçerek okulumuz adına öğretmen, öğrenci ve velilerin de desteğiyle suya ihtiyaç duyan ülkelerden Çad ve Bangladeş' te kuyular açmayı amaçladık ve amacımızda başarılı olduk. İlk önce Bangladeş' te bir adet, sonra Çad'da iki adet su kuyusu açmayı başardık. Sonrasında da bir sınıf tek başına bir adet "Mezuniyet Su Kuyusu" açtı. Açılan su kuyularından haberdar olan onlarca kişi bireysel su kuyusu açtı. Hatta başka okullar da kendi okullarının adını taşıyan başka kuyular açtılar. Bu da bizim projemizin amacına ulaştığını göstermektedir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: YAZILIM Proje İsmi: YÜKSEK PREVELANSA SAHİP DERİ HASTALIKLARININ DERİN ÖĞRENME İLE SINIFLANDIRILMASI VE TEŞHİS UYGULAMASI Özet: Deri hastalıkları insanların dış görünüşleri ile yakından ilgili olduğundan psikolojik durumlarını ve sosyal ilişkilerini olumsuz etkileyebilmektedir. Deri hastalıklarının en tehlikelisi olarak görülen kötü huylu deri tümörleri ise kanser hastalıkları içinde en çok görülen kanser türlerinin başında gelmektedir. Medikal deri görüntülerinden deri hastalıklarının sınıflandırılarak bir ön teşhis gerçekleştirilmesi uzman hekimlerin iş yükünü azaltabilmekte, zamandan ve sağlık harcamalarından tasarruf sağlayabilmektedir. Ayrıca yapay zeka destekli bilgisayarla görü sistemleri ile deri kanserinin erken teşhisi açısından hastalar için uyarı mekanizması sağlanabilir. Bu çalışmada derin öğrenme algoritmalarından Evrişimli Sinir Ağları kullanılarak anormal lezyonlara sahip deri görüntülerinden hastalık teşhisi gerçekleştirebilen bir model geliştirilmesi ve web tabanlı bir uygulama ile entegre edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada açık kaynaklı yayınlanan DermNet, Dermatology Atlas ve Kaggle veri tabanlarında bulunan infeksiyöz deri hastalıkları, ekzama, akne, pigment hastalıkları, iyi ve kötü huylu tümör olmak üzere 6 farklı deri hastalığına ait 36.614 adet görsel kullanılmıştır. EfficientNet-B7 modeli ile transfer öğrenme metodolojisi kullanılarak geliştirilen derin öğrenme modelinin eğitim, test ve doğrulama aşamalarında kullanmak amacıyla veri seti 0.80:0.10:0.10 oranında bölünmüştür. Aşırı öğrenme probleminin önüne geçilmesi için veri artırma, erken durdurma ve öğrenme oranı azaltma teknikleri kullanılmıştır. Geliştirilen model 6 farklı deri hastalığı için %72,63 oranında doğru sınıflandırma yapmaktadır. Çalışmanın sonuçlarına göre pigmente bağlı deri hastalıkları için modele aktarılan veri miktarının yetersiz olmasından dolayı bu hastalığa ait tahmin başarımının diğerlerine göre düşük olduğu görülmüştür. Model, geliştirilen web tabanlı uygulama ile entegre edilerek hastalık teşhisi yapan somut bir ürün haline getirilmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: DEĞERLER EĞİTİMİ Proje İsmi: DEĞER AVCISI Özet: Değerler, toplumu oluşturan bireylere, nelerin önemli olduğunu, nelerin tercih edilmesi gerektiğini ve kısaca nasıl yaşanılması gerektiğini belirtir (Akbaş, 2008). Tarihi eserler ve mekânlar, geçmişten günümüze maddi ve manevi değerler sürecini bir arada bulunduran sistemi kapsamakta olup geçmiş uygarlıkları günümüze aktaran soyut ve somut belgelerin birikimidirler (Erbil, 1996). Bu