text
string | id
string | dump
string | url
string | date
timestamp[s] | file_path
string | language
string | language_score
float64 | language_script
string | minhash_cluster_size
int64 | filter_reason
string | top_langs
string | edu_score
dict | aggregation
dict |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Në Spitalin e Përgjithshëm në Gjakovë janë duke u trajtuar 18 pacientë të prekur me Covid-19. Në njoftimin në Facebook të spitalit thuhet se sipas raportit 24 orësh nga ekipa kujdestare janë të hospitalizuar 42 pacientë. “Janë 18 pacientë janë të konfirmuar me Covid-19 pozitiv,nga këta 9 pacientë janë me oksigjen kohë pas kohe” “Ne
Në rrugën “Zahir Pajaziti” në Lagjen 1 në Podujevë gjatë mëngjesit të sotëm disa kabllo elektrike janë djegë. Këtë e konfirmoi për media Viktor Buzhala, zëdhënës për media në KEDS. “Ekipa e KEDS-it ka dalë menjëherë në vendngjarje dhe janë duke e sanuar problemin”. “KEDS do të formojë edhe një ekip profesionale për të analizuar pse
Në Spitalin e Përgjithshëm në Pejë aktualisht janë duke u trajtuar 51 pacientë, prej tyre 41 pacientë kanë rezultuar pozitiv në testin për COVID-19, ndërsa 10 të tjerë janë në pritje të rezultatit. Sipas raportit të fundit nga Spitali i Përgjithshëm në Pejë, nëntë pacientë janë duke u trajtuar me oksigjenoterapi, ndërsa një pacient është
Bazuar në rezultatet zyrtare të komunikimit të Komunës së Malishevës, me Institutin Kombëtar të Shëndetësisë Publike, sot janë regjistruar tri raste të prekur me COVID-19, ku njëri prej tyre është konfirmuar pas vdekjes. Personi që ka vdekur sot në orët e para mëngjesit, H.E. (1963) nga fshati Ngucat, pasi ka ndërruar jetë është konifmruar, se
Dy dekada pas luftërave në ish-Jugosllavi mbeten të pa harruara krimet që i kreu Serbia dhe paramilitarët e saj. E vepra më e tmerrshme që e tronditi botën është masakra e Srebrenicës që ndodhi pikërisht 25 vjet më parë. Në kujtim të mbi 8 mijë boshnjakëve të vrarë në Prishtinë u ndezën qirinj. Pandemia na
Në Komunën e Mitrovicës janë 110 raste aktive me koronavirus, prej tyre 10 janë policë, 6 mjekë, 12 infermiere dhe 2 punëtorë teknik. Drejtoresha e Shëndetësisë në Komunën e Mitrovicës, Erseka Hasanaj se një pjesë e rasteve aktive janë edhe nga komunat veriore, por pasi kanë marrë trajtim në Mitrovicë janë regjistruar si raste në këtë
Ministrja e Financave, Hykmete Bajrami, edhe një herë ka bërë thirrje që deputetët e Kuvendit të Kosovës të mos shtyjnë votimin për rishikimin e buxhetit e marrëveshjet ndërkombëtare. Në një postim në Facebook, ajo ka thënë se i gjithë fokusi duhet të jetë në rimëkëmbjen ekonomike. Duke komentuar edhe akuzat ndaj saj se përse nuk
Shërbimi Evropian i Veprimit të Jashtëm (EEAS) e ka publikuar agjendën e plotë të takimit që pritet të mbahet nesër (12 korri, 2020) ndërhmet Kryeministrit Avdullah Hoti dhe presidentit të Serbisë, Aleksandër Vuçiq. Sipas këtij njoftimi, dialogu Kosovë-Serbi pritet të fillojë nga ora 10:00, njofton Klan Kosova. “Dialogu Beograd-Prishtinë i lehtësuar nga Bashkimi Evropian do
Alea Krasniqi nga Ferizaji ka lindur me sëmundjen Leukemia Akute Lymphoblastic. Vajza, 6 muajshe duhet t’i nënshtrohet një trajtimi jashtë vendit, andaj ka nevojë për ndihmë urgjente. Shuma që i nevojitet për trajtim është 110 mijë euro, shumë kjo e papërballueshme për familjen e saj. Të gjithë ata persona që kanë vullnet të ndihmojnë këtë
Deputeti i AAK-së, Gazmend Syla i ka reaguar shefes së Zyres së BE-së, Nataliya Apostolova. Apastolova ka reaguar për rastin e mbrëmshëm me Vjosa Osmanin, duke thënë se të gjithë duhet të përmbahen nga dhuna në Kuvend e sidomos ndaj një gruaje që është kryetare e Kuvendit. Deputeti Syla e ka ftuar Apostolovën të ‘mbajë | <urn:uuid:0228a840-d2de-4494-ab19-f4c864778914> | CC-MAIN-2020-29 | https://medial.mk/category/lajme/kosove/ | 2020-07-12T09:51:50 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2020-29/segments/1593657134758.80/warc/CC-MAIN-20200712082512-20200712112512-00128.warc.gz | als | 0.999952 | Latn | 1 | line_punct_ratio | {"als_Latn_score": 0.9999523162841797} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 2,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Brukseli do të kërkojë të bindë Bullgarinë për të hequr veton ndaj Maqedonisë së Veriut, si e...
Presidenti serb Aleksandër Vuçiq ishte pjesë e kabinetit të kryekriminelit dhe kasapit të Ballkanit,Sllobodan Millosheviq...
Kryenegociatori i Kosovës, Besnik Bislimi, ka zhvilluar takim trilateral me homologun serb Petar Petkoviq dhe Emisarin Miroslav Lajcak por...
Publicisti Emin Azemi konsideron se Brukseli nuk ka qasje serioze ndaj kërcënimeve të Vuçiqit sa i përket mos lejimit...
Këtë të shtunë, raportohet se Rusia ka përdorur një armë hipersonike e quajtur Kinzhal duke e sulmuar...
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti ka deklaruar se brenda këtij viti vendi jonë do të aplikojë për t’u...
Perspektivat evropiane të Republikës së Maqedonisë së Veriut dhe pritshmëritë nga presidenca franceze për...
Mes kërcënimeve për një sulm të mundshëm rus në Ukrainë, Sekretari amerikan i Mbrojtjes Lloyd Austin viziton...
Nëse Isa Mustafa i ka mbajtur në mend mirë porositë e dhëna nga ambasadorja amerikane Trejsi Jakobson për asociacionin...
Kosova dhe Serbia po bisedojnë në Bruksel marrëveshjen, sipas të cilës, zotohen të mos e sulmojnë...
Impulsi i ri në marrëdhëniet mes Bullgarisë dhe Maqedonisë së Veriut pas vizitës së kryeministrit bullgar...
Prandaj, politika dhe diplomacia e Kosovës, nuk duhet të humbasin kohë kot, duke shpresuar kot i kotit, se Brukseli i Hashim...
Shefi i Delegacionit Evropian në Maqedoni, Dejvid Gir foli për komentet në lidhje me shqetësim e Dimitrovskit dhe...
Njohësit e zhvilllimeve politike vlerësojnë se Bashkimi Evropian po i bën presion palës së dobët. Nuk ishte...
Kryetari i PDK-së, Memli Krasniqi në vazhdën e takimeve me përfaqësues të institucioneve të BE-së, ka takuar...
Zëvendëskryeministër i Kosovës Besnik Bislimi ka folur për bisedimet e fundit ndërmjet Kosovës e Serbisë...
“Njoftimi nga Kosova se do të vendosë masa të reja për produktet e ëmbëlsirave nga Serbia është...
Ish-Ministri i Integrimeve Evropiane, Blerim Reka, ka reaguar për fillimin e Serbisë për zbatimin praktik të...
Përfaqësuesit e Kosovës dhe Serbisë, mund të takohen nga mesi i muajit nëntor për të vazhduar diskutimet...
Ambasada e Republikës së Kosovës në Bruksel sot ka pasur mysafirë të veçantë. Ata kanë pritur...
Drejtësia dhe organet e reja që dolën nga ndryshimet kushtetuese të vitit 2016 janë në qendër të progres... | <urn:uuid:0228baf8-b57a-4169-99b1-95f51537932c> | CC-MAIN-2022-21 | https://www.botasot.info/tag/brukseli/ | 2022-05-25T14:02:04 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2022-21/segments/1652662587158.57/warc/CC-MAIN-20220525120449-20220525150449-00155.warc.gz | als | 1.000005 | Latn | 1 | gopher_too_many_end_ellipsis | {"als_Latn_score": 1.0000051259994507} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
1.Tretim çokollatën bashkë me qumështin në një tenxhere të vogël në nxehtësi mesatare duke e përzier vazhdimisht me lugë druri. 2.E heqim nga zjarri dhe pas 5-6 minutash shtojmë sheqerin pluhur, vaniljen dhe gjalpin në copa të vogla, duke...
1.Bizelet e ngrira i hedhim për 10 minuta në tenxhere me ujë të valuar e kripë.
2.I kullojmë dhe i hedhim direkt në një tas me ujë e akull që të ruajnë ngjyrën jeshile.
3.Më pas i kullojmë dhe i hedhim në një tenxhere ku kemi hedhur gjalpin dhe hudhrën të skuqen bashkë me 4-5 gjethe mente.
4.Shtojmë 2 gota me lëng dhe i lëmë në zjarr për 5 minuta.
5.Grijmë të gjithë masën në blender, duke shtuar lëng sipas nevojës për të patur kremozitetin që duam. E rregullojmë për kripë e piper.
6.Proshuten të prerë në copa të vogla, e vëmë të thekërrohet në një tigan pa vaj.
7.I heqim dhe u pastrojmë yndyrën e tepërt me letër kuzhine.
8.Shërbejmë kremin me bizele duke i vënë sipër djathin mozzarella, gjethe mente, proshutë, pak piper e disa pika vaj ulliri. | <urn:uuid:0228c8c6-5352-48e0-ab0f-3e54804106ec> | CC-MAIN-2022-05 | https://neps.al/supe-bizelesh-me-djathe-mozzarella-mente-dhe-proshute/ | 2022-01-19T22:53:03 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2022-05/segments/1642320301592.29/warc/CC-MAIN-20220119215632-20220120005632-00372.warc.gz | als | 0.999248 | Latn | 1 | {"als_Latn_score": 0.9992475509643555} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 3
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Mbi 300 shkolla ndihmohen për furnizim me rrymë, këtë e ka bërë të ditur ministri i Ekonomisë Kreshnik Belteshi.
Postimi i plotë i Bekteshit:
"Nga gjithsej 474 shkolla publike fillore dhe të mesme të regjistruara në vend, 309 shkolla kanë aplikuar për furnizim me energji elektrike të subvencionuar përmes EMV shitjes dhe ato tashmë furnizohen nga 1.12.2022.
Nga gjithsej 70 ndërrmarje të regjistruara të ujësjellësit dhe shërbimeve që operojnë me stacione pompimi apo pastrimi, 51 janë regjistruar dhe furnizohen.
Subjektet nga këto dy kategori që nuk kanë dorëzuar dokumente ose kanë dorëzuar dokumente jo të plota, mund të aplikojnë me dokumentacion të plotë deri në datën 20.12.2022 dhe të furnizohen përmes EMV shitjes nga data 1.1.2023.
Në ditët në vijim subjektet nga industria ushqimore do të shpallen me kode aktiviteti të përfshira në vendimin e Qeverisë, të cilat tashmë furnizohen përmes EMV shitjes" | <urn:uuid:0228e316-e61f-4ded-acc8-94f1a8e079e0> | CC-MAIN-2023-06 | https://www.pacensure.com/bekteshi-ndihmon-mbi-300-shkolla-per-furnizim-me-rryme/ | 2023-02-05T05:20:23 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2023-06/segments/1674764500215.91/warc/CC-MAIN-20230205032040-20230205062040-00339.warc.gz | als | 0.998738 | Latn | 1 | {"als_Latn_score": 0.998737633228302} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Futbollisti i Prishtinës, Leutrim Kryeziu është deklaruar për faqen zyrtare të klubit pas fitores ndaj Drenicës.
Kryeziu realizoi golin e fitores, që i solli "Bardhëkaltërve" tri pikë, që i mbajnë në garën për titull.
Kryeziu tha se është i kënaqur me golin dhe që synon të vazhdojë me këtë ritëm.
Ishte ndeshje e vështirë, e kemi ditur që Drenica ka ekip të mirë, sidomos kur luan vendas. Por, ne ishim të përgatitur mjaft mirë, iu qasem me seriozitetin më të madh ndeshjes dhe me meritë fituam tre pikët. Jam shumë i kënaqur me shënimin e golit, po ndjehem mjaft mirë dhe shpresoj të vazhdoj me këtë ritëm".
Prishtina renditët në pozitën e tretë në tabelë, katër pikë prapa liderit Drita. | <urn:uuid:022901af-6c7f-4a85-9241-19d29aff7e67> | CC-MAIN-2021-21 | https://direct.botasot.info/futboll-sporti/1558098/kryeziu-ishim-te-pergatitur-jam-i-kenaqur-me-shenimin-e-golit/ | 2021-05-18T17:58:49 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2021-21/segments/1620243991288.0/warc/CC-MAIN-20210518160705-20210518190705-00123.warc.gz | als | 1.000004 | Latn | 3 | {"als_Latn_score": 1.0000041723251343} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Aforizmi i ditës – e hënë 21 gusht 2017 August 20, 2017 Veprimi yt pozitiv i ndërthurur me mendimin tënd pozitiv rezulton në sukses. Shiv Khera Your … Read More twitterFollowfacebooklinkedin LEXO MË SHUMË Fjalë kyçe: i ndërthurur, pozitiv, sukses, veprimi | <urn:uuid:02296b71-1676-435c-a01c-99dd5aedefb3> | CC-MAIN-2023-40 | https://www.voal.ch/tag/i-nderthurur/ | 2023-09-24T06:57:16 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2023-40/segments/1695233506623.27/warc/CC-MAIN-20230924055210-20230924085210-00094.warc.gz | als | 0.999293 | Latn | 1 | top_2_gram | {"als_Latn_score": 0.9992932677268982} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Bashkia e Vlorës shpenzoi plot 30 milionë lekë për spektaklin e çeljes së sezonit turistik. Spektakli është zhvilluar mbrëmjen e së premtes, ndërsa kryetari Dritan Leli nuk është kursyer për këtë show, pasi pjesëmarrës ishin edhe disa nga ministrat e kabinetit qeveritar.
Leli është treguar i kujdesshëm, që të bëj 5 tendera për këtë festival që u zhvilluar në qendër të Vlorës. Tpz.al ka siguruar të gjitha dokumentat e tenderave, ku 5 milionë lekë ka akorduar për fishekzjarre, 8 milionë për led wall, 6 milionë për skenën, 8 milionë për ndriçimin e skenës dhe 5.5 milionë për foninë.
Përveç atmosferës së krijuar, Bashkia e Vlorës nuk ka bërë publike shpenzimet për këngëtarët që merrnin pjesë, që nga Alban Skënderaj, NRG Band, Dj Aldo etj. Milionat e shpenzuara, kurrësesi nuk mund të përmirësojnë imazhin turizmit në qytetin e Vlorës. Nisur edhe nga shuma, fare mirë këto para mund të përdoreshin për mallra apo shërbime në qytetin e Vlorës. Kujtojmë se vetëm një pjesë e qytetit është e rregulluar, ndërsa pjesa tjetër është ende me ujëra të zeza, apo me kanalizime të pambaruara. Megjithëse jemi në prag të sezonit turistik, Vlora duket ende e papërgatitur për diçka të tillë. Por, kryetari Leli është kujdesur vetëm për ceremoninë. Vlora nuk ka nevojë për hapje apo mbyllje sezoni, por duhet një ndërhyrje reale në sektorin e turizmit, që nga shërbimet e deri tek infrastruktura.
Por kujt i shërbeu i gjithë ky spektakël pirroteknik me muzikë?
Drita Leli është një nga kryebashkiakët të cilët rrezikon të rikandidohet nën siglën e Partisë Socialiste. I vetmi investim i dukshëm në qytetin e Vlorës, është Lungomare, një investim i qeverisë për të cilën meritën e ka marrë kryeministri Edi Rama.
Ky show në fakt i shërbeu Lelit për të argëtuar qytetarët dhe për të shfaqur para kryeministrit, mbështetjen që ai gëzon në qytetin e Vlorës. Burime për Tpz.al bëjnë me dije se Leli kishte ftuar edhe kryeministrin Edi Rama, por ky i fundit nuk e ka marrë mundimin që të jetë pjesëmarrës në këtë festival shumëngjyrësh. Madje as deputetë e Vlorës nuk ishin që të gjithë prezentë. Të vetmit që merrnin pjesë ishin Damian Gjiknuri dhe Blendi Klosi.
Pothuajse pas 1 viti, vijnë zgjedhjet e ardhshme lokale. Gjatë këtyre viteve në krye të Bashkisë, vështirë është të gjesh një punë të madhe publike, një investim të rëndësishëm apo një shërbim të mirë në qytetin e Vlorës. Këtë vakum, Leli tentoi ta mbushte me një koncert për vlonjatët e papunë./TPZ.AL/
Më poshtë dokumentat e tenderave:
Të ngjashme
-
"Bomba" e Bashës: Tahiri dhe Xhafaj kanë informacione për lidhjen e Olsi Ramës me Xibrakën
Follow Lulzim Basha ka treguar disa.
-
Paketa antishpifje, Arian Çani: Rama iniciator i një procesi që do fundoset edhe vetë
Follow I ftuar në 'Open' në.
-
Rama e quajti "shpifës", Lubonja: Nga kapja prej biznesmenëve tashmë është kapur nga krimi
Follow Analisti Fatos Lubonja, i ftuar.
-
Basha: Vendi drejt kaosit, por nuk shkel mbi kufoma për pushtet
Follow Kreu i PD, Lulzim Basha.
-
Basha: Rama ka caktuar një deputet për lidhjet me kriminelët (EMRI)
Follow I pyetur për fotot e.
-
"Tre deputetë të PD kanë të afërm në burg", Basha injoron Ballën: Nuk më plas farë çfarë thotë ai
Follow I ftuar mbrëmjen e sotme.
-
Lëvizte me armë zjarri, arrestohet 27-vjeçari në Tiranë (Emri)
Follow Një 27-vjeçar është arrestuar nga.
-
Zhdukja e gazetarit, SHBA dhe Britania bojkotojnë samitin e Arabisë
Follow Sekretari amerikan i Thesarit Steven. | <urn:uuid:02299bc4-f6c6-470d-9e40-2390e85c3717> | CC-MAIN-2018-43 | http://www.tpz.al/2018/05/12/kujt-i-sherbeu-ky-show-leli-i-vlores-shpenzoi-miliona-leke-nga-taksat-tona/ | 2018-10-18T23:37:02 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2018-43/segments/1539583512015.74/warc/CC-MAIN-20181018214747-20181019000247-00430.warc.gz | als | 0.999998 | Latn | 1 | {"als_Latn_score": 0.9999977350234985} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Reperi shqiptar me fam? botërore, Gashi, i ka prekur të gjithë me një postim të fundit në Instagram. Teksa po shijon suksese të njëpasnjëshme, Gashi ka treguar se i ka lënë pas dore prindërit e tij dhe se asnjë sukses, shumë parash nuk e zëvendëson kohën me ta.
"Prindërit e mi fluturuan për të më vizituar në LA, ishin 2 javët më të mira të gjithë jetës sime. Asnjë sukses apo shumë parash nuk mund të zëvendësonin ndjenjën që përjetova me ta. Unë kam qenë aq i fokusuar në punë edhe gjatë pandemisë botërore. Isha shqetësuar për lançimin e albumit 1984 sepse ka kaq shumë gjëra që ndodhin në botë tani që është më rëndësishme se lansimi i këngëve të reja. Kam pasur kaq shumë sukses në vitet e fundit, kam fituar para, por kurrë në të vërtetë nuk kam kaluar pushime apo kohë në shtëpi, sepse gjithmonë jam mbyllur në studio … Por këto dy javë të fundit më bënë të shoh se sa e rëndësishme është familja ime", shkruan reperi.
Aktualisht ai po punon për të publikuar albumin e tij "1984", teksa ka paralajmëruar dy bashkëpunime me artistë shqiptarë, njëri me Pinksweats dhe tjetri me Njomzën.
I flew my parents out to visit me in LA it was the greatest 2 weeks of my entire life. No amount of success or money could replace the feeling I had hanging out with them. I've been so caught up with work even during a world pandemic I was so fucking nervous about releasing 1984 album because there's so much going on in the world right now that's way more important than dropping music. I've had so much success in the recent years made money but never really ever had a vacation or even chilled at home because I always locked myself in the studio...But these past two weeks made me see how important my family is I had to be reminded why I even started doing all this to begin with. Love you
© SYRI.net | <urn:uuid:0229b9fd-52ea-44cc-84ab-15479fc3b17b> | CC-MAIN-2020-50 | https://www.syri.net/jete-stil/350801/reperi-i-famshem-shqiptar-i-prek-te-gjithe-me-shkrimin-e-radhes-zbulon-pengun-qe-ka-ne-lidhje-me-prinderit/ | 2020-11-30T04:42:06 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2020-50/segments/1606141205147.57/warc/CC-MAIN-20201130035203-20201130065203-00204.warc.gz | als | 0.99975 | Latn | 4 | {"als_Latn_score": 0.9997503161430359} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 2,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
TIRANË, 22 janar/ATSH/ Shkëmbimet tregtare drejt Italisë gjatë vitit 2020 arritën vlerën 275.4 miliardë lekë, duke e renditur partnerin kryesor tregtar, drejt së cilës shkuan gati 31.4 % e eksporteve.
Referuar INSTAT, eksportet drejt Italisë në vlerë llogariten 123 miliardë lekë. Pjesën më të madhe të eksporteve drejt Italisë e zë grupi “tekstile dhe këpucë”. Nga 102.3 miliardë lekë që është vlera e eksporteve të grupit “tekstile dhe këpucë“ për gjithë vitin, eksporti i këtij grupi drejt Italisë llogaritet 77 miliardë lekë.
Eksportet e grupit “materiale ndërtimi dhe metale” drejt vendit fqinj llogariten 12.7 miliardë lekë, ndërsa eksporti i grupit “makineri, pajisje dhe pjesë këmbimi” llogaritet 10.3 miliardë lekë.
Shqipëria eksportoi drejt Italisë edhe produkte ushqimore, që në vlerë për periudhën janar-nëntor llogariten mbi 9.6 miliardë lekë. /a.gjonaj/r.e/ | <urn:uuid:0229c422-1d3d-4065-8c1e-5ce5d8b2a3cd> | CC-MAIN-2021-10 | https://ata.gov.al/2021/01/22/italia-partneri-i-pare-tregtar-i-shqiperise-mbi-275-miliarde-leke-gjate-2020-es/ | 2021-03-04T04:08:57 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2021-10/segments/1614178368431.60/warc/CC-MAIN-20210304021339-20210304051339-00345.warc.gz | als | 0.999991 | Latn | 3 | top_2_gram | {"als_Latn_score": 0.9999911785125732} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 2,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Trajneri i Chelsea-t Maurizio Sarri aportohet të ketë fshirë rregullat e krijuara nga Antonio Conte, kjo pasi lojtarët ishin të pakënaqur.
Sipas The Telegraph, Sarri ka rregulla më të buta për ushqimin dhe ka anuluar rregullin e ish-trajnerit që kërkonte që skuadra të kalonte natën në West London Hotel një natë përpara ndeshjes.
Gazeta shpjegon se regjimi strikt i dietës ishte një nga faktorët e shkarkimit të ish-trajnerit të Juventus dhe Italisë, teksa rregulli i hotelit nuk pëlqehej aspak nga lojtarët.
Blutë bënë një start ideal në Premier League, duke fituar ndeshjen e parë ndaj Huddersfield me rezultatin e pastër 3-0.
Tani ndeshja e dytë do të jetë më e vështirë pasi do të presë Arsenal në Stamford Bridge. | <urn:uuid:0229ce4f-9453-49cc-b568-fbeb8ba717d6> | CC-MAIN-2018-43 | http://www.shkodrasport.com/2018/08/15/sarri-nis-revolucionin-te-chelsea-gris-rregulloren-e-conte-s/ | 2018-10-19T14:34:14 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2018-43/segments/1539583512400.59/warc/CC-MAIN-20181019124748-20181019150248-00305.warc.gz | als | 0.999671 | Latn | 4 | {"als_Latn_score": 0.9996708631515503} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Kryeministri Edi Rama në Konferencën Ndërkombëtare të Politikave në Abu Dhabi tha se problemet me të cilat përballet bota sot janë të ndërlidhura me njëra tjetrën e se duhet që të bashkëpunojmë që t'i zgjidhim.
'Vendi im është një nga vendet më të vogla në botë kështu që tundimi për të folur është vërtet i madh. Unë besoj se globalizmi është këtu dhe do të qëndrojë për aq kohë sa jetojmë në të njëjtin planet e ngrohemi nga i njëjti diell. Interesi ynë i mirëfilltë në bashkëpunimin përtej kufijve po bëhet më i madh pavarësisht refuzimeve, por duhet të bashkëpunojmë. Problemet me të cilat përballemi bëhen çdo ditë e më të ndërlidhura, ja marrim ngrohjen globale. Një çështje me një ndikim mjaft afatgjatë, sa më efektivisht do të merremi me të aq më mirë do të parandalojmë katastrofat natyrore. Sot pandemia COVID 19 një çështje globale që ka marrë shumë jetë, krahasuar edhe me humbjet si në luftërat botërore. e njëjta logjikë shkon edhe për luftën kundër terrorizmit. Në këtë kohë sfidash globale, kërkohet një qasje globale.'- tha Rama.
Rama nënvizoi se Shqipëria ka nisur të reformojë sektorin e energjisë elektrike që prej vitit 2014 dhe se brenda një dekade pret që të bëhet një eksportuese neto e prodhimit të energjisë.
Shqipëria beson se përtëritja e një angazhimi të thellë është shumë herë më i nevojshëm për paqen dhe sigurinë. Këshilli ministerial ra dakord për një sërë angazhimesh për të luftuar krimin e organizuar, gjatë kohës që kryesonim OSBE-në. Shqipëria tashmë do jetë për herë të parë një anëtare e Këshillit të Sigurisë në OKB. Na duhet një integrim më i madh për agjendën e zhvillimit të qëndrueshëm. Ne jemi në të njëjtën linjë me politikat e BE-së për mjedisit. Jemi të përqendruar në diversifikimin e energjisë. Qeveria do miratojë planin e ri në përputhje me agjendën e komunitetit të energjisë. Shqipëria pret që brenda kësaj dekade të bëhet një eksportuese neto e prodhimit të energjisë./Top Channel | <urn:uuid:0229dada-1d03-4e70-9717-28639242b910> | CC-MAIN-2021-49 | https://kallxo.com/lajm/rama-ne-abu-dhabi-shqiperia-pret-qe-brenda-nje-dekade-te-behet-eksportuese-neto-e-prodhimit-te-energjise/ | 2021-12-05T02:56:48 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2021-49/segments/1637964363134.25/warc/CC-MAIN-20211205005314-20211205035314-00233.warc.gz | als | 0.999956 | Latn | 4 | {"als_Latn_score": 0.9999555349349976} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 3,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 2,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 3
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Dhjetra krokodilët që u arratisën javën e kaluar nga një fermë mbarështuese në Kinë, duke përfituar nga përmbytjet, janë kthyer të gjithë në robëri, njoftuan sot media shtetërore.
Më shumë se 70 krokodilë ishin arratisur nga një fermë pranë qytetit Maoming në provincën Guangdong të Kinës jugore, duke përfituar nga përmbytjet e shkaktuara nga një liqen i tejmbushur pas një tajfuni.
Autoritetet lokale kishin nisur një gjueti të madhe për t'i kapur ata dhe transmetuesi shtetëror CCTV tregoi imazhe të punonjësve të shpëtimit në pusetat duke nxjerrë një krokodil nga uji me një litar.
Be cautious of crocodiles! The local emergency department of Maoming, in South China's Guangdong, warned on Mon after around 70 crocodiles escaped from flooded pools on a farm. Many cities in Guangdong have experienced torrential rains since Thurs due to #TyphoonHaikui. pic.twitter.com/iL7f9h8YRz
— Global Times (@globaltimesnews) September 11, 2023
"Të gjithë krokodilët siamezë që kishin shpëtuar u kapën, i fundit u hodh në breg natën e 18 shtatorit", njoftoi sot gazeta zyrtare e Pekinit.
The search is on for 70 runaway crocodiles after heavy flooding in southern China pic.twitter.com/HYzcdY5eLH
— Reuters (@Reuters) September 15, 2023
Në Kinë, krokodilët kultivohen për lëkurën e tyre si dhe për mishin e tyre, i cili ndonjëherë përdoret në mjekësinë tradicionale.
Përveç "fermës më të madhe të krokodilëve" në vend, zona e goditur nga përmbytjet është gjithashtu shtëpia e një parku tematik me krokodilat, tha transmetuesi shtetëror CNR. | <urn:uuid:022a18eb-f8fe-4184-b2b8-6020f73f23f9> | CC-MAIN-2023-40 | https://www.balkanweb.com/kine-kthim-ne-roberi-per-dhjetera-krokodile-qe-kishin-ikur-nga-nje-ferme/ | 2023-09-28T07:11:00 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2023-40/segments/1695233510368.33/warc/CC-MAIN-20230928063033-20230928093033-00754.warc.gz | als | 0.999463 | Latn | 1 | {"als_Latn_score": 0.9994630217552185} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 2,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 2,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 3
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
14 Maj, 2022 - 4:05 pm
Poezi nga Nazim Hikmet Ran
Shqipëroi: Alban Tartari
Tek ti, unë, dashuroj siluetën e anijes
nisur për në pol
Tek ti, unë, zbulimet aventuriere prej kumarxhinjsh
Tek ti, largësinë.
Tek ti, unë, dashuroj të pamundurën.
Të kridhem në sytë e tu, ashtu
si në një pyll plot dritë.
Mes djersës, urisë e irritimit,
me uri gjahtari të ta kafshoj mishin
Tek ti unë, dashuroj të pamundurën,
Por kurrë pesimizmin./ KultPlus.com | <urn:uuid:022a24cc-a7f0-4c4c-a123-17ceed0c87b3> | CC-MAIN-2022-27 | https://www.kultplus.com/poezi/prape-per-ty/ | 2022-07-02T07:43:55 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2022-27/segments/1656103989282.58/warc/CC-MAIN-20220702071223-20220702101223-00702.warc.gz | als | 0.999992 | Latn | 2 | top_2_gram | {"als_Latn_score": 0.9999915361404419} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Display #
5
10
15
20
25
30
50
100
All
Title
Author
Hits
Bee djeg - First Aid
admin
13
Burn ujë të valë - të ndihmës së parë
admin
39
Goditjet diellore dhe termike në trup
admin
15
Grerëz djeg
admin
22
Ndihma e parë gjatë rekreacion në natyrë
admin
32
Ndihma e parë i ra të fikët
admin
39
Ndihma e parë në epilepsi
admin
42
Ndihma e parë në konvulsione
admin
30
Ndihma e parë në morth
admin
44
Ndihma e parë për amputations
admin
31
Ndihma e parë për çrregullime të gjumit
admin
40
Ndihma e parë për një sulm në zemër
admin
33
Ndihma e parë për plagët
admin
37
Ndihma e parë për shkurtime
admin
18
Ndihma e parë për shtrihen
admin
23
Ndihma e parë për spyaninni rënda alkoolike
admin
20
Ndihma e parë për thyerje të hapur
admin
41
Nosebleeds - ndihma e parë
admin
31
Pickim Viper
admin
17
Rregullat e ndihmës së parë
admin
25
Shënoni pickim - Mjekimi
admin
19
Simptomat e një krize hypertensive ndihmës së parë
admin
45
Simptomat shoku traumatike ndihmës së parë
admin
104
Temperatura 39 pa simptoma
admin
17
Tick kafshoj rrezikshme për njerëzit
admin
9
Gjymtyrët mpirje të mpirë, gishtin e dorës së mpirë apo këmbë
Nivele të larta të trombocitet në gjak
Shkaqet njolla të kuqe në penis
Peshtyn gjak
Reduktuar trombociteve 10 shkaqet e trombocitet të ulëta në gjak
Ndikimi i hormoneve mashkullore në trupin e femrës
Monocitet rritur
Limfocitet mësipërme normal, rritjen e limfociteve
Rregulloret Higjiena gjatë ushtrimit
Zgjebja - shenjat e para | <urn:uuid:022a3c96-0d08-439f-8034-37f1362c4d5b> | CC-MAIN-2017-09 | http://drugster.in.ua/ndihma-e-par.html | 2017-02-23T09:23:32 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2017-09/segments/1487501171163.39/warc/CC-MAIN-20170219104611-00531-ip-10-171-10-108.ec2.internal.warc.gz | als | 0.988005 | Latn | 1 | dup_line_frac | {"als_Latn_score": 0.988004744052887, "aln_Latn_score": 0.011990315280854702} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 2,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 2,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Kreu i Nismës Social Demokrate, Fatmir Limaj që është edhe kandidat për kryeministër nga radhët e koalicionit NISMA-AKR, PD ka njoftuar se do të mbajë sot konferencë për media
Përmes një njoftimi, NISMA ka treguar se Limaj do të del para mediave në orën 13:30, në Selinë Qendrore në Prishtinë, derisa, arsyeja nuk dihet.
Para mediave do të dalin edhe përfaqësues të koalicionit AAK-PSD, apo koalicionit 100%.
Përmes një njoftimi drejtuar për media, u bë e ditur se kolicioni do të mbajë konferencë në zyrat qendrore të AAK-së, në Ulpianë.
Edhe koalicioni që për kandidat për kryeministër ka Ramush Haradinaj nuk kanë bërë të ditur se pse kanë ftuar mediat | <urn:uuid:022a4946-4ca5-4f50-acc7-b7c284728996> | CC-MAIN-2022-33 | https://mejdani.com/cfare-befasie-do-te-ndodhe-nisma-dhe-aak-sot-mbajne-konferenca-per-media/ | 2022-08-17T14:10:52 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2022-33/segments/1659882572908.71/warc/CC-MAIN-20220817122626-20220817152626-00309.warc.gz | als | 0.999924 | Latn | 9 | {"als_Latn_score": 0.9999240636825562} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 0,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Skleroza e shumëfishtë: Simptoma që shfaqen vite përpara diagnozës
Një studim nga neurologët e Sorbonës zbuloi se kishte pesë sëmundje që preknin pacientët me sklerozë të shumëfishtë deri në pesë vjet përpara se ata të diagnostikoheshin përfundimisht me sklerozë të shumëfishtë
Skleroza e shumëfishtë (SSH) është një sëmundje kronike e sistemit nervor qendror e karakterizuar nga procesi i demielinimit të palcës kurrizore dhe trurit.
Kapsllëku mund të jetë një shenjë paralajmëruese e hershme e sklerozës së shumëfishtë, thonë neurologët.
Ata gjithashtu besojnë se infeksionet e traktit urinar, depresioni dhe problemet seksuale mund të tregojnë se dikush po vuan pa vetëdije nga një gjendje mizore.
Natyrisht, jo të gjithë ata që kanë këto simptoma do të zhvillojnë sklerozë të shumëfishtë. Këto simptoma janë të zakonshme dhe mund të jenë shenja të sëmundjeve të tjera", tha doktoresha Celine Luapre, transmeton Telegrafi.
Megjithatë, Dr. Luapre beson se ky zbulim mund të jetë i dobishëm për ata që kanë një rrezik më të lartë të zhvillimit të sëmundjes, përkatësisht njerëzit me një histori familjare të sklerozës së shumëfishtë.
Simptomat tipike të gjendjes autoimune përfshijnë vështirësi në ecje, probleme me shikimin dhe mpirje, ndërsa pacientët me sklerozë të shumëfishtë janë zbuluar më parë se vuajnë nga kapsllëku, infeksionet e fshikëzës, depresioni dhe problemet seksuale.
Për shkak të paparashikueshmërisë së simptomave, mund të duhen vite përpara se pacientët të diagnostikohen me sëmundjen. Nuk ka shërim, por trajtime të tilla si steroidet mund të kontrollojnë gjendjen dhe të lehtësojnë simptomat. /Telegrafi/ | <urn:uuid:022a745c-3be7-421f-928f-8533602be485> | CC-MAIN-2024-10 | https://shprehja.com/skleroza-e-shumefishte-simptoma-qe-shfaqen-vite-perpara-diagnozes/ | 2024-02-28T16:00:44 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2024-10/segments/1707947474737.17/warc/CC-MAIN-20240228143955-20240228173955-00560.warc.gz | als | 0.999731 | Latn | 1 | {"als_Latn_score": 0.9997314810752869} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 2,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 2,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 3
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Ballina Etiketimet Dekorim
Etiketim: dekorim
TIRANË, 30 korrik /ATSH/ Presidenti i Republikës, Ilir Meta nderoi me anë të një ceremonie solemne, pesë veprimtarë të shquar atdhetarë nga Nishi, Medvegja,...
TIRANË, 28 korrik /ATSH/ -Presidenti i Republikës, Ilir Meta vlerësoi sot me anë të një ceremonie solemne tre veprimtarë të shquar shqiptaro-amerikanë për kontributet...
TIRANË, 27 korrik/ATSH/ Presidenti Ilir Meta vlerësoi sot me titullin "Kalorës i Urdhrit të Flamurit" dhe “Dekoratën e Artë të Shqiponjës” (pas vdekjes) dy...
TIRANË, 15 korrik /ATSH/ Në jubileun e 70-vjetorit të Universitetit Bujqësor të Tiranës, Presidenti i Republikës, Ilir Meta vlerësoi me mirënjohje kontributet dhe veprat...
TIRANË, 10 korrik/ATSH/ Presidenti Ilir Meta vlerësoi sot me Titullin e lartë “Kalorës i Urdhrit të Flamurit”, Gjimnazin “Hasan Tahsini” në Sarandë, në kuadër të...
TIRANË, 30 qershor/ATSH/ Presidenti Iir Meta çmoi sot me Dekoratën e lartë “Gjergj Kastrioti Skënderbeu” themeluesin e arkeologjisë shqiptare, Hasan Ceka (pas vdekjes) si...
TIRANË, 25 qershor/ATSH/ Presidenti Ilir Meta dekoroi sot me titullin e lartë “Mjeshtër i Madh” sportistët rekordmenë Rauf Dimraj dhe Pavllo Mihali për kontributet...
TIRANË, 22 qershor/ATSH/ Presidenti Ilir Meta dekoroi sot me titullin e lartë “Mjeshtër i Madh”, tre kampionë të "Tiranës", kapitenin Pavle Bagaviki, portierin Bujar...
TIRANË, 9 qershor/ATSH/ Presidenti Ilir Meta vlerësoi sot me Titullin “Naim Frashëri” Ansamblin Folklorik të Dibrës “Hazis Ndreu”, me motivacionin “Për veprimtarinë e shquar në...
TIRANË, 2 qershor/ATSH/ Presidenti Ilir Meta vlerësoi sot me Dekoratën “Nderi i Kombit” trajnerin legjendar të volejbollit të “Dinamos” dhe Ekipit Kombëtar, Vangjel Koja,... | <urn:uuid:022a9445-1c02-4d3f-8c34-e4871734aab3> | CC-MAIN-2021-31 | https://ata.gov.al/tag/dekorim/ | 2021-08-02T14:14:34 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2021-31/segments/1627046154321.31/warc/CC-MAIN-20210802141221-20210802171221-00007.warc.gz | als | 0.999868 | Latn | 1 | duplicated_5_n_grams | {"als_Latn_score": 0.9998676776885986} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Trangulli Lloji i Gjatë Evropian Kalunga F1 Kalunga është hibrid i cili njihet për rendimentin e lartë dhe cilësinë e jashtëzakonshme. Polinimi i frutave është uniform dhe i balancuar gjatë të gjithë periudhës së vegjetacionit, dhe gati pa ndërprerje. Frutat janë me gjatësi 32 - 35 cm, me ngjyrë të gjelbërt të errët. Ka rezistencë të lartë kundër disa sëmundjeve dhe vecanërisht kundër “hirit”. Është hibrid i shkëlqyer për tu kultivuar në cfardo lloj terreni dhe në të gjitha periudhat e vitit. Kalunga është mjaft rezistente edhe ndaj trasportit në tregjet e largëta pasi ka një lëkurë jashtzakonisht të fortë. HR: Cca/Ccu | IR: Px Incas F1 Është një hibrid me bimë të fuqishme, të shëndetëshme i cili përshtatet shumë mirë në temperaturat e ulta. Është hibrid me prodhimtari të lartë dhe shumë rezistent. Është i përshtatshëm në të gjitha llojet e kultivimit dhe në cfardo kohe kultivimi. Prodhon fruta gjatë të gjithë ciklit të tij vegjetativ duke e bërë një varietet me shumë rendiment. Frutat janë uniformë me gjatësi 20 - 22 cm me ngjyrë të gjelbërt të errët. Është një hibrid frutat e të cilit kanë cilësi dhe qëndrueshmëri të lartë. HR:Ccu | IR: CMV/CVYV/Px Kalunga F1 Fadia F1 Mund të konsiderohet si një nga hibridet më të mira të llojit mini-kastravec i kompanisë Enza Zaden. Frutat janë uniforme për nga madhësia dhe kanë një gjatësi 17-18 cm. Prodhon shumë fruta në një nyje, multifruit. Prodhimi është i vazhdueshëm gjatë të gjithë ciklit të tij, madje dhe gjatë ndryshimit të temperaturave. Fruti ka ngjyrë të gjelbër të mbyllur. Përshtatet në të gjitha kushtet e kultivimit duke arritur një rendiment të jashtëzakonshëm. Cilësia e frutave është mbresëlënëse duke e bërë këtë varietet shumë të kërkuar në treg. HR: Ccu | IR: CMV/CVYV/Px Incas F1 Fadia F1 Slicer Paraiso F1 Paraiso është hibrid i klasës së parë së cilësisë dhe me potencial të lartë frutdhënës. Bima është e shëndetëshmë dhe shumë rezistente kundrejt një spektri të gjërë sëmundjesh. Ka sistem të fuqishëm rrënjor që e bën të përshtatshëm në çfardo lloj terreni kultivimi. Frutat janë shumë tërheqës, cilindrik, me ngjyrë të gjelbërt të errët me gjatësi 20 - 22 cm. Vendos fruta rregullisht dhe gjatë gjithë periudhës së kultivimit, madje ka aftësi të mbajë frutat e formuara edhe në temperatura ekstreme. Paraiso ka një përhapje të gjerë në të gjithë rajonin, për shkak të cilësisë dhe potencialit të lartë prodhues. IR: CMV/CVYV/CYSDV/Px Trangulli Kodi Emri shkencor Termi në Shqip CMV Cucumber mosaic virus Virusi mozaik i trangullit Viruset CVYV Cucumber vein yellowing virus Virusi i zverdhjes se venave CYSDV Cucurbit yellow stuning disorder virus Virusi i crregullimit te rritjes Ccu Cladosporium cucumerinum Kladosporioza e trangullit. Këpurdhat Cca Corynespora cassiicola Njollosja gjethore. Px Podosphaeria xanthii(ex.spaerotheca fuliginea) Hiri i kungulloreve 2 | Enza Zaden Paraiso F1 Descriptions, recommendations and illustrations in brochures and leaflets shall correspond as closely as possible to tests and practical experience and are subject to typographical and/or printing errors. This information shall be provided to assist professional growers and users, whereby variable local conditions must be taken into account. Under no circumstances shall Enza Zaden accept liability based on such information for deviating results in the cultivated product. Current information concerning the resistances is available on www.enzazaden.com. Enza Zaden | 3 | <urn:uuid:022a9b3e-1865-49a5-927b-3dc686faabbc> | CC-MAIN-2021-04 | https://webkiosk.enzazaden.com/brochure-cucumber-albania-2017/59505738/2 | 2021-01-25T04:51:23 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2021-04/segments/1610703564029.59/warc/CC-MAIN-20210125030118-20210125060118-00406.warc.gz | als | 0.999524 | Latn | 2 | line_punct_ratio | {"als_Latn_score": 0.9995237588882446} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 2,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 3
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Menta është një bimë që njihet për vetitë e saj të shëndetshme në organizmin tonë. Ajo përmban ujë, fibra, proteina, shumë minerale (kalcium,lium, magnez, fosfor, natrium), vitamina (të grupit A, B, C e D) dhe aminoacide.
Ndër të tjera, nga esenca e vajit të mentës përftohet mentoli, një lloj alkooli që i duhet pjesës më të madhe të produkteve farmaceutike.
Menta ka veti të shumta për organizmin tonë si:
Veti pastruese
Menta është e rëndësishme në rastet e erës së keqe të gojës, duke bërë gargarë me lëngun e përftuar nga 5 mg gjethe mente me 100 ml ujë, ky problem mund të marrë fund menjëherë.
Aromatik
Menta përdoret gjithmonë në kuzhinë, falë veprimit të saj aromatik dhe shpesh gjendet në pjatat e kuzhinës italiane. Por ajo përdoret edhe për prodhimin e pijeve, likereve dhe produkteve të ëmbla.
Në kozmetikë
Menta ka një veprim rifreskues, tonik dhe pastrues. Këto janë edhe arsyet se pse ajo futet te shampot, te detergjentët intime dhe te kremrat e ndryshëm për trupin.
Veprim balsamik
Vetia freskuese që ajo ka e bën që të jetë çliruese për hundët, lëngëzon sekrecionet e aparatit respirator etj. Në mjekësinë kineze përdoret kundër ftohjes, temperaturës dhe kollës.
Shpërbërëse
Sipas disa studimeve rezulton se menta mund të ketë aftësinë e shpërbërjes së gurëve në tëmth.
Analgjetik
Studime të shumta të realizuara për këtë bimë tregojnë se ajo është e rëndësishme kundër dhembjes së kokës dhe migrenës. | <urn:uuid:022acf97-ed0b-4834-a994-6d663ac934a4> | CC-MAIN-2022-33 | https://www.keshilla.net/te-mirat-e-mentes/ | 2022-08-08T13:32:35 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2022-33/segments/1659882570827.41/warc/CC-MAIN-20220808122331-20220808152331-00525.warc.gz | als | 0.999984 | Latn | 2 | {"als_Latn_score": 0.9999839067459106} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 2,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 3,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 3
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Frrok Çupi
Edhe pse nuk donte të kthehej, e sollën prapë ata që e përzunë në vitin 1948, e sollën për t'i bërë gjyqin si në kinema 'Nacional', ku u dënuan pa prova martirët e kombit.
… Më priti një mbrëmje të ftohtë, mars 1991, në periferi të Munihut dhe folëm gjatë, deri afër mesnatës, në një darkë me verë të kuqe rubin. Një burrë aq elegant, i ditur dhe pafundësisht i mirë- si Martin Camaj, nuk besoj se keni për të parë më. Martini nuk do të më fliste për vdekjen nëse nuk do t'i kisha thënë: "Kur do të na vish në Shqipëri, Martin?; tani djajtë kanë rënë, jemi të lirë…'. Sapo ishte rrëzuar monumenti i diktatorit.
-Nuk të vij- më tha. Kam vetëm një vit jetë! Mjekët ma kanë prerë, në mars si sot, unë vdes!
Fytyra nuk i lëvizte asnjë muskul, ai ishte mësuar të jetonte me ditën e fundit.
Në studion e tij, ku kujdesej mrekullisht Erika, Martini kishte shpalosur në mur skemën e gjithë vitit deri në mars '92, orë për orë, çfarë punësh do të kryente deri në mbyllje të jetës. Nuk kishte as edhe një orë bosh; asnjë orë. Nuk e di ku e gjeti atë kohë që folëm e folëm e pimë verë në një ambient ku më dukej se gurët e rrugës do të thyheshin si kristali…
-Edhe sikur të mos ishte kjo punë (vdekja- unë), nuk mund të vij atje, Frrok- mu drejtua Martini, teksa ndaheshim pas mesnate në oborrin me çakëll të shtëpisë së tij. –Nuk e njoh më vendin tim- tha- Ma ka fshirë realitetin letërsia e realizmit socialist- tha Martini dhe u ndamë.
Në njëfarë mënyre e solli këtu po ajo frymë që e përzuri. Klubi 'Tare' ka gërmuar nëpër gjithë hauret e informatave të tij (si në një film të realizmit socialist ku Tare gjeti vetëm qenin e ngordhur), dhe po i bëjnë gjyqin. Këta kanë një të drejtë që po e bëjnë tani krimin e pakonsumuar atëherë: Atëherë Martin Camaj u largua nga vendi komunist, u arratis, mori në sy rreziqe e vuajtje, me një moto të hidhët pelin: 'më mirë të më vrasin në kufi se të jetoj me komunistët!'. Atëherë s'e kapën e nuk ia bënë dot gjyqin në 'Nacional'.
Po tani ç'të bëjmë? Kjo është pyetja e këtyre, jo jona. Ka tre ditë që publiku dhe media po shpërthen në shkronja e viza për Martin Camaj dhe Ernest Koliqi- dy 'kalorës' viganë të kulturës e vlerës kombëtare, dy shkrimtarë e gjuhëtarë, albanologë e estetë, dy shkollarë të mëdhenj të shqipes. Tare 'ka gërmuar' dhe i nxjerr 'spiunë', agjentë', 'tradhtarë'.
Tare është i pakundërshtueshëm. A është i pa kundërshtueshëm prokurori komunist? Po.
1.
Pakundërshtueshmëria e parë:
Po të hysh në punën e pa punë që ta analziosh pretencën e Tares, del se po qëron oriz të mbledhur në rërë. Lexojeni pretencën, ju lutem, nëse nuk e keni lexuar ende, nuk ka asgjë që mund të pohohet a mohohet, asgjë të vërtetë, asgjë të provuar. Atëherë mbroje Martinin! Jo, kjo është e pamundur. Prokurorët e regjimit të diktaturës ishin kaq të pakundërshtueshëm. Shiko, një ngjarje që më vjen në mendje: E sollën në sallën e gjyqit bariun nga Selita e Mirditës. Ai s'e dinte pse. 'Ke sharë Partinë, kohë e keqe!', ke thënë dhe nuk i dhanë asnjë provë. Bariu e dinte më mirë hesht se të kërkosh të vërtetën me ta… 'O, po, zotni gjyqtar, po kam folur keq… Por më paska dëgjuar lopa', tha.
Lopa e pikasi edhe Martin Camajn teksa spiunonte.
2.
Pakundërshtueshmëria e dytë:
Martin Camaj iku prej atdheut të tij për të shpëtuar prej komunizmit. Këtë thotë Tare. Po këtë e ka thënë vetë Martini me jetën e me fjalën e me qenien e tij; prandaj nuk mund të kundërshtohet. E vërtetë është edhe se Martini teksa ndodhej në derë të burgut, shënoi në një letër pseudonimin 'Druri i kuq'. Të nesërmen a të pasnesërmen ai do të ikte ose do të vritej- ç'vlerë kishte pseudonimi!. Apo po të ishte Tare do të thoshte 'këtu do të rri e t'i shërbej Partisë'. Babai i Tares, një oficer i lartë i regjimit që brodhi në veriun katolik kushedi pse, ditën që vdiq diktatori Hoxha, gati vdiq nga dhimbja. Ai kishte lidhje me skutat më të errëta të regjimit dhe kërkoi që të mbante mbi supe arkivolin e Enverit. Ia plotësuan kërkesën. Po, aty e gjeni, mes Manushit dhe Hekuranit, me arkivolin në krahë.
Atëherë çfarë të kundërshtosh te Tare!? Po, more Tare, Martini ka ikur: o jetë o vdekje, për të luftuar gjithë jetën kundër regjimit komunist të Enver Hoxhës. Për ta rrëzuar atë 'arkivol' nga supet e dishepujve.
3.
Tare, prapë i pa kundërshtueshëm:
Nuk ka asgjë të vërtetuar as të vërtetueshme në gjithë akuzën poshtëruese të Tares.
A mund t'ju citoj pak formulime nga 'shkenca' e tij historike. Ja për shembull: 'emri i tij përmendet në një dokument'; 'me të drejtë lind pyetja…'; 'sjell pyetjen si mundi mësuesi refugjat shqiptar'; 'duket se e ka futur atë në shoqërinë e lartë beogradase'; 'do të ishte me shumë interes që këto dokumente të krahasoheshin'; 'Me të drejtë lind pyetja- e përsëritur pas pak rreshtash'; 'Biografët e tij deri më sot nuk kanë dhënë asnjë sqarim'; 'Ndërkohë Martin Camaj nuk dukej se prekej nga këto zhvillime të reja'; 'A mos vallë "Brezi i Kuq" dërgohej me mision të ri?'; 'Megjithatë, mund të themi me siguri!'.
Kjo është shkenca historike e Tares për të poshtëruar Martinin. A kundërshtohet? Jo, kjo është një fantazmë e formuar me fjalë. Çfarë nuk ekziston as kundërshtohet. Jozy kur ishte kryetare, nga tribuna e Kuvendit, pat thënë 'historian leshi'.
4
Tare ka të drejtë, Martin Camaj është armik i regjimit komunist.
Gjithë përralla e Tares ngrihet me bazë në urrejtjen e regjimit të diktuarës kundër disidentëve të mëdhenj që lanë atdheun dhe u bënë dikushi nëpër botë. Por u bënë edhe për vlerat shqiptare. Ata u betuan që me çdo mjet ta rrëzonin qeverinë e Enver Hoxhës. Gjatë gjithë endjes së pështirës kundër Camaj dhe Koliqi, Tare ka frymën e një organizate partie që po gjykon armikun e egër të klasës. Enver Hoxha pat thënë: 'Eqremin (Çabej), edhe e fal, por Martin Camaj kurrë'. Hoxha ishte selektiv në krim dhe idiot diktator, ai nuk ua fali sidomos katolikëve dhe jezuitëve. Pse? Para se t'i pushkatonte pas gjyqit në kinema 'Nacional' dhe 'Grand', regjimi u vodhi etërve dhe priftërinjve katolik studimet mbi gjuhën, mbi letërsinë, mbi etnografinë dhe ua dhuroi 'intelektualëve të Partisë'… Tare shkruan: 'Martin Camaj gjatë periudhës në arrati nuk shkroi letërsi kundër komunizmit'. Ky është krimi: O letërsi për Partinë, o kundër!, tjetër nuk ka. A nuk është Tare njësoj si Hoxha në këtë vijë? Po sa gjatë rrojti ky Enveri!
5.
Këtu ka vërtet një organizatë Tare:
Në të gjithë institucionet e shtetit sot kemi 'Tare'. Jo thjesht si personazhi i filmit me drithin pas Luftës së Dytë, ku Tare gërmon e gjen vetëm 'qenin e ngordhur', por realisht. Tare- në Butrint, Tare- i përfolur si përfitues i madh me pasurinë e qytetit antik, Tare- në Agjencinë e Bregdetit, Tare- me naftën e anijeve që desh shkatërroi Durrësin për një anije që e përzunë; një Tare në ministrinë e jashtme zëvendësministër pa pikë vlere, Tare- në Bylis, Tare- në shkencën historike; një Tare tjetër sportist por propagandist i partisë në pushtet… Gjithë qeveria mund të quhet 'Tare'. Ku i gjeti këta Edi Rama e ç'magji i bënë. Se që nuk duhen për asgjë tjetër- kjo nuk ka dyshim. Apo qeveria kruhet me idenë se 'këta janë bij të etërve' komunistë, siç po thuhet. Çuditëm, si do të kërkojë mbështetje politike Edi Rama në Shkodër ku një Tare në qeveri desh përdhosi figurën e Martin Camaj. 'Budalli ta vret mizën në lule të ballit!', thonë në Mirditë.
6.
Dhe një 'rebel tjetër' gjerman kundër komunizmit:
… Franz Josef Shtraus, kryeministër i Bavarisë, 'një nga etërit themelues më të mëdhenj të Republikës Federale', e ka quajtur Helmut Kohl, vizitoi Shqipërinë tre herë nga viti 1984 deri '87, me idenë e një ndihme ekonomike për Shqipërinë. Herën e tretë- ma ka treguar vetë Martin Camaj, natën e marsit 1991. Ata ishin dy miq të ngushtë. 'Kur zbriti Shtraus në aeroport, shkoi te kabina telefonike dhe më thirri: 'Martin, mos më thuaj më, nuk shkoj më kurrë në atë vend! Do të vij të flasim', u lëshua Shtraus.
Atëherë e dinim se një nga ata të Politbyrosë, Foto Çami, i kishte thënë gjermanit Shtraus: 'E shikon ballin tim?… kam një plumb gjerman', domethënë 'nuk e pranojmë ndihmën tuaj ekonomike'. Kështu ndodhi edhe me Shtraus, si me Martinin, u dëbua.
( FOTO: Martin Camaj dhe Frrok Çupi, Mynih, 1991)
VERITAS.COM.AL | <urn:uuid:022aff62-1358-491a-80cf-8694c90937bd> | CC-MAIN-2020-34 | http://veritas.com.al/gjyqi-martinit-ne-kinema-tare/ | 2020-08-08T12:46:01 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2020-34/segments/1596439737645.2/warc/CC-MAIN-20200808110257-20200808140257-00121.warc.gz | als | 0.999998 | Latn | 1 | {"als_Latn_score": 0.9999980926513672} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 3
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
E-Komuna
- Urbanizëm
- Inspektoriati
- Arsim dhe kulturë
- Financa
- Tatime
- Turizëm
Pas reagimeve të qytetarëve në lidhje me vendosjen e një objekti pa leje (kiosk) në hapësirë publike, Komuna e Strugës reagon menjëher dhe bën lirimin e hapësirës publike. Hapësirat publike shëtitoret janë të qytetarëve. Falenderojmë qytetarët që paraqesin raste të tilla, dhe i inkurajojmë që të vazhdojnë edhe më tej ti paraqesin parregullsitë. Zyra për […]
Sot në hapësirat e komunës së Strugës u mbajt mbledhja e 4 me rradhë e këshillit komunal për sigurinë e komunikacionit rrugor. Mbledhja vijoi sipas rendit ditor : 1) Realizimi i mjeteve propozuese për sinjalizim rrugor në qytetin e Strugës; 2) Regjimi dhe ndryshimet e regjimit në komunikacion në qytetin e Strugës me theks të […]
Komuna e Strugës në bashkëpunim me NP Komunale mbrëmjen e djeshme realizuan pastrimin dhe larjen e sipërfaqes së Shëtitores (Korzo) nga pjesa tek tregu i gjelbër deri tek ura. Kështu do të vijojë edhe më tej pastrami i parqeve, rrugëve dhe hapësirave publike të komunës së Strugës. Zyra për marrëdhënie me publikun, Komuna e Strugës | <urn:uuid:022b33cc-6301-436e-a837-6ff7c06b2104> | CC-MAIN-2019-30 | http://www.struga.gov.mk/ | 2019-07-21T10:35:04 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2019-30/segments/1563195526948.55/warc/CC-MAIN-20190721102738-20190721124738-00505.warc.gz | als | 0.999733 | Latn | 1 | line_punct_ratio | {"als_Latn_score": 0.9997326731681824} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Presidenti i Turqisë, Recep Tayyip Erdogan, në një fjalim të Asamblesë së Përgjithshme Parlamentare të Organizatës së Kombeve të Bashkuara, ka thënë se muslimanët janë viktima të shpeshta të gjuhës së urrejtjes.
Erdogan theksoi se gjuha e urrejtjes nuk duhet ngatërruar me lirinë e mendimit.
"Muslimanët janë viktimat më të shpeshta të gjuhës së urrejtjes.Gjuha e urrejtjes asnjëherë nuk duhet të ngatërrohet me lirinë e mendimit.Turqia do të vazhdojë t'u prijë përpjekjeve efektive për të luftuar islamofobinë në rritje, racizmin dhe gjuhën e urrejtjes." | <urn:uuid:022b4cbd-5cbc-4eac-8b5e-5ac80632f3e9> | CC-MAIN-2020-16 | https://ekonomiaonline.com/globi/rajon/erdogan-muslimanet-jane-viktimat-me-te-shpeshta-te-gjuhes-se-urrejtjes/ | 2020-04-07T13:36:10 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2020-16/segments/1585371799447.70/warc/CC-MAIN-20200407121105-20200407151605-00410.warc.gz | als | 0.999926 | Latn | 4 | {"als_Latn_score": 0.9999260902404785} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 2,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 2,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 3
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Apliko për Bursa
Universiteti Europian i Tiranës vendos çdo vit një numër të caktuar bursash në dispozicion për studentët. Aktualisht në UET mbi 500 studentë janë përfitues të bursave të plota ose të pjesshme.
Bursat e Ekselencës
Ne nxisim dhe ndihmojmë me bursa studentët e shkëlqyer. Në përputhje me rezultatet e vitit paraardhës, çdo vit jepen bursa për studentët e shkëlqyer. Bursat e Ekselencës përveçse vlerësojnë arritjet e studentëve, nxisin edhe konkurrencën në dobi të rritjes së nivelit të përgatitjes së studentëve.
Bursa Talenti
Jemi në krah të studentëve që tregojnë se kanë prirje dhe arrijnë të spikatin në fusha të ndryshme si: arti, politika, sporti dhe shkenca. Për të stimuluar punën dhe përkushtimin e tyre, UET akordon Bursat e Talentit që u vijnë në ndihmë të rinjve të talentuar.
Bursa Sociale
Jemi të ndërgjegjshëm për vështirësitë që grupe të caktuara hasin në realizimin e studimeve universitare. Kontributin tonë karshi shoqërisë mundohemi ta japim duke akorduar Bursa Sociale për shtresat në nevojë, ndonjëherë edhe në bashkëpunim me aktorë të tjerë shoqërorë dhe institucionalë.
Bursa lidershipi
Ne besojmë se ndryshimet e shoqërisë do të vijnë nga të rinjtë aktivë që angazhohen dhe dinë të angazhojnë të tjerë. Të rinjtë që kanë treguar se kanë aftësi lideri dhe që duan të përfshihen akoma më shumë në zhvillimin e shoqërisë UET-i i mbështet duke u ofruar Bursën e Lidershipit.
Apliko për Bursë!
Këtë vit Universiteti Europian i Tiranës do të ofrojë 100 bursa në total për studentët, duke marrë për bazë përkushtimin e tyre karshi studimit.
Kriteret e Aplikimit
- Për Bursë Ekselence - Lista e notave
- Për Bursë Talenti & Lidershipi - CV artististike, dëshmi angazhimi shoqërore dhe politik, bashkëngjitur certifikatat apo dokumentacion tjete përkatëse
- Për Bursë Promovimi Social - Çertifikatë familjare, dokumentin që vërteton statusin e vecantë social (pension, papunësi, invaliditet, të ardhura të pamjaftueshme, etj.)
Kriteret e ri-aplikimit
I. Plotësimi i detyrimeve të orëve të punës të studentit bursistë (bursë e plotë – 150 orë; gjysëm burse – 75 orë shërbimi; ¾ e bursës – 100 orë shërbimi). Kjo provuar nga process verbali i mbajtur për çdo student bursistë gjatë vitit akademik.
II. Ruajtja e mesatares (bursa sociale & talenti – mesatarja mbi 7; bursa e ekselencës – ruajtja e mesatares më të cilën aprovohet bursa; bursa lidership-i – mesatarja mbi 8). Kjo provuar nga fisha e notave që studentët do të marrin në përfundim të vitit akademik. | <urn:uuid:022bc5d9-f949-4f1f-9b45-485c2e8b1e3d> | CC-MAIN-2017-13 | http://www.uet.edu.al/index.php/sq/studio-ne-uet/apliko-per-bursa | 2017-03-30T16:27:19 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2017-13/segments/1490218195419.89/warc/CC-MAIN-20170322212955-00395-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz | als | 0.999952 | Latn | 3 | {"als_Latn_score": 0.9999516010284424} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 2,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 3
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Pas incidentit të sotëm mes policisë dhe studentëve, dy studtene shprehen se kundrejt efektivëve do të ngrihet padi penale pasi ata ushtruan dhunë si dhe mbetën të plagosur dy persona.
Ndërkohë ata e justifikojnë ndërhyrjen e policisë për të mos lejuar studentët të protestonin me frikën për rindezjen e protestave të studentëve.
Ata më tej treguan se "Lëvizja për Universitetin" po bën takime të vazhdueshme në çdo Fakultet për të ndarë problematikat dhe kundërshtuar ligjin për arsimin e lartë.
"Aty patëm konfrontime me Policinë të cilët na dhunuan, madje disa edhe janë plagosur dhe për këtë do të ketë dhe një padi penale. Ne ndërmorëm një akt që e kemi bërë shpesh, dhe dhuna policore tregon frikën që qeveria ka për një riorganizim më të madh se ai i vitit të shkuar. Nuk ishte aspak normale sjellja e Policisë në një shtet demokratik ku studentët tregojnë dhe kërkojnë të drejtat e tyre.
Ne nuk kishim marrë leje askund, sepse askund nuk parashikohet që ne të marrim leje për të thënë fjalën tonë të lirë. Policia gjen metoda të ndryshme për të zbutur pakënaqësinë e studentëve për situatën në të cilën ndodhet universiteti. "Lëvizja për Universitetin" ka nisur diskutimet në çdo Fakultet, dhe patjetër rezistenca studentore duhet të vazhdojë deri në rrëzimin e ligjit për arsimin e lartë. Ne e dimë shumë mirë se të gjithë të bashkuar jo vetëm ligjin, por gjithë sistemin arsimor mund ta përmirësojmë", thanë student në një lidhje në Skype me Fax News. | <urn:uuid:022bdd3c-0501-4c97-a590-e1da2591a244> | CC-MAIN-2020-24 | https://27.al/qeveria-ka-frike-nga-rindezja-e-protestave-studentet-paralajmerojne-do-vazhdojme-rezistencen/ | 2020-06-06T13:48:37 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2020-24/segments/1590348513321.91/warc/CC-MAIN-20200606124655-20200606154655-00534.warc.gz | als | 0.999584 | Latn | 3 | {"als_Latn_score": 0.9995837807655334} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 2,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Panairi i 6ste Nderkombetar NDËRTIME- Panairi i 3te Ndertkombetar KLIMATHERMIKA 7-9 PRILL 2017 – PALLATI I KONGRESEVE Si rezutat i sukseshem te panairit te 5te vazhdojme per te 6te here NDËRTIME KLIMATHERMIKA në qendrën më të njohur dhe kryesore ekspozuese të qytetit të Tiranës nga 7-9 Prill 2017, në periudhën kohore më të përshtatshme për fushën e ndërtimit dhe të klimatizimit! Sivjet per here te pare mirepresim dhe Sallonin ENVIROTEC me aspekt teknollogjin ujore dhe ambientin. Në panair edhe në këtë organizim, do të prezantohen nga njëra anë gjithë bota e ndërtimit me termoizolime, materiale ndërtimi, bojra, por edhe korniza portash e dritaresh, ashensora etj, si edhe gjithë gama e klimatizimit për ftohje dhe ngrohje, ngrohje ekonomike, sisteme ajrimi dhe panele diellore. Është realisht panairi i vetëm dhe më i plotë, në periudhën më të mirë kohore, me ekspozues dhe vizitorë nga të paktën 5 vende, duke përshpejtuar në këtë mënyrë, qëllimin e tij, që të përbëjë epiqendrën e Ballkanit Prëndimor në të dyja fushat. Shitjet e shumta dhe marrëveshjet tregtare që realizohen për çdo vit konfirmojnë se panairi NDËRTIME KLIMATHERMIKA përbën çdo vit ngjarjen e madhe ekspozuese dhe tregtare në qytetin e Tiranës. Website: www.panairindertime.al , www.klimathermika.al T.: 0693338330 Pallati I Kongreseve, Në ambjentet më të njohura ekspozuese të Tiranës!
- PAJISJE PËR RESTORANTE, KAFE & PAJISJE PËR HOTELE
- MATERIALE NDËRTIMI
- MATERIALE IZOLUESE
- PARAFABRIKATE
- KONSTRUKSIONE METALIKE
- NDËRTIME PREJ DRURI
- DYSHEME & VESHJE MURI
- DEKOR
- DEKOR I BRENDSHËM
- PROFILE ALUMINI
- KUZHINË / BANJO
- PAJISJE / AUTOMATIZIMI
- PRONA
- BURIME TË RINOVUESHME TË ENERGJISË
- BURIME KONVENCIONALE TË ENERGJISË
- PAJISJE ENERGJIE
- TEKNOLOGJI EKOLOGJIKE
- PROGRΑΜΙ
- SISTEME ASPIRIMI-KONDICIONIMI-NGROHJE
E SHTUNË 8/4 2017 nga 10:00 deri 14:00 dhe nga 17:00 deri 21:00
E DIEL 9/4 2017 nga 10:00 deri 14:00 dhe nga 17:00 deri 20:00 | <urn:uuid:022c1339-c6c9-402b-aaf9-a570fa3f43df> | CC-MAIN-2017-26 | http://panairindertime.al/ | 2017-06-26T06:57:42 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2017-26/segments/1498128320685.63/warc/CC-MAIN-20170626064746-20170626084746-00065.warc.gz | als | 0.999874 | Latn | 14 | line_punct_ratio | {"als_Latn_score": 0.9998735189437866} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Fakulteti I Shkencave Mjekësore në Albanian University përmbylli me sukses Final Conference CEI Project– Distance learning on epidemic and pandemic outbreaks in Western Balkans.
Pjesëmarrës në këtë konferencë si vëzhgues e ofrues për pjesëtarët e tjerë të eksperiencës shqiptare, Albanian University u prezantua nga dekania e Fakultetit të Shkencave Mjekësore Dr. Erda Qorri, studim I kryer në bashkëpunim me Institutin e Shëndetit Publik I përfaqësuar nga pedagogia e lëndës së Epidemiologjisë, Dr. Elida Mata.
Krenarë për nivelin e ekspertizës e profesionalizmit të stafit tone akademik. | <urn:uuid:022c1dcd-3ac6-4e4a-acd8-6416ed141c42> | CC-MAIN-2021-21 | https://albanianuniversity.edu.al/sq/permbyllet-me-sukses-final-conference-cei-project/ | 2021-05-17T13:17:39 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2021-21/segments/1620243991772.66/warc/CC-MAIN-20210517115207-20210517145207-00386.warc.gz | als | 0.999884 | Latn | 8 | {"als_Latn_score": 0.9998840093612671} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Kandidatja e Partisë Demokratike për qarkun e Tiranës, Jorida Tabaku deklaroi në “Absolut 4” se në këto zgjedhje janë përballë dy realitete krejt të ndryshme.
Tabaku u shpreh se PD vjen në këto zgjedhje me një program të qartë me mbi 500 faqe të hartuar nga 600 persona, ndërsa nga ana e mazhorancës nuk ka asgjë përveç batutave. | <urn:uuid:022c471b-400b-4088-8775-a17967517671> | CC-MAIN-2021-17 | https://a2news.com/video/oferta-e-partive-ne-zgjedhje-tabaku-kemi-nje-program-te-hartuar-me-eksperte-pala-tjeter-ka-vetem-batuta/ | 2021-04-19T00:05:19 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2021-17/segments/1618038862159.64/warc/CC-MAIN-20210418224306-20210419014306-00487.warc.gz | als | 0.99981 | Latn | 1 | top_3_gram | {"als_Latn_score": 0.9998100399971008} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 0,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
MË SHUMË FOTO
PRODUKTE TË NGJASHME
Meshkuj Gratë që çojnë biçikletë Ngrohësit e krahut duke hipur në biçikletë malore MTB mëngë dielli që vrap...
-18%Shiko Detajet
rroba banje me bel të ulët
-18%Shiko Detajet
Peshqir kompakt natyral Naturehike Ultralight Camping Antibakterial i Mikrofibrit Kamping Antibakterial Cam...
-28%Shiko Detajet
(2 copë / grupe) gishti pro volejbollit me cilësi të lartë pro volejbollit mbrojtur mbështetësin e mbështet...
-8%Shiko Detajet
pantallona të shkurtra mma boks pantallona boksi sanda sport i shkurtër mma camo muay thai pantallona të s...
-82%Shiko Detajet
Mbështetje bërryl prej krahu krah
-42%Shiko Detajet
6XL Plus Madhësia e rrobave të banjësve me një madhësi Femrat e rrobave Verore Veshja Veshja Veshja Vintage...
-16%Shiko Detajet
Sexy Push Up Bikini 2019 Gratë e grave Swimwear Printo biquini femme Bikinis Brazilian Set Swim Suit banje ...
-46%Shiko Detajet
2016 E re Banda e Zezë e Bardhë e Zezë një copë rrobë banje e fortë një copë rroba banje kostum banje seksi...
-22%Shiko Detajet
Kuangmi Mbështetje kyçin e këmbës Brace Sport Stabilizues të Këmbëve Orthosis Rregullueshme të Shiritit të ...Shiko Detajet
NAKIAEOI 2018 Të reja Sexy Bikinis Femra Rroba banje me rripa të larta, Me banje Halter Push Up Bikini Set ...
-50%Shiko Detajet
Caxa gjatë gjithë sezonit Morape Sportive për Mens Profesionale BE 39 deri 43 Bradyseism Sock SunningShiko Detajet
Xhaketa të shpejta të shpejta kimike të palosshme në natyrë
-49%Shiko Detajet
2017 Pantallona të reja të shpejta të shpejta të thata për burra Sportet e pakta të futbollit Pantallonat e...
-12%Shiko Detajet
Komplet ingranazhi optik për zhytje Set Myopia Snorkel, Forcë të ndryshme për secilin sy, maskë pa sytë për...
-25%Shiko Detajet
Mbështetëse mbrojtëse për gjunjë, rregulluese e rregullueshme për frymëmarrje, rregulluese e rregullueshme ...
-39%Shiko Detajet
BFUSTYLE Classic USA BAYWATCH Rroba banje për femra sexy kostum të kuq për banjë një copë rrobat e rrobave ...
-42%Shiko Detajet
INGAGA 2018 Një copë rroba banje me një copë rroba banje për gratë, Fashë e Hollë Out Sexy Monokini Rrobat ...
-44%Shiko Detajet
1PCS Fitness Vrapimi për yclingiklizëm Mbështetja e gjurit Braces elastik najloni Sport kompresim gju jast...
-21%Shiko Detajet
5 lente syze sportive, burra taktikë, të polarizuar, që qëllojnë syze airsoft syze miopi për kampe xhami çi...
-44%Shiko Detajet
M&M Gratë e Re Sexy Micro Bikini Top Halter Rrobat e rrobave të Ulëta Brazilian Biquini Cross Ruched Bra Pu...
-35%Shiko Detajet
udhëzues skajesh për skajin e dëborës së skive 90 89 88 87 86 udhëzues skedari këndi
-37%Shiko Detajet
Pantallona kineze të arteve marciale Tai chi pantallona Kung fu uniformë veshje Wu shu dhe pantallona cKung fu
-5%Shiko Detajet
4 Ngjyra Veshje Vajzat Veshje Vajzat Vajza Vajza Vajza Veshje të Brendshme
-43%Shiko Detajet | <urn:uuid:022c9648-1672-40cc-8e2a-082a17a7b7c9> | CC-MAIN-2020-29 | http://www.healtheheart.org/veshje-sportive-dhe-aksesore-sportive/32846679622.html | 2020-07-09T04:55:37 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2020-29/segments/1593655898347.42/warc/CC-MAIN-20200709034306-20200709064306-00364.warc.gz | als | 0.998887 | Latn | 1 | gopher_too_many_end_ellipsis | {"als_Latn_score": 0.9988871216773987} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 0,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
bujtinar
Shqip
Bujtinar m.sh.vjet. - Pronari i bujtinës, i zoti i bujtinës; ai që punonte a shërbente në bujtinë.
Etimologjia
Shqiptimi
Sinonime
Antonime
Fjalë të prejardhura
Në gjuhë tjera
Referencat
- Fjalori elektronik shpjegues FESH 1.0
Bujtinar m.sh.vjet. - Pronari i bujtinës, i zoti i bujtinës; ai që punonte a shërbente në bujtinë. | <urn:uuid:022ca262-61e0-4217-a063-3f292ebd66cd> | CC-MAIN-2019-51 | http://library.kiwix.org/wiktionary_sq_all_nopic_2019-04/A/bujtinar | 2019-12-16T12:21:00 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2019-51/segments/1575540565544.86/warc/CC-MAIN-20191216121204-20191216145204-00331.warc.gz | als | 0.999801 | Latn | 1 | top_2_gram | {"als_Latn_score": 0.9998014569282532} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 2,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
DISIDENTI BLU…
Ishte kjo pikturë, edhe fillimi i fundit të artistit… "Nxirje e realitetit" u cilësua vepra, ndërsa Edison Gjergon, si artist me "ndikime të huaja" e priste fundi i pashmangshëm i burgjeve dhe kampeve të përqendrimit.