mekanlar ve tarihi eserler, o toplumun kültürel yapısının maddesel kalıntılarını oluşturur. Artırılmış gerçeklik (AG) günümüzde oldukça ilgi çekmekte ve pek çok alanda etkin olarak kullanılmaya başlanmaktadır. AG'yi yalnızca bir teknoloji olarak düşünmek bir yanılgıdır. AG'nin bir ortam olduğu deneyimlerin gerçekleştirilmesi için önemli bir rol oynadığı göz ardı edilmemelidir. Bu projede "Değer Avcısı" isimli bir mobil uygulama geliştirilmiştir. Uygulamada artırılmış gerçeklik ve coğrafi konum sistemi kullanılmıştır. Öğretmenler oyun üzerinden yaşadıkları coğrafi bölgede yer alan tarihi, kültürel ve insani değerlerin yer aldığı alanları görev olarak belirlemektedir. Öğrencilerin görev metnini okuyarak ilgili değerin yerini bulması istenmektedir. Öğrencinin istenen bölgeye gittiğinde uygulama üzerinden kamerasını açarak gizli imgeyi bulması gerekmektedir. Görevi gerçekleştirme zamanı ve hızına göre puanlama gerçekleşmektedir. Bu yöntemle hem belirlenen değer hakkında bilgi sahibi olunmakta hem de bu değerin yaşadığı alana gidilerek bu bilgilerin kalıcı hale getirilmesi sağlanmaktadır Bu proje ile öğrencilerin tarihi, kültürel, sanatsal ve insani değerler barındıran yaşam alanları ile etkileşimlerini artırmayı bununla birlikte bu alanlarda yaşayan değerleri tanımaları, bilmeleri ve yaşamlarına katmaları hedeflenmektedir. Lise kademesinde bulunan öğrencilerinden oluşan 92 kişi üzerinde bir araştırma yapılmıştır. Bu araştırmada büyük bir çoğunluğun yaşadığı şehirdeki kültürel değerler hakkındaki bilgi seviyesi farkındalıklarının düşük olduğu görülmüştür. Değer Avcısı uygulamasından olumlu sonuçlar alındığı görülmüştür.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: YONCA VE MISIR SİLAJINA ÇAY POSASI İLAVESİNİN İN VİTRO GAZ ÜRETİM TEKNİĞİ İLE METAN ÜRETİMİNE ETKİSİNİN BELİRLENMESİ Özet: Küresel ısınma ve iklim değişikliğinin nedenleri olarak gösterilen sera gazlarından biri de metandır. Atmosferdeki CH4 miktarı son yüzyıllarda iki katına çıkmıştır. Doğaya salınan metan gazının hayvancılık sektöründe en büyük kaynağı ruminantlardır. Ruminantlardan salınan metan gazının azaltılması ekolojik açıdan önemlidir. Metan gazı ruminantların sindirim sisteminde meydana gelen fermantasyon sonucu ortaya çıkmakta ve ructus yoluyla atılmaktadır. Son yıllarda ruminantlardan salınan metan gazının azaltılması için hayvan yemlerine tanen içeren hammaddelerin katılmasına yönelik çalışmalar artmıştır. Bu çalışmada; ruminant beslenmesinde kullanılan yonca ve mısır silajına tanen bileşiği içeren kurutulmuş çay posası ilave edilmiş in vitro gaz üretim tekniği ile açığa çıkan metan ve karbondioksit gazlarının ölçümü yapılmıştır. Yonca ve mısır silajına farklı oranlarda çay posası ilavesiyle belirlenen miktarda toplamda 50 adet numune hazırlanmıştır. Numuneler Filter Baglere konulmuş her birine cam bilye ilave edilerek Impulse Sealer yardımıyla ağızları kapatılmış 1'den 50'ye kadar numaralandırılmış pyrex şişelere belirlenen sırayla yerleştirilmiştir. Rumen kanüllü büyükbaş hayvandan etik kurallara göre rumen sıvısı alınmış in vitro laboratuvarında hazırlanan pyrex şişelere 20'şer ml konulmuş üzerine 40'ar ml de tampon çözelti ilave edilmiştir. Numuneler in vitro laboratuvarında 24 saat inkübasyona tabi tutulmuştur. Otomatik Modüler İn vitro Gaz Sistemi içerisinde sensörlerden 5 dakika aralıklarla basınç ve sıcaklık verileri alınmıştır. 24 saatin sonunda numunelerde oluşan gazlar şırınga ile çekilerek tüplere konulmuş Gaz kromotografisine verilmiştir. Ölçülen UYA miktarlarından yararlanılarak formüller üzerinden çıkan metan ve karbondioksit miktarı hesaplanmıştır. Yonca ve mısır silajına çay posası ilavesiyle açığa çıkan metan gazında azalma tespit edilmiştir. Ayrıca yoncaya katılan çay posası ilavesi ile çıkan karbondioksit gazında etkili bir azalma gözlenmiştir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: BİYOLOJİ Proje İsmi: İNDOMETAZİNİN KONTROLLÜ SALIMINDA ALJİNAT-AYVA JELİ POLİMER KARIŞIMININ TAŞIYICI SİSTEM OLARAK KULLANIMININ ARAŞTIRILMASI Özet: Kontrollü salım sistemleri ilaçların hedef bölgeye yönlendirilmesi, hedef bölgede kontrollü olarak salımı ve ilacın kandaki çözünürlüğünün arttırılmasını amaçlayan sistemlerdir. Kontrollü salım sistemlerinde nano partüküller, suda çözünebilen biyouyumlu özelliklere sahip polimerler, taşıyıcı sistem olarak kullanılabilmektedir. Bu çalışmada, aljinat (Alg) ve belirli miktar oranlarında aljinat/ayva jeli (AJ) blend karışımından elde edilen küreler taşıyıcı grup, IM ise çalışmada aktif madde olarak kullanıldı. Alg ve Alg/AJ blend karışımından elde edilen küreler; belirli derişimlerdeki polimer çözeltilerinin 0,3 M CaCl2 çözeltisine damlatılmasından elde edildi. Alg, AJ, IM ve Alg/AJ/IM küreleri, Fourier Transform Infrared Spektroskopisi (FTIR) ile karakterize edildi. IM'nin sentetik vücut sıvısı içerisindeki kontrollü salımı vücut sıcaklığında, mide (pH= 1,2), ve bağırsak (pH=8,95) ortamı gibi çeşitli koşullarda in vitro olarak incelendi. Yapılan deneyler sonucunda, AJ'nin Alg'ye katılmasıyla elde edilen kürelerin IM için daha uygun bir taşıyıcı sistem olduğu görülmüştür. Alg/AJ kürelerinin IM salımı, pH=8,95'de daha yüksek olduğu ancak pH=1,2 değerinde daha uzun süre IM salımı gerçekleştiği gözlenmiştir. Alg/AJ kürelerinin IM salımı, pH= 8.95'te, pH=1,2'ye göre daha hızlı ve yüksek miktarda gerçekleşmiştir. İnvitro olarak farklı ortamlarda elde edilen deneysel salım sonuçları invivo ortamlarda da tekrarlanırsa Alg/AJ polimer karışımından elde edilen kürelerin, IM için uygun bir taşıyıcı sistem olduğunu söyleyebiliriz.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: HİNT AFİŞLERİNİN I. DÜNYA SAVAŞI'NDA PROPAGANDA MALZEMESİ OLARAK KULLANIMI VE GÖSTERGEBİLİMSEL ANALİZİ Özet: Tarih biliminin araştırmalarda kullandığı kaynaklardan biri afişlerdir. Özellikle savaş dönemlerinde propaganda malzemesi olarak kullanılmıştır. Araştırma projesinde "Hint afişleri I.Dünya Savaşı ile ilgili hangi bilgileri sunabilir?" sorusundan yola çıkılmıştır. I.Dünya Savaşı'nda Çanakkale ve Irak cepheleri başta olmak üzere Hintlilerin Osmanlı topraklarına savaşmaya gelmiştir. Hintlileri Osmanlı topraklarına savaşmaya getiren nedenler nelerdi? Araştırma projesinde Hintlilerin I.Dünya Savaşı ile ilgili bakış açısını dönemin ana kaynakları olan afişler üzerinden ortaya koymak amaçlanmıştır. Hint afişlerinin propaganda