Gjergo ishte artisti që lexoi dhe e kundërshtoi kohën, me guximin e karakterit dhe forcën e talentit. Ndërsa vepra e tij është sot, fanari i kohëve të errëta të konformizmit, artit dhe jetës së imponuar, vetë komunizmit që erdhi pas luftës së shqiptarëve për çlirim. Ai ishte artisti që thirri hapur kundër kohëve të errëta të propagandave çnjerëzore të diktaturës. Piktori kërkonte lirinë… dhe Epika e Yjeve të Mëngjesit është gjith' çfarë artistin e privonte. Është mungesa e ajrit nën qiellin me yje… në skajin e errët mbi tokën e tiij. Aty ku kishte hedhur rrënjët pushteti absolut. Ku edhe arti, – si në rastin e tij, – ishte i dyshimtë, ishte armik.
"Epika…" erdhi triumfuese ndaj tiranisë së sistemeve diktatoriale, si triumfi i dritës ndaj errësirës…/Konica.al
***
Edison Gjergo (Tiranë 16.04.1939 – 25.06.1989 )
Edison Gjergo ishte një nga piktorët e rëndësishëm shqiptarë të gjysmës së dytë të shekullit XX. I prirur drejt një pikture më moderne, larg nga rregullat e Realizmit Socialist, Gjergo me tablotë e tij "ndryshe" arriti të ndikojë në modernizimin e pikturës shqiptare të viteve '70. Edison Gjergo ishte një nga piktorët kryesorë që realizoi në vitet 1971-1973, vepra me prirje të fuqishme moderniste. Në trajtimin piktorik të tablove të tij, vihen re gjithmonë e më shumë tendencat ekspresioniste & kubiste, larg shablloneve të ngurta akademike dhe skematizmit që mbizotëronte në këtë periudhë në artin figurativ shqiptar. Piktori Gjergo zgjodhi tematikën e tablove të tij, brenda rregullave të realizmit socialist."Era" e një jete politike sociale më liberale që u ndje në fillimin e viteve '70 edhe në kulturën shqiptare. bëri që mjaft piktorë sidomos ata të rinj, të realizonin punimet e tyre në forma artistike "novatore" për kohën.
Ky grup artistësh ku protagonist ishte dhe piktori Edison Gjergo nuk gjetën frymëmarjen dhe mbështetjen e duhur. Kështu që pas dy ekspozitave kombëtare të titulluara "Pranvera" (1971,1972) u urdhërua nga pushteti komunist, dënimi i kësaj tendence novatore në art e kulturë si veprime antiligjore e antikombëtare. Një pjesë e artistëve, shkrimtarëve, regjizorëve u dënuan me burgime apo dhe u persekutuan, ndër ta ishte edhe piktori Edison Gjergo, i cili sidomos me veprën e fundit të ekspozuar "Epika e yjeve të mëngjesit" (1971) , do të hapte hapësira dhe konceptime të realizimeve bashkëkohore në pikturën shqiptare. Kjo krijimtari nga rregjimi komunist i Hoxhës u etiketuan "të degjeneruara dhe me ndikime "borgjezo – revizioniste". Ngjarjet politike të viteve 1973-1974 në Shqipëri, ndikuan edhe në jetën e piktorit Edison Gjergo, pasi ai ishte ndër artistët që u dënuan me 8 vjet burg (1974-1982) nga Gjykata, për idetë liberale dhe krijime artistike të ndikuara nga piktura europiane-perëndimore e asaj kohe. Pas lirimit nga burgu, Edison Gjergo, u detyrua të punojë si punëtor i thjeshtë dhe nuk u lejua të ekspozojë, kështu që ai i dërmuar nga jeta, i braktisur nga kolegët dhe miqtë mbeti jashtë jetës artistike të kohës duke rënë në dëshpërim të thellë, u alkolizua dhe u sëmur rëndë. Në këto vite artisti .realizonte kryesisht ndonjë portret familjar apo peizazh, Tabloja "Epika e yjeve të mëngjesit" e merr subjektin nga lufta nac.-çl. Në tablo paraqitet një moment pushimi i një formacioni partizan, të cilët janë të ndarë në dy grupe. Në grupin e planit të parë, një grup partizanësh janë mbledhur pranë një malësori nga zona veriore e Shqipërisë që po këndon me lahutë. Figura kryesore është ajo e lahutarit plak, i cili po këndon këngët epike të folklorit shqiptar. E gjithë vemëndja është përqëndruar te kjo figurë, e cila nga qëndrimi dhe pikturimi është krejt e veçantë. Skena është përfytyruar nga artisti në një natë me yje, moment që i ka dhënë tablosë nota epiko-romantike. Ky element ka lidhje veçanërisht nga pikturimi në anën e djathtë të tablosë të figurës së një vajze të re partizane që mban në dorë një lule me petale të kuqe. Ndërsa tri figurat e partizanëve janë të përqëndruar tek kënga e lahuratir plak, vajza e re paraqitet mjaft indiferente dhe po admiron bukurinë e lules që mban. Nga veshja e personazheve me pallto ushtarake të gjera e të gjata kuptohet që jemi ende në stinën e dimrit. Pikturimi i kësaj tabloje është e ndikuar nga kubizmi dhe ndjehet një lirshmëri penelatash në trajtimin koloristik të vetë figurave, portreteve të tyre si dhe peizazhit që ka krijuar atmosferën e një nate me yje. Gjergo ka proceduar me ngjyra të pastra e potente në veshje dhe me tonalitete hije drite tek portretet me prirje grafike, që i japin tablosë modernitet për kohën kur u realizua në Shqipërinë komuniste. Në tablo "ndjehet" një atmosferë tjetër nga jeta partizane në krahasim me piktorët e tjerë që trajtuan në artin pamor shqiptar temën e luftës. Largimi nga heroikja dhe trajtimi më njerëzor jetës partizane e bën këtë tablo me mjaft interes veçanërisht me për vitet e vështira kur ajo u krijua nga autori i saj Edison Gjergo. Tonaliteti i ngjyrave të ftohta në përgjithësi e atmosferës së tablosë është në kontrast me veshjet e figurave të partizanëve duke e krijuar kështu një vepër të veçantë, mjaft moderne dhe unike në artin shqiptar të shekullit XX Në Galerinë Kombëtare të Arteve në Tiranë ruhen një koleksion vetëm prej katër tablo të tij si: "Heroina Zonja Çurre" (1966), "Epika e yjeve të mëngjesit"(1971), "Fonditori"(1971) dhe "Portret malësoreje" (1972). Pas viteve 1990 veprat e piktorit Edison Gjergo janë pjesë e linjës muzeale të GKA.
Pjesëmarrje të artistit në disa nga ekspozitat kryesore:
1966 – Ekspozita Kombëtare e Arteve Figurative, me rstin e 25 vjetorit të themelimit të PPSH. Artisti morri pjesë me një punim: "Heroina Zonja Çurre
23 .11.1970 – Ekspozita Kombëtare e Arteve Figurative, piktorëve dhe skulptorëve të rinj "Rinia në punë dhe në jetë". Artisti morri pjesë me një punim: "Kënga e aksioneve".
1971 – Ekspozita Kombëtare "Pranvera". Artisti morri pjesë me dy punime: "Epika e yjeve të mëngjesit"(1971), "Fonditori"(1971)
1972 – Ekspozita Kombëtare e Arteve Figurative e Rinisë. Artisti morri pjesë me një punim:"Portret malësoreje"
Nëntor 1974 – Ekspozita Kombëtare e Arteve Figurative, kushtuar 30-vjetorit të çlirimit të atdheut. Artisti morri pjesë me një punim: "Tekstilistët". | <urn:uuid:022ca892-f8b7-4990-ab7a-26c261107b60> | CC-MAIN-2022-40 | https://inforculture.info/2022/07/29/epika-e-yjeve-te-mengjesit/ | 2022-10-01T17:27:20 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2022-40/segments/1664030336880.89/warc/CC-MAIN-20221001163826-20221001193826-00042.warc.gz | als | 0.999975 | Latn | 1 | {"als_Latn_score": 0.9999748468399048} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 3,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 3,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 4
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Haradinaj: Pallati i Rinisë t'i rikthehet Komunës16 tetor 2017 • 18 : 31
Shpërndaje:
Kryeministri i Kosovës, Ramush Haradinaj, priti në takim përfaqësues të Bordit Menaxhues dhe Ekzekutiv të Agjencisë Kosovare të Pronave (AKP) të udhëhequr nga Petrit Gashi, kryesues i Bordit, me të cilët bisedoi për sfidat e menaxhimit të kompanive që janë interes strategjik i vendit.
Në këtë kontekst, kryeministri Haradinaj ka kërkuar nga udhëheqja e AKP-së që të nisin procedurat adekuate konform ligjeve në fuqi, që fati i Pallatit të Rinisë në Prishtinë të marrë epilog, përkatësisht që t'u kthehet qytetarëve të Prishtinës, të cilët gjatë viteve '70 të shekullit të kaluar kanë paguar vetkontribut për ndërtimin e tij.
Sipas njoftimit nga Qeveria, kryeministri Haradinaj kërkoi nga Bordi i AKP-së që të fillojë procedurat ligjore të cilat mundësojnë që për një kohë optimale me Pallatin e Rinisë të menaxhojë Komuna e Prishtinës.
Përveç kësaj, në takim janë shtjelluar dhe janë diskutuar edhe tema shumë të rëndësishme, siç është çështja e Fabrikës së Gypave në Ferizaj, ku palët u dakorduan që gjetja e zgjidhjeve të kënaqshme për të gjithë është jetike për Kosovën.
Përfaqësuesit e AKP-së kanë bërë të ditur se sot ia kanë dorëzuar kryeministrit Studimin e Fizibilitetit (versionin në gjuhën shqipe) për konsolidimin e Trepçës, si kompani ligjore afariste e mëvetësishme. | <urn:uuid:022cb612-1ec9-43b0-bc01-bcea1d70ce0b> | CC-MAIN-2018-43 | http://zeri.info/ekonomia/167204/haradinaj-pallati-i-rinise-ti-rikthehet-komunes/ | 2018-10-19T18:52:34 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2018-43/segments/1539583512421.5/warc/CC-MAIN-20181019170918-20181019192418-00125.warc.gz | als | 0.999878 | Latn | 10 | {"als_Latn_score": 0.9998782873153687} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Në mëngjesin e 12 marsit, pak pas orës 09:00, Serhiy Tsyhipa u përshëndet me gruan e tij dhe doli nga shtëpia në qytetin jugor ukrainas, Nova Kahovka. Së bashku me qenin e tij Ais, ai u nis që të takohej me kolegët në një qytet pranë.
Tsyhipa, një aktivist 60-vjeçar, bloger, dhe kundërshtar i zëshëm i pushtimit të Rusisë, po ashtu duhej që të dërgonte disa ilaçe për vjehrrën e tij.
"Ai nuk erdhi kurrë. Ai nuk u kthye kurrë në shtëpi. Telefoni i tij u aktivizua dy herë për disa minuta dhe kaq. Unë munda vetëm të dërgoja mesazhe zanore, asgjë më shumë", tha për Radion Evropa e Lirë, Olena, bashkëshortja e Serhiy Tsyhipa.
Në ditën e njëjtë që Tsyhipa u zhduk, Oleh Baturin, gazetar në një media lokale të quajtur Noviy Den, po ashtu u zhduk. Familjarët dhe kolegët e tij ende po e kërkojnë.
Në rajonin jugor të Ukrainës, Herson, njerëzit po zhduken. Rasti i fundit ndodhi më 16 mars, kur persona të armatosur kapën kryetarin e qytetit bregdetar Skadovsk dhe zëvendësin e tij, dhe i dërguan në një lokacion të panjohur.
Shumica e këtij rajoni, që gjeografikisht përfshin bregdetin e Detit të Zi, grykën e lumit Dneipr dhe kufirin administrativ me Krimenë e kontrolluar nga Rusia, ka qenë nën okupim që nga 3 marsi, kur forcat ruse hynë në kryeqytetin rajonal, që gjithashtu quhet Herson.
Ky ishte qyteti i parë i madh ukrainas që ra nën kontrollin e rusëve që prej se Moska nisi pushtimin e shkallës së gjerë më 24 shkurt.
Banorët e Hersonit e kanë kundërshtuar pushtimin, duke organizuar marshe përgjatë qytetit, duke valëvitur flamuj ukrainas dhe duke u konfrontuar haptazi me trupat ruse. Në Skadovsk, protestuesit janë mbledhur jashtë ndërtesës së administratës lokale, duke kërkuar që të lirohet kryetari.
Disa orë më vonë, kryetari Oleksandr Yakovlyev publikoi një video në internet, ku tha se ai ishte liruar dhe se të tjerët do të liroheshin po ashtu shumë shpejt. Megjithatë, në video ai dukej dhe tingëllonte keq.
Deri më tani, forcat ruse gjerësisht janë përmbajtur nga përdorimi i dhunës ndaj protestave të tilla, të paktën publikisht. Gjatë një marshi më 13 mars, ushtarët rusë u panë duke shtënë në ajër me armë, që duket se ishte një përpjekje për të frikësuar protestuesit në Herson.
Por, banorët lokalë thanë se po rritet numri i personave që po zhduken, teksa ka raportime se persona të armatosur – disa të kamufluar, të tjerë pa ndonjë shenjë identifikuese – po shkojnë derë më derë për të kërkuar qytetarë.
Deri më tani, 400 persona janë raportuar se janë zhdukur në këtë rajon në javët e fundit, kanë thënë zyrtarët e ushtrisë ukrainase.
"Këta janë aktivistë, organizatorë të tubimeve", tha për Current Time, Pavlo Keba, banor i Hersonit.
"Ata po tentojnë të shtypin çdolloj të protestave sepse po e shohin se populli absolutisht nuk është i frikësuar të marshojë para trupave ruse dhe e kuptojmë plotësisht se çfarë ata thonë".
Protestat në Herson kundër pushtimit rus. 6 mars 2022.
Forcat okupuese gjithashtu kanë sugjeruar se planifikojnë të organizojnë një referendum për pavarësinë e rajonit Herson – një votim mashtrues sipas banorëve lokalë dhe Qeverisë ukrainase, që do të shërbente si pretekst për formalizimin e kontrollit rus.
Serhiy Khlan, zëvendësshef i këshillit rajonal të Hersonit, i tha Current Time se zyrtarët rusë duket se po kërkojnë aktivistët pro-ukrainas dhe ligjvënës lokalë.
"Ata po fshihen, por ata po kërkohen [nga forcat ruse]. Ka pasur bastisje. Forcat ruse po i kërkojnë ata në qytetin e Hersonit dhe në rrethinat e rajonit. Ata këshilltarë që morën thirrje telefonike refuzuan [të bashkëpunonin]", tha ai.
Khlan tha po ashtu se policia ruse dhe civilët janë dërguar për të patrulluar dhe qeverisur me qytetin. Me gjasë, sipas tij, civilët janë dërguar nën urdhrat e Gardës Kombëtare të Rusisë, një forcë policore jashtëzakonisht e militarizuar që i përgjigjet drejtpërdrejt presidentit Vladimir Putin. Ai po ashtu tha se në mesin e zyrtarëve policorë janë edhe ish-anëtarë të njësisë famëkeqe policore të Ukrainës, të njohur si Berkut.
Kjo njësi njihej për shtypjen e dhunshme të protestuesve dhe është fajësuar për shumicën e vdekjeve të civilëve ukrainas që ndodhën në shkurt të vitit 2014, në ditët e fundit të protestave në rrugën Maidan.
Olena Tsyhipa i tha REL-it se pasi ajo filloi ta bënte publike zhdukjen e burrit të saj, ajo filloi të dëgjonte nga banorët e tjerë të Nova Kahovës se e kanë parë burrin e saj në një pikë-kontrolli të ushtrisë.
"E gjeta qenin. Disa njerëz të mirë më thirrën dhe më thanë se ai ishte i lidhur" pranë zyrës së administratës lokale, tha ajo. "Ai ishte shumë i frikësuar".
Ajo tha se beson që burri i saj, por edhe gazetari i Noviy De, Oleh Baturin, janë arrestuar ose sepse kanë refuzuar që ta pranojnë pushtimin rus ose sepse kanë folur publikisht kundër këtij pushtimi.
"Ata janë arrestuar në mënyrë që të mos shkruajnë asgjë pro-Ukrainës, sepse ata po bëjnë një luftë të informacionit që seriozisht po iu pengon pushtuesve", tha ajo.
Gruaja e Baturinit, Natalya, tha se burri i saj doli nga shtëpia pasditen e 12 marsit, pasi kolegët e kontaktuan dhe i propozuan që të takoheshin në një stacion autobusi aty pranë.
"Ai shkoi të takonte kolegët që e thirrën. Më pas nuk kemi asnjë informacion, asgjë. Ai nuk mori asgjë me vete", tha ajo.
Gazetari Oleh Baturin.
Në një postim të paverifikuar në platformën sociale TikTok, një banore e Hersonit e quajtur Oksana postoi një video që ajo tha se shfaqte burrin e saj duke u marr nga burra të maskuar, të armatosur dhe të kamufluar.
"Ma ktheni burrin tim. A e kuptoni se ju jeni në një shtet të huaj? A e kuptoni që jeni në një shtet të huaj? Ma ktheni burrin tim. Ai as nuk ka armë", dëgjohet ajo duke thënë.
Radio Evropa e Lirë nuk ka mundur ta verifikojë këtë video. Kjo përdoruese e TikTok-ut nuk i është përgjigjur mesazheve për informacione të mëtejme.
Raportimet për zhdukjet e dhunshme nuk ka pasur vetëm në Herson. Në qytetin Melitopol, që gjendet në rajonin fqinj të Zaporizhjas, autoritetet akuzuan forcat ruse se më 11 mars rrëmbyen kryetarin e qytetit – duke e marrë atë nga zyrat e tij, duke i vendosur një thes në kokë dhe duke e dërguar në një lokacion të panjohur.
Më 16 mars, autoritetet ukrainase thanë se kryetari i Melitopolit është liruar.
Ndërkaq, një banore e Melitopolit, që u prezantua vetëm si Anna, i tha Current Time se persona të armatosur po shkojnë derë më derë në disa pjesë të qytetit – përfshirë edhe brenda ndërtesës ku ajo jeton.
"Ata e thyen derën e hyrjes natën. Dëshironin që ta hidhnin në ajër derën e banesës të njeriut që po e kërkonin. Ne i bindëm që të mos e bënin këtë, duke iu shpjeguar se në banesën që po kërkonin nuk banonte askush prej shumë kohësh", tha ajo.
"Është një gjueti shtrigash ose sikurse sistemi që ishte më 1937, unë se di se çfarë është kjo, por është alarmuese", tha ajo, duke iu referuar represionit të madh që ndodhi gjatë epokës së diktatorit sovjetik, Josep Stalin, një periudhë që njihet si "Terrori i Madh".
Ajo tha se disa persona të armatosur, gjykuar nga aksenti që kishin, i tingëllonin sikur ishin nga Donbasi – rajon në lindje të Ukrainës që për tetë vjet ka qenë skenë e luftës ndërmjet forcave qeveritare ukrainase dhe separatistëve të mbështetur nga Rusia, që kontrollojnë pjesë të dy provincave Donjeck dhe Luhansk.
Ajo tha se patrullat po konfiskonin nga banorët telefona mobilë, tabletë dhe pajisje të tjera elektronike kur ata po ndalohen në pikat e kontrollit.
Në Buça, një zonë në periferi të kryeqytetit, Kiev, kanë ndodhur bombardime të rënda. Këshilli i qytetit tha se gjashtë punonjës të komunës dhe vullnetarë janë kapur nga ushtria ruse dhe më pas janë liruar. Rrethanat pas rrëmbimit të tyre ende nuk janë të qarta.
Serhiy Tomilenko, drejtor i Unionit Kombëtar të Gazetarëve, tha se organizata po pranon një numër në rritje të raportimeve nga Hersoni lidhur me persona të paidentifikuar që po thyejnë dyert e shtëpive të gazetarëve dhe figurave publike që publikisht kanë demonstruar çfarëdo lloj patriotizmi ukrainas.
Ai tha se sheh ngjashmëri me atë që ka ndodhur në Krime pasi Rusia e aneksoi këtë gadishull ukrainas më 2014.
"Një prej veprimeve të tyre të para ishte pastrimi, në veçanti, i hapësirës së informacionit publik të atyre që janë të gatshëm t'i kritikojnë ose thjesht të dëshmojnë për krime ose veprime që kanë të bëjnë me marrjen e pushtetit, kontrollit… duke bërë shkelje të të drejtave të njeriut në shkallë të gjerë", tha ai për Radion Evropa e Lirë./REL | <urn:uuid:022cb7f8-68bf-442c-8bcd-c39ad59317d5> | CC-MAIN-2023-06 | https://gazeta.mk/zhdukja-e-banoreve-ukrainas-ne-rajonin-e-kontrolluar-nga-rusia/ | 2023-02-08T02:54:44 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2023-06/segments/1674764500671.13/warc/CC-MAIN-20230208024856-20230208054856-00825.warc.gz | als | 0.999949 | Latn | 1 | {"als_Latn_score": 0.9999487400054932} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 2,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 3
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Kulturë
Galeria lidh fijet e rrëfimeve me artin e tekstilit
"Ngjarja e një fijeje. Narrativat globale në tekstil", është ekspozita e cila bën bashkë veprat e rreth 25 artistëve nga vendi dhe bota që artin e tyre e shprehin nëpërmjet tekstilit. Se çfarë kuptimesh dhe porosish të qenësishme mund të gjenden në pëlhura, se cila është rëndësia e tyre kulturore dhe si mund të lexohen tekstilet, janë disa prej pyetjeve që gjejnë përgjigje në ekspozitën e cila hapet sonte (e enjte) në Galerinë Kombëtare të Kosovës. Aty zbërthehet edhe origjina e tyre, kuptimi dhe rolet e tekstileve në shoqëri
Tekstilet përbëjnë kuptim thelbësor në historinë njerëzore, pasqyrojnë një itinerar të zhvillimeve kulturore, ekonomike dhe shoqërore. Duke u nisur nga fibrat më të hershme të manipuluara në ngjyra deri te dizajnet e sofistikuara të tekstileve bashkëkohore, përpunimi i tekstileve si praktikë artistike bart më vete kuptime të ndryshme dhe komplekse të cilat japin përgjigje për zhvillimin njerëzor. Tekstilet janë pjesë e pandarë e shprehjes së identitetit dhe trashëgimisë kulturore, shërbejnë si mjet komunikimi dhe tregimi përmes motiveve, ngjyrave dhe teknikave. Tekstilet vazhdojnë të ndërthurin historinë e përbashkët duke bërë lidhje nëpër kohë dhe kultura.
Mbi këto premisa zhvillohet edhe ekspozita e dytë për sivjet e Galerisë Kombëtare të Kosovës. Pas suksesit të pakontestueshëm të ekspozitës "Dita natë, nata vjet" e kolektivit "Haveit", vjen "Ngjarja e një fijeje. Narrativat globale në tekstil" e kuruar nga Inka Gressel, Susanne Weiß dhe Hana Halilaj. Vernisazhi i saj mbahet sot (e enjte).
Tekstilet formojnë vendin ku arti takohet me artizanatin, traditat takohen me ditët e sotme dhe njohuritë lokale kryqëzohen me marrëdhëniet globale, ndërkaq këto ndërveprime priten të shfaqen në ekspozitën kolektive që bashkon rreth 25 artistë e grupe të huaja e vendore. Aty janë edhe veprat e pionierëve të kësaj teknike në Kosovë, Valbona Zherka, Blerim Luzha e Matej Rodiqi.
Ekspozita është paralajmëruar si ngjarje që nxjerr në pah shumë mënyra komplekse në të cilat artistët pjesëmarrës punojnë me tekstile. Ato i lidhin narrativat personale dhe estetike me konfigurimin social dhe ekonomik të botës së globalizuar duke ofruar këndvështrime globale të bazuara në kontekstet lokale.
Susanne Weiß ka shpalosur më shumë detaje rreth përmbajtjes së kësaj ekspozite duke thënë se ideja e saj, e cila ekziston tash e shtatë vjet, është që të përfshihen dhe akterë lokalë në to.
"Për këto shtatë edicione me radhë ne kemi vepruar duke sjellë në shumë vende një ekspozitë thelbësore, e cila është në një gjendje bashkëbisedimi me konceptet lokale të vendit pritës. Në to flitet gjithmonë për aspektet regjionale", ka thënë Weiß, e ftuar të martën në emisionin "Express" në KTV bashkë me kuratoret Inka Gressel e Hana Halilaj.
Në vitin 1965, artistja e rrymës Bauhaus, Anni Albers, e përshkroi "Ngjarjen e një fijeje" si diçka që nuk përcjell vetëm një linjë, por disa sosh, pa fillim apo fund. Si e tillë ajo nënkupton fushëveprim të vazhdueshëm për të rivlerësuar marrëdhëniet dhe për të ristrukturuar lidhjet dhe kontekstet.
Në të gjitha pjesët e botës mund të dëshmohen mbishkrimet komplekse të tekstileve nëpër historitë e tyre kulturore dhe industriale. Në Galerinë Kombëtare të Kosovës kjo ekspozitë udhëtuese fillon me thurjen e ndërlikuar të narrativave nga globi dhe inicion biseda të reja në kontekstin lokal. Historitë janë të thurura me shkathtësi në pëlhura dhe tekstile skulpturore duke theksuar natyrën dinamike dhe të gjithanshme të fibrave.
Pjesë e veprave artistike të ekspozuara do të jenë punimet bazë të ekspozitës krahas atyre të rejave që do t'iu bashkëngjiten në Kosovë. Këtë kuratoret e quajnë si një libër i cili çdoherë prezantohet me tregime të reja.
Inka Gressel, kuratorja tjetër e ekspozitës, tekstilin e sheh si një medium i cili ngjason me arkitekturën organike të njeriut, nëpërmjet së cilës njihen origjina, kuptimi dhe roli i një shoqërie.
"Është një sistem kodimi në tekstile. Për shembull, dikur është ditur se me çfarë ngjyre janë veshur njerëzit me pozicione të caktuara në shoqëri, pastaj dhe paternat e ndryshme dhe kuptimet e tyre. Kështu që paraqitet dhe migrimi në tekstil pasi që këto ngjyra e paterna udhëtojnë nëpër kultura të ndryshme", ka thënë ajo.
Për Hana Halilajn, kuratore e Galerisë Kombëtare të Kosovës, është me rëndësi që po mbahet një ekspozitë e tillë, e cila bën që të rimerret parasysh roli i tekstilit në art.
"Në këtë ekspozitë do të prezantohen dhe emrat e mirënjohur të artit me tekstil në Kosovë. Mirëpo, kur prezantohen me artistë ndërkombëtarë, ajo që vihet në pah është një gjuhë universale e një mënyre të të menduarit dhe jetesës të cilën e ndajmë me njeri-tjetrën, andaj është ndjenjë e bukur se si këto punë hapin bisedime të reja dhe reprezantojnë kultura të ndryshme rreth botës", ka thënë Halilaj.
Ekspozita bën bashkë 13 artistë që kanë qenë pjesë e ekspozitës, bashkohet me 10 të tjerë nga Kosova. Ajo do të jetë e hapur deri më datë 28 prill, ndërkaq pas Prishtinës do të udhëtojë në Muzeun e Artit Bashkëkohor në Shkup me kuratoren Jovanka Popova.
-
Nga: Enis Bytyqi
-
29 shkurt 2024 12:00
-
Shpërndaje në: | <urn:uuid:022cdac2-9084-4ef3-882b-2f65441ab77b> | CC-MAIN-2024-18 | https://www.koha.net/kulture/410963/galeria-lidh-fijet-e-rrefimeve-me-artin-e-tekstilit/ | 2024-04-12T18:47:11 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2024-18/segments/1712296816045.47/warc/CC-MAIN-20240412163227-20240412193227-00800.warc.gz | als | 0.999861 | Latn | 2 | {"als_Latn_score": 0.9998612403869629} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 2,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 3,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 3
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Kalo te përmbajtja
Na vjen keq, disa pjesë të faqes së Airbnb nuk punojnë siç duhet pa aktivizuar JavaScript.
Fillo kërkimin
Vendndodhja
Velenje
Mbërritja / Largimi
Shto datat
Vizitorët
Shto vizitorë
Vendqëndrime
Përvoja
Vendndodhja
Vazhdo përpara për të hyrë në rezultatet e sugjeruara
Mbërritja
Shto datat
Largimi
Shto datat
Vizitorët
Shto vizitorë
Kërko
Bëhu një pritës
Regjistrohu
Hyr
Prit vizitorë në banesë
Organizo një përvojë
Ndihmë
125 qëndrime
Qëndrime në Velenje
Para se të prenotosh, shqyrto kufizimet e udhëtimit për shkak të COVID-19.
Mëso më shumë
I gjithë apartamenti në Velenje
SunnyPark NewApartment TOP location FREE BikesWiFi
3 vizitorë
·
1 dhomë gjumi
·
1 krevat
·
1 banjë
Vlerësimi 4.45 nga 5;
4.45
11 recensione
(11)
Çmimi:
$47
për natë
SUPERHOST
I gjithë apartamenti në Celje
Studio Very close to city center and city fair.
3 vizitorë
·
Studio
·
2 krevate
·
1 banjë
Vlerësimi 4.75 nga 5;
4.75
8 recensione
(8)
Çmimi:
$45
për natë
I gjithë apartamenti në Zreče
Guest House Koprivnik - Apartment 2
4 vizitorë
·
1 dhomë gjumi
·
2 krevate
·
1 banjë
Çmimi:
$37
për natë
SUPERHOST
I gjithë apartamenti në Velenje
Relaxing Cosy Apartment
2 vizitorë
·
1 dhomë gjumi
·
2 krevate
·
1 banjë
Vlerësimi 4.83 nga 5;
4.83
6 recensione
(6)
Çmimi:
$34
për natë
SUPERHOST
I gjithë apartamenti në Stranice
Apartment Relax
5 vizitorë
·
2 dhoma gjumi
·
5 krevate
·
1.5 banja
Vlerësimi 4.80 nga 5;
4.80
40 recensione
(40)
Çmimi:
$47
për natë
I gjithë apartamenti në Celje
Noble App in the centre of Celje, parking, Wi-Fi
4 vizitorë
·
1 dhomë gjumi
·
2 krevate
·
1 banjë
Vlerësimi 5.0 nga 5;
5.0
5 recensione
(5)
Çmimi:
$64
për natë
Dhomë private në Polzela
Chestnut apartment with swimming pool
2 vizitorë
·
1 dhomë gjumi
·
1 krevat
·
1 banjë më vete
Vlerësimi 4.83 nga 5;
4.83
6 recensione
(6)
Çmimi:
$243
për natë
I gjithë apartamenti në Vitanje
Apartment Sara - Four Bedroom Apartment
8 vizitorë
·
4 dhoma gjumi
·
4 krevate
·
1 banjë
Vlerësimi 4.43 nga 5;
4.43
7 recensione
(7)
Çmimi:
$46
për natë
SUPERHOST
I gjithë apartamenti në Celje
Ana's place
5 vizitorë
·
2 dhoma gjumi
·
3 krevate
·
1.5 banja
Vlerësimi 5.0 nga 5;
5.0
16 recensione
(16)
Çmimi:
$77
për natë
I gjithë apartamenti në Zreče
Guest House Koprivnik - Apartment 3
5 vizitorë
·
1 dhomë gjumi
·
3 krevate
·
1 banjë
Çmimi:
$37
për natë
I gjithë apartamenti në Zreče
Studio apartment in Rogla
4 vizitorë
·
Studio
·
4 krevate
·
1 banjë
Vlerësimi 4.0 nga 5;
4.0
3 recensione
(3)
Çmimi:
$76
për natë
I gjithë apartamenti në Zahomce
Hiška sprostitve
6 vizitorë
·
1 dhomë gjumi
·
2 krevate
·
1 banjë
Vlerësimi 5.0 nga 5;
5.0
6 recensione
(6)
Çmimi:
$71
për natë
Dhomë private në Slovenj Gradec
Studio apartment for 2 on Tourist Farm Ravnjak
2 vizitorë
·
Studio
·
1 krevat
·
1 banjë më vete
Çmimi:
$53
për natë
I gjithë apartamenti në Vuhred
Apartments Kopnik - One-bedroom Apartment
4 vizitorë
·
1 dhomë gjumi
·
2 krevate
·
1 banjë
Çmimi:
$91
për natë
I gjithë apartamenti në Celje
Studio apartment Herman
2 vizitorë
·
1 dhomë gjumi
·
2 krevate
·
1 banjë
Vlerësimi 4.83 nga 5;
4.83
7 recensione
(7)
Çmimi:
$78
për natë
I gjithë apartamenti në Vitanje
Studio Forest Fairy near Rogla
5 vizitorë
·
Studio
·
3 krevate
·
1 banjë
Çmimi:
$55
për natë
I gjithë apartamenti në Ljubija
Apartments Korosec Mozirje - Green apartment
5 vizitorë
·
1 dhomë gjumi
·
6 krevate
·
1 banjë
Vlerësimi 4.0 nga 5;
4.0
3 recensione
(3)
Çmimi:
$78
për natë
I gjithë apartamenti në Zreče
Guest House Koprivnik - Apartment 1
4 vizitorë
·
1 dhomë gjumi
·
2 krevate
·
1 banjë
Çmimi:
$37
për natë
I gjithë apartamenti në Zreče
Guest House Koprivnik - Apartment 4
5 vizitorë
·
1 dhomë gjumi
·
3 krevate
·
1 banjë
Çmimi:
$37
për natë
SUPERHOST
I gjithë apartamenti në Šešče pri Preboldu
Hillside Bio Resort Apartments (Entire Apartment)
6 vizitorë
·
2 dhoma gjumi
·
4 krevate
·
1 banjë
Vlerësimi 4.92 nga 5;
4.92
62 recensione
(62)
Çmimi:
$69
për natë
1
2
3
…
7
1 - 20 e 125 apartamente
Vendosni datat për të parë çmimin e plotë. Ka tarifa të tjera. Taksat mund të shtohen.
Harta | <urn:uuid:022cdfeb-95dc-4128-bc6f-dcb725ae4d86> | CC-MAIN-2020-50 | https://sq.airbnb.com/s/Velenje--Slovenia/homes?property_type_id%5B%5D=1&refinement_paths%5B%5D=%2Fhomes&place_id=ChIJA0bfEDthZUcRYPI_ghz4AAQ&search_type=unknown | 2020-11-24T12:52:04 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2020-50/segments/1606141176256.21/warc/CC-MAIN-20201124111924-20201124141924-00577.warc.gz | als | 0.99998 | Latn | 1 | dup_line_frac | {"als_Latn_score": 0.999980092048645} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“Përmbajtja:KAPITULLI I PARË: PUSIAKAPITULLI I DYTË: QENTË E STËRVITUR ZYRTARËKAPITULLI I TRETË: RACIA1. Përgatitjet për raci2. Taktika e zbatimit të racisë2.1. Vëzhgimi i fshehtë i objektit të racisë2.2. Dalja në vendin e racisë2.3. Bllokada e brendshme2.4. Bllokada e jashtme2.5. Prezantimi zyrtar2.6. Legjitimimi2.7. Bastisja e policisë për çështje të sigurisë2.8. Konfiskimi i përkohshëm i sendeve2.9. Arrestimi2.10. Bastisja e objektit të racisë për çështje të sigurisë2.11. Shoqërimi2.12. Zhbllokimi2.13. Vrojtimi i fshehtë i objektit të zhbllokuar të racisë2.14. Bastisja e personave2.15. Vërtetimi i identitetit2.16. Fotografimi, daktiloskopimi dhe marrja e shenjave2.17. Verifikimi i evidencave të dënimeve dhe evidencave kriminalistike2.18. Biseda informative2.19. Bastisja e shtëpive dhe hapësirave tjera2.20. Verifikimi i alibisë2.21. Përfundimi i racisë2.22. Analiza e racisë2.23. Raporti mbi racinëKAPITULLI I KATËRT: INFORMATORËT 1
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“KAPITULLI I PESTË: OBSERVIMI SPECIAL1. Hyrje2. Vrojtimi dhe vëzhgimi operativ3. Vrojtimi dhe vëzhgimi i stacionuar4. Përcjellja e fshehtë këmbë5. Përcjellja e fshehtë me mjete transportueseKAPITULLI I GJASHTË: KALLËZIMI PENAL1. Vërejtje hyrëse2. Kallëzimi penal i policisë2.1. Përmbajtja e kallëzimit penal të policisë2.2. Obligimi i dorëzimit të kallëzimit penal të policisë2.3. Të dhënat mbi parashtruesin e kallëzimit penal2.4. Të dhënat mbi veprën penale dhe autorin2.4.1. Vendi i kryerjes së veprës penale2.4.2. Koha e kryerjes së veprës penale2.4.3. Mënyra e kryerjes së veprës penale2.4.4. Të dhënat mbi personin e denoncuar2.4.5. Të dhënat mbi masat dhe veprimet e ndërmarra2.4.6. Të dhënat mbi dëshmitë2.4.7. Të dhënat mbi objektin e sulmit, dëmet dhe të dëmtuarin3. Shtesat e kallëzimit penal4. Plotësimi i kallëzimit penalKAPITULLI I SHTATË: BASTISJA1. Koncepti i bastisjes2. Ndarja e bastisjes hetimore nga bastisja për çështje të sigurisë3. Objektet e bastisjes3.1. Shtëpia dhe hapësirat tjera3.2. Hapësira e hapur3.3. Pasuria3.4. Personat4. Baza juridike e bastisjes4.1. Marrja e vendimit për bastisje4.2. Bastisja me urdhëresë të gjykatës 2
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“4.3. Bastisja pa urdhëresë të gjykatës5. Imuniteti, amnistia dhe falja e përgjithshme6. Kushtet juridike për bastisje6.1. Koha e bastisjes6.2. Prania e obliguar gjatë bastisjes6.3. Bastisja në praninë e dëshmitarëve6.4. Prezantimi dhe dorëzimi i mandatit6.5. Përdorimi i forcës gjatë bastisjes6.6. Kryerja e kujdesshme e bastisjes6.7. Prania e mbrojtësit në bastisje6.8. Procesverbali për bastisjen7. Taktika e bastisjes7.1. Bastisja e shtëpisë7.1.1. Përgatitjet për bastisje7.1.2. Plani operativ i bastisjes7.1.3. Taktika e hyrjes në shtëpi7.1.4. Metodika e bastisjes së shtëpisë8. Bastisja e personave8.1. Bastisja provizore e personave për çështje të sigurisë8.2. Bastisja e detajuar e personave9. Bastisja e mjeteve transportuese9.1. Bastisja e automobilave të udhëtarëve9.2. Bastisja e autobusëve9.3. Bastisja e automjeteve transportuese të mallrave9.4. Bastisja e trenit9.5. Bastisja e objektit lundrues9.6. Bastisja e aeroplanit9.7. Bastisja e motoçikletës, biçikletës dhe automjeteve tërheqëse9.8. Bastisja e objekteve publike9.9. Bastisja e hapësirës së hapurKAPITULLI I TETË: KONFISKIMI I PËRKOHSHËM1. Konfiskimi i përkohshëm2. Procesverbali i konfiskimit të përkohshëm 3
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“3. Vërtetimi mbi konfiskimin e përkohshëmKAPITULLI I NËNTË: INSPEKTIMI DHE REKONSTUKSIONI1. Kuptimi i inspektimit2. Karakteristikat e inspektimit3. Detyrat e inspektimit4. Organi inspektues5. Tekniku i kriminalistikës si person kompetent6. Inspektimi dhe ekspertët7. Inspektimi si veprim urgjent hetimor7.1. Aspekti kriminalistik7.1.1. Procedimi i kujdestarisë operative7.1.2. Fazat e inspektimit8. Rekonstruksioni i ngjarjes 4
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“KAPITULLI I PARË: PUSIAPusia është veprim kriminalistik-taktik i organizuar që përfshin vrojtimin dhevëzhgimin e fshehtë të hapësirës ose objektit, me qëllim të zbulimit dhearrestimit të autorëve të veprave penale.Për sukses të pusisë është e rëndësishme tu përmbahemi parimevekriminalistike të shpejtësisë, befasisë dhe konspiracionit (fshehtësisë). Dukepasur parasysh qëllimin dhe detyrën, pusia mund të ketë njëkohësishtkarakter represiv dhe preventiv (parandalues), por esencën e pusisë epërbëjnë konspiracioni dhe befasia. Konspiracioni është i rëndësishëm gjatëpërgatitjes së pusisë dhe përfshin, para së gjithash, vrojtimin dhe vëzhgimine fshehtë të vendit të vendosjes së pusisë, vëzhgimin e fshehtë të personaveinteresantë dhe, gjithsesi, veprimin e fshehtë të secilit polic veç e veç. Gjatëpushtimit të vendit të pusisë dhe vetë qëndrimit në pusi, konspiracioni duhettë jetë në nivelin më të lartë të mundshëm, përndryshe pusia nuk do të jetëefikase.Arrestimi i autorit të veprës penale duhet të jetë i befasishëm dhe irrufeshëm, në mënyrë që ai të mos arrijë të bëjë rezistencë apo të ikë, siedhe të humbë ose të asgjësojë mjetet me të cilat e ka kryer veprën penale.Pusia vendoset në vend të përshtatshëm, në një vend ku pritet të kalojëpersoni ose grupi i të dyshuar, ose në afërsi të vendit ku, p.sh. bëhetstërshitja e drogës. Vende të tilla mund të jenë: parqet, shëtitoret, sheshet,udhëkryqet e rrugëve të frekuentuara, kafeteritë, diskotekat, stacionet eautobusëve e të trenave ose shtëpitë e kriminelëve të caktuar.Më tutje, nëpërmjet pusisë, zbulohen dhe kapen personat që kryejnë vepratë ndryshme penale, siç janë: tregtia me njerëz, falsifikimi i parave dhedokumenteve, prostitucioni ilegal, tregtia me armë etj.Në qoftë se bëhet fjalë për pusi preventive, atëherë duhet të bëhet vlerësimii vendeve ku planifikohet vepra penale. Në të vërtetë, në qoftë se policiasiguron informacion se kriminelët planifikojnë të kryejnë një vepër të caktuarpenale, si p.sh. plaçkitjen e një banke, atëherë pusia vendoset pikërisht nëobjektin që kriminelët kanë planifikuar ta sulmojnë. Në këtë rast, qëllim ipusisë është parandalimi i veprës penale dhe arrestimi i kriminelëve.Pas vendosjes së pusisë ndërmerren edhe veprime të tjera kriminalistike ehetimore, siç janë: arrestimi, bastisja e personave dhe objektit, shoqërimi,marrja në biseda informative etj.KAPITULLI I DYTË: QENTË E STËRVITUR ZYRTARËNë shumë segmente të punës së policisë shfrytëzohen qentë me stërvitjespeciale, të cilët ndonjëherë kanë rol të veçantë në punën e policisë. Shqisate qenve janë më të zhvilluara se sa shqisat e njeriut. Shqisa e dëgjimit teqeni është tri herë më e zhvilluar se te njeriu, sikur edhe shqisa e të parit,sepse qeni i vëren lëvizjet në distancë më të madhe se sa njeriu dhe, përveçkësaj, sheh mirë edhe në terr. Por, shqisa e të nuhaturit është shqisa më me 5
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“vlerë e qenit. Kinologjia (shkenca mbi qentë) ka dëshmuar se të nuhaturit eqenit ndaj disa materieve është më i ndjeshëm se sa të nuhaturit e njeriutgati një milion herë.Duke pasur parasysh mundësitë e jashtëzakonshme të shqisave të tyre,qentë, nëpërmjet programeve speciale të stërvitjes, aftësohen për detyra tëndryshme: qentë gjurmues, qentë mbrojtës, qentë kujdestarë, qentë përlidhje dhe qentë sanitarë.Në këtë rast do të ndalemi vetëm te qentë gjurmues. Ata mund të shërbejnëpër gjurmimin e personave, kufomave por edhe disa mjeteve të vepravepenale, siç janë drogat dhe lëndët shpërthyese.Duke pasur parasysh specifikat dhe intensitetin e aromës së disa drogave,qentë zyrtarë mund të stërviten më së shpejti për gjetjen e kanabisit dheopiumit, ndërsa për gjetjen e heroinës, morfinës dhe kokainës është enevojshme një stërvitje më afatgjatë. Ka mundësi që, nëpërmjet stërvitjes,disa qenë të aftësohen edhe për zbulimin dhe gjetjen e disa drogavehalucinogjene dhe amfetaminave.Qentë gjurmues gjithnjë veprojnë bashkë me udhëheqësin. Ata mund tëpërdoren për zbulimin e drogës gjatë bastisjes së shtëpive, personave,automobilave të udhëtarëve, trenave, aeroplanëve, anijeve, depove dhemagazinave të ndryshme, objekteve publike, vendkalimeve kufitare dhehapësirave të hapura. Hashashi, ndaj të cilit qentë janë më të ndjeshmit,mund të zbulohet edhe deri në 30 centimetra në thellësi të tokës, nëse ështëfutur para pak kohësh.Parakusht themelor për gjetjen me sukses të drogës së fshehur është që qenitë dërgohet në rrethin e ngushtë të vendit ku dyshohet të jetë fshehur droga.Pra, qeni nuk mund të nxirret në ndonjë rrugë në mënyrë që ai të zbulojështëpinë ku është fshehur droga, por qeni duhet të dërgohet në objektin ecaktuar, i cili do të gjurmohet në tërësi. Natyrisht, gjurmimi duhet të bëhetnën kujdesin e udhëheqësit dhe sipas udhëzimeve të tij, në mënyrë qëobjekti ose vendi i dyshuar të kontrollohet në mënyrë të detajuar. Sëkëndejmi mund të përfundojmë se është i domosdoshëm bashkëpunimi ipolicit specialist për gjurmimin dhe zbulimin e drogës dhe qenit të stërvitur,në mënyrë që në mënyrë sa më efikase të shfrytëzohet shqisa e të nuhaturittë qenit në secilin rast konkret.KAPITULLI I TRETË: RACIARacia është aksion kompleks kriminalistik, i cili përfshin bllokimin e hapësirëssë hapur apo të mbyllur, brenda të cilit bëhet identifikimi i të gjithëve dhekontrollimi i personave të dyshimtë, si edhe i hapësirës. Në rastet e zbulimittë personave të dyshuar dhe të mjeteve, personat arrestohen dheshoqërohen në lokalet e policisë, për përpunim të mëtejmë kriminalistik,kurse mjetet konfiskohen përkohësisht.Marrja e vendimit për zbatimin e racisë nënkupton ekzistimin einformacioneve se në një hapësirë të caktuar ose në një objekt të caktuar 6
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“tubohen persona të shpallur në kërkim, persona që dyshohet se kanë mjetepër kryerjen e veprave penale, persona që përgatisin ose planifikojnëkryerjen e veprave penale, si dhe personat që kanë kryer vepra penale pornuk janë identifikuar si të tillë.Pas marrjes së vendimit për zbatimin e racisë është e domosdoshme tëhartohet plani i veprimit dhe në bazë të tij të bëhen verifikime dhe përgatitjetë detajuara, pa të cilat nuk mund të zhvillohet një raci.1. Përgatitja e racisëNë kuadrin e përgatitjeve të racisë është e domosdoshme të bëhet verifikimii të gjitha informacioneve që kanë të bëjnë me personat apo me mjetet eveprave penale si edhe mbi objektin ku do të zhvillohet racia, sepse kjo ështëshumë e rëndësishme.Kur bëhet fjalë për persona të dyshuar, atëherë është e nevojshme tëgrumbullohen sa më shumë informacione mbi biografinë e tyre kriminale siedhe mbi lidhjet e tyre me kriminelë të tjerë. Po kështu, është e nevojshmetë sigurohen sa më shumë informacione për strukturën e veprimtarisëkriminale me të cilën merren personat e dyshuar, sepse prej kësaj varetzgjedhja e taktikës së kontrollimit dhe bastisjes së hapësirës, gjegjësishtkarakteristikat morfologjike të disa mjeteve të caktuara të veprave penale.Duhet të theksohet posaçërisht rëndësia e vëzhgimit të fshehtë të objektit tëracisë. Pa vëzhgim të objektit të dyshuar nuk është e mundur të përcaktohentë gjitha karakteristikat e tij, kështu që nuk është e mundur të përcaktohetnumri i policëve që do të marrin pjesë në raci dhe as taktika precize përzbatimin e racisë.Më në fund, pa përgatitje të mira nuk do të mund të hartohet as planiadekuat për zbatimin e racisë.2. Taktika e zbatimit të racisëRacia mund të fillojë vetëm pasi të gjithë policët të jenë njoftuar me planin.Këtu është e rëndësishme të theksohet se, pavarësisht prej specifikës sësecilës situatë konkrete, ndërmarrja e veprimeve të caktuara kriminalistikeose hetimore duhet të rrjedhë sipas orarit të caktuar. Kjo do të thotë se raciaparaqet një mozaik të veprimeve të përcaktuara me saktësi, efikasiteti i tëcilave, para së gjithash, varet pikërisht prej rendit të veprimeve tëndërmarra. Për këtë arsye, është e domosdoshme që policët ti përmbahenmetodologjisë së racisë, e cila bazohet mbi kërkesat e praktikësbashkëkohore kriminalistike.Racia fillon me vëzhgimin e fshehtë të objektit ose hapësirës së caktuar dhevazhdon me bllokadën e brendshme dhe të jashtme, me legjitimin,kontrollimin ose bastisjen e personave dhe hapësirës, me konfiskimin epërkohshëm të mjeteve, me arrestimin dhe shoqërimin e personave tëdyshuar në lokalet e policisë, e pastaj me zhbllokimin e objektit ose 7
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“hapësirës dhe me vëzhgimin e objektit ose të hapësirës, që paraqetpërfundimin e pjesës së parë të racisë.Pjesa e dytë e racisë fillon në lokalet e policisë, së pari, me bastisjen edetajuar të personave të shoqëruar, me konfiskimin e përkohshëm tëmjeteve eventuale, e pastaj mund të fillojë me marrjen në bisedëinformative. Varësisht prej rastit konkret, pason ndërmarrja e veprimevetjera, siç janë: bastisja e shtëpisë apo hapësirave tjera, verifikimi i alibisëdhe dërgimi i personit të arrestuar në institucionin ndëshkues-korrektues apolirimi i tij nga arresti. Pas përfundimit të racisë organizohet një takim i tëgjithë pjesëmarrësve, në të cilin bëhet analiza kritike e racisë e pastajhartohet raporti përfundimtar.2.1. Vëzhgimi i fshehtë i objektit të racisëRacia mund të zbatohet në objekte të caktuara, siç janë: diskotekat,kafeteritë, restorantet, hotelet, stacionet e autobusëve e stacionet e trenave,si edhe në hapësira të caktuara të hapura, siç janë: tregjet e plaçkave,sheshet, pjesët e lagjeve, ndonjë rrugë e caktuar, vend-piknik, etj. Para setë shkojë policia në vendin e caktuar, është e domosdoshme që ai vend tëvëzhgohet. Për këtë punë është e mjaftueshme të angazhohen dy-tre policë,të cilët do të vëzhgojnë në mënyrë të fshehtë objektin ose hapësirën ecaktuar si edhe rrethinën e afërt. Ky vëzhgim fillon disa orë para kohës sëcaktuar për fillimin e racisë, zgjat gjatë gjithë kohës së zbatimit të racisë dhepërfundon pas zhbllokimit të objektit ose hapësirës ku është kryer racia.Vëzhgimi i fshehtë bëhet me qëllim të vërejtjes së ngjarjeve ose zhvillimeveeventuale të pazakonshme ose të paparashikueshme. Mos vërejtja me kohëe ngjarjeve ose zhvillimeve të tilla mund të ketë ndikim të rëndësishëm nëefikasitetin e racisë, si edhe në vetë ndërmarrjen e racisë. Ngjarje dhezhvillime e tilla mund të jenë, p.sh. zbrazja e papritur ose mbyllja erestorantit, kafiterisë ose diskotekës, gjë që mund të ndodh rastësisht apo sipasojë e shkeljes së parimeve të konspiracionit. Po ashtu, është e mundur qënë rrugë të bëhet një bllokim i komunikacionit ose të kalojë ndonjëekskursion ose ndonjë vizitë e paplanifikuar e një delegacioni të caktuar, gjëqë mund të shkaktojë shtyrjen e kohës së caktuar për fillimin, madje edhendryshimin e datës së zbatimit të racisë. Prandaj, sigurimi me kohë mbirastet si këto që u përmendën ose të ngjashme do ti mundësojë udhëheqësittë racisë që të marrë vendime përkatëse, qoftë për heqjen dorë nga koha eplanifikuar për fillimin e racisë, qoftë për shtyrjen e racisë për disa ditë. Pra,qëllim i vëzhgimit të fshehtë është evitimi i daljes së një numri të madhpolicësh në një lokalitet të caktuar, në kushte dhe rrethana tëpaparashikuara apo të papërshtatshme, sepse kjo do të ndikonte negativishtjo vetëm në efikasitetin e tyre, por edhe do të vinte në pikëpyetjendërmarrjen e racisë në rastin konkret.Nëpërmjet vëzhgimit të rrethinës së ngushtë të lokalitetit ku zhvillohet raciamund të vërehet reaksioni i qytetarëve dhe i kriminelëve. Me interes tëveçantë është vërejtja e reaksionit të kriminelëve që kanë për qëllim 8
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“pengimin e punës së policisë. Këto vërejtja i përcillen menjëherë udhëheqësittë racisë, i cili ndërmerr masat e nevojshme, siç është, p.sh. dërgimi urgjente përforcimeve, në mënyrë që racia të mund të zhvillohet në mënyrë tëpapenguar. Më në fund, pas zhbllokimit të vendit të racisë, është me interestë vërehen reaksionet e caktuara dhe komentet lidhur me vetë racinë dhe,eventualisht, të zbulohen kriminelët që kanë ardhur të marrin lëndët eveprës penale që nuk janë gjetur dhe nuk janë konfiskuar gjatë racisë.2.2. Dalja në vendin e racisëNë qoftë se gjatë vëzhgimit të fshehtë nuk është vënë re asgjë qëeventualisht mund të ndikonte në planin e mëhershëm për zbatimin e racisë,pjesëmarrësit nisen në kohën e saktë nga stacioni i policisë dhe shkojnë nëvendin ku zbatohet racia. Dalja në vendin e racisë bëhet sipas rrugës sëpërcaktuar qartë në fazën e përgatitjeve. Në plan parashikohet saktë deri kumund të shkohet me automjete dhe prej ku shkohet këmbë, ashtu që tëruhet konspiracioni i plotë derisa të bëhet bllokada e objektit. Për këtë arsye,pavarësisht prej numrit të policëve dhe automjeteve, duhet të respektohetdrejtimi i lëvizjes që është caktuar më parë, qysh prej daljes nga stacioni ipolicisë e derisa të arrihet në vendin e ngjarjes.Natyrisht, kjo nuk do të thotë se bëhet fjalë vetëm për një drejtim lëvizjeje.Në vendin e ngjarjes, policët mund të veprojnë në mënyrë individuale ose nëgrupe, që do të thotë se është e dëshirueshme që ata të lëvizin edhe nëdrejtime të ndryshme, për të ruajtur konspiracionin. Ndryshimi eventual ilëvizjes së planifikuar mund të bëhet vetëm me urdhër të udhëheqësit tëracisë, në qoftë se për këtë shtrohet nevoja, si për shembull në rast tëndonjë aksidenti të komunikacionit ose të ngjashme.2.3. Bllokada e brendshmeBllokada e brendshme duhet të bëhet gjithnjë para bllokadës së jashtme,pavarësisht se bëhet fjalë për hapësirë të hapur apo të mbyllur. Numri ipolicëve që bëjnë bllokadën e brendshme përcaktohet varësisht prejmadhësisë dhe karakteristikave të hapësirës. Kështu, një numër i caktuar ipolicëve, të cilët duhet të jenë të veshur me rroba civile dhe duhet të jenërelativisht të panjohur për rrethin e caktuar kriminal, hyjnë në objektin osehapësirën e caktuar dhe bëjnë vëzhgimin e fshehtë. Ky duhet të jetëfunksioni më i rëndësishëm i bllokadës së brendshme, sepse kur të bëhetbllokada e jashtme mund të priten edhe reaksione të caktuara brendahapësirës së bllokuar.Reaksioni i parë i kriminelëve është përpjekja për të ikur nga objekti. Nëqoftë se kjo është e pamundur, është e logjikshme që ata të përpiqen që tihedhin mjetet e veprës penale si edhe armët që mund ti kenë me vete. Këtëmund ta bëjnë në disa mënyra. Së pari, ata përpiqen që të fshehin shpejt eshpejt mjetet e veprës penale në vende më të përshtatshme, siç janë:ujëvara e Ë C-së, shporta e bërllokut, hapësirat brenda banakutose kuzhinës, kurse në hapësira të hapura mund të jenë gjërat e mbuluara,siç janë: kontejnerët e bërllokut, kanalizimi, të çarat në tokë, në mure apo 9
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“në drurë, etj. Së dyti, në qoftë se nuk kanë kohë që mjetet e veprës penaleti fshehin në vendet e përmendura, varësisht prej mjetit që kanë me vete,kriminelët kërkojnë ndihmën e të njohurve dhe njerëzve të ndershëm. Përshembull, drogën, paratë e falsifikuara, revolen ose thikën, kriminelët mundtua japin femrave që i njohin, për shkak se femrat janë më së paku tëdyshimta për policinë dhe kontrollohen në mënyrë më sipërfaqësore ngapolicia.Kriminelët evitojnë shumë shpesh kontrollin e policisë duke ua lënë mjetet eveprës penale personave të panjohur, të cilët gjenden në vendin e bllokuar.Pasi i shikojnë me kujdes që ti mbajnë në mend, ata ua lëshojnë në xhepapo në çantë mjetet e veprës penale, më shpresë se ata nuk do tëkontrollohen nga policia e pastaj do tua marrin përsëri. Në qoftë se nuk janënë situatë që në ndonjërën prej mënyrave të përmendura të lirohen ngamjetet e veprës penale, kriminelëve u mbeten dy mundësi: që ti asgjësojnë,nëse është e mundur, për shembull duke e hedhur drogën në ËC, kanalizim ose lavabo, ose duke i hequr prej vetës e veprës penale dheduke i lënë në hapësirën në të cilën gjenden. Përveç këtyre, duhet të kihetparasysh se disa persona, sidomos kriminelët që gjenden në arrati, përpiqentë fshehen, varësisht prej karakteristikave të hapësirës së bllokuar.Të gjitha situatat dhe ngjarjet brenda objektit ku zhvillohet racia mund tëvërehen nga policët që marrin pjesë në bllokadë, para së gjithash, dukevëzhguar në mënyrë të fshehtë gjithë hapësirën dhe njerëzit e pranishëm.Policët që bëjnë vëzhgimin e fshehtë brenda objektit të bllokuar, sipasnevojës, mund të reagojnë duke hequr dorë nga roli i tyre konspirativ,kështu që ata mund të veprojnë për të parandaluar asgjësimin ose fshehjene mjeteve të veprës penale, madje edhe duke penguar lëvizjen e kriminelëvee personave të dyshuar brenda objektit të bllokuar. Përveç kësaj, këta policëmund tu ofrojnë mbrojtje policëve që hyjnë në hapësirën e bllokuar dhekryejnë veprime të caktuara në kuadrin e racisë.2.4. Bllokada e jashtmePas bllokadës së brendshme, fazë vijuese e zbatimit të racisë, është bllokadae jashtme, i cili përfshin njëkohësisht mbylljen e të gjitha hyrjeve dhedaljeve nga policët me uniformë. Bllokada e jashtme duhet të bëhet nëmënyrë të rrufeshme dhe të papritur. Me këtë bllokadë arrihen dy objektiva:së pari, i pamundësohet kujtdo që të dalë nga hapësira e bllokuar dhe, sipasnevojës, u ofrohet mbështetje policëve që veprojnë brenda hapësirës sëbllokuar. Natyrisht, në këso rastesh, parashikohet edhe mundësia erezistencës fizike apo të armatosur të kriminelëve, prandaj bllokada ejashtme mund të transformohet pjesërisht në mbrojtje ose mbështetje përpolicët që bëjnë legjitimimin, bastisjen ose arrestimin e personave tëcaktuar. Qëllim tjetër i bllokadës është pamundësimi që kriminelëve tu vijëndihmë ose mbështetje nga bashkëpunëtorët e ndihmësit e tyre, nga jashtë.Duke pasur parasysh nivelin e organizimit të nëntokës, nuk guxon të mosparashikohet mundësia që në vendin e racisë të arrijë ndonjë grupkriminelësh që do të përpiqej të parandalonte arrestimin eventual të 10
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“kolegëve të tyre dhe të organizonte arratisjen e tyre nga vendi ose hapësiraku zhvillohet racia. Për këtë arsye, policët e bllokadës së jashtme duhet tëjenë të përgatitur që të reagojnë në mënyrë adekuate në këso situatash.Gjatë kryerjes së racisë rekomandohet edhe përdorimi i qeneve të stërviturzyrtarë.2.5. Prezantimi zyrtarPavarësisht se në çfarë objekti zhvillohet racia, është e domosdoshme qëpolicët të prezantohen në mënyrë zyrtare. Të gjithë të pranishmit në brendaobjektit ose hapësirës duhet të dinë se po kryhet një veprim zyrtar dhe qëmënyrën e sjelljes së tyre ta përshtatin me situatën aktuale. Prezantimizyrtar bëhet në mënyra të ndryshme, varësisht prej objektit ku zhvillohetracia dhe situatës së caktuar.2.6. LegjitimimiRenditja e veprimeve që ndërmerren brenda hapësirës së bllokuar mund tëjetë e ndryshme dhe përcaktohet varësisht prej situatës aktuale. Në qoftë senë plan të parë duhet të jetë maturia, atëherë veprimi i parë i policisë duhettë jetë bastisja e të gjithë personave për çështje të sigurisë. Por, në rastin ezbatimit të racisë duhet të kihet parasysh se shumica e qytetarëve qëgjenden brenda objektit të bllokuar nuk janë as kriminelë as njerëz tëdyshimtë. Për këtë arsye, përmasat dhe intensiteti i racisë duhet tupërshtaten situatës së caktuar, duke pasur kujdes të veçantë që të moskufizohen në mënyrë të paautorizuar të drejtat dhe liritë e njeriut. Për këtëarsye, në qoftë se në fillim të zbatimit të racisë nuk ka pasur shenja tëprishjes së rendit e qetësisë, së pari duhet të bëhet legjitimimi i personave tëpranishëm. Legjitimimi bëhet nga grupi i policëve që është formuarparaprakisht, të cilët janë të veshur me rroba civile. Pas legjitimit, vlerësohetnëse personi i legjitimuar duhet të mbahet brenda objektit të bllokuar apoduhet të lirohet të dalë jashtë. Eliminimi i shpejtë i personave që nuk janë tëdyshimtë për asgjë kontribuon për efikasitetin e racisë si edhe për sigurinë epolicisë dhe të personave tjerë brenda objektit. Personat që konsiderohen tëdyshimtë mbi çfarëdo baze ndahen në hapësira të veçanta (në qoftë sebrenda objektit të bllokuar ka hapësira të tilla) ose në një pjesë të caktuar tëhapësirës dhe, pas bastisjes për çështje të sigurisë, mbahen nën vrojtimin epolicisë deri në përfundim të racisë.2.7. Bastisja e policisë për çështje të sigurisëMeqenëse, në raste të zbatimit të racisë, bastisja bëhet në vende publike,është e natyrshme që bastisja të mos jetë e bastisje individuale e detajuar, siveprim hetimor, por si bastisje preventive për arsye të sigurisë. Në tëvërtetë, policët mund ti bastisin personat e caktuar, në qoftë se ekzistondyshimi se ata kanë armë ose mjete të përshtatshme për sulm fizik, në qoftë 11
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“se ekziston dyshimi se mund të hedhin, të fshehin apo të asgjësojnë mjetet eveprës penale, të cilat mund të konfiskohen dhe të përdoren si prova gjatëprocedurës penale. Bastisja bëhet sipas normave të taktikës kriminalistike.Duke pasur parasysh se personat bastisen në mënyrë publike, në sytë eqytetarëve të tjerë, midis të cilëve mund të ketë të njohur ose të afërm tëpersonave që bastisen, policët duhet të kenë sjellje e veprime korrektemaksimale. Mënyra e veprimit gjatë bastisjes duhet të jetë korrekte,pavarësisht se personi që bastiset është kriminel apo qytetar i ndershëm.Pra, bëhet fjalë për një veprim shumë delikat të policisë, gjatë të cilit duhettë respektohen plotësisht parimet e veçanta etike. Veprimi mbi bazë të etikëssë policisë është i domosdoshëm për shkak se bastisja është veprim që nuk eprek vetëm personin që bastiset, por edhe familjen, fqinjët dhe miqtë e tij.Prandaj, bastisja duhet të bëhet në mënyrë shumë të kujdesshme dhe dukerespektuar plotësisht integritetin e personalitetit.2.8. Konfiskimi i përkohshëm i sendeveSende që mund të konfiskohen përkohësisht janë sendet që duhet tëkonfiskohen sipas Kodit të Procedurës Penale, sendet që mund të shërbejnësi prova në procedurën penale ose sendet e të mirat materiale që janë fituarme kryerjen e veprës penale. Duke pasur parasysh fazat e zbatimit praktik tëracisë, ky veprim hetimor mund të ndërmerret brenda hapësirës së bllokuar,pas përfundimit të bastisjes së personave dhe të hapësirës për çështje tësigurisë si dhe pas shoqërimit të personave të dyshuar në stacionin epolicisë. Natyrisht, në stacionin e policisë mund të bëhet edhe bastisja epersonave si veprim hetimor, për shkak të kushteve që janë tëdomosdoshme për punën e policisë.2.9. ArrestimiGjatë operacionit të racisë, arrestimi i personave bëhet në mënyrë specifike.Racia është vetvetiu njëfarë veprimi që cenon liritë kolektive, pas gjatë këtijveprimi u kufizohet e drejta e lëvizjes të gjithë personave që janë gjeturbrenda objektit ose hapësirës së bllokuar. Për këtë arsye, është erëndësishme që policia tu përmbahet me përpikëri dispozitave ligjore mbiarrestimin, pasi bëhet fjalë për kufizimin e plotë të të drejtave dhe lirive tënjeriut. Por, është e arsyeshme që gjatë racisë të ndërmerren edhe veprimetë tilla, pasi bëhet fjalë për veprime që kanë të bëjnë me zbulimin e autorëvetë veprave penale. Gjatë racisë, personat mund të arrestohen për arsye tëndryshme, siç janë: të arratisurit nga burgu, të dënuarit që nuk u janëpërgjigjur ftesës për vuajtjen e dënimit, të dyshuarit që nuk u janë përgjigjurftesës së gjykatave ose personat ndaj të cilëve është lëshuar fletarrestim përçfarëdo arsyesh.Kur zhvillohet racia, arrestimi bëhet në pajtim me dispozitat kriminalistike-taktike, pavarësisht prej bazës juridike për arrestimin e personave tëcaktuar. Këto dispozita përfshijnë gjetjen dhe zbatimin e mënyrave më tëpërshtatshme të veprimit, të vështruar nga aspekte të ndryshme, siç janë:siguria personale e policit, siguria e qytetarëve, evitimi i rezistencës aktive, 12
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“evitimi i arratisjes, evitimi i marrjes peng, evitimi i asgjësimit ose hedhjes sësendeve të veprave penale si edhe evitimi i vetëlëndimit.2.10. Bastisja e objektit të racisë për çështje të sigurisëBastisja për çështje të sigurisë ose kontrolli i objektit të racisë mund të bëhetnë praninë e disa personave ose të të gjithë personave që gjenden brendahapësirës së bllokuar, varësisht prej situatës konkrete. Kjo bëhet me qëllimtë gjetjes së personave që fshehen ose me qëllim të gjetjes së sendeve qëmund të jenë fshehur. Para së gjithash, pas secilit rast individual tëarrestimit është e domosdoshme që rrethina ku është bërë arrestimi tëkontrollohet ose, së paku, të mbahet nën vrojtim, në mënyrë që të zbulohensendet që mund të jenë hedhur. Pas kësaj, pas përfundimit të legjitimimitdhe bastisjes për çështje të sigurisë (e cila nuk është e detajuar), është enevojshme që edhe objekti ose hapësira e hapur të kontrollohet ose tëbastiset, me qëllim që të gjenden mjetet që mund të jenë fshehur. Zhbllokimii objektit ose hapësirës nuk duhet të bëhet para se të bëhet kontrolli osebastisja. Gjatë këtij veprimi është e preferueshme të përdoren edhe qentë estërvitur zyrtarë.2.11. ShoqërimiMe qëllim të përpunimit të mëtejmë kriminalistik, personat e arrestuarshoqërohen në lokalet zyrtare të policisë. Ky shoqërim bëhet me automjetzyrtar të policisë, por, kur bëhet fjalë për shoqërimin e më shumë personave,kjo mund të bëhet edhe me ndonjë automjet tjetër, duke evituarkomunikimin dhe marrëveshjet eventuale midis tyre. Shoqërimi është masënëpërmjet të cilës një person dërgohet me detyrim nga lokalet e policisë, nëlokalet e gjykatës ose prokurorisë ose deri te një vend i caktuar. Shoqërimihyn në konceptin e gjerë të arrestimit, prandaj nga pikëpamja formale-juridike dhe kriminalistike duhet të vështrohet në kuadrin e kësajproblematike.Shoqërimi duhet të bëhet në pajtim me dispozitat kriminalistike, kurse ne, nëkëtë rast, do të ndalemi vetëm në disa segmente që kërkojnë kujdes tëveçantë. Kështu, gjatë shoqërimit të personave me automjet zyrtarekzistojnë disa momente kritike, siç janë: hyrja në automjet, dalja ngaautomjeti dhe hyrja në stacionin e policisë.I pari prej këtyre momenteve është futja e personit të arrestuar nëautomobilin zyrtar të policisë. Me këtë rast, policët nuk guxojnë të jenë tëpapërgatitur, sepse krimineli mund të përpiqet të arratiset. Gjatë futjes nëautomjet, personi i shoqëruar mund të shfrytëzojë pozitën e trupit tëpërkulur për të sulmuar policinë, por edhe mund të hedhë edhe sendet eveprës penale që i ka me vete.Edhe gjatë daljes nga automjeti, në afërsi të hyrjes së lokaleve zyrtare,personi i shoqëruar mund të përpiqet të arratiset, edhe duke i sulmuarpolicët. Praktika ka treguar se, në situata të tilla, policët nuk janë mjaft të 13
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“koncentruar, sepse ata mendojnë se e kanë kryer gjithë punën e tyre, kursekrimineli e shfrytëzon pikërisht këtë. Për këtë arsye, policët duhet të jenëmaksimalisht vigjilentë dhe, menjëherë pas nxjerrjes së personit ngaautomobili, ta kontrollojnë automobilin nëse personi ka hedhur ndonjë sendtë veprës penale. Kontrolli i automobilit në këtë rast është me interes tëshumëfishtë. Së pari, gjetja eventuale e ndonjë sendi a mjeti (drogë, paraetj.) i kontribuon suksesit të provave gjatë procedurës penale. Në qoftë sekontrolli i automjetit nuk bëhet në praninë e personit të shoqëruar, por bëhetmë vonë, personi mund të mohojë se sendi a mjeti i gjetur ka qenë i tij. Mënë fund, në rast të veprimit tjetër fare, policia kurrë nuk do të jetë e sigurtse kush e ka hedhur sendin a mjetin në automjetin zyrtar dhe, në rastin mëtë keq, kjo mund të shpie edhe te mundësia e keqpërdorimit. Për këtë arsye,është rregull që pas çdo shoqërimi, menjëherë dhe në prani të personit tëshoqëruar, të bëhet kontrolli i automjetit me të cilin është transportuarpersoni i shoqëruar.Por, edhe kur personi i shoqëruar vendoset në lokalin e caktuar zyrtar, nukdo të thotë se ka kaluar rreziku i rezistencës ose sulmit fizik, i vetëlëndimitose arratisjes dhe i hedhjes ose asgjësimit të mjetit të veprës penale.Praktika ka treguar se kriminelët kanë ikur në mënyra të ndryshme, nëpërdyert e hyrjes ose nëpër dritare, kur është fjala për katet e ulëta, osenëpërmjet qyngjeve të shiut, rrufepritësve, kërcimit në drurët e afërt, madjeedhe kërcimit në kulme të automobilave të parkuar, kur bëhet fjalë për katete larta. Këto janë vetëm disa prej mundësive të shumta që mund tishfrytëzojnë kriminelët, duke përfituar nga mungesa e syçeltësisë në lokaletzyrtare.Përveç këtyre, policët duhet të kenë kujdes të veçantë gjatë shoqërimit tëfemrave, për shkak të reaksioneve të paparashikueshme të tyre.2.12. ZhbllokimiPas përfundimit të veprimeve dhe masave të përmendura, bëhet zhbllokimi iobjektit të racisë. Zhbllokimi duhet të bëhet në mënyrë graduale esistematike, në mënyrë që kjo të mos bëhet në mënyrë stihike. Zhbllokimibëhet sipas planit të përcaktuar më parë apo sipas planit që mund të ketëndryshuar në vendin e ngjarjes. Kjo përfshin tërheqjen e organizuar tëpolicisë dhe kthimin e saj në lokalet zyrtare. Policët tërhiqen nga vendi iracisë në grupe, ashtu që siguria e tyre të jetë në nivel të lartë.2.13. Vrojtimi i fshehtë i objektit të zhbllokuar të racisëPas zhbllokimit dhe tërheqjes së policisë, vendi ku është kryer racia është enevojshme të mbahet edhe për njëfarë kohe nën vrojtim të fshehtë.Kriminelët që nuk kanë qenë në vendin e racisë ose që janë liruar paslegjitimit të rregullt shpesh vijnë ose kthehen në vendin e racisë për të parëpasojat. Gjithmonë ekziston mundësia që në vendin ose hapësirën ku ështëkryer racia të mos jenë gjetur e konfiskuar të gjitha mjetet e veprave penale,qoftë kur bëhet fjalë për mjete të fshehura ose për mjete që janë hedhurgjatë racisë. Përveç kësaj, kriminelët që rastësisht kanë shpëtuar nga racia 14
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“mund të vijnë në vendin e ngjarjet që të informohen nga dëshmitarët okularëpër rrjedhën dhe efektet e racisë. Prandaj, vrojtimi i fshehtë i kujdesshëm,njoftimi me kohë i udhëheqësit të racisë dhe reagimin i mëvonshëm adekuatmund të shpien në arrestimin e personave të dyshuar dhe mund të gjenden etë konfiskohen mjete të veprës penale.Përveç kësaj, në disa raste e varësisht prej situatës (në kafeteri, nëdiskotekë etj.) mund të dëgjohen komente me interes të mysafirëve dhekamerierëve, prej të cilave edhe mund të nxirren përfundime me vlerë përveprimet në të ardhmen.Me këtë veprim përfundon faza e parë e racisë.2.14. Bastisja e personavePas shoqërimit të personave të dyshuar në stacionin e policisë, fillon faza edytë e racisë, e cila përfshin një përpunim kompleks kriminalistik të të gjithëtë shoqëruarve.Veprimi parë i paevitueshëm është bastisja e detajuar e të gjithë personavetë shoqëruar. Kuptohet, paraprakisht, brenda objektit ose hapësirës sëbllokuar, është bërë bastisja e tyre për çështje të sigurisë dhe kontrolli ipersonave të dyshuar, por në stacionin e policisë bahet bastisja e detajuar.Bastisjes së detajuar në stacionin e policisë i nënshtrohen edhe personat eshoqëruar te të cilët më parë mund të jetë gjetur e konfiskuar diçka. Kjobëhet me qëllim që të gjenden e konfiskohen mjete dhe gjurmë të vepravepenale, si edhe armë apo mjete të përshtatshme për sulm, për mbrojtje apopër vetëlëndim. Në qoftë se, gjatë bastisjes, gjenden mjete ose gjurmë tëcaktuara, armë ose mjete të caktuara, ato konfiskohen në pajtim medispozitat e Procedurës Penale.2.15. Vërtetimi i identitetitNë qoftë se gjatë legjitimit, një person nuk është identifikuar, për çfarëdoarsyesh, identifikimi i tij është i domosdoshëm të bëhet pas shoqërimit dhebastisjes së detajuar. Përcaktimi i identitetit është i nevojshëm për shumëarsye: personi nuk ka dokumente personale, personi nuk i jep të gjitha tëdhënat mbi identitetin e tij, dyshohet se personi ka letërnjoftim apodokument tjetër të falsifikuar, personi nuk ka dokumente identifikimi dhe,për shkak të metave psiko-fizike (shurdhmemec) nuk është në gjendje tëjapë të dhënat mbi identitetin e tij, etj.Vërtetimi i identitetit është veprimtari kriminalistike-taktike dhe teknike e cilandërmerret gjithnjë kur shfaqet dyshimi mbi identitetin e personit të caktuar.Vërtetimi i plotë i identitetit nënkupton vërtetimin e cilësive (juridike, faktikee fizike) sipas të cilave një person dallon nga të tjerët. Për rëndësinë e kësajveprimtarie të policisë flasin edhe dispozitat e Kodit të Procedurës Penale(KPP), sipas të cilave policia mund të ndërmarrë masat e nevojshme në lidhjeme vërtetimin e identitetit të personit, kurse në raste të caktuara personi 15
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“mund të arrestohet dhe mbahet në arrest. Gjithashtu, në bazë të Nenit 281,gjykata mund të caktojë masën e paraburgimit ndaj personave që e fshehinidentitetin e tyre ose kur ekziston rreziku që ai të arratiset dhe identiteti i tijnuk mund të verifikohet.Identiteti mund të verifikohet me mjete të ndryshme dhe në mënyra tëndryshme: vërtetimi i cilësive juridike mund të bëhet nëpërmjet të dhënavembi gjendjen civile; identifikimi në bazë të fizionomisë së personave mund tëbëhet nëpërmjet përshkrimit, fotografisë, të dhënave antropometrike dhenëpërmjet njohjes së drejtpërdrejtë; identifikimi mund të behte edhe në bazëtë vijave papilare të gishtërinjve ose shuplakave të duarve.Është e domosdoshme që vërtetimi i identitetit të bëhet pikërisht në fazën eracisë, ndryshe nuk do të mund të vazhdojë përpunimi i mëtejmëkriminalistik i personit të dyshuar. Nuk është e mundur të bëhen verifikimekriminalistike ose të zhvillohet bisedë informative me një person identiteti itë cilit nuk është verifikuar plotësisht. Për këtë arsye, vërtetimi i identitetitështë parakusht që kundër personit të caktuar të mund të ndërmerrençfarëdo veprimesh ose masash.2.16. Fotografimi, daktiloskopimi dhe marrja e shenjaveSipas Nenit 205. alineja 1. të Kodit të Procedurës Penale, policia mund tëfotografojë personin dhe të marrë shenjat e gishtërinjve të tij, në qoftë seekziston dyshimi i bazuar se ai person ka kryer vepër penale. Përveç kësaj,sipas të njëjtit nen (alineja 2), prokurori publik mund të autorizojë policinëqë të bëjë fotografimin, në rastet që është e domosdoshme të bëhetvërtetimi i identiteti të të dyshuarit ose në raste të tjera që kanë rëndësi përefikasitetin e procedurës. Gjithashtu, sipas të njëjtës dispozitë ligjore (alineja3), në qoftë se është e nevojshme të vërtetohet se të kujt janë gjurmët egishtërinjve që janë gjetur në ndonjë mjet, policia mund të marrë gjurmët egishtërinjve të personit për të cilin ekziston dyshimi se ka qenë në kontaktme mjetin në fjalë. Policia, me ndihmën e mjekut ose teknikut te kualifikuar,mund tia marrë të dyshuarit mostrat e flokëve, folikulës, pështymës, urinës,brisit të hundës, brisit të lëkurës përfshirë edhe të shputës, mostrat ethonjëve e të materialit nën thonj. Në raste të veçanta, policia mund timarrë këto mostra edhe vetë, pa ndihmën e mjekut ose teknikut medicinal.Ky veprim bëhet me qëllim të caktuar gjatë zbatimit të racisë, sepse, në këtërast, mund të ndodh që të arrestohen persona që dyshohet se kanë kryervepra penale ose se kanë pasur lidhje me sendet dhe gjurmët e vepravepenale, por identiteti i tyre nuk është e mundur të vërtetohet. Në kësorastesh, bëhet njohja nëpërmjet fotografisë ose fotografia publikohet nëmjetet e informimit publik, në mënyrë që të bëhet vërtetimi i identitetit. Por,publikimi i fotografisë në mjetet e informimit publik mund të rezultojë menjohjen e ndonjë personi që ka kryer vepër penale, kështu që efekti do tëjetë i plotë.Përveç kësaj, fotografimi mund të bëhet edhe për qëllime të tjera, në qoftëse bëhet fjalë për person të dyshuar për kryerjen e veprave penale ose për 16
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“përsëritës të veprave penale. Në të tilla raste, fotografia futet në albumin efotografive të evidencës kriminalistike. Në qoftë se përsëritësi i vepravepenale është fotografuar më parë, atëherë foto-albumi duhet të freskohet mefotografi të re.2.17. Verifikimi i evidencave të dënimeve dhe evidencavekriminalistikeKur bëhet vërtetimi i identitetit ose kur identiteti është i njohur, pas bastisjessë detajuar të personave, fillon verifikimi kriminalistik. Vendimi përndërmarrjen e racisë, përveç tjerash, bazohet edhe në informacionet mbiveprimtaritë kriminale të një personi ose të më shumë personave. Kështu, qënë fazën e përgatitjes dhe planifikimit, duhet të bëhen verifikime të caktuaranë evidencat e të dënuarve dhe evidencat kriminalistike, me qëllim tënjohurive sa më të shumta për personat e caktuar. Por, gati gjithnjë, raciaorganizohet për të zbuluar e për të kapur një rreth të panjohur personash,për të cilët është e domosdoshme të bëhen verifikimet përkatëse.Përveç evidencës së të dënuarve, është më se e domosdoshme që tëverifikohen edhe evidenca MOS (mënyra e kryerjes së veprave penale),evidenca e kategorive të caktuara të kriminelëve (përsëritësit dhe kriminelëte specializuar), kartoteka e përgjithshme sipas alfabetit, evidenca e ofiqeve,evidenca e gjërave të vjedhura e të zhdukura, si edhe evidenca lajmërimitdhe çlajmërimit të vendbanimeve të qytetarëve, evidenca e letërnjoftimeve,evidenca e dokumenteve të udhëtimit, evidenca e shoferëve dheautomjeteve dhe regjistri i veprimtarisë hulumtuese.Verifikimet e përmendura kriminalistike janë me interes, pa marrë parasyshse do të japin ose jo rezultate pozitive, sepse në këtë mënyrë policia formonprofilin e caktuar të personave që përpunohen në mënyrë kriminalistike.Duke pasur parasysh karakterin kriminalistik të evidencave, këto verifikimeështë e mundur të kryhen shumë shpejt dhe në çdo kohë.2.18. Biseda informativeVeprimi vijues që ndërmerret në kuadrin e zbatimit të racisë është zhvillimi ibisedës informative me personat e shoqëruar. Për kryerje me sukses tëbisedave të tilla është e nevojshme të plotësohen disa parakushte. Këtojanë: përgatitjet me kohë dhe hartimi i planit të bisedës, përcaktimi taktik ikohës dhe vendit të bisedës, aftësia që bashkëbiseduese të bindet përbisedë, si edhe zgjedhja e drejtë e pyetjeve dhe e taktikës së shtrimit tëtyre, pra taktikës së marrjes në pyetje. Këto parakushte do të plotësohenvetëm në qoftë se biseda informative zhvillohet me persona për të cilët ështëorganizuar racia. Në qoftë se biseda informative zhvillohet me personashoqërimi i të cilëve nuk ishte planifikuar, atëherë situata është e ndryshme.Në këso rastesh, për shkak të urgjencës së veprimit, përgatitjet përkatësepër bisedë do të mungojnë. Por, kjo nuk do të thotë se biseda duhet tëzhvillohet në mënyrë stihike dhe sipas gjykimit të rastit. Në situata të tilla e 17
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“të ngjashme do të ishte e dëmshme në qoftë se biseda informative do tëzhvillohej pa kurrfarë përgatitjesh dhe pa kurrfarë plani, sepse atëherë nukdo të mund të flitej për taktikën kriminalistike të marrjes në pyetje.Mendojmë se edhe në situata të tilla është e mundur dhe e nevojshme tëhartohet një përkujtues i shkurtër ose, së paku, të krijohet në mendje njëplan i shkurtër i bisedës. Pas kryerjes së bisedës informative është enevojshme të hartohet një procesverbal zyrtar.Rezultati përfundimtar i bisedës informative mund të ndikojë në zgjedhjendhe efikasitetin e veprimeve të mëtejshme që do të merren në kuadrin eracisë.Në qoftë se vërtetohet se disa persona janë të pafajshëm, që do të thotë seeliminohet çdo dyshim për përfshirjen e tyre në veprimtari kriminale, atyreduhet tu jepet arsyetimi përkatës dhe duhet të lirohen. Ndërkaq, ndaj tëtjerëve ndërmerren veprimet dhe masat e nevojshme të mëtejshme.2.19. Bastisja e shtëpisë dhe hapësirave tjeraPersonave që gjenden në evidencat e të dënuarve ose kriminalistike, poredhe atyre që nuk janë shoqëruar gjatë racisë për shkak të dyshimit përpërfshirje në veprimtari kriminale, si edhe atyre që u janë gjetur mjete tëveprave penale gjatë racisë, është me interes tu bastisen shtëpitë, banesatdhe hapësirat tjera.Në qoftë se kjo vlerësohet me interes, në situatë të caktuar, bastisja mund tëbëhet edhe para bisedës informative. Kjo mund bëhet në rastet kur dyshohetse dikush prej të njohurve të personit të shoqëruar mund ti ketë njoftuarfamiljarët e tij që të hedhin ose të asgjësojnë dëshmitë apo që personatfshehen në shtëpinë e tij të ikin nga shtëpia përkatëse, nga banesa ose ngahapësira tjetër. Për këtë arsye, gjithnjë duhet të parashikohen situatat e tilladhe bastisja duhet të bëhet menjëherë pas vërtetimit të identitetit ose pasnjë bisede të shkurtër informative. Natyrisht, në këso rastesh është enevojshme që biseda informative me personin e dyshuar të vazhdojë edhepas bastisjes.Kur bëhet fjalë për racinë, përparësia qëndron në faktin se personi i dyshuarështë arrestuar dhe është shoqëruar në lokalet e policisë, prandaj gjasat përbastisje të suksesshme janë më të mëdha se rëndom. Megjithatë, është inevojshëm një minimum i përgatitjeve nga aspekti i verifikimit në evidencate përmendura.Në qoftë se, gjatë bastisjes, janë gjetur autorët e veprës penale ose dëshmitë caktuara për kryerjen e saj, veprimet e mëtejshme ndaj personit të cilit iështë bastisur shtëpia, banesa apo ndonjë hapësirë tjetër mund të tejkalojnëkornizat themelore dhe qëllimet e përcaktuara për ndërmarrjen e racisë.Natyrisht, kjo varet nga secila situatë konkrete. Megjithëkëtë, pavarësishtprej rezultatit, efektet e bastisjes pothuaj kurrë nuk do të mungojë, pasi dotë fitojmë njohuri të caktuara mbi personalitetin e të dyshuarit dhe, në fund 18
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“të fundit, do të vërtetohen ose do të eliminohen dyshime të caktuara nëlidhje me veprimtarinë e tij kriminale.2.20. Verifikimi i alibisëGjatë zhvillimit të bisedës informative me qëllim të grumbullimit të dëshmivepersonale, shpesh shfaqet nevoja që të verifikohet deklarata e të dyshuaritqë thotë se në kohën e kryerjes së veprës penale për të cilën konsiderohet idyshuar ka qenë në një vend tjetër. Verifikimi i tillë është verifikim i alibisë ((alibi, lat. = tjetërkund, diku tjetër, diku në vend tjetër). Si alibi konsiderohetdëshmia se personi konkret ka qenë në një vend tjetër kur është kryer veprapenale dhe jo në vendin ku është kryer ajo. Prej kësaj mund të nxirretpërfundimi se personi i dyshuar nuk ka mundur të kryejë veprën penalekonkrete. Verifikimi i alibisë duhet të bëhet për të gjithë personat që janëshoqëruar ose janë privuar nga liria gjatë zbatimit të racisë. Në raste të tilla,për shkak të efektit të befasisë, i dyshuari nuk do të ketë të përgatitur alibitë bindshme, gjë që, në raste të caktuara, mund të shtojë shkallën ebesueshmërisë se ai e ka kryer veprën e caktuar penale. Meqenëse vetëprezenca në vendin e kryerjes së veprës penale është një prej indicieve mëtë rëndësishme orientuese-eliminuese, atëherë nuk ka dyshim se verifikimi ialibisë është veprimtari shumë e rëndësishme kriminalistike, e cilakontribuon për zbulimin e suksesshëm dhe argumentimin e veprave penale.Verifikimi i alibisë kërkon qasje plotësisht profesionale, por, gjithsesi, duhettë shikohet edhe evidenca e personale të dyshuar të legjitimuar.2.21. Përfundimi i racisëRacia mund të përfundojë në disa mënyra apo, thënë në mënyrë më tësaktë, veprimi përfundimtar ndaj personave që janë përfshirë në raci kaforma të ndryshme kriminalistike e procesore.Siç është thënë, personat identiteti i të cilëve është vërtetuar menjëherë passhoqërimit dhe nuk janë konsideruar të dyshuar për çfarëdo veprimtariekriminale, lirohen menjëherë në liri; personat që nuk i janë përgjigjur ftesëspër vuajtjen e dënimit me burg arrestohen dhe dërgohen në institucioninpërkatës ndëshkues-korrektues; personat që janë arratisur nga institucionetndëshkuese-korrektuese dërgohen me detyrim për të vazhduar vuajtjen edënimit.Procedura ndaj personave për të cilët ka ekzistuar dyshimi se mund të kenëkryer vepër penale mund të jetë e ndryshme: personat për të cilët nuk ështëvërtetuar dyshimi gjatë përpunimit kriminalistik lirohen në liri; personat përtë cilët ekziston ndonjë prej bazave të nenit 281 të Kodit të ProcedurësPenale dërgohen në paraburgim, me qëllim të ndërmarrjes së veprimeve tënevojshme kriminalistike e hetimore dhe me qëllim të ngritjes së kallëzimitpenal, përkatësisht inicimit të procedurës penale. Këtu do të përfundojëpjesa operative e racisë. 19
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“2.22. Analiza e racisëMenjëherë pas përfundimit të racisë organizohet takimi i të gjithë policëve qëkanë marrë pjesë në raci. Takimi mbahet me qëllim të analizës sërezultateve. Së pari, udhëheqësi i racisë jep një pasqyrë të shkurtër tërrjedhës, përmbajtjes dhe efektit të racisë, pastaj udhëheqësit e grupeveoperative paraqesin vrojtimet e tyre, kurse në fund, sipas nevojës, secilipjesëmarrës i racisë paraqet vrojtimet e tij kryesore. Nëpërmjet diskutimit qëzhvillohet, diskutohet për gabimet eventuale, për lëshimet dhe vështirësitënë të cilat kanë hasur, sikundër edhe për efektet pozitive të racisë. Në këtëmënyrë mund të nxirren përfundime reale e të drejta mbi rezultatinpërfundimtar të racisë. Përfundimet, si ato pozitive ashtu edhe ato negative,shërbejnë shumë për planifikimin dhe zbatimin me sukses të racive tëardhshme.2.23. Raporti mbi racinëPas përfundimit të të gjitha veprimeve, masave dhe analizave të racisë,hartohet raporti përfundimtar mbi gjithë atë që është bërë dhe ështëvërejtur. Raportin e harton udhëheqësi i racisë, me ndihmën e udhëheqësvetë disa grupeve operative që kanë marrë pjesë në raci. Në raport duhet tëpërfshehen edhe përfundimet e analizës së racisë, në mënyrë që në tëardhmen të evitohen gabimet eventuale dhe të veprohet në mënyrë mëefikase. Ky raport futet në evidencën e kriminalistikës operative.KAPITULLI I KATËRT: INFORMATORËTOrganet e ndjekjes penale, sidomos policia kriminalistike, gjithnjë kanë pasurnevojë të dinë çfarë ndodh në mjediset kriminale dhe për këtë qëllim i kanëshfrytëzuar shërbimet e informatorëve. Informatorët janë persona që i japinpolicisë të dhëna të karakterit kriminal, herë pas here ose vazhdimisht, porgjithnjë në mënyrë të fshehtë. Puna kriminalistike dhe hetimore është mëefikase në qoftë se ka informacione dhe njohuri të ndryshme të marra ngainformatorët. Krijimi dhe shfrytëzimi i informatorëve është punë shumëkomplekse dhe delikate kriminalistike, e cila kryhet në tërësi në mënyrëkonspirative. Pavarësisht prej arsyeve përse një person i caktuar ia jeppolicisë disa të dhëna, konsiderojmë se bashkëpunimi afatgjatë iinformatorëve dhe policisë është i mundur vetëm në bazë të besimit reciprok.Në këtë kuptim, edhe kualiteti i informacioneve do të varet nga shkalla ebesimit reciprok.Kur bëhet fjalë për kriminalitet të organizuar, atëherë duhet të kihetparasysh se bëhet fjalë për kriminelë profesionalë e të specializuar,udhëheqësit e të cilëve përfitojnë shuma të mëdha parash që u sjellinprivilegje të ndryshme. Në grupet e organizuara kriminale ose në mafisundojnë ligjet e pashkruara të nëntokës, të cilat nënkuptojnë konspiracioninmaksimal, mbrojtjen dhe ndihmën reciproke, mosbesimin e përhershëm ndaj 20
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“rrethit, përgatitjen paraprake të alibisë së rrejshme, mohimin e veprimtarisëkriminale para policisë dhe gjyqësisë, hakmarrjen ndaj denoncuesve,tradhtarëve dhe anëtarëve të padëgjueshëm, e të ngjashme. Bartësit ekriminalitetit të organizuar janë të pajisur mirë, i krijojnë dhe i ruajnë lidhjetme njerëz që kanë ndikim në jetën publike e politike, janë të informuar mbiarritjet dhe mundësitë e policisë, doganës, prokurorisë dhe gjyqësisë, kurseshumë preh tyre janë në lidhje të vazhdueshme me avokatë të zgjedhur, nëmënyrë që ti konsultojnë menjëherë në rast nevoje.Nga sa u tha deri më tash, nuk është vështirë të nxirret përfundimi se, pamarrë parasysh arritjet bashkëkohore shkencore e teknike të praktikës sëpolicisë dhe hetuesisë, është shumë vështirë të sigurohen informacione mbiveprimtaritë kriminalistike të grupeve të organizuara kriminale. Dhe jo vetëmkaq. Nganjëherë, përveç informacioneve fillestare mbi veprimtarinë egrupeve të organizuara kriminale, duke shfrytëzuar të gjitha autorizimetkriminalistike dhe juridike, është e pamundur të grumbullohen dëshmi mbikryerjen e veprave penale konkrete .Në disa vende, si për shembull në SHBA, bëhen përpjekje që këto situata tëzgjidhen në mënyrë kriminalistike, ashtu që nëpërmjet informatorëve tëgrumbullohen informacione dhe dëshmi mbi veprimtaritë kriminale tëbandave të caktuara apo të organizatave kriminale, ose bëhen përpjekje qëpërfitohet dhe të bëhet informator ndonjëri nga anëtarët e bandësveprimtaria kriminale e së cilës është duke u hetuar. Pas kësaj ai informatorparaqitet si dëshmitar kyç në gjykatë dhe, pikërisht në bazë të dëshmisë sëtij, mund të përfundojë procedura penale dhe tu shqiptohet dënimi autorëvetë veprave të rënda penale. Më vonë këta dëshmitarë merren në mbrojtjenëpërmjet programeve të veçanta të mbrojtjes së dëshmitarëve.Informatorët janë qytetarë të ndershëm, të cilët rastësisht mësojnë ndonjëinformacion të caktuar të karakterit kriminal, pastaj qytetarët që kanë lidhjefarefisnore, miqësore ose profesionale me kriminale si edhe vetë kriminelët.Duke pasur parasysh këtë, konsiderohet se pikërisht kriminelët mund të jenëinformatorët më të mirë, sepse ata kryejnë vepra penale dhe mund ti japinpolicisë informacione me interes.Mendojmë se nga kriminelët duhet të rekrutohen informatorë të përhershëm,sepse kjo do të ishte me interes të madh për punën e policisë. Në këtëbashkëpunim, secili informacion duhet të verifikohet për sa është e mundur epastaj duhet të merren masa për mbrojtjen e burimit – informatorit. Kjo dotë thotë se informacionet e informatorit duhet të shfrytëzohen si iniciativëfillestare ose bazike për punë kriminalistike e hetimore në gjurmimin dhedëshmimin e veprave penale.Më në fund, komunikimi me informatorë duhet të zhvillohet sipas normave tëkriminalistikës, ashtu që të evitohet improvizimi i cili mund të shndërrohet nërrjedhje të informacioneve zyrtare që mund të arrijnë te nëntoka. 21
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“KAPITULLI I PESTË: OBSERVIMI SPECIAL1. HyrjeShkalla e organizimit të kriminalitetit ndërkombëtar nënkupton shfaqjen egrupeve të organizuara kriminale me nivel të lartë të internacionalizimit, siedhe profesionalizimin dhe specializimin e një numri të kriminelëve. Zbulimi,hetimi dhe dëshmimi i veprave penale të kriminalitetit të organizuar kërkonkuadër me njohuri të gjera dhe me përgatitje të lartë profesionale, i ciliduhet të jetë i specializuar për punë të tilla.Policët me përgatitje speciale, gjatë punës së tyre, duhet të shfrytëzojnëveprime të ndryshme kriminalistike-teknike, ndër të cilat është epaevitueshëm observimi special.Observimi special është veprimi kriminalistik-taktik i grumbullimit të fshehtëtë informacioneve, nëpërmjet metodës së vrojtimit personal. Ajo përfshinvrojtimin, mbikëqyrjen dhe vëzhgimin e fshehtë të personave të caktuar, tëautomjeteve dhe të objekteve ose hapësirave të caktuara, me qëllim tëkrijimit të idesë dhe grumbullimit të informacioneve mbi gjendjen kriminale,veprimtarisë dhe identitetin e të vëzhguarve. Ky veprim kompleks është meinteres të shumëfishtë në punën e policisë me rastin e zbulimit dhe hetimit tëveprave penale dhe autorëve të tyre. Zbatimi i observimit, në mënyrë tëpavarur ose të kombinuar me veprime të tjera kriminalistike, është idomosdoshëm në të gjitha fazat e punës kriminalistike dhe hetimore, dukefilluar që nga shfaqja e indicieve të para për një vepër penale dhe autorin esaj e deri të ndriçimi përfundimtar dhe dëshmimi se personi i caktuar e kakryer veprën penale konkrete.Objektiva të observimit special janë: zbulimi i veprave penale dhepërcaktimi i vendit dhe kohës së kryerjes së tyre; zbulimi i autorëve tëveprave penale; vërtetimi i vendbanimeve, vendeve të veprimit, vendeve tëpunës, vendit e kohës së takimeve dhe kohës e drejtimit të lëvizjes sëkryesve të veprave penale; krijimi i qasjes së drejtpërdrejt në lëvizjen dheaktivitetin kriminal të personave që vrojtohen; vërtetimi i taktikës dhestrategjisë kriminale të kriminelëve që janë nën vrojtim; grumbullimi iinformacioneve të rëndësishme për përgatitjen dhe zbatimin e racisë, pusisë,bastisjes dhe arrestimit të kriminelëve; përgatitja dhe zbatimi i aksioneve tëorganizuara kriminalistike me qëllim të kapjes së autorëve gjatë kryerjes sëveprave penale, sepse kjo është mënyra më efikase e ndriçimit dhedëshmimit të kriminalitetit, duke pasur parasysh se në vendin e ngjarjes(vendin e kryerjes së veprës penale, gjenden si autorët e veprave penaleashtu edhe viktimat dhe mjetet e veprës penale.Observimi special mund të zhvillohet në disa mënyra, të pavarura ose tëkombinuara: vrojtimi operativ dhe vëzhgimi i objektit dhe hapësirës; vrojtimidhe vëzhgimi i stacionuar i personave, objekteve apo hapësirave ku kryhetveprimtari kriminale; përcjellja e fshehtë këmbë, përcjellja e fshehtë memjete motorike ose me mjete tjera transporti si dhe futja në grupetkriminale. 22
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“2. Vrojtimi dhe vëzhgimi operativVrojtimi dhe vëzhgimi operativ i objektit dhe hapësirës ndërmerret, para sëgjithash, pas njohurive se në një lokalitet të caktuar kryhen vepra penale.Përveç kësaj, kjo formë e observimit special ndërmerret detyrimisht kurështë e domosdoshme të bëhen përgatitje për ndërmarrjen e veprimevekriminalistike dhe hetimore, siç janë bastisjet, arrestimet, racitë dhe pusitë.Qëllim i vrojtimit dhe vëzhgimit operativ është vrojtimi i drejtpërdrejt i njëobjekti të caktuar, siç janë, për shembull, laboratorët ilegalë të drogës, depote fshehta të drogës, banesat e dyshimta, restorantet, diskotekat, automjetet,parqet ose shëtitoret, në mënyrë që nëpërmjet vëzhgimit të drejtpërdrejtë tëgrumbullohen informacione mbi karakteristikat e objektit apo hapësirës sëcaktuar. Rezultatet e vrojtimit dhe vëzhgimit operativ mund të shfrytëzohensi për zgjedhjen e bazës së përshtatshme për vrojtim dhe vëzhgim të fshehtëtë veprimtarisë kriminale të cilat priten, ashtu edhe për planifikimin dhezbatimin e bastisjeve, arrestimeve, pusive ose racive.3. Vrojtimi dhe vëzhgimi i stacionuarVrojtimi dhe vëzhgimi i stacionuar i personave, objekteve apo hapësirave kukryhen veprimtari kriminale bëhet nga baza vrojtuese e cila edhe zgjedhurdhe është pajisur mirë paraprakisht. Objekti ose hapësira e caktuarvrojtohet kur ekzistojnë indicie se do të kryhet veprimtari kriminale.Nëpërmjet observimit është e mundur të vërehen dhe identifikohen autorëte veprës penale, koha e kryerjes së veprës, mënyra e kryerjes së veprës dheshkalla e organizimit dhe kujdesit të kriminelëve. Të gjitha veprimtaritëkriminale të vërejtura mund të dokumentohen me fotografi, video-xhirimedhe incizime tonike.Me këtë lloj të observimit, praktikisht, bëhet përgatitja për veprime të tjerazbatimi i të cilave nuk do të mund të ishte as përafërsisht efikas në qoftë senuk do të bëhej paraprakisht vrojtimi dhe vëzhgimi.4. Përcjellja e fshehtë këmbëPërcjellja e fshehtë këmbë përdoret shpesh në praktikën e policisë, me rastine hetimit dhe dëshmimit të veprave të ndryshme penale. Meqenëse vrojtimidhe vëzhgimi i stacionuar është i kufizuar nga objekti ose hapësira e caktuar,ai shpesh kombinohet me përcjelljen e fshehtë të kriminelëve që janë nëlëvizje. Përcjellja e fshehtë këmbë mund të bëhet në mënyrë të pavarur poredhe në kombinim me vrojtimin e stacionuar dhe me përcjelljen e fshehtë memjete transportuese. Në praktikë, kryesisht bëhet fjalë për mënyra tëkombinuara të përcjelljes dhe vrojtimit të fshehtë. Natyrisht, kjo varet ngasecili rast kriminal konkret i cili hetohet.Përcjellja e fshehtë bëhet nga policët, të cilët realizojnë në këtë mënyrëqasje të drejtpërdrejtë në veprimtarinë e kriminelëve. Nëpërmjet observimit 23
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“të tillë është e mundur të zbulohet, për shembull, se ku gjendet strehimorjae fshehtë e drogës, se a e mban tregtari drogën me vete apo tebashkëpjesëmarrësit tjerë, si bartet droga nga strehimorja deri të vendi ishitjes, mënyra se si fshehet droga, mënyra se si transportohet droga, etj.Gjithashtu, nëpërmjet përcjelljes së fshehtë krijohet qasje edhe në lëvizjendhe sjelljen e kriminelëve.5. Përcjellja e fshehtë me mjete transportuesePërcjellja e fshehtë me automjete motorike ose me mjete të tjeratransportuese mund të bëhet në mënyrë të pavarur, por shpesh edhe nëmënyrë të kombinuar me forma të tjera observimit special. Duhet të merretparasysh se kriminelët gjithnjë e më shumë përdorin mjete motorike dhemjete tjera transportuese (motoçikleta, barka të shpejta), si nëkomunikacionin urban, ashtu edhe në atë ndër-urban, por edhe nëtransportin detar.Si gjatë përcjelljes së fshehtë këmbë ashtu edhe gjatë përcjelljes së fshehtëme mjete transportuese, policia ka për qëllim të ketë vështrim në lëvizjen ekriminelëve, në vendet ku mbahen mjetet e veprës penale, në vendtakimet efshehta të kriminelëve dhe në disa aspekte të strategjisë kriminalistike.Vetë taktika e përcjelljes kërkon policë të aftësuar mirë dhe të pajisur mirëme mjete transportuese.KAPITULLI I GJASHTË: KALLËZIMI PENAL1. Vërejtje hyrëseSipas Nenit 197 të Kodit të Procedurës Penale, organet publike janë tëobliguara ti kallëzojnë (paraqesin) veprat penale, të cilat ndiqen sipasdetyrës zyrtare, për të cilat janë të informuara ose për të cilat kanë njohurinë çfarëdo mënyre. Me këtë rast është e nevojshme të paraqiten faktet tëcilat u janë të njohura dhe të ruajnë gjurmët e veprës penale, të mjeteve metë cilat janë kryer veprat penale ose ndaj të cilave janë kryer veprat penale.Më tutje, sipas Nenit 198 të Kodit të Procedurës Penale, secili qytetar ka tëdrejtë të denoncojë veprën penale që ndiqet sipas detyrës zyrtare, kurse nërastet kur moskallëzimi i veprës penale konsiderohet vepër penale, kallëzimiështë obligim i secilit.Në të njëjtin nen është parashikuar edhe një dispozitë shumë e rëndësishme,sipas së cilës punëtorët shoqërorë dhe shëndetësorë, mësimdhënësit,edukatorët dhe personat tjerë që kryejnë punë të ngjashme, të cilët kanë 24
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“njohuri ose zbulojnë se ekziston dyshimi i bazuar se fëmija është viktimë eveprës penale, sidomos kur bëhet fjalë për vepra penale kundër integritetitseksual të fëmijës, janë të obliguar që këtë ta denoncojnë menjëherë.Kallëzimi penal i parashtrohet prokurorit publik kompetent në formë tëshkruar, nëpërmjet mjeteve teknike të komunikimit ose në mënyrë verbale(të drejtpërdrejt). Por, në qoftë se kallëzimi i parashtrohet gjykatës, policisëose prokurorit publik kompetent, këto organe janë të obliguara që tiapërcjellin menjëherë prokurorit publik kompetent. Kjo dispozitë ligjore ështëplotësisht e arsyeshme, pasi qytetarët nuk janë të obliguar dhe nuk duhet tidinë këto çështje. Ata e dinë se edhe prokurori, edhe gjykata, edhe policiajanë organe që e luftojnë kriminalitetin, prandaj është e logjikshme që cilitdoprej këtyre organeve tia paraqesin veprën penale ose autorin e saj.Në këtë libër flasim për kallëzimin penal që policia ia parashtron prokuroritpublik. Në të vërtetë, sipas Nenit 200 të Kodit të Procedurës Penale, policiaështë e obliguar që sapo të mësojë se ekziston dyshimi se është kryer njëvepër penale që ndiqet sipas detyrës zyrtare, nëpërmjet kallëzimit penal osenë formë tjetër, ta informojnë prokurorin publik, më së largu 24 orë prejmomentit të marrjes së informacionit. Meqenëse bëhet fjalë për një afatshumë të shkurtër, është e logjikshme që parashtruesi i veprës penale nukka mundësi për hetim të detajuar dhe për grumbullimin e dëshmive mbiveprën penale. Për këtë arsye, në të njëjtën dispozitë ligjore ështëparashikuar që edhe pas njoftimit të parë të prokurorit publik kompetent, tëdorëzohen raporte të reja dhe informacione shtesë. Nga një interpretim logjiktë kësaj dispozite ligjore mund të konkludohet se obligim i parë i policisëështë njoftimi mbi veprën e kryer, i cili, në esencë, nuk është në formë tëkallëzimit penal. Mendojmë se këtu bëhet fjalë për njoftim gojor, ndërsakallëzimi penal mund të parashtrohet pas grumbullimit të dëshmive mbikryerjen e veprës penale dhe/apo kryesit të saj.1. Kallëzimi penal i policisëSipas dispozitës së Nenit 207 të Kodit të Procedurës Penale, në bazë tëinformacioneve të grumbulluara, policia e formulon kallëzimin penal në tëcilin paraqet dëshmitë e zbuluara gjatë procedurës së grumbullimit tëinformacioneve. Bashkë me kallëzimin penal, policia ia dorëzon prokuroritpublik kompetent edhe lëndët, skicat, fotografitë, raportet e marra,procesverbalet për masat dhe veprimet e ndërmarra, shënimet zyrtare,deklaratat dhe materialet tjera që mund të kontribuojnë për efikasitetin einicimit të procedurës penale. Nga kjo dispozitë burojnë edhe obligime tëcaktuara të policisë, siç është ndërmarrja e veprimeve dhe masave tëcaktuara që kanë për qëllim hetimin efikas të veprës penale për kryerjen e sëcilës është informuar. Me këtë dispozitë është e lidhur edhe dispozita e Nenit201, alineja 1 e Kodit të Procedurës Penale, sipas së cilës policia është eobliguar që, në rast se ekziston dyshimi i bazuar se është kryer një vepërpenale e cila ndiqet sipas detyrës zyrtare, të ndërmarrë të gjitha masat dheveprimet për të gjetur kryesin, për të parandaluar fshehjen ose arratisjen ekryesit ose të bashkëpjesëmarrësve në kryerjen e veprës penale, për të 25
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“zbuluar dhe për të ruajtur gjurmët dhe dëshmitë tjera të veprës penale e tëmjeteve që mund të përdoren si dëshmi, si edhe për të mbledhur të gjithainformacionet që mund të jenë me interes gjatë procedurës penale.Për të arritur përmbushjen e kësaj dispozite ligjore imperative, policia duhettë ketë autorizime të shumta. Natyrisht, me ligj janë parashikuar këtoautorizime, të cilat, në të vërtetë, përfshehen në veprimtaritë operativekriminalistike. Bëhet fjalë për këto veprime dhe masa (sipas Nenit 201,alineja 2 e Kodit të Procedurës Penale): grumbullimi i informacioneve ngaqytetarët; kontrolli i përkohshëm i automjeteve, udhëtarëve dhe valixheve tëtyre; kufizimi i lëvizjes në rajone të caktuara në kohën që kjo konsiderohetnevojë urgjente; vërtetimi i identitetit të personave dhe mjeteve; ndjekja epersonave ose mjeteve për të cilat është lëshuar flet-arrest; bastisja endërtesave ose hapësirave të caktuara të organeve publike dhe hulumtimi idokumenteve të caktuara që u përkasin; konfiskimi i mjeteve që mund tëshërbejnë si dëshmi gjatë procedurës penale dhe sigurimi i kontrollitmjekësor të të dëmtuarit.Kallëzimi penal është akt joformal penalo-procesor, i cili ia ofron prokuroritpublik kompetent njohuritë e para për veprën penale dhe/ose kryesin e saj,të cilat, si rregull, janë rezultat i veprimtarisë operative të policisë. Si rregull,përmbajtja e kallëzimit dhe shtesave është substrat faktik primar, bazëfaktike për prokurorin publik. Përmbajtja e kallëzimit penal varet prej nivelitdhe kualitetit të veprimtarisë operative të policisë. Jo rrallë, efikasiteti iprocedurës penale që do të pasojë varet pikërisht nga cilësia e përmbajtjessë kallëzimit penal dhe shtesave të tij. Gjatë paraqitjes së dëshmive, policiamund të shfrytëzojë burimet materiale dhe personale të informacionit. Nëkëtë punim. Burime materiale të informacionit konsiderohen gjurmët dhemjetet që kanë lidhje me veprën penale, dokumentet e identifikimit dheincizimet teknike (regjistrimet), ndërsa burime personale të informacionitkonsiderohen njerëzit, duke pasur parasysh statusin e tyre gjatë procedurës.Në esencë, kallëzimet ndaj kryesve të panjohur (vetëm për kryerjen e veprëspenale) dallojnë nga kallëzimet ndaj të dyshuarit. Në rastin e dytë mund tëbëhet fjalë edhe për situatën në të cilën është arrestuar i dyshuari dhe përsituatën në të cilën është identifikuar ai, por nuk është arrestuar.2.1. Përmbajtja e kallëzimit penal të policisëKodi i Procedurës Penale nuk përcakton se çfarë duhet të përmbajë kallëzimipenal i policisë, në aspektin vëllimor, por vetëm e thekson obligimin eparaqitjes së dëshmive, pra të mjeteve, skicave, fotografive, raporteve tësiguruara, procesverbaleve të masave dhe veprimeve të ndërmarra,shënimeve zyrtare, deklaratave dhe materiale tjera që mund të jenë meinteres për procedurën penale, duke përfshirë edhe të gjitha faktet dhedëshmitë që janë në favor të të dyshuarit, të cilat nuk përfshehen nëpërmbajtjen e kallëzimit penal, në praktikën e përditshme kriminalistike dheprocesore janë kristalizuar këto elemente të përmbajtjes së kallëzimit penal.Para paraqitjes së elementeve të përmbajtjes së raportit të personit zyrtar të 26
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“autorizuar, duhet të theksohet se përmbajtja e raportit duhet të jetë e plotë,e vërtetë, e thuktë, e argumentuar dhe e verifikuar. Përveç kësaj, janë tërëndësishme edhe tërësia e përmbajtjes së raportit dhe radhitja e të dhënavetë paraqitura, të cilat duhet të renditen në mënyrë kronologjike. Të dhënatdhe dëshmitë duhet të jenë të formuara qartë e në mënyrë jodykuptimore,ndërsa shkalla e sigurisë së tyre duhet të jetë e dukshme. Kompleksiteti i tëdhënave të përfshira në raport i kontribuon shpejtësisë dhe ekonomizimit tëprocedurës penale.Cilësia e përmbajtjes së kallëzimit penal të policisë varet drejtpërdrejt ngacilësia e përpunimit kriminalistik. Ajo është e lidhur ngushtë edhe me sasinëdhe cilësinë e përgjigjeve të fituara në pyetjet e arta të shkencëskriminalistike. Përgjigjet sa më të plota në sa më shumë pyetje sigurojnëpërmbajtje cilësore të kallëzimit. Natyrisht, në praktikën bashkëkohorekriminalistike dhe penale-procesore përmbajtjen e kallëzimeve penale epërcaktojnë rrethanat e ngjarjes ose të veprës penale konkrete dhe normat eshkencës kriminalistike që duhet të zbatohen në rastin konkret. Ngadispozitat pozitive të Kodit të Procedurës Penale del se përmbajtja ekallëzimit penal të policisë duhet të jetë e tillë që prokurori publik kompetenttë marrë vendimin përkatës në bazë të saj. Ndonëse në KPP nuk theksohetqartë, mendojmë se kjo mund të jetë se prokurori mund të marrë ndonjërinprej këtyre vendimeve: hedhjen e kallëzimit penal, kthimin e kallëzimit përplotësim, lëshimin e mandatit për zbatimin e hetimeve ose ngritjen eaktakuzës. Kjo nënkupton se përmbajtja e kallëzimit penal të policisë duhettë përfshijë përshkrimin e saktë të fakteve penalo-juridike dhe të tregojë tëgjitha dëshmitë e nevojshme që i shërbejnë prokurorit publik për marrjen endonjërit prej vendimeve që i përmendëm. Paraqitja e plotë e fakteve nëpërmbajtjen e raportit, përveç që mundëson përdorimin efikas dhe operativtë të dhënave, i kontribuon edhe ligjshmërisë, shpejtësisë dhe ekonomizimittë procedurës. Për këtë arsye, edhe stili i shprehjes së raportit duhet të jetë iqartë, i saktë, përmbajtjesor dhe mjaft preciz, në mënyrë që të krijohet njëide e qartë e asaj që duhet të shprehë kallëzimi.Meqenëse se kallëzimi penal është një formë e mjeteve shprehëse dhenjëfarë mënyre e fiksimit dhe prezantimit të fakteve relevante penalo-juridike, të kuptuara në kuptimin më të gjerë të fjalës, kallëzimi i policisëduhet të jetë në nivel më të lartë se sa kallëzimet e organeve të tjerapublike, në kuptim të tërësisë, detajimit dhe argumentimit të të dhënave dhedëshmive. Përmbajtja e kallëzimit penal ndryshon prej rastit në rast. Siçduket, kallëzimi i policisë është akt i shkruar për prokurorin publik kompetentpër një vepër konkrete penale dhe/ose për kryesin e saj. Në aspektin kohor,ky kallëzim është më i afërti me veprën penale që është kryer, prandajdestinimi i tij është shumë i rëndësishëm. Pikërisht nga përmbajtja ekallëzimit burojnë edhe përmbajtja dhe elementet që duhet ti përmbajë. Nëpraktikën e përditshme të policisë, deri në njëfarë mase, janë kristalizuarpërmbajtja dhe forma ( e cila nuk është e obligueshme) e këtij lloji tëkallëzimeve. 27
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“Në bazë të elaborimit të deritashëm mund të thuhet se kallëzimi penal ipolicisë, në qoftë se dëshiron të jetë njëfarë „repetitori“ për prokurorin publikkompetent, duhet të përmbajë sidomos të dhënat e më poshtme: 1. Kush dhe kur e ka njoftuar policinë për ngjarjen penale, përveç se zbulimi i burimit të informacionit do të shkonte në dëm të interesit të ndonjë personi fizik ose juridik. 2. A është dalë në vendin e ngjarjes menjëherë pas marrjes së informacionit për ngjarjen kriminale, kur dhe kush ka dalë në vendin e ngjarjes. 3. Cilat masa dhe veprime janë ndërmarrë në vendin e ngjarjes dhe mbi çfarë baze, e sidomos: (a) A janë marrë informacionet nga qytetarët, me përfshirjen e të dhënave personale të qytetarëve që kanë dhënë informacione, a kanë refuzuar qytetarët dhe cilët dhe përse kanë refuzuar të japin informacione mbi faktet të rëndësishme, a është arrestuar ndonjë person para ardhjes së prokurorit publik ose para se t’i drejtohej atij, etj. (b) A është bërë konfiskimi i përkohshëm i mjeteve, kur është bërë konfiskimi dhe çfarë mjetesh janë konfiskuar, mbi çfarë baze dhe për çfarë arsyesh është bërë konfiskimi, etj. (c) A është bërë bastisja e banesës apo hapësirave tjera ose e personave dhe cilëve persona (me shpjegimin e arsyeve të zbatimit urgjent të bastisjes) dhe çfarë rezultatesh janë arritur. (d) A është bërë shikimi i vendit të ngjarjes, kur dhe kush e ka bërë dhe a është bërë ekspertiza (në kuptimin e ngushtë të fjalës) në kuadrin e shikimit dhe kush e ka bërë ekspertizën. (e) A janë ndërmarrë masa dhe veprime tjera në vendin e ngjarjes, çfarë masash e veprimesh janë ndërmarrë, mbi çfarë baze, me çfarë qëllimi dhe çfarë rezultatesh kanë dhënë.4. Çfarë masash dhe veprimesh janë ndërmarrë jashtë vendit të ngjarjespenale, mbi çfarë baze, kur dhe çfarë rezultatesh kanë dhënë.5. Në bazë të çfarë të dhënash ( informacionesh dëshmuese dhe dëshmish)nxirret përfundimi për ekzistimin e dyshimit se është kryer vepër penale apose ndonjë person është kryes i veprës penale.6. Përshkrimi faktik dhe titulli ligjor ( kualifikimi ligjor) i veprës penale, dhesidomos, a është i diskutueshëm vëllimi i veprimtarisë kriminale të personittë denoncuar në kuptimin e ekzistimit të besueshmërisë se personi idenoncuar ka kryer edhe vepra të tjera penale ose se ka pasur edhebashkëpjesëmarrës etj.7. Çka është e diskutueshme nga pikëpamja e qëndrueshmërisë së dëshmivenë lidhje me burimet e informacionit të tyre ( burimet e natyrës materialedhe personale). 28
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“8. Të dhënat personale në dispozicion për personin që dyshohet të jetë kryesi veprës penale me theksimin e arsyeve mbi të cilat bazohet dyshimi dhe tëdhënën nëse personi i dyshuar është arrestuar apo jo.9. Shtesat e kallëzimit, etj.Më në fund, duhet të theksohet rëndësia e të dhënave mbi dëshmitë. Nëkallëzimin penal ato duhet të renditen, ose në mënyrë kronologjike ( sipaskohës së sigurimit) ose sipas peshës së tyre (forcës dëshmuese). Kjo ështëçështje e vlerësimit në secilin rast konkret. Zakonisht bëhet fjalë përprocesverbale, siç është procesverbali mbi shikimin e shtesave të kallëzimit(fotografive, dokumenteve, skicave, etj.), procesverbali mbi veprimet tjera tëndërmarra, vërtetimet mbi mjetet e konfiskuara përkohësisht, dokumentetpersonale dhe dokumentet tjera, etj. Përveç këtyre, këtu përfshehen edheshënime të ndryshme zyrtare, dokumente mjekësore, analiza dhe mendimembi shkallën e varësisë së pjesëmarrësit nga alkooli, raportet e policëve mbindërhyrjet e mëhershme, listat e thirrjeve telefonike, dokumentacioni mbiidentifikimin e kryesit ose të viktimës, shënimet mbi hulumtimet e kryerapoligrafike, shënimet mbi kontrollimin e terrenit, etj.Në bazë të bashkëpunimit të nevojshëm profesional midis policisë, prokuroritpublik dhe gjykatës, në pjesën hyrëse ose në fund të kallëzimit, gjegjësisht,në shkresën plotësuese, duhet të tregohen masat dhe veprimet që janë nëvijim e sipër ose ato që do të ndërmerren më vonë, si edhe mbi vazhdimin epërpunimit kriminalistik me qëllim të vërtetimit të rrethanave shtesë që kanëlidhje me veprën penale përkatëse ose me ndonjë tjetër.2.2. Obligimi i dorëzimit të kallëzimit penal të policisëKur është e obliguar policia që ta bëjë kallëzimin penal? Pavarësisht prejdispozitës së Nenit 200, alinesë 2 të KPP, sipas të cilës policia është eobliguar që në afat prej 24 orësh të bëjë kallëzim penal ose në ndonjëmënyrë tjetër ta njoftojë prokurorin publik për veprën e kryer penale qëndiqet sipas detyrës, konsiderojmë se ky nuk është afati ligjor përparashtrimin e kallëzimit penal të policisë. Sipas kësaj, mendojmë sekallëzimi penal i policisë për vepër penale bëhet me kohë gjithnjë deri sa tëmos hyjë në fuqi vjetrimi i ndjekjes penale. Sipas dispozitave pozitive të KPP,policia vlerëson dhe e përcakton vetë momentin e dorëzimit të kallëzimitsipas iniciativës së saj. Në praktikë, ky moment varet nga një sërë faktorësh,sidomos rrethanave të ngjarjes ose veprës penale dhe një sërë çështjeshfaktike. Ndonjëherë policia e zhagit momentin e dorëzimit të kallëzimit sipasdetyrës zyrtare, në mënyrë që kallëzimi të jetë sa më i plotë dhe të ketënumër të mjaftueshëm të dëshmive të nevojshme. Siç duket, me këtë rastnuk mendohet sa duhet në mundësinë e plotësimit të kallëzimit penal. Përshkak të kompleksitetit të situatave jetësore, të cilat cilësohen si vepra 29
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“penale, në praktikën e përditshme kriminalistike janë të rralla rastet kurkallëzimi nuk ka nevojë të plotësohet me njohuri të reja, sidomos në qoftë seme rastin e dorëzimit të kallëzimit ka pasur dilema të caktuara. Siç shihet, sai përket afatit dhe momentit të parashtrimit të kallëzimit penal të policisësipas iniciativës personale nuk ekzistojnë afate ligjore as kufizime, prandajvlerësimi është ekskluzivisht çështje e policisë. Në këtë rast, prokuroripërkatës mund të ketë rol të madh nxitës.Meqenëse parimi i përgjithshëm i legalitetit të ndjekjes penale vlen edhe përpolicinë, si kundër edhe parimet tjera procesore, momenti i parashtrimit tëkallëzimit penal të policisë duhet të jetë sa më i afërt me kohën e kryerjes sëveprës penale, gjegjësisht me kohën e informimit për kryerjen e veprës,sepse në këtë mënyrë gjasat për zbatimin me sukses të procesit penal janëshumë më të mëdha. Nga ana tjerë, kallëzimi penal do të jetë më cilësor samë e shkurtër që të ketë qenë koha midis marrjes së informacionit përkryerjen e veprës penale dhe reagimit të policisë. Por, kjo vlen me kusht qëpolicia të ketë vepruar në mënyrë adekuate.Nga sa u tha deri më tash del se policia është e obliguar që prokurorit publiktia dorëzojë kallëzimin penal sipas iniciativës personale, kur të arrijë nëpërfundim se ekziston dyshimi i bazuar se është kryer vepra penale ose sepersoni i caktuar është autor i kësaj vepre, gjë që bëhet në bazë tëpërpunimit kriminalistik të të dhënave dhe dëshmive të grumbulluara.Kallëzimi është rezultat i vlerësimi të të dhënave dhe dëshmive, gjë që do tëthotë se rol të rëndësishëm ka momenti subjektiv i vlerësimit mbi ekzistimine „dyshimit të bazuar“. Përsëri duhet të tërhiqet vërejtja se në praktikë kyvlerësim lëviz prej rastit në rast, varësisht prej llojit të veprës penale,mënyrës, mjeteve dhe vendit të kryerjes etj.2. 3. Të dhënat për parashtruesin e kallëzimit penalDuke i trajtuar dispozitat e KPP si dispozita të vetme meritore përpërmbajtjen e kallëzimit penal, si edhe të parimeve të shkencëskriminalistike, kallëzimi penal duhet të ketë këto elemente: (1) të dhënat mbiorganin e policisë që bën parashtrimin e kallëzimit dhe (2) të dhënat mbiveprën penale dhe kryesin që kallëzohet.Sipas natyrës së kallëzimit penal që e parashtron policia sipas detyrës zyrtareduhet të jetë e dukshme se kush është parashtrues (emri i njësisëorganizative adresa, numri i lëndës të regjistrit të veprave penale, data dhevendi i hartimit të parashtresës, të dhënat mbi personin e autorizuar zyrtarqë e ka hartuar kallëzimin dhe të dhënat mbi udhëheqësin e asaj njësieorganizative. Po ashtu, duhet jetë e dukshme se kujt i parashtrohet kallëzimi.Në qoftë se më herët është ndërmarrë diçka lidhur me veprën ose/dhepersonin, në parashtresë duhet të tregohet se çka është ndërmarrë, numridhe data e parashtresave në mënyrë që të bëhet bashkimi i tyre. 30
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“2.4. Të dhënat mbi veprën penale dhe autorinPara së gjithash, kjo është përshkrimi faktik-juridik i veprës penale, sidomosnë kuptimin e vendit, kohës, mënyrës dhe mjeteve të kryerjes, si edhecilësimit ligjor të veprës penale (kualifikimi ligjor). Kualifikimi ligjor i veprësështë i rëndësishëm për shkak të kompetencave reale të prokurorisë dhegjykatës. Këtu bëhet fjalë për përshkrimin detaj të elementeve subjektivedhe objektive të veprës penale. Shprehja “përshkrim i detajuar faktik” do tëthotë përshkrim “i rëndësishëm” i veprës penale, pra pa kurrfarë njolle, nëkuptimin e fakteve irelevante penale-juridike. Siç është thënë, kjo do tëthotë se duhet të jepen sa më shumë përgjigje në pyetjet e arta tëkriminalistikës. Bëhet fjalë për kriminogjenezë dhe viktimogjenezë të plotëdhe kualifikim të veprës penale. Nga përshkrimi i veprës penale duhet të jetëe dukshme se a bëhet fjalë për krim të tentuar apo të kryer.2.4.1. Vendi i kryerjes së veprës penaleSipas dispozitës së Nenit 33, alineja 1 të Kodit të Përkohshëm Penal tëKosovës (në tekstin e mëtejmë KPPK), vepra penale është kryer në vendin kuka vepruar ose është dashur të veprojë kryesi, si edhe në vendin në të cilinështë shfaqur pasoja. Në alinenë 2 të këtij neni thuhet se tentimi përkryerjen e veprës është kryer në vendin ku ka vepruar kryesi dhe në vendinku kryesi ka planifikuar të shfaqet pasoja.Vendet e përgatitjes, tentimin ose kryerjes së veprës penale paraqesinburimin kryesor të fakteve relevante të natyrës materiale. Duhet të dallohetvendi i kryerjes së veprës në kuptim të ngushtë dhe në kuptim të gjerë. Nëkuptim të ngushtë, është vendi ku është tentuar apo është kryer veprapenale. Në kuptim të gjerë, janë të gjitha vendet që kanë të bëjnë mekryerjen e veprës penale, në të cilat mund të gjenden burime relevantë tëinformacioneve materiale ose personale, të cilat janë me interes për sqarimine rastit dhe të gjitha rrethanave të rëndësishme për çështjen e ardhshmepenale. Të tilla janë, p.sh., vendet ku është planifikuar vepra penale, vendetku janë fshehur mjetet në lidhje me veprën penale, vendet ku janë provuarmjetet për kryerjen e veprës penale, vendet ku është fshehur trupi pa jetë,rruga e ardhjes dhe shkuarjes së kryesve të veprës penale (itinerari), etj.Vendet për të cilat bëhet fjalë këtu duhet të jenë të shenjuara qartë nëkuptimin gjeografik, sepse prej kësaj varet kompetenca lokale e prokurorisëpublike kompetente dhe gjykatës (përcaktimi hapësinor i qëndrueshmërisë sëveprës penale). Në qoftë se vendi i ngjarjes gjendet në vend të banuar,duhet të ceket rruga, sheshi, lagjja, numri i shtëpisë, kati dhe të dhënat tjerapër të caktuar saktë vendin e kryerjes së veprës penale. Duhet të theksohenedhe kushtet (situata) e vendit të veprës penale, në ato raste kur kjo është erëndësishme për kualifikimin e veprës, njohjen e rrethanave që i kanëparaprirë veprës etj. Te disa vepra penale, p.sh. deliktet e komunikacionitdhe të ashtuquajturat delikte të gjakut, në kuptimin e ngushtë të tyre, duhettë theksohet edhe topografia e vendit të veprës. Kështu, tek tentim vrasja,në bazë të topografisë së vendit të kryerjes së veprës mund të nxirretpërfundimi mbi ekzistimin e paramendimit të vrasjes tempore delicti (animus 31
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“nocendi), si edhe nëse vepra është kryer në mënyrë dinake ose të fshehtë,etj. Duhet të kihet parasysh se kushtet në vendin e veprës penale, nëkuptimin topografik, ndikojnë në kualifikimin e veprës dhe në zbatimin errethanave lehtësuese dhe rënduese. Në praktikë, përcaktimi i vendit tëveprës penale bëhet me vështirësi në situata të incidenteve ekologjike,aksidenteve gjatë lundrimit dhe aksidenteve ajrore.2.4.2. Koha e kryerjes së veprës penaleSipas dispozitës së Nenit 32 të KPPK, vepra penale është kryer në kohën kurkryesi ka vepruar ose është dashur të veprojë, pa marrë parasysh kur ështëshfaqur pasoja. Në kallëzimin penal kjo kohë duhet të përcaktohet sa mësaktë, në kuptimin e vitit, muajit, ditës së javës, orës dhe, eventualisht,minutës, në qoftë se kjo është vërtetuar. Kjo kohë është e rëndësishme përshkak të zbatimit të ligjit, i cili ka qenë në fuqi në kohën e kryerjes së veprës(ligj më i fortë apo më i butë), verifikimit të alibisë, përcaktimit të moshës sëkryesit dhe viktimës, përcaktimit të përgjegjshmërisë, lajthitjes reale, etj.Prej kësaj që u tha deri më tash del se të dhënat mbi veprën penale nëkallëzimin penal të policisë duhet të jenë të atilla që prej tyre të mund tënxirret përfundimi se vepra penale e parashkruar vërtet është kryer. Në qoftëse bëhet fjalë për më shumë vepra penale duhet të theksohet numri dhekualifikimi ligjor i tyre, bashkë me paraqitje të detajuar të të dhënave përcilësimin e veprës penale. Si rregull, renditja e veprave bëhet sipas kohës sëkryerjes së tyre ose sipas peshës së tyre, duke filluar prej atyre me peshë tërëndë kah ato me peshë më të lehtë. Në mënyrë të veçantë duhet tëpërshkruhen format e shfaqjes së veprës (aspekti morfologjik-fenomenologjik). Në kallëzim duhet të paraqitet në mënyrë të dukshme nësevepra penale është kryer apo ka mbetur në frazën e tentimit dhe duhet tëtregohet se a bëhet fjalë për ndikim real apo ideal, etj. Situata ështëveçanërisht e komplikuar kur bëhet fjalë për kufirin e ndarjes sëvetëmbrojtjes së nevojshme dhe vetëmbrojtjes së paevitueshme.Në qoftë se në kryerjen e veprës penale kanë marrë pjesë më shumëpersona të cilët denoncohen duhet të përshkruhet në mënyrë të detajuarmënyra e pjesëmarrjes së secilit prej tyre në kryerjen e veprës. Me fjalë tëtjera, duhet të përshkruhet forma e pjesëmarrjes në rastin konkret (kryerje epërbashkët, bashkëkryerje, nxitje, ndihmë, etj), pra mënyra e hyrjes nëzonën e dënueshme.2.4.3. Mënyra e kryerjes së veprës penaleMënyra e kryerjes së veprës penale, në fakt, është modus operandi teknik.Sipas dispozitës së Nenit 31, alineja 1 të KPPK, vepra penale mund kryhetme dashje dhe pa dashje. Mënyra e kryerjes duhet të përshkruhet në mënyrëtë detajuar, sepse kështu, përveç tjerash, sheshohen karakteristikat ekryesit, vullnetit të tij kriminal. Këto të dhëna kanë rëndësi të veçantë kurkombinohen me mjetet e përcaktuara ose të dyshuara që janë përdorur gjatë 32
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“kryerjes së veprës penale konkrete, si edhe përshkrimi i objektit të sulmitdhe i pasojave të shfaqura. Në këtë mënyrë mund të nxirren përfundime mbiformën e fajësisë (me qëllim apo nga pakujdesia). Përveç përshkrimit tëdetajuar të mjeteve të kryerjes, sidomos në kuptimin e funksionalitetit tëtyre, duhet të përshkruhet edhe gjendja e tyre, në kuptimin e rregullsisë eefektshmërisë, etj. Kjo është posaçërisht e rëndësishme kur bëhet fjalë përarmë të zjarrit dhe armë të ftohta. Në qoftë se janë përcaktuar aftësitë(shkathtësitë) e kryesit për përdorimin e mjeteve të kryerjes së veprës,prirjet dhe shprehitë e tij për përdorimin e mjeteve të kryerjes, ato duhet tëtregohen dhe të përshkruhen, sepse mund të tregojnë profesionalizmin,profesionin, motivin e kryesit, etj. Sjellja e kryesit duhet të përshkruhet sipasfazave të kryerjes së veprës penale: faza para kryerjes (ante delictum), fazagjatë kryerjes (tempore delicti) dhe faza pas kryerjes (post delictum). Kurbëhet fjalë për të ashtuquajturën situatë të paradeliktit (fazës para kryerjessë veprës penale) duhet të përshkruhen rrethanat që i kanë paraprirë ose qëkanë qenë në lidhshmëri me atë situatë. Me interes të veçantë janë të dhënatmbi përgatitjen ose paralajmërimin e kryerjes së veprës penale (veprimetpërgatitore). Përveç përshkrimit të vetë mënyrës së kryerjes së veprëspenale, duhet të përshkruhen edhe veprimet të cilat i ka ndërmarrë apo tëcilat nuk i ka ndërmarrë kryesi pas kryerjes së veprës penale. (p.sh.asgjësimi i gjurmëve, mosdhënia e ndihmës viktimës etj.). Zakonisht, bëhetfjalë për ndërmarrjen e veprimeve me qëllim të heqjes së dyshimit, dukezhdukur gjurmët dhe mjetet në lidhje me veprën penale, për krijimin ealibisë së rreme, për instrumentalizimin e dëshmitarëve të rremë etj. Tëgjitha faktet e përmendura që kanë lidhje me situatën e deliktit në vendin engjarjes ose veprës penale tregojnë një sërë elementesh të veprës penale, siedhe të vullnetit kriminal e të këmbëngulësisë së kryesit, sidomos kur kavazhduar të veprojë përkundër rrethanave që ia kanë pamundësuar osevështirësuar kryerjen e veprës penale. Në rast të arratisjes duhet tëpërshkruhet në mënyrë të detajuar mënyra e arratisjes dhe evitimit tëzbulimit.2.4.4. Të dhënat mbi personin e denoncuarNë këtë pjesë të kallëzimit penal duhet të tregohen të dhënat personale tëpersonit ose personave të denoncuar. Këto të dhëna, do të ishin: emri embiemri, emrat tjerë ose ofiqi, emrat e mbiemrat e prindërve, mbiemri ivajzërisë i nënës, vendi i lindjes, vendi i banimit, dita, muaji dhe viti i lindjes,përkatësia kombëtare dhe shtetësia, profesioni, gjendja familjare, shkalla earsimimit, a e ka kryer shërbimin ushtarak dhe kur, grada eventuale që kapasur si ushtar, as gjendet në evidencën ushtarake dhe në cilën, te ciliorgan, a ka qenë i dekoruar, gjendja materiale, a ka qenë i dënuar dhe kur epër çka, a ka vuajtur ndonjë dënim, ku dhe kur, a zhvillohet ndaj tij ndonjëprocedurë tjetër, çfarë procedure, nga cili organ dhe përse, në qoftë se ështëi mitur cila është procedura ligjore që zhvillohet ndaj tij, etj. Pra, këto tëdhëna janë njëfarë anamneze e kryesit të veprës penale. 33
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“Duhet të theksohen edhe të dhënat të cilat kanë mundur të kenë ndikim nëkryerjen e veprës penale ose në përfshirjen e kryesit në veprimtari kriminale,të cilat janë të rëndësishme për procedurën penale, p.sh. a bëhet fjalë përpërsëritës dhe për çfarë përsëritje bëhet fjalë: të përgjithshme, të ngjashme,të njëjtë, të shumëfishtë. Kjo është posaçërisht e rëndësishme te tëashtuquajturat vepra penale serike dhe kryesve serikë. Meqenëse kallëzimipenal i policisë është njoftim zyrtar i prokurorit publik kompetent, duhet tëjepen edhe të dhëna për jetën e personit të denoncuar dhe për tiparet(vetitë) e karakterit te tij, në qoftë se ato i janë të njohura policisë nëmomentin e paraqitjes së kallëzimit. Këtu, përveç tjerash, përfshehen edhetë dhënat për mentalitetin e kryesit. Me nocionin «mentalitet» duhet tenënkuptohen reaksionet aktive shpirtërore dhe sjella e individit. Kjo ështësinonim i fjalës «temperament dhe, shpesh, edhe te fjalës «karakter», pornocioni mentalitet ka të bëjë me tiparet e lindura, me prirjet dhe medisponimin. Duke pasur parasysh gjenezën dhe dinamikën e veprave tecaktuara penale, p.sh. vrasjeve, ajo duhet të vërtetohet edhe në shënim tëveçantë zyrtar, i cili dorëzohet bashkë me raportin, duhet të tregohen cilëtshkaktarë kanë prishur baraspeshën emocional të personit të denoncuar nërastin konkret dhe kanë shkaktuar emocione negative që kanë çuar nëkryerjen e veprës penale. Këtu bëhet fjalë për vlerësim laik të policisë. Kapersona që, për shkak të strukturës së veçantë të temperamentit të tyre,mund të dalin lehtë nga «vetvetja» dhe më lehtë se të tjerët bien nëdepresion dhe në gjendje të dobët emocionale. Te personat e tillë «pragu»për kryerjen e veprave penale është më i ulët se te njerëzit tjerë. Në këtëpjesë të kallëzimit penal përfshehen edhe të dhënat mbi të ashtuquajturën«e kaluar e fshehtë» të kryesit të veprës penale, siç janë të dhënat ngaevidenca e të dënuarve dhe të dhënat tjera për jetën e të denoncuarit, nëqoftë se ato janë relevante për vlerësimin e personalitetit të tij, si edhe vetitëqë kanë mundur të ndikojnë në kryerjen e veprës penale ose në zgjedhjen ekarrierës kriminale, të cilat janë me interes për procedurën penale. Në qoftëse denoncohen më shumë persona, për secilin prej tyre duhet të tregohetmënyra e hyrjes në zonën e dënuar (pjesëmarrje në vepër) dhe të dhënat epërmendura më parë.Gjatë grumbullimit të të dhënave dhe dhënies së tyre, policia është eobliguar të veprojë në mënyrë të kujdesshme, duke pasur kujdes që të moscenohet nderi dhe autoriteti i personave me të cilët kanë të bëjnë këto tëdhëna. Kjo çështje do të trajtohet veçanërisht te rasti i grumbullimit të tëdhënave dhe nga prizmi i dispozitës së Nenit 347 të Kodit Penal, i cili ka tëbëjë me «sekretin zyrtar».2.4.5. Të dhënat për masat dhe veprimet e ndërmarraNë këtë pjesë të kallëzimit penal duhet të tregohen, në mënyrë kronologjike,masat dhe veprimet që janë ndërmarrë. Këtu bëhet fjalë për njëfarëhodogrami të përpunimit kriminalistik Para së gjithash, këtu përfshehenmasat e ndërmarra të kujdestarisë operative pas marrjes së njoftimit, nëqoftë se vepra penale është paraqitur në kujdestari, sepse ato janë relevante 34
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“për përmbajtjen e raportit. Pastaj vijnë masat e ndërhyrjes së parë, kryesishttë policisë. Këto janë masat dhe veprimet që i ka ndërmarrë policia pasmarrjes së paralajmërimit ose njoftimit për kryerjen e veprës penale, para sëgjithash nëpërmjet policisë me uniformë, dhe veprimet e policisë më pastaj.Këtu bëhet djalë, para së gjithash, për veprimet e shërbimit të kujdestarisëdhe patrullues, por edhe të personave tjerë të organeve policore, përfshirëedhe përdorimin e qenve zyrtarë të policisë. Pas këtyre të dhënave vijnë tëdhënat mbi masat dhe veprimet e ashtuquajtura «të goditjes së parë», prambi zbatimin e të gjitha mjeteve në disponim dhe mjeteve të nevojshme(Neni 201, alineja 2, KPP), apo të mjeteve të disponueshme kriminalistiketaktike-teknike e metodike, metodave dhe procedurave të veprimit me qëllimtë grumbullimit dhe përdorimit të shpejtë e gjithëpërfshirës tëinformacioneve të burimeve personale të informacioneve. Si rregull, masat egoditjes së parë ndërmerren nga personat e autorizuar të organit të policisë,kryesisht të policisë kriminalistike. Këto mund të jenë masa dhe veprimeformale apo joformale. Masat dhe veprimet e ndërmarra në kuadrin egoditjes së parë krijojnë premisat për sqarimin e shpejtë të përmasave tëveprës penale, gjë që është bazë e rëndësishme për zbulimin e kryesve tëveprës penale dhe/ose kapjen e tij. Pra, bëhet fjalë për një ndërmarrje tëshpejtë të sistemit kriminalistik taktik-teknik e metodik dhe masave dheveprimeve të ndërmarra në kuadrin e procedurës kriminalistike. Në këtoraste, bëhet fjalë kryesisht për zbatimin e masave për shikim, bastisje dhekonfiskim të përkohshëm të mjeteve. Në bazë të informacioneve tëgrumbulluara e nëpërmjet rekonstruksionit ideor (sipas nevojës edherekonstruksionit real) bëhet analiza (vlerësimi) i veprës penale dhe bëhenpërpjekje për sigurimin e njohurive të reja ose të nevojshme mbi veprënpenale.Për sa u tha deri më tash, në kallëzim duhet të jetë e qartë: kush, kur dhe sie ka paralajmëruar (njoftuar) veprën penale, kush dhe kur e ka marrënjoftimin, kur ka dalë policia në terren për të bërë verifikimin e saktësisë sënjoftimit, kur kanë filluar masat për sigurimin e vendit të ngjarjes oseveprës penale, çfarë masash e veprimesh janë marrë për sigurimin provizortë vendit të ngjarjes dhe si i kanë zbatuar ato, a janë shfaqur ndërrimeeventuale të gjendjes traseologjike, pasojë e çfarë veprimi janë shfaqurndërrimet dhe si janë manifestuar ato, a është bërë grumbullimi iinformacioneve nga qytetarët, posaçërisht nga dëshmitarët okularë, a karefuzuar ndokush të japë informacione dhe përse, derisa është vlerësuar seai mund të japë informacione relevante për procedurën e ardhshme penale, ajanë konfiskuar përkohësisht mjete të veprës penale dhe çfarë mjetesh, kushi ka konfiskuar dhe numrin e vërtetimit të lëshuar mbi konfiskimin e mjeteve,si janë paketuar mjetet e konfiskuara dhe ku gjenden, duke përmendur edhearsyet për nevojën e konfiskimit urgjent dhe sipas cilës baze juridike (p.sh.Neni 201, alineja 2 i KPP), a është bërë bastisje dhe çfarë bastisjeje, sipascilës dispozitë juridike dhe cilat kanë qenë rezultatet e bastisjes, të dhënapër shikimin e vendit të ngjarjes penale dhe rezultatet e shikimit, etj.Njëkohësish, duhet të përmendet se a i janë përcjellë prokurorit publikpersonat që janë gjetur në vendin e kryerjes së veprës penale apo janëmbajtur derisa ka ardhur prokurori, si edhe a është zbatuar dispozita e Nenit 35
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“205 e KPP, në kuptimin e fotografimit, marrjes së gjurmëve të veprës penale,shenjave të gishtërinjve, mostrës së flokëve, pështymës, urinës, brisit tëhundës dhe sipërfaqes së lëkurës, mostra e thonjve dhe materialit nën thonjtë personave për të cilët ekziston dyshimi i bazuar se kanë kryer veprënpenale. Kur bëhet fjalë për efikasitetin e procedurës, është e nevojshme tëbëhet vërtetimi i identitetit të të dyshuarit, kurse, me lejen e prokuroritpublik, mund të publikohet edhe fotografia e tij.Në qoftë se në vendin e kryerjes së veprës penale janë ndërmarrë edhemasa dhe veprime tjera, duhet të tregohet se cilat masa e veprime janëndërmarrë, kush i ka ndërmarrë, për çfarë arsyesh janë ndërmarrë dhe cilatjanë rezultatet e tyre. Në kallëzimin penal nuk përfshehen përmbajtjet(rezultatet) e masave të ndërmarra, por vetëm bëhet regjistri i tyre.Rezultatet e masave dhe veprimeve të ndërmarra paraqiten bashkë menjoftimin si shtesë.2.4.6. Të dhënat për dëshmitëSipas Kodit të Procedurës Penale (Neni 207, alineja 1), kallëzimi penal ipolicisë bazohet në grumbullimin e informacioneve dhe të dhënave. Pra,bëhet fjalë për dëshmitë e grumbulluara dhe të paraqitura, në kuptiminkriminalistik e procesor. Për shkak se dëshmitë duhet të jenë të dukshme,është e nevojshme që ato të vendosen në një vend. Më së miri është që atotë vendosen në fund të kallëzimit penal dhe renditja e tyre të bëhet sipasforcës dëshmuese. Këto janë dëshmitë prej të cilave nxirren përfundimet përekzistimin e «dyshimit të bazuar» mbi kryerjen e veprës penale dhe tëndonjë kryesi të saj. Këtu bëhet fjalë për dëshmitë që e ngarkojnë personin edenoncuar dhe për dëshmitë që shkojnë në favor të tij. Më vonë, gjatëprocedurës, dëshmitë që e ngarkojnë personin e dyshuar quhen dëshmi tëakuzës, ndërsa dëshmitë që janë në favor të të dyshuarit quhen dëshmi tëmbrojtjes. Natyrisht, këtu gjithmonë bëhet fjalë për mënyra të lejueshme tëgrumbullimit të dëshmive. Në këtë punim, dëshmitë nënkuptojnë të dhënatfaktike (faktet dëshmuese), të cilat janë siguruara nga burime të përcaktuarame ligj ose nga burimet tjera (materiale e personale), në bazë të të cilaveorgani kompetent konstaton ekzistimin ose mosekzistimin e veprës penale,fajësinë e ndonjë personi të caktuar dhe rrethanave tjera relevante përmarrjen e vendimit. Në kuptimin e gjerë (kriminalistik), dëshmia mund tëdefinohet si fakt i vërtetuar që shërben për vërtetimin e fakteve të tjera.Dëshmitë kanë lidhshmëri të ngushtë edhe baza dëshmuese dhe fuqiadëshmuese e tyre. Baza dëshmuese nënkupton përmbajtjen e dëshmisë sëparaqitur, ndërsa forca dëshmuese e dëshmisë nënkupton përshtatshmërinëe dëshmisë për vërtetësinë e fakteve që dëshmon ajo. Nga kjo që u tha delse, gjatë procedurës së paraqitjes së dëshmive, e cila është veprimtarijoformale e formale e rregulluar me ligj, policia i gjen, i grumbullon, isiguron, i verifikon, i paraqet dhe i vlerëson dëshmitë e veprës penale.Tërësinë sistematike operative të dëshmimit e përbëjnë: zbulimi, nxjerrja,verifikimi dhe vlerësimi i dëshmive. Nga kjo del se dëshmimi është një formëe veçantë e njohjes së realitetit objektiv që e karakterizojnë dy specifika: (1) 36
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“me dëshmi bëhet përcaktimi i fakteve që kanë ndodhur në të kaluarën dhe(2) vërtetimi i këtyre fakteve realizohet në mënyrë joformale ose në formëne përcaktuar procesore. Në shkencën e kriminalistikës, dëshmitë joformalequhen dëshmi në kuptimin njohës. Kur bahet fjalë për dëshmitë në kuptiminstrikt formal, duhet të kihet parasysh se subjektet e dëshmisë janë tëpërcaktuara në mënyrë precize me KPP. Ndër to bën pjesë edhe policia. Por,për tu bërë dëshmi, faktet relevante dhe rrethanat duhet të jenë të njohura(të zbuluara) dhe të fiksuara në mënyrë taksative me veprimet epërmendura procesore dhe në formë procesore të parashikuar në mënyrë tësaktë. Në këtë kontekst shtrohet pyetja: çka mund të jetë lëndë e dëshmisëpër policinë. Lënda e dëshmisë përcaktohet me normat e të drejtës penalemateriale. Këtu përfshehen elementet e veçanta të disa veprave penale,rrethanat rënduese dhe lehtësuese, fajësia e kryesit të veprës penale, etj.Faktet që janë lëndë e dëshmisë gjatë procesit (joformale e formale) mundtë sistemohen në këtë mënyrë: (1) faktet që janë shenja ligjore të veprëspenale, (2) faktet që kanë të bëjnë me identitetin e kryesit të veprës penaledhe përgjegjësia e tij penale, (3) faktet që kanë të bëjnë me rrethanatrënduese dhe lehtësuese dhe (4) faktet tjera të rëndësishme për marrjen evendimit të organit gjatë procedurës. Të gjitha faktet që përbëjnë lëndën edëshmisë gjatë procedurës penale mund të ndahen në: a) fakte që kanëvlerë penale-juridike (të gjitha rrethanat faktike) dhe b) fakte që nuk kanëvlerë penale-juridike, por kanë kontribuuar për kryerjen e veprës penale.2.4.7. Të dhënat mbi objektin e sulmit, dëmin dhe të dëmtuarinObjekti i sulmit është kuptim kriminalistik. Në të drejtën penale flitet përobjektin e veprimit. Kur i dëmtuari është person fizik, duhet të jepen tëdhënat personale, adresa e vendbanimit ose veprimit, profesioni e tëngjashme. Të dhënat mbi të dëmtuarin shpesh kanë karakerrin eviktimogjenezës. Kjo do të thotë se prej tyre duhet të duket qartë se cili kaqenë roli i viktimës në kriminogjenezë, p.sh. pjesëmarrës, provokues, pasivetj. Më tutje duhet të tregohet nëse i dëmtuari parashtron propozim përkërkesë pasurore juridike, çfarë (Neni 107 dhe 108 i KPP) dhe çfarëdëshmish paraqet në lidhje më këtë. Ndërkaq, kur i dëmtuari është personjuridik, duhet të tregohet titulli i tij, të dhënat mbi veprimtarinë me të cilënmerret, organi te i cili është regjistruar dhe data e regjistrimit, adresa esaktë, numrat e telefonit, telefaksit, e-maili etj. Të personit përgjegjës etj.Kur flitet për dëmin duhet të lloji dhe vlera e dëmit (së paku përafërsisht),regjistrimi dhe përshkrimi i detajuar i dëmit, siç janë: mjetet e tëhuajsuara,lëndimet trupore, vdekja etj. Përveç këtyre, duhet të tregohet nëse pasuriadhe personat kanë qenë të siguruar ose jo, prej kur dhe në çfarë vlere kanëqenë të siguruar, kush është shfrytëzues i sigurimit, etj. Vlera e dëmit duhettë shprehet gjithnjë në shuma parash, sepse të disa vepra penale ajo ështërrethanë kualifikuese ose privilegjuese. Një arsye tjetër për vlerësim precizështë fakti se ndonjëherë të dënuarit duhet t’i konfiskohet pasuria epaligjshme dhe me kohë të pamundësohet evitimi i kësaj mase nga i dënuari.Në këto të dhëna bëjnë pjesë edhe shpenzimet tjera, siç janë pagesat e 37