malzemesi olarak nasıl kullandığını tespit etmek amacı içine girilmiştir. Afişler bilimsel bir bakış açısı ile yorumlanabilmesi amacıyla 'göstergebilim' açısından ele alınmıştır. Aynı zamanda günümüz Hint akademisyenlerinin ve öğrencilerinin afişlerle ilgili düşüncelerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Böylece I.Dünya Savaşına daha önce çalışılmamış Hint afişleri penceresinden bakılmak istenmiştir. Araştırma projesinde önce literatür çalışması yapılmıştır. Hintlilerle ilgili kaynakların tarama yapılmıştır. İngiltere merkezli Imperial War Museums ve Hindistan merkezli India and The Great War sitelerinden 30 adet afiş temin edilmiştir. Afişlerin çevirisinde Dr.Esra Büyükbahçeci'den (Ankara Üniversitesi DTCF-Hindoloji) destek alınmıştır. Afişlerin göstergebilimsel analizi için Dr.Huri Deniz Karcı (Ankara Medipol Üniversitesi) ile çevrimiçi görüşme yapılmıştır. Afişlerle ilgili Hindistan Kerala Üniversitesi Tarih Bölüm Başkanı Prof. Dr. Sahji Anirudhan ve doktora öğrencileri ile çevrimiçi toplantı yapılmıştır. Araştırmada genel olarak nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonunda Hint afişlerinin halkın psikolojisine yönelik propaganda malzemesi olarak kurgulandığı belirlenmiştir. Özellikle İngiliz etkisinin yüksek olduğu görülmüştür. Hindistan'ın etnik ve kültürel yapısından dolayı farklı dillerde basılmıştır. Savaşa katılımda paraya ve toprağa dayalı propaganda yapılmıştır. Araştırma verileri makaleye çevrilebilir ve kitap çalışması yapılabilir. Görsel zenginliği itibarı ile ders kitaplarına konulabilir. I.Dünya Savaşı afişleri karşılaştırmalı olarak çalışılabilir.
Kategori İsmi: 2204 -A Lise Öğrencileri Araştırma Projeleri Yarışması Proje Alanı: TARİH Proje İsmi: KİLİMİN DİLİNDEN ANLAYAN OKUR Özet: Kadim Anadolu, kültürünü ve geleneklerini motif motif, renk renk atkı ipleri ile kilimlere işlemiş ve Çatalhöyük'ten bu yana Anadolu insanı kendi varoluş hikâyesini kilimler aracılığıyla anlata gelmiştir. Kilimler ve halılar Anadolu geleneklerinin sürekliliğini gösteren en belirleyici kanıtlardır. Hayata dair ne varsa mesela neşe, hasret, birleşme, ayrılık, doğum, ölüm, düğün, nazar ya da doğal afetler, arzular, dilekler sanatsal bir soyutlama ile sembolleşmiş, motif olmuş dünyanın en eski geleneklerinden dokumacılık aracılığıyla, nesilden nesile aktarılarak kalplerimize işlenmiştir. İnsanoğlu, varoluşundan bu yana duygularını, yaşamını, değerlerini, fikirlerini, gündelik hayatını, geçmişini ve hayallerini anlatma ihtiyacı duyar. Bunu her yörenin, her dönemin insanı, elindeki kaynakları kullanarak sanatına aktarır. Anadolu insanının tuvali, Çatalhöyük'ten bu zamana denk gelen kilimlerdir ve anlattıkları, bu kilimlere dokunan kültür dili motiflerde gizlidir. Dil kültürü kuşaktan kuşağa aktaran araçların en başında gelir fakat günümüzde dil denilince akla konuşulan diller gelir hâlbuki kültürün taşıyıcılarından olan sanat ve el ürünleri üzerine işlenen görsel diller unutulmaya yüz tutmuştur. Projemiz görsel dillerimizden olan Kilim desenlerinin anlamlarının kültürel farkındalık açısından incelenerek Sanal Gerçeklik, Web ve Hologram teknolojisi kullanılarak tanıtım yapılmasını kapsamaktadır.