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“sigurimeve, shpenzimet e shërimit, invaliditeti, vdekja etj. Siç shihet, në këtëpjesë të kallëzimit penal jepen të dhënat mbi dëmin në tërësi, prandaj në tëduhet të bëhet specifikimi.3. Shtesat e kallëzimit penalLigjdhënësi (Neni 2007, alineja 2 KPP) përmend këto shtesa të kallëzimitpenal: mjetet, skicat, fotografitë, raportet, procesverbalet mbi masat dheveprimet e ndërmarra, shënimet zyrtare, deklaratat dhe materialet tjera, tëcilat mund të kontribuonin për efikasitetin e procedurës. Siç shihet,ligjdhënësi, në formë të klauzolës së përgjithshme, u ka lënë hapësirëpersonave të autorizuar zyrtarë edhe për dorëzimin e shtesave tjera. Këto,p.sh., mund të jenë poligramet, nëse është bërë testi poligrafik. Shtesatnënkuptojnë materialin e tërësishëm, të cilin ligjdhënësi e ka nominuarvetëm pjesërisht, që mund të shërbejë për sqarimin e çështjeve dheakuzave, por edhe ekskulpimi i personit të dyshuar. Shtesat e përmendura imundësojnë prokurorit publik kompetent që të marrë vendime objektive nëdrejtim të ndjekjes penale. Dorëzimi i shtesave është i obliguar për policinë.Shihet se kallëzimi nuk përmban dëshmi, por shtesa të cilat kanë ose mundtë kenë statusin e dëshmive. Në të bëhet rezymimi i rezultatit të përpunimitkriminalistik. Siç është theksuar, pasqyrimi i rrjedhës së veprës penale duhettë jetë i vërtetë, i qartë, gjithëpërfshirës dhe pa kurrfarë teprimi ose “animi”.Për shkak të kornizës së kufizuar të raportit, në të përmenden vetëm faktetrelevante më të rëndësishme, ndërsa faktet më pak të rëndësishme duhet tëmos përfshehen në raport. Siç është thënë më herët, konstatime dhevrojtimet e policisë, të cilat mund të jenë me shumë interes për prokurorinpublik, duhet të regjistrohen ndarazi dhe duhet t’i shtohen raportit. Por,vrojtimet dhe mendimet e policisë duhet të bazohen në të dhënat faktike tëarsyetuara dhe duhet të jenë të bindshme. Qartësia e përmbajtjes sëkallëzimit, përveç tjerash, arrihet nëpërmjet shkoqitjes logjike. Kjo duhet tëbëhet sipas rrjedhës së natyrshme dhe zhvillimit të veprës penale, si edhesipas rrjedhës së tërësishme të përpunimit kriminalistik.Më në fund, në pajtim me dispozitën e Nenit 207, alineja 3 të KPP, në qoftëse policia ka ndërmarrë masa dhe veprime kurse informacionet egrumbulluara nuk paraqesin bazë për parashtrimin e kallëzimit penal tëpolicisë dhe nuk ekziston dyshimi i bazuar se është kryer vepra penale,policia megjithatë i dërgon prokurorit publik raport të veçantë.4. Plotësimi i kallëzimit penalSiç është thënë edhe më herët, në qoftë se policia merre vesh për fakte tëreja, për dëshmi ose për gjurmë të veprës penale ajo është e obliguar që pandërprerë të grumbullojë informatat e nevojshme dhe menjëherë t’i dorëzojëprokurorit publik raport lidhur me to, i cili do të jetë si plotësim i kallëzimitpenal të policisë (Neni 207, alineja 3 e KPP). Natyrisht, të gjitha njohuritë esiguruara ndërkohë duhet të jenë relevante nga aspekti penalo-juridik. Në të 38
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“kundërtën, bëhet fjalë për savurrë. Këto të dhëna të reja mund të kenë tëbëjnë me vepra penale të zbuluara ndërkohë, për të cilat është bërë kallëzimndaj personit ose personave të dyshuar, me fakte të reja të karakteritdëshmues, sidomos për llojin dhe përmasat e pasojave të veprës penale përtë cilën është bërë kallëzim, me zbulimin e pjesëmarrësve të tjerë, etj, përçka është bërë fjalë. Në ligj nuk është përshkuar forma e plotësimit tëkallëzimit penal të policisë, por kjo çyshtje i është lejuar praktikës. Për këtëarsye, kur bëhet fjalë për raportin si plotësim të kallëzimit penal tëmëhershëm, në kuptimin përmbajtjesor, vlen gjithë ajo që është thënë për tëdrejtën penale.Plotësimi i kallëzimit penal është obligim i policisë në rast se kallëzimi i bërëmë herët ka të bëjë vetëm me veprën penale, kurse kryesi është zbuluarndërkohë. Raporti i veçantë si plotësim i kallëzimit penal paraqitet edheatëherë kur kryesi është zbuluar por nuk është i arritshëm, pra kur është injohur. Plotësimi i kallëzimit penal është i obligueshëm edhe nëse ndërkohëjanë zbuluar pjesëmarrës të rinj të veprës penale, të cilët kanë qenë tëpanjohur në momentin e dorëzimit të raportit ose nëse zbulohen vepra tëreja penale ose fakte të reja relevante për procedurën penale që zhvillohetnë lidhje me llojin dhe përmasat e pasojave të veprës penale tashme tëparaqitur. Nga funksioni i organit, personat e autorizuar zyrtarë të të cilitmarrin pjesë në procedurën parapenale dhe penale, si është përshkruar nëdispozitat e KPP, del se ata janë të obliguar që me vetiniciativë të vazhdojnëgrumbullimin e të dhënave dhe dëshmive të nevojshme që ndihmojnë nësqarimin më të mirë të çështjes penale, të cilat nuk janë përfshirë nëkallëzimin penal dhe ne shtesat e tij. P.sh., i tillë është rasti kur janë tëdiskutueshme përmasat e veprimtarisë kriminale të personave, për shkak se,ta zëmë, ekzistojnë gjasat se personi ndaj të cilit është bërë kallëzim kakryer edhe vepra tjera penale ose se ka pasur bashkëpjesëmarrës, etj. Këtomund të jenë të dhënat mbi personat që mund të japin të dhëna relevantepër procedurën, për të cilët nuk është ditur me parë, etj.Në lidhje me veprimin e përmendur, ligjdhënësi ka vënë një kusht në Nenin207, alineja 3 të KPP, ku thuhet se njohuritë e mëvonshme mbi faktet,dëshmitë dhe gjurmët e veprës penale duhet të jenë të reja. Të gjitha risitë idërgohen prokurorit publik në formë raporti. Nga ana tjetër, policia nukmund të ndërmarrë asgjë në lidhje me sasinë kriminale të cilën e kaparaqitur pa iniciativë dhe kërkesë të prokurorit publik, sepse atëherë, thënëkushtimisht, do të bëhej fjalë për njëfarë hetimi paralel, gjë që nukparashikohet me KPP. Marrja e policisë me lëndën lidhur ndaj të cilës kafilluar procedura penale do të ishte ë dëmshme për procedurën penale, sepsepër të njëjtën vepër penale do të zhvilloheshin dy procedura paralelisht.Përveç kësaj, kjo do të ngarkonte pa nevojë këto organe dhe do të ishte nëkundërshtim me parimin e ekonomizimit të procedurës. Me fjalë të tjera,policia është e obliguar të gjurmojë gjurmë fakte të reja, por jo të vazhdojëgjurmimin e mëtejshëm në raport me substratin faktik (rastin) që ështëparaqitur. Kjo do të thotë se nuk mund të ketë vazhdim të përpunimitkriminalistik për të njëjtën çështje, sepse, siç u tha, kështu do të bëhej hetimjoformal paralel. Pra, do të bëhej fjalë për njëfarë diskriminimi të parimit ne 39
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“bis in idem (Neni 4, alineja 1, KPP). Pra, në qoftë se policia merr vesh përfakte të reja, jo në kuadrin e gjurmimit lidhur me çështjen p4enale tëparaqitur por në kuadrin e aktiviteteve të saj të rregullta, është e obliguar tëndërmarrë masa dhe për këtë ta njoftojë prokurorin publik, në formë tëraportit.Kriter themelor për sigurimin e informacioneve për fakte të reja, brendaveprimtarisë së rregullt të policisë, është ajo se bëhet fjalë për faktevendimtare që mund të ndikojnë në sasinë kriminale dhe përgjegjësinëpenalo-juridike të personit të paraqitur. Në raport duhet të jetë e dukshmese këto fakte dhe dëshmi të reja janë zbuluar pas parashtrimit të kallëzimitpenal. Më së shpeshti, të tilla janë rastet e zbulimit të mëvonshëm tëpjesëmarrësve në vepër, të rrethanave rënduese ose lehtësuese, etj. Rastete tilla shfaqen më së shpeshti të kriminaliteti i organizuar dhe deliktet serike.KAPITULLI I SHTATË: BASTISJA1. Kuptimi i bastisjesBastisja është veprim kompleks dhe i shumëllojshëm penalo-procesor dhekriminalistik, njëkohësisht, i cili ndërmerret me qëllim të gjetjes së personitdhe arrestimit të tij ose me qëllim të gjetjes së mjeteve të rëndësishme përnevoja të procedurës penale të cilat do të shikohen, do t’i nënshtrohenekspertizës ose do të ekspozohen për t’u njohur. Në këtë kuptim, bastisjapërfshin masat e detyrimit, nëpërmjet të cilave: a) sigurohet prania epersonave dhe b) gjenden lëndë të rëndësishme për procedurën penale.Bastisja mund të ndahet sipas disa kritereve: sipas fazave të procedurës,sipas bazës ligjore, sipas qëllimit dhe sipas objektit ose hapësirës.Varësisht prej fazave të procedurës, bastisja mund të jetë: (1) si veprim nëhetim, (2) si veprim jashtë hetimit, (3) si veprim pas ngritjes së aktakuzësdhe (4) si veprim nëpërmjet të cilit ofrohet ndihma ndërkombëtare penalo-juridike. Në këtë libër bëhet fjalë për bastisjen si veprim hetimor.Bastisja, varësisht prej bazës ligjore, mund të bëhet me mandat të gjykatësose pa pandat të gjykatës.2. Ndarja e bastisjes hetimore nga bastisja për çështje të sigurisëMe qëllim të qasjes së drejtë të përpunimit të kësaj teme, është edomosdoshme që bastisja si veprim hetimor të ndahet nga bastisja provizorepër çështje sigurie. Në të vërtetë, bastisja provizore për çështje sigurie ështëkontroll, të cilin mund ta bëjë policia kur ekziston rrezik që personi të ketëarmë ose mjete të rrezikshme që mund të përdoren për sulm ose përvetëlëndim (Neni 204, alineja 1, KPP). Bastisja provizore për çështje sigurienuk përfshin bastisjen e personave në kuptimin e veprimit hetimor, por është 40
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“e kufizuar në bastisjen e rrobave të jashtme të personave, e sidomos nëverifikimin provizor të valixheve ose automjeteve të cilat janë nën kontrolline drejtpërdrejtë të personave të tillë (Neni 204, alineja 2, KPP). Bastisja etillë nënkupton shfrytëzimin e shqisave të ta parit, dëgjuarit dhe nuhaturitdhe, eventualisht, të të prekurit, por jo edhe veprimet që do të bënin tëmundur zbulimin e gjërave që nuk mund të zbulohen nëpërmjet këtyreshqisave. Pra, bëhet fjalë për veprim kriminalistik parandalues. Për dallimprej kësaj, ekzistojnë dhe bastisje represive të policisë, që quhen bastisjekriminalistike, të cilat ndërmerren kur ekzistojnë bazat për dyshim se ështëkryer një vepër penale konkrete.Bastisja si veprim penalo-procesor gjithmonë ka karakter represiv, nëpërmjettë cilit gjurmohet, me ndihmën e shqisave dhe, si edhe të pajisjeve teknike.Për këtë arsye, dyshimi për ekzistimin e veprës penale konkrete duhet të jetënë nivel të dyshimit të bazuar (Neni 240, alineja 1, KPP).Dallimi tjetër midis bastisjes si veprim hetimor dhe bastisjes provizore përçështje sigurie qëndron edhe nga pikëpamja e bazës ligjore. Kështu, bastisjaprovizore për çështje sigurie e personave zbatohet në mënyrë direkte, nëbazë të normës ligjore (Neni 204, KPP), kurse bastisja si veprim hetimorbëhet në bazë të mandatit të gjykatësit, por në raste të jashtëzakonshme(Neni 245, alineja 1 KPP) edhe pa mandat të gjykatësit.3. Objektet e bastisjesKPP përshkruan bastisjen e shtëpisë, të hapësirave tjera e të pasurisë, siedhe të personave. Mirëpo, me interpretimin e dispozitës së Nenit 240,alineja 1, KPP, me togfjalëshin “hapësirat tjera” nënkuptohen edhe mjetet etransportit (automobili, autobusi, aeroplani, anija, barkat), objektet publike(restoranti, diskoteka, kafeteria, stacioni i autobusëve dhe i trenit, limani dheaeroporti). Gjithashtu, mendojmë se, sipas këtij togfjalëshi, objekte tëbastisjes si veprim hetimor mund të jenë edhe hapësirat e hapura (parku,pylli, parkingu, sheshi, shëtitorja etj.). Prandaj, bastisja e objektit mund tëjetë: (1) bastisje e shtëpisë dhe hapësirave tjera, (2) bastisje e hapësirës sëhapur, (3) bastisje e pasurisë dhe (4) bastisje e personave.3.1. Shtëpia dhe hapësirat tjeraNjë prej pyetjeve që logjikisht mund të shtrohen është kjo: çka nënkuptonshtëpia apo banesa e çka nënkuptojnë objektet tjera apo objektet që ipërkasin dikujt. Mendojmë se shtëpia, sipas dispozitave të KPP, nënkuptonhapësirën e përgjithshme që një person e ka zgjedhur si vend të banimit tëtij. Në këtë hapësirë është i mbrojtur intimiteti (privacia) dhe janë të lejuarasjelljet që do të ishin të papranueshme për publikun. Kualiteti i hapësirës qëkonsiderohet shtëpi ka rol të parëndësishëm. Për këtë arsye, është enevojshme marrëdhënia psikike dhe fizike e banorit ndaj hapësirës në tëcilën banon, por nuk kërkon kualitet ndërtimor të hapësirës. Në këtë kuptim, 41
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“në kushtet e përmendura, personi mund të jetojë edhe në hapësira të tjeraqë i takojnë atij, çfarë mund të jenë podrumi, çarraniku, qilari etj.Analiza e praktikës kriminalistike dhe gjyqësore dhe disa qëndrimeve teoriketë gjithë-pranueshme tregon se për njohjen e statusit tështëpisë apo të banesës është i nevojshëm një minimum ihapësirës së mbyllur, e cila mundëson formësimin e pavarur të jetësshtëpiake dhe krijon mundësi që personi të strehohet në hapësirën e vet.Në bazë të kësaj, mund të thuhet se banesa mund të konsiderohen edheautomjetet e artistëve endacakë dhe të cirkut, kabinat e fjetjes nëautomjete, kamp-shtëpizat dhe hapësirat tjera të ngjashme, në të cilat mundtë zhvillohet jeta private. Po ashtu, si shtëpi ose si banesë mund tëkonsiderohen edhe hapësirat të cilat personat e dyshuar i shfrytëzojnë dhe ikonsiderojnë si të tyre, pavarësisht se i shfrytëzojnë ato në mënyrë tëligjshme apo të paligjshme, se janë pronarë apo bashkëpronarë dhe se ekanë apo nuk e kanë të “drejtën e shtëpisë”. Këtu përfshehen hapësirat epunës, të fabrikave dhe hapësirat afariste, pronat e rrethuara,siç janë: oborri, kopshti ose qilari, dhoma e hotelit, etj.Qëndrimeve paraprake duhet t’u shtohet edhe qasja “subjektive-ambientale”,sipas të drejtës amerikane precedente. Sipas kësaj qasjeje, ndër objektet ebastisjes për të cilat është i nevojshëm mandati i gjykatës konsiderohenbanesat, si hapësira banorët e të cilave kanë qëllim faktik të realizuarit,pavarësisht prej marrëdhënieve pronësore, poseduese dhe marrëdhënievetjera pronësore-juridike në momentin e bastisjes. Sipas të njëjtit qëndrimduhet të vështrohen edhe hapësirat tjera që i përkasin banesës.Më në fund, duhet të theksohet se në doktrinën bashkëkohore juridikedominon mendimi se banesa, si objekt i bastisjes, nuk përcaktohet vetëm nëkuptimin ndërtimor, por, para së gjithash në kuptimin subjektiv. Vendimtarështë qëndrimi dhe sjellja e personave në një tërësi të caktuar ndërtimore, ecila konsiderohet hapësirë personale në të cilën personi mund të bëjëveprimet që dëshiron dhe aktivitetet e jetës së tij private. Natyrisht,gjithmonë duhet të merret parasysh edhe përkufizimi ligjor mbi banesat.Nga hapësira banesore duhet të dallohen hapësirat tjera që mund të jenëobjekt i bastisjes. Hapësirat tjera nënkuptojnë, p.sh. hapësirat e punës osevendet në të cilat zhvillohet ndonjë aktivitet afarist. Përveç kësaj, ka edhepikëpamje se hapësira të tjera mund të konsiderohen edhe depot, anijet,sefat e bakës, hapësirat publike, lokalet, etj. Më në fund, hapësira të tillamund të konsiderohen edhe hapësirat afariste të karakterit ekonomik,shkencor, artistik e të ngjashëm, me ç’ rast afarizmi nuk do të thotë se duhettë jetë destinimi primar. Si rregull, hapësirat afariste karakterizohen përqasje të më shumë njerëzve, por me kufizime. Kufizimi i qasjes me qëllimbën që që hapësira e tillë të ketë mbrojtje, prandaj nuk mund tëbastiset lirisht. 42
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“Gjithashtu, është e mundur që objekte të bastisjes të jenë edhe hapësirat eorganeve publike, të organizatave afariste dhe të personave tjerë juridikë.Meqë bëhet fjalë për objekte të karakterit specifik, në Nenin 243, alineja 6,të KPP parashikohet që “kur bëhet bastisja e hapësirave të organeve publike,drejtori i atij organi ftohet të marrë pjesë në bastisje”. Siç shihet, bëhetfjalë për kushte të ndryshme gjatë bastisjes së hapësirave zyrtare.3.2. Hapësira e hapurHapësirat të cilat gëzojnë mbrojtje duhet të jenë të rrethuara, kurse në qoftëse nuk janë atëherë qasja në to është e lejueshme dhe është e mundur tëndërmerren veprim, nëpërmjet të cilave duhet të sqarohet vepra penale, sip.sh. të shikimi i vendit. Në këtë kuptim, dominon pikëpamja se në hapësirate hapura nuk bëhet bastisja, por shikimi i vendit. Përndryshe, për të gëzuarmbrojtje nga bastisja e lirë, hapësira duhet e dukshme prej së jashtmi se ajogëzon mbrojtje nga hyrja e arbitrare apo nga qasja e dhunshme. Nuk është erëndësishme se çfarë është mbrojtja e hapësirës, por kjo duhet të jetë edukshme se bëhet fjalë për hyrje të paautorizuar në këtë hapësirë. Sirrethojë mund të shërbejnë edhe pengesat natyrore (përroskat, kanalet, etj)si edhe pengesat artificialet, muret ose rrethojat e ndryshme. Pengesa nukështë e domosdoshme që të jetë e pakalueshme. Është e mjaftueshme qëajo të jetë një pengesë, për kalimin e së cilës nevojitet mund. Rrethoja nukbën të paraqesë vetëm veprim psikik, siç janë mbishkrimet dhe vërejtjet përndalimin e hyrjes.3.3. PasuriaPrej sa u tha më lart është e nevojshme të theksohet se edhe pasuria mundtë bastiset, pra mjetet e lëvizshme që gjenden jashtë shtëpisë apo banesës.Kështu, bastisja nënkupton edhe kontrollin e të gjitha gjërave të lëvizshmedhe të të gjithë personave që takohen, në qoftë se kjo konsiderohet edomosdoshme. Mirëpo, shpesh është e domosdoshme që të bastisen edhegjërat që gjenden në shtëpi, të cilat konsiderohet të rëndësishme përprocedurën penale. Interpretimi i Nenit 240, alineja 1 të KPP çon nëpërfundimin se bëhet fjalë për të ashtuquajturin definicion i hapur i pasurisë,në të cilin mund të përfshehen të gjitha gjërat e lëvizshme, lëvizshmëria e tëcilave buron vetvetiu prej tyre ose prej një forcë tjetër lëvizëse, që me ligjkonsiderohen si mjete të lëvizshme (automjetet, valixhet, rrobat dhe tëgjitha gjërat që personat i bartin me vete). Si objekt i veçantë i bastisjes nëlidhje me një vepër të caktuar penale sot konsiderohet edhe kompjuteri,bastisja e të cilit bëhet sipas regjimit të bastisjes së gjërave të lëvizshme.3.4. PersonatBastisja e personave nënkupton bastisjen e jashtme dhe të brendshme tëtrupit të personit me përdorimin e mjeteve medicinale e mjeteve tjera që nukjanë të dëmshme për shëndetin e njeriut ose nuk bien ndesh me normat 43
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“morale. Këtu përfshehet bastisja e sipërfaqes së tërësishme të trupit(flokëve, parukës, mjekrës, etj), si edhe nën gjinj, nën buzë, nën sqetull,midis gishtërinjve, nën thonj, në grykën anale dhe vaginale, dhe,eventualisht, protezat, fashat apo gipsin. Përveç kësaj, bastisja e personinnënkupton edhe bastisjen e rrobave, këpucëve dhe gjërave tjera që i ka mevete personi në momentin e bastisjes, siç janë aksesorët, çantat etj. Ështëplotësisht e drejtë edhe pikëpamja se bastisja e personit përfshin edhebastisjen e biçikletës, të motoçikletës apo ndonjë mjeti motorik, në të cilingjendet personi në momentin e bastisjes. Arsyeshmëria e zgjerimit tëbastisjes së personit, në kuptimin e hapësirës, qëndron në faktin sepikëpamjet e kundërta shpesh pamundësojnë grumbullimin e mjeteve,gjurmëve ose dëshmive të rëndësishme për procedurën penale. Për këtëarsye, zgjerimi i bastisjes së personave, në kuptimin e hapësirës, ka të bëjëedhe me rastet kur personi i hedh mjetet e veprës penale (si, p.sh., gjatëbastisjes në vend publik ose në mjete të transportit publik). Për këtë arsye,në praktikë, zgjerimi i bastisjes është shumë i rëndësishëm dhe i shpeshtë. 4. Baza juridike e bastisjesSipas KPP, bastisja mund të bëhet në bazë të mandatit të gjykatësit përbastisje (nenet 240 dhe 244), si edhe pa mandatin e gjykatësit (Neni 245).Por, që të mund të merret vendimi për bastisjen e shtëpisë ose hapësiravetjera të të dyshuarit, gjegjësisht të të akuzuarit dhe personave tjerë, si edhegjerave të tyre të lëvizshme, duhet të ekzistojë dyshimi i bazuar se personi icaktuar ka kryer vepër penale që ndiqet sipas detyrës zyrtare dhe seekziston mundësia reale që si rezultat i bastisjes të jetë arrestimi i atijpersoni ose zbulimi dhe konfiskimi i dëshmive të rëndësishme për procedurënpenale 9 neni 244, alineja 1).Sipas disa pikëpamjeve teorike, baza materiale për bastisjen e shtëpisë apobanesës së personave të caktuar që mund të mbahet në mënyrë tëpaligjshme, marrëdhënia subjektive ndaj shtëpisë dhe fakti se nuk bën tëveprohet për sqarimin e veprës penale të marrjes së shtëpisë në mënyrë tëpaligjshme. Me këtë rast, marrëdhënia subjektive ka të bëjë me qëllimin eshprehur se shtëpia konsiderohet hapësirë jetësore private. Pavarësisht prejqëndrimit teorik se qëllimi i tillë nuk ekziston në qoftë se është vërtetuar sendonjë person ka banuar në një shtëpi të huazuar vetëm disa ditë, se nuk ika paguar shpenzimet e mirëmbajtjes, se shtëpinë përkatëse nuk e kaparaqitur si adresë të vendbanimit të tij, vlerësojmë se kjo banesë,megjithatë, mund të konsiderohet shtëpi, në kuptimin e dispozitave të KPP,dhe të bastiset.Më tutje, në nenin 240 alineja 1 të KPP, thuhet se “Gjykatësi mund tëurdhërojë bastisjen personale të personit të caktuar, në qoftë se ekzistojnëgjasat reale që rezultatet e bastisjes të çojnë në zbulimin e gjurmëve ose nëkonfiskimin e dëshmive të veprës penale”. Disa autorë mendojnë me tëdrejtë se bastisja mund të bëhet ndaj personit që është i dyshuar për 44
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“kryerjen e veprës penale, por edhe të personave të tjerë, p.sh. të cilët përshkak të farefisnisë ose lidhjeve të tjera me të dyshuarin janë të liruar ngaobligimi që të dëshmojnë. Me këtë rast mundësisë reale që me bastisje tëarrihen rezultate të caktuara duhet t’i paraprijë mundësia reale që të jetëkryer vepra penale. Nuk mund të ndërmerret bastisje, për të gjeturdyshimin, sepse në këtë rast, do të mund të bastisej secili person. 4.1. Marrja e vendimit për bastisjeDuke interpretuar dispozitat e nenit 240 të KPP, mund të përfundohet se, sirregull, për bastisjen e shtëpisë, hapësirave tjera dhe pasurisë, janë tënevojshme dy kushte kumulative: (1) ekzistimi i dyshimit të bazuar sepersoni i caktuar ka kryer vepër penale që ndiqet sipas detyrës zyrtare dhe(2) ekzistimi i gjasave reale se rezultat i bastisjes do të jetë arrestimi i këtijpersoni ose zbulimi dhe konfiskimi i dëshmive të rëndësishme për procedurënpenale. Marrja e vendimit për bastisje, siç duket qartë, nuk është çështje e normavejuridike apo kriminalistike, por është një proces kompleks mendor që varetnga disa komponenta. Këto janë: përvoja e atij që merr vendim, ekzistimi iindicieve që vërtetojnë dyshimin e bazuar në situatën e caktuar, mundësia qëdëshmitë eventuale të asgjësohen, të dëmtohen ose të bëhen tëpapërdorshme në ndonjë mënyrë tjetër, mundësia e ndërmarrjes sëveprimeve të tjera hetimore dhe kriminalistike pas bastisjes, si edhebesueshmëria se personi i caktuar është kryes i veprës penale konkrete.4.2. Bastisja me urdhëresë të policisëMeqenëse e drejta për privatësi, gjegjësisht për respektimin e jetës familjaredhe të shtëpisë është një prej të drejtave themelore të njeriut, është elogjikshme se vetëm gjykatësi mund të urdhërojë bastisjen. Nga kjo del seasnjë organ tjetër shtetëror, përveç gjykatës nuk mund të urdhërojëbastisjen, madje as prokurori, i cili udhëheq procesin hetimor.Kur është fjala për mandat, përshkrimi i formës dhe përmbajtjes së tij bëhetnë dispozitën e nenit 240, alinetë 2 dhe 5 të KPP. Aty është parashikuar semandati mund të lëshohet në bazë të kërkesës së shkruar për bastisje, tëcilën e paraqet prokuroi, ndërsa, në rastet urgjente edhe policia gjyqësore.Mandati për bastisje përmban: a) identifikimin e personave për të cilëtlëshohet mandati, b) shenjën e veprës penale në lidhje me të cilën lëshohetmandati, c) arsyetimin e bazës për dyshim dhe gjasa reale, d) përshkrimin emjeteve që kërkohen gjatë bastisjes, e) përshkrimin e veçantë të personaveqë do të bastisen, f) përshkrimin e veçantë të hapësirave që do të bastisen 45
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“g) përshkrimin e veçantë të pronës që do të bastiset dhe h) informacionetjera të rëndësishme për kryerjen e bastisjes. Informacione të rëndësishmepër bastisje mund të jenë: Mandati duhet të zbatohet ndërmjet orës 6.00dhe orës 22.00, autorizimi se zbatuesi i urdhëresës mund të hyjë paparalajmërim në hapësirat që do të bastisen dhe rekomandimi se cilat gjeratnuk mund të konfiskohen përkohësisht.Ndërkaq, në nenin 241 të KPP, parashikohet që mandati duhet të zbatohet nëafat prej 48 orësh, pas lëshimit të tij.Më në fund, në dispozitën e nenit 245 të KPP, përshkruhet mënyra e lëshimittë mandatit në rrethana urgjente, kur ekziston rreziku i shtyrjes. Atëherë,policia gjyqësore, mund të fillojë bastisjen në bazë të miratimit gojor tëgjykatësit. Në këto raste gjykatësi praktikisht jep mandatin me gojë. Meqëllim të zbatimit të parimit të legalitetit, KPP parashikon që në rast tëbastisjes pa mandat të shkruar të gjykatësit, në afat prej 12 orësh pasbastisjes duhet që prokurorit publik dhe gjykatës t’u paraqitet raporti.Situatat kur ekziston rreziku real nga shtyrja dhe është e nevojshme të bëhetbastisja urgjente e shtëpisë së dikujt, nuk mund të parashikohen. Ligji e kazgjidhur këtë me një klauzolë të përgjithshme ku thuhet se kjo ndodh nërrethana “që mund të shpien në zhdukjen e dëshmive ose në rrezikimin ejetës dhe të shëndetit të njerëzve”. Pra, jeta është aq e paparashikueshmesa përpjekja për definimin e disa normave specifike, pra edhe të situatavekur urgjenca e veprimit është e paevitueshme, do të ishte shumë ediskutueshme. Kriminelët e profesionalizuar dhe të specializuar aftësohen nëmënyrë permanente, duke gjetur modalitete të reja të veprimit kriminal, i cilimund të përballet me sukses vetëm me profesionalizimin permanent tëmetodave dhe mjeteve kriminalistike. Praktikisht, kjo do të thotë se nuk kaformula për veprim, prandaj në secilën situatë duhet të kërkohet një mënyrëe re, natyrisht, në bazë të përvojave ekzistuese kriminalistike dhe në bazë tësituatave të ngjashme.4.3. Bastisja pa mandat të gjykatësitNë raste të përcaktuara qartë, policia mund të hyjë në shtëpi apo në hapësiratë tjera dhe të bëjë bastisje pa mandat, kur de facto bëhet fjalë për mandatgojor, i cili jepet në vendin e ngjarjes. Kështu, sipas Nenit 245, alineja 1 eKPP, bastisja pa mandat me shkrim mund të bëhet në këto raste: kur personii caktuar, në mënyrë të vetëdijshme dhe vullnetare, pajtohet të bëhetbastisja; kur ndonjë person kërkon ndihmë; kur kryesi i kapur gjatë kryerjessë veprës duhet të arrestohet pas ndjekjes; kur e kërkojnë këtë arsyet esigurisë së njerëzve dhe pasurisë; dhe kur personi ndaj të cilit gjykata kalëshuar fletarrest gjendet në shtëpi apo në hapësirat tjera. 5. Imuniteti, amnistia dhe falja e përgjithshmeImuniteti paraqet përjashtim prej normave të së drejtës penale procesore sebastisja zbatohet ndaj të gjithë personave. Personi që gëzon imunitet 46
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“materialo-juridik nuk mund të cilësohet i dyshuar ose i akuzuar, prandaj nukmund të jetë as objekt i bastisjes, qoftë ai personalisht, qoftë shtëpia apohapësirat tjera të tij. Tek imuniteti procesor-juridik, personi mund të ketëatributin e të dyshuarit ose të të akuzuarit, prandaj parimisht është e lejuaredhe bastisja e tij, përveç hapësirës që më dispozita ndërkombëtare ose tëvendit konsiderohet e pacenueshme. Është e padiskutueshme se personi qëgëzon imunitet procesor mund të ketë cilësinë e të dyshuarit, por shfaqetproblemi se a mund të bëhet bastisja e këtyre personave. Ky problem buronnga mungesa e precizitetit të normave juridike që e rregullojnë këtë fushë,kurde mund të zgjidhet nëpërmjet fiksionit juridik se kryesi i veprës penaleështë i panjohur. Te personat që gëzojnë imunitet ekziston mundësia eudhëheqjes së procedurës penale, por jo edhe e ndjekjes penale nëpërgjithësi, prandaj është e domosdoshme që të ndërmerren të gjithaveprimet me të cilat do të sigurohen dëshmi për procedurë të mëvonshmepenale, kur ndërpritet imuniteti ose kur merret miratimi i nevojshëm. Në këtëkuptim është e mundur edhe bastisja.Më në fund, gjithnjë duhet të kihet parasysh procedimi në rast tëpërjashtimit nga ndjekja penale të personave që gëzojnë të drejtën eimunitetit dhe të hapësirave ku punojnë e jetojnë. Këtu, para së gjithash,bëhet fjalë për hapësirat e misioneve diplomatike e konzullare. Sipas Nenit22 të Konventës së Vjenës mbi marrëdhëniet diplomatike, të miratuar më 18prill 1961, hapësirat e misioneve diplomatike janë të pacenueshme dhe në tomund të hyhet vetëm me lejen e shefit të misionit. Është e ndaluar të kryhenbastisje ose konfiskime të mjeteve në hapësirat e misioneve diplomatike(ndërtesa, oborre, kopshte, garazhi, etj.), orendi, mjete tjera (arkivi dhedokumentet e misionit, shënimet zyrtare dhe paliza diplomatike) dhe mjetettransportuese. Gjithashtu, në Nenin 30 të Konventës së Vjenës, parashikohetedhe pacenueshmëria e banesës, dokumenteve, letërkëmbimit dhe pasurisësë agjentëve diplomatikë. Situata është e ngjashme, por jo e njëjtë, edhe mehapësirat e misioneve konzullare (përjashtimet në raport me imunitetindiplomatik janë dukshëm më të ngushta). Pra, sipas Nenit 31 të Konventëssë Vjenës mbi marrëdhëniet konzullare, të miratuar më 24 prill 1963,organet kompetente të shtetit mund të hyjnë në hapësirat e konsullatës qëshfrytëzohen ekskluzivisht për punën e saj, me pëlqimin e shefit tëkonsullatës, të personit që ai e cakton ose të shefit të misionit diplomatik tështetit që e ka emëruar. Arkivi konzullar dhe dokumentet, si edhe paliza janëtë pacenueshme. Por, nëse organet kompetente të shtetit nikoqir kanë arsyeserioze që të dyshojnë se paliza përmban edhe mjete tjera, përveçshkresave, dokumenteve dhe mjeteve të përcaktuara qartë, mund tëkërkojnë që paliza të hapet në praninë e tyre nga përfaqësuesi i autorizuar ishtetit që e ka emëruar. Në rast të refuzimit, paliza kthehet në vendin nga kaardhur.Amnistia dhe falja e tërësishme janë akte diskrecioni të organeve më të lartatë pushtetit (më së shpeshti të shefit të shtetit), në bazë të së cilës bëhetlirimi nga ndjekja penale ose lirimi i plotë apo i pjesshëm nga vuajtja edënimit. Kështu, sipas Nenit 96 të KPP, personat e përfshirë në ligjin për 47
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“amnisti lirohen nga ndjekja penale, lirohen plotësisht ose pjesërisht ngavuajtja e dënimit, u zëvendësohet masa e caktuar e dënimit me ndonjë masëmë të butë, ose u fshehet dënimi. Në këtë rast, neve na intereson lirimin ngandjekja penale (që në fakt është abonim), sepse prej momentit të hyrjes nëfuqi të aktit të amnistisë ose faljes, në qoftë se procedura e ndjekjes nukkishte filluar ajo nuk mund të fillojë më, kurse nëse procedura ka qenë nëvazhdim ajo ndërpritet. Më tutje, në qoftë se është dhënë lirimi nga ndjekjapenale për vepra të caktuara penale, kjo ka të bëjë me të gjithë kryesit eveprave të tilla penale dhe me bashkëpjesëmarrësit e personave të falur.Mirëpo, në qoftë se janë caktuar disa kushte që kanë të bëjnë me persona qëjanë kryes të këtyre veprave, lirimi nga ndjekja ka të bëjë vetëm me atakryes dhe bashkëpjesëmarrës që i plotësojnë këto kushte, derisa ndaj tëtjerëve vazhdon ndjekja penale. Pra, ndaj personave që janë liruar ngandjekja ndërpritet mundësia e ndërmarrjes së bastisjes. 6. Kushtet juridike të bastisjesNë Kodin e Procedurës Penale janë përcaktuar edhe kushtet për kryerjen ebastisjes. Këtu bëhet fjalë për një numër më të madh të kushteve tëpërcaktuara qartë të cilave duhet t’u përmbahet policia. Duke marrëparasysh konstruksionin e normave ligjore, është e nevojshme përmbushjakumulative e të gjitha kushteve të përcaktuara me ligj dhe ekzistimi i bazësjuridike.Kështu, bastisja bëhet gjatë ditës, prej orës 6 deri në orën 22, kurse gjatënatës bëhet vetëm në raste të jashtëzakonshme: personi të cilit i takonshtëpia ose hapësirat tjera apo përfaqësuesi i tij kanë të drejtë të jenë tëpranishëm gjatë bastisjes; gjatë bastisjes duhet të jenë të pranishëm dydëshmitarë, qytetarë të moshës madhore, por në raste të jashtëzakonshmebastisja mund të bëhet edhe pa praninë e dëshmitarëve; para fillimit tëbastisjes, personit i cili bastiset i dorëzohet mandati për bastisje, por bastisjamund të fillojë edhe pa dorëzimin e mandatit, në rast se mund të pritetrezistencë e armatosur apo në qoftë se vlerësohet se efikasiteti i bastisjes dotë ulej po qe se bastisja nuk bëhet menjëherë dhe pa paralajmërim paraprakose kur bëhet bastisja e objekteve publike; para fillimit të bastisjes , ngapersoni që bastise kërkohet që në mënyrë vullnetare të dorëzojë personinapo mjetet e kërkuara, por bastisja mund të fillojë edhe pa kërkesënparaprake për dorëzimin e personit apo mjeteve, nëse pritet rezistencë earmatosur apo nëse vlerësohet se efikasiteti i bastisjes do të jetë më i vogël,në rast se bastisja nuk fillon menjëherë ose kur bëhet fjalë për bastisje tëobjekteve publike; hapësirat e mbyllura me çelës, orenditë dhe gjërat tjeramund të hapen me dhunë vetëm nëse pronari nuk është i pranishëm osenëse refuzon t’i hapë në mënyrë vullnetare; personi duhet të jetë i informuarse ka të drejtë të kontaktojë me mbrojtësin e tij, i cili ka të drejtë të jetë ipranishëm gjatë kryerjes së bastisjes; policia është e obliguar të shtyjëfillimin e bastisjes deri në dy orë prej momentit që avokati informohet përbastisjen, por nëse ai nuk arrin brenda kësaj pohe bastisja mund të fillojë pa 48
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“praninë e tij; për çdo bastisje hartohet procesverbal, ndërsa në rastet kurkonfiskohen mjete të caktuara lëshohet vërtetimi për konfiskimin epërkohshëm; në qoftë se policia hyn në shtëpi por nuk e kryen bastisjen,atëherë personit i lëshohet një vërtetim zyrtar në të cilin shpjegohen arsyet ehyrjes në shtëpi.6.1. Koha e bastisjesMandati për bastisje duhet të zbatohet më së largu 48 orë prej lëshimit. Nëtë kundërtën, është e logjikshme që ai mandat duhet t’i kthehet menjëherëgjykatësit i cili e ka lëshuar. Mandati për bastisje mund të zbatohet vetëmprej orës 6 deri në orën 22. Në raste të jashtëzakonshme, me mandat tëgjykatës mund të jepet autorizim i prerë se bastisja mund të kryhet nëcilëndo kohë, ditën dhe natën. Pra, është e logjikshme se edhe bastisja pamandat të gjykatësit mund të kryhet në cilëndo kohë, ditën dhe natën. Ështëplotësisht e arsyeshme që e ashtuquajtura bastisje “e rregullt” kryhet gjatëditës, por në disa situata bastisja shpesh është e nevojshme të bëhet edhegjatë natës. Me këtë nuk dëshirojmë të pohojmë se, në aspektin ligjor,bastisja gjatë natës do të duhej të barazohej me bastisjen gjatë ditës, sepsekjo nuk do të ishte e arsyeshme, por mendojmë se nuk ka nevojë tëvendosen kufizime strikte në këtë aspekt. Sipas normave të kriminalistikës,bastisja gjatë ditës është më e preferueshme se sa bastisja gjatë natës,sidomos për shkak të shikueshmërisë më të mirë dhe sigurisë së policisë.6.2. Prania e obligueshme gjatë bastisjesSipas dispozitës së Nenit 243, alineja 1 të KPP, pronari i shtëpisë ka tëdrejtë, por nuk është i obliguar, të jetë i pranishëm gjatë bastisjes. Nëse ainuk është i pranishëm, atëherë gjatë bastisjes ka të drejtë të jetë ipranishëm përfaqësuesi ose i autorizuari i tij. Natyrisht, më së miri është qëgjatë bastisjes të jetë i pranishëm pronari ose shfrytëzuesi i shtëpisë apobanesës, por kjo nuk është e domosdoshme. Në rast të mungesës së tij, nukhiqet dorë nga bastisja, por në vendin e ngjarjet caktohet përfaqësuesi apo iautorizuari i tij. Sipas ligjit, përfaqësues mund të caktohet një prej anëtarëvetë familjes, por, në rast se asnjëri prej familjarëve të tij nuk gjendet nështëpi, mund të caktohet edhe ndonjë fqinj i tij.Në qoftë se ndodh që, gjatë hyrjes së papritur e të dhunshme në shtëpi osenë banesë dhe aty nuk gjenden as pronari, as shfrytëzuesi, as anëtarët efamiljes, atëherë bastisja nuk mund të kryhet. Në këso rastesh, sipasmendimit tonë, do të duhej të bëhej sigurimi i shtëpisë apo hapësirave tjera,sipas rregullave të sigurimit të vendit të ngjarjes penale, derisa nuksigurohet prania e pronarit, shfrytëzuesit apo përfaqësuesit të tij.Më në fund, për shkak se ndaj personave që refuzojnë të jenë të pranishëmgjatë bastisjes nuk mund të ndërmerret asnjë masë detyruese dhe nëseshtëpia apo banesa nuk mund të sigurohet, nuk mbetet tjetër veçse shtëpia 49
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“ose banesa të sigurohet dhe të vuloset, sepse bastisja pa praninë e pronarit,kujdestarit, banorëve të rritur apo përfaqësuesit do të ishte ekundërligjshme. 6.3. Bastisja në praninë e dëshmitaritSipas KPP (Neni 243, alineja 2), gjatë bastisjes së shtëpisë, hapësirave tjeraose personave duhet të jenë të pranishëm dy dëshmitarë, të cilët duhet tëjenë të moshës madhore. Para fillimit të bastisjes, dëshmitarëve u tërhiqetvërejtja që në mënyrë të kujdesshme të vëzhgojnë se si zhvillohet bastisjadhe se kanë të drejtë që të bëjnë vërejtje në përmbajtjen e procesverbalitmbi bastisjen. Ka përjashtime kur bastisja mund të bëhet edhe pa praninë edëshmitarëve, në rast se prania e tyre nuk mund të sigurohet menjëherë dhenë rast se shtyrja e bastisjes do të ishte e rrezikshme (Neni 245, alineja 4KPP). E konsiderojmë me interes që këtu të shprehim mendimin tonë lidhurme bastisjen pa praninë e dëshmitarëve. Natyrisht, kjo dispozitë është earsyeshme, sepse në raste të caktuara është oportune që bastisja të bëhetedhe pa praninë e dëshmitarëve. Por, edhe kur ekzistojnë kushtet ligjore përveprim të tillë, kjo mundësi duhet të shfrytëzohet vetëm përjashtimisht, qëdo të thotë se dëshmitarët angazhohen kur krijohen kushtet e domosdoshmepër këtë. Policët duhet të jenë maksimalisht këmbëngulës për të krijuarkushtet për angazhimin e dëshmitarëve, përveç në rastet kur kjo ështëvërtetë e pamundur, qoftë për shkak të rrezikshmërisë së tyre, qoftë përshkak të urgjencës së veprimit. Këto çështje i shtrojmë për shkak tëproblemeve eventuale që mund të shfaqen gjatë shqyrtimin kryesor, kurparaqitet procesverbali, në të cilin tregohet se çka është gjetur dhe çka ështëkonfiskuar gjatë bastisjes. Në qoftë se në bastisje nuk ka pasur dëshmitarëtë pranishëm, ekziston mundësia që i akuzuari të përpiqet të kontestojëautenticitetin e përmbajtjes së procesverbalit. Atëherë, sigurisht do tëkrijohen situata delikate për gjykatësin që e udhëheq procedurën dhevlerëson dëshmitë. Natyrisht, situatat e tilla do evitohen kur dëshmitarëtvërtetojnë përmbajtjen e procesverbalit mbi bastisjen dhe dëshmitë egjetura. Për këtë arsye, pa marrë parasysh dispozitat ligjore, bastisja padëshmitarë duhet të bëhet vetëm në situata të veçanta. Në rastet e bastisjespa praninë e dëshmitarëve, rrjedha e bastisjes do të duhej të fiksohej meregjistrime teknike, p.sh. me video-xhirim.Kur bëhet fjalë për dëshmitarë të ligjshëm, përveç asaj që u tha, është meinteres të theksohet se shtrohet edhe pyetja se si të sigurohen dëshmitarët,në qoftë se ata nuk duan, derisa KPP nuk parashikon ndonjë mënyrë përsigurimin e dëshmitarëve. Kjo mund t’i vë policët në pozitë shumë tëpakëndshme, kur ata janë të obliguar të sigurojnë praninë e dëshmitarëvegjatë bastisjes.Për fat të keq, në teorinë kriminalistike flitet shumë pak për këtë, gjë qëparaqet një problem shtesë. Duke hulumtuar arsyet që në teorinë ekriminalistikës sigurimit të dëshmitarëve nuk i është kushtuar kujdes i 50
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“veçantë, duhet të bëjmë një vështrim të shkurtër mbi disa karakteristika tëkriminalitetit te ne. Në këtë kuptim është shumë e rëndësishme shkalla errezikshmërisë shoqërore nga kriminaliteti. Në dekadën e fundit, në këtë plankanë ndodhur lëvizje të mëdha, për fat të keq, në kuptimin negativ. Në disavende të botës, krimi i organizuar është në rritje të vazhdueshme. Kjo karefleksione të caktuara edhe në vendet që më parë nuk ishin ballafaquar mekëtë lloj të krimit. Kështu qëndron çështja edhe në vendet e rajonit tonë,sidomos në periudhën e pasluftës. Mendojmë se disa forma të krimit tëorganizuar ekzistojnë edhe të ne, por ato nuk janë zbuluar, nuk janëshpjeguar dhe nuk janë sqaruar ende, deri më sot.As teoria e re procesore e kriminalistike nuk flet për çështjen e pranisë sëdëshmitarëve gjatë bastisjes. Sipas mendimit tonë, arsyet për këtë duhet tëkërkohen në faktin se, kohët e fundit, nuk është zhvilluar ndonjë debat lidhurme këtë problematike. Kjo as që mund të ndodh nëse me këtë çështje nukmerren autorë që kanë përvojë praktike kriminalistike në këtë fushë. Meqëllim të shqyrtimit të kësaj problematike, duhet të theksojmë se nëpraktikën tonë kriminalistike, në fund të viteve ’80, ka pasur probleme lidhurme sigurimin e dëshmitarëve. të cilët do të ishin të pranishëm gjatëbastisjes, në pajtim më dispozitat e KPP. Natyrisht, frika e qytetarëve për tëqenë dëshmitarë të bastisjes është e kuptueshme, kur mendohet se bëhetfjalë për kriminelë të rrezikshëm ose për persona që janë të gatshëm tëndërmarrin veprime të paparashikueshme.Analiza e praktikës sonë kriminalistike në gjysmën e dytë të viteve ’80 nxjerrnë shesh disa mënyra të zgjidhjes së këtyre problemeve nga ana e policisë.Disa policë i kanë bindur qytetarët se nuk u kërcënohet kurrfarë rreziku dhese prania e tyre në cilësinë e dëshmitarëve gjatë bastisjes është e sigurt.Duhet të thuhet se, pas shpjegimit me durim, shumica e qytetarëve e kanëpranuar kërkesën e policisë për të dëshmuar. Disa policë të tjerë i kanëkërkuar personit që është bastisur që t;i zgjedhë vetë dhe t’i ftojëdëshmitarët që do të merrnin pjesë në bastisje. Kuptohet që nuk kanëmundur të vijnë dëshmitarë anëtarët e farefisit, pra personat që janë të liruarnga obligimi për të dëshmuar ose personat që nuk mund të dëshmojnë fare.Duhet të thuhet se kriminelët i kanë propozuar për dëshmitarë të afërmit etyre, ndërsa kur u është kumtuar se të afërmit nuk mund të dëshmojnë, ata ikanë propozuar miqtë e tyre, të cilët më së shpeshti kanë qenë po ashtukriminelë. Ka ndodhur që në kërkim të dëshmitarë policia ka angazhuar edhepersona për të cilët nuk ka pasur njohuri se kanë qenë kriminelë. Pasojat ekësaj janë manifestuar ashtu që dëshmitarët e bastisjes e kanë vëzhguar mekujdes shtëpinë ose banesën dhe i kanë parë gjërat me vlerë, kështu që mëvonë kanë shkuar dhe i kanë vjedhur ato ose u kanë dhënë informacionekriminelëve të tjerë.Praktika ka treguar gjithashtu se policia ka vepruar në mënyra të ndryshme,ndonjëherë edhe duke bërë gabime. Ka ndodhur që si dëshmitar tëangazhohet ndonjëri prej anëtarëve të familjes dhe kjo ka paraqitur 51
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“vështirësi në gjykatë. Ndër gabimet e bëra gjatë angazhimit të dëshmitarëvetë bastisjes është edhe angazhimi i policëve. Gjatë procedurës penale,kriminelët janë përpjekur të kontestojnë gjetjet gjatë bastisjes, duke thënëse gjithçka u është montuar. Pra, kriminelët janë nxitur nga fakti se policëtnuk mund të angazhohen si dëshmitarë të bastisjes. Për këtë arsye, situatate tilla është dashur të zgjidhen me bastisje pa praninë e dëshmitarëve, sepsekjo është vlerësuar më e përshtatshme se sa dëshmitarët të angazhohen nëkundërshtim me dispozitat e KPP.Më në fund, mendojmë se nuk ka asnjë pengesë ligjore apo kriminalistike qënë prag të bastisjes të sigurohen dy dëshmitarë, të cilët do të shkoninbashkë me policinë në vendin e bastisjes. Në këtë mënyrë do të evitoheshinvështirësitë rreth gjetjes dhe angazhimit të dëshmitarëve, pra edhe zhagitjetqë do të mund të ndikonin negativisht në rezultatin përfundimtar të bastisjes.Në qoftë se çështja e angazhimit të dëshmitarëve zgjidhet pa probleme,policët mund të përqendrohen maksimalisht në detyrën e tyre primare –bastisjen. Në favor të këtij qëndrimi, në njëfarë mase, janë edhe pikëpamjete disa autorëve që mendojnë se organi që kryen bastisjen është i lirë të bëjëpërzgjedhjen e dëshmitarëve.6.4. Prezantimi dhe dorëzimi i mandatitPara fillimit të bastisjes, policia duhet të identifikohet, sidomos nëse ështëme rroba civile, në mënyrë që pronari i shtëpisë të dijë se bëhet fjalë përveprim zyrtar. Pas prezantimit, pronarit të shtëpisë apo banesës që bastiset idorëzohet mandati për bastisje ose i kumtohet me gojë, në qoftë se bastisjabëhet në bazë të autorizimit gojor të gjykatësit. Siç është thënë, bastisjamund të fillojë edhe pa e treguar mandatin, në qoftë se pritet rezistencë earmatosur ose në qoftë se besohet se efikasiteti i bastisjes do të binte po qese bastisja nuk do të bëhej në mënyrë të papritur.6.5. Përdorimi i dhunës gjatë bastisjesPara fillimit të çdo bastisjeje të shtëpisë, hapësirave tjera apo pasurisë,ekziston mundësia që policisë t’i pengohet qasja në objektin që duhet tëbastiset. Atëherë, shtrohet pyetja si të veprohet në këto raste. Me Nenin143, alineja 4, ligjdhënësi e ka autorizuar policinë se mund të përdorëforcën. Praktikisht janë të mundura variante të ndryshme.Para së gjithash, mund të bëhet fjalë për shtëpi, banesë ose automobil qëështë i mbyllur, kurse shfrytëzuesi nuk dëshiron ta hapë vullnetarisht osenuk është i pranishëm. Por, në qoftë se pritet rezistencë e armatosur osendonjë rezistencë tjetër nga shfrytëzuesi i shtëpisë ose banesës, policia do tëduhej të futej me dhunë, duke thyer në mënyrë të përshtatshme dyert osedritaret, pa bërë paraprakisht thirrje që të hapet në mënyrë vullnetare. 52
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“Natyrisht, kjo duhet të arsyetohet në procesverbal ose në shënimet zyrtareqë do t’u shtoheshin procesverbalit mbi bastisjen.Në praktikë, më së shpeshti bëhet fjalë për orendi të mbyllura ose për arka.Për dallim nga rastet e hyrjes së dhunshme në shtëpi ose në banesë,orenditë e mbyllura ose arkat nuk do të duhej të hapeshin para se t’i bëhetthirrje shfrytëzuesit që ta hapë vetë. Vetëm në qoftë se ai e refuzon këtë,fillon hapja e dhunshme, me ç‘ rast duhet të kohet kujdes që të mosshkaktohen dëme të panevojshme.6.6. Kryerja e kujdesshme e bastisjesMegjithëse me ligj nuk është e parashikuar në mënyrë strikte, mendojmë sebastisja duhet të kryhet në mënyrë të kujdesshme, duke mos prishur rendine shtëpisë. Kjo nënkupton njëfarë etike të bastisjes, pra një sjellje sipaskodeksit të zakonshëm të kulturës. Prandaj, policët që marrin pjesë nëbastisje duhet të sillen në mënyrë korrekte, duke evituar thirrjet epanevojshme dhe zhurmën, ofendimin ose sjelljen e papëlqyeshme ndajbanorëve, pa marrë parasysh se kanë bërë apo nuk kanë bërë rezistencëparaprakisht. Disa autorë nuk preferojnë bastisje në praninë e fëmijëve, porpreferojnë që fëmijët dhe anëtarët tjerë të familjes të mbahen nënmbikëqyrje, në mënyrë që të mos arrijnë t’i njoftojnë bashkëpjesëmarrësitose që të mos pengojnë bastisjen. Policët duhet të jenë të kujdesshëm ndajgjërave që i bastisin, në mënyrë që të mos i dëmtojnë ose shkatërrojnë.P.sh., është e panevojshme që nga orenditë dhe raftet është e panevojshmetë hidhen rrobat, gardëroba ose hedhja e gjërave të ndryshme nga sirtarët.Veprimi joprofesional i policisë zvogëlon efikasitetin e bastisjes dhe shtongjasat që diçka të dëmtohet ose të asgjësohet. Tekefundit, shtrohen pyetjet:a është e nevojshme që rrobat e varura të hidhen përtokë dhe si do të mundtë arsyetohej lëvizja nëpër shtëpi apo banesë me këpucë të përbaltura.6.7. Prania e mbrojtësit gjatë bastisjesNë qoftë se bastisja kryhet me urdhëresë të gjykatës, policët duhet të dijnëse i dyshuari ka të drejtë ta njoftojë mbrojtësin (avokatin). Por, bastisjamund të kryhet edhe pa praninë e mbrojtësit, në qoftë se këtë e kërkojnërrethanat e jashtëzakonshme (Neni 242, alineja 2, KPP). Një prej arsyeve përbastisje pa praninë e mbrojtësit mund të jetë, p.sh. urgjenca, pra kur policianuk mund të presë më se dy orë që të arrijnë mbrojtësi.6.8. Procesverbali mbi bastisjenKodi i Procedurës Penale parashikon mbajtjen e procesverbalit pas çdobastisjeje (Neni 243, alineja 7). Ky procesverbal nënshkruhet nga personi tëcilit i është bastisur shtëpia, banesa ose prona, avokati i tij (nëse ka qenë i 53
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“pranishëm) dhe dëshmitarët. Në procesverbal duhet të regjistrohen dhe tëpërshkruhen saktë mjetet dhe dokumentet që kanë lidhshmëri me qëllimin ebastisjes. Në procesverbal regjistrohen dhe përshkruhen me besnikëri edhemjetet dhe dokumentet që konfiskohen, por kjo nuk do të tregohet edhe nëvërtetimin mbi konfiskimin e gjërave ose dokumenteve, i cili i dorëzohetmenjëherë personit që i takojnë gjërat dhe dokumentet e konfiskuara. Nëprocesverbalin e bastisjes shkruhen edhe të dhënat që janë të rëndësishmepër natyrën e këtij veprimi ose që shërbejnë për vërtetimin e identitetit tëmjeteve (masat dhe madhësia e mjeteve ose gjurmëve, vendosja e shenjavenë mjete, etj.). Procesverbalit duhet t’i bashkëngjiten edhe planet,fotografitë, xhirimet filmike e të ngjashme, nëse ato janë bërë. Më tutje,procesverbali duhet të hartohet ashtu që prej tij të shihet qartë cili organ eka kryer bastisjen, se është urdhëruar në mënyrë të ligjshme apo jo, a ështëkryer bastisja me urdhëresë apo në bazë të autorizimeve ligjore dhe duhet tëjapë një pasqyrë të plotë dhe të saktë të gjithë asaj që eventualisht ështëmarrë, pasi procesverbali është dëshmi në procedurën penale.Sipas Nenit 86, alineja 2 KPP, procesverbalin e shkruan procesmbajtësi, porkur bëhet fjalë për bastisje të shtëpisë apo banesës ose për bastisje tëpersonave dhe procesmbajtësi mund të sigurohet, procesverbalin mund tashkruajë personi i cili e kryen bastisjen. Në qoftë se gjatë bastisjes është ipranishëm edhe procesmbajtësi, mendojmë se procesverbali mund të fillojëpara fillimit të bastisjes. Në këtë mënyrë, që në fillim do të konstatohej se aështë dorëzuar vullnetarisht ose jo çkado që është kërkuar nga policia.Procesmbajtësi do të regjistronte edhe mjetet e gjurmët që mund tëgjendeshin më vonë, gjatë bastisjes. Në qoftë se në bastisje nuk është ipranishëm procesmbajtësi, atëherë është e logjikshme që procesverbali tëhartohet menjëherë pas kryerjes së bastisjes, nga polici që e ka kryerbastisjen.Pasojat e bastisjes së paligjshme të shtëpisë, hapësirave tjera ose pasurisëmund të jenë penale-materiale, penale-procesore dhe pasurore-juridike. KPPi parashikon pasojat penale-materiale si dy vepra penale. Në Nenin 167thuhet se “në qoftë se personi zyrtar, gjatë kryerjes së detyrave të veta, hynnë banesën ose hapësirat tjera të mbyllura të një personi tjetër në mënyrë tëkundërligjshme ose në qoftë se nuk largohet nga këto hapësira sipaskërkesës së personit të autorizuar” kryhet vepra penale Bastisje ekundërligjshme. Me KPP parashikohet edhe dënimi për tentim. Sipas Nenit167 të KPP, “personi zyrtar që, gjatë kryerjes së detyrës së tij, kryen bastisjetë kundërligjshme të banesës, hapësirës ose personave” ka kryer vepërpenale Bastisje të kundërligjshme.Në Nenin 246 të KPP janë sanksionuar edhe rastet e dëshmive tëpapranueshme, siç janë këto raste: kur bastisja kryhet pa mandat tëgjykatësit; kur mandati i gjykatësit paraqet shkelje të veprimeve tëpërcaktuara në KPP; kur esenca e mandatit të gjykatës paraqet shkelje tëkërkesave të shtruara në KPP; kur bastisja nuk kryhet në pajtim memandatin e gjykatësit; kur personi prania e të cilit është e obligueshme nuk 54
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“është i pranishëm gjatë bastisjes; dhe kur bastisja nuk kryhet në pajtim meNenin 245, alinetë 1, 3, 4 dhe 5 të KPP. Në qoftë se aktvendimi do tëmbështetej në dëshmi të tilla, do të bëheshin shkelje serioze të dispozitavetë procedurës penale.Pasojat pasurore-juridike mund të shfaqej nëse, me rastin e hapjes sëdhunshme të shtëpisë apo banesës ose të orendive të mbyllura me dry do tëshkaktoheshin dëmtime të panevojshme, kur pronari ose shfrytëzuari nukështë i pranishëm ose nuk pranon t’i hapë në mënyrë të vullnetshme. Përdëmtimin e gjërave, gjatë kryerjes së bastisjes (televizorit, pianos, pikturavedhe veprave tjera artistike, etj.), i dëmtuari mund të paraqesë kërkesëpasurore-juridike për kompensimin e dëmit.7. Taktika e bastisjesNë kuadrin e taktikës së bastisjes është përpunuar aspekti kriminalistik ibastisjes së të gjitha objekteve. Për këtë arsye, krahas veprimit primarkriminalistik-taktik, rëndësi e konsiderueshme i kushtohet edhe strategjisëkriminalistike ë tërësi gjatë kryerjes së këtij veprimi hetimor.7.1. Bastisja e shtëpisëShtëpia ose banesa janë objektet më të shpeshta të bastisjes. Për këtëarsye, së pari e kemi përmendur këtë objekt, në të gjitha fazat e bastisjes,duke filluar prej përgatitjeve, planifikimit dhe hyrjes e deri te vetë taktika ebastisjes.7.1.1. Përgatitjet për bastisjeNë të gjitha tekstet e kriminalistikës paevitueshëm trajtohet çyshtja epërgatitjeve për bastisje. Kjo çon në përfundimin se bëhet fjalë për njësegment të rëndësishëm gjatë ndërmarrjes së bastisjes. Me disa përjashtimetë papërfillshme, shumë autorë tregojnë elementet e përgatitjeve përbastisje. Sipas shumicës prej tyre, në tërësinë e përgatitjeve është enevojshme të përcaktohet vendi i bastisjes, koha e bastisjes, tiparet epersonave që bastisen, zgjedhja e drejtë dhe numri i mjaftueshëm i policëvesi edhe pajisjet e nevojshme për bastisje. Përveç këtyre, duhet tëpërcaktohet edhe mjeti që kërkohet, sepse midis policëve që marrin pjesë nëbastisje mund të ketë edhe të tillë që nuk janë specialistë për këtë fushë,prandaj duhet të njoftohen me specifikat e mjetit që kërkohet. Disa autorëmendojnë se në rastet urgjente bastisja kryhet praktikisht pa përgatitjeparaprake, prandaj, nga aspekti kriminalistik, dallojnë bastisjes e përgatituranga bastisjet e papërgatitura. Sipas mendimit tonë, faza e përgatitjeve ështënjë prej momenteve më vendimtare për suksesin e bastisjes, prandaj duhettë evitohen bastisjet pa kurrfarë përgatitjesh. Me që bëhet fjalë për veprimurgjent, këto përgatitje nuk guxojnë të ndikojnë në efikasitet, pra nuk 55
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“guxojnë ta ngadalësojnë punën. Natyrisht, nuk duhet të harrohet sepërgatitjet janë pjesë përbërëse të të gjitha veprimeve hetimore ekriminalistike. Me fjalë të tjera, përgatitjet janë metodë e përhershme epunës së policisë dhe prokurorisë, gjatë kryerjes së detyrave dhe obligimevetë tyre. Edhe në rastet kur ekziston rreziku për zhagitje, nuk do të thotë senuk është e nevojshme të bëhen së paku përgatitje minimale, pa të cilatbastisja nuk do të ishte e mundur, sepse edhe në rastet urgjente duhet tëbëhen përgatitje, së paku, të pjesshme dhe të improvizuara dhe të hartohetplani ideor, me qëllim të përshtatjes urgjente të taktikës me situatënpërkatëse. Meqenëse më ligj nuk është përcaktuar afati i kryerjes sëbastisjes në rast të rrezikut nga zhagitja ose të urgjencës, mendojmë sepërgatitjet nuk mund të cenojnë esencën e veprimit të tillë. Duke pasurparasysh specifikat e secilës situatë, në praktikë përgatitjet mund të zgjasinmë shumë ose më pak, por ato nuk guxojnë të mungojnë. Prej përgatitjevevaret edhe planifikimi i punës, sepse punë e paplanifikuar kriminalistikemund të ketë për pasojë humbjen e kohës për veprimet e nevojshmehetimore ose kriminalistike retroaktive, nëpërmjet të cilave do të duhej tëkorrigjoheshin lëshimet paraprake të shkaktuara nga mungesa epërgatitjeve. Për këtë arsye, konsiderojmë se përgatitjet janë absolutishtpjesë përbërëse të bastisjes.Lënda e bastisjesDuke marrë shembull kërkimin e drogave, do të tregojmë se si bëhenpërgatitjet për bastisje. Lëndë e bastisjes mund të jenë llojet e ndryshme tëdrogave, materieve dhe substancave për përpunimin e drogave, aparaturat elaboratorëve për prodhimin dhe përpunimin e narkotikëve, pajisjet përkonsumimin e drogave, pajisjet për paketimin dhe ruajtjen e drogave,pajisjet për transportin ilegal të drogave, si edhe kryesit e veprave penale tëtregtisë ilegale me drogë dhe personat qe e blejnë drogën për nevojapersonale (të cilët nuk do të thotë se duhet të jenë narkomanë). Përveçkëtyre, gjatë bastisjes, duhet të kërkohen edhe para, letra e shkresa tëndryshme, numra telefonash, kartëvizita, llogari të ndryshme, adresa tëhoteleve, pasaporta, dokumente mbi pronësi të pronës së luajtshme dhe tëpaluajtshme (shtëpi, banesa, shtëpi vikendi, lokale, punëtori, automobila,etj.), sepse këto prona mund të shërbejnë si dëshmi në procedurën penale.Duka pasur parasysh karakteristikat e ndryshme të drogave, është edomosdoshme të dihet se cilat droga janë të kërkuara në momentin ecaktuar, cilat janë karakteristikat e tyre (për shkak të detektimit tësuksesshëm në vendin e ngjarjes), ku sheshen më së shumti, ku mund tëfshehen në rastin konkret (eventualisht përvojat e mëhershme në lidhje mepersona të caktuar). Duka pasur parasysh përgatitjen profesionalekriminalistike të policisë në kushtet tona, është vështirë të pritet se të gjithëpolicët që marrin pjesë në ekipin e bastisjes kanë njohuri specialistike ngakjo fushë, prandaj është me interes që në planin e bastisjes të parashikohetnjohja e të gjithëve me mjetin e bastisjes dhe me shkallën e domosdoshme 56
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“të kujdesit gjatë veprimit me materiet e gjetura, të cilat dyshohet të jenëdroga. Në këtë vështrim, nuk guxon të ketë kurrfarë improvizimesh, si, p.sh.,shijimi me qëllim të identifikimit të shijes (marrja e pluhurit në gisht dhelëpirja, siç ndodh në filmat e aksionit), lënia e drogës së gjetur në tavolinë(mund të asgjësohet nga banorët) ose paketimi joprofesional me qëllim tësigurimit. Mendojmë se policia nuk do të duhej të kryente bastisje pa dorëzapërkatëse, kryesisht për shkak të mbrojtjes shëndetësore personale. Kyqëndrim nuk duhet të shpjegohet në mënyrë të veçantë nëse dihet senarkomanët janë persona që hyjnë në grupin e njerëzve të rrezikuar ngainfektimi me AIDS. Gjatë bastisjes policët mund të bien në kontakt meshiringa të përdorur, me gjilpëra, me droga dhe gjëra tjera që janë përdorurnga narkomanët. Natyrisht, as vetëm prekja e disa materieve nuk është epreferueshme. Bëhet fjalë për materie të rrezikshme bio-toksike.Përveç drogave, gjatë bastisjes mund të gjenden edhe materie të ndryshmeqë nuk i kanë vetitë e narkotikëve, por shërbejnë për prodhimin dhepërpunimin e drogave. Këto janë të ashtuquajturit prekursorë. Gjetja eprekursorëve është me interes të veçantë, sepse tregon mundësinë eekzistimit të laboratorëve ilegalë të narkotikëve. Natyrisht, në fazën epërgatitjeve duhet të parashikohet edhe mundësia e zbulimit të laboratorëveilegalë të narkotikëve, prandaj të gjithë policët që kryejnë bastisje duhet tënjoftohen në mënyrë adekuate. Përveç tjerash, është e nevojshme që policëttë veprojnë më kujdes maksimal, duke pasur parasysh se çfarë mund tëndodhë në qoftë se do t’i qaseshin punës në mënyrë joprofesionale, nësituatë të caktuar.Së fundi, duhet të parashikohet çfarë pajisjesh mund të gjenden në banesënqë bastiset. Këtu mendojmë në dy lloje pajisjesh: në pajisje për konsumimine drogës dhe në pajisje për matjen dhe paketimin e drogës. Të tilla mund tëjenë shiringa, gjilpëra, luga e zakonshme e ushqimit, goma për shtrëngimin evenave, gryka e shishes, qafa e gotës së thyer, peshorja e vogël precize(mund të jetë edhe e zbukuruar), brisku ose mprehësi i lapsave, letrastanioll, kutitë e zbrazëta të shkrepsës, etj.Gjërat që nuk janë pronë e askujt, siç janë, p.sh., paketat, valixhet ehedhura prej trenit, paketat e rëna nga kamionët, automjetet e braktisura,etj., bastisen sipas parimit të pronës, pavarësisht nga pronësia, por, atomund të bastisen lirisht, pasi janë pronë e askujt. Gjërat e tilla kanë pronarë,por ata nuk i posedojnë, prandaj pronarëve as nuk u cenohet e drejta epronësisë, as e drejta e disponimit të pronës dhe as e drejta e privacisë.Përgatitjet për bastisje me qëllim të gjetjes së personave që kërkohen ose qëduhet të bastisen përfshijnë vërtetimin e gjeneralieve komplete dhe,eventualisht, biografia kriminale. Në këtë kuptim, së pari është edomosdoshme të vërtetohet identiteti i personit të caktuar, e pastaj të gjithatë dhënat në dispozicion që mund të jenë me interes për bastisje efikase. Kjonënkupton emrin, mbiemrin(për gratë e martuara dhe mbiemrin e vajzërisë),ofiqin, emrin e babës, emrin dhe mbiemrin e vajzërisë së nënës, ditën, 57
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“muajin dhe vitin e lindjes, vendin e lindjes, vendbanimin e përhershëm(shtetin, qytetin, rrugën dhe numrin), eventualisht edhe vendbanimin epërkohshëm, numrin e telefonit, të telefonit të dorës dhe faksit, adresën e e-mailit (në qoftë se ka), profesionin, vendin e punës, shtetësinë, përkatësinënacionale dhe gjendjen familjare. Kur flitet për gjendjen familjare duhet tëvërtetohet nëse personi është në bashkësi jashtëmartesore dhe, në qoftë seka mundësi dhe kohë, duhet të vërtetohet nëse eventualisht ka lidhje intimejashtëmartesore me persona të caktuar. Kjo është me rëndësi të veçantë përtë ditur se ku mund të kërkohet. Po kështu, mendojmë se është me interesqë, sipas mundësisë, të mësohet nëse personi jeton në më shumë banesa,pra se, përveç në banesën e vet, kohë pas kohe banon edhe në ndonjëbanesë tjetër (p.sh. në banesë të dashnores apo të dashnorit). Nuk bën tëpërjashtohet as mundësia që dikush mund të banojë kohë pas kohe edhe nëbanesën e prindërve apo në shtëpizën familjare të vikendit, jo largvendbanimit të përhershëm. Për këtë arse, sa herë që ekzistojnë mundësitëreale, gjithmonë duhet së paku të bëhen përpjekje që të konstatohet nëse idyshuari, përveç në shtëpinë apo banesën e vet, ndonjëherë banon edhe nëndonjë shtëpi apo banesë tjetër. Kjo e dhënë mund të jetë kyçe, sidomos kurgjurmohet ndonjë person që fshehet apo kur më parë i është bastisur shtëpiaose banesa, por pa sukses. Këto mund të jenë indicie që tregojnë që personimund ta shfrytëzojë ndonjë objekt tjetër për banim ose për fshehjen emjeteve të veprës penale. Përveç këtyre, nuk duhet të harrohet se çështjekyçe është edhe përshkrimi i personit, sepse në ekipin e bastisjes mund tëmarrin pjesë edhe policë që nuk e njohin personin përkatës. Në qoftë seekziston ndonjë fotografi signaletike apo ndonjë fotografi tjetër, ajo duhet t’utregohet pjesëtarëve të ekipit. Sipas mundësisë, duhet të vërtetohet se a kapersoni i dyshuar qen që e mban në shtëpi ose banesë, sepse kjo mund tëprodhojë komplikime të caktuara gjatë hyrjes në shtëpi apo banesë.Gjithmonë duhet të llogaritet edhe mundësia e vendosjes së kurtheve tëndryshme, më qëllim të hakmarrjes për bastisje (p.sh, shfrytëzimi i energjisëelektrike, lëndëve e mjete shpërthyese, helmeve, etj.).Kur bëhet fjalë për biografitë kriminale eventuale, atëherë pa përjashtimduhet të bëhen verifikime në evidencën e të dënuarve dhe në evidencënkriminalistike. Këto verifikime mund të kryhen shpejt, kështu që nuk do tëndikojnë në urgjencën e veprimit. Në qoftë se personi është evidentuar nëevidencën e të dënuarve ose në ndonjërën nga evidencat operativekriminalistike, kjo është mundësi e mirë që të bëhet vlerësimi i shumëkarakteristikave të tij, kështu që mund të planifikohet veprimi adekuat.Nëpërmjet verifikimin në evidenca mund të vërtetohet nëse personi ka prirjepër sjellje të dhunshme apo për rezistencë, nëse posedon armë ilegale dhe,eventualisht, nëse është i varur, p.sh. nga droga. Sipas mundësisë, policiaduhet të njoftohet me përshkimin ose me fotografinë e të dyshuarit, në qoftëse ajo gjendet në evidenca. 58
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“Vendi i bastisjesKur bëhet fjalë për vendin e bastisjes, pra shtëpisë, banesës dhe hapësiravetjera, atëherë përgatitjet janë jashtëzakonisht të rëndësishme dhe tëdomosdoshme. Për këtë arsye, pavarësisht prej urgjencës, mendojmë se sëpaku përgatitjet minimale nuk duhet të mungojnë. Edhe diçka, përgatitjetnuk janë çështje e teorisë kriminalistike, por veprime që kanë lidhje tëdrejtpërdrejt me praktikën kriminalistike. Në teorinë kriminalistike nuk flitetnë mënyrë shumë të detajuar për vendin e bastisjes, prandaj këtu do tëbëjmë një vështrim të veçantë për vendin e bastisjes.Verifikimi i parë bëhet në evidencën e lajmërim-çlajmërimit, pasi gjithnjëekziston mundësia që personi i caktuar të ketë ndërruar vendbanimin. Kyverifikim mund të ketë përfundime të ndryshme. Përvojat e praktikës sonëkriminalistikë tregojnë se qytetarët nuk i respektojnë shumë evidencat dhenuk janë shumë të kujdesshëm që të paraqesin ndërrimin e vendbanimit.Këtë duhet pasur parasysh, sepse mund të ndodhë që pikërisht personibanesa e të cilit duhet të bastiset nuk e ka paraqitur ndërrimin eventual tëvendbanimit. Këtë verifikim duhet shfrytëzuar për të vërtetuar kush jeton nëfamilje me personin të cilit duhet t’i bastiset banesa. Gjithashtu, duhet tëkihet parasysh se kriminelët, madje edhe qëllimisht, nuk e paraqesinvendbanimit, në mënyrë që të vështirësojnë punën e policisë. Natyrisht, ngaevidenca nuk mund të konstatohet me saktësi se personi i caktuar vërtetbanon në adresën e paraqitur. Për këtë arsye, është e domosdoshme që tëbëhen verifikime në terren, para së gjithash në adresën e paraqitur nëshërbimin e lajmërim-çlajmërimit.Verifikimi në terren përfshin vëzhgimin operativ dhe mbikëqyrjen e objektit,shtëpisë ose banesës. Para së gjithash, duhet të gjendet rruga dhe numri icaktuar që është identifikuar në evidencën e lajmërim-çlajmërimeve. Sipasojë e rrethanave të ndryshme, në vendin tonë është e mundur që nënumrin e caktuar të mos jetojë askush, sepse mund të bëhet fjalë për shtëpiapo banesë të dëmtuar e të shkatërruar, në të cilën nuk është e mundur tëbanohet. Situatat e tilla nuk janë të shpeshta, por nuk janë edhe tëpaparashikueshme. Në qoftë se ndodh kjo, atëherë është e domosdoshme qënë terren, në mënyrë të drejtpërdrejt të mësohet se ku banon pronari ishtëpisë së dëmtuar apo të shkatërruar.Kur të gjendet shtëpia ose banesa e caktuar, atëherë është e nevojshme qëtë përcaktohen pozita dhe karakteristikat e objektit. Së pari përcaktohetpozita e objektit në raport me rrugën e pastaj në raport me objektet tjera tërrethinës. Gjatë përcaktimit të lokacionit të saktë, është e nevojshme tëvërtetohet nëse objekti nëse objekti gjendet pranë rrugës ose jo, çfarë ka nërrethinë dhe, mbi të gjitha, a ka pranë objektit lokale hoteliere në të cilateventualisht tubohen kriminelët. Nëse bëhet fjalë për shtëpi, përcaktohet seështë e izoluar apo jo, se a ka dyer dhe dritare në të katër muret dhe çfarëjanë mundësitë e qasjes në rrethanat e caktuara. Natyrisht, situata më ekomplikuar është nëse shtëpia është e zoluar prej të tjerave dhe nëse ka 59
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“dyer e dritare në të katër muret, sepse kjo pamundëson qasjen e pavërejturtë policëve që shkojnë për të kryer bastisje. Në qoftë se bëhet fjalë përbanesë, atëherë përcaktohet në cilin kat gjendet dhe si është e vendosurbrenda ndëertesës. Gjithashtu, përcaktohen edhe dritaret, në mënyrë që tëpërcaktohen më vonë drejtimet e qasjes konspirative të policëve. Është enevojshme gjithashtu që të vërtetohet nëse ndërtesa ka halje dytësore eshkallë zjarri, nëse ballkoni i banesës është e lidhur me ballkonin e banesëssë fqinjit, i cili mund të shfrytëzohet për arratisje dhe, sipas mundësisë,duhet të vërtetohet nëse banesa është e siguruar me dyer të blinduara.Pas kryerjes së vëzhgimit dhe mbikëqyrjes në terren, është e nevojshme tëverifikohet nëse në fqinjësi banojnë persona të tjerë të dyshuar, në mënyrëqë të evitohen situatat e pakëndëshme gjatë bastisjes. Në qoftë se situatakonkrete e kërkon, duhet të sigurohet edhe projekti i banesës, sepse kjomund të ndihmojë për zbulimin e strehimoreve eventuale dhe bunkerëve tëndërtuar enkas për fshehjen e veprave penale. Shtrohet pyetja se si tëveprohet me hapësirat që nuk janë banesa, pra me pjesët përbërëse tëbanesës që janë në pronësi të pronarit të banesës, siç janë shkallët parabanesës. Duhet të dihet se në çfarë rastesh dhe në çfarë kushtesh bëhetbastisja e tyre. Qëndrimet lidhur me këtë çështje janë të ndryshme. Kamendime se hapësirat e tilla nuk bëjnë pjesë në kategorinë kushtuese-juridike të banesës dhe hapësirave tjera, prandaj mund të bastisjen nëmënyrë të papenguar e në mënyrë të veçantë, si edhe mendime se ato bëjnëpjesë në hapësirat që i përkasin banesës, prandaj mund të bastisen vetëmkur bastiset edhe shtëpia.Sipas mendimit tonë, hapësirat siç janë: korridoret, shkallët dhe ashensorët,nëpërmjet të cilave arrihet deri të banesa, mund të bastisen lirisht, si tëashtuquajturat “vende publike fiktive”, me kusht që kryerja e bastisjes nukrrezikon pacenueshmërinë e banesës dhe jetës private e familjare. Hapësirate tilla shfrytëzohen jo vetëm nga banorët, por edhe nga kategoritë tjera tëpersonave, siç janë mysafirët, akvizitorët, postierët, lypësit, etj., prandaj dotë ishte joekonomike të shtrohen kushte më të ashpra se sa ato tëparashikuara në KPP. Me këtë rast, duhet të dallohen mjetet siç janë:vitrinat, arkat, etj, që gjenden në hapësira të tilla, të cilat i kanëshfrytëzuesit dhe pronarët e tyre. Për këto objekte vlejnë dispozitat që vlejnëedhe për banesat.Koha e bastisjesEkziston një pikëpamje e gjithëpranueshme se bastisja nuk guxon të jetë eas e hershme dhe e vonuar, në kuptimin e kohës së kryerjes dhe se ështëmë mirë që bastisja të kryhet ditën se sa natën, për shkak të kushteve tëbastisjes. Caktimi i kohës së bastisjes mund të bëhet pas kryerjes sëpërgatitjeve. Me këtë rast duhet të kihet kujdes që në tërësi të zbatohetparimi i befasisë së goditjes së parë, gjatë hyrjes në banesë apo në hapësiratë tjera. Praktikisht, kjo do të thotë se koha e bastisjes nuk duhet tëcaktohet sipas hamendjes së policisë, por në bazë të informacioneve të 60
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“caktuara, të cilat kanë të bëjnë me kriminelët, që do të thotë se bastisjaduhet të bëhet në kohën kur personi i caktuar gjendet në banesë.Vërejtjet paraprake tregojnë qartë se përgatitjet duhet të jenë maksimalishttë bazuara dhe se asgjë nuk bën t’i lihet rastit. Nëpërmjet mbikëqyrjes sëbanesës, është e nevojshme të vërtetohet më siguri koha kur gjendet nështëpi krimineli, dhe në atë kohë të planifikohet momenti më i përshtatshëmpër hyrje në banesë dhe për kryerjen e bastisjes. Ka pikëpamje të ndryshmelidhur me kohën më të përshtatshme për bastisje, por koha më epërshtatshme për bastisje varet nga rrethanat dhe nga secili rast konkret.Karakteristike për mënyrën e jetës së shumicës së kriminelëve, gjë që ështëme interes në raste të tilla, është se ata kthehen në banesë në orët e vona tënatës, madje edhe në orët e hershme të mëngjesit, dhe flenë deri vonë nëmesditë, madje edhe më gjatë. Por, një numër më i vogël i kriminelëvezgjohen herët dhe gjatë gjithë ditës qëndrojnë shumë pak në shtëpi. Nëqoftë se ekziston mundësia që kjo të përcaktohet me saktësi, atëherë kjoështë bazë e mirë për caktimin e kohës së hyrjes në banesë dhe të bastisjes.7.1.2. Plani operativ i bastisjesNë teori nuk është e diskutueshme se çka do të duhet të përmbante plani,gjegjësisht se çka do të duhet të planifikohej për bastisjen e banesës. Meplan duhet të parashikohet kush e përbën ekipin (grupin) operativ tëbastisjes dhe kush është udhëheqës i tij; cilat janë detyrat individuale tësecilit anëtar; kush dhe ku do të bastiset; cili është objekti i bastisjes; cilatmjete materiale e teknike do të përdorën gjatë bastisjes (mjetettransportuese, armët, mjetet për lidhjes, mjetet e lidhjes, dorëzat përkryerjen e bastisjes, bateritë, qeset për paketimin e mjeteve të veprëspenale, mjetet për dyllosjen e banesës, mjetet për hyrje të dhunshmegjegjësisht për hapjen e dhunshme të dyerve të hyrjes, siç janë iashtuquajturi “katapult” ose “çelës i qytetit”, dokumentet për bastisje tëligjshme); koha e saktë e bastisjes, koha e saktë e bashkimit (duhet tëpërcaktohen saktë rrugët nëpër të cilat do të levizë grupi operativ); mënyra ehyrjes në banesë; nëse do të përdoret qeni i stërvitur zyrtar për gjetjen edrogës dhe për paralizimin e qenit që eventualisht e mban pronari i banesësdhe, sipas nevojës, si do të angazhohen dëshmitarët.7.1.3. Taktika e hyrjes në shtëpiAfrimi shtëpisë ose banesësVeprimi i afrimit, në kuptimi e gjerë, sipas mendimit tonë, praktikisht fillonqë në momentin e daljes së grupit operativ nga lokalet zyrtare dhe lëvizrrugës së përcaktuar me saktësi në drejtim të objektit të bastisjes. Rrugapërcaktohet në fazën e përgatitjeve dhe ka rëndësi të veçantë që grupi t’iafrohet në mënyrë të padiktueshme ose konspirative banesës që do të 61
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“bastiset. Arsyet për një veprim të tillë janë tashmë të njohura. Domethënë,arritja konspirative deri në banesë është parakusht themelor për suksesin ebastisjes. Në të kundërtën, mund të ndodhë që krimineli të arratiset ose tëfshehë a të asgjësojë mjetet e veprës penale dhe dëshmitë, apo mund tështihet sikur në shtëpi nuk ndodhet askush, gjë që mund të shpie në heqjendorë nga bastisja. Gjithashtu, kriminelët mund të përgatiten në banesë përrezistencë. Për këtë arsye, ekipi operativ duhet të lëvizë rrugës së përcaktuarmë parë, me automobil deri ku është e mundur, e pastaj këmbë.Konspiracioni i përmendur duhet të ruhet deri në momentin e hyrjes nëbanesë.Bllokada e shtëpisë ose banesësGrupi operativ duhet të përbëhet prej dy grupesh: grupit për bastisje dhegrupit për bllokadën e shtëpisë. Pavarësisht prej të gjitha rrethanave të rastitkonkret, mendojnë se ky ekip nuk guxon të ketë më pak se shtatë policë, trenë grupin për bllokadë dhe katër në grupin për bastisje, një prej të cilëveduhet të jetë femër. Disa autorë thonë se bastisja duhet të paraprihet nganjë bllokadë e rrufeshme, forca e së cilës varet nga rrethanat konkrete dheshkalla e rrezikut potencial, më së shumti nga sulmet apo rezistencës ngabanesa në të cilën duhet të kryhet bastisja. Bllokada duhet të mbetetfshehtësi deri në fillimin e bastisjes. Kjo bllokadë mund të shndërrohet nëpritë, në qoftë se është e nevojshme për përgjigje ndaj sulmit oserezistencës së kriminelit nga banesa. Detyrë e grupit për bllokadë është që tësigurojë dyert dhe dritaret, në mënyrë që askush të mos mund të largohetnga shtëpia as të hyjë në shtëpi apo që në mënyrë të pavërejtur të hidhendëshmitë. Në qoftë se është konstatuar se personi shtëpia e të cilit bastisetështë i armatosur dhe është i gatshëm t’i përdorë, atëherë për sigurinë epolicëve, gjatë bllokadës është e nevojshme që në vendin e përshtatshëm tëvendoset snajperisti. Një prej momenteve kritike është ai kur grupi ibastisjes hyn në shtëpi. Në atë moment mund të ketë përpjekje të kriminelitqë të arratiset nëpër dritare ose të hedhë mjetet e veprës penale, po ashtunga dritarja. Varësisht prej mjete që posedon, kryesi i veprës penale mund t’ipaketojë shpejt mjetet e veprës penale në ndonjë qese dhe t’i varë në ndonjëgozhdë në pjesën e jashtme të murit të shtëpisë, afër dritares, gjë që mundtë bëhet në mënyrë të pavërejtur, kështu që mjetet nuk do të gjendeshingjatë bastisjes. Në raste të lidhjes së ballkonit të banesës me ballkonin ebanesës në fqinjësi, mjetet e veprës penale mund të hidhen në ballkonin ebanesës fqinje, gjë që do ta bënte bastisjen pjesërisht ose plotësishtjoefikase. Përveç kësaj, grupi për bllokadë mund të shërbejë edhe simbështetje në rast të rezistencës fizike ose të armatosur së kriminelit nëbanesë. Së fundi, grupi për bllokadë ka për detyrë që të pengojë hyrjen ekujtdo qoftë në banesën që bastiset.Mënyra e hyrjes në shtëpiMendojmë se lidhur me çështjen e hyrjes në shtëpi ekziston njëmospërputhje e caktuar midis zgjidhjeve që ofron teori dhe veprimit në 62
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“praktikën kriminalistike. Në Teori, shumë pak flitet rreth çështjes si tëzgjidhet mënyra më e përshtatshme që në mënyrë sa më efikase dhe më tësigurt të hyhet në shtëpi, përveç që theksohet se grupi i batisjes duhet tëveprojë me kujdes maksimal në rast se pritet rezistencë e armatosur ngashtëpia. Disa autorë ofrojnë zgjidhje në aspektin e ndihmës nga ana ekujdestarit të shtëpisë ose ndonjë personi tjetër, gjë që, sipas mendimittonë, nuk është zgjidhje e mirë në situata të rrezikshme. Kjo ndoshta kamundur të zbatohet në praktikë para dhjetë a më shumë vjetësh, por sot kjoështë pothuaj e paimagjinueshme. Mbi të gjitha duhet të kihet ndërmendrreziku për qytetarët që do të ndihmonin policët për të hyrë në banesën edikujt. Ky rrezik mund të manifestohet si në momentin e aktit të hyrjes nëbanesë ashtu edhe më vonë, në formë të hakmarrjes së kriminelit. Por, nukështë vetëm kjo arsye që kjo pikëpamje të jetë e papranueshme. Duhet tëbesohet se edhe qytetarët (kujdestari i shtëpisë ose dikush tjetër) janë tëvetëdijshëm për rreziqet e ndryshme, prandaj nuk do të pranojnë lehtë që tëbashkëpunojnë me policinë në këtë formë. Ne mendojmë se një zgjidhje etillë do të duhet të nxirrej plotësisht nga teoria kriminalistike ose që tësistemohen në variantet rezervë që do të aplikoheshin vetëm në situata tëpërshtatshme. Prandaj, për hyrja me mashtrim në shtëpinë e kriminelit tërrezikshëm duhet të planifikohet duke shfrytëzuar një polic të bërë tebdil, nëmënyrë që qytetarët e pafajshëm të mos i ekspozohen rrezikut për jetë.Meqenëse ka shumë mënyra të hyrjes në banesën ose shtëpinë e caktuar,për secilin rast është e domosdoshme të përcaktohet paraprakisht mënyramë e përshtatshme si edhe varianti rezervë, i cili do të zbatohej në rast tëdështimit të planit. Kështu, në Banesë mund të hyhet: duke u prezantuarzyrtarisht dhe duke i kërkuar pronarit që ta hapë derën; duke u prezantuarnë mënyrë të rrejshme, në qoftë se dyshohet se personi nuk do ta hapëderën vullnetarisht (prezantimi i rrejshëm bëhet duke u paraqitur si postier,inkasant, fqinj, etj); duke u bërë tebdil me uniformë të postierit ose memantel të bardhë të punëtorit shëndetësor që bën grumbullimin vullnetar tëgjakut; nëpër dritare; nëpër ballkon, nëpërmjet kulmit; ose mund të hyhetedhe me dhunë, duke zhvendosur derën me mjete të përshtatshme, me tëashtuquajturin “katapult”. Më në fund, gjë që mund të ndodh rrallë, njerëzitnganjëherë nuk i mbyllin me dry dyert e hyrjes, gjë që mund të shërbejë përhyrje të papritur, efikase dhe të sigurt në banesë. Por, në qoftë se përgatitjetpër bastisje tregojnë se bëhet fjalë për kriminel të rrezikshëm që sigurishtnuk do ta hapë derën vullnetarisht apo në qoftë se bëhet fjalë për dyer tëblinduara (të cilat vështirë mund të hapen në mënyrë të dhunshme), atëherëështë e nevojshme të planifikohet një mënyrë specifike për hyrje në banesë.Në raste të tilla, është e nevojshme që, nëpërmjet vëzhgimit e mbikëqyrjessë fshehtë të banesës dhe nëpërmjet përcjelljes së fshehtë të të dyshuarit, tëbëhen përgatitje dhe të arrestohet në vendin dhe në kohën e përshtatshme,e pastaj bashkërisht me të të shkohet në bastisjen e banesës.Por, edhe kriminelët vazhdimisht i hulumtojnë dhe analizojnë veprimet epolicisë. Këtë e dëshmon fakti se ata kanë gjetur mënyrë që të mbrohen ngaky trik i policisë. Në rast se në shtëpi ose në banesë mbahet dhe stërshitet 63
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“drogë, atëherë të gjitha anëtarët e familjes janë të njoftuar për këtë. Në këtërast, gjithmonë në shtëpi gjendet ndonjëri prej tyre, ndërsa ata që dalinjashtë e mbajnë çelësin me vete. Kohët e fundit aplikohet edhe vendosja edyerve metalike me grila, si dyer të dyfishta, prapa dyerve të hyrjes, kështuqë edhe hyrja me dhunë është pothuaj e pamundur.Përvojat e praktikës kriminalistike tregojnë se hyrja në banesë duhet tëplanifikohet në shumë mënyra, pasi kurrë nuk është e sigurt se planiparaprak mund të realizohet në mënyrë efikase dhe të sigurt. Madje edhe teplanet më precize gjithmonë mund të ndodh diçka e papritur, prandaj ështëe domosdoshme që paraprakisht të planifikohen më shumë variante që mundtë zbatoheshin në rastin konkret. Mund të ndodh që rrethanat në vendin engjarje të jenë aq të papritura, pra aq të ndryshme nga ato që janëpërcaktuar në fazën e përgatitjeve, sa vetëm varianti rezervë i hyrjes nëbanesë mund të jetë i mundur dhe jo varianti kryesor i planifikuar, prandajështë e nevojshme të planifikohen më shumë variante të ndryshme. Duhet tëtërheqim vërejtjen se secili polic duhet të jetë i gatshëm për përdorimin eforcës, madje edhe të armës së zjarrit, në qoftë se do të ketë nevojë. Analizaparaprake shpie në përfundimin se hyrja në banesë është pjesë më delikate ebastisjes. Kjo është plotësisht e logjikshme, sepse në qoftë se hyrja nëbanesë është efikase atëherë plotësohet njëra prej parakushteve kryesorekriminalistike për bastisje të suksesshme dhe për gjetjen e dëshmive tëcaktuara. Në këtë rast, udhëheqësi i ekipit të bastisjes ka përgjegjësi tëmadhe. Ai duhet të llogarisë disa çështje. Këto janë: siguria e anëtarëve tëekipit, siguria e banorëve, veprimi në rast të rezistencës, shpejtësia eveprimit dhe ligjshmëria e veprimit.Goditja e parë pas hyrjes në shtëpi ose banesëPa marrë parasysh mënyrën e hyrjes na shtëpi a banesë, është idomosdoshëm veprimi metodik, kur bëhet fjalë për veprimet e para që duhettë ndërmerren menjëherë pas hyrjes. Të gjitha autorët, pothuaj papërjashtim flasin veprimin metodik, por ajo që kemi vënë re ka të bëje memasat dhe veprimet që i rekomandojnë me rastin e “goditjes së parë”.Mendojmë se gjithmonë duhet të insistohet në renditjen e veprimeve, përshkak se veprimet paraprake janë parakusht për ndërmarrjen e veprimeve tëmëvonshme.Në bazë të konstatimeve paraprake, mendojmë se ekipi së pari duhet tëprezantohet dhe të tregojë arsyet për hyrje në shtëpi, pa marrë parasyshzhvillimin e situatës momentale (a është bërë apo nuk është bërërezistencë), sepse qytetarët duhet të dinë se bëhet fjalë për veprim zyrtar, epastaj, pa humbur kohë, duhet t’u kufizohet lëvizja të gjithë personave qëgjenden në shtëpi dhe ata duhet të mbahen nën kontroll dhe mbikëqyrje.Pothuaj njëkohësisht duhet të vrojtohet brendia e shtëpisë, me qëllim tëparandalimit të përpjekjeve për asgjësimin e dëshmive. Pas kësaj duhet tëbëhet patjetër bastisja e pjesshme e të gjithë personave, pa përjashtim, epastaj duhet të legjitimohen të gjithë, në mënyrë që të identifikohet i 64
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“dyshuari, në qoftë se është i pranishëm. Në qoftë se të gjithë banorët nuk ikanë me vete lejet e identifikimit, kjo e vështirëson identifikimin e tëdyshuarit, sidomos nëse policët e takojnë për herë të parë dhe nuk dinë asse si duket. Por, momenti i legjitimimit mund të shfrytëzohet për rezistencëeventuale apo për shkaktimin pengesave të ndryshme, për të asgjësuar osepër të hedhur dëshmitë. Prandaj, propozojmë veprime të tilla që, para sëgjithash, do të jenë të sigurta si për policinë ashtu edhe për banorët, nëmënyrë që shkalla e rrezikut të ulet në minimum. Me këtë rast nuk ka nevojëtë kryhet bastisja provizore për çështje sigurie apo kontrolli i të gjithë tëpranishmëve, pa marrë parasysh se cilët janë ata. Ka shembuj të shumtënga praktika kriminalistike që tërheqin vërejtjen për syçeltësi. Me që ka rasteqë dëshmitë të fshehen në rrobat e ndonjë plake të palëvizshme ose tëndonjë foshnje, konsiderojmë se duhet të bastisen të gjithë të pranishmit, papërjashtim. Vlerësimi eventual mund të bëhet nga aspekti i bastisjes sëdetajuar të personave të pranishëm, por nga aspekti i bastisjes provizore përçështje sigurie nuk duhet të bëhen kurrfarë përjashtimesh. Pas bastisjesbëhet veçimi i personit të dyshuar (personit për shkak të të cilit bëhetbastisja apo personit që kërkohet) nga personat tjerë të pranishëm nështëpi, të cilët vendosen në një hapësirë të banesës dhe mbahen nënmbikëqyrjen e njërit prej policëve. Njëkohësisht, edhe i dyshuari mbahen nënmbikëqyrjen e një polici tjetër. Polici që mbikëqyr të dyshuarin ka detyrëdelikate. Ai duhet të kujdeset që i dyshuari të mos arratiset, të mos bëjërezistencë, që të mos ndërmarrë diçka kundër vetvetes, që të mos e marrëpeng ndonjërin prej banorëve dhe që të mos hedhë apo asgjësojë dëshmitë.Përveç kësaj, ky polic duhet të vëzhgojë me kujdes të dyshuarin, me qëllimqë të hetojë me kohë reagimet e tij psiko-fizike dhe t’i shfrytëzojë ato përngritjen e efikasitet të bastisjes. Reagimet e të dyshuarit mund të shfaqenkur polici që bastis i afrohet vendit ku është fshehur mjeti i veprës penale.Në këto raste, i dyshuari mund të shqetësohet, gjë që mund të manifestohetme dridhjen e duarve, me dridhjen e zërit, me skuqje ose zverdhje tëpërnjëhershme të fytyrës, me djersitje të përnjëhershme, me lëvizje tëshqetësuara, me evitimin e shikimit në drejtim të caktuar, me manifestimin epërnjëhershëm të shenjave të lehtësimit, me provokime, etj. Në situata tëcaktuara, vërejtja me kohë dhe interpretimi i drejtë i këtyre reaksioneve,mund të shpie në përfundimin se mjeti i fshehur gjendet në zonën e veprimittë policit që bastis apo se ai ka kaluar pranë mjetit të fshehur dhe nuk e kagjetur. Natyrisht, këto reagime duhet të shfrytëzohen. Polici që vëren ndonjëreagim të dyshimtë duhet t’i sugjerojë në një mënyrë të përshtatshmekolegut të tij që bastis, në mënyrë që ai t’i kushtojë më shumë kujdes vendittë caktuar. Në këtë mënyrë, polici që bën bastisjen vepron në mënyrëplotësisht të papenguar dhe mund të koncentrohet vetëm në kërkim.Pikërisht për shkak të ndjeshmërisë së rolit operativ, mendojmë se polici qëkontrollon të dyshuarin duhet të jetë njëkohësisht edhe udhëheqës ioperacionit konkret të bastisjes. Për fat të keq, në praktikë nuk bëhetgjithmonë një ndarje e tillë, gjë që ndikon në efektin final të bastisjes.Natyrisht, nuk duhet të gënjehemi se është e mundshme që gjithmonë tëvëmë re reaksionet e caktuara të të dyshuarit, gjatë mbikëqyrjes. Duhet tëkihet parasysh se ka persona që mund ta kontrollojnë shkëlqyeshëm veten e 65
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“tyre dhe të duken të qetë, indiferentë e gjakftohtë edhe në momentet më tëvështira për ta.Dorëzimi i dokumentacionit mbi bastisjenSapo të jenë kryer paraprakisht masat dhe veprimet fillestare, udhëheqësi iekipit e njofton pronarin apo shfrytëzuesin e shtëpisë mbi funksionin dheshkakun e ardhjes dhe ia dorëzon mandatin për bastisje, dhe merret meçështjen e angazhimit të dëshmitarëve të bastisjes. Siç shihet, praktikisht,vetëm prej këtij momenti mund të fillojë bastisja në kuptimin e ngushtëkriminalistik, duke respektuar njëkohësisht edhe parimet e Kodit tëProcedurës Penale.7.1.4. Metodika e bastisjes së shtëpisëPavarësisht prej mënyrës së angazhimit të dëshmitarëve apo nëse bastisjakryhet pa praninë e dëshmitarëve, veprimi i mëtejmë kriminalistik duhet tëzhvillohet sipas kësaj metodike. Së pari, fillon të mbahet procesverbali, në tëcilin regjistrohen të dhënat e zakonshme, në formë të formularit. Personit te icili bastiset i kërkohet të dorëzojë në mënyrë vullnetare personin osedëshmitë. Nëse dëshmitë e kërkuara ose mjetet tjera që janë në lidhshmërimë veprën penale dorëzohen vullnetarisht, regjistrohen në procesverbalbashkë me konstatimin se janë dorëzuar vullnetarisht. Edhe nëse dorëzohentë gjitha mjetet se gjenden te pronari, bastisja vazhdon sikur të mos ishtedorëzuar asgjë, në qoftë se dyshohet se mund të ketë edhe mjete tjera të padorëzuara. Në këtë aspekt, janë të mundura situata të ndryshme, të cilatështë shumë vështirë të vërtetohen. Mund të ndodh se pronari vërtetdorëzon krejt çka ka, gjë që është varianti më i mirë, por kjo ndodh rrallë.Në këtë rast, bastisja e mëtejshme nuk do të rezultojë me gjetjen e çfarëdomjeti tjetër. Është e mundur që pronari të dorëzojë mjete më pak tërëndësishme, duke shpresuar se policia nuk do t’i gjejë mjetet tjera, sepseato janë të fshehura mirë. Në këtë rast, pronari mendon se dorëzimi imjeteve do të ndikojë që policia të jetë më pak e kujdesshme dhe me pakkëmbëngulëse gjatë vazhdimit të bastisjes. Dhe ç‘është më e keqja, kjo edhendodh në praktikë, jo për shkak se policët e konsiderojnë të panevojshëmvazhdimin e bastisjes, por për shkak se konsiderojnë se ia ka arritur qëllimitpjesërisht, pa marrë parasysh rezultatin përfundimtar. Gjithashtu, është emundur që pronari të mos dorëzojë asgjë prej dëshmive që i posedon. Ështërregull kriminalistik, por edhe procesor që bastisja të bëhet bastisja të bëhetme të njëjtën shkallë profesionalizmi dhe përgjegjësie sikur të mos ishtedorëzuar asgjë paraprakisht.Vetë bastisja duhet të kryhet sipas metodologjisë së caktuar, si të shtëpisë siobjekt i bastisjes ashtu edhe të hapësirave tjera të saj. Së pari, të gjithëpersonat e pranishëm vendosen nën mbikëqyrje në një hapësirë. Gjatëbastisjes së disa hapësirave, bastisja bëhet nga ana e djathtë në të majtë epastaj bëhet bastisja e hapësirës qendrore, dyshemesë, tavanit dhe daljeve 66
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“(dritareve, ballkoneve, terasave, etj). Ky është garancia më e mirë se asnjëpjesë e hapësirës nuk do të anashkalohet.Gjatë kryerjes së bastisjes, përveç veprimit të ligjshëm e profesional, ekonsiderojmë të rëndësishme që ekipi që bën bastisjen t’u përmbahetparimeve kriminalistike të sistematikës, themelësisë dhe këmbëngulësisë,sepse kjo është garancia më e mirë për gjetjen me sukses të dëshmive tëfshehura në vende të ndryshme brenda banesës. Përveç tjerash, shpeshshfrytëzohen zbrazëtitë e orendive, instrumenteve muzikore, lodrave,çadrave, llambave elektrike, radioaparateve dhe televizorëve. Kriminelëtshpesh ndërtojnë strehimore dhe bunkerë në mure, në orendi, në tavan dhenën dysheme apo parket. Gjithë kjo shpie në përfundimin se është epamundur të përmenden të gjitha vendet ku mund të fshehen dëshmitë.Madje, e konsiderojmë të paarsyeshme që të përmendim dhe të veçojmëvendet ku mund të fshehen mjetet ose dëshmitë, sepse kjo do të mund t’imashtronte policët ashtu që ata do të mund të koncentroheshin në këtovende dhe mund të anashkalonin vendet tjera. Në këtë kuptim, ndoshta dotë mund të flitej për vende në të cilat janë gjetur më së shpeshti, gjatëpraktikës konkrete kriminalistike, duke konstatuar se gjithë banesa duhet tëbastiset me kujdes të njëjtë dhe me profesionalizëm.Më në fund, në kuadrin e trajtimit të bastisjes duhet të theksohet edheposedimi i informacioneve që flasin për fshehje të dëshmive konkrete nëvendin e përcaktuar saktë të shtëpisë. Në këtë rast, duhet të kihet parasyshse bastisja në vendin e caktuar nuk do të bëhet që në fillim, sepse do tëdekonspironte informatorin. Ky veprim do të kishte pasoja të shumëfishtanegative. Së parti, pronari i dëshmive sigurisht do të zbulonte burimin einformacioneve, gjë që do të rrezikonte sigurinë e informatorit dhe,rrjedhimisht, do të çonte në ndërprerjen e bashkëpunimit të informatorit mepolicinë. Ky veprim do të kishte edhe ndikime të dëmshme profesionale,sepse do të vështirësonte çështjen e angazhimit të informatorëve të rinj.Është vështirë, pothuaj e pamundur, që për veprime të tilla joprofesionale tëmos merrej vesh në qarqet kriminale. Në këtë rast do të rritej shkalla emosbesimit në relacionin midis kriminelëve dhe policisë, gjë që mund tëndikojë në rënien e efikasitet të bashkëpunimit për sigurimin einformacioneve, sidomos në nivelin lokal. Mendojmë se, në rast të marrjes sëinformacionit se dëshmia është fshehur në një vend të caktuar të banesës,bastisja nuk duhet të fillojë nga hapësira ku gjendet ai vend, ndërsa kur tëarrihet te ajo hapësirë, bastisja duhet të kryhet sipas parimeve tëpërgjithshme taktike, duke pasur kujdes që në asnjë mënyrë të mos vërehetse që më parë është ditur se ku ishte fshehur mjeti apo dëshmia.Në qoftë se kjo nuk është përcaktuar paraprakisht me plan, atëherëudhëheqësi i ekipit operativ përcakton hapësirat prej të cilave do të fillojëbastisja, por mendojmë se batisja do të duhej të fillonte prej banjës,kuzhinës dhe korridorit. Pikërisht në banjë dhe në kuzhinë mund të fshehendisa dëshmi, para hyrjes së policisë në shtëpi ose banesë, apo në këtohapësira mund të bëhen përpjekje për asgjësimin e dëshmive. Kur është fjala 67
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“për korridorin, kjo hapësirë është me interes për shkak të lëvizjes dhe,eventualisht, daljes së domosdoshme ose hyrjes së papritur në banesë.Për arsye kriminalistike, ndonjëherë është e preferueshme që të bëhet edhee ashtuquajtura bastisje e përsëritur e shtëpisë dhe hapësirave tjera. Kjonënkupton një bastisje të dytë, pas kryerjes së bastisjes së pasuksesshme.Arsyet për mossukses mund të jenë të ndryshme, por më së shpeshti ndodhpër shkak të veprimit sipërfaqësor, të ngutshëm, jo metodik dhekëmbënguljes së pamjaftueshme dhe veprimit të vonuar. Por, për arsyekriminalistike-taktike, që më parë mund të planifikohet një bastisje“sipërfaqësore”, e cila zakonisht jep rezultate negative. Kur i dyshuarishqetësohet ose qetësohet dhe ndjehet i sigurt, duke vepruar sipas parimittë befasisë, kryhet një bastisje e befasishme dhe e thellë. Pas bastisjes ëparë sipërfaqësore dhe daljes nga objekti i bastisjes, i dyshuari mund të ketësjellje të ndryshme. Së pari, në qoftë se parashikon mundësinë e përsëritjessë bastisjes, mund t’i fshehë mjetet apo dëshmitë në vende që i konsideronmë të sigurta. Së dyti, në qoftë se mashtrohet nga bastisja e pasuksesshme,mund të marrë për të ruajtur mjete të reja ose persona të tjerë, sepse nuk eparashikon mundësinë e bastisjes së serishme. Për këtë arsye, objekti ibastisjes duhet të vëzhgohet vazhdimisht dhe të përcaktohet koha më epërshtatshme e bastisjes së sërishme (e njëjta ditë, dita në vijim ose pasdisa ditësh), në mënyrë që suksesi i bastisjes së përsëritur të jetë i plotë.Në literaturën kriminalistike flitet kryesisht mbi bastisjen si institutkriminalistik dhe më pak mbi bastisjen për gjetjen e drogës. Për këtë arsye,materien në vijim do ta elaborojmë në bazë të analizave të materialit empiriknga praktika jonë kriminalistike dhe gjyqësore, duke iu përmbajturpostullateve të përgjithshme teorike të këtij instituti procesor e kriminalistik.Bastisja e banjos, WC-së dhe tualetitGjatë bastisjes së hapësirave të tualetit, krahas metodologjisë sëkriminalistikës së përgjithshme, duhet t’i kushtohet rëndësi e veçantëvendeve dhe mjeteve të këtyre hapësirave, siç janë: filxhani i WC-së dheujëvara, lavamani, lavariçja, shporta e rrobave të palara, bojleri me gaz dhekapaku i poshtëm i bojlerit klasik,hapësira nën vaskë, zgavra e ventilimit dheoxhaku si edhe tubat e pastave të dhëmbëve e të pastave të rrojës, kremat endryshme, sprejet, shamponët e parfumet dhe detergjentet.Kur është fjalë për filxhanin e WC-së, kujdes i veçantë duhet t’i kushtohet sëpari përmbajtjes së tij, sepse mund të ndodhë që atu të jetë hedhur ndonjëmjet, p.sh. droga e cila mund të jetë hedhur për t’u asgjësuar, gjatë hyrjessë policisë në banesë. Pastaj duhet të kontrollohet pjesë e poshtme e gypit tëujit midis ujëvarës dhe filxhanit. Ky është vend i përshtatshëm për fshehjene mjeteve të vogla, sidomos në prag të hyrjes së policisë në banesë.Natyrisht, ujëvara duhet të kontrollohet në mënyrë të kujdesshme, sepse nëtë, përveç drogës, mund të fshehen edhe mjete të tjera, sidomos armë.Tërheqim vërejtjen se policët nuk duhet të jenë tepër të ndjeshëm ndaj 68
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“mjeteve dhe materieve kundërmuese. Policët nuk bën të ngurrojnë që tëkontrollojnë ndyrësinë e njerëzve (prej rrobave të palara që kundërmojnë ederi te letra e përdorur e tualetit. Gjithashtu, pa hamendje duhet tëkontrollohet edhe WC-ja fushore ose grumbulli i plehut të kafshëve.Si edhe në rastin e filxhanit të WC-së, duhet t’i kushtohet kujdes edhekontrollit të lavamanit, të sifonit, gypave të lavamanit dhe gypave tëkanalizimit.Lavatriçja mund të shërbejë për fshehjen afatgjatë të mjeteve të caktuara.Gjatë bastisjes së lavariçes, duhet t’i kushtohet kujdes këtyre katër vendeve:hapësirës për vendosjen e detergjentit dhe gypit për nxjerrjen e ujit, filtrit,hapësirës së rrobave dhe pjesës së brendshme. Filteri i lavariçes duhet tënxirret e të kontrollohet patjetër, si edhe hapësira ku vendoset filtri. Në qoftëse në lavariçe ka rroba të përgatitura për larje, atëherë ato duhet të nxirrendhe të kontrollohen në mënyrë të detajuar. Hapësira për vendosjen e rrobaveduhet të kontrollohet me kujdes edhe kur ajo është e zbrazët. Veprimet ekontrollit të pjesës së brendshme të lavariçes kryhen sipas planit paraprak tëveprimit, sipas vlerësimit të situatës momentale në vendin e ngjarjes ose nëbazë të informacioneve eventuale se në këtë hapësirë janë fshehur mjetetapo dëshmitë që kërkohen.Pas lavatriçes është e logjikshme të kontrollohet shporta e rrobave të palara.Duhet të kontrollet çdo rrobë, por kujdes duhet t’i kushtohet rrobave më tëpalara, siç janë brekët, të cilat kundërmojnë kështu që policët mund të heqindorë nga kontrolli i detajuar.Shporta e bërllokut është gjithashtu vend i përshtatshëm për fshehjen emjete dhe dëshmive, sidomos para hyrjes së policisë në shtëpi. Meqë në tëhidhen mbeturinë të ndryshme, është e mundur të vendosen edhe çfarëdomjetesh. Veçanërisht duhet të t’i kushtohet kujdes fundit të shportës, sepsenë fund të shportës shpesh vendoset ndonjë kartuç ose qese plastike, nëmënyrë që të mos ngjiten mbeturinat kur shporta të mbushet.Më sipër kemi bërë dallim midis bojlerit me gaz dhe bojlerit klasik elektrik,për shkak se ata kanë karakteristika të ndryshme teknike. Bojleri me gaz,për shkak të konstruksionit të tij, është shumë i përshtatshëm për fshehjen egjërave. Sa i përket bojlerit elektrik, atëherë duhet t’i kushtohet shumëkujdes kapakut të pjesës së poshtme, nën kazanin e ujit. Me heqjen e këtijkapaku shfaqet një hapësirë ku mund të fshehen gjëra të ndryshme. Pashapjes është e domosdoshme heqja e maskës plastike, sepse nën të mund tëfshehen gjëra të ndryshme.Është e zakonshme që, për arsye statike dhe estetike, vaska të mbulohet mepllaka. Zakonisht kjo bëhet në një kënd të banjës, kurse në njërën ngapjesët anësore lihet një pjesë e hapur, i cila shërben për ndërhyrje, në rasttë plasjes apo mbylljes së gypave të ujësjellësit apo të kanalizimit.Zakonisht, këto pjesë të hapura kanë përmasat e një pllake qeramike dhe 69
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“mbyllen me një derë. Sa më e madhe që të jetë vaska, aq më ë madhe ështëhapësira midis vaskës dhe murit të pllakave, gjë që mundëson fshehjen esasive të më mëdha të gjërave të ndryshme.Zgavrat e ventilimit të banjës mund të jenë të ndryshme, varësisht prejvjetërsisë së banesës. Ato mund të jenë zgavra të thjeshta në pjesën ejashtme të murit, pastaj zgavër me ventilator dhe zgavër ventilimi përshporet me gaz. {faro që të jenë këto zgavra, ato duhet të kontrollohen mekujdes.Në kohën e sotme, së paku në shtëpitë e banesat tona, nuk është epazakonshme që në banjë të ketë edhe oxhak, i cili mund të ketë funksion tëdyfishtë. Së pari mund të shërbejë për nxjerrjen e tymit të stufës që shërbenpër ngrohjen e banjës dhe, së dyti, mund të shërbejë për nxjerrjen e tymit tëbojlerit me gaz. Gjatë bastisjes, duhet t’i kushtohet kujdes i veçantë sidomospjesës së poshtme të oxhakut, ku gjendet zgavra për pastrimin e tij. Kjopjesë duhet të kontrollohet detyrimisht. Pronarët e banesave shpesharsyetohen se oxhaku nuk është pastruar prej kohësh, prandaj në banjomund të bjerë bloza dhe llaçi u pjesës së brendshme të oxhakut, nëse hapetpjesa e poshtme e tij. Këto arsyetime nuk bën të merren në konsideratë, dheoxhaku duhet të hapet në qoftë se vlerësohet e nevojshme. Preferohet që sëpari pronarit t’i kërkohet ta hapë oxhakun, në mënyrë që në bazë të reagimittë tij të merret vendimi për hapje, qoftë edhe nëse udhëheqësi i bastisjesnuk e ka pasur këtë qëllim.Së fundi, edhe detergjenti për larjen e rrobave, i cili paketohet në sasi më tëmëdha, është i përshtatshëm për fshehjen e disa gjërave.Në qoftë se bana e cila bastiset ka edhe një apo më shumë kate sipas apo nëqoftë se bëhet fjalë për shtëpi private që ka dy banjë, njërën pas tjetrës,atëherë ka mundësi që të jetë ndërtuar ndonjë strehimore speciale (bunker)për fshehjen e mjeteve të ndryshme të veprës penale. Zakonisht, këtostrehimore bëhen në zgavrën e kanalizimit. Gypat e kanalizimit, për shkaqeestetike, zakonisht murosen me pllaka qeramike. Me që gypat kanë formëcilindrike, hapësira rreth tyre mund të përdoret për fshehjen e gjërave.Zgavrat e murimit të gypave të kanalizimit, kryesisht i kanë përmasat e njëpllake të qeramikës, të cilës i përshtatet një derë e vogël. Por, prapandonjërës prej pllakave tjera mund të jenë fshehur gjëra apo dëshmi tëveprës penale. Natyrisht, në shikim të parë nuk mund të vërehet asgjë edyshimtë, por, duke trokitur lehtë, pllaka e vendosur në mënyrë provizore,nxjerr një tingull që dallon nga tingulli i pllakave tjerë të murosura.Në bano, zakonisht, gjenden edhe raft për tualet apo dollap për rroba tëpastra dhe orendi të tjera. Të gjitha duhet të bastisen sipas normave tëpërgjithshme kriminalistike. 70
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“Bastisja e korridoritKorridori duhet të bastiset me po aq kujdes sa edhe secila pjesë tjetër ebanesës. Këtë e theksojmë për shkak se, ndonjëherë, bastisja e korridoritbëhet me nguti dhe sipërfaqësisht, pasi besohet se në këtë hapësirë rrallëfshehen gjëra. Varësisht prej madhësisë së korridorit, në të mund të ketëdollap për këpucë apo vetëm këpucë, dollap për rroba ose vetëm varëse tërrobave dhe ndonjë orendi apo send tjetër. Kujdes i veçantë duhet t’ukushtohet këpucëve, pavarësisht se ku gjenden, sepse këpucët janë tëpërshtatshme për fshehjen e armëve, municionit dhe sasive të vogla tëdrogës. Këpucëve që nuk mbathen zakonisht u futet letër e zhubrosur, nëmënyrë që të ruhet forma e këpucëve. Për këtë arsye, të gjitha këpucëtduhet të kontrollohen me kujdes, duke përqendruar vëmendjen tenënshtresat, taket dhe shtresa e shputës. Nuk duhet të nënçmohen askëpucët e reja, të paketuara. Gjatë kontrolli të këpucëve të reja duhet tëkihet në vëmendje paketimi, sepse mund të ndodhë që paketa të ketë fund,mure apo kapak të dyfishtë.Rrobat të cilat gjenden në dollap ose në varëse duhet të kontrollohen sipasparimeve të kontrollit të detajuar individual, sistematik e të themeltë. Asgjënuk bën të mos kontrollohet, siç është, p.sh. çadra.Ndonjëherë, në korridor është e vendosur edhe kutia e njehsorit të energjisëdhe e siguresave të rrjetit elektrik. Kjo kuti duhet të hapet patjetër, sepsebrenda saj ka hapësirë të përshtatshme për fshehjen e gjërave të vogla.Në derën e hyrjes mund të jetë vendosur edhe kutia e postës, e cila duhet tekontrollohet gjithashtu detyrimisht. Detyrimisht duhet të kontrollohet edhekutia e postës në hyrje të ndërtesës. Për çdo eventualitet, vëmendje eveçantë duhet t’u kushtohet dyerve.Bastisja e kuzhinës dhe deposKuzhina dhe depoja, për shkak të destinimit të tyre, janë vende shumë tëpërshtatshme për fshehjen e drogës, por edhe delikate për bastisje. Gjatëbastisjes së këtyre hapësirave të veçanta, duhet t’u kushtohet vëmendje eveçantë të gjitha gjërave ushqimore, sidomos atyre që janë të paketuara, siedhe ushqimeve të përgatitura. Kuptohet, gjatë hyrjes në banesë ështëshikuar se a ka qenë në proces përgatitja e ndonjë ushqimi, pjekje apozierje, sidomos nëse në banesë përdoret shporeti me dru. Kjo masë egoditjes së parë ka për qëllim parandalimin e asgjësimin eventual të disadëshmive.Për këtë arsye, bastisja e kuzhinës detyrimisht fillon nga shporeti, qoftëelektrik, me gaz apo me dru e thëngjill. Pavarësisht prej gjendjes në të cilënështë gjetur kuzhina pas hyrjes në banesë, është e domosdoshme tëshikohet ushqimi që ka qenë duke u përgatitur ose që ka qenë në shporet.Shporeti duhet të kontrollohet me kujdes, duke hapur furrën e zjarrit, furrën 71
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“e pjekjes dhe, eventualisht, zgavrat tjera. Bastisja e lavamanit dhe ekuzhinës në tërësi duhet të bëhet njësoj si hapësira e tualetit. Enët e palaramund të vendosen në lavaman që të kontrollohen në mënyrë të kujdesshme.Makina për larjen e enëve është gjithashtu e përshtatshme për fshehjen edisa mjeteve, prandaj është e nevojshme që ajo të kontrollohet në mënyrë tëdetajuar. Vëmendje e veçantë duhet t’u kushtohet enëve të palara që mundtë jenë vendosur në makinë. Në qoftë se pas hyrjes në banesë makina kaqenë duke punuar, është e domosdoshme që ajo të shkyçet menjëherë.Gjatë bastisjes, nuk bën të anashkalohet kontrolli i hapësirës ku vendosjetdetergjenti, sepse kjo hapësirë është e përshtatshme për fshehjen e gjëravetë vogla. Sipas nevojës, duhet të kontrollohet edhe gypi për nxjerrjen e ujit.Frigoriferi dhe ngrirësi konsiderohen gjithashtu vende ku mund të fshehengjërat, sepse në hapësirat e tyre mbahen shumë gjëra ushqimore tëpaketimeve të ndryshme. Ngrirësi është i përshtatshëm për fshehje edhe përshkak se gjërat ushqimore gjenden në akull, kështu që duhet të kontrollohenme vëmendje.Gjërat ushqimore, siç janë: kripa, sheqeri, mielli dhe kafja, pavarësisht sejanë apo nuk janë të paketuara dhe pavarësisht se janë apo nuk janë tëhapura, duhet të kontrollohen gjithsesi. Gjatë kontrolli të këtyre artikujveduhet te veprohet në mënyrë korrekte, në mënyrë që ata të mos dëmtohenpa nevojë. Me interes të veçantë është ndonjë enë e caktuar, e cilakontrollohet në mënyrë të kujdesshme, duke ruajtur ushqimin që gjendet nëtë. Pijet, lëngjet, komplotet, uthulla dhe mëlmesat e ndryshme, të paketuaranë kuti tetrapak apo në kuti metalike duhet të shikohen të gjitha, papërjashtim. Me këtë rast, policia nuk guxon të mashtrohet për shkak sepaketa e ndonjërit nga artikujt duket se nuk është hapur fare. Siç është enjohur, çdo paketë mund të hapet pa vështirësi dhe të mbyllet përsëri, pa uvënë re se është bërë kjo. Natyrisht, këtë e dinë mirë kriminelët dhe mund tëfshehin gjëra të ndryshme në paketim që duket origjinal, p.sh. në shishen everës së zezë. Patjetër duhet të kontrollohen edhe buka, kiflet ose brumërattjera dhe ëmbëlsirat. Në bukën e fortë bajate mund të fshehet ndonjë send.Krimineli gjithmonë ka një përgjigje në pyetjen se përse mban bukë bajatenë shtëpi. P.sh. ai do të thotë se ia ruan dikujt që e përdor për ushqimin ekafshëve. Gjithashtu, mund të thonë se buka u ka mbetur rastësisht dhe,madje në praninë e policëve, e marrin bukën që ta hedhin në shportën embeturinave, me qëllim që të evitojnë dyshimin e policisë.Gjatë bastisjes së kuzhinës, duhet t’u kushtohet vëmendje edhe aparateve tëndryshme të amvisërisë, siç janë: mulliri i kafes, termosi, shtrydhësi,mikseri, tosteri, friteza, furra mikrovalore, thithësja. etj. Të gjitha mund tëshërbejnë për fshehjen e mjeteve të veprës penale. 72
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“Bastisja e dhomës së gjumitDhoma e gjumit, ku ka orendi, gardërobë dhe shumë gjëra personale, ofronmundësi të shumta për fshehjen e dëshmive të ndryshme dhe të personave.Në këtë dhomë mund të ketë edhe vendstrehim, ekzistuese ose të ndërtuaraenkas. Si vendstrehime ekzistuese mund të shërbejnë jastëkët, jorganët,dyshekët, kornizat e fotografive, zbrazëtirat e orendive, abazhuri si edhe disapjesë të gardërobës dhe papuçet. Përveç kësaj, mund të ndërtohen edhebunkerë specialë, në pjesët fundore ose anësore të sirtarëve dhe vitrinave,karrigeve të mbështjella, tre-ulëseve, dy-ulëseve, dyerve, vendstrehimet nëmur të kamufluara me piktura, pastaj nën dysheme e nën parket, etj.Vëmendje e veçantë duhet t’u kushtohet lodrave të fëmijëve. Duke pasurparasysh mundësitë e paskajshme të taktikës dhe strategjisë kriminale,gjithmonë duhet të mendohet për befasitë dhe situatat atipike. Kështu, mundtë ndodh që në banesë të ketë foshnja të posa lindura, të sëmurë qëlëngojnë në shtrat ose persona të palëvizshëm. Këto situata mund t’ishfrytëzojnë kriminelët për fshehjen e gjërave, duke llogaritur se policët nukdo të bastisin shtretërit e foshnjave, të sëmurëve ose invalidëve. Përvojattona tregojnë se policët, për shkak të dhembjes apo keqardhjes, nuk ukushtojnë gjithmonë vëmendje të mjaftueshme situatave të tilla, gjë që kapër pasojë bastisje jo mjaft efikase. Përveç të gjitha këtyre, duhet t’ukushtohet vëmendje edhe gjërave tjera, të cilat në shikim të parë duken tëparëndësishme.Meqenëse në dhomën e gjumit, përveç tjerash, ka edhe shumë rroba,garderobë dhe shtrojë, është e nevojshme që kontrolli të bëhet mekëmbëngulje dhe përkushtim, në mënyrë që të mos ndodh që të mbetetdiçka e pakontrolluar.Pothuaj të gjithë teoricientët e kriminalistikës tërheqin vërejtjen përmundësitë e shumta të ndërtimit të bunkerëve për fshehjen e mjeteve tëveprave penale, prandaj kërkojnë që gjatë bastisjes t’i kushtohet vëmendje eveçantë këtyre mundësive. Nga kjo del përfundimi logjik se mjetet e veprëspenale duhet të kërkohen në të gjitha vendet ku mund të fshehen ato.Suksesi i bastisjes varet shumë nga informacionet e grumbulluaraparaprakisht lidhur me bunkerët e fshehtë dhe vendet ku janë fshehur mjetete veprës penale. Vendstrehime të fshehta mund të jenë hapësirat “qorre”, tëndërtuara në mënyrë speciale dhe të kamufluara brenda banesës. Sot nukështë lehtë të ndërtohen hapësira të tilla, por disa kriminelë profesionistë,sidomos kontrabandistë, të cilët përcaktohen për veprimtari afatgjatëkriminale, ndërtojnë edhe vendstrehime të tilla dhe bunkerë. Për këtë arsye,në rast se ekzistojnë dyshime për hapësira të tilla, është e detyrueshmematja e mureve e të sipërfaqes së hapësirës dhe të krahasohet me projektine banesës, i cili sigurohet paraprakisht.Zbrazëtitë dhe hapësirat e kamufluara në mure mund të zbulohen nëpërmjettrokitjes me çekan ose me ndonjë mjet tjetër të fortë në mur. Vendstrehimetdhe bunkerët e fshehtë mund të gjenden edhe në hapësirën nën shkallë, 73
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“prapa stufave të murosura dhe nën vatër (kaminë). Hyrjet e fshehta ëbunkerëve dhe vendstrehimeve më së shpeshti kamuflohen me dollapë,vitrina, rafte, komodina, shporet, pasqyra ose piktura, madje edhe me rastetë ndërtuara. Duke pasur parasysh këtë, gjatë bastisjes patjetër duhet tëmaten të gjitha pjesët e orendive dhe të gjitha gjërat që janë të mbështeturanë mur. Ndonjëherë është e domosdoshme që të hiqen edhe tapiceritë, nëmënyrë që të zbulohen vendstrehimet e fshehta.Kur bëhet fjalë për dhomën e gjumit, atëherë, përveç drogës, duhet t’ikushtohet vëmendje edhe gjetjes së shënimeve të ndryshme, adresave,numrave të telefonit e fotografive, arit dhe stolive tjera, parave, librezave tëkursimit dhe xhiro-llogarive dhe dokumenteve të ndryshme. Shënimet mundtë shërbejnë për zbulimin e aktiviteteve të ndryshme kriminale, borxheve eborxhlinjve, etj. Adresat, numrat e telefoni dhe fotografitë mund të shërbejnëpër identifikimin e kriminelëve të caktuar dhe, në fund të fundit, edhe përidentifikimin e bashkëpjesëmarrësve eventualë në kryerjen e veprave penale.Ari, stolitë dhe paratë mund të nxjerrin papajtueshmërinë midis statusit tëpersonit të caktuar dhe pasurisë së tij, më ç‘rast shfaqen indiciet se pasuriaështë fituar me shitjen e drogës. Po kjo vlen edhe për librezat e kursimit dhexhiro-llogaritë. Verifikimet e mëvonshme të gjendjes dhe dinamikës sëpagesave në xhiro-llogari mund të shërbejnë për zbulimin e llojit tëveprimtarisë kriminale të personit të caktuar. Ndërkaq, prej dokumentevepersonale, janë me interes dokumentet e udhëtimit, sepse prej tyre mund tëkonstatohet se në cilat vende dhe kur ta udhëtuar personi i dyshuar. Përveçkësaj, me interes të veçantë janë lejet e qarkullimit me emra të huaj.Bastisja e dhomës së ditësDhoma e ditës është me interes, si për shkak se në të qëndrohet gjatë ditës,ashtu edhe për shkak se në të ekzistojnë shumë mjete dhe gjërat tëndryshme. Në këtë dhomë ka karrige, tavolina, kolltuqe, dy-ulëse, tre-ulëse,vepra artistike, mjete dekorative, vazo e saksi lulesh, televizor, studiomuzikore, audio e video kaseta, CD, instrumente muzikore (piano,harmonikë, kitarë etj), telefon, telefaks, kafaz të zogjve ose të kafshëvetjera, akuarium me peshq. Në qoftë se banesa nuk ka dhomë pune, nëdhomën e ditës mund të ketë edhe kompjuter, bibliotekë etj. Ka mundësi qënë dhomën e ditës të ketë edhe vatër (kaminë) apo stufë me dru, kurse përbanesën tërësi nga aspekti i bastisjes janë interesantë edhe radiatorët dhegypat e ngrohjes qendrore, abazhurët dhe llambat elektrike. Praktikisht,gjithçka që u përmend mund të shërbejë për fshehjen e gjërave tëndryshme, kështu që ekipi kriminalistik që bën bastisje duhet t’i ketëparasysh këto.Por, bazuar në përvojat shumëvjeçare personale, tërheqim vërejtjenposaçërisht na disa mjete dhe gjëra, të cilat janë përdorur më së shpeshtinga kriminelët për fshehjen e mjeteve të veprës penale. Në rastet tjerë,kriminelët i kanë përdorur shumë shpesh saksitë e luleve, duke ndërtuar 74
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“fund të dyfishtë ose mure të dyfishta të pjesëve anësore të saksive të drurit,duke futur saksitë e vogla në saksi më të mëdha dhe duke i kamufluar nëmënyrë të shkathët. Po ashtu, kriminelët i kanë përdorur shpesh edheabazhurët, kafazet dhe ushqimin e zogjve, hapësirën nën pjesët e poshtmetë mobilieve dhe orendive, sidomos të vitrinës, si edhe në qilima apo nëtelevizor.Veçanërisht e përshtatshme për fshehjen e gjërave është biblioteka, sidomosnëse në të ka shumë libra. Mjetet mund të fshehen në raftet e bibliotekës,prapa librave dhe në libra. Më të përshtatshme janë librat e trashë, pjesa ebrendshme e fletëve të tyre pritet ashtu që krijohet hapësirë që merrfunksionin e kutisë. Në këtë hapësirë mund të fshehen gjërat të ndryshme,duke përfshirë edhe paratë. Për këtë arsye, të gjitha librat duhet tëkontrollohej me kujdes, duke i hapur dhe, eventualisht, duke i shfletuar. Nëkëtë rast vjen në shprehje sidomos parimi kriminalistik i themelësisë dhekëmbënguljes.Gjatë bastisjes së cilëso pjesë të banesës nuk duhet të harrohen indicet, përtë cilat tërheqin vërejtjen shumë autorë. Ato tregojnë se, shpesh, gjëratmjetet në gjërat që kanë lidhje me profesionin e kriminelit. P.sh. është enatyrshme të pritet që zdrukthëtari t’i fshehë mjetet në gjërat prej druri,muratori i fsheh në mure, amvisja i fsheh në rroba, kurse bibliotekari nëlibra.Dhomat e ditës zakonisht kanë edhe terasa apo ballkone. Pas bastisjes sëdhomës së ditës bastiset terasa, nëse në të ka gjëra e sende. Natyrisht, edhehapësirat tjera të banesës mund të kenë ballkone, terasa ose thertore,kështu që për të gjitha vlen i njëjti veprim i bastisjes.Bastisja e nënkulmitSiç dihet, gati të gjitha shtëpitë private kanë tavan, kurse shumë ndërtesa tëbanimit kanë edhe nënkulm. Shpesh nënkulmi është fizikisht i ndarë ngabanesa, prandaj edhe nuk merret parasysh gjatë bastisjes, sepse,praktikisht, nuk dihet për të. Këtë duhet pasur parasysh gjatë përgatitjevepër bastisje, kur duhet të vërtetohet se cilat hapësira i shfrytëzon personi icaktuar, përveç banesës. Ky është një fakt që na bind se parimi i shpejtësisëdhe befasisë mund të aplikohet në praktikën kriminalistike vetëm në saje tëpërgatitjeve kualitative. Me fjalë të tjera, nuk ekziston kurrë situatë aqurgjente që do të mund të arsyetonte nënçmimin e përgatitjeve. Eshfrytëzojmë këtë rast që të konstatojmë se përgatitjet janë pjesë përbërësee parimit të shpejtësisë dhe befasisë, gjegjësisht urgjencës, të veprimevekriminalistike lidhur me bastisjen. Për çfarë befasie mund të flitet, nësepersoni i caktuar befasohet vetëm për shkak se policia ka hyrë papritur nëbanesën e tij dhe ka bastisur, ndërsa nuk ka qenë në dijeni për ekzistimin enënkulmit, ku është fshehur personi i kërkuar apo dëshmia kryesore? Sipasmendimit tonë, urgjenca e veprimit nuk mund të përjashtojë përgatitjetadekuate, përndryshe ajo e humb kuptimin. 75
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“Tavani apo nënkulmi mund të shfrytëzohet për banim ose si depo. Në qoftëse shfrytëzohet për banim, atëherë bastiset sipas metodologjisë së bastisjessë banesës, por vëmendje e veçantë i kushtohet konstruksionit të kulmit.Situata është shumë më e komplikuar, nëse nënkulmi përdoret si depo, pasinë të nuk ka rregull. Po ashtu, bastisjen mund ta vështirësojë mungesa edritës së mjaftueshme, gjë që vlen sidomos për nënkulme të shtëpive tëvjetra. Si edhe në hapësirat tjera, të gjitha gjërat duhet të kontrollohen mekujdes dhe në mënyrë sistematike. Vëmendje e veçantë duhet t’u kushtohetkonstruksionit të nënkulmit, dritareve të kulmit, qyngjeve të shiut, si edheaparateve shtëpiake të papërdorshme, siç janë: frigoriferi, lavatriçja,shporeti elektrik, etj.Bastisja e podrumitKur bëhet fjalë për shtëpi private, nuk është vështirë të konstatohet se a kapodrum dhe hapësira të tjera ndihmëse, por në ndërtesat e banimit,ndonjëherë, është shumë vështirë të vërtetohet nëse ka apo nuk ka podrumose hapësira tjera ndihmëse banesa përkatëse. Ndonjëherë, as vetë policëtnuk e kanë parasysh faktin se banesës së caktuar i takon edhe hapësira epodrumit. Ky gabim mund të shkaktojë pasoja të dëmshme.Podrumi është me interes sidomos për shkak se në të mund të hapen gropa,në të cilat mund të groposen mjete të ndryshme, madje edhe kufoma apopjesë kufomash. Për këtë arsye, gjatë bastisjes së podrumit duhet tëkonstatohet së pari se çfarë dyshemeje ka. Në qoftë se podrumi nuk është ishtruar, në tokë duhet të ngulen gozhda, për të parë nëse në të ështëgërmuar së voni. Me hedhjen e ujit mund të konstatohet se a është hapurndonjë gropë, madje edhe nëse podrumi është i shtruar me dysheme. Gjatëbastisjes, është e domosdoshme që të lëvizet nga vendi çdo send, në vend tëtë cilit konstatohet nëse është gërmuar apo jo. Në podrum, shpesh, ka edhedru, thëngjill, etj., të cilat krimineli mund t’i përdorë për fshehjen e mjetit tëveprës penale. Bastisja e detajuar nënkupton zhvendosjen e plotë të të gjithagjërave, pra edhe të druve dhe thëngjillit, përndryshe bastisje e podrumitështë e kotë. Natyrisht, kriminelët llogarisin se policët nuk do të zhvendosinsasi të mëdha të druve dhe thëngjillit. Edhe turshitë dhe artikujt ushqimorëqë gjenden në podrum (patatet, lakrat, etj.), duhet të kontrollohen nëmënyrë të detajuar. Mund të ndodh që në podrum të kultivohen edhekërpudha, prandaj është e nevojshme që të kontrollohen thasët ose enët edrurit, në mënyrë që të konstatohet nëse në dheun brenda tyre ka mjete apodëshmi të veprës penale.Bastisja e oborritOborri ose kopshti rreth shtëpisë apo ndërtesës së banimit bastiset sipasmetodologjisë së caktuar, ngjashëm me metodologjinë e banesës. Natyrisht,këto hapësira janë të përshtatshme për fshehjen e mjeteve të ndryshme dhe 76
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“të kufomave, kryesisht nëpërmjet groposjes. Në qoftë se bëhet fjalë përoborr apo kopsht më të madh, preferojmë që ai të ndahet në pjesë më tëvogla, në mënyrë që të mos ndodhë që të shpëtojë pa u kontrolluar.Vëmendje duhet t’u kushtohet edhe kontejnerit të bërllokut, grumbullit tëzallit, grumbullit të tullave apo të tjegullave, grumbullit të gurëve, etj., tëcilët mund të gjenden në oborr. Në oborr mund të ketë edhe shtëpizë qeni,të cilën kriminelët mund ta përdorin për fshehjen e gjërave të ndryshme.Shtëpiza duhet të kontrollohet dhe të zhvendoset, në mënyrë që tëkontrollohet hapësira përfund saj. Në oborr duhet të kontrollohen edhe nyjate ujësjellësit dhe të kanalizimit, kutia postare, etj.8. Bastisja e personaveSipas Nenit 240, alineja 3 e KPP, gjykatësi mund të mandatojë bastisjen epersonave, nëse ekzistojnë gjasat reale që bastisje të shpie në zbulimin egjurmëve ose në konfiskimin e dëshmive të veprës penale. Por, policia mundtë bastisë personat edhe pa urdhëresë dhe pa praninë e dëshmitarëve, sikuredhe në të gjitha rastet e bastisjes së shtëpisë dhe hapësirave tjera (Neni245 i KPP), pastaj gjatë arrestimit të përkohshëm dhe shoqërimit, si edhe kurekziston rreziku që të jetë i armatosur ose të ketë mjete të rrezikshme, tëcilat mund të përdoren për sulm ose për vetëlëndim.Varësisht prej dispozitave ligjore dhe qëllimi i synuar, bastisja e personitmund të jetë bastisje hetimore dhe bastisje e sigurisë. Në rastin e parë,qëllim i bastisjes është gjetja e gjurmëve të veprës penale ose gjërave tërëndësishme për procedurën penale, ndërsa në rastin e dytë qëllim i bastisjesështë gjetja e armëve ose mjeteve të përshtatshme për sulm, mjeteve tëpërshtatshme për arratisje, mjeteve për mbajtjen e lidhjeve ilegale dhemjeteve e sendeve të përshtatshme për vetëvrasje. Natyrisht, në qoftë segjatë bastisjes provizore për çështje të sigurisë gjenden mjete që mund tëpërdoren si dëshmi në procedurën penale, policia vepron në pajtim medispozitat me të cilat rregullohet çyshtja e bastisjes si veprim hetimor (Neni204, alineja 4. KPP).Gjatë elaborimit të bastisjes së banesës dhe hapësirave tjera, kemi trajtuaredhe çështjen e përjashtimit nga ndjekja penale të personave që gëzojnë tëdrejtën e imunitetit. Në këtë kuptim kemi folur mbi pacenueshmërinë ebanesës, hapësirave tjera, shënimeve dhe dokumenteve të caktuara zyrtaretë misioneve diplomatike e konzullare. Por, me që imuniteti ka të bëjë, parasë gjithash, me persona, në këtë rast do të theksojmë rëndësinë e imunitetitnë kontekst të bastisjes së personave. Imuniteti penalo-juridik parashikohetpjesërisht në burimet e të drejtës lokale e pjesërisht në burimet e të drejtësndërkombëtare (Konventa e Vjenës mbi marrëdhëniet diplomatike, e vitit1961, Konventa e Vjenës mbi marrëdhëniet konzullare, e vitit 1963,Konventa mbi privilegjet dhe imunitetet e OKB-së, e vitit 1946, Konventa mbiprivilegjet dhe imunitetet e institucioneve të specializuara të OKB-së, e vitit1947, Konventa e OKB-së mbi misionet speciale, e vitit 1969). Përmbajtja e 77
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“këtij imuniteti niset prej ndalimit të qarkullimit dhe udhëheqjes sëprocedurës penale ndaj personit të caktuar e deri te ndalimi i kryerjes sëveprimeve të caktuara penalo-procesore dhe ndalimi i arrestimit. Sipas tëdrejtës ndërkombëtare, imuniteti mund të jetë absolut (p.sh. u takon shefavetë shteteve dhe agjentëve diplomatikë të shteteve të huaja) dhe relevant (utakon personave që kanë salvus conductus, imunitet konzullar dhe imunitet icili u takon kategorive të caktuara të zyrtarëve ndërkombëtarë).Imunitet gëzojnë edhe gjykatësit dhe prokurorët e institucionevendërkombëtare të drejtësisë (p.sh. të Gjykatës Penale Ndërkombëtare tëHagës). Sipas të drejtës vendore, imunitet të caktuar penalo-procesorgëzojnë edhe deputetët, gjykatësit dhe gjykatësit-porotë. Përjashtimi ndandjekja penale përfshin të gjitha veprimet, si gjatë procedurës penale ashtuedhe gjatë procedurës parapenale, por gjykata mund t’i ndërmarrë veprimethetimore që prekin në të drejtat e personit që e gëzon këtë imunitet.Bastisja e personave mund të kryhet në dy mënyra, pjesërisht dhe edetajuar, prandaj në literaturën e kriminalistikës ajo ndahet në bastisjepersonale të pjesshme dhe në bastisje personale të detajuar. Sipaspikëpamjes sonë, ndarja e tillë është e drejtë. Sipas rrjedhës logjike tëngjarjeve, në praktikën e kriminalistikës operative, së pari flitet për bastisjene pjesshme, e cila ndonjëherë cilësohet edhe si bastisje paraprake, e pastajpër bastisjen e detajuar.8.1. Bastisja provizore e personave për çështje sigurieKjo bastisje kryhet në situatat siç janë arrestimi i personave me rastin endërmarrjes së disa veprimeve kriminalistike (pusia, racia), me rastin endërmarrjes së veprimeve të dëshmimit (bastisja e banesës dhe shikimi ivendit të veprës penale), si edhe me rastin e rastin e dërgimit të personit nëentin ndëshkues-korrektues. Kjo bastisje ka, kryesisht, karakter të sigurisë,gjë që është e logjikshme pasi bëhet fjalë për kontakt të parë të drejtpërdrejtme kriminelin apo me personin e dyshuar.Bastisja e pjesshme e personave që dyshohet se kanë drogë kryhetgjithmonë në vende publike. Siç kemi thënë, kjo bastisja e pjesshme kryhet,para së gjithash, për arsye preventive të sigurisë, pra me qëllim të gjetjesdhe konfiskimit të armëve të zjarrit, armëve të ftohta dhe sendeve tëpërshtatshme për vetëlëndim, si edhe për gjetjen eventuale të dëshmive tëtjera.Parakusht kryesor kriminalistik-taktik për bastisjen e personave është qasjae befasishme dhe efikase dhe arrestimi i personave që duhet të bastisen.Duke iu qasur e arrestuar në mënyrë të rrufeshme, personi i caktuar jovetëm që parandalohet që eventualisht të hedhë ose të asgjësojë dëshminëmateriale, por pamundësohet edhe arratisja, rezistenca e armatosur aporezistenca fizike, rezistenca pasive apo vetëlëndimi i tij, si edhe marrja peng 78
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“e personave tjerë. Me që kjo ndodh në vendet publike dhe personat e tillëjanë shumë të rrezikshëm, qasja dhe arrestimi i tyre efikas është veprimshumë delikat në praktikën kriminalistike. Një çështje që duhet tëtheksohet, ndonëse nuk është përfshirë në literaturë, është prezantimi zyrtari policëve në kontaktin e parë me personin e dyshimtë. Ky prezantim duhett’i përshtatet situatës konkrete, që do të thotë se është i mjaftueshëmprezantimi gojor. Prezantimi duhet të bëhet për një sërë arsyesh. Para sëgjithash, policët duhet të respektojnë parimet e ligjshmërisë. Kjo do të thotëse secili qytetar duhet të dijë se bëhet fjalë për veprim zyrtar. Kriminelëtjanë gjithmonë të kujdesshëm, për shkak të konkurrencës. Kriminelët enivelit më të lartë i kanë trup-rojet e tyre, të cilët i mbrojnë nga si ngakonkurrentët ashtu edhe nga policia. Përvojat e praktikës sonë kriminalistiketregojnë se edhe kriminelët më të rryer nuk bëjnë rezistencë, kur e dinë sepër çfarë veprimi bëhet fjalë. Së pari, për ta është e rëndësishme të dinë sebëhet fjalë për veprim zyrtar, sepse kjo do të thotë se bëhet fjalë për sjelljekorrekte dhe të lejuar. Në të kundërtën, në qoftë se dyshojnë se janë tësulmuar nga kriminelë të tjerë, ata bëjnë rezistencë shumë fortë. Për këtëarsye, pa përjashtim, policët duhet të prezantohen në mënyrë zyrtare, duketreguar distinktivin (shenjën), kartat e identitetit dhe akreditimet, por mundtë jenë të veshur në uniformë me mbishkrimin “policia”, kështu që, tëshumtën e rasteve, evitojnë mundësinë e rezistencës. Ngjashëm veprohetedhe me personat që nuk janë kriminelë, por janë të dyshuar për një sërëarsyesh. Secili qytetar, në momentin që ndonjë i panjohur i afrohet befasisht,dyshon se mund të jetë viktimë e ndonjë vepre penale, prandaj ështënormale të pritet që ai të bëjë rezistencë dhe të mbrohet. Por, në qoftë se ekupton se bëhet fjalë për veprim zyrtar, ai nuk do të rezistojë.Për arsye të sigurisë, bastisjen e personave duhet ta bëjnë së paku dy policë,kurse në situata të rrezikshme mund të jenë edhe tre policë. Njëri polic ekryen bastisjen, ndërsa i tjetri ose dy të tjerët e sigurojnë veprimit, dukeqenë të gatshëm që të reagojnë në çdo moment.Bastisja provizore për çështje të sigurisë, e cila mund të cilësohet edhe sibastisje e pjesshme, mund të kryhen në katër mënyra: në mënyrë klasike,mbështetur për muri, në gjunjë dhe shtrirë (në bark). Bastisjen në mënyrë tështrirë e preferojmë në rast se një polic kryen bastisjen e një krimineli tërrezikshëm. Pavarësisht se në çfarë mënyre bëhet bastisja, ajo duhet tëkryhet sipas metodologjisë së caktuar kriminalistike aspo sipas rendit tëveprimit, më së shpejti, prej kokës te thembra. Bastisja e pjesshme klasikenënkupton bastisjen e kriminelit që qëndron me këmbë të hapura dhe meduar të ngritura lart. Bastisja me mbështetje për muri e vë kriminelin nëpozitë jostabile, prandaj e pamundëson rezistencën e tij. Ajo kryhet ashtu qëpersonit që bastiset i urdhërohet të qëndrojë një metër prej murit, t’i hapëkëmbët dhe të qëndrojë në majë të gishtërinjve dhe gishtërinjtë e duarve tëngritura lart t’i mbështesë për muri, duke marrë pozitë të pjerrët të trupit.Bastisja me qëndrim në gjuan të kriminelit është bastisja më e sigurt përpolicin. Së pari, kriminelit i urdhërohet t’i ngre duart lart e pastaj të ulet nëgjunj e pastaj fillon bastisja e tij. Bastisja në pozitë të shtrirë bëhet ashtu që, 79
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“pas qasjes së befasishme, kriminelit i urdhërohet t’i ngre duart lart, të bie nëgjunjë ngadalë (së pari në njërën e pastaj në këmbën tjetër, pastaj talëshojë ngadalë njërën dorë në tokë dhe të shtrihet në bark.Duke pasur parasysh qëllimin e kësaj bastisjeje, është e logjikshme që sëpari të kërkohen armë (të zjarrit ose të ftohta), prej për paaftësim tëveprimit dhe mjete tjera të përshtatshme për sulm. Të gjitha këto mund tëgjenden në rrobat personale të kriminelit, në valixhen e dorës, në trup osenë dorë. Për këtë arsye, tërheqim vërejtjen se së pari duhet t’u kushtohetvëmendje duarve apo shuplakave. Shpesh kriminelët mbajnë drogën nëdorë, në mënyrë që ta hedhin menjëherë, në rast të arrestimit. Në dorë embajnë edhe bombën eventuale, me qëllim që ta aktivizojnë menjëherë.Mund të ndodhë që krimineli të mbajë në njërën dorë mjetin e veprës penale,kurse në dorën tjetër sprejin për paaftësim apo thikën, e cila zakonisht futetnën mangë, sikur edhe bombën. Është ideale që dy policë, në momentin eafrimit të rrufeshëm, ta kapin kriminelin për të dy duart, në mënyrë që t’iapamundësojnë rezistencën dhe hedhjen eventuale të dëshmive të veprëspenale. Varësisht prej situatës konkrete, policia zgjedh ndonjërën prejmënyrave të bastisjes së pjesshme, e cila duhet të bëhet shpejt dhe sa mëparë. Është e preferueshme që, në rast se në afërsi ka ndonjë hyrjebanesash ose ndonjë korridor kalimi, krimineli të dërgohet atje dhe bastisjata kryhet në kushte më të mira për siguri ose të arrestohet në vendin etakimit.Përveç normave të përgjithshme kriminalistike mbi bastisjen e pjesshme tëpersonave, duhet t’u kushtohet vëmendje edhe disa elementeve të tjera. Siçthamë, vëmendja më e madhe, që në hapin e parë të veprimit, duhet t’ukushtohet duarve të kriminelit. Pasi t’i jenë qasur personit me armë tëdrejtuara ndaj tij, policët urdhërojnë ngritjen e duarve e pastaj e kapin për tëdy duart dhe ia kontrollojnë, kështu që evitojnë mundësinë që krimineli tësulmojë papritur apo të përdorë ndonjë armë që mund ta ketë në dorë osenën mëngë. Kuptohet, me kujdes duhet të kontrollohen edhe dorëzat, nëqoftë se krimineli ka dorëza në momentin e qasjes së policisë (rrobat qëmund t’i ketë në dorë krimineli, kontrollohen më vonë). Pas duarve,vëmendja duhet të përqendrohet në kokë, ku përfshehet kontrolli i flokëve,parukës dhe kapelës (nëse ka). Pastaj detyrimisht, duhet të kontrollohetshalli ose shamia dhe, në fund, duhet të kontrollohen edhe stolitë, dukekonstatuar se bëhet fjalë për ar apo për bizhuteri. Në qafore, hall-halle,unazë, brosh apo varëse të çelësave mund të jenë krijuar hapësira specialepër fshehjen e gjërave të vogla. Në qoftë se këto elemente të bizhuterisë nukkontrollohen menjëherë, ekziston rreziku që krimineli t’i hedhë ato gjatëbastisjes, në mënyrë të pavërejtur. Varësja e çelësave, përveç që mund tëpërshtatet për fshehje, mund të ketë edhe prej për paaftësim veprimi, gjë qëështë me shumë rrezik.Në qoftë se gjatë bastisjes së pjesshme provizore nuk gjenden kurrfarëmjetesh të veprës penale, pra as armë dhe as mjete tjera të palejueshme,kështu që është hequr çfarëdo dyshimi, personit duhet t’i jepet një shpjegim 80
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“zyrtar dhe mund të lirohet. Por, në qoftë se personi konsiderohet edhe mëtutje i dyshuar, pavarësisht se është gjetur apo nuk është gjetur te aiçfarëdo dëshmie a mjeti të veprimit penal, merret vendimi për bastisje tëdetajuar. Meqenëse bastisja e detajuar mund të bëhet vetëm në lokaletzyrtare të policisë, personi i dyshuar duhet të dërgohej patjetër atje. Meqenë se edhe transportimi i të dyshuarit me automjet zyrtar mund të ketërreziqe të caktuara, e konsiderojmë të nevojshme të shpjegojmë situatatkritike dhe mënyrat për parandalimin e tyre.Shoqërimi me qëllim të bastisjes së detajuarMbi të gjitha, tërheqim vërejtjen posaçërisht për kontrollimin e vendit tëarrestimit të kriminelit.. Duhet të kontrollohet me kujdes si vendi ku ështëarrestuar krimineli, ashtu edhe vendi ku është parë dhe është ndalur.Gjithnjë ekziston mundësia që ai të ketë hedhur një apo më shumë gjëra.Është gabim të mendohet se, nëse personi i caktuar është arrestuar nëmënyrë efikase, në atë vend nuk duhet të ndërmerret asgjë.Shoqërimi këmbë ose me mjete të transportit publik i të dyshuarit në lokaletzyrtare të policisë nuk preferohet. Duke pasur parasysh punën e policisëkriminalistike, mjeti më i përshtatshëm për transportim është automjetizyrtar. Shoqërimin duhet ta bëjnë se paku dy policë dhe, përveç në raste tëjashtëzakonshme, kriminelët duhet të shoqërohen në mënyrë individuale.Situata e parë kritike shfaqet gjatë hyrjes së kriminelit në automjetin zyrtar.Atëherë mund të ndodhë që policët të mos jenë mjaft të koncentruar, pasivetëkënaqen me faktin se e kanë arrestuar me sukses një person të dyshuar.Krimineli futet në automjetin zyrtar në pozitë të kërrusur, prandaj ai mund tëgodasë papritur me kokë ose të përpiqet të arratiset. Po ashtu, në rast tëkujdesit të pamjaftueshëm, krimineli mund hedhë në mënyrë të pavërejturndonjë send, i cili nuk i është gjetur gjatë bastisjes së pjesshme. Për këtëarsye, kriminelit nuk bën t’i lejohet që të hyjë vet në automjetin zyrtar, porduhet të futet në mënyrë të kujdesshme.Siç kemi thënë, shoqërimin duhet ta bëjnë së paku dy policë, njëri prej tëcilëve do ta mbikëqyrë kriminelin gjatë gjithë kohës së vozitjes, pasi nukpërjashtohet mundësia që personi i arrestuar të hedhë në automjet ndonjësend. Kjo mund të ndodhe sidomos në rast se në automjet ndodhennjëkohësisht dy persona që shoqërohen. Raste të tilla kanë ndodhur nëpraktikën kriminalistike.Situatë tjetër kritike është momenti i daljes së kriminelit nga automjeti. Nëmomentin e arritjes deri te lokalet zyrtare, shumë policë mendojnë setashmë e kanë kryer punën e tyre, prandaj nuk janë mjaft të kujdesshëmdhe vigjilentë. Por, kriminelët e dinë këtë dhe munda ta shfrytëzojnëpakujdesinë e policëve që të sulmojnë e të arratisen ose vetëm të arratisenapo që të hedhin dëshmi të veprës penale. Në këto situata janë veçanërisht 81
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“të paparashikueshme reagimet e personave të gjinisë femërore, të cilatkrijojnë skena të ndryshme, në mënyrë që të krijojnë hapësirë për t’i hedhurdëshmitë e veprës penale, për të sulmuar apo për t’u arratisur. Për këtëarsye, me rastin e arritjes së automjetit te lokalet zyrtare, krimineli duhet tënxirret dhe jo të lejohet që të dalë vetë nga automjeti. Me këtë rast, policëtduhet të jenë po aq të vëmendshëm sa edhe me rastin e arrestimit tëpersonit. Njëkohësisht, është e nevojshme që në praninë e kriminelit tëshoqëruar të bëhet kontrolli i automjetit zyrtar, në mënyrë që të vërtetohetnëse gjatë rrugës ai ka lëshuar ndonjë send në automjet. Vetëm pas këtyreveprimeve personi i shoqëruar futet në lokalet zyrtare. Në praktikënkriminalistike janë regjistruar raste që në automobilin zyrtar të gjendenmjete të veprës penale. Zakonisht, policët vërtetojnë se kush është sjellë ifundit me automjet në lokalet zyrtare dhe, në bisedë me të, ia dëshmojnëkëtë fakt, duke i lëshuar edhe vërtetim mbi konfiskimin e përkohshëm tëmjetit të gjetur në automjet. Natyrisht që krimineli nuk pranon që mjeti igjetur është i tij dhe as nuk dëshiron të nënshkruaj apo të marrë vërtetim.Në situata të tilla ekzistojnë dy mundësi: se mjeti i gjetur është vërtet pronëe këtij krimineli apo e një tjetri, sepse mund të ndodhë që të jetë mjet ihedhur nga dikush tjetër që është shoqëruar para tij në lokalet zyrtare tëpolicisë. Cilado prej këtyre dy varianteve që të jetë e vërtetë, gabimi është ipolicisë, prandaj ajo gjithmonë duhet të kontrollojë automjetin zyrtar, nëpraninë e personit që shoqërohet, në mënyrë që të gjendet mjeti i hedhureventualisht. Kjo është plotësisht në pajtim me normat ligjore.Më në fund, ekziston edhe një situatë tjetër kritike, e cila mund tëmanifestohet gjatë qëndrimit të personit të arrestuar në lokalet zyrtare. Nëpraktikën kriminalistike janë regjistruar shumë raste të arratisjes sëkriminelëve nga lokalet zyrtare, madje edhe nga kati i tretë apo i katërt indërtesës, gjë që ka qenë pasojë e mungesës së vigjilencës së policëve. Kurshoqërohen në lokalet zyrtare, kriminelët shpesh kërkojnë që të shkojnë nëtualet. Me këtë rast ata përpiqen ta shfrytëzojnë pakujdesinë e policëve dhetë ikin, qoftë duke shkuar në WC apo nga vetë WC-ja. Për arratisje ngalokalet e WC-së mund t’i shfrytëzojnë qyngjet e shiut, rrufepritësit, apondonjë dru që eventualisht gjendet në afërsi të dritares. Në qoftë se nukkanë sukses të arratisen, kriminelët përpiqen të hedhin ose të asgjësojnë nëWC mjetet e veprës penale. Përveç kësaj, ata janë të gatshëm edhe tëkërcejnë nga dritarja e lokalit zyrtar, në të cilin gjenden. Për këtë arsye,krimineli nuk guxon të lejohet që të shkojë në WC para se të bëhet bastisja edetajuar e tij. Prej sa u tha deri më tash del se vigjilenca profesionale epolicisë duhet të jetë e lartë gjatë gjithë kohës së shoqërimit të kriminelëvenë lokalet zyrtare, në mënyrë që atyre t’u pamundësohet rezistenca,arratisja, ose hedhja e mjetit të veprës penale.8.2. Bastisja e detajuar e personaveBastisja e detajuar e personave, përveç në lokalet zyrtare, mund të bëheteventualisht edhe gjatë bastisjes së banesës. Këtë bastisje do të duhej ta 82
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“kryenin dy policë, por në situata të jashtëzakonshme mund të marrin pjesëedhe tre policë, në qoftë se ka dallim të madh në konstruksionin fizik midispolicëve dhe kriminelit.Pas marrjes së vendimit për bastisje të detajuar të personit të caktuar, ështëe domosdoshme që të sigurohet prania e dy dëshmitarëve, të cilët duhet tëjenë qytetarë të moshës madhore, të të njëjtës gjini me personin që bastiset.Natyrisht që edhe policët të cilët e kryejnë bastisjen duhet të jenë të tënjëjtës gjini me personin që bastiset. Policia duhet t’i kërkojë personit qëbastiset që në mënyrë vullnetare të dorëzojë mjetin apo dëshminë e kërkuar.Në qoftë se personi dorëzon mjetin e kërkuar, gjatë dorëzimit bëhetfotografimi e pastaj paketimi i mjetit të dorëzuar në qese të caktuaraplastike. Në qese shënohet përmbajtja, e cila duhet nënshkruhet nga pronaridhe policia. Kjo është shumë e rëndësishme për shkak të paraqitjes sëdëshmisë në procedurën e mëvonshme penale. Në procesverbalin mbibastisjen konstatohet se çfarë ka dorëzuar vullnetarisht personi, apo tëkonstatojë se nuk ka dorëzuar asgjë. Natyrisht, bastisja do të kryhetpavarësisht se personi i caktuar mund të dorëzojë vullnetarisht mjetin apodëshminë e veprës penale. Së pari personit i urdhërohet që të zhvishetlakuriq (për këtë rast është përgatitur një pelerinë) dhe t’i zbathëkëpucët. Pas kësaj vazhdon kontrolli i detajuar i rrobave dhe i këpucëve, siedhe i tërë trupit.Në mënyrë të detajuar bastisen të gjitha rrobat, këpucët, si edhe gjërat qëjanë gjetur në rroba. Me kujdes kontrollohet edhe trupi i të dyshuarit. Gjëratë ndryshme mund të fshehen në cilëndo pjesë të rrobave apo të këpucëve,kështu që veçimi i cilitdo send do të ishte i panevojshëm. Thënë shkurt, mevëmendje të njëjtë duhet të kontrollohet gjithë gardëroba dhe të gjithagjërat që gjenden në të. Bastisja e personit mund të përfshijë edhe bastisjenintime, të cilën e kryen mjeku ose tekniku i kualifikuar, në pajtim me normate shkencës së mjekësisë e duke e respektuar plotësisht dinjitetin e personit (Neni 243, alineja 5, KPP). Praktikisht, këtu bëhet fjalë për personaprofesionistë, siç janë mjeku i praktikës së përgjithshme, apo gjinekologu,por ndonjëherë edhe rëntgenologu. Pavarësisht se më parë është bërëbastisja e pjesshme, për të cilën kemi folur, i gjithë trupi i personit, sipasmetodologjisë së caktuar. Mjetet dhe dëshmitë mund të fshehen në flokë,nën parukë dhe në mjekër, prandaj ato duhet të kontrollohen me krehër.Edhe vrimat e veshit e të hundës, si edhe pjesa e brendshme e buzëve,mund të shërbejnë për fshehjen e gjërave e dëshmive, sikundër edhe nënsqetull, nën gjinj dhe në rrugët anale e vaginale, te femrat. Por, gjëra të imtamund të fshehen edhe midis gishtërinjve të këmbëve. Në qoftë se personi icaktuar ka fasha, fllasterë apo proteza në pjesë a në gjymtyrë të caktuara tëpersonit, atëherë është e nevojshme që të angazhohet mjeku që do ta bëjëkontrollin. Në qoftë se dyshohet se personi i caktuar e ka fshehur drogën nëlukth, mënyrë e vetme për verifikimin e kësaj është kontrolli me rëntgen. Nëqoftë se kontrolli rëntgenologjik jep rezultat pozitiv, atëherë droga nxirretnga lukthi dhe konfiskohet, në pajtim me KPP. Të gjitha gjërat që gjendendhe konfiskohen, regjistrohen dhe sigurohen në mënyrën që e kemi 83
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“përshkruar, kurse pronarit i jepet menjëherë vërtetimi mbi konfiskimin epërkohshëm të mjetit.9. Bastisja e mjeteve transportueseBastisja e mjeteve transportuese është shumë komplekse, prandaj ky veprimduhet të kryhet në pajtim me veprimet e caktuara kriminalistike e sidomoshetimore. Për këtë arsye bastisjes së mjeteve të transportit, veçanërisht, tëkamionëve të mëdhenj, aeroplanëve dhe anijeve duhet t’i paraprijë observimispecial, shfrytëzimi i informatorëve dhe forma tjera të veprimtarisëkriminalistike operative, në mënyrë që të grumbullohen indicie tëmjaftueshme që tregojnë për veprimtari të paligjshme. Bastisja e mjetevetransportuese duhet të bëhet me ndihmën e automekanikut, teknikut tëmakinerisë, teknikut të aviacionit, etj. Me rastin e bastisjes, përveç tjerashshfrytëzohen edhe mjete të tjera ndihmëse, siç janë: rëntgeni, shufrat egjata metalike, pasqyrat e montuara me bisht të gjatë etj. Gjatë bastisjes sëmjeteve transportuese duhet të përdoren edhe të dhënat teknike të tyre,sidomos në rastet kur policia ka informacione konkrete se në një mjet tëcaktuar transportues fshehet mjeti i veprës penale.9.1. Bastisja e automobilit të udhëtarëveKa dy mënyra të bastisjes së automobilit të udhëtarëve. Njëra mënyrë ështëqë automobili të bastiset derisa është i parkuar, ndërsa tjetra kur automobiliështë në lëvizje dhe është e nevojshme që të ndalet. Në rastin e dytëpersonat që gjenden në të arrestohen dhe atëherë fillon bastisja eautomobilit. Natyrisht që rasti i dytë është shumë delikat dhe i rrezikshëmpër policët.Kur bëhet fjalë për bastisjen e automobilit të parkuar, ai nuk mund tëgjendet në garazh private, në garazh kolektive, apo në parking të hapur, osetë jetë i parkuar në mënyrë jo të rregullt në trotuar ose në hapësirë tëgjelbër. Kjo bastisje shpesh bëhet bashkë me bastisjen e banesës osemenjëherë pas bastisjes së banesës së personit që i takon automobili.Mënyra e dytë e bastisjes nënkupton ndaljen paraprake të automobilit nësituata të ndryshme. Kështu, mund të bëhet fjalë për bastisje të qëllimshmetë një automobili të caktuar dhe njerëzve që gjenden në të, i cili ndalet nënjë vend të përshtatshëm, të zgjedhur paraprakisht, gjë që mund të bëhetnë rrugë ose në parking. Bastisja e automobilit të udhëtarëve mund të bëhetedhe në vendkalimin kufitar, në bazë të informacioneve të grumbulluaraparaprakisht ose sipas metodës së mostrës së rastit. Së fundi, mund tëndodhë që gjatë kontrollit rutinë të automobilit dhe vozitësit të vihen reindiciet e caktuara, prandaj menjëherë merret vendimi për bastisjen e atijautomobili. Pavarësisht se në literaturën e kriminalistikës nuk i kushtohetndonjë rëndësi e veçantë bastisjes së automobilit, konsiderojmë se kjobastisje mund të jetë e dyllojshme: e pjesshme dhe e detajuar. Këtë qëndrime mbështesim me përvojat tona empirike të bazuar në praktikën 84
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“shumëvjeçare të policisë, e cila do të jetë si bazë për bastisjen e pjesshme tëautomobilit.Bastisja e pjesshme e automobilit të udhëtarëveBastisja e pjesshme e automobilit të udhëtarëve kryhet kur automobili ështëi parkuar ose i ndalur. Sa i përket bazës penale-procesore, ajo është e njëjtëme banesën, hapësirat tjera dhe personat. Natyrisht, bastisja mund të kryhetnë bazë të mandatit me shkrim të gjykatës ose pa mandat, sikundër qëmund të bëhet në praninë e dëshmitarëve ose pa praninë e tyre. Megjithatë,ne e mbrojmë qëndrimin se bastisje duhet të behet me praninë edëshmitarëve, përveç rasteve të jashtëzakonshme. Më poshtë do të flasim nëmënyrë të veçantë për bastisjen e e pjesshme të automobilit të parkuar dhe,sidomos, për bastisjen e automobilit të ndalur.Bastisja e pjesshme e automobilit të parkuarSipas mendimit tonë, në bastisjen e automobilit të parkuar është edomosdoshme të marrin pjesë tre apo më shumë policë, sipas mundësisë.Një polic e mbikëqyr pronarin e automobilit, i dyti siguron bastisjen, kurse itreti e bën bastisjen. Polici që e bën sigurimin e bastisjes ka për detyrë që tëmos lejojë askënd t’i afrohet automobilit e sidomos kriminelëve të cilët do tëmund të pengonin veprimin zyrtar, në mënyra të ndryshme, madje edheduke përdorur armë zjarri. Ai duhet të parandalojë rezistencën ose arratisjeneventuale të pronarit të automobilit, duke vepruar në mënyrë profesionale,madje edhe duke e përdorur dhunën, në rast nevoje, gjithnjë në pajtim medispozitat ligjore. Në qoftë se planifikohet bastisja e banesës e pastaj eautomobilit të të njëjtit person, me rastin e bllokadës së banesës bëhet edhebllokada e automobilit, me kusht që të jetë ditur që më parë se ku është iparkuar. Polici që mbikëqyr pronarin e automobilin e ka po atë detyrë që kapolici që mbikëqyr pronarin e banesës, siç është bërë fjalë, me qëllim qëpolici që bën bastisjen të mos pengohet në asnjë mënyrë që të kryejëdetyrën e tij zyrtare.Së pari, është e nevojshme të identifikohet saktësisht automobili që do tëbastiset. Kjo është plotësisht e logjikshme, pasi pronari mund tregojë ndonjëautomobil të huaj, për të vënë në lajthitje policinë. Natyrisht, automobili qëbastiset nuk është e thënë të jetë pronë e personit të dyshuar, por mund tëjetë automobil të cilin ai e shfrytëzon përkohësisht. Pra, mund të jetëautomobil i marrë me qira në rent-a-car, i huazuar nga ndonjë mik, i marrësi kundërvlerë për drogën e shitur, i marrë peng derisa t’i jepen paratë përdrogën ose armët e shitura etj. Sidoqoftë, identiteti i automobilit vërtetohet,kryesisht, nëpërmjet të dhënave identifikuese të lejes së qarkullimit, pornganjëherë është e nevojshme që të kontrollohet numri i karrocerisë dhenumri i motorit. Pas identifikimit, dallon bastisja e pjesshme. Për arsyesigurie, pronarit i urdhërohet që të shkyçë automobilin, që t’ia dorëzojë 85
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“çelësat policit, e pastaj t’i hapë të gjitha dyert, derën e bagazhit dhe kapakune motorit. Pastaj i urdhërohet që të ulet brenda, ku i kërkohet që në mënyrëvullnetare t’i dorëzojë mjetet e veprës penale që i ka në automobil. Këtomasa duhet të ndërmerren gjithnjë, sepse mund të ndodhë që në automobiltë jetë vendosur ndonjë kurth, madje edhe ndonjë mjet shpërthyes. Në qoftëse automobili është i minuar, pronari nuk do ta hapë dhe të hyjë në të, përshkak të sigurisë së tij personale, prandaj do të jetë i detyruar të tregojë.Por, në automobil mund të vendosen edhe kurthe të tjera të ndryshme, sielektroshok, ndonjë qen i rrezikshëm që nuk duket pas xhamave të errët apondonjë gjarpër. Nëse pronari e dorëzon në mënyrë vullnetare mjetin e veprëspenale, atëherë ai mjet fiksohet dhe sigurohet, si në rastin e bastisjes sëbanesës, dhe regjistrohet në procesverbalin mbi bastisjen.Pastaj fillon bastisja e automobilit. Së pari, për orientim vizual, vështrohetpjesa e brendshme e automobilit. Në fillim kontrollohen gjërat dhe mjetet qëmund të gjenden në automobil, pastaj kontrollohen kasetat e dyerve dhetaketuket, si edhe kaseta përpara bashkë-drejtuesit. Bastisja vazhdon mekontrollin e hapësirës nën ulëse, të cilat duhet të lëvizin. Në qoftë se bëhetfjalë për Golf ose automobil të ngjashëm, detyrimisht lëvizin edhe ulëset eprapme, të cilat janë të përshtatshme për fshehje. Pas kësaj, kontrollohenmbështetëset e kokës, mbështjellëset, gjërat e varura, hapësira rreth timonitdhe tabelës së instrumenteve. Nga bagazhi nxirren të gjitha gjërat si edhepajisjet rezervë. Të gjitha kontrollohen me kujdes. Hapësira e motorit tëautomobilit vështrohet me kujdes, në mënyrë që në vendet e dukshme tëzbulohet mjeti i veprës penale, p.sh. droga. Në fund, është e nevojshme qëautomobili të vështrohet me kujdes në pjesët e jashtme, në pjesën epërfundme dhe rreth rrotave. Pavarësisht se ku është parkuar automobili,detyrimisht kontrollohet edhe rreth tij, ndërsa nëse është i parkuar nëgarazh, ajo kontrollohet sipas metodologjisë së bastisjes së banesës. Me kaqpërfundon bastisja e pjesshme e automobilit të udhëtarëve.Bastisja e pjesshme e automobilit të ndalurËshtë e logjikshme që kjo bastisje të kryhet sipas një qasjeje dukshëm tëndryshme nga bastisjet tjera. Sa i përket vetë aktit të bastisjes së pjesshme,ai është i njëjtë me bastisjen e automobilit të parkuar, por dallimi qëndron teqasja. Për shkak të punës praktike hetimore-kriminalistike, është idomosdoshme përpunimi teorik i materies që ka të bëjë me këtë bastisje.Praktikisht, gjatë bastisjes së automobilit të ndalur, paraqiten tri situata: (1)ndalja e automobilit për shkak të informacioneve se në të transportohetdrogë apo mjete tjera të veprës penale (2) ndalja e automobilit nëvendkalimin kufitar dhe (3) ndalja e automobilit për kontroll rutinë tëtrafikut.Për kriminalistët, situata më interesante është ajo kur policia ka informacionese në automobil ka mjete të veprës penale që transportohen në mënyrëilegale. Kjo është situata më delikate për policinë. Natyrisht, problemi më i 86
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“madh është si të ndalet një automobil i tillë e të arrestohen personat qëgjenden në të, sepse dyshohet se ata mund të jenë kriminelë të rrezikshëm.Nga literatura e konsultuar kemi veçuar shembullin e praktikës së policisëamerikane, ku i kushtohet rëndësi kryesore sigurisë, përkatësisht mbrojtjessë policëve me rastin e ndaljes së automobilit në të cilin gjenden kriminelë tëdyshuar të armatosur. Ndonëse kjo praktikë është aplikuar qysh moti, ajoështë aktuale edhe sot e kësaj dite. Në situatat kur ndalet automobili mekriminelë të armatosur, zakonisht problemet shfaqen pa shumëparalajmërime dhe policët nuk kanë shumë kohë për organizim taktik. Merastin e kontaktit të drejtpërdrejt, duhet të zbatohet taktika e goditjesdinake, në mënyrë që të parandalohet çfarëdo rezistence e kriminelit. P. sh.,kriminelët duhet të goditet me gishtërinj në sy, me gju në brinjë, me kokë nëhundë apo të kafshohet. Me këtë rast, gjithsesi, duhet të bëhen përpjekje qët’i merret arma, para se ai ta përdorë atë. Është shumë e rëndësishme qëkrimineli të mundet me shkathtësi luftarake. Ndërkaq, kur polici gjendet ballëpër ballë me kriminelin e armatosur, së pari duhet t’i kërkojë ta hedhë armëndhe të dorëzohet, Nëse krimineli e refuzon këtë, polici duhet t’i afrohet mekujdes. Në këtë situatë, polici duhet të qëllojë në veprimin e parë armiqësortë kriminelit. Autorët theksojnë se është e rëndësishme që polici të marrëpozicion të tillë të trupit që të zvogëlojë shënjestrën e kriminelit. Ështëshumë e rëndësishme që polici të mbajë qëndrim anësor, në gju ose shtrirë,në mënyrë që trupi i tij të jetë shënjestër më e vogël. Në qoftë se, gjatëndaljes së automobilit, është i paevitueshëm përdorimi i armës, së pari duhettë qëllohen në shoferin.Ne mendojmë se këto situata duhet të bëhen përpjekje që të zgjidhennëpërmjet përcjelljes së fshehtë. Siç kemi theksuar te tema e bastisjes sëbanesës, pothuaj nuk ka situatë urgjente që do të përjashtonte mundësinë epërgatitjeve minimale. Në fakt, urgjenca e tillë do të ishte qëllim përvetveten, gjë që nuk mund të arsyetohet te veprimet delikate, siç janëbastisjet dhe arrestimet e kriminelëve të rrezikshëm. Prandaj, konsiderojmëse jo vetëm që duhet të evitohet arrestimi i personave nëpërmjet ndalimit tëautomobilit, por diçka e tillë nuk duhet të aplikohet fare. Nëse kemiinformacione të besueshme se droga transportohet me automobil dheekzistojnë arsye për ndaljen e automobilit dhe për arrestimin e personave,atëherë është plotësisht e logjikshme që, madje edhe në rast të urgjencësmë të madhe, automobili i caktuar të vendoset nën vëzhgim të fshehtë. Kohaqë është e nevojshme për vendosjen e pusisë në vendin e përshtatshëmështë e mjaftueshme që të organizohet vendosja e saj dhe përcjellja efshehtë. Nëpërmjet përcjelljes së fshehtë do të kontrollohet drejtimi i lëvizjessë automobilit të dyshimtë dhe do të zbulohet kundër-përcjellja eventualedhe, njëkohësisht, do të formohen urgjentisht dy grupe operative përarrestim, të cilat do të vënë menjëherë kontakt me udhëheqësin e ekipit përpërcjellje dhe do të kyçen në sistemin e radio-lidhjes. Me automobilat e tyre,pa shenja zyrtare, këto grupe të policëve do të inkuadrohen në sistemin epërcjelljes, duke qenë gjithmonë prapa automobilave që bëjnë përcjelljen efshehtë. Konsiderojmë se automobili i dyshimtë nuk duhet të ndalet kurrsesi, 87
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“por duhet të pritet të ndalet vetë dhe momenti i ndaljes të shfrytëzohet përarrestimin e personave që gjenden në të. Arsyet për ndalje mund të jenë tëndryshme, si: furnizimi me karburant, blerja e cigareve, pushimi në kateteriose restorant, etj. Në situata të tilla, kriminelët presin më së paku tëarrestohen, kurse automobili nuk është i ndezur dhe nuk mund të përdoret simjet sulmi ose arratisjeje, gjë që ia lehtëson punën policisë. Variant i dytë dotë ishte ndalja e automobilit nga pjesëtarët e policisë speciale, të cilët janëaftësuar në mënyrë të veçantë për veprime të tilla të rrezikshme.Në situatën konkrete, arrestimi planifikohet varësisht prej numrit tëpersonave që gjenden në automobil si edhe prej faktit se a kanë dalë tëgjithë nga automobili, pas ndaljes së tij. Nëse bëhet fjalë për një person,rasti më i përshtatshëm për arrestimin e tij është kur ai kthehet nëautomobil, në momentin e hyrjes. E njëjta situatë është edhe në qoftë sebëhet fjalë për më shumë persona. Kujdes i veçantë kërkohet në situatën kurnë automobil gjenden më shumë vetë, por në momentin e ndaljes kanë dalëjashtë vetëm disa prej tyre. Një prej varianteve është që arrestimi i tyre tëbëhet në mënyrë të ndarë, por në të njëjtën kohë. Varianti i dytë është qëgjatë hyrjes së kriminelëve në automobilin e ndalur, ai të bllokohet nëmënyrë të rrufeshme dhe, nëpërmjet kontaktit të drejtpërdrejtë, nënkërcënimin e dhunës, të behet arrestimi i kriminelëve. Në qoftë se, me këtërast, është realizuar në tërësi parimi kriminalistik i befasisë, atëherë do tëpërjashtohet nevoja për përdorimin eventual të armëve. Në qoftë sekriminelët megjithatë nuk kanë qenë plotësisht të befasuar me këtë veprimdhe përpiqen që të bëjnë çfarëdo rezistence, atëherë arrestimi duhet tëbëhet edhe duke i mbajtur në shënjestër të armëve. Lidhur me përdorimin earmëve të zjarrit nuk ka asnjë dilemë, pasi kriminelët e rrezikshëm kryesishtjanë të armatosur dhe të gatshëm që t’i përdorin armët në çdo moment.Konsiderojmë se momenti i hyrjes në automobil është momenti më ipërshtatshëm, përveç tjerash, edhe për faktin se kriminelët në automobil nukmund t’i mbyllin dyert dhe të fitojnë kohë për rezistencë dhe arratisje.Natyrisht, karakteristikat e situatës së caktuar i diktojnë edhe modalitet ecaktuara të cilësdo prej varianteve, por është e rëndësishme që të realizohetkontakti fizik, në mënyrë që kriminelët të mos mund të marrin peng apo tëlëndojnë kalimtarët e rastit. Kriminelët e arrestuar duhet të bastisenmenjëherë në mënyrë të pjesshme, e pastaj duhet të bëhet bastisja epjesshme e automobilit të tyre.Kur bëhet fjalë për ndaljen e automobilit në vendkalim kufitar, situata ështëshumë më e përshtatshme, pavarësisht se a bëhet fjalë për automobil tëpritur, për automobil të ndalur sipas metodës së mostrës së rastit apo lindjene dyshimit gjatë kontrollit rutinë. Përparësia qëndron në mundësitë ekufizuara të rezistencës apo arratisjes së kriminelëve. Mirëpo, as regjimi iveçantë i sigurimit në vendkalimin kufitar nuk do të thotë se nuk duhet tëveprohet në mënyrë të kujdesshme. Kështu, në qoftë se ndalet automobilipër të cilin ka njohuri se transporton në mënyrë ilegale drogë ose armë,pavarësisht se kontrolli kufitar është veprim i zakonshëm, personat qëgjenden në automobil duhet të arrestohen menjëherë dhe duhet të bastisen 88
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“në mënyrë të detajuar. Me që në vendkalime kufitare ekzistojnë mundësitë,menjëherë bëhet kontrolli i detajuar i automobilit. Por, ndalja dhe kontrolli uautomobilit mund të bëhet edhe sipas metodës së mostrës së rastit osedyshimit që mund të lindë gjatë kontrollit të zakonshëm kufitar.Së fundi, në qoftë se me rastin e kontrollit rutinë të komunikacionit apo nëbazë të vërejtjes së indikacioneve të caktuara lind dyshimi se personitransporton ose ka në automobil mjete të veprës penale, atëherë vendimi përbastisje merret në mënyrë urgjente, në basë të vlerësimit momental tësituatës. Vetëm në rast se kontrollin e qarkullimit rrugor e bëjnë së paku dypolicë dhe në automobil gjendet vetëm një person, mund të vendoset që aiperson të arrestohet dhe, pas bastisjes së pjesshme, të futet në automjetinzyrtar dhe të mbahet nën mbikëqyrje e një polici deri në lokalet zyrtare tëpolicisë. Polici tjetër njofton me radiolidhje shërbimin kompetent të policisëmbi atë që është vërejtur e masat e ndërmarra dhe do të kërkojë udhëzimepër veprimet e mëtejshme. Në të gjitha situata e mundshme, gjatë kontrollitrutinë të qarkullimit, nuk preferohet arrestimi i vozitësit të automobilit tëdyshuar, sepse kjo mund të jetë më shumë e dëmshme sa e dobishme.Është plotësisht e pranueshme që polici i komunikacionit ta bëjë kontrollin edetajuar të shoferit e të automobilit. Pavarësisht prej dyshimit, ai nukndërmerr kurrfarë veprimesh të tjera shtesë, por me mirësjellje lejon që ai tëvazhdojë rrugën. Mirëpo, menjëherë pas kësaj, nëpërmjet radio-lidhjes, aiduhet ta njoftojë shërbimin kompetent të policisë për gjithë çfarë ka vërejtur,i cili duhet të vendosë për veprimet e mëtejshme.Bastisja e detajuar e automobilit të udhëtarëveNe mendojmë se bastisja e tillë duhet të bëhet ekskluzivisht në garazhinzyrtar, kryesisht të policisë, dhe me pjesëmarrjen aktive të auto karrocieritdhe automekanikut. Vetëm këtu ekzistojnë kushte optimale për bastisje tëdetajuar të automobilit, e cila nënkupton edhe demontimin e pjesëve tëcaktuara. Automobili, i cili paraprakisht është bastisur pjesërisht, duhet tëtransportohet në garazh me automjet special, me “merimangë” ose meautomjet të shërbimit të ndihmës në rrugë, në mënyrë që të evitohet çfarëdosituate e paparashikueshme që mund të ndodhte gjatë vozitjes sëautomobilit. Gjatë transportimit të automobilit, pronari i cili është arrestuarparaprakisht, duhet të shoqërohet me automjetin zyrtar të policisë që lëvizpas “merimangës”. Njësoj veprohet edhe më dëshmitarët, në qoftë se atakanë qenë të pranishëm gjatë bastisjes së pjesshme të automobilit. Maturia etillë është e nevojshme, në mënyrë që të evitohet plotësisht mundësia qëpronari i automobilit të arsyetohet se policët ia kanë montuar dëshmitë nëautomobil.Duke pasur parasysh se ekzistojnë mundësi të mëdha që në automobil tëfshehen mjete të veprës penale, del se automobili duhet të demontohet. Nedo të fokusohemi në ato vende që, gjatë praktikës kriminalistike, janëshfrytëzuar për fshehjen e drogave dhe mjeteve të ndryshme të veprëspenale. Këto janë: hapësira midis mbështetëses së ulëseve dhe bagazhit, 89
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“rezervuari i dyfishtë i karburantit, rezervuari shtesë i karburantit, hapësira tepjesët anësore të rrotave, nën dysheme, në rrotën rezervë (e cila duhet tëkontrollohet se a ka gomë të brendshme, përveç gomës së jashtme), nëulëse, në mbështetës të kokës, në dyer, prapa tabelës instrumentale, nëhapësirën e siguresave, në retrovizor, në hapësirën prapa radioaparatit dheCD player-it, në kulm, në pjesën e poshtme të akumulatorit, në enën përlarjen e xhamit të përparmë, prapa dritave, prapa dritave sinjalizuese, nëkapakët e rrotave, në gypat e ngrohjes dhe ventilimit. Gjatë bastisjes,vëmendje e veçantë duhet t’u kushtohet saldimeve të reja, sepse mund tëndodh që janë ndërtuat vendstrehime speciale.9.2. Bastisja e autobusitBastisja e autobusit bëhet sipas rregullave taktike që zbatohen me rastin ebastisjes së automobilit të udhëtarëve, duke pasur parasysh specifikat ecaktuara, të cilat kanë të bëjnë me këtë lloj të mjetit transportues. Vëmendjee veçantë duhet t’i kushtohet specifikave që dalin nga hapësira shumë më emadhe, hapësirat e ndërmjetme, zgavrave dhe elementeve të konstruksionit,të cilat mund të shërbejnë si vendstrehime të rastit apo afatgjata. Autobusëtshfrytëzohen relativisht më pak se automobilat privatë, për shkak se shoferie sidomos udhëtarët, nuk kanë mundësi që t’i fshehin mjetet në karroceri,përveç në bagazhin personal. Me interes të veçantë nga aspekti kriminalistikjanë autobusët e linjave ndërkombëtare. Vëllimi i bastisjes varet ngavlerësimi i një sërë faktorësh, siç janë: shkalla e bazueshmërisë së dyshimitse në autobus fshehen dhe transportohen mjete të veprës penale,bazueshmërisë së dyshimit se personeli i autobusit shfrytëzon vendstrehimespeciale apo se një numër i caktuar i udhëtarëve fsheh mjete të veprëspenale.Autobusit që do të bastiset mund t’i qasemi në katër mënyra: (1) duke endalur në vendkalimin kufitar, (2) duke e ndalur gjatë vozitjes, (3) duke endalur në stacionin e autobusit buzë rrugës, dhe (4) duke e ndalur nëstacionin e fundit të autobusit. Vendi ku do të ndalet autobusi varet prejrrethanave në rastin konkret apo indiceve me të cilat disponon policia lidhurme autobusin konkret ose disa udhëtarë të tij. Për shkak të numrit të madhtë udhëtarëve në autobus, duhet të planifikohet pjesëmarrja e një numri tëmjaftueshëm të policëve që do të kryejnë bastisjen. Kjo është me rëndësi,sidomos për shkak të mbikëqyrjes së udhëtarëve, sepse kurrë nuk mund tëdihet paraprakisht se te cili gjendet mjeti i veprës penale (p.sh. droga).Është për t’u besuar se kriminelët që kanë me vete mjete të veprës penale,gjatë ndaljes së autobusit, do ta shfrytëzojnë rastin e volitshëm për t’iadhënë ose për t’ia lënë mjetin e veprës penale ndonjërit prej udhëtarëvetjerë. Mu për shkak të mundësive të tilla, është e domosdoshme të bastisentë gjithë udhëtarët dhe jo vetëm kriminelët e njohur për shkak të të cilëveështë ndalur autobusi në rastin konkret. Udhëheqësi i bastisjes do tëvlerësojë situatën konkrete dhe do të vendosë se a do të bëhet bastisja e të 90
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“gjithë udhëtarëve apo vetëm e atyre për shkak të të cilëve është ndalurautobusi.Situatë relativisht e përshtatshme për bastisjen e autobusit është ndalja nëvendkalimin kufitar, ku ndalesa është e zakonshme dhe ku ka mundësi përbastisje të të gjithë udhëtarëve dhe të autobusit.Sa i përket bastisjes në stacionin e autobusëve buzë rrugës ose pas ndaljesnë rrugë, duhet të kihen parasysh disa çështje. Para së gjithash, në këtovende nuk ekzistojnë kushtet adekuate për bastisjen e autobusit dhe as tëpersonave që gjenden në të. Po ashtu, për shkak të mbajtjes më të gjatë tëautobusit do të ketë vonesë, kështu që do të pësojnë qytetarët e pafajshëm,të cilët mund të dëmtohen. Më në fund, për arsye të sigurisë së udhëtarëve,gjatë planifikimit të bastisjes së autobusit, planifikohet si të baht arrestimiefikas i kriminelët, në mënyrë që të mos arrijë të arratiset, të bëjë rezistencëapo të marrë peng ndonjë udhëtar, gjë që do ta komplikonte edhe më shumësituatën. Për arsyet që u thanë, pavarësisht prej planit konkret të veprimit,në situata të tilla, është e nevojshme të veprohet me kujdes maksimal, nëmënyrë që bastisja e planifikuat të kryhet me sukses.Prandaj, në qoftë se bëhet fjalë për ndaljen e autobusit në vendkalim kufitar,vend i përshtatshëm për bastisje të detajuar të autobusit mund të jetë vetëmstacioni i policisë me oborr dhe garazh. Me përjashtime, në qoftë se ështëplanifikuar paraprakisht, kjo mund të bëhet në mënyrë adekuate edhe nëhapësirën e ndonjë organi tjetër shtetëror, p.sh. në hapësirat e prokurorisëose gjykatës apo në hapësirat e ndonjë ndërmarrjeje transportuese. Vetëmnë këto vende ekzistojnë kushtet e nevojshme që në mënyrë profesionale tëbëhet bastisja e autobusit dhe udhëtarëve. Në këto situata nevojitetvigjilencë, duke pasur parasysh faktin se veprimet e kriminelëveprofesionistë e të specializuar, janë të paparashikueshme. Në praktikënkriminalistike, shpesh, kësaj nuk i kushtohet vëmendje e mjaftueshme,prandaj ndodhin gabime të panevojshme dhe dështime.Bastisja e pjesshme e autobusitQasja autobusit, pa marra parasysh se ku dhe si është ndalur, duket të bëhetsipas metodologjisë së caktuar. Menjëherë pas ndaljes së autobusit, vozitësiti urdhërohet të fikë motorin, ta heqë prej shpejtësisë, të heqë çelësin dhe t’iadorëzojë policit. Gjatë kësaj kohe, tre ose katër policë hyjnë në autobus,prezantohen, radhiten brenda në autobus dhe i urdhërojnë të gjithëudhëtarët që të mos lëvizin nga ulësit e tyre për shkak të kryerjes sëveprimit zyrtar. Njëkohësisht, së paku katër policë bëjnë bllokadën eautobusit, në mënyrë që të sigurojnë bastisjen. Personat e parë te të cilëtduhet të përqendrohet vëmendja janë të dyshuarit, vozitësi dhe ndihmësi ivozitësit. Të i dyshuari arrestohet menjëherë dhe, bashkë me valixhet e tij,nxirret nga autobusi, ndërsa udhëtarët tjerë qëndrojnë në autobus, nënmbikëqyrje. Menjëherë, në vendin e ngjarjes, i dyshuari dhe valixhet e tijbastisen në mënyrë të pjesshme. Me këtë rast, prej të dyshuarit kërkohet që 91
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“të tregojë se cilat janë valixhet e tij në bagazhin e autobusit. Në qoftë sethotë se nuk ka valixhe, kjo vërtetohet, ndërsa ai vendoset në automobilinzyrtar të policisë. Pavarësisht se bëhet fjalë për bastisje të pjesshme,konsiderojmë se bastisja duhet të bëhet në praninë e dy dëshmitarëve, sepsebastisen edhe plaçkat e tij, ku mund të gjendet mjeti i veprës penale.Meqenëse midis udhëtarëve mund të ketë edhe korrierë të kontrabandistëvee tregtarëve të drogës që nuk janë të njohur për policinë, e konsiderojmë tënevojshme që të gjithë udhëtarët e autobusit të bastisen në mënyrë tëpjesshme. Vozitësi urdhërohet të hapë bagazhin, ndërsa udhëtarët, pasinjoftohen për veprimin zyrtar që do të ndërmerret, zbresin një nga një ngaautobusi dhe bastisen, bashkë me valixhet dhe plaçkat e tyre. Kur kryhetbastisja e pjesshme e të gjithë udhëtarëve dhe kontrollohen valixhet e tyre,verifikohet nëse në bagazh ka mbetur edhe ndonjë valixhe, e cilaeventualisht mund të jetë e personit të dyshuar, i cili nuk ka dashur t’itregojë të gjitha gjërat e tij. Atëherë kontrollohet në mënyrë të detajuaredhe bagazhi..Bastisja e pjesës së brendshme të autobusit duhet të bëhet në praninë e dydëshmitarëve dhe duhet të jetë sistematike dhe themeltare. Vëmendje eveçantë duhet t’u kushtohet ulëseve, duke filluar nga mbështjellësi, çarçafëtdhe zgavrave, të cilat mund të jenë të kamufluara. Gjithashtu, secila ulëseduhet të kontrollohet edhe në pjesën e poshtme, në mënyrë që tëkonstatohet nëse është ngjitur ndonjë pako e vogël. Pastaj vazhdon kontrollii pasqyrës, fotografive dhe stolive. Detyrimisht duhet të kontrollohet edheshporta e bërllokut dhe, eventualisht, faculetat e hedhura, kudo qoftë, apogjërat tjera. Në qoftë se autobusi ka WC, duhet të bëhet kontrolli detaj.Pastaj bëhet kontrolli vizual i motorit, hapësirës rreth rrotave, pjesa poshtmedhe tavani i autobusit. Ndonjëherë, nën autobus, mund të lidhen paketa tëtëra, në hapësirën mbi rrota mund të lidhen thasë të tërë, ndërsa në kulmmund të gjenden vendstrehime speciale apo të improvizuara, në të cilatmund të transportohen sasi e madhe e mjeteve të veprës penale.Pas të gjitha këtyre veprimeve, udhëheqësi i ekipi vlerëson dhe merr vendimnëse do të bëhet ose jo bastisja e detajuar e autobusit, e ndonjë udhëtariapo e të gjithë udhëtarëve. Ky vendim varet nga fakti se a është gjeturndonjë mjet i veprës penale gjatë bastisjes së pjesshme.Bastisja e detajuar e autobusitSiç kemi thënë, bastisja e detajuar duhet të bëhet në hapësirën zyrtare. Kjodo të thotë se që më parë duhet të përgatitet hapësira ku do të bëhetbastisja dhe të sigurohen automekaniku dhe auto karrocierit. Nga vendi kuështë ndalur për bastisje të pjesshme, autobusi duhet të dërgohet në vendinku do të bëhet bastisja e detajuar. Natyrisht, njëkohësisht do të shoqërohetedhe i dyshuari (apo të dyshuarit), i cili që është arrestuar, në mënyrë që nëpraninë e tij të bëhet bastisja e detajuar e autobusit. Mendojmë se autobusin 92
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“duhet ta drejtojë polici që gjendet në ekipin e ndaljes së autobusit dhe kjovozitësi i autobusit të ndalur. Kjo bëhet për shkak të maturisë, meqë ekzistonmundësia që vozitësi i autobusit ka miqësi ose marrëdhënie me të dyshuarinqë transporton mjete të veprës penale. Nëse bëhet fjalë për situatë të tillë,atëherë duhet të llogaritet se vozitësi, gjatë vazhdimit të vozitjes, do tëpërpiqet që të bëjë manovra me të cilat do të rrezikonte jetët e udhëtarëveose do të përpiqet të arratiset, duke kërcyer nga autobusi. Në qoftë seautobusi është ndalur dhe është bastisur pjesërisht në stacionin e tij tëfundit, udhëtarët lirohen pasi të jenë bastisur në mënyrë provizore, ndërsavozitësi dhe ndihmësi i tij mbahen. Por, në qoftë se autobusi është ndalurgjatë udhëtimit, atëherë edhe e nevojshme që, nëse nuk cenohet veprimizyrtar, udhëtarët duhet të dërgohen në stacionin e fundit. Në raste se kjo dotë kishte lidhshmëri me çfarëdo rreziku, atëherë është e nevojshme që tësigurohet udhëtim adekuat i udhëtarëve deri në vendin që dëshirojnë.Me të arritur në lokalet zyrtare, së pari bëhet bastisja e detajuar e tëdyshuarit të arrestuar. Në qoftë se ekziston çfarëdo dyshimi se vozitëse dhendihmësi i tij janë të përzier në kriminalitet, edhe ndaj tyre bëhet bastisja edetajuar. Është e rëndësishme të theksohet se, për shkak të ligjshmërisë sëveprimit., vozitës dhe ndihmësi i tij nuk mund të largohen përnjëherë ngaautobusi. Në qoftë se do të ndodhte kjo dhe, ndërkohë, në autobus do tëgjendeshin mjete të veprës penale, ata mund të deklaronin se vetë policia ikishte vendosur në autobus mjetet e gjetura, gjë që do të shkaktonteprobleme me rastin e dëshmimit në procedurën penale.Siç u tha, së pari bëhet bastisja e detajuar e personave të arrestuar. Paskësaj, ekipi, i cili përbëhet nga një polic, auto karrocieri dhe automekaniku,bën kontrollin vizual të autobusit, në mënyrë që të konstatojë nëse kandërhyrje të mëvonshme në cilëson pjesë të autobusit. Pas kësaj mund tëfillojë bastisja e detajuar e autobusit.Pa marrë parasysh faktin se, në vendin e ndaljes, është bërë bastisja epjesshme, është e nevojshme që brendia e autobusit të kontrollohet deri nëdetaje. Gjatë bastisjes brenda, vëmendje e veçantë duhet t’i kushtohettabelës komanduese, kutisë së ndërruesit të shpejtësive, ventilatorit,hapësirës rreth timonit dhe dyshemesë. Pastaj ,e ndihmën e mjeteve tënevojshme, hapet hapësirat e ndërmjetme, zbrazëtirat e konstruksionit tëdritave dhe hulumtohet homogjeniteti i materialit. Disa pjesë të autobusitdemontohen dhe montohen përsëri, pas kontrollit. Më tutje, vazhdon kontrollii konstruksionit të karrocerisë, hapësirës së bagazhit dhe pjesëve rezervë,rrotës rezervë si edhe rezervuarit ndihmës. Gjatë kontrollit është enevojshme të zbulohet nëse janë kontraktura mure të dyfishta. Me mure tëdyfishta mund të ndërtohen bunkerë të mëdhenj në sipërfaqen e dyshemesëdhe të tavanit, të cilët janë të përshtatshëm për fshehjen e drogës apo tëmjeteve të ndryshme të veprës penale. Mure të dyfishta mund tëkonstruktohen bunkerë edhe në kutitë e mjeteve për riparim e të pjesëverezervë. Rezervuari ndihmës është shumë i përshtatshëm për ndërtimin ebunkerit. Ai mund të ndahet me mure të dyfishta në mënyra të ndryshme, 93
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“për të krijuar vendstrehime speciale. Sigurisht, nuk bën të nënçmohet asrezervuari kryesor. Mund të ndodh që rezervuari ndihmës të jetë funksional,ndërsa rezervuari kryesor të shërbejë si bunker për fshehjen e mjeteve dhedëshmive të veprës penale. Ekipi që bën bastisjen e detajuar të autobusitduhet t’i kushtojë vëmendje edhe dëmtimeve të jashtme të karrocerisë dhezgavrave të kamufluara të konstruksionit, të cilat mund të shërbejnë sistrehimore speciale për transportimin e drogës. Përndryshe, bastisja eautobusit duhet të bëhet sipas metodologjisë së bastisjes së automobilit tëudhëtarëve, duke respektuar me përpikëri parimet e themelësisë dhekëmbëngulësisë, në mënyrë që bastisja të jetë efikase.9.3. Bastisja e automjeteve transportueseBastisja e kamionëve frigoriferë, cisternave, kamionëve me rimorkio e parimorkio, si edhe e kombi-busëve është veprim me përmbajtje shumëkomplekse kriminalistike. Ky veprim duhet të kryhet nga një ekip shumëanëtarësh i policisë, bashkë me specialistë (p.sh. automekanikë, auto-karrocierë, auto-elektricistë, piroteknikë, inspektorë sanitarë etj.), mepërdorimin e mjeteve dhe pajisjeve të nevojshme. Pjesëmarrja e ndonjëritprej specialistëve varet nga lloji dhe tipi i automjetit transportues që bastiset.Kur bëhet fjalë për transport ndërkombëtar, ekipi i policisë duhet tëbashkëpunojë me personelin e doganës, jo vetëm në vendkalimet kufitare,por edhe pas kalimit jashtë territorit të shtetit. Në qoftë se ka indicie seautomjeti i caktuar transporton drogë, qëllimisht mund të lejohet qëautomjeti të kalojë pa kontroll në vendkalimin kufitar, e pastaj bëhetpërcjellja e fshehtë e lëvizjes së automjetit, në mënyrë që të ndalet dhe tëbastiset në një vend të përshtatshëm.Kur transporti i drogës bëhet rrugëve tokësore, mjetet më të përshtatshmetë transportit janë kamionët me shenjën TIR (Transporti NdërkombëtarRrugor), të cilët edhe shfrytëzohen më së shumti për këtë qëllim. Shenja TIRgaranton një regjim të veçantë doganor në vendkalimet kufitare, sepsekontrolli bëhet kryesisht me rastin e ngarkimit e shkarkimit. Kriminelët mundta shfrytëzojnë (keqpërdorin) këtë për kalimin e kufirit pa ndonjë kontroll tëveçantë. Për këtë arsye, shenja TIR nuk është gjithmonë garanci se nëautomjetin e dyllosur (me plumb) gjendet malli që është regjistruar nëdeklaratën e transportit, por mund të ndodh se gjendet mall i kontrabanduar.Në praktikën kriminalistike janë zbuluar raste që kriminelët kane hequrplumbin, e kanë ndërruar gjithë ngarkesën ose një pjesë të saj, e pastaj ekanë vënë përsëri plumbin e hequr. Natyrisht, kjo nuk është e lehtë tëzbulohet, prandaj është e mundur që një numër i caktuar i këtyre kamionëvetë kalojë vendkalimin kufitar pa kontroll të detajuar.Kur bëhet fjalë për bastisjen e automjeteve transportuese të trafikut rrugor,në teorinë bashkëkohore kriminalistike nuk ka dallime lidhur vendet më tëpërshtatshme për fshehjen e mallrave që transportohen në mënyrë ilegale.Vëmendje e veçantë duhet t’i kushtohet zbrazëtirave të konstruksionit dhe 94
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“ndarjeve të ndryshme, sidomos mundësisë së ekzistimit të llamarinës sëdyfishtë të karrocerisë, të cilat përdoren shpesh nga kriminelët e specializuarpër këtë veprimtari kriminale. Gjithashtu, nuk duhet të harrohen as pjesët ecaktuara të automjetit transportues që janë të përshtatshme për fshehjen edrogës., të cilat janë përmendur gjatë trajtimit të bastisjes së detajuar tëautomobilit të udhëtarëve. Bëhet fjalë për shtratin e fjetjes në hapësirën ekabinës së vozitësit, për dyert, tavanin e dyfishtë, dyshemenë e dyfishtë,kutinë dhe boshtin e ndërruesit të shpejtësisë, hapësirën prapa tabelës sëinstrumenteve, pjesën e poshtme të automjetit, karrocerinë, pjesët anësoretë rrotave, boshti i lëvizjes, kutitë e mjeteve rezervë që mund të kenështresa të dyfishta në fund apo në pjesët anësore, rrota rezervë, rezervuarëte karburantit dhe zbrazëtisë në motorin e automjetit.Kamionët cisternë dhe kamionë frigoriferë ofrojnë mundësi tëjashtëzakonshme për transport ilegal të mallrave të ndryshme, në hapësiratekzistuese dhe në bunkerët specialë. Kamionët cisternë i kanë disa hapësiratë lidhura me hapje të vogla, të cilat ofrojnë mundësi të mëdha për transportilegal. Mjafton që një prej këtyre hapësirave të mbyllet me rastin e mbushjesme lëng dhe të fshehet malli që transportohet në mënyrë ilegale. Nuk duhettë harrohen as gypat për mbushjen dhe zbrazjen e lëngut që transportohetme cisternë, pjesa e përparme e shtratit në të cilin vendoset cisterna, si edhemuret e cisternës të cilat kryesisht ndërtohen prej llamarinës së dyfishtë.Këto automjete transportuese më së shumti shfrytëzohen për kontrabandëdhe, në anën tjetër, shumë rrallë kontrollohen. Një prej arsyeve për këtëmund të jetë fakti se bastisja e kamionëve cisternë me lëngje që digjen lehtëdhe kamionëve frigoriferë me mallra që prishën është punë delikate dhe merrshumë kohë. Por, kompleksiteti i bastisjes së këtyre mjete transportuese nukguxon të jetë arsye për pasivitet. Aktivitet të veçantë kërkon ndalja dhebastisja e automjeteve të tilla jashtë vendkalimit kufitar.Meqenëse bëhet fjalë për një lloj shumë delikat të bastisjes, atëherërekomandohet kombinimi me veprime tjera kriminalistike operative, siç ështëpërcjellja e fshehtë, përcjellja e mbikëqyrja dhe shfrytëzimi i informatorëve.Në këtë mënyrë, për shkak të grumbullimit të informacioneve dhe indiceve,do të jetë më lehtë të merret vendimi për bastisje, në krahasim me bastisjensipas metodës së mostrës së rastit. Sipas mendimit tonë, përcjellja e fshehtëështë posaçërisht e përshtatshme të kombinohet për bastisjen e këtyreautomjeteve. Në bazë të indiceve të caktuara ndërmerret përcjellja e fshehtëe automjetit konkret, kurse në bazë të vrojtimeve organizohet bastisja nëvendkalimin kufitar. Më tutje, konsiderojmë se do të ishte me interes që nëvetë vendkalimin kufitar të kryhet mbikëqyrja e fshehtë e stacionuar e disaautomjeteve transportuese që janë kontrolluar në mënyrë rutinë, e pastaj tëorganizohet përcjellja e fshehtë gjatë udhëtimit të mëtutjeshëm. Ekzistonmundësia që të zbulohen reaksionet e vozitësit dhe ndihmësit të tij, të cilët,p.sh., e kanë kaluar pa probleme vendkalimin kufitar, ndonëse transportojnënë mënyrë ilegale ndonjë mall apo edhe ndonjë person. Kështu, më vonëbëhet bastisja e automjetit me qëllim të gjetjes dhe konfiskimit të mallit tëkontrabanduar ose personave që janë objekt tregtie. 95
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“Përveç kamionëve cisternë, edhe kamionët frigoriferë kanë shumë tëpërshtatshëm për transport ilegal të mallrave. Hapësira midis mureve tëdhomës së frigoriferit është e gjerë rreth 15 centimetra. Me nxjerrjen ematerialit izolues fitohet një hapësirë e konsiderueshme për fshehjen emjeteve të ndryshme. Po ashtu, mjetet mund të fshehen edhe bashkë meartikujt ushqimorë që transportohen në mënyrë legale. Së fundi, ekzistonmundësia mallrat që transportohen në mënyrë ilegale të paketohen nëpaketime të njëjta me mallrat që transportohen në mënyrë legale, por edhenë paketime të tjera origjinale të artikujve në konserva të metalta. Për këtëarsye, përveç tjerash, duhet të vijë në shprehje sidomos parimi kriminalistik ithemelësisë dhe këmbëngulësisë.9.4. Bastisja e trenitTreni është mjet specifik i transportit, për shkak se ai përbëhet prej mëshumë vagonëve, qoftë tren i udhëtarëve apo tren i mallrave. Për këtë arsye,bastisja e trenit është mjaft specifike. Përveç faktit se përbëhet prej mëshumë vagonësh, treni është interesant kryesisht derisa është në lëvizje, gjëqë paraqet vështirësi të veçantë me rastin e bastisjes. Kur bëhet fjalë përtrena ndërkombëtare, bastisja mund të bëhet në vendkalimin kufitar, porbastisja mund të zgjasë shumë dhe mund të shfaqen ehe komplikime tëtjera. Në qoftë se, megjithatë, bastisja kryhet derisa treni është në lëvizje,atëherë siguria e policit është e rrezikuar gjithnjë.Trenat ofrojnë aq shumë mundësi për shfrytëzimin e vendstrehimeve tëfshehta sa është e pamundur të numërohen. Për këtë arsye, kriminelëtprofesionistë rrallë mbajnë me vete valixhe me mjete të veprës penale, nëmënyrë që të mos arrestohen, në rast të zbulimit dhe konfiskimit të mjetevetë veprës penale të gjetura në valixhe. Për këtë arsye, mund të konkludohetse, para bastisjes, është e domosdoshme të organizohet mbikëqyrja efshehtë e valixhes së dyshimtë ose e personit që gjendet në tren. Duke pasurparasysh madhësinë e kompozicionit dhe mundësitë e fshehjes, treni ështëmjet i përshtatshëm për kontrabandë. Pikëpamjet e gjithë-pranueshme tëteorisë kriminalistike thonë se bastisja e gjithë trenit është joefikase pikërishtpër shkak të vështirësive të përmendura. Atëherë shtrohet pyetja se cilaështë mënyra më efikase e bastisjes së trenit kur ka indicie se në tëtransportohen mjete të veprës penale. Në këtë kuptim, është e rëndësishmeqë në tren të zbulohet personi për të cilin ka indicie se transporton drogë,armë apo ndonjë mjet tjetër i veprës penale ose të zbulohet a të vërehetndonjë valixhe e dyshimtë. Duhet të kihet parasysh se mund të bëhet fjalëpër transportim të drogës pa praninë e pronarit apo të korrierit, që do tëthotë se droga mund të fshehet në vendstrehimet e trenit dhe atë ta marrënjë person tjetër kur treni arrin në vendin e caktuar.Në qoftë se ekzistojnë indicie se personi i caktuar do të transportojë ilegalishtdrogë apo armë me një tren të caktuar, atëherë është e nevojshme të bëhen 96
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“përgatitjet e domosdoshme në mënyrë që të kryhet bastisje efikase. Për këtëqëllim është me interes të organizohet mbikëqyrja e fshehtë dhe përcjellja efshehtë në tren. Ndonëse indiciet mund të tregojnë një person të caktuar sikorrier, drogën që e transporton dhe trenin me të cilin transportohet, kjo nukdo të thotë se me bastisje do të gjenden lehtë mjetet e veprës penale qëtransportohen. Në situata të tilla janë të mundura variante të ndryshme tëfshehjes së mjeteve penale. Ato mund të fshehen në valixhe, në plaçkatpersonale apo në trup, por mund të fshehen edhe në vendstrehimet e trenit.Transportimi i drogës në gardërobën personale apo në trup është varianti mëi përshtatshëm i bastisjes, sepse me arrestimin e korrierit krijohenparakushtet që me bastisjen e mëtejshme të gjendet dhe të konfiskohetdroga e cila transportohet në mënyrë ilegale.Në qoftë se droga ose mjetet tjera transportohen në valixhe, atëherë situataështë më delikate. Korrierët nuk i mbajnë kurrë valixhet afër vetes, d.m.th.në kupenë e trenit ku e kanë rezervuar vendin. Kjo është masë preventive,me qëllim që, në rast të zbulimit të valixhes, të mos zbulohet se korrieri aponë rast të bastisjes së korrierit te ai të mos gjendet asgjë e dyshimtë. Kjotaktikë kriminale duhet të merret parasysh gjatë planifikimit të bastisjes sëtrenit, me qëllim të gjetjes së mjeteve të veprës penale. Praktikisht, kjo dotë thotë se është e nevojshme të organizohet përcjellja e fshehtë e personittë dyshuar dhe mbikëqyrja e fshehtë e valixhes së dyshuar në tren. Vetëmkështu është e mundur të zbulohet me siguri se cila valixhe i përket korrierit.Gjatë udhëtimit me tren korrieri mund të bëjë truçe të ndryshme që tëzbulojë se a është nën përcjellje, gjë që është gjithashtu pjesë përbërëse etaktikës kriminale. Konsiderojmë se vëmendje e veçantë duhet t’i kushtohetfaktit se krimineli, në rast se dyshon se gjendet nën përcjellje ose dëshirontë verifikojë këtë, mund të zbresë nga treni dhe të hipë përsëri në stacionin eardhshëm apo ta presë atë në stacionin e fundit për ta marrë valixhen. Nërast se policët mendojnë se personi i dyshuar ka arritur ne destinacionin e tij,prandaj e arrestojnë dhe e bastisin, ata nuk do të gjejnë asgjë dhe do talirojnë. Kjo do të çonte në përfundimin se policia ka pasur të bëjë me indicietë pasakta, ndërsa krimineli do të arrinte përsëri ta merrte valixhen e tij medrogë, armë apo mjete tjera dhe do ta vazhdonte veprimtarinë e tijkriminale. Në situata të tilla preferohet që mbikëqyrja dhe përcjellja efshehtë të bëhet nga më shumë persona, në mënyrë që krimineli, edhe pasitë ketë zbritur nga treni, të vazhdojë të përcillet në mënyrë të fshehtë, sepsekurrë nuk dihet se zbritja e tij është truk apo jo. Mendojmë se nuk do tëishte mirë që ai të arrestohet menjëherë, por do të duhej të vazhdontepërcjellja e tij. Gjatë kësaj kohe, një ekip tjetër do të vazhdonte të udhëtonteme tren, në mënyrë që të ndodhet aty në rast se kriminali kthehet përsëripër të vazhduar udhëtimin. Dhe jo vetëm kaq. Në qoftë se gjatë përcjelljesështë vënë re ndonjë interesim i veçantë i kriminelit për ndonjë kupe osendonjë pjesë të trenit, është e nevojshme të bëhet bastisja, edhe në qoftë sekriminali nuk kthehet fare në tren. Kjo masë ndërmerret për arsye se, nëqoftë se krimineli ka dyshuar se ai është nën mbikëqyrje të fshehtë, ai mundtë përfundojë udhëtimin para kohe dhe do të vë kontakt me 97
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“bashkëpjesëmarrësin, i cili do të merrte mjetet e veprës penale në ndonjëvend të përshtatshëm, gjatë udhëtimit ose në fund të udhëtimit. Në raste tëtilla gjithmonë duhet të llogaritet se në operacion mund të marrin pjesë mëshumë persona, gjë që në fillim të përcjelljes së fshehtë ndoshta nuk do tëjetë e mundur të vërtetohet. Të përkujtojmë se, jo rrallë, kriminelëtorganizojnë edhe kundër-përcjellje, në mënyrë që të konstatojnë se agjenden nën përcjellje të fshehtë. Në këso rastesh në tren nuk do të jenëbashkë të gjithë kriminelët, sepse disa do të mbrojnë të tjerët. Këtë duhet takenë parasysh sidomos personat që bëjnë përcjelljen e fshehtë. Dalja ngatreni i një krimineli tërheq vëmendjen e përcjelljes së fshehtë gjë që umundëson bashkëpjesëmarrësve që në mënyrë të papenguar të vazhdojnëveprimtarinë kriminale. Për këtë arsye, në situata të tilla, përcjellja dhembikëqyrja është veprim delikat por e pazëvendësueshme, e cila, përmendimin tonë, duhet të kombinohet patjetër me bastisjen në tren.Edhe kur bëhet fjalë për transportim të mjeteve të veprës penale papërcjelljen e askujt, përcjellja e fshehtë dhe mbikëqyrja janë shumë tënevojshme për të përcaktuar se cila pjesë e trenit do të bastiset dhe për tëhulumtuar se kush do të vijë për t’i marrë mjetet e veprës penale në fund tëudhëtimit. Natyrisht, kjo nuk do të thotë se kjo bëhet në stacionin e fundit,por mund të bëhet edhe në ndonjë ndalesë më të gjatë të trenit, ku mund tëmerren mjete e veprës penale që janë vendosur në ndonjë vendstrehim tëfshehtë. Si po shihet, mbikëqyrja e fshehtë është pjesë e pazëvendësueshmee veprimit kriminalistik për bastisje efikase të trenit.Më në fund, shtrohet pyetja se ku duhet të kërkohen mjetet e fshehura nëtren. Kur merret vendimi për bastisjen e trenit, është e nevojshme të bëhetbllokada e vagonit apo vagonëve të caktuar. Bllokada nënkupton mbylljenefikase të të gjitha hyrjeve dhe daljeve, në mënyrë që të pamundësohetkërcimi ose ngjitja në kulm, dhe të sigurohet bastisja që do të pasojë. Kjoështë e mundur të bëhet me një numër më të madh të policëve meuniformë, ndërsa bastisjen duhet ta bëjnë më shumë policë të veshur merroba civile, të cilët do të ndaheshin në disa grupe operative. Gjatë bastisjessipas metodologjisë klasike, vëmendje e veçantë duhet t’u kushtohet këtyrevendeve: mureve të vagonëve, mureve ndarëse të kupeve, mureve tëkorridorit nëpër të cilin hyhet në kupe, hapësirave, zbrazëtive dheelementeve të konstruksionit nënë vagonë, dyshemesë dhe tavanit,hapësirës së banjës dhe filxhanit të WC-së, shportës dhe vitrinës së letrës sëtualetit, sipërfaqes nën qilim, hapësirës nën ulëse dhe prapa ulëseve dhembështetëseve, hapësirës prapa pasqyrës, fotografive dhe abazhurit, lidhjessë vagonëve, shkallëve, rezervuarit të ujit, pajisjeve të ngrohjes dheventilimit, dritareve, hapësirës së lokomotivës, vagonit të postës dhepaketave, vagonit restorant dhe kupeve të fjetjes.9.5. Bastisja e mjeteve lundruese 98
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“Pothuaj të gjitha mjetet lundruese janë të përshtatshme për transport ilegaltë mjeteve të ndryshme dhe personave, ndërsa veprimi i bastisjes ka njësërë specifikash, pasi bëhet fjalë për një mjet më të madh apo më të vogëlose për mjet lundrues të vendit apo të huaj. Objektet lundruese janë: anijete udhëtarëve dhe të mallrave, barkat, jahtet, veloret, gliserët, sandalinat,trapet dhe skelet. Bastisja e këtyre objekteve bën pjesë në njërën ngaveprimet më të vështira dhe më komplekse të veprimeve hetimore ekriminalistike, sidomos kur bëhet fjalë për bastisje të anijeve. Për shkak tëhapësirës, konstruksionit, vëllimit dhe ngarkesës, anijet ofrojnë mundësi tëshumëllojshme për fshehjen e mjeteve dhe personave.Në literaturën kriminalistike flitet pak për taktikën dhe teknikën e bastisjes sëanijeve. Është e qartë se praktikisht secila pjesë e anijes mund të shërbejëpër fshehjen e mjeteve dhe personave, por kjo nuk do të thotë se nuk duhett’i kushtohet mënyrës së caktuar ose, së paku, parimeve të bastisjes,sidomos kur bahet fjalë për anije të mëdha. Specifika e bastisjes së anijesqëndron në fatin se ky veprim mund të kryhet si kur është e ankoruar nëliman ashtu edhe gjatë lundrimit në detin e hapur. Kjo nënkuptonshumëllojshmërinë e qasjes një objekti të caktuar lundrues. Nuk është njësojkur bastisja kryhet në anije më të vogël, barkë, jahte dhe gliser apo në anijetej-oqeanike. Vendstrehimet më të përshtatshme për fshehje në anije janë:pjesa e poshtme e anijes, e cila është e ndarë në tërë gjatësinë e saj,hapësirat nën motorin kryesor e nën motorin ndihmës si edhe hapësira prapatyre, hapësirat brenda motorëve, kalimet ndërmjet depove e motorit, tuneli iboshtit të anijes, hapësirat ndërmjet ftohësve, depoja e materialitshpenzues, në kuvertë dhe në kabinën e kapitenit, muret e dyfishta tëkabinave, sallonet dhe korridoret, barkat për shpëtim, hapësira përvendosjen e brezave për shpëtim, pajisjet kundër zjarrit, zbrazëtitë dhekanalet e instalimeve, rezervuari i karburantit, rezervuari i ujit të pijshëm,hapësira nën litarët e anijes, hapësira në kulmin e urës komanduese,distilatori i ujit të detit dhe shtëpiza e kuvertës. Disa prej rezervuarve tëkarburantit mund të zbrazen e të thahen dhe të bëhen shumë tëpërshtatshëm për fshehjen e gjërave të ndryshme, prandaj duhet t’ukushtohet vëmendje e veçantë.Për bastisjen e anijes së madhe nevojiten përgatitje të veçanta. Përveçtjerash, përgatitjet nënkuptojnë edhe sigurimin e dokumentacionit projektuestë anijes, sigurimin e mekanikut të makinerisë ose një eksperti tjetër që enjeh konstruksionin e anijes, doganierit, punëtorit të kapitanerisë dhe njënumri më të madh policësh me pajisjet e nevojshme. Me qëllim të efikasitetittë bastisjes, por duke respektuar parimet e ligjshmërisë, është edomosdoshme të sigurohet një numër më i madh dëshmitarësh të bastisjes.Kjo është e nevojshme për shkak se bastisja e anijes kryhet nga disa grupeoperative dhe, pa praninë e dëshmitarëve, në raste të caktuara mund të jetëe kundërligjshme dhe, çka është më e keqja, mund të shprehet negativishtnë rrjedhën e mëvonshme të procedurës penale. 99
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“Kur bëhet fjalë për bastisjen e çfarëdo objekti lundrues në detin e hapur,vëmendje e veçantë duhet t’i kushtohet qasjes, për shkak të mundësisë sëhedhjes së mjete të veprës penale në det. Hedhja mund të jetë e planifikuarose e paplanifikuar nga ana e kontrabandistit që ndodhet në anije. Në qoftëse është e planifikuar, atëherë mjetet paketohen mirë dhe hidhen, nëmënyrë që pas bastisjes të nxirren përsëri, nëse thellësia e detit nuk është emadhe. Bastisja e anijes së ankoruar në liman është më e lehtë, sepse më elehtë është qasja, bllokada dhe hyrja në anije. Përvojat nga praktikakriminalistike tregojnë se objektet më të vogla lundruese që janë të ankoruarnë liman, kryesisht gliserët, mund të shërbejnë si punkte për ruajtjen epërkohshme të drogës, armëve dhe personave. Mjetet paketohen nëmateriale mbrojtëse të padepërtueshme, lidhen me litarë dhe mbahen nënsipërfaqen e ujit. Sipas nevojës, në paketa vendosen spiranca, në mënyrë qëmjetet të fundosen më shpejt dhe që të mos barten larg nga rrymat e ujit.Krimineli që e ruan në objektin lundrues, në rast se vëren ardhjen e policisëapo të doganës, e zgjidh ose e pret litarin dhe çlirohet nga paketa ilegale.Nëse objekti lundrues është i ankoruar në detin e hapur dhe është i vetmuar,është vështirë e pothuaj e pamundur që t’i qaset në mënyrë të pavërejtur,përveç tjerash, edhe për shkak se mund të jetë i pajisur me radar. Por, kurbastisja duhet të bëhet në objektin lundrues që është i ankoruar në liman,atëherë është e mundur qasja e befasishme dhe parandalimi i hedhjes sëdrogës apo mjeteve të veprës penale në det. Në bastisjen e mjetevelundruese mund të përfshihen edhe zhytësit, të cilët do të bënin paraprakishtobservimin e anijes apo të asaj pjese të anijes që ndodhet nën sipërfaqen eujit dhe të zbulojnë paketën që eventualisht është e varur në litarin e lidhurme anijen.Gjatë bastisjes së anijes, duke pasur parasysh specifikat e përmendura,ekipet e policisë duhet t’i përmbahen metodologjisë së përgjithshme tëbastisjes, duke i kushtuar vëmendje të veçantë parimit të sistematikës, nëmënyrë që të bastiset çdo pjesë e anijes. Në qoftë se anija është e ankoruar,bastisja do të duhej të fillonte me vëzhgimin e fshehtë të stacionuar. Pasfillimit të vëzhgimit, anija duhet të bllokohet, së pari nga një numër i caktuari zhytësve që do të zinin pozicione në pjesën e anijes së zhytur në ujë, epastaj duhet t’i qaset anijesie barka të shpejta patrulluese. Në njërën ngabarkat duhet të gjendet ekipi për hyrje efikase në anije dhe për arrestimin ekapitenit, i cili duhet të jetë i pranishëm gjatë bastisjes si edhe tënënshkruajë procesverbalin mbi bastisjen dhe, eventualisht, vërtetimin ekonfiskimit të përkohshëm të mjeteve. Po ashtu, duhet të arrestohen edhepersonat e dyshimtë, në qoftë se ka informacione se ata gjenden në anije.Në qoftë se anija është në lundrim, atëherë së pari duhet të përcillet nëmënyrë të fshehtë, në pajtim me kushtet e lëvizjes në det, e pastaj duhet tëndalet. Pas ndaljes pason bllokada e anijes, çfarë është i mundur në situatënkonkrete, e pastaj pason hyrja në anije dhe arrestimi i kapitenit dhepersonave të dyshimtë, në qoftë se ka informacione se në anije ka personatë tillë. Para bastisjes së anijes është e nevojshme të bëhet bastisja ekapitenit, anëtarëve të ekuipazhit dhe, në rast nevoje, të disa apo të të 100
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“gjithë udhëtarëve. Pas kësaj fillon kontrollimi me ndihmën e qenit të stërviturpër gjurmim, e pastaj fillon bastisja e detajuar e anijes.9.6. Bastisja e aeroplanitTransporti ilegal i drogës bëhet shpesh me mjete të transportit ajror. Përkëtë qëllim shfrytëzohen kryesisht linjat e rregullta të fluturimit tëaeroplanëve, por ndonjëherë edhe aeroplanët privatë. Organizatat efuqishme kriminale, siç janë ato kolumbiane, kanë flotat e tyre ajrore më tëcilat transportojnë ilegalisht kokainë në SHBA. Për transaksione të tillashfrytëzohet, kryesisht, pistat ilegale për aterrim, të cilat janë ndërtuarvetëm or veprimtari kriminale. Edhe në Evropë pothuaj nuk ka aeroport mëtë madh që nuk janë konfiskuar droga të transportuara ilegalisht nëpërmjetlinjave të rregullta të fluturimeve, kryesisht nga vendet aziatike. Aeroplaniështë i përshtatshëm për transportimin ilegal të drogës, për më shumëarsye: shpejt bartet në largësi të mëdha, si mjet transportues aeroplani ofronmundësi të mëdha për fshehjen e drogës, gjatë hyrje-daljeve në aeroplanudhëtarët kontrollohen me detektorë, por kryesisht për konstatimin emjeteve shpërthyese dhe armëve. Format tjera të kontrollit bëhen vetëmnëse ka indicie që flasin për ndonjë veprimtari kriminale. Kjo është plotësishte logjikshme, kur dihet se nëpër ndërtesat e aeroporteve qarkullojnë mijëranjerëz gjatë ditës, ndërsa në aeroportet e mëdha ndërkombëtare edhedhjetëra mijëra. Ky fakt i është i mirë i njohur tregtarëve të drogës, prandajata i dërgojnë shpesh korrierët e tyre me aeroplanë të linjave të rregullta.Këto vërejtje tregojnë sa delikate është zbulimi i drogës dhe mjeteve tjera qëtransportohen ilegalisht me aeroplan. Frekuentimi i madh i njerëzve dhekonstruksioni i aeroplanit janë faktorë që e vështirësojnë kontrollin efikasdhe bastisjen me qëllim të zbulimit të gjëra që kontrabandohen. Për këtëarsye, vetëm njohja e mirë e metodikës së zbulimit të tregtisë ilegale medrogë ofron mundësi për identifikimin e personave të dyshimtë, pa llogariturmetodën e mostrës së rastit. Në këtë kuptim, bastisja duhet të paraprihetnga faktorë të caktuar prej të cilëve më të rëndësishmit janë informacionetdhe disa indicie.Informacionet mund të merren nga informatorët e përhershëm, por edhe ngakriminelët, të cilët dëshirojnë të hakmerren ose, ndoshta, që të tërheqinvërejtjen nga korrierët e tyre. Informacionet mund të grumbullohen edhenga qytetarët e ndershëm, por, kur bëhet fjalë për këtë formë tëkriminalitetit, këto janë raste të rralla.Si indicie mund të shërbejnë profili i udhëtarit të caktuar ose situata aktualenë aeroport. Profili i udhëtarit, në të vërtetë, është zinxhiri i indiceve që shpienë dyshimin se personi i caktuar është narko-korrier. Mendojmë se ky profilmund të zbulohet gjatë kontrollit të pasaportës, në bazë të këtyre indicieve:shtetësisë së caktuar të udhëtarit, numrit të udhëtimeve (që shihet nëpasaportë), udhëtimet e shpeshta në vende të caktuara (prodhuese të 101
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“drogës), udhëtimi në linja ajrore kritike (në të cilat shpesh transportohetdrogë), udhëtimi nëpërmjet linjës jo-logjike (anashkalimi i aeroporteve tëcaktuara), udhëtimi me kompaninë e caktuar ajrore, mënyra e pagesës sëbuletës (kesh, me kartelë apo me çek), mënyra e veshjes, lloji i valixheve (icili përdoret më së shpeshti për transportimin e drogës). Situata momentale,pra sjellja e udhëtarit me rastin e kontrollit të pasaportës mund të shërbejësi indicie se bëhet fjalë për narko-korrier. Këtu mendojmë në indikatorë tëcaktuar, të cilët mund të manifestohen gjatë kontrollit të pasaportës nëvendkalimin kufitar, për çka kemi folur te bastisja e automobilit nëvendkalimin kufitar. Përveç kësaj, në qoftë se bëhet fjalë për korrierin që ebart me vete drogën në lukthin e tij, ekziston mundësia që atij t’i vijë tëvjellë për shkak të udhëtimit të gjatë, sidomos kur ka vonesa gjatëudhëtimit, kur manifeston shenja të nervozes, e cila nuk është e zakonshmenë këtë situatë.Indiciet ose informacione e përmendura mund t’i shërbejnë policisë që tëmarrë vendim për bastisjen e personit të caktuar, i cili dyshohet të jetënarko-korrier. Vendimi për bastisjen eventuale të aeroplanit varet, para sëgjithash, nga ajo se a do të vazhdojë aeroplani fluturimin menjëherë apo dotë mbetet në pistë edhe për njëfarë kohe.Në qoftë se ka informacione konkrete se në aeroplan transportohet drogë,atëherë është e mundur të bëhet bastisja, e cila nuk do të shkaktojë vonesëtë madhe ose të njoftohet policia e aeroportit të ardhshëm ku, p.sh.përfundon fluturimi, në mënyrë që atje të bastisja pa nguti e aeroplanit.Është e njohur se të gjithë udhëtarët, para se të hyjnë në aeroplan,kontrollohen bashkë me plaçkat e tyre, por jo në mënyrë aq të detajuar sa tëmos kalojë pa u vërejtur droga. Përveç kësaj, për fshehjen e drogës janë përpërshtatshme vende të caktuara dhe zbrazëtirat e konstruksionit në trupin eaeroplanit që hapen pa përdorimin e çelësave ose kaçavidave. Kjo do tëthotë se droga mund të vendoset në aeroplan nëpërmjet personelit tëaeroportit. Këtu mund të bëhet fjalë për të njohur të kriminelëve ose përpersona të korruptuar. Përveç në aeroplan, droga mund të fshehet etransportohet edhe bashkë me dërgesa të caktuara, të cilat transportohen nëmënyrë legale, si edhe në ambalazh origjinal të artikujve dhe mallrave tëndryshme, çka e bën shumë të vështirë zbulimin e drogës. Për këtë arsye,vëmendja e policisë duhet të orientohet si në aeroplan ashtu edhe nëngarkesën që transportohet me aeroplan. Sa i përket ngarkesës, mund tëkonstatohet se bastisja e saj është më delikate se bastisja e vetë aeroplanit,për shkak se ngarkesa vendoset në depo, ku është vështirë të vëzhgohet nëmënyrë permanente para bastisjes eventuale. Në depo, pavarësisht prejsistemit të sigurisë dhe kontrollit, është e mundur të hyjnë persona ngajashtë apo që ndonjëri nga personeli që punon aty të bashkëpunojë mekriminalë, kështu që mundëson që droga, e transportuar me aeroplan dhedepozituar me mallrat tjera, t’i dërgohet në vendin e destinacionit.Për sa u tha deri më tash, duket qartë se sa delikate është bastisja eaeroplanit, si edhe e udhëtarëve, plaçkave dhe ngarkesës që transportohet 102
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“me aeroplan. Për këtë arsye, në qoftë se ka indicie ose informacionekonkrete se në aeroplanin e caktuar transportohet drogë, atëherë është enevojshme që të bëhet përgatitjet e caktuara. Këto përgatitje, përveçtjerash, nënkuptojnë organizimin e një numri të mjaftueshëm të policëve,udhëheqësit me qenin e stërvitur të gjurmimit për bastisjen eventuale tëaeroplanit. Posaçërisht duhet t’u tërhiqet vërejtja policëve dhe doganierëveqë punojnë rregullisht në kohën e fluturimeve kritike për informacionin emarrë. Më tutje, duhet të vendoset sistemi i mbikëqyrjes së fshehtë tëaeroplanit, udhëtarëve dhe depove të aeroportit, duhet të bëhet përcjellja epersonelit të aeroportit që punon në shkarkimin e magazinimin e ngarkesëssë ngarkesës dhe në transportimin e valixheve të udhëtarëve nga aeroplanideri në ndërtesën e aeroplanit. Duke pasur parasysh kompleksitetin endërmarrjes së bastisjes, është e nevojshme që të caktohet një udhëheqës ivetëm për gjithë aksionin e bastisjes, pra ndërmarrjen e masave eveprimeve gjatë kohës së bastisjes dhe pas përfundimit të saj.Për të kryer me sukses bastisjen e aeroplanit, duhet të njihen mirëkarakteristikat themelore teknike të disa llojeve të aeroplanëve, pavarësishtse bëhet fjalë për aeroplanë të udhëtarëve apo për aeroplanë transportues.Logjikisht, kjo nënkupton domosdoshmërinë e pjesëmarrjes në bastisje tëavio-mekanikut, piloti dhe avio-inxhinierit, të cilët do të ndihmojnë menjohuritë e tyre dhe do kujdesen që të mos dëmtohen aparaturat dhe pajisjete aeroplanit. Vendet për fshehjen e drogës gjenden në kabinën e pilotit(prapa dhe mbi pllakën e instrumenteve, para dhe rreth pedales së këmbës,prapa dhe rreth konzolës drejtuese, në karriget e ekuipazhit e rreth tyre, nëvitrinat e pajisjeve të fluturimit, në shportat e bërllokut, nën shenjat “exit”sipër dyerve, në sektorin për palosjen e rrotave të përparme, në sektorin eaparateve elektrike e elektronike, midis pajisjes për incizimin e fluturimit, nëhapësirën e rrotës së prapme, në hapësirën midis sektorit të pajisjeveelektrike e elektronike dhe bagazhit të përparmë, në vitrinat për ofrimin eshërbimeve për udhëtarë, në tualete, në hapësirat midis tualeteve anësoredhe brinjëve të konstruksionit të trupit, në kuzhinë, në ndarjet për vendosjene brezave për shpëtim, në gardërobë, rreth toboganit për evakuimin eudhëtarëve e nën të, në hapësirën midis ndarjeve dhe mbështjellësve, nëkarriget e udhëtarëve dhe hapësirën midis karrigeve dhe murit të kabinësdhe në bagazhe. Autori shton se më të përshtatshmit për fshehjen e gjëravetë ndryshme janë aeroplanët e tipit DC-9, për shkak të konusit të forcuar.Bastisja nuk është më pak delikate edhe kur bëhet fjalë për bastisjen engarkesës së aeroplanit. Përveç kësaj, mund të ndodhë ë informacioni mbitransportin ilegal të drogës është marrë pas njëfarë kohe që ngarkesa ështëshkarkuar dhe është magazinuar. Atëherë, ekziston mundësia që kontejnerëtose paketat e caktuara përzihen qëllimisht me të tjerat në depo. Po ashtu,mund të ndodhë që dokumentet përcjellëse të kontejnerëve dhe të paketaveedhe të falsifikohen. Në këso rastesh, para së gjithash, duhet të vendoset njëbashkëpunim i mirë midis policëve dhe doganierëve, në mënyrë që bastisjatë kruhet në mënyrë të sinkronizuar dhe me themel. Në disa vende, në tëcilat është më i shprehur problemi i tregtisë ilegale me drogë, si, p.sh, në 103
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“SHBA, ekziston një shërbim i veçantë i doganës, i specializuar për zbulimin edrogave. Meqë ky është një shërbim ekskluziv, personeli i tij që ka njëspecializim të ngushtë, është në përparësi në raport me organizatat klasiketë shërbimit doganor që merren me zbulimin e të gjitha llojeve tëkriminalitetit.Përveç informacioneve mbi transportin ilegal të drogës, zyrtarët e doganavemund ta zbulojnë drogën edhe në bazë të indiceve mbi profilin e ngarkesëssë caktuar. Sikur edhe te profili i udhëtarëve të dyshimtë, ekziston edheprofili i ngarkesave të dyshimta. Zinxhiri i indiceve që do të mund të tregoninse në ngarkesën e caktuar legale fshehet drogë, përfshin: llojin e ngarkesësme të cilën është transportuar më së shpeshti droga, vendin se prejardhjessë ngarkesës, vendin e ngarkimin, avio-kompaninë e caktuar, numrin ecaktuar të fluturimit, ndërrimin e personelit të njëjtë të aeroportit gjatë tëcilit janë konfiskuar droga, specifikat e paketimit të ngarkesës, specifikat edërguesit dhe pranuesit të ngarkesës, rregullsinë e dokumenteve përcjellëse,etj. Përveç kësaj, doganierët dhe policët që do të kryejnë bastisjen i pret njëpunë e mundimshme që, para së gjithash, kërkon respektimin e parimeve tëthemelësisë dhe këmbëngulësisë. Pa zbatimin me konsekuencë të këtijparimi kriminalistik është pak e besueshme se gjatë bastisjes mund tëgjendet droga e cila gjendet në ngarkesën e caktuar dhe në depon e cilabastiset. Kjo është veçanërisht e vështirë në aeroportet më të mëdha dhe mëfrekuentuese botërore, në të cilat pothuaj ndërprerë pranohen e dërgohenngarkesa. Pra, dyshimi në suksesin ne bastisje nuk ka të bëjë vetëm nëbastisjen e sasisë së madhe të ngarkesës së caktuar, por edhe me mënyrënse si është fshehur droga. Invencioni i kriminelëve është i paskajshëm,kështu që është praktikisht e pamundur të numërohen të gjithash mënyratse si mund të paketohet e të fshehet droga. Natyrisht, më së vështiri ështëtë zbulohet droga e cila paketohet në konserva të caktuara (pemëve eperimeve), shihe (të pijeve e lëngjeve të ndryshme), qese (të kafes, çajit,mëlmesave), të cilat kanë etiketa origjinale dhe duken sikur brenda të ketëprodhimet që tregojnë etiketat. Gjithashtu, droga mund të fshehet edhe nëlloje të ndryshme të mishit të ngrirë, i cili transportohet në sasi të mëdha.Këto mënyra të transportimit ilegal të drogës janë karakteristike edhe përtransportin e anijeve të mallrave, gjë që patjetër duhet të kohet parasyshgjatë bastisjes së ngarkesave në limane.9.7. Bastisja e motoçikletës, biçikletës dhe mjeteve tërheqëseMotoçikletat dhe biçikletat shfrytëzohen shpesh për transportimin e drogësnga dilerët e rrugës. Biçikletat janë karakteristike për transport në vendin kujetojnë dilerët, ndërsa motoçikletat përdoren edhe për udhëtime më të gjatëtë dilerëve, sidomos gjatë sezonit veror të turizmit. Praktika kriminalistike 104
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“tregon se dilerët e rrugës nuk e mbajnë me vete drogën, por e fshehin nëmotoçikletë ose biçikletë, si edhe në automobil, siç është bërë fjalë më sipër.Kështu, në qoftë se arrestohen e bastisen, dilerëve nuk do t’u gjendet drogëose do t’u gjenden sasi shumë të vogla, sepse sasitë tjera më të mëdha ata ifshehin në mjetet transportuese që i përmendëm.Te biçikleta mund të shfrytëzohen zbrazëtitë e gypave të kornizës e tëtimonit, në ulëse, në kutinë e mjeteve, në pedale, në zile dhe në dritën eprapme të sinjalizimit, ndërsa te motoçikleta, përveç në të njëjtat vende,mund të fshehen edhe në rezervuarin e karburantit, në auspuh, në dritë dhenë mbrojtësin e erës.Mjetet tërheqëse mund të shfrytëzohen për transport ilegal të drogës nëzonën kufitare. Në shumicën e rasteve, banorët e vendeve fqinje kanë në tëdy anët e kufirit toka të punueshme, prandaj për ta vlen një regjim i veçantëi qarkullimit si në brezin kufitar, ashtu edhe në vendet fqinje. Në jetën dhepunën e përditshme të bujqve dhe fshatarëve, zakonisht shfrytëzojnë mjetettërheqëse dhe gati përditë e kalojnë kufirin, në vendkalimet e veçantakufitare dhe pa kontroll të veçantë doganor e policor. Situatat e tilla mund tëshfrytëzohen edhe për transportimin e drogës nga njëri vend në tjetrin. Këtëveprimtari kriminale mund të kryejnë banorët e brezit kufitar, në regjinë etyre ose për llogari të narko-kriminelëve profesionistë. Gjatë bastisjes sëmjeteve tërheqëse të transportit, së pari duhet t’i kushtohet kujdesngarkesës që bartet e pastaj zgavrave të caktuara në rudë e në pjesë të tjeratë mjete tërheqëse, në rrota dhe në rripa të ndryshëm. Nuk duhet tënënçmohen as kafshët tërheqëse, sepse droga mund të fshehet edhe nëpajisjet e tyre. Siç është e njohur, në disa raste janë shfrytëzuar përtransportimin e drogës edhe kafshët (p.sh. devetë). Kafshëve u është dhënëdroga që ta gëlltisin dhe, pas kalimit të kufirit janë therur, për t’iu nxjerrëdroga e gëlltitur. Natyrisht, për transportimin e drogës në zonën kufitaremund të përdoren edhe biçikleta dhe motoçikleta.9.8. Bastisja e objekteve publikeObjektet publike mund të shërbejnë si vende ku bëhet tregtia ilegale edrogës, fshehja e drogës, konsumimi i drogës, por edhe grumbullimi ikriminelëve me qëllim të marrëveshjes për shit-blerjen e drogës ose përkëmbimin e informacioneve të karakterit kriminal. Në qoftë se kainformacione të besueshme se në ndonjë objekt publik fshehet drogë apondonjë person i dyshuar ose se gjendet ndonjë laborator ilegal i drogës, aiobjekt duhet të bastiset në mënyrë që të zbulohet e dokumentohetveprimtaria kriminale dhe aktorët e kësaj veprimtarie të arrestohen.Përvojat e praktikës sonë kriminalistike tregojnë se shitja e drogës me pakicëshpesh bëhet në lokale hoteliere dhe diskoteka ose në afërsi të tyre. Nëkryerjen e kësaj vepre penale marrin pjesë së paku tre kriminelë. Njëri prejtyre që qëndron brenda e ka drogën me veti ose diku brenda në objekt, i dytivendos kontakte me blerësit, merret vesh për kushtet e shit-blerjes e pastaj 105
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“shkon te personi që e ka drogën që ia shet blerësit. Gjatë kësaj kohe, sëpaku një kriminel e bën sigurimin e transaksionit, për shkak të ardhjeseventuale të policisë ose të grupeve kriminale rivale. Karakteristikë e veçantëpër këtë situatë është se blerësi nuk ka fare kontakt me kriminelin që emban drogën. Kjo masë e vigjilencës ndërmerret me qëllim që, në rast tëaksionit rutinë eventual të policisë në objektin publik, ai që e mban drogën tëmos zbulohet apo, në rastin më të keq, ta fshehë, ta hedhë ose ta asgjësojë.Sidoqoftë, kur merret vendimi për bastisjen e objektit të caktuar publik,gjatë planifikimit të metodës së veprimit kriminalistik duhet të merrenparasysh variante të ndryshme të taktikës dhe strategjisë kriminale. Vetëmnë këtë mënyrë është e mundur të arrihen rezultatet e caktuara, pra tëgjendet droga dhe dilerët.Gjatë bastisjes së objektit publik, vëmendje e veçantë duhet t’i kushtohettaktikës dhe sistematikës së bastisjes, në mënyrë që, për shkak të hapësirëssë madhe, të mos ndodh që bastisja të mos jetë e detajuar. Pavarësisht sekjo bastisje praktikisht kryhet sipas metodologjisë së bastisjes së banesësdhe hapësirave tjera, mendojmë se nga aspekti taktik kriminalistik do tëduhej të kishte disa specifika në raport me bastisjet tjera. Për këtë arsye, nëvijim do të paraqesim pikëpamjet personale mbi metodikën e bastisjes sëobjekteve publike, me qëllim të gjetjes se drogës dhe personave që merrenme tregti ilegale të drogës.Sa u përket përgatitjeve dhe planifikimit, ato janë krejtësisht të ngjashmeme ato për bastisjen e banesës, siç e kemi përshkruar më herët. Vetëbastisja do të duhej të fillonte me një formë të observimit special, pra mevëzhgim të fshehtë të objektit të bastisjes. Vëzhgimi i fshehtë ka për qëllimvërejtjen e dukurive ose ngjarjeve eventuale të pazakonshme e të papritura,të cilat, në rast se nuk vërehen me kohë, mund të ndikojnë dukshëm nëefikasitetin e bastisjes. Pavarësisht se bëhet fjalë për restorant, kafiteri apodiskotekë, është e mundur që objekti të jetë i zbrazët dhe i mbyllur papritur.Kjo mund të ndodh rastësisht, por edhe si pasojë e mosrespektimit të parimittë konspiracionit apo edhe korrupsionit. Po ashtu, është i mundur edhendonjë bllokim i komunikacionit, ndonjë ekskursion i paplanifikuar ose ndonjëvizitë e ndonjë delegacioni të caktuar, gjë që mund të ndikojë në shtyrjen efillimit të bastisjes e, madje, edhe e ndryshimit të kohës apo ditës sëbastisjes. Natyrisht, sigurimi me kohë i njohurive për situata të tilla e tëngjashme i mundëson udhëheqësit të bastisjes që të marrë vendimineventual për heqjen dorë nga plani për fillimin e bastisjes. Më në fund, qëllimi vëzhgimit të fshehtë është evitimi i daljes së një numri më të madh tëpersonave zyrtarë në një lokalitet të caktuar, në kushte e rrethana tëpaparashikueshme dhe të pafavorshme, gjë që do të mund të ndikonte nëefikasitetin e bastisjes, madje edhe në organizimin e vetë bastisjes. Mevëzhgimin e rrethinës derisa bëhet bastisja mund të vërehen edhe reaksionete qytetarëve por edhe të kriminelëve, gjë që është me interes përudhëheqësin e bastisjes konkrete.Në qoftë se gjatë vëzhgimit të fshehtë nuk është vënë re asgjë që,eventualisht, do të mund të ndikonte në bastisjen e planifikuar, atëherë, mu 106
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“në kohën e caktuar, ekipi niset nga stacioni në drejtim të objektit që do tëbastiset. Me këtë rast, duhet të respektohet drejtimi i caktuar i lëvizjes derite objekti, duke zbatuar parimin e konspiracionit. Gjithsesi, konspiracioniështë një prej premisave kryesore për bastisjen që do të bëhet.Duke pasur parasysh destinimin e objekteve publike, gjithmonë duhet tëkihet parasysh se në momentin e caktuar do të ketë shumë njerëz brenda, siedhe në faktin se shumica prej tyre janë qytetarë të ndershëm. Për këtëarsye, është shumë i rëndësishëm zbatimi i parimit të ligjshmërisë, nëmënyrë që në asnjë mënyrë të mos shkelen të drejtat themelore të njeriut.Pas daljes në vendin e ngjarjes është e nevojshme të bëhet bllokada edyfishtë, e brendshme dhe e jashtme. Nga aspekti metodologjik ështëplotësisht e arsyeshme të bëhet së pari bllokada e brendshme. Varësishtprek madhësisë dhe karakteristikave të objektit, përcaktohet edhe ipersonave që do të bëjnë bllokadën e brendshme. Pas hyrjes në objekt, atarenditen në pikat e caktuara kritike dhe bëjnë vëzhgimin e fshehtë. Funksionii bllokadës së brendshme është i dyfishtë. Nëpërmjet vëzhgimit të fshehtëzbulohen personat e dyshimtë dhe vërehen reaksionet e tyre para bastisjesdhe gjatë kohës së hyrjes së personave që do të bëjnë bastisjen. Kështumund të zbulohen sjelljet e dyshimta të personave dhe kriminelëve, sidomospas bllokadës së jashtme, kur të pranishmit do ta kuptojnë se nuk mund tëdalin nga hapësira në të cilën gjenden. Funksioni i dytë i bllokadës sëbrendshme ka të bëjë me ndihmën eventuale gjatë hyrjes së ekipit tëbastisjes në objektin e bllokuar, kur mund të pritet edhe rezistencë nga anae kriminelëve.Pas bllokadës së brendshme bëhet bllokada e jashtme e objektit të bastisjes,e cila përfshin mbylljen e përnjëhershme të të gjitha hyrjeve dhe daljeve tëobjektit nga ana e policëve me uniformë. Kjo bllokadë duhet të vendoset nëmënyrë të rrufeshme e të papritur. Bllokada e jashtme efikase i pamundësonkujtdo qoftë që të dalë nga objekti i bllokuar dhe, sipas nevojës, i ofronmbështetje personave të autorizuar zyrtar që veprojnë në hapësirën ebllokuar. Gjithmonë duhet të kihet parasysh mundësia e rezistencës sëarmatosur të kriminelëve ose e ndihmës nga jashtë, kështu që bllokada ejashtme mund të transformohet pjesërisht në pusi, pra në mbrojtje dhembështetje të forcave që e bëjnë bastisjen. Gjatë bllokadës së jashtme,varësisht prej vlerësimeve zyrtare, mund të shfrytëzohen edhe qentë estërvitur zyrtarë. Pas vendosjes së bllokadës së jashtme, siç kemi thënë,është e mundur që kriminelët të ndërmarrin masa dhe veprime të caktuara,me qëllim të fshehjes, hedhjes ose asgjësimit të drogës dhe mjeteve tjerë tëveprës penale. Varësisht prej karakteristikave të objektit (p.sh. hotel,pansion ose restorant), ka persona që mund të përpiqen të fshehen. Në kësorastesh vihet në funksion të plotë bllokada e brendshme. Kështu, personat qëbëjnë bllokadën e brendshme do të vërejnë aktivitetet e kriminelëve tëcaktuar dhe, në mënyrën e përcaktuar më parë, do të njoftojnë ekipin ebastisjes. Përveç kësaj, sipas nevojës, ata mund të dekonspirohen dhe të 107
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“reagojnë, me qëllim të parandalimit të asgjësimit të drogës dhe mjeteve egjurmëve tjera të veprës penale.Varësisht prej madhësisë së objektit mund të parashikohet që bastisja tëbëhet nga dy apo më shumë ekipe. Në raste të tilla, është e nevojshme tësigurohet një numër më i madh dëshmitarësh (për secilin ekip nga dy), nëmënyrë që bastisja të zhvillohet sipas normave ligjore. Në objektin ebllokuar, së pari hyn ekipi për arrestimin e kriminelëve të njohur, për shkaktë të cilëve edhe bëhet bastisja. Natyrisht, bëhet fjalë për kriminelë që ekryejnë veprimtarinë e tyre pikërisht në objektin që do të bastiset. Menjëherëpas arrestimit bëhet bastisja sipërfaqësore (provizore ose e pjesshme).Gjithashtu, e konsiderojmë të domosdoshme legjitimimin dhe bastisjen epjesshme të të gjithë personave të dyshimtë që gjenden në objektin ebllokuar. Është e mundur që në objekt të ketë edhe bashkë-kryes të veprëspenale ose blerës droge, por edhe persona që kanë marrë përsipër fshehjesose nxjerrjen e drogës nga objekti i bllokuar. Pasi nga objekti të largohen tëgjithë personat e pranishëm, përveç kriminelëve të njohur dhe personave tëdyshuar, mund të fillojë bastisja. Kjo bastisje kryhet sipas metodologjisë sëbastisjes së banesës, siç është shpjeguar më sipër.9.9. Bastisja e hapësirës së hapurMjete të ndryshme të veprës penale, kufoma dhe pjesë të kufomave mund tëfshehen duke i groposur në tokë, në zgavrat e trungjeve të drunjte, nëshkurret e parkut, nën ulëset e parqeve e shëtitoreve, në shporta ekontejnerë të bërllokut, etj. Gjatë bastisjes së hapësirës së hapur osehapësirës së lirë, duhet të veprohet në mënyrë të matur e të themeltë, dukeshfrytëzuar qentë e stërvitur gjurmues, si edhe shufrat e çelikta përgërmimin ne tokës.Bastisja e hapësirës së hapur është veprimtari e shumëllojshmekriminalistike-taktike e gjurmimit të personave, kufomave ose gjërave tëndryshme. Ajo mund të jetë edhe pjesë përbërëse e veprimit inspektues,pjesë përbërëse e racist, bllokadës dhe mbikëqyrjes, por mund të jetë edheveprim i pavarur hetues.Bastisja e hapësirës së hapur varet nga sipërfaqja, konfiguracioni dhedallimeve të hapësirës që duhet të bastiset. Ajo mund të jetë hapësirë nëfushë, det, lum, liqen, pyll, etj. Natyrisht, nga specifikat e secilës prejhapësirave që i përmendëm varet edhe metodika e bastisjes. Një prejfaktorëve të rëndësishëm është sipërfaqja e hapësirës, prej të cilës varetnumri i njerëzve që do të marrin pjesë në bastisje. Në qoftë se bëhet fjalëpër hapësirë të madhe, bastisja do të jetë e vështirë, sepse mund të ndodhqë ndonjë pjesë e saj të mos bastiset në mënyrë të themeltë. Për këtë arsye,është e domosdoshme që hapësira e madhe të ndahet në sektorë ose zona,në mënyrë që në tërësi të respektohet parimi i themelësisë, i cili ështëshumë i rëndësishme në këso rastesh. Por, kjo nuk do të thotë se sektorë 108
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“apo zonat e ndara duhet të kontrollohen në mënyrë rutinore, duke menduarse puna është kryer me vetë faktin se është bërë ndarja e sipërfaqes.Përkundrazi, e gjithë hapësira duhet të bastiset me vëmendje të njëjtë, nëmënyrë profesionale e sistematike. Çdo sektor i bastisur duhet të shenjohetnë mënyrë të dukshme, në mënyrë që të mos ndodh përsëritja epanevojshme e bastisjes së pjesëve të caktuara të hapësirës.Para bastisjes është e nevojshme të bëhet vëzhgimi i terrenit, në mënyrë qëtë vërehen indiciet eventuale të pranisë së mjeteve të veprës penale. Indiciemund të jenë gjurmët e shputave, gjurmët e rrotave, gërmimet, degët ethyera, mjetet e hedhura ose të harruara, etj. Vërejtja e gjurmëve dhemjeteve të tilla mund të jetë me interes të madh për bastisjen e terrenit.Mënyra më e mirë e bastisjes së hapësirës së hapur është i ashtuquajturi“rreshti i shigjetarëve”. Kjo do të thotë se një numër më i madh policëshrenditen në një distancë prej 2 deri në 5 metra. Duke respektuar parimin ethemelësisë dhe këmbëngulësisë, ata e bëjnë bastisjen (apo më mirë tëthuhet kontrollimin) e hapësirës së caktuar, me qëllim të gjetjes së mjetevetë veprës penale. Mendojmë se bastisjet e tilla duhet të bëhen me ndihmën eqenve të stërvitur zyrtarë dhe të mjeteve të caktuara teknike, siç janëshufrat metalike dhe lopatat. Në qoftë se në hapësirën e caktuar ka çfarëdoobjektesh, ato bastisen sipas metodës së bastisjes së banesës dhehapësirave tjera, për çka kemi bërë fjalë. Çdo veprim tjetër kryhet sipasrregullave të përgjithshme kriminalistike.KAPITULLI I TETE: KONFISKIMI I PËRKOHSHEM1. Konfiskimi i përkohshëm i mjeteveKy veprim hetimor përfshin konfiskimi apo marrjen e përkohshme të: 1)mjeteve që duhet të konfiskohen, sipas Kodit e Procedurës Penale, 2)mjeteve që mund të shërbejnë si dëshmi gjatë procedurës penale ose 3)mjeteve materiale të fituara me kryerjen e veprës penale. Në Kodin eProcedurës Penale nuk bëhet saktësimi i mjeteve konkrete, por mund tënxirret përfundimi se bëhet fjalë, para së gjithash, për gjëra të luajtshme,por nuk mund të përjashtohet as mundësia e konfiskimit të përkohshëm tëmjeteve të paluajtshme. Kur bëhet fjalë për mjete të luajtshme, zbatimi ikësaj mase do të thotë kufizim i posedimit dhe ruajtje e veçantë e mjeteve,në bazë të vendimit gjyqësor. Marrja e përkohshme nënkupton marrjen emjetit në kuptimin e ndërrimit të pronësisë dhe marrjen në kuptimin embajtjes ose ruajtjes në gjykatë, që do të thotë ndërrimin e gjendjes sëpronësisë së pasurisë së paluajtshme dhe objekteve të ngjashme me to(p.sh. anija), duke përjashtuar qasjen e persona tjerë. Po ashtu, konfiskimi ipërkohshëm nënkupton edhe marrjen e mjeteve që mund të shërbejnë përvërtetimin e fakteve në procedurën penale, për secilin që posedon mjete tëtilla. 109
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“Sipas dispozitave të KPP, de facto, mund të merren tri lloje të mjeteve. Këtojanë mjetet që janë përdorur për kryerjen e veprës penale, mjetet që ishindestinuar për kryerjen e veprës penale dhe mjetet që janë shfaqur mekryerjen e veprës penale. Këtyre mund t’u shtohen edhe mjetet e fituara sishpërblim për kryerjen e veprës penale.Sipas dispozitës së Nenit 247, alineja 3 e KPP, personi që posedon mjete qëmund të konfiskohen përkohësisht është i obliguar t’i dorëzojë ato në bazë tëkërkesës së gjykatës. Gjykata lëshon kërkesë të tillë, në bazë të propozimitme shkrim të prokurorit publik. Në qoftë se personi që i posedon këto mjetenuk i dorëzon ato, mund të gjobitet me para, por edhe mund të arrestohet(në qoftë se edhe pas gjobitjes refuzon t’i dorëzojë mjetet e kërkuara ngagjykata). Arrestimi zgjat derisa në dorëzimin e mjeteve ose deri nëpërfundimin e procedurës penale, por jo më shumë se një muaj. Më tutje,sipas dispozitave të Kodit të Procedurës Penale (Neni 247, alineja 5), përmjetet e konfiskuara duhet të tregohet se ku janë gjetur dhe të jepetpërshkrimi i tyre. Prej kësaj del përfundimi se për këtë veprim hetimormbahet procesverbal sikur edhe për veprime tjera hetimore. Natyrisht, nëqoftë se marrja e mjeteve është bërë gjatë bastisjes, atëherë këto mjete dotë përshkruhen në procesverbalin e bastisjes së shtëpisë, banesës osehapësirave tjera. Gjithashtu, në qoftë se është e domosdoshme, vërtetimi iidentitetit të këtyre mjeteve do të sigurohet edhe në mënyrë tjetër. Këtobëhet fjalë për fotografimin e mjeteve pas gjetjes ose dorëzimit, pastajpaketimin e shenjimin e tyre, si edhe fotografimin pas paketimit. Më në fund,për mjetet e konfiskuara jepet vërtetimi për konfiskimin e përkohshëm.Me që është pak e besueshme se mjetet do të dorëzohen vullnetarisht, mundtë përfundohet se do të ishte e preferueshme që ky veprim të kryhet nëkombinim me bastisjen. Natyrisht, kjo mund të bëhet në mënyrë efikaseedhe në kombinim me inspektimit, racisë ose arrestimin, varësisht prejsituatës konkrete. Atëherë nuk do të mund të mbetet dilema se ka personi idyshuar mjete të tjera që nuk ka dashur t’i dorëzojë vullnetarisht.Me dispozita të KPP është parashikuar mundësia që, në raste të caktuara,policët të bëjnë konfiskimin e përkohshëm të mjeteve edhe pa urdhëresë tëgjykatës. P.sh., kjo mund të ndodhë me rastin e bastisjes pa mandat tëgjykatës.Në nenin 248 të KPP janë parashikuar edhe mjetet që nuk mund tëkonfiskohen përkohësisht. Bëhet fjalë për këto mjete: 1) shënimet dheshkresat midis të akuzuarit dhe personave që, me dëshmitë e tyre, do tëmund ta shkelnin detyrimin për mbrojtjen e sekretit zyrtar ose ushtarak, 2)shënimet dhe shkresat midis të akuzuarit dhe mbrojtësit të tij mbi gjërat që iakuzuari ia ka besuar mbrojtësit, 3) shënimet dhe shkresat midis tëakuzuarit dhe të akuzuarit tjetër për të njëjtën veprës, derisa zhvillohetprocedura penale, 4) shënimet dhe shkresat midis të akuzuarit dhebashkëshortit ose bashkëjetuesit (jashtë kurorës), 5) shënimet dhe shkresatmidis të akuzuarit dhe të afërmve të tij sipas linjës vertikale, të afërmeve 110
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“sipas vijës anësore deri në shkallën e tretë, edhe të afërmve sipas afrisëbashkëshortore deri në shkallën e dytë, 6) shënimet dhe shkresat e tëakuzuarit me birësuesin (adaptuesin) ose të birësuarin e tij, 7) shënimet dheshkresat midis të akuzuarit dhe bariut të tij fetar (hoxhës ose priftit), 8)shënimet dhe shkresat midis të akuzuarit dhe avokatit, këshilltarit, mjekut,punëtorit social ose psikologut lidhur me çështjet që kanë të bëjnë me kohëne kryerjes së profesionit të tij (të cilat ata janë të obliguar t’i ruajnë sisekrete profesionale), dhe 9) shënimet dhe shkresat midis të akuzuarit dhegazetarit.Kufizimet e përmendura nuk zbatohen ndaj personave që mund tëdëshmojnë (Neni 159, KPP) apo personave që nuk janë të obliguar tëdëshmojnë dhe kanë refuzuar të dëshmojnë (Neni 160 KPP), në qoftë se tëdyshuarit për nxitje, për bashkëpjesëmarrje, për pengim të drejtësisë, përmarrjen ose blerjen e mallrave të vjedhura, për blerjen ose marrjen emjeteve të fituara me vepër penale, blerjen ose marrjen e mjeteve që ështëdashur të shfrytëzuara për kryerjen e veprës penale apo kur burojnë ngavepra penale.2. Procesverbali mbi konfiskimin e përkohshëmNë dispozitat e KPP është parashikuar që të tregohet se ku janë gjetur mjetee konfiskuara e të përshkruhen ato dhe, sipas nevojës, tregohet edhemënyra e sigurimit të verifikimit të ngjashmërive të tyre. Megjithëse kjo nukpërcaktohet në mënyrë strikte, pa dyshim se mund të nxirret përfundimi se,me këtë qëndrim, ligjdhënësi ka parashikuar mbajtjen e procesverbalit mbikonfiskimin e përkohshëm të mjeteve. Me dispozitat e KPP është parashikuarpërmbajtja e procesverbalit që mbahet me rastin e zbatimit të masavehetimore të dëshmimit. Në këtë kuptim, procesverbali mbi konfiskimin epërkohshëm të mjeteve duhet të përmbajë të dhënat se kush, kur dhe çfarëmjetesh ka dorëzuar, ku janë gjetur mjetet e konfiskuara përkohësisht, sipascilës çështje penale dhe me çfarë qëllimi është bërë konfiskimi, përshkrimin esaktë të mjeteve të konfiskuara dhe, sipas nevojës, edhe autenticitetin emjeteve të konfiskuara. Përshkrimi bëhet si në procesverbal ashtu edhe nëvërtetimin mbi konfiskimin e përkohshëm, i cili i jepet mbajtësit të tyre. Mëtutje, përshkrimi duhet të jetë i atillë që, sipas nevojës, mund të shërbejëpër identifikimin dhe eliminimin e mundësisë së ndërrimit me ndonjë mjettjetër të ngjashëm dhe, së fundi, që mund të shërbejë si dëshmi, në qoftë sepersoni prej të cilit është marrë kërkon dëmshpërblim për dëmtimin apohumbjen eventuale të këtyre mjeteve.3. Vërtetimi mbi konfiskimin e përkohshëmNga shqyrtimet e deritashme buron se vërtetimi për konfiskimin epërkohshëm të mjeteve është dokument zyrtar që hartohet pas konfiskimit, icili mund të shërbejë si dëshmi në procedurën penale. Siç kemi parë, mjetet 111
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“konfiskohen përkohësisht gjatë ndonjërit prej veprimeve hetimore, me ç‘rasthartohet edhe procesverbali mbi veprimet e ndërmarra. Është e rëndësishmetë theksohet se në procesverbalin e veprimit hetimor (konfiskimit tëpërkohshëm të mjeteve, bastisjes, inspektimit) gjithmonë duhet tëregjistrohet numri i vërtetimit për konfiskimin e përkohshëm të mjetit, sepsekëto janë dokumente që plotësohen reciprokisht. Në procesverbalin eveprimit të caktuar dëshmues edhe vërtetimin për konfiskimin e përkohshëmtë mjeteve duhet të shihen qartë gjurmët e lëvizjes së mjeteve tëkonfiskuara përkohësisht, si edhe te kush gjenden këto mjete momentalisht.Në KPP është rregulluar që për mjetet e konfiskuara të lëshohet vërtetim, pornuk flitet për formën dhe përmbajtjen e tij. Në mendojmë se në këtë rastduhet të veprohen në analogji me procesverbalin mbi konfiskimin epërkohshëm të mjeteve, prandaj vërtetimi duhet të hartohet në të njëjtënformë. Me që vërtetimi është gjithnjë dokument përcjellës i procesverbalit,konsiderojmë se ai nuk duhet t’i ketë të gjitha elementet e procesverbalit,pasi kjo nuk do të ishte e domosdoshme, por vetëm disa prej tyre. Siç kemithënë, me rastin e bastisjes nuk hartohet procesverbali për konfiskimin emjeteve, por procesverbali për bastisjen. Në këtë procesverbal regjistrohendhe përshkruhen mjetet e gjetura dhe të konfiskuara përkohësisht. Edhe mekonfiskimin e mjeteve veprohet në të njëjtën mënyrë, gjë që është elogjikshme. Në vërtetimin mbi konfiskimin e përkohshëm të mjeteve, i ciliështë dokument përcjellës i procesverbalit mbi bastisjen, me të vetmin dallimse një kopje e këtij vërtetimi (madje ajo origjinale) i dorëzohet personit tëcilit i konfiskohen mjetet.Esenca e vërtetimit është mënyra e regjistrimit të mjeteve të konfiskuarapërkohësisht. Këtu bëhet fjalë për individualizimin e plotë të secilit mjet tëkonfiskuar. Natyrisht, kjo nuk është gjithmonë e thjeshtë të bëhet, sepsendonjëherë është shumë vështirë të regjistrohen në mënyrë precize mjetet ekonfiskuara. Mendojmë se paketimet origjinale të barërave droga nuk mundtë konsiderohen apriori droga. Është e mundur që paketimet origjinale tëkenë tableta të ngjashme me narkotikët, por nuk bëhet fjalë për narkotikë.Kriminelët me përvojë i mashtrojnë narkomanët fillestarë duke u shitur drogëtë rrejshme. Nuk përjashtohet mundësia që, p.sh., në paketimin e morfinëstë ketë heptanon, etj. Këtë e theksojmë duke pasur parasysh të gjitha truçete kriminelëve. Në qoftë se, në këso rastesh, në vërtetim shkruhet se ështëkonfiskuar një drogë e caktuar, p.sh. morfinë, kurse më vonë konstatohet sede bëhet fjalë për një drogë tjetër apo se nuk bëhet fjalë fare për drogë,mund të shfaqen probleme të ndryshme, si të natyrës juridike ashtu edhe tënatyrës kriminalistike.Vërejtje e theksuara paraprakisht duhet të kuptohen si sugjerime që janë tëdomosdoshme me rastin e konfiskimit të dhunshëm të drogave dhe mjetevetjera të lidhura me narko-kriminalitetin, përkatësisht me rastin e lëshimit tëvërtetimit mbi konfiskimin e mjeteve në raste të tilla. Për këtë arsye,vërtetimi duhet të shkruhet në mënyrë të qartë e të saktë, duke evituarçfarëdo improvizimi ose konkluzioni. Mjetet që konfiskohen duhet të 112
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“regjistrohen sipas gjendjes reale momentale, duke respektuar me përpikëriparimet e veprimit kriminalistik dhe juridik. Situata më delikate është kur nëvërtetim regjistrohen materiet që konsiderohen droga. Në këso rastesh, siçështë theksuar, kurrë nuk duhet të shkruhet se bëhet fjalë për drogë, por përnjë materie ose substancë e cila duket se drogë ose që dyshohet të jetëdrogë.Pjesa më e rëndësishme e vërtetimit është pjesa e ashtuquajtur përshkruese,pra ajo pjesë në të cilën regjistrohen mjetet që konfiskohen. Para sëgjithash, gjithë teksti duhet të jetë pa gabime. Në rast se është përmirësuardiçka, kjo duhet të tregohet qartë, në mënyrë që të mos shfaqet dyshimi nëautenticitetin e tekstit dhe, rrjedhimisht, edhe në vërtetësinë e tij. Secili mjeti konfiskuar duhet të regjistrohet nën numrin e veçantë rendor. Për fat tëkeq, në disa vërtetime, mjetet konfiskuara evidentohen si droga (p.sh., “llojikanabis”, “bari kanabis”, “marihuanë”, etj), disa vërtetime nuk janë tëshkruara lexueshëm, kurse disa edhe janë të dëmtuara. Natyrisht, ky veprimështë i parregullt, sepse konstatimi se a bëhet fjalë për droga dhe për cilatmund të bëhet vetëm pas ekspertizës. Materiet e substancat e konfiskuarapatjetër duhet të përshkruhen dhe të maten. Prejudikimi i identitetit tëmateriales së konfiskuar përkohësisht është absolutisht i papranueshëm,sepse, në qoftë se ekspertiza e konstaton se kjo materie nuk është droga ecaktuar apo nuk është fare drogë, mund të shfaqen pasoja të dëmshme.Situata më e vështirë paraqitet nëse, në ndërkohë, në bazë të vërtetimit nëtë cilin është konstatuar konfiskimi i drogës, kane filluar veprimet hetimoredhe janë kryer veprime të caktuara për dëshmimin e veprës penale ndajpersonit të caktuar, por më vonë konstatohet se materia e konfiskuar nuk kaqenë drogë. Në qoftë se kjo është e vetmja dëshmi për veprimtarinëantiligjore ndaj personit të caktuar, është e paevitueshme ndërprerja ehetimeve.Parimisht, në vërtetimin mbi konfiskimin e përkohshëm të mjeteve ështëthjeshtë të regjistrohen mjetet të cilat kanë etiketa, shenja ose numra, kurseështë shumë delikat regjistrimi i materieve në gjendje të ngurtë ose tëlëngshme, të cilat nuk kanë paketa origjinale, si dhe mjeteve pa kurrfarëshenjash. Pikërisht drogat bëjnë pjesë në mjete të tilla, prandaj ato duhet tëregjistrohen në mënyrë të saktë në vërtetimin për konfiskimin e përkohshëmtë mjeteve. Sipas mendimit tonë, pas konstatimit se bëhet fjalë për njëmaterie apo substancë që dyshohet të jetë drogë (jo se bëhet fjalë përdrogë), duhet të përshkruhen disa karakteristika të tyre. Në këtokarakteristika bëjnë pjesë: sasia ose pesha (shpjegohet se a është matur dheme çfarë peshorje), gjendja e materies (pluhur, kristalor, tabletë ose lëng),aroma (nëse ka), mënyra e paketimit (shenjat eventuale të paketimit), vendiku është gjetur dhe mënyra e sigurimit (e paketuar dhe e shenjuar).Në janë konfiskuar më shumë mjete, atëherë midis numrave rendorë nukduhet të lihet kurrfarë hapësire, përveç hapësirës së rëndomtë midisrreshtave të shkrimit. Lënia e hapësirës më të madhe mund të shfrytëzohetpër regjistrin e mëvonshëm eventual dhe, ndonëse vërtetimi shkruhet në më 113
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“shumë kopje, kjo do të shkaktonte vështirësi rreth autenticitetit të tekstit tëvërtetimit, si edhe identifikimit të mjeteve të konfiskuara.Pas regjistrimit të të gjitha mjeteve të konfiskuara, pra pas numrit të funditrendor, duhet të shkruhet se vërtetimi mbyllet me numrin e caktuar, nëmënyrë që të evitohet mundësia e falsifikimit.Në qoftë se të gjitha mjetet ose vetëm një pjesë e tyre është fiksuar mefotografim, atëherë është e nevojshme që kjo të konstatohet në vërtetim.Mendojmë se mjetet që konfiskohen përkohësisht duhet të fotografohen dhetë bëhet foto-dokumentacioni i cili do t’i shtohet vërtetimit. Sigurisht, kjo dotë eliminojë çdo dilemë në rast të shfaqjes së dyshimit mbi identitetin emjeteve te konfiskuara. Nënkuptohet se edhe në procesverbalin mbiveprimet e dëshmimit, me rastin e të cilave është bërë konfiskimi ipërkohshëm, duhet të tregohet se a është bërë fotografimi i mjete tëkonfiskuara.Më në fund, vërtetimi nënshkruhet nga pronari ose mbajtësi i mjeteve dhezyrtari që e bën konfiskimin. Konsiderojmë se vërtetimi duhet të nënshkruhetedhe nga dy dëshmitarë, sidomos kur bastisja kryhet në praninë edëshmitarëve. Natyrisht, problemi shfaqet tek inspektimi, prandaj mendojmëse, në raste të caktuara, edhe veprimi i dëshmimit duhet të kryhet nëpraninë e dy dëshmitarëve, si për shkak të ligjshmërisë ashtu edhe për shkaktë objektivitetit në punën e organeve shtetërore.KAPITULLI I NENTE: INSPEKTIMI DHE REKONSTRUKSIONI1. Nocioni i inspektimitNë teorinë kriminalistike nuk ekziston një definicion i vetëm për inspektimit.Kjo nuk është për tu habitur, pasi bëhet fjalë për një veprim hetimorkompleks, me përmbajtje shumë të komplikuara kriminalistike. Për disateoricientë të kriminalistikës, sipas qëndrimeve të tyre, inspektimi është punanë vendin e veprës penale, gjegjësisht të vërejturit e drejtpërdrejt të organitinspektues, si edhe punët e caktuara jashtë vendit të veprës penale(inspektimi i njerëzve dhe gjërave). Disa të tjerë inspektimin e zgjerojnëedhe në disa veprime të tjera shoqëruese (por të pandashme ngainspektimi). Këto janë sigurimi i vendit të ngjarjes penale si dhe veprimetlidhur me mjetet dhe gjurmët e gjetura në vendin e veprës penale. Asnjëriprej këtyre qëndrimeve nuk është i gabueshëm, por mendojmë se ky i dytimeriton më shumë vëmendje, për shkak se e pasqyron inspektimin në tërësi,në të pesë fazat e tij. Nga këto vërejtje buron se inspektimi mund tëdefinohet në mënyra të ndryshme. Në esencë, mund të thuhet se ekzistoninspektimi në kuptimin e ngushtë (procesor) dhe në kuptimin e gjerë(procesor-kriminalistik). Natyrisht, kjo ndarje ka ekskluzivisht karakterteorik, derisa në praktikë kjo është një tërësi, e cila e ka formën, rrjedhëndhe përmbajtjen e saj. 114
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“Duke theksuar se definimi i nocionit „inspektim“ një prej çështjeve tëdiskutueshme, të cilës ndonjëherë i qaset edhe me lehtësi, Vodineliqikonsideron se nocioni i pranueshëm i inspektimit duhet ti përmbajë katërelemente: Këto elemente janë: (1) vërejtja shqisore e subjekti tëinspektimit, bashkë me operacionet logjike ideore si tërësi të vërejtjeveshqisore dhe racionale; (2) shqyrtimi i drejtpërdrejtë dhe hulumtimi iobjekteve materiale si mjete të inspektimit; (3) Njëkohshmëria e përmbajtjessë punës kriminalistike-procesore dhe (4) krijimi i versioneve. Më erëndësishmja mbi të gjitha është se ky autor nuk është kufizuar vetëm nëpërcaktimin e elementeve që do të duhej të përmbante nocioni bashkëkohor iinspektimit, por, në bazë të kësaj, e ka përcaktuar edhe vetë nocionin. Aithotë se inspektimi është sistem i rregulluar procesor i veprimevekriminalistike-taktike e teknike, për kryerjen e të cilit, nëpërmjet të tëvërejturit shqisor (të vërejturit e drejtpërdrejtë ose të vërejturit nëpërmjetshqisave „të zgjatura“) dhe nëpërmjet hulumtimit të objekteve materiale, mendihmën e versioneve (në bazë të induksionit, deduksionit, abstraksionit,gjeneralizimit, komparacionit, analizës e sintezës) planifikohet dheverifikohet paralelisht rrjedha e inspektimit, bëhet fiksimi i situatës sëtërësishme në vendin e ngjarjes si sistem material-ideal (gjendjet, shenjat,tiparet e lidhjet reciproke dhe marrëdhëniet e informacioneve dëshmuese) nëformë e vet origjinale të pandryshuar, për të sqaruar strukturën e ngjarjespenale.Siç shihet, bëhet fjalë për një definicion kompleks dhe shumë përmbajtjesor,i cili përmban të gjitha karakteristikat e këtij veprimi hetimor dhe,njëkohësisht, ndahet nga veprimet tjera hetimore, gjë që me definicionettjera, kryesisht, nuk ndodh kështu. Me këtë definicion, në kuptimin teorik,sipas mendimit tonë, inspektimi përfundimisht është „veshur“ me petkunkriminalistik. Prej tij buron veprimtaria e organit inspektues në vendin engjarjes penale, pavarësisht se a është ai gjykatësi hetues, kryetari i këshillittë gjykatësve, prokurori publik apo policia.2. Karakteristikat e inspektimitSipas dispozitave të KPP (Neni 254), inspektimi në vendin e ngjarjesndërmerret për të shqyrtuar dëshmitë e grumbulluara ose për të sqaruarfaktet që janë të rëndësishme për procedurën penale.Inspektimi është veprim hetimor penalo-procesor, i cili zbatohet sipasmetodologjisë kriminalistike. Ky veprim, para së gjithash, është penalo-procesor, sepse është i rregulluar me norma të KPP, ndërsa veprim hetimorështë për më shumë arsye. E para, sipas KPP, inspektimi është veprimhetimor, por ka edhe funksion të theksuar hetimor. Më në fund, vështruaredhe nga aspekti kriminalistik, inspektimi është absolutisht në funksion tëhetimit dhe dëshmimit. Kur themi se zbatohet sipas parimeve tëkriminalistikës, mendojmë në mungesën e rregullave procesore, sepse në 115
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“KPP nuk tregohet se si kryhet inspektimi. Edhe në shkencën penalo-procesore ky veprim është i papërpunuar në këtë vështrim dhe thirret edhenë shkencën e kriminalistikës. Për këtë arsye, konsiderojmë se nuk ështëgabim të thuhet se inspektimi është veprim hetimor-kriminalistik mekomponentë të theksuar hetimore. Madje, kjo i përgjigjet më së shumtigjendjes reale.Në normat ligjore është e dukshme se ekziston bazë formale-juridike përndërmarrjen e inspektimit, në formë të urdhëresës së prokurorit publik apogjykatësit.3. Detyrat e inspektimitEkzistojnë tri detyra globale të inspektimit: (1) gjetja, grumbullimi dhesigurimi i informacioneve dëshmuese reale, në formë të gjetjeve objektive,(2) hulumtimi i informacioneve dëshmuese reale dhe informacioneve tjera tëdisponueshme me qëllim të sigurimit të njohurive mbi mënyrën e kryerjes sëveprës penale, dhe (3) identifikimi i kryesit të veprës penale e të viktimës,nëse janë të panjohur, si edhe kapja e tyre, nëse janë të njohur.Detyrat e përmendura të inspektimit, si rregull, arrihet nëpërmjet: (a)kontrollit të vendin të ngjarjes në tërësi, në kuptimin e ngushtë dhe të gjerë,(b) kontrollit të objektit të sulmit dhe mjeteve tjera në vendin e ngjarjes, përtë cilat besohet se kanë lidhje me kryerjen e veprës penale, (c) kontrollit tëgjurmëve që kanë lidhje me veprën penale, (d) kontrollit të personave tëdyshimtë, personave të dëmtuar dhe personave tjerë, dhe (e) shfrytëzimin eburimeve personale të informacionit, i cili nuk bën pjesë në kryerjen einspektimit, por do të duhej të zhvillohej paralelisht me zbatimin einspektimit, kur këto burime ekzistojnë, me qëllim të kontrollit të rezultatit tëinspektimit.Në bazë të qëndrimit të paraqitur, mund të bëhet konkretizimi i disa detyravetë inspektimit, të cilat kanë të bëjnë me veprën penale, kryesin dhe dëshmitëme të cilat vepra mund t’i ngarkohet kryesit. Praktikisht, çdo inspektim do tëduhej të planifikohej dhe realizohej në bazë të pyetjeve të arta tëkriminalistikës: çka (ka ndodhur), ku (ka ndodhur), kur (ka ndodhur), si (kandodhur), me çka (është kryer), me kë (është kryer), kush ose çka (ka qenëobjekt i sulmit), pse (është kryer) dhe kush (e ka kryer). Konsiderojmë senga inspektimi nuk është gjithmonë e mundur që të merren përgjigje në tëgjitha pyetjet, prandaj është e nevojshme që, me vërtetimin e përgjigjeve tëmundshme, të krijohen parakushtet juridike dhe kriminalistike për hartimine versioneve mbi kryesin eventual.Detyrë kryesore e inspektimit është që të japë përgjigje në pyetjen se abëhet fjalë për vepër penale apo jo. Për këtë arsye, disa autorë theksojnë seinspektimi zhvillohet në vendin e ngjarjes kriminale apo penale dhe jo nëvendin e veprës penale. Ky qëndrim nuk është i pabazë, nëse dihet se 116
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“ngjarja për të cilën kryhet inspektimi nuk do të thotë se është vepër penale,ndonëse është paraqitur si e tillë ose dukej e tillë, në shikim të parë. Ngapyetja e artë se çka ka ndodhur dhe nga inspektimi, në rastin konkret, mundtë marrim përgjigje të ndryshme. Le të marrim si shembull një situatë kurështë njoftuar për kryerjen e veprës penale të vrasjes dhe organi iinspektimit e ka gjetur në vendin e ngjarjes kufomën. Nga pyetja se çka kandodhur mund të nxirren katër përgjigje të ndryshme: vrasje, vetëvrasje,aksident ose vdekje e natyrshme. Siç shihet, vetëm një prej këtyrepërgjigjeve ka të bëjë me veprën penale. Mirëpo, në praktikë mund tëparaqiten situata të ndryshme, prandaj duhet të kihet parasysh se mund tëbëhet fjalë edhe për veprën penale të nxitjes së vetëvrasjes ose ndihmës nëvetëvrasje. Edhe rasti i aksidentit duhet të vërtetohet, sepse mund të bëhetfjalë për pasojë të shkaktuar nga ndonjë vepër penale kundër sigurisë sëpërgjithshme të njerëzve dhe pasurisë. Natyrisht, përgjigja e vërtetë nukmund të nxirret pa kryerjen e inspektimit dhe shqyrtimit të fakteve tëgjetura, të cilat mund të japin ndonjëherë prej përgjigjeve të mundshme.Por, me këtë nuk është shteruar çështja deri në fund. Në qoftë se bëhet fjalëpër vdekje të dhunshme, është e nevojshme të vërtetohet se për çfarë veprepenale bëhet fjalë, pra duhet të merret përgjigje mbi elementet e veprëspenale dhe qenësinë e saj, siç është thënë në ndonjërën nga inkriminimet epërfshira në Kodin Penal. Këtu duhet të theksohet se vdekja e dhunshme nukdo të thotë se duhet të jetë ekskluzivisht produkt i veprës penale të vrasjes(së thjeshtë, të kualifikuar apo të privilegjuar), por edhe pasojë e lëndime tërënda trupore, pjesëmarrjes në rrahje, terrorizmit, marrjes peng, plaçkitjesapo dhunimit..Detyrë tjetër e inspektimit është përcaktimi i vendit të veprës penale, me ç’rast nxirret përgjigje në pyetjen e artë se ku ka ndodhur. Kjo detyrë karëndësi të veçantë nëse dihet se vendi i kryerjes së veprës penale është edhekategori penale-juridike. Kodi Penal përcakton saktë se çka konsiderohetvend i kryerjes së veprës penale, me çka kanë lidhshmëri normat procesorembi kompetencat e organeve shtetërore për veprim në rastin konkret.Vështruar nga aspekti kriminalistik, vërtetimi i vendit të kryerjes së veprëspenale, para së gjithash, vendimit të veprimit të kryerjes, është edomosdoshme të gjendet për shkak të gjetjes së informacioneve dëshmuesereale. Të disa vepra penale, siç janë: vrasjet, lëndimet trupore, pjesëmarrjetnë rrahje, vjedhja, plaçkitja, dhunimi, nxitja dhe detyrimi, zbatimi i kësajdetyrë të inspektimit ka rëndësi të veçantë, sepse ekziston mundësia efshehjes së vendit të kryerjes së veprës penale. Nuk është e thënë që veprapenale të jetë kryer në vendin ku është gjetur kufoma apo dëshmia. Veprapenale e vrasjes, vjedhja, plaçkitja, dhunimi mund të kenë ndodhur në njëvend tjetër. Dhunuesi mund ta ketë dërguar viktimën në një vend të fshehtë,të cilin personi i dhunuar nuk mund ta njohë. Situatat e tilla janë të munduraedhe te nxitja, ndërmjetësimi ose detyrimi për prostitucion.Në qoftë se do të niseshim gjithmonë nga gjasat se vend i veprimit tëkryerjes së veprës penale është ekskluzivisht vendi që është paraqitur,atëherë shumë vepra penale do të mbeteshin të pandriçuara. Në qoftë se 117
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“organi inspektues nuk e shtron gjithmonë pyetjen se ku është kryer veprapenale, atëherë ekziston rreziku i konkluzioneve të gabueshme për çështjeqenësore. Në qoftë se, p.sh., pas kryerjes së vrasjes kufoma është dërguarnë një vend tjetër apo është hedhur në lum, i cili e ka bartur me kilometralarg, natyrisht që në vendin ku është gjetur kufoma nuk mund të gjendengjurmë të veprimit të kryerjes së veprës penale. Po kështu, kjo mund tashpie organin inspektues në drejtim të gabuar, sepse, duke e konsideruarvendin e kallëzimit të veprës penale si vend të kryerjes së saj, ekzistonmundësia e dyshimit dhe fajësimit të personave të pafajshëm ose mundësiae gjurmimit dhe ndriçimit të lajthitur të veprës penale.Gjithsesi, një prej detyrave të inspektimit është edhe vërtetimi i kohës sëkryerjes së veprës penale, pra kërkimi i përgjigjes në pyetjen e artë: ku kandodhur. Sikur edhe në rastin paraprak, këtu bëhet fjalë jo vetëm përkategorinë procesore dhe kriminalistike, por edhe për kategorinë penale-juridike. Shumë gjëra varen nga fakti se, gjatë inspektimit, a është vërtetuarkoha e kryerjes së veprës penale. Nga kjo varet përcaktimi i përgjegjësisëpenale, alibisë, vjetrimit të ndjekjes penale, vërtetimi se bëhet fjalë përkryes të moshës së mitur, të moshës madhore apo për fëmijë. Prandaj,detyrë e inspektimit është që të vërtetojë kohën e saktë të kohës së kryerjessë veprës penale (viti, muaji, dita, ora dhe minuta). Por, kjo nuk është emundur të bëhet gjithmonë, për shkak se nuk ka informacione tëmjaftueshme dëshmuese reale, të cilat do të ndihmonin saktësimin e kohës.Në këto raste vërtetohet intervali kohor i kryerjes së veprës penale, mekusht që gjatë procedurës penale të bëhen përpjekje që të saktësohet koha ekryerjes. Vështirësi lidhur me përcaktimin e kohës së kryerjes së veprëspenale mund të shfaqen sidomos te deliktet pronësore e, deri diku, edhe tëdeliktet e gjakut, kur nuk ka pasur dëshmitarë të ngjarjes. Në qoftë se,përveç kësaj, kalon kohë e gjatë deri në zbulimin e të fajësuarit dhe kapjen etij, në procedurën penale do të jetë vështirë që të përcaktohet intervali kohori kryerjes së veprës penale.Detyrë e inspektimit është edhe vërtetimi mënyrës së kryerjes së veprëspenale. Me marrjen e përgjigjes në pyetjen e artë: si ka ndodhur, krijohenmundësi për sukses në zbulimin e kryesit të veprës penale. Mënyra ekryerjes së veprës, pa dyshim, është indicie që shpie drejt kryesit tëmundshëm, gjë që lehtëson rekonstruksionin identifikues ideor dhe krijimin eversioneve sa më reale. Te vrasjet, kjo ndihmon përcaktimin më të lehtë tëshkaktarëve të vdekjes. Natyrisht, ndonjëherë ndodh edhe e kundërta. Meqëpërcaktimi i mënyrës së kryerjes së vrasjes penale has në vështirësitë,atëherë vërtetimi i shkakut të vdekjes ndihmon përcaktimin e mënyrës sëkryerjes së veprës. Kjo ndodh në situatat kur nëpërmjet lëndimeve tëcaktuara të kufomës kryesi synon të fshehë mënyrën e vërtetë të kryerjes,më qëllim që të orientojë hetimet në drejtim të gabuar. P.sh., kryesi e kabërë vrasjen me helmim e pastaj e ka therur kufomën me thikë ose e kabërë vrasjen duke e goditur viktimën me ndonjë mjet të fortë e pastaj ndajkufomës ka shtënë me armë zjarri. Ngjashëm mund të ndodhë edhe tedeliktet pronësore. P.sh., plaçkitja e banesës është bërë duke e hapur me 118
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“çelës derën e hyrjes, është mbyllur prapë me çelës dhe, pas plaçkitjes, kryesika dalë nga banesa nëpër dritare, duke thyer xhamat, ashtu që të duket seka hyrë në banesë nëpër dritaren e thyer nga jashtë. Në qoftë se gjatëkryerjes së inspektimit nuk i kushtohet kujdes i mjaftueshëm mënyrës sëkryerjes së veprës penale, mund të ndodhë që hetimi dhe ndriçimi i veprëskonkrete penale të çojë në drejtim të gabuar, siç ka për qëllim kryesi ivërtetë t veprës.Detyrë e inspektimit është edhe vërtetimit se më çfarë mjetesh është kryervepra penale dhe t’i gjejë ato. Kështu kërkohet përgjigja në pyetjen e artë:me çka është kryer. Me gjetjen e mjete të kryerjes, përveç tjerash,ndihmohet sqarimi i dilemave eventuale për mënyrën e kryerjes së veprës.Detyrë tjetër e inspektimit është vërtetimi se a është kryer vepra penale nganjë apo nga më shumë persona, gjë që bëhet me marrjen e përgjigjes nëpyetjen e artë: me kë është kryer. Kjo detyrë është e rëndësishme përshumë arsye. Nga aspekti penalo-juridik, vërtetohet se a ka pasur apo nukka pasur bashkëpjesëmarrje në kryerjen e veprës. Edhe nga aspekti penalo-procesor kjo detyrë e inspektimit është shumë e rëndësishme. Nëse ndonjëringa bashkëpjesëmarrësit në kryerjen e veprës është i mitur apo fëmijë bënqë procedura penale të ketë specifika të caktuara. Kështu ndodh edhe nësendonjëri prej bashkëpjesëmarrësve në kryerjen e veprës është shtetas i huaj,sepse, në këtë rast, mund të aplikohet instituti i ndihmës juridikendërkombëtare. Natyrisht, edhe nga aspekti kriminalistik nuk është krejtnjësoj se vepra është kryer nga një apo nga më shumë persona. Merekonstruksionin ideor të ngjarjes mund të krijohen versione mbi rolin evërtetë të bashkëpjesëmarrësve në kryerjen e veprës, gjë që do të rezultojëme gjetjen e informacioneve adekuate dëshmuese. Kështu mund tëvërtetohet se si kanë hyrë personat bashkëpjesëmarrës në zonën edënueshme, p.sh. si ndihmës apo si bashkëpjesëmarrës.Sipas metodologjisë kriminalistike, detyrë e inspektimit është identifikimi iobjektit të sulmit apo kërkimi i përgjigjes në pyetjen: ndaj kujt ose ndaj ç’gjëje është kryer. Duhet të thuhet se, shpesh, qysh në fillim është e qartë sepër çfarë objekti të sulmit është fjala. Por, ndonjëherë, duhet të vërtetohetkjo, siç është, p/sh., vërtetimi i viktimës së veprës penale të vrasjes.Detyrë e inspektimit është që të nxjerrë përgjigje bë pyetjen e artë: pseështë kryer vepra penale. Te disa vepra është më lehtë të gjendet përgjigjanë këtë pyetje, ndërsa te disa të tjera është edhe e pamundur. Në kërkimin epërgjigjes në këtë pyetje mund të kontribuojnë dëshmitarët okularë që janëtakuar në vendin e ngjarjes, viktima, profesionistët dhe ekspertët. Përgjigjennë këtë pyetje e bëjnë të vështira rastet kur motivi është i shtirur.Së fundi, detyrë e inspektimit është kërkimi i përgjigjes në pyetjen e artë:kush është kryesi i veprës penale. Nganjëherë është lehtë të nxirret përgjigjanë këtë pyetje, p.sh. në rastet kur kryesi kapet në vendin e kryerjes, nërastet kur kryesi dorëzohet vetë por, edhe në rastet që identiteti i kryesitështë vërtetuar, ndonëse ai gjendet në arrati. 119
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“Nga elaborimi i detyrave të inspektimit mund të përfundohet se thelbi imetodikës së inspektimit, në fakt, është zbulimi dhe fiksimi i informacionevedëshmuese. Në këtë përfundim vjen edhe Modly, i cili thekson se “nëpraktikë, bartës të këtyre informacioneve janë gjurmët dhe mjetet e realitetitobjektiv, si sinjale të llojit të vet, të cilat janë shfaqur gjatë kryerjes sëveprës penale. Gjatë inspektimit, këto sinjale, si fenomene të manifestuaraobjektivisht në realitetin objektiv duhet të nxisin reaksionin në formë tënjohurive që do afrojnë me veprën penale. Me këtë autor pajtohemi në tërësisa i përket konstatimit se cilësia dhe sasia e materialit dëshmues varet më sëshumti nga vendi i inspektimit adekuat, si edhe nga koha e kryerjes sëinspektimit.4. Organi i inspektimitInspektimi e bën gjykatësi hetues, kryetari i këshillit, prokurori publik osepolicia (Neni 254, alineja 2, KPP). Ndonëse në ligj nuk është përcaktuarqartë, mendojmë se organit inspektues duhet t’i ndihmojnë profesionistët,para së gjithash specialistët e kriminalistikës. Kështu, gjykatësi apo prokurorinuk mund t’i kenë të gjitha shkathtësitë e nevojshme për kryerjen einspektimit. Prandaj, është e logjikshme që personat profesionistë tëndihmojnë në gjetjen, sigurimin ose përshkrimin e gjurmëve, të bëjnë matjete nevojshme dhe incizimet, të bëjnë skicat dhe dokumentacionin fotografikose të grumbullojnë të dhënat tjera. Në erën e sotme të krimit të organizuar,inspektimi përbën një tërësi veprimesh hetimore komplekse e delikate, tëcilat mund t’i kryejë vetëm një ekip i aftësuar mirë dhe i pajisur mirë memjete teknike. Teoria kriminalistike, si edhe ajo procesore, vlerësojnë seteknikët e kriminalistikës dhe specialistët e kriminalistikës kanë një rol tërëndësishëm te disa delikte. Madje edhe nga aspekti i teorisë procesore,mund të nxirret përfundimi se roli i profesionistëve të kriminalistikës nukmund të barazohet me rolin e personave tjerë që mund të angazhohen nëkryerjen e inspektimit.5. Tekniku kriminalistik si person profesionistMendojmë se tekniku i kriminalistikës është person profesional, pa praninë etë cilit është vështirë të mendohet kryerja e inspektimit. Për këtë arsye edhee kemi veçuar nga personat tjerë profesionistë. Pos tij, vend i rëndësishëm itakon policisë së specializuar për hetimin e dekolteve të caktuara. Për gjetjendhe sigurimin e gjurmëve të veprës penale është e nevojshme dhe një njohjesolide teknike, të cilën nuk e kanë gjykatësit dhe prokurorët. Për këtë arse,gjatë inspektimit, gjykatësit dhe prokurorët është e nevojshme të shërbehenme dijen, shkathtësinë dhe mjetet teknike që disponojnë teknikët ekriminalistikës. Nga kjo pikëpamje mund të përfundohet se nevoja përpraninë e teknikut të kriminalistikës në kryerjen e inspektimit është epashmangshme. 120
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“Siç vëren me të drejtë Modly, disa forma të ndihmës profesionale janëestabilishuar tashmë në praktikë dhe, shfaqen shpesh në formë të ndihmëskriminalistike-teknike, para së gjithash në fushën e traseologjisë. Këtu, parasë gjithash, bëhet fjalë për gjetjen, fiksimin, interpretimin dhe dorëzimin egjurmëve dhe fakteve, si edhe fiksimin e gjendjes në vendin e ngjarjespenale. Por, hiç më pak të rëndësishme nuk janë as fushat e taktikëskriminalistike dhe metodikës. Kjo manifestohet gjatë planifikimit tëinspektimit, metodologjisë së zbatimit, sigurimit të vendit të ngjarjes penale,bllokimit të hapësirës së caktuar, identifikimit dhe sigurimit të dëshmitarëveokularë dhe dëshmitarëve të mundshëm, ndjekjes së të dyshuarit që ështëarratisur pas kryerjes së veprës penale, pastaj planifikimit të veprimeve tjerakriminalistike dhe penalo-procesore, të cilat janë të domosdoshme përndriçimin e veprës penale konkrete.Në teori, gjithashtu, theksohet se çdo inspektim, përveç karakteristikave tëpërgjithshme, ka edhe karakteristika të veçanta, të cilat, sipas rregullit, janëlëndë e hulumtimeve kriminalistike. Pa marrë parasysh kur bëhet inspektimi,është e nevojshme që ai t’u përmbahet dispozitave të KPP dhe rregullavepërkatëse të taktikës, teknikës dhe metodikës kriminalistike. Roli ikriminalistikës taktike gjatë kryerjes së inspektimit është shumë irëndësishëm. Ajo merret ne verifikimin e informacioneve mbi veprën penale,organizimin dhe funksionimin e organit inspektues, planifikimin e inspektimit,sigurimin e vendit të inspektimit, grumbullimin e njoftimeve mbi veprënkonkrete dhe mbi pjesëmarrësit. Pikërisht kjo degë e kriminalistikës merretedhe me përpunimin e normave procesore, në kuptimin e vendit dhemënyrës së kryerjes së inspektimit, si edhe të përmbajtjes së procesverbalittë inspektimit, gjë që nuk e bën madje as e drejta penale procesore.6. Inspektimi dhe ekspertëtNë KPP është parashikuar që në inspektim mund të thirret edhe eksperti, nëqoftë se prania e tij do të jetë me interes (Neni 254, alineja 7). Në këtëdispozitë ligjore mund të vërehet menjëherë dallimi midis ekspertit dhepersonave profesionistë gjatë kryerjes së inspektimit. Dallimi themelor ështëse pjesëmarrja e ekspertit në kryerjen e inspektimit nuk është e lidhur meofrimin e ndihmës për organin inspektues, gjë që është obligim për personatprofesionistë. Duke parasysh statusin juridik, ku eksperti është burim idëshmive, është e logjikshme që eksperti të jetë ndihmës i gjykatës. Këtubëhet fjalë për grumbullimin e të dhënave të domosdoshme për marrjen emendimeve dhe konstatimeve të ekspertit mbi veprën penale konkrete, përshkak të së cilës bëhet inspektimi.Nevoja e ekspertizës gjatë inspektimit duhet të vështrohet njësoj meurgjencën e veprimeve. Kjo do të thotë se ekspertiza e mëvonshme nuk dotë mund të kryhej fare ose do të kryhej me vështirësi të mëdha. Ekspertiza evonuar mund të ketë për pasojë paqartësi të madhe sa i përket rezultateve. 121
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“Gjatë inspektimit, ekspertiza ndërmerret kryesisht kur bëhet fjalë për deliktekomunikacioni, për zjarre, gjëra të djegura, shpërthime, aksidente tëminierave dhe përdorim të armëve të zjarrit. Kur bëhet fjalë për deliktet egjakut, konsiderojmë se mjeku ligjor mund ta ketë rolin e personitprofesionist dhe të ekspertit. Më poshtë do të ndalemi në pjesëmarrjen eekspertit në inspektimin e aksidenteve të komunikacionit, zjarreve, gjëravetë djegura dhe shpërthimeve.Kur bëhet fjalë për pjesëmarrjen e mjekut të forenzikës në inspektim, duhettë theksohet se këtë rol nuk mund ta kryejnë mjekët e praktikës sëpërgjithshme. Në situatë lufte, çfarë ka ndodhur në këto hapësira para pakvitesh, ka pasur raste që rolin e forenzistëve e kanë luajtur mjekët epraktikës së përgjithshme, por kjo ka qenë një situatë e jashtëzakonshme.Në praktikën e kohës së paqes këtë mund ta bëjnë ekskluzivisht mjekët qëjanë specialistë të mjekësisë forenzike. Në raste të aksidenteve tëkomunikacionit që kanë pasojë vdekjen apo lëndimet trupore, është edomosdoshme që në inspektim të marrë pjesë edhe eksperti i mjekësisëligjore. Në këso rastesh, gjetja, shpjegimi i drejtë dhe vlerësimi i dëshmivemjekësore-kriminalistike shprehin ngjarjet mekanike të aksidenteve tëkomunikacionit dhe renditjen e tyre në të gjitha fazat. Për më tepër, nërastet me pasojë vdekjen dhe arratisjen e vozitësit, kur nuk ka pasurdëshmitarë apo ata kanë qenë në amnezi, pjesëmarrja e ekspertit tëmjekësisë ligjore në inspektim është e vetmja mënyrë për vërtetimin egjendjes faktike.Në këtë punim flitet mjaft për rolin e teknikut të kriminalistikës, si personprofesionist, në kryerjen e inspektimit. Por, tekniku i kriminalistikës dallonnga eksperti i fushës së kriminalistikës teknike. Në praktikë hasen këtoekspertiza kriminalistike-teknike, për të cilat është e nevojshme të përgatitetmateriale qysh gjatë kryerjes së inspektimit:- përcaktimi i mekanizmave të shfaqjes së gjurmëve dhe përcaktimi i dinamikës së aksidentit të komunikacionit sipas gjurmëve dhe mjeteve të aksidentit;- ekspertiza e mjeteve të ndryshme të gjetura në vendin e ngjarjes dhe i ngjyrave, llaqeve, karburanteve dhe vajit;- ekspertiza e flokëve dhe indeve;- identifikimi sipas gjurmëve të rribave në vendin e ngjarjes dhe në automjete;- identifikimi i automjeteve ose pjesëve të automjeteve, sipas gjurmëve dhe mjeteve tjera në vendin e ngjarjes;- identifikimi i pjesëmarrësve të aksidentuar në aksidentin e komunikacionit;- identifikimi i vozitësit dhe pjesëmarrësve tjerë në aksidentin e komunikacionit, sipas shenjave të gishtërinjve dhe shputave të këmbëve; 122
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“Së fundi, orientimi i drejtë i punës së ekspertëve nënkupton se organi që bëninspektimin duhet të ketë njohuri përkatëse të materies.7. Inspektimi si veprim urgjent hetimorMë sipër u trajtua aspekti penalo-procesor i inspektimit, kurse tash potrajtojmë vetëm dispozitat që kanë të bëjnë në inspektimin para inicimit tëprocedurës penale, gjegjësisht hetimeve. Me qenë se policia është ebarabartë me organet tjera inspektuese, detyrë primare shtrohet aspektikriminalistik i inspektimit, pa marrë parasysh se ai udhëhiqet nga prokurori,nga gjykatësi apo nga polici, sidomos për shkak se inspektimet e tilla janë tëshumta dhe të lidhura me akt të freskët apo me situatë menjëherë pasndodhjes së deliktit.Prej kësaj del se inspektimi, si veprim urgjent hetimor, bëhet në rastet kur aikryhet para inicimit të procedurës penale (fillimit të hetimeve) dhe sefunksionin e organit inspektues e ka policia. Duke pasur parash natyrën engjarjeve penale, të cilat imponojnë ndërmarrjen e veprimeve urgjente,përmbajtjet kriminalistike duhet të jenë të njëjta me rastet kur organinspektues është prokurori apo gjykatësi.Në teorinë kriminalistike procesore është përqafuar qëndrimi mbi veprimet einspektimit. Nuk është e rastit që numri më i madh i inspektimeve kryhetpikërisht para fillimit të hetimeve, për shkak të rrezikut nga zhagitja. Kaarsye të shumta për këtë, por më e rëndësishmja është që situata në vendine ngjarjes të gjendet sa më besnike me situatën menjëherë pas kryerjes sëveprës penale. Në vendin e ngjarjes mund të gjenden gjurmë dhe mjete tëndryshme, të cilat tregojnë për veprën penale, kryesit, viktimat dhedëshmitarët. Këtu është shumë i rëndësishëm faktori kohor. Pa së gjithash,kryesit e veprave penale, sidomos profesionistët dhe specialistët, përpiqen tëlënë sa më pak gjurmë në vendin e ngjarjes, kurse ato që mbesin në vendine ngjarjes, sipas mundësisë, i heqin ose i shkatërrojnë. Kështu veprojnëedhe me mjetet e veprës penale. Ndryshimi i gjurmëve dhe mjeteve mund tëbëhet për shkak të ndikimeve të faktorëve të jashtëm, me veprimin eqëllimshëm apo të paqëllimshëm të njerëzve, të kafshëve, insekteve dhemikroorganizmave, si edhe me veprimin e fenomeneve atmosferike, siç janë:shiu, bora, mjegulla ose dielli. Gjithashtu, me kalimin e kohës shfaqenndryshime në vetë strukturën e materies, të cilat ndikojnë në cilësinë dhesasinë e gjurmëve dhe mjeteve.Vetë kryesit e veprës penale përpiqen që sa më parë të largohen nga vendi ingjarjes, në mënyrë që të shpëtojnë nga arrestimi. Më në fund, vonesa endihmës për viktimën e veprës penale mund të ketë pasoja katastrofave.Këtu mund të shtohet edhe problemi i ndërprerjes së komunikacionit ngaaksidenti, i cili ka për pasojë rrezikimin e sigurisë së komunikacionit dhedëme ekonomike. 123
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“Në trajtimet paraprake fshehet edhe arsyeja kryesore që ka bërë qëligjdhënësi të vendosë për verifikimin e kryerjes së inspektimit dhe policisë.Pikërisht policia është e përgatitur në aspektin organizativ dhe funksional qëtë dalë shpejt në cilindo vend, për dallim nga prokurori ose gjykatësi, të cilëtnuk kanë mundësi të tilla organizative e funksionale. Natyrisht, teorikishtështë e mundur që as policia, sidomos në qytetet e mëdha, të mos arrijë t’ipërmbushë të gjitha nevojat për inspektim. Fakti se në të njëjtën kohë mundtë paraqitet nevoja për kryerjen e inspektimit e bën të pamundur efikasitetinnë të gjitha rastet. Kjo ka të bëjë sidomos me prokurorin ose gjykatësin, tëcilët nuk mund të dalin në një vend tjetër të ngjarjes, në kohën që janë dukekryer inspektimin e filluar në një vend të paraqitur më parë. Nevoja përinspektim urgjent mund të dalë nga kushtet atmosferike (shiut, borës oseerës), në rastet kur ekziston mundësia që të dëmtohen ose asgjësohengjurmët dhe mjetet e veprës penale në vendin e ngjarjes. Megjithatë,mundësia e veprimit efikas është gjithmonë në anën e policisë, prandajpikëpamja e ligjdhënësit lidhur me këtë çështjes është e drejtë.7.1. Aspekti kriminalistikKy nëntitull nënkupton elaborimin e tërësishëm kriminalistik të inspektimit siveprim urgjent penalo-procesor, duke filluar nga momenti i njoftimit përveprën penale dhe sigurimit të vendit të ngjarjes e deri te rrjedha etërësishme e inspektimit dhe hartimi i procesverbalit. Praktikisht, veprimikriminalistik do të trajtohet pikërisht sipas rrjedhës së ngjarjes penale.Qëllim i këtij libri është që në mënyrë besnike të pasqyrojë praktikënkriminalistike, duke respektuar kornizën ligjore të veprimit.Parimet e kriminalistikës në lidhje me inspektiminFryt i praktikës kriminalistike personale shumëvjeçare është edhe njohuria senuk ekziston formulë universale për zgjidhjen e cilëso vepër penale. Asveprat penale të njëjta nuk mund të hetohen dhe të ndriçohen sipas njëmetodologjie plotësisht të njëjta, për shkak të specifikave, të cilat,ndonjëherë, janë vendimtare për ndriçim. Kjo lidhet me elementet e veçantatë qenësisë së veprës penale, të cilat e bëjnë të ndryshme e të veçantësecilën vepër penale, p.sh. tregtinë ilegale të drogës, miton e korrupsionin,gjenocidin, etj. Natyrisht, kjo nuk është njohuria e parë e këtij lloji, por ështëvënë re se në teorinë kriminalistike kjo nuk elaborohet sa duhet. Ndoshta,diçka e tillë nënkuptohet, por kjo nuk është arsye që të trajtohet aq pak. Pra,nuk ekzistojnë kurrfarë rregullash të përhershme, të cilat do të vlenin përsecilin rast, që do të shpinin te suksesi.Por, ekziston diçka tjetër e këto janë parimet kriminalistike. Këto parime, tëcilat nisen nga marrëdhëniet reciproke të të përgjithshmes dhe të veçantëszbatohen pothuaj në punën e tërësishme kriminalistike, ashtu që parimet e 124
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“përgjithshme dhe themelore mund të zbatohen gati në punën e tërësishmekriminalistike, kurse u përshtaten sidomos disa instituteve kriminalistike.Autorët e teorisë kriminalistike pajtohet plotësisht për parimet themelore tëtë drejtës penale procesore dhe parimet themelore të kriminalistikës, ndërsakanë pikëpamje të ndryshme lidhur me parimet tjera. Sipas disa autorëve,parimet tjera më shumë u janë përshtatur instituteve të caktuara, si p.sh.,inspektimit, bastisjes etj., të cilat e përbëjnë bashkërisht një platformë tësistemuar penalo-juridike për asgjësimin e kriminalitetit. Këto parime mundtë ndahen në parime themelore, parime të përgjithshme dhe parime tëveçanta, të cilat lidhen me detyrat, rrjedhën dhe disa institute dhe nocione tëcaktuara të procedurës penale. Në mënyrë analogjike më këtë është imundur edhe klasifikimi i parimeve kriminalistike, siç kanë bërë disa autorë.Përveç kësaj, është e rëndësishme të thuhet se parimet kriminalistikeplotësohet reciprokisht, që do të thotë se ato nuk e përjashtojnë njëra-tjetrën.Nëse e vështrojmë interaksionin midis të drejtës penale procesore dhekriminalistikës në asgjësimin e kriminalitetit, do të vërejmë se këto dyshkenca përbëjnë një tërësi organike, në aspektin teorik dhe praktik. Atëherëështë e logjikshme që edhe parimet themelore të tyre të plotësohenreciprokisht. Pra edhe procesualistët edhe kriminalistët i respektojnënjëkohësisht parimet e të dy shkencave.Ekzistojnë gjithsej 16 parime kriminalistike. Këto janë: parimi i ligjshmërisë,parimi i së vërtetës materiale, parimi i objektivitetit, parimi i operativitetitdhe shpejtësisë, parimi i planifikimit metodik e taktik, parimi i themelësisë ekëmbëngulësisë, parimi i koordinimit e bashkëpunimit, parimi i udhëheqjessë njësuar, parimi i fshehtësisë, parimi i ekonomizimit, parimi i preventivës,parimi i profesionalizmit dhe specializimit, parimi i etikës, parimi i maturisë,parimi i lirisë tekniko-taktike gjatë udhëheqjes së procedurës dhe parimi iqasjes kritike ndaj procedurës (parimi skeptik).Në këtë pjesë të librit nuk do të flasim për parimet tjera kriminalistike,përveç parimit të themelësisë dhe këmbëngulësisë, i cili, sipas mendimittonë, është një prej parimeve themelore të inspektimit.Parimi i themelësisë dhe këmbëngulësisëKy parim vjen në shprehje sidomos ma rastin e kryerjes së inspektimit nëvendin e ngjarjes penale, ku është e nevojshme të aplikohet dija dhepërpjekje e madhe për të gjetur dhe për të përpunuar gjurmët relevante tëngjarjes penale konkrete. Përveç tjerash, kjo nënkupton edhe punë tëdurueshme dhe afatgjatë në vendin e ngjarjes. Është vështirë të mendohetqë kryerja e inspektimit të bëhet shpejt, pa marrë parasysh se për çfarëvepre penale bëhet fjalë. Kur bëhet fjalë për inspektimin, parimi ithemelësisë dhe këmbëngulësisë ka lidhje të drejtpërdrejt me parimin eoperativitetit, shpejtësisë si edhe planifikimit e metodikës. Me fjalë tjera, kjo 125
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“nënkupton përmbushjen paraprake të parimeve të përmendura, sepse, në tëkundërtën, as themelësia dhe as këmbëngulësia nuk do të jenë në funksiontë plotë. Dalja e organizuar me plan dhe e shpejtë në vendin e ngjarjespenale është parakushti kryesor për zbatimin e parimit të themelësisë dhekëmbëngulësisë, që i kontribuojnë kontinuitetit të punës kriminalistike dhepenalo-procesore, i cili është i domosdoshëm për zbulimin, gjurmimin dhendriçimin efikas të ngjarjes penale.Parimi i themelësisë dhe këmbëngulësisë duhet ta inspirojë organininspektues, në mënyrë që me aktivitetin e vet të krijojë kushte për fillimin eprocedurës penale lidhur me ngjarjen penale konkrete dhe për marrjen eshpejtë të vendimit të gjykatës apo për ndërprerjen e veprimeve tëmëtejshme hetimore, në qoftë se në vendin e ngjarjes nuk gjenden elementetë veprës penale. Në teorinë e kriminalistikës ekziston pajtueshmëri e plotëlidhur me pikëpamjen se vetëm me punë me themel dhe këmbëngulësemund të ndriçohen veprat penale më delikate, kur shkalla e paqartësisëështë e lartë, në aspektin e mënyrave dhe mjeteve të kryerjes të veprëspenale, si edhe në aspektin e bashkëpjesëmarrjes eventuale. Kjo ka të bëjëme rastet kur në vendin e ngjarjes nuk gjenden mjete apo të dëshmiadekuate të veprës penale. Për ndriçimin e rasteve të tilla, shpesh është edomosdoshme një punë afatgjatë penalo-procesore, të cilën duhet takarakterizojë pikërisht ky parim. Me rënësi të veçantë është të theksohet seme kujdes të njëjtë duhet t’u qasemi të gjitha fakteve, si atyre që janëevidente, ashtu edhe atyre që në shikim të parë duken të vogla e tëparëndësishme, sepse mund të ndodhë që pikërisht faktet që në të parëduken të parëndësishme të jenë dëshmi kyçe të veprës penale konkrete. Kjoështë veçanërisht e rëndësishme gjatë ndriçimit të veprave të rënda penaletë krimit të organizuar. Kriminelët profesionistë e të specializuar i kushtojnërëndësi të madhe gjurmëve, kështu që rrallë ndodh që në vendin e kryerjessë veprës penale të mbeten gjurmë të shumta, sidomos të dëshmive kyçe tëveprës penale. Në këso rastesh, zakonisht, vendin e ngjarjes gjenden gjurmëtë pakta ose mikrogjurmë. Rregull i pashkruar i kriminalistikës është qëkriminelët “e mëdhenj” të zbulohen nga “imtësitë”, pra dëshmitë që nëshikim të parë mund të duken të parëndësishme.7.1.1. Veprimi i kujdestarisë operativeKujdestaria operative është nervi qendror i secilit organ policor. Secilipjesëtar i këtij trupi është zbatues i drejtpërdrejt i detyrave operative tëkujdestarisë. Prandaj, veprimi i kujdestarisë operative është një prejsegmenteve më të rëndësishme që ndikon në efikasitetin e inspektimit. Nëqoftë se kujdestaria e kryen punën e vet në mënyrë profesionale dhe nëpajtim më parimet e operativitetit, shpejtësisë dhe metodikës, krijohen tëgjitha parakushtet që rezultati final i inspektimit të jetë pozitiv. Në tëkundërtën, në qoftë se kujdestaria operative nuk do ta kryejë si duhet punëne vet, rrjedha e mëvonshme vështirë se mund të përmirësonte lëshimet ebëra. 126
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“Gjithsesi, inspektimi është një prej veprimeve ku shërbimi i kujdestarisëoperative ka rol të pazëvendësueshëm. Në këtë rast, veprimtaria ekujdestarisë operative ka të bëjë me pranimin e informacioneve mbi ngjarjenpenale, gjë që përbën kallëzimin penal të qytetarëve, me vërtetimin ekallëzimit të veprës penale, me organizimin e sigurimit të vendit të ngjarjespenale, si edhe me njoftimin e prokurorit, gjykatësit ose policit kompetentpër ngjarjen penale.Pranimi kallëzimit penalNdonëse në teorinë kriminalistike nuk thuhet shprehimisht, mendojmë seveprimi i qytetarëve me rastin e kallëzimit të ngjarjes penale është në faktkallëzim penal, i cili i dorëzohet policisë. Kjo del edhe nga predispozitat e KPPdhe teorisë penalo-juridike. Natyrisht, as teoria kriminalistike nuk kontestonasnjë nga kallëzimi penal, por nuk i vendos ato në kontekst konkret menjohuritë për veprën penale, para kryerjes së inspektimit.Kallëzimi i veprës ose ngjarjes penale, më së shpeshti, bëhet nga tëdëmtuarit ose dëshmitarët, por ndonjëherë bëhet edhe nga personat që kanëmarrë vesh në mënyrë të drejtpërdrejt për ngjarjen e caktuar. Natyrisht,kallëzues i ngjarjes penale ndodh të jenë edhe policët apo zyrtarët eorganeve tjera, por ka raste që kallëzimin e ngjarjes penale në polici kabëjnë edhe vet kryesit re veprave penale.Praktika kriminalistike dëshmon se procedura e kallëzimit të veprës penalemund të bëhet me kontaktin e drejtpërdrejt të kallëzuesit dhe kujdestarit tëoperativës ose drejtpërdrejt me telefon. Më i preferuar do të ishte kallëzimime kontakt të drejtpërdrejt me kujdestarin e operativës, por kjo varet ngakallëzuesi. Kallëzimi i veprës penale në mënyrë të drejtpërdrejt nënkuptonkontaktin e kallëzuesit me kujdestarin e operativës, i cili hartonprocesverbalin e kallëzimit. Së pari, kujdestari identifikon kallëzuesin epastaj, në procesverbal, e konstaton kallëzimin e tij. Pas deklaratës së lirë tëkallëzuesit, në rast nevoje, kujdestari i shtron kallëzuesit pyetje shtesë, nëmënyrë që të marrë informacione mbi të gjitha elementet e ngjarjes qëparalajmëron, sepse kallëzuesi mund t’i vlerësojë të rëndësishme disaelemente që i di. Në qoftë se është e mundur, duhet të thuhet se çfarë veprekallëzohet (megjithëse kjo nuk do të thotë se duhet të jetë e saktë ngaaspekti juridik, sepse qytetarët nuk është e thënë t’i dinë kualifikimet eveprave sipas kodit penal), cilat janë elementet e saj (sidomos vendi dhekoha e kryerjes), si ka marrë vesh kallëzuesi për kryerjen e veprës (nëmënyrë të drejtpërdrejt apo të tërthortë) dhe kur ka marrë vesh për kryerjene veprës. Në qoftë se ka informacione mbi kryesin e mundshëm, edhe kjofutet në procesverbal. Në procesverbal duhet të jepen edhe informacionetmbi mjetet dhe gjurmët e ngjarjes, si edhe mbi dëshmitarët eventualë tëngjarjes që kallëzohet. Pas përfundimit të bisedës, kujdestari i operativës iabën të ditur kallëzuesit të ngjarjes penale se, në rast nevoje, mund të thirret 127
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“për të sqaruar ndonjë prej elementeve të ngjarjes, pas kryerjes sëinspektimit.Në qoftë se kallëzimi bëhet me telefon, veprimi i kujdestarit të operativësduhet të jetë i njëjti, në qoftë se kjo është e mundur. Pra, së pari duhet tëbëhet identifikimi i kallëzuesit. Kjo nuk mund të bëhet gjithnjë, në qoftë sekallëzuesi nuk dëshiron të identifikohet. Por, kujdestari i operativës duhet sëpaku të regjistrojë numrin e telefonit nga i cili bëhet kallëzimi, gjë që nukështë e thënë t’i bëhet e ditur kallëzuesit. Edhe në rast se bëhet fjalë përfoltore publike, regjistrimi i numrit bëhet me qëllim që të dihet vendi prej ngaështë bërë kallëzimi. Pa marrë parasysh konstatimin paraprak, kujdestari ioperativës e zhvillon bisedën sipas metodologjisë së njëjtë me atë tëkallëzimit me kontakt të drejtpërdrejt dhe ajo regjistrohet në procesverbaline kallëzimit të ngjarjes penale me telefon, nga kallëzuesi që identifikohet,nga kallëzuesi anonim apo nga kallëzuesi me pseudonim. Me rastin ekallëzimit anonim dhe me pseudonim, duhet të konstatohen sidomosvrojtimet gjatë bisedës, siç janë: ngjyra e zërit, mënyra e të shprehurit,dialekti, shprehjet specifike, zhurma e ambientit nga i cili ka marrë në telefonkallëzuesi, etj.), sepse fshehja e identitetit nga kallëzuesi mund të bëhet përshkak se kallëzimi mund të jetë i rremë. Por, mund të ndodhë se kallëzuesitë mos identifikohet nga frika e hakmarrjes eventuale të kryesit të veprëspenale, në rast se merret vesh se kush e ka kallëzuar veprën. Pavarësishtprej arsyeve, kallëzime anonime paraqesin problem, për shkak se nuk mundtë verifikohen dhe të plotësohen më vonë zbrazëtitë e e mbetura, paskryerjes së inspektimit.Verifikimi i kallëzimit penalOperativisti kujdestar, menjëherë pas pranimit të kallëzimit penal, në pajtimme parimet e shpejtësisë, koordinimit dhe bashkëpunimit, nëpërmjetstacionit kompetent të policisë, duhet të bëjë verifikimin e pohimeve tëkallëzimit. Me ndihmën e pajisjeve për lidhje (radiolidhje apo telefon). Aikontakton me stacionin kompetent të policisë, i cili është i obliguar të bëjëverifikimin. Duke marrë parasysh urgjencën, kujdestari i operativës sëstacionit kompetent të policisë, po ashtu me mjete të lidhjes, urdhëronpolicin apo patrullën e policisë në rajonin ku është kallëzuar vepra penale, qëtë verifikojë saktësinë e kallëzimit. Informacioni që kthehet nga patrulla ipërcillet menjëherë kujdestarit të operativës që ka kërkuar të bëhet verifikimii saktësisë së kallëzimit. Në qoftë se është verifikuar ekzistimi i ngjarjes, njëapo më shumë policë bëjnë sigurimin e vendit të ngjarjes, në mënyrë që tëkrijohen kushtet për kryerjen e inspektimit. Natyrisht, në qoftë se kallëzimika qenë i rremë, operativisti kujdestar kompetent do të njoftohet, me qëllimqë të konstatohen arsyet për kallëzim të rremë.Njoftimi i gjykatësit, prokurorit ose policit kompetent 128
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“Në pajtim me parimet kriminalistike, operativisti kujdestar e njoftonprokurorin publik, gjykatësin ose policin kompetent për ekzistimin e ngjarjese cila duhet të inspektohet. Këto përfundon puna e operativistit kujdestarlidhur me rastin konkret. Natyrisht, sipas rendit të caktuar me ligj, së parinjoftohet gjykatësi hetues, pastaj kryetari i këshillit, pastaj prokurori publikdhe, në fund, polici kompetent. Secili prej këtyre organeve, menjëherë pasmarrjes së informacionit, merr vendim se a mund të kryhet inspektimi. Dukemarrë parasysh organizimin dhe funksionimin e këtyre organeve shtetëroredhe përvojat e praktikës kriminalistike, duhet të konstatohet se, më sëshpeshti, inspektimin e kryen policia.Por, pavarësisht se kush e kryen mbikëqyrjen, mendojmë se ai duhet tëkryhet gjithnjë bashkë me personin e fushës së teknikës kriminalistike. Sipasnevojës, në inspektim merr pjesë edhe një specialist i ndonjë fushe tjetër.Sigurimi i vendit të ngjarjes penaleVendi i ngjarjes penale është burimi kryesor i informacioneve relevante(penalo-juridike dhe kriminalistike), sepse, gjatë kryerjes së veprës penale,aty mbeten makro-gjurmë dhe mikro-gjurmë, të dukshme e të padukshme,të cilat janë bartëse materiale të informacionit. Sigurimi i vendit të ngjarjesfillon që në momentin e daljes së policisë në këtë vend. Siç kemi thënë lidhurme daljen e policisë në vendin e kallëzuar të ngjarjes penale, me qëllim tëvërtetimit të saktësisë së kallëzimit, në rast se konstatohet se ngjarja ekallëzuar është e vërtetë, sipas rregullit, menjëherë fillon sigurimi i vendit tëngjarjes. Këtij veprimi kriminalistik i kushtohet rëndësi e posaçme, për shkaktë efikasitetit të inspektimit, gjë që është plotësisht e kuptueshme. Në qoftëse kjo punë nuk bëhet siç duhet, organi inspektuese vështirë se do tëpërmirësojë lëshimet e caktuara ose nuk mund t’i bëjë fare, gjë që do tëkenë ndikime në efikasitetin e inspektimit. Nga kjo del se policët duhet t’injohin llojet e gjurmëve e morfologjinë e tyre dhe të dinë se si mund tëpërdoren gjatë procedurës dëshmuese. Sigurimi i vendit të ngjarjes ështëpunë shumë komplekse dhe e rëndësishme, kështu që ajo shndërrohet nënjë formë të veçantë të veprimtarisë operative kriminalistike, e cila shfaqet siformë e ndihmës kriminalistike-juridike për prokurorinë.Sigurimi i vendeve te ngjarjeve penale përfshin një sërë veprimtarishkriminalistike, siç janë:a) kujdesi për të lënduarit (në qoftë se ka), duke ua ofruar ndihmën e parë dhe duke njoftuar ndihmën e shpejtë mjekësore (në rast nevoje);b) përcaktimi i drejtë i sipërfaqes së vendit të ngjarjes dhe shënimi i tij në mënyrë të dukshme;c) ndalja e pjesëmarrësve në ngjarje, nëse janë takuar;d) bastisja e pjesshme provizore e të dyshuarve, nëse janë takuat;e) sipas nevojës, bëhet inicimi i ndjekjes së kryerve të arratisur; 129
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“f) ndalja e dëshmitarëve, identifikimi i tyre dhe marrja në bisedë të shkurtër informative (në qoftë së dëshirojnë të japin ndonjë informacion), ose dërgimi i tyre te prokurori publik;g) largimi i kureshtarëve;h) ndalimi i qasjes së personave të paftuar në rrethin e vendit të ngjarjes;i) mbrojtja e gjurmëve nga asgjësimi ose dëmtimi, sidomos nëse ato gjenden në hapësirë të hapur;j) ndërrimi i drejtimit të qarkullimit të automjeteve, në qoftë se bëhet fjalë për delikt të komunikacionit,k) njoftimi i specialistëve të mbrojtjes nga diversioni (në qoftë se ekziston rreziku nga shpërthimi ose nga zjarri), sepse inspektimi nuk mund bëhet, pa pjesëmarrjen e tyre;l) përshkrimi i gjendjes së gjetur, me qëllim që t’i raportohet organit inspektues dhe me qëllim të regjistrimit të veprimeve të sigurimit të vendit të ngjarjes, të cilat duhet të shërbenin edhe për hartimin e planit për zbulimin dhe hetimin e ngjarjes penale konkrete;Siç shihet, bëhet fjalë për një vëllim të madh punës e detyrash, të cilat, padyshim, e tejkalojnë sigurimin, në kuptimin e parë të fjalës. Në vazhdim dotë elaborojmë secilën prej veprimeve kriminalistike të përmendura.a) Rregullat e kriminalistikës kërkojnë që të bëhet lokalizimi i një rrethi sa më të gjerë të vendit të ngjarjes penale ose vendit të dyshuar të ngjarjes penale, pa marrë parasysh se bëhet fjalë për hapësirë të hapur apo të mbyllur. Natyrisht, është vështirë që, menjëherë pas daljes ne vendin e ngjarjes, të vlerësohen me saktësi përmasat e kësaj hapësire. Për këtë arsye, është më mirë që të bëhet sigurimi i një hapësire më të madhe se sa më vonë, gjatë inspektimit, të konstatohet se është bërë vlerësim i gabueshëm i hapësirës së vendit të ngjarjes. Bllokimi i vendit të ngjarjes penale bëhet me qëllim që askujt të mos i lejohet largimi apo hyrja në hapësirën e caktuar. Kjo do të thotë se të gjithë personave të pranishëm dhe kalimtarëve të rastit u bëhet me dije se qasja në vendin e caktuar është e ndaluar. Sot, policia ka shirita për shenjimin e vendit të ngjarjes (të ashtuquajturat pengesa psikologjike), apo në ndonjë mënyrë tjetër të dukshme (me litarë, me gurë, kufizues, etj.). Natyrisht, këtu bëhet edhe sigurimi fizik. Në qoftë se vlerësohet se për sigurimin e vendit të ngjarjes është i nevojshëm një ekip më i madh i policëve, atëherë kërkohet ndihma e stacionit përkatës të policisë.b) Kur bëhet fjalë për akt freskët, pra për veprën penale që sapo është kryer, atëherë policia duhet të dalë sa më shpejt në vendin e ngjarjes, në mënyrë që të arrijë t’i kapë kryesit e saj, por kjo nuk ndodh shpesh. Kapja e të gjithë pjesëmarrësve në ngjarje (të dëmtuarve, kryesve dhe dëshmitarëve) mundëson krijimin e gjasave të mëdha për ndriçimin e shpejtë të ngjarjes. Atëherë është e mundur që të grumbullohen informacione me interes për kryesit. Për çdo eventualitet, është e nevojshme që të identifikohen të gjithë personat që takohen në vendin e ngjarjes. 130
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“c) Në qoftë se midis personave që takohen në vendin e ngjarjes ka të dyshuar për ngjarjen konkrete, ata praktikisht arrestohen. Para arrestimit, për arsye sigurie, ata bastisen në mënyrë provizore ose sipërfaqësore në vendin e ngjarjes. Kjo bëhet, para së gjithash, për të krijuar kushtet për sigurinë e policisë dhe qytetarëve të pranishëm, por edhe të personit të arrestuar. Po ashtu, gjatë bastisjes, mund të gjenden edhe mjete dhe gjurmë të veprës penale, gjë që ndihmon ndriçimin e ngjarjes penale konkrete.d) Në qoftë se, pas daljes së shpejtë në vendin e ngjarjes, nga personat që takohen aty, policia merr informacione se kryesi apo kryesit janë larguar pak kohë më parë nga vendi i ngjarjes, është e nevojshme që menjëherë të njoftohet stacioni kompetent i policisë, në mënyrë që të organizohet ndjekja e tij ose e tyre. Nuk përjashtohet mundësia që kryesi të fillojë të largohet nga vendi i ngjarjes pikërisht në momentin e arritjes së policisë. Në këtë rast, është e nevojshme që policia të fillojë ndjekjen, nëse ajo ka numrin e mjaftueshëm dhe pajisjet e nevojshme për ta bërë këtë.e) Është e mundur që askush nga të pranishmit të mos dëshirojë të japë kurrfarë informacionesh, gjë që, gjithsesi, do të ndikojë në efikasitetin e veprimeve kriminalistike dhe penalo-procesore. Por, kjo nuk vlen gjithmonë, sepse ka dëshmitarë okularë që japin informacione. Megjithatë, në fund të fundit, policëve u mbetet që të mbajnë dëshmitarët potencialë derisa të arrijë organi inspektues në vendin e ngjarjes, e pastaj ata mund të dërgohen te prokurori kompetent që të merren në pyetje.f) Kureshtarët janë të pranishëm në vendin e ngjarjes zakonisht kur bëhet fjalë për ngjarje penale të kryer në hapësirë të hapur. Ata mund ta pengojnë, madje edhe ta rrezikojnë, punën e policisë. Kureshtarët mund të rrezikojnë edhe të dëmtuarit ose të dyshuarit që eventualisht janë ndaluar. Për këtë arsye, policët që bëjnë sigurimin e vendit të ngjarjes duhet t’i largojnë kureshtarët, duke i urdhëruar gojarisht. Mund të ndodhë që, pas njëfarë kohe, në vendin e ngjarjes të arrijnë kureshtarë të tjerë, prandaj policia duhet t’i urdhërojë përsëri që të largohen. Mirëpo, duhet të tërheqim vërejtjen se midis kureshtarëve mund jetë edhe ndonjëri prej kryesve të veprës penale, prandaj, nganjëherë, kureshtarët që arrijnë më vonë në vendin e ngjarjes është e nevojshme që identifikohen dhe, eventualisht, të bastisen dhe të arrestohen. Kjo mund të ndodh gjatë kohës së sigurimit të vendit të ngjarjes apo të inspektimit. Për arsye taktike, është e nevojshme që të vëzhgohen të gjithë personat e pranishëm kureshtarë, në mënyrë që midis tyre të zbulohet eventualisht edhe kryesi i veprës, i cili ndonjëherë kthehet në vendin e krimit, me qëllim që të informohet për rezultatet e inspektimit. Edhe në rastet që ngjarja penale ndodh në banesë ose në ndërtesë banimi, nga vendi i ngjarjes largohen të gjithë personat e paftuar, duke përfshirë edhe të afërmit, bashkëbanuesit dhe banorët e ndërtesës, ndërsa kafshët e lira lidhen ose largohen. 131
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“g) Nëse bëhet fjalë për ngjarje penale me persona të lënduar, prioritet është ofrimi i ndihmës për të lënduarit, Kjo varet nga lloji i lëndimeve dhe gjendja e të lënduarve. Policët duhet të kenë kujdes të veçantë që gjatë ofrimit të ndihmës për të lënduarit të mos i asgjësojnë gjurmët e dukshme. Për këtë arsye, policët duhet ta kryejnë të ashtuquajturin “konstruksion ideor të ngjarjes”, në mënyrë që të veprojnë drejt në vendin e ngjarjes. Rekonstruksioni ideor u mundëson policëve që së paku të supozojnë se në cilin drejtim duhet të lëvizin për t’u ofruar ndihmë të lënduarve, duke pos asgjësuar gjurmët. Gjithsesi, lëvizja duhet të evidentohet dhe, sipas mundësisë, të regjistrohen gjurmët e personave, të cilat gjenden në rrethin e vendit të ngjarjes. Kur bëhet fjalë për të lënduar që janë pa vetëdije rekomandohet që një polic t’i shoqërojë gjatë transportimit në spital. Kjo mund të jetë e frytshme në rast se i lënduari fillon të flasë dhe të tregojë rrethanat në të cilat ka ndodhur ngjarja penale. Ndonjëherë, kjo bisedë përbën çelësin e zgjidhjes së gjithë rastit apo së paku të disa detajeve lidhur me veprën penale konkrete.h) Ndonjëherë është shumë vështirë që të pengohet hyrja e personave të paftuar në rrethin e vendit të ngjarjes penale. Kjo ndodh te deliktet e rënda, sidomos kur ka të vdekur. Në raste të tilla, dikush nga të afërmit insiston me ngulm që t’i qaset viktimës. Kjo situatë nuk është lehtë të zgjidhet. Por, situata më e vështirë është ajo kur në vendin e ngjarjes dalin udhëheqësit e pushtetit lokal, të cilët dëshirojnë të informohen në mënyrë të drejtpërdrejt për ngjarjen penale. Megjithatë, situata më e rëndë krijohet në rast se në vendin e ngjarjes dalin edhe udhëheqës të policisë. Policët e kanë të vështirë t’i pengojnë eprorët e tyre që të hyjnë në rrethin e vendit të ngjarjes, nëse këta të fundit nuk janë të vetëdijshëm se çfarë nuk guxojnë të bëjnë.i) Problemi më i madh shfaqet kur ngjarja penale ndodh në hapësirë të hapur, ku ekziston rreziku u dëmtimit apo asgjësimit të gjurmëve. Kjo mund të ndodh kur bie shi apo borë, kur fryn era dhe kur ka diell të fortë. Në teorinë kriminalistike rekomandohet që mbrojtja e gjurmëve të bëhet sipas mundësive të rastit. Në këso rastesh rekomandohet që disa gjurmë të mbrohen duke i mbuluar me kontejnerë, me sëndukë dërrasash, me paketa letre, etj. Në rast se ka më shumë gjurmë që mund të asgjësohen apo të dëmtohen, atëherë pihen përpjekje ato gjurmë që vlerësohen më të rëndësishme, por kujdes i veçantë duhet t’u kushtohet gjurmëve të gjakut. Natyrisht, gjatë përpjekjeve për ruajtjen e gjurmëve që konsiderohen më të rëndësishme duhet të kihet kujdes që të mos asgjësohen ose dëmtohen edhe gjurmët tjera. Detyrimisht duhet të kontrollohet edhe kutia e postës dhe të sigurohen dërgesat me postë që mund të gjenden në kuti. Po ashtu, duhet të pengohet nxjerrja e bërllokut, derisa në vendin e ngjarjes të arrijë organi inspektues.j) Kur bëhet fjalë për delikt komunikacioni, atëherë, përveç tjerash, shfaqen probleme në qarkullimin rrugor. Në qoftë se viktimat dhe gjurmët gjenden 132
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“ në rrugë dhe lëvizja e tyre do të ndikonte në rezultatet e inspektimit, atëherë në rrugë nuk lejohet qarkullimi i automjeteve. Në këtë rast, është e nevojshme që në koordinim me stacionin kompetent të policisë, sa më parë që është e mundur, të caktohet rruga alternative në të cilën do të bëhet qarkullimi i automjeteve. Tërheqim vërejtjen sidomos në hapat e parë të daljes në vendin e deliktit të komunikacionit. Konsiderojmë se gjëra e parë që duhet të bëjë policia është vendosja e shenjave të komunikacionit që shenjojnë aksidentin në rrugë. Kjo është e domosdoshme për të parandaluar përfshirjen e automjeteve tjera në vendin e aksidentit. Kështu parandalohen edhe viktimat e reja eventuale dhe dëmet materiale, sidomos në kushte të shikueshmërisë së ulët (nata, mjegulla, reshjet, ngricat, etj.)k) Në qoftë se sigurimi bëhet për shkak të dyshimit të bazuar se është kryer akt terrorist, atëherë është e nevojshme që menjëherë të njoftohet operativisti kujdestar, në mënyrë që të organizohet pjesëmarrja në inspektim e specialistëve të mbrojtjes nga diversionet. Policët që bëjnë sigurimin e vendin e ngjarjes nuk duhet të hyjnë vetë dhe as të lejojnë ndonjë person tjetër që të hyjë në rrethin e vendit të ngjarjes derisa të arrijnë specialistët e luftës kundër terrorizmit. Kështu evitohen viktimat e shpërthimit eventual të ndonjë mjeti që mund të ketë mbetur i pashpërthyer.l) Pa përjashtim, është e nevojshme të regjistrohet koha e daljes së policisë në vendin e ngjarjes. Në qoftë se në vendin e ngjarjes ka persona të lënduar që duhet të dërgohen për ndihmë në institucionin shëndetësor, është e nevojshme që të shënohet pozicioni dhe gjendja në të cilën janë gjetur, Sipas mundësisë, duhet të bëhet edhe fotografimi dhe fotografitë duhet t’i tregohen organit inspektues. Gjithashtu, duhet të shënohen kushtet atmosferike, shikueshmëria, zhurmat, aromat dhe kundërmimet e caktuara, kurse në hapësirat e mbyllura duhet të shënohet se a ka qenë drita e ndezur, a ka qenë i kyçur ndonjë nga aparatet shtëpiake (televizori, radioaparati, shporeti, oxhaku (kamini), si edhe a ka qenë i hapur rubineti, a ka qenë e hapur ndonjë dritare, etj. Kurrë nuk duhet të mbështetemi në kujtesë, por gjithmonë duhet të shënojmë menjëherë , sepse, me kalimin e kohës, shumë gjëra harrohen, kështu që zbrazëtitë e kujtesës mund të ndodhë të plotësohen me përmbajtje të hamendur. Për këtë arsye, duhet të shënohen të gjithë vrojtimet, madje edhe ato që duken të parëndësishme në shikim të parë, sepse kurrë nuk dihet se sa do të jenë të rëndësishme në rastin konkret. Natyrisht, varësisht nga ngjarja penale, duhet t’i kushtohet vëmendje gjërave të ndryshme, kështu që vrojtimi i policit duhet të fokusohet në objektet dhe fenomenet konkrete, sidomos atyre që janë specifike për deliktin e caktuar.7.1.2. Fazat e inspektimitTë teorinë kriminalistike ka dallime qëndrimesh lidhur me fazat e kryerjes sëinspektimit. Qëndrimet e autorëve që mendojnë se inspektimi zhvillohen në 133
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“dy faza (statike e dinamike) si edhe të atyre që thonë se inspektimi duhet tëzhvillohet në tri faza (informative, statike dhe dinamike), nuk janë tëpranueshme për shkencën bashkëkohore kriminalistike. Sipas Modlyt, nëaspektin teorik, inspektimi mund të ndahet në pesë faza (etapa): fazainformative-orientuese-organizative, faza statike-identifikuese, fazadinamike, faza kontrolluese dhe faza finale. Kjo ndarje është plotësisht epranueshme. Kur kjo pikëpamje teorike vihet në funksion të zbatimit praktiktë inspektimit, vjen në shprehje secila fazë teorike e veprimit të organitinspektues në vendin e ngjarjes penale. Ky interaksion është treguesi më imirë i pikëpamjeve teorike për fazat e inspektimit.Në trajtimet e mëposhtme do të paraqesim karakteristikat themelore tësecilës fazë të inspektimit.Faza informative-orientuese-organizative e inspektimitGjatë trajtimit të fazave të inspektimit, në këtë libër, nisemi nga hipoteza sevendi i ngjarjes penale është siguruar nga policia, në pajtim me normat ekriminalistikës. Por, ekziston mundësia që sigurimi i vendit të ngjarjes edhetë mungojë. Natyrisht, situatat e tilla janë të rralla, por nuk përjashtohen,sidomos kur, p.sh. në rajonin e një stacioni të policisë është e nevojshme tëbëhet njëkohësisht sigurimi i disa vendeve të ngjarjeje penale apo kur policiaështë e angazhuar në ndonjë ngjarje të jashtëzakonshme. Atëherë, mund tëndodhë që ndonjë vend i ngjarjes penale të mos jetë i siguruar nga policia.Me këtë rast, nuk mund të bëhet seleksionimi sipas ngjarjeve të rënda e tëlehta, për shkak se për secilën prej tyre do të duhej të punohej sipasrenditjes së njohurive. Në qoftë se ndodhin situata të tilla, operativistikujdestar do të duhej që së paku të përpiqej që qytetari apo i dëmtuari që ebën kallëzimin e veprës penale të bëjë vetë sigurimin e vendit të ngjarjes, nëbazë të mundësive të tij. Sido që të jetë, organi inspektues mund të dalë nëvendin e ngjarjes edhe kur ai nuk është i siguruar në pajtim me normatkriminalistike.Gjatë fazës informative-orientuese-organizative të inspektimit, organiinspektues dhe personat profesionistë informohen për gjendjen në vendin engjarjes në bazë të vrojtimeve të tyre dhe në bazë të deklaratave tëpersonave që takohen në vendin e ngjarjes, siç janë, p.sh. policët që marrinpjesë në sigurim, dëshmitarët okularë dhe qytetarët tjerë, të cilët tregojnë seçfarë ka ndodhur, kur, si, etj. Praktikisht, kjo do të thotë se gjykatësi,prokurori ose polici, menjëherë sa del në vendin e ngjarjes, vë kontakt meudhëheqësin e ekipit që bën sigurimin e vendit të ngjarjes, me qëllim që tëinformohet për rrjedhën e deriatëhershme të ngjarjes. Gjatë raportimit përorganin inspektues për gjithçka që është vënë re dhe është ndërmarrë,theksohet posaçërisht nëse, eventualisht, ndonjëri prej personave të takuarnë vendin e ngjarjes ka shprehur gatishmërinë që të japë informacione lidhurme rastin konkret. 134
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“Pas grumbullimit të informacioneve të para, merret vendimi se a duhet aponuk duhet të kryhet inspektimi. Në qoftë se organi inspektues vlerëson senuk ka gjurmë që tregojnë ekzistimin e veprës penale, merret vendimi që tëmos bëhet inspektimi. Në të kundërtën, fillon realizimi i planit për kryerjen einspektimit, i cili përfshin hapësirën ku do të bëhet inspektimi dhe aplikimin emasave e veprimeve inspektuese, detyrave konkrete dhe i zgjidhjes së dyçështjeve themelore: çka duhet të kërkohet dhe të hetohet në vendin engjarjes dhe si duhet të bëhet kontrolli dhe hetimi. Kjo do të thotë se bëhetorientimi në hapësirë, pavarësisht se bëhet fjalë për hapësira të hapur apo tëmbyllur. Natyrisht, së pari vlerësohet nëse është caktuar drejt perimetri ivendit të ngjarjes, kur mund të bëhen edhe korrigjime të nevojshme. Kjonënkupton zhvendosjen e shenjave që shënojnë hapësirën e vendit tëngjarjes. Orientimi nënkupton vëzhgimin e vendit të ngjarjes nga disa pika,të cilat gjenden kryesisht jashtë hapësirës së shenjuar, në mënyrë që tëkrijohet pasqyrë e saktë për karakteristika e hapësirës. Kjo është edomosdoshme për punë të drejtë dhe efikase të organit inspektues. Në bazëtë kësaj, hartohet plani orientues i punës së organit inspektues (organizimi iinspektimit).Siç shihet, në fazën e parë vepron vetëm organi inspektues. Kjo është elogjikshme, pasi është e nevojshme që, para së gjithash, të merret vendimipër kryerjen e inspektimit e pastaj për realizimin e planit të punës.Organi inspektues, që në fillim, regjistron informacionet e grumbulluara nëprocesverbalin e inspektimit, mbajtja e të cilit është e obligueshme. Këtoinformacione mund të regjistrohen në mënyra të ndryshme, si: duke i diktuarprocesmbajtësit, regjistrimi në diktafon ose regjistrimi i të dhënave tëcaktuara në formë tezash. Mënyra më efikase është regjistrimi në diktafon,por nuk përjashtohet edhe regjistrimi i tezave, në rast të dështimit eventualtë diktafonit.Faza identifikuese-statike (pasive) e inspektimitNë këtë fazë bëhet kontrolli i vendit të ngjarjes penale dhe rrethinës sëgjerë, fotografimi i gjendjes së gjetur, regjistrimi dhe përshkrimi i gjurmëvedhe mjeteve të gjetura që kanë lidhje me kryerjen e veprës dhe matjet enevojshme (pa prekjen dhe lëvizjen e tyre, pra pa ndryshimin e pozitës dhepamjes së tyre).Për të bërë këtë, është e nevojshme që, sipas planit paraprak të punës, tëbëhet vrojtimi i detajuar i vendit të ngjarjes, në mënyrë që të mos ndodhë qëtë mos vërehet diçka që është e dukshme. Kjo nënkupton lëvizjen, prandajpjesëmarrësit në inspektim duhet të jenë shumë të kujdesshëm që të mosasgjësojnë ose dëmtojnë gjurmë apo mjete të caktuara. Për orientim tëdrejtë, më e rëndësishmja është që të bëhet rekonstruksioni ideor i ngjarjes,në mënyrë që të evitohet lëvizja e panevojshme dhe e pakujdesshme. Merekonstruksion ideor të ngjarjes, organi inspektues krijon versione mbi 135
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“ngjarjen penale, sipas të cilave bëhet orientimi më i mirë për gjetjen emjeteve dhe gjurmëve të veprës penale, veçanërisht të mikrogjurmëve.Shenjimi (markimi) i mjeteve dhe gjurmëve të identifikuara bëhet me numraose shkronja, sipas renditjes së caktuar logjike. Numrat ose shkronjat nukguxojnë të vendosen me hamendje. Renditja e tyre duhet të shprehërrjedhën logjike të ngjarjes. Kjo mund të bëhet vetëm me rekonstruksioninideor, i cili bazohet në rezultatet e informacioneve të grumbulluara nga tëpranishmit dhe nga lidhja logjike e mjeteve dhe gjurmëve të identifikuara.Ndonjëherë, kjo është vështirë të bëhet, por gjithnjë duhet të bëhetrekonstruksioni ideor dhe të caktohen versionet e mundshme, sepse, në fakt,kjo paraqet planin aksionar të punës në vendin e ngjarjes. Kjo është mënyrae vetme që edhe shenjimi i mjeteve dhe gjurmëve të dukshme të bëhet sipasrendit logjik. E konsiderojmë si veprim të vetëm të drejtë identifikimin dheshenjimin e njëkohshëm të mjeteve dhe gjurmëve të dukshme, në mënyrëqë të minimizohet mundësia e asgjësimit ose dëmtimit të gjurmëve. Kjonënkupton gjithashtu veprimin e përbashkët të organit inspektues dheteknikut të kriminalistikës, në qoftë se prania e personave tjerë në rrethin evendit të ngjarjes nuk është e domosdoshme.Pikërisht atëherë vjen në shprehje parimi i themelësisë dhe këmbëngulësisë,që nënkupton punë sistematike dhe të detajuar. Në hapësirën e hapurpreferohet lëvizja sipas sistemit të spirales ose rrathëve të koncentruar, prejperiferisë kah qendra, në mënyrë që të përfshehet e tërë hapësira e shenjuarsi vend i ngjarjes, por edhe puna sipas sektorëve. Themelësia nënkuptonkontrollin e rrethit të gjerë të vendit të ngjarjes, ku gjithmonë ekzistonmundësia e gjetjes së gjurmëve ose mjeteve të caktuara. Kjo ka të bëjësidomos me mundësinë e zbulimit të gjurmëve të ardhjes dhe shkuarjes sëkryesit të veprës penale në vendin e ngjarjes, siç janë: gjurmët e shputave,rrobave, mbetjeve të cigareve, kutive të cigareve, pastaj gëzhojat eplumbave, paketimet e municionit, gjurmët e automjetit të përdorur ngakryesi, etj. Me qëllim të evitimit të asgjësimit të gjurmëve të këpucëve dheshputave në hapësirën e mbyllur, sot, ato së pari sigurohen duke i mbuluarme folie plastike në dysheme dhe në shtroja dhe hiqen nëpërmjetelektricitetit statik. Pas kësaj, anëtarët e ekipi inspektues mund të lëvizinlirisht në vendin e ngjarjes.Ndonjëherë është e nevojshme që, paralelisht me shenjimin, të bëhen edhematje të caktuara, nëpërmjet të cilave përcaktohet madhësia e gjurmëve,distanca midis tyre, etj. Matjet mund të shërbejnë si pikë orientuese përinterpretim sa më efikas të skicave dhe foto-dokumentacionit që do tëhartohen me rastin e inspektimit. Natyrisht, organi inspektues shënon dhepërshkruan njëkohësisht gjendjen e identifikuar, e cila duhet të paraqitet nëprocesverbalin e inspektimit.Pas zbulimit, identifikimit dhe regjistrimit të mjeteve dhe gjurmëve, bëhetfotografimi dhe skicimi i tyre. Foto-dokumentacioni dhe skicat e vendit tëngjarjes janë shtesa të procesverbali të inspektimit, të cilat kontribuojnë për 136
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“paraqitjen besnike të pamjes së qengjit të ngjarjes. Dhe, jo vetëm kaq. Gjatëplanifikimit dhe kryerjes së veprimtarisë zbuluese e hetimore, foto-dokumentacioni ka vlerë të paçmueshme për punë efikase.Më në fund, duhet të theksohet se statika shprehet në faktin se në këtë fazënuk preket dhe as nuk lëvizet asgjë, në mënyrë që sa më besnike tëpasqyrohet gjendja e gjetur në vendin e ngjarjes penale.Faza dinamike (aktive) e inspektimitNë teorinë e kriminalistikës dominon pikëpamja se faza identifikuese-statikedhe faza dinamike (aktive) nuk duhet të ndahen me çdo kusht sepsenganjëherë as nuk mund të ndahen. Këtu bëhet fjalë për një kufi të ashpërmidis këtyre dy fazave. Në praktikë, sidomos kur bëhet fjalë për hapësira tëmëdha të vendit të ngjarjes penale, mund të ndodhë që inspektimi të bëhetsipas sektorëve, kur inspektimi i tërësishëm përfundon në një sektor, epastaj fillon inspektimi në sektorin tjetër. Pra, gjithçka varet nga vendikonkret i ngjarjes dhe karakteristikat e tij. Praktikisht, vazhdon kontrolli idrejtpërdrejt dhe i detajuar i hapësirës së shenjuar, me të vetmin dallim senë këtë fazë ngatërrohet rendi i gjërave dhe pamja e gjetur në vendin engjarjes. Faza identifikuese-statistike dhe dinamike e inspektimit ndërrohenshpesh midis tyre.Në këtë fazë, organi inspektues është më dinamike dhe më aktive, për vetëfaktin se në këtë fazë kërkohen e zbulohen, shikohen, studiohen, sigurohendhe fiksohen gjurmët dhe mjetet e ngjarjes penale, të cilat janë objekt iinspektimit. Po ashtu, në këtë fazë, gjurmët e mjetet e ngjarjes penalelëvizen, veçohen, kapen në dorë (me dorëza mbrojtëse, për të mos dëmtuarintegritetin e gjurmëve dhe për të evituar infeksionin eventual), shikohen mekujdes, hulumtohet kuptimi i renditjes së gjurmëve dhe mjeteve si edhemarrëdhëniet e tyre reciproke. Përveç tjerash, kjo nënkupton edhendryshime të caktuara të gjendjes së gjetur në vendin e ngjarjes.Vëmendje e veçantë duhet t’u kushtohet të ashtuquajturave “fakte negative”.Ekzistimi i tyre mund të çojë në në vepër penale të simuluar apo në njësegment të caktuar të saj. Kjo ndodh kur, p.sh. plaçkitësi që ka hyrë ngadera, e then dritaren nga brenda që të krijojë idenë se ka hyrë nga dritarja.Në praktikën kriminalistike dhe gjyqësore, rastet më të shpeshta të silurit tëveprës penale janë vjedhjet e shtëpive të mallrave dhe shitoreve ngapersonat përgjegjës, të cilët inskenojnë plaçkitjen e objektit para regjistrimittë mallit. Vodineliqi, i cili tërheq vërejtjen për këtë, thekson se detyrë eorganit inspektues është që të zbulojë edhe mungesën e gjurmëve tëcaktuara. Pyetjet më të rëndësishme në të cilat duhet të nxirren përgjigjenga inspektimi janë:1) cilës rrugë ka ardhur kryesi në vendin e ngjarjes;2) kah ka lëvizur nëpër vendin e ngjarjes; 137
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“3) në çfarë kohe qëndruar kryesi në vendin e ngjarjes;4) në çfarë kohe është kryer vepra;5) çfarë kushtesh atmosferike kanë mbretëruar në kohën e kryerjes së veprës (me diell, kthjellët, vranët, më shi, me erë, me hënë, etj.)6) çfarë kanë qenë rrethanat në kohën e kryerjes së veprës;7) me çfarë mjetesh dhe në çfarë mënyre është kryer vepra (modus operandi);8) sa njerëz kanë qenë në vendin e ngjarjes në kohën e kryerjes së veprës, ku kanë lëvizur, ku kanë qëndruar dhe cili ka qenë roli i tyre;9) cili është vendi i kryerjes së veprës, cila ka qenë pozita e kryesit dhe cila ka qenë pozita e objektit të sulmuar në momentin e kryerjes së veprës;10) nga cilat vende ka mundur të shihet e të dëgjohet se çka ka ndodhur në vendin e ngjarjes;11) cilat kanë qenë rrethanat negative, a gjenden të gjitha gjurmët në vendin e tyre (logjik);12) cilat kanë qenë masat për përgatitjen e kryerjes së veprës, masat e sigurisë nga situatat e papritura dhe nga njohja eventuale e kryesve nga persona të tretë;13) a ka mbetur në vendin e ngjarjes ndonjë gjë e kryesit;14) a ka indicie tjera në vendin e ngjarjes;15) çfarë dëmesh janë shkaktuar, cila është vlera e dëmit, a është zhvlerësuar objekti i dëmtuar dhe përse;16) ciki mund të ketë qenë motivi për kryerjen e veprës;17) cilës rrugë është larguar kryesi nga vendi i ngjarjes;18) a duhet të urdhërohet mbikëqyrja e vendit të ngjarjes gjatë kohës së kryerjes së inspektimit apo më vonë (sipas përvojës, te disa vepra të rënda penale kryesi shpesh kthehet në vendin e ngjarjes);19) në qoftë se gjatë kohës së inspektimit është arrestuar ndonjë person i dyshimtë, duhet të bëhet menjëherë bastisja (inspektimi), që të konstatohet se a a kanë konsumuar alkool ose se a kanë marr lëndime trupore. Vërtetimi i gjendjes reale pamundëson mbrojtjen e rreme në gjykatë;20) a do t’u lejohet personave të caktuar që të marrin pjesë në inspektim, në mënyrë që të mbikëqyren gjendja e tyre emocionale dhe reagime;Natyrisht, duhet të kihet parasysh se nxjerrja e përgjigjeve në të gjitha këtopyetje është shumë e vështirë, ndonjëherë edhe e pamundur. Gjithashtuështë shumë vështirë të nxirren përgjigje edhe në pyetjet e arta. Kjo varetshumë nga puna e organit inspektues. Për këtë arsye, duhet të theksohetposaçërisht se sa e rëndësishme është përgatitja profesionale e organeveshtetërore kompetente që merren me luftimin e kriminalitetit.Varësisht prej rezultateve të inspektimit, pas kësaj faze, organi inspektuesmund të bëjë rekonstruksionin e ngjarjes dhe eksperimentin kriminalistik.Faza kontrolluese e inspektimit 138
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“Në teorinë kriminalistike flitet shumë pak për fazën e kontrollit të inspektimit,gjë që është për t’u habitur. Në shqyrtimet teorike mbi fazën dinamike tëinspektimit, nuk ka përmbajtje që do t’i përgjigjej fazës së kontrollit tëinspektimit. Esenca e fazës kontrolluese qëndron në faktin se të gjithëpjesëtarët e ekipit inspektues bëjnë rezymimin e rezultateve të inspektimitdhe kërkojnë lëshimet eventuale që duhet të korrigjohen duke përsëriturmasa dhe veprime të caktuara taktike e teknike. Prej kësaj fjalie buron seasnjë inspektim nuk do të duhej të përfundonte pa fazën e kontrollit.Lëshimet janë gjithmonë të mundshme, sidomos kur bëhet fjalë për raste mekomplekse të inspektimit, ku ka pasur viktima dhe kur është anashkaluarmetodologjia e inspektimit. Është e logjikshme që në këso rastesh mund tëndodhin edhe lëshime të ndryshme, të cilat mund të evitohen parapërfundimit të inspektimit.Por, nuk është e thënë të bëhet fjalë gjithmonë për lëshime klasike. Është emundur që gjatë rezymimit të rezultateve të inspektimit të nxirret përfundimise vendi i ngjarjes duhet të zgjerohet ose që persona të caktuar që janëgjetur në vendin e ngjarjes dhe paraprakisht nuk janë vënë në lidhje mengjarjen të arrestohen dhe të merren në pyetje.Na fazën kontrolluese praktikisht pasqyrohet rrjedha e deriatëhershme einspektimit, bëhet një analizë e shkurtër dhe, eventualisht, merret vendimipër ndërmarrjen e masave dhe veprimeve tjera. Ndonjëherë shprehet nevojaedhe për përsëritjen e disa veprimeve, gjë që bëhet pikërisht në fazënkontrolluese. Në fillim është vështirë të planifikohet në mënyrë precizerrjedha e përgjithshme e inspektimit. Ky plan është gjithmonë orientues dhefleksibil, gjë që është e kuptueshme. Vetëm kur të kryhet shumica e punësështë e mundur që të vlerësohet se a duhet të bëhet diçka që nuk ështëbërë, gjegjësisht që nuk ka qenë e mundur të parashikohet më parë (p.sh., agjetur e grumbulluar të gjitha gjurmët, sidomos gjurmët që do të dërgohenpër eksperetizë; a është i nevojshëm angazhimi i specialistëve oseekspertëve në vendin e ngjarjes, etj.). Jemi të sigurt se në këtë mënyrëevitohen lëshimet e shumta dhe inspektimi është më efikas.Faza finale e inspektimitSikur edhe në rastin fazës kontrolluese, faza finale trajtohet në mënyrëtrajtohet vetëm te një numër i vogël autorësh. Në fazën finale apopërfundimtare vendoset mbi fatin e corpora delicti, në kuptimin egrumbullimit e ruajtjes dhe të dërgimit të tyre në ekspertizë e të ngjashme.Gjithashtu, në këtë fazë është e nevojshme të hartohet edhe procesverbalipër rrjedhën e inspektimit.Në këtë fazë, organi inspektues dhe tekniku kriminalistik kanë shumë punë.Organi inspektues ka për detyrë të hartojë procesverbalin mbi inspektimin nëbazë të tezave, shënimeve ose diktimit gjatë rrjedhës së inspektimit. Çdozhagitje e kësaj pune është e papranueshme, si nga aspekti kriminalistik 139
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“ashtu edhe nga aspekti juridik. Edhe në KPP parashikohet që procesverbali tëhartohet njëkohësisht me veprimet që kryhen ose, nëse kjo nuk është emundur, menjëherë pas kryerjes së veprimeve. Mendojmë se procesverbaliduhet të hartohet pikërisht në fazën finale, sepse pjesa e dispozitës ligjore qëthotë se procesverbali hartohet “menjëherë pas kësaj” do të thotë se duhettë kryhet menjëherë pas përfundimit të katër fazave të inspektimit në vendine ngjarjes.Paraprakisht, tekniku i kriminalistikës mund të bëjë hartimin e skicave tëvendit të ngjarjes, sepse ai nuk mund ta kryejë punën në kushte të terrenit.Atëherë ai e bën të ashtuquajturin “kroki”, me marrjen e masave tënevojshme, në mënyrë që në fazën finale, në bazë të të gjithë parametrave,të mund të bëjë skicën e vendit të ngjarjes. Më tutje, në lokalet zyrtarebëhet zhvillimi i filmit e përpunimi i fotografive dhe bëhet kompletimi i foto-dokumentacionit. Gjithashtu, për mjete dhe gjurmë të caktuara, bëhetkërkesa për ekspertizë dhe e gjitha komplet i dërgohet laboratoritkompetent. Shpesh, në ekspertizë dërgohen vetëm pjesë të materieve tëgjeturat (mostrat), ndërsa pjesët tjera ruhen në arka zyrtare, frigoriferë oseambiente të tjera për këtë destinim. Siç shihet, në fazën finale kryhenveprime të shumta, pa të cilat nuk është e mundur të kryhet në mënyrë tëdrejtë inspektimi.Prej sa u tha deri më tash, del se nga pikëpamja teorike është plotësisht edrejtë që inspektimi të ndahet në pesë faza. Konceptimi i deritashëm përekzistimin e dy gjegjësisht tri fazave nuk mund të jetë i pranueshëm, sepsenuk e shpreh gjendjen reale të çështjes.Procesverbali i inspektimitNuk ekzistojnë dispozita të caktuara që trajtojnë vetëm procesverbalin einspektimit. Me qenë se në procedurën penale ndërmerren veprime tëshumta, të cilat është e nevojshme të përmenden në procesverbal, KPP e katrajtuar këtë problematikë në një kapitull të veçantë mbi procesverbalin. Por,ekziston edhe qëndrimi i gjithë pranueshëm i teorisë kriminalistike nëkuptimin e formës dhe përmbajtjes së procesverbalit mbi inspektimin, me qëpreciziteti i pamjaftueshëm i dispozitave të KPP mund të sjellë në praktikëderi të larushia e madhe si nga aspekti i formës ashtu edhe nga aspekti ipërmbajtjes së procesverbalit. Përmbajtja e procesverbalit të inspektimitduhet të jetë fotografi besnike e vendit të ngjarjes apo “fotografipërshkruese” e gjendjes së vërtetuar nëpërmjet vrojtimit të drejtpërdrejtëdhe ndërmarrjes së veprimeve tjera nga ana e organit inspektues dhepjesëmarrësve tjerë në inspektim, pa kurrfarë primesash subjektive.Kryesore është që në procesverbal të futën faktet në mënyrë sa mëobjektive, pa shprehjen e mendimeve personale ose konkluzionet e organitinspektues.Në teorinë bashkëkohore të kriminalistikës procesore është i gjithëpranueshëm qëndrimi se procesverbali i inspektimit përbëhet nga tri pjesë:pjesa hyrëse, pjesa përshkruese dhe pjesa përmbyllëse. Me këtë rast tërhiqet 140
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“vërejtja në pjesën përmbyllëse, e cila, ndonjëherë, cilësohet gabimisht sikonkluzion. Me që procesverbali është dokument publik, ai duhet tëpërmbajë vetëm faktet e padyshimta, të cilat duhet të jenë praktikisht tëpalëkundshme, gjë që automatikisht përjashton çfarëdo konkluzionesh dhevlerësimesh subjektive të organit inspektues. Pra, nuk është gabim të thuhetse procesverbali i inspektimit i ka vetëm dy pjesë: pjesën hyrëse dhe pjesënpërshkruese.Pjesa hyrëse e procesverbalit mbi inspektimin ose preambula duhet tëpërmbajë: (1) emrin e organit që e bën inspektimin (p.sh. X. Y., prokurorpublik i Qarkut të Prishtinës ose N. N., inspektor i lartë për delikte të gjakut eseksuale në Stacionin e Policisë nr. 1 në Prishtinë); (2) emrin eprocesmbajtësit, në qoftë se ai e mban procesverbalin; (3) ngjarjen penalepër të cilën bëhet inspektimi, pa kualifikime juridike, në mënyrë që të mosprejudikohet esenca e çështjes, e cila, si rregull, atëherë është ende epanjohur (p.sh., inspektimi kryhet me rastin e gjetjes së kufomës në ujë, nështëpinë e djegur nga zjarri, etj.) Përkundër kësaj, në rast se vërtetohet mesiguri se bëhet fjalë për një vepër të caktuar penale, atëherë mund të jepetedhe kualifikimi juridik; (4) emrin teknikut të kriminalistikës që merr pjesë siperson profesionist; (5) emrat dhe specializimet e personave tjerëprofesionistë (p.sh., B. B., dipl. ing i komunikacionit, ose A. A. Ekspert imjekësisë forenzike); (6) të dhënat e sakta për vendin e ngjarjes (rruga dhenumri, emri i objektit, numri ose emri i parcelës me orientim, shenja errugës, emri i qytetit, lagjes, paralarjes, fshatit, etj.), përshkrimin epërgjithshëm të vendit të ngjarjes dhe objekteve më të rëndësishme në të, siedhe kushtet gjatë kryerjes së inspektimit (kushtet atmosferike,shikueshmëria, temperatura e ajrit, etj.), (7) të dhënën se a ka qenë isiguruar vendi i ngjarjes, si edhe emrin e policit apo ndonjë personi tjetër qëka qenë i ngarkuar me sigurinë e vendit të ngjarjes; (8) shënimin e kohës sësaktë të fillimit dhe përfundimit të inspektimit (viti, muaji, data, ora dheminuta).Pjesa përshkruese e procesverbalit përmban pasqyrimin e gjendjes faktike tëvërtetuar në vendin e ngjarjes penale. Është e rëndësishme që, parapërshkrimit të masave dhe veprimeve kriminalistike, të përshkruhet nëmënyrë të detajuar dhe të fiksohet gjendja objektive e gjetur dhe tëpërshkruhen ndryshimet e shfaqura prej kryerjes së veprës penale deri nëfillim të inspektimit. Ne do të thoshim se në fillim të pjesës përshkruese tëprocesverbalit do të duhej të konstatohej se a janë takuar persona të caktuarnë vendin e ngjarjes. Këtë e konsiderojmë të nevojshme për shkak tëlidhshmërisë eventuale të personave të takuar bë vendin e ngjarjes penaleme veprën penale konkrete. Këtu mund të bëhet fjalë për persona të dyshuarose të dëmtuar dhe për dëshmitarë okularë të ngjarjes. Sipas mundësisë, nëprocesverbal do të duhej të përfshiheshin edhe deklaratat e dëshmitarëveokularë mbi rrethanat dhe kohën e ngjarjes penale.Me qenë se inspektimi bëhet me rastin e veprave të ndryshme penale,atëherë edhe përmbajtja e pjesës përshkruese varet nga vepra penale 141
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“konkrete dhe rrethanat që lidhen me kryerjen e tyre. Por, ajo që duhet t’ipërmbahemi gjithmonë, pavarësisht nga lloji i veprës penale, ështëpërshkrimi sistematik i gjendjes së gjetur. Kjo nënkupton përshkrimin epamjes së përgjithshme dhe tipareve e veçantive të vendit të ngjarjes. Çdomosrespektim i kësaj metodologjie mund të shkaktojë konfuzionin, madjeedhe pasaktësinë e vetë procesverbalit, gjë që do të vështirësonte punën emëvonshme në ndriçimin e veprës penale konkrete.Me rastin e përshkrimit të gjurmëve dhe mjeteve, si informacione relevantetë dëshmive materiale, duhet të konstatohet çka është gjetur dhe çka nukështë gjetur në vendin e ngjarjes e, logjikisht, do të duhej të gjendej (tëashtuquajturat rrethana negative), si edhe çka është gjetur në vendin engjarjes që, logjikisht, nuk do të duhej të gjendej. Gjatë përshkrimit,gjithmonë duhet të merren parasysh sidomos shenjat e mjeteve dhegjurmëve që i bëjnë ato të dallueshme nga mjetet dhe gjurmët e njëjta, nëmënyrë që më vonë të mos shfaqet dyshim në autenticitetin e tyre.Gjithashtu, në procesverbal duhet të theksohet saktë se a janë marrë tëgjitha gjurmët e dëshmitë apo vetëm disa (cilat), si janë shenjuar dhe meçka janë fiksuar (me skica, me fotografi, me video-regjistrim, etj.).Vëmendje të veçantë duhet t’i kushtohet përshkrimit të gjurmëve të viktimës(lëndimeve), pa marrë parasysh shkaktarin e lëndimeve. Me këtë rast,gjithmonë duhet të kihet në mendje pyetja e artë “çka ka ndodhur”. Mbi tëgjitha, duhet të zgjidhet dilema se bëhet fjalë për veprës penale ose jo (p.sh.vrasje ose vetëvrasje), e pastaj për çfarë vepre bëhet fjalë. Gjithashtu, mundtë bëhet fjalë për vepër penale të rreme. Kjo mund të ndodhë kur dikushparaqet plaçkitje, kurse, në fakt, bëhet fjalë për lëndime trupore tëshkaktuara me qëllim që të fshehë veprën e vërtetë penale (p.sh. vjedhjen erëndë). Përshkrimi i drejtë duhet të përfshijë si gjurmët e viktimës ashtuedhe gjurmët që kanë çuar deri te pasojat e tilla, natyrisht, në qoftë se atonuk janë zbuluar. Këto mund të jenë gjurmët e armëve, mjeteve tëndryshme, njerëzve, kafshëve ose gjurmët e automobilit, në rastet eaksidenteve të komunikacionit. Këtu është e rëndësishme të konstatohet senë çfarë pozicioni është gjetur viktima, por edhe mjeti i sulmit, pa marrëparasysh për çfarë mjeti bëhet fjalë (revole, thikë, shufër hekuri, automobil,etj.).Në rast se gjatë inspektimit dëmtohen gjurmët latente (të padukshme),bashkë me përshkrimin e tyre duhet të tregohet se çfarë mjetesh janëpërdorur dhe çfarë metodash janë aplikuar, si edhe cili person e ka bërëkëtë. Gjetjet e teknikut të kriminalistikës, personave profesionistë dheekspertëve përfshehen në procesverbal në mënyrë që të jetë e dukshme sebëhet fjalë për gjetjet dhe konstatimet e tyre. Po ashtu, pavarësisht se përçfarë gjurmësh e mjetesh bëhet fjalë, gjatë përshkrimit duhet të përmendenedhe fotografitë dhe skica, në mënyrë që të krijohet përshtypje sa më e plotëpër pamjen reale. 142
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“Nga sa u tha deri më tash, del se nga kjo pjesë e procesverbalit duhet tëjenë të dukshme se si është arritur deri te dëshmitë e vërteta, si edhemënyrat e mjetet me të cilat janë fiksuar ato. Më tutje, duhet të tregohet llojidhe mënyra e matjeve që janë bërë për përpilimin e skicës, kush dhe me çkae ka bërë matjen, të dhënat për mënyrën e fotografimit (lloji i aparatitfotografik ose kamerës), tiparet e objektit, materialit negativ (filmit), këndittë fotografimit, shfrytëzimin eventual të filtrit, kush e ka bërë fotografimin,në çfarë kushtesh, etj. Kjo do t’i kontribuojë autenticitetit të mjetevedëshmuese dhe, sipas nevojës, do të shërbejë për kontrollimin e mënyrës sëpërpunimit të tyre.Në fund të pjesës përshkruese të procesverbalit patjetër jepn të dhëna edhepër llojin dhe vlerën (e përafërt) të dëmeve materiale, të dhënat për tëdëmtuarin dhe, eventualisht, sigurimet.Pjesa përmbyllëse e procesverbalit të inspektimit përmban kohën e saktë tëpërfundimit të inspektimit, nënshkrimet e organit inspektues,procesmbajtësit dhe, eventualisht, vërejtjet e pjesëmarrësve në inspektim, siedhe mënyrat lidhur me corpora delicti.8. Rekonstruksioni i ngjarjesKuptimi dhe qëllimi i rekonstruksionit të ngjarjesRekonstruksioni i ngjarjes penale baht me përsëritjen e mënyrave të kryerjessë veprës ose të disa fazave të veprimit gjatë kryerjes së veprës apo mevendosjen e gjërave dhe personave në pozitë të caktuar, për të vërtetuardeklaratat e dhëna. Nga kjo del se ekzistojnë dy lloje të rekonstruksionit:rekonstruksioni i ngjarjes penale në tërësi (rekonstruksioni i plotë) dherekonstruksioni i disa pjesëve të ngjarje penale (rekonstruksioni i pjesshëm).Kur bëhet fjalë për rekonstruksionin e ngjarjes, duhet të theksohet patjetërse ai bëhet gjithmonë në kushtet e krijuara artificialisht, në vendin e ngjarjespenale. Për këtë arsye, konstruksioni ka tipare të ngjashme me inspektimin,sepse në kornizat e tij në mënyrë artificiale përsëriten disa fakte dherrethana të ngjarjes penale në kushte artificiale. Pra. Bëhet fjalë përsimulimin e ngjarjes penale. Sipas teorisë kriminalistike, ky simulim duhet tëbëhet në kushte e rrethana të njëjta me ato që kanë mbretëruar në kohën endodhjes së ngjarjes penale.Objektivat më të rëndësishme të rekonstruksionit janë:a) të verifikojë dëshmitë e gjetura ose të vërtetojë faktet;b) të kompensojë lëshimet e bëra gjatë kryerjes së inspektimit ose të heqë dilemat e kundërshtitë që janë pasojë e inspektimit joprofesional e sipërfaqësor; 143
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“c) të vërtetojë mënyrën e kryerjes së veprës penale, ku kjo nuk ka mundur të bëhet gjatë hetimeve në vendin e ngjarjes, me rastin e inspektimit;d) që të vërtetohet mbrojtja e të dyshuarit ose që të verifikohet saktësia e pranimit të tij;e) që të verifikohet saktësia e dëshmive të të dëmtuarit dhe dëshmitarëve nga aspekti i rrethanave të lidhura me vendin e kryerjes së veprës penale (a ka mund të shihet, të dëgjohet apo të vërehet në ndonjë mënyrë tjetër ndonjë rrethanë ose dukuri, duke pasur parasysh vendin në të cilin kanë qenë ose situatën në të cilën kanë qenë në kohën e kryerjes së veprës penale);f) që të verifikohet konstatimi dhe mendimi i ekspertit ose që ekspertit t’i krijohen kushte më të mira për ekspertizë;Zbatimi i rekonstruksionit të ngjarjesZbatimit të rekonstruksionit duhet t’i paraprijnë përgatitjet dhe planifikimi,ashtu sikur ndodh edhe me veprimet tjera procesore e kriminalistike.Përgatitjet dhe plani përmbajnë:a) caktimin e vendit dhe kohës së rekonstruksionit. Vendi i rekonstruksionit është vendi i ngjarjes penale. Pamja dhe kushtet në vendin e ngjarjes duhet të jenë relativisht të njëjta me ato të kohës së kryerjes së veprës, me të njëjtën renditje të mjeteve dhe gjurmëve, me të njëjtat kushte atmosferike dhe të njëjtën shkallë të dukshmërisë. Vendi i rekonstruksionit hartohet në bazë të procesverbalit të inspektimit, skicës e fotografive, të deklaratave të dëshmitarëve e të dyshuarit, si edhe fakteve tjera që janë të njohura;b) caktimin e personave që bëjnë rekonstruksionin. Pa marrë parasysh se a e bën rekonstruksionin gjykatësi hetues, kryetari i këshillit, prokurori apo policia, është me interes që ta bëjnë personat që e kanë kryer inspektimin, e, varësisht prej specifikave, edhe ekspertët e fushës përkatëse. Kuptohet se në rekonstruksion merr pjesë edhe tekniku i kriminalistikës. Sipas mendimit tonë, me rastin e rekonstruksionit të ngjarjeve penale delikate, si persona profesionistë, mund të marrin pjesë edhe punëtorët e filmit e të teatrit, siç janë: regjisori, skenaristi dhe aktorët, profesionet e të cilëve mund të jenë me interes gjatë planifikimit të zbatimit të rekonstruksionit;c) caktimin e personave që do të marrin pjesë në rekonstruksion. Në rekonstruksion mund të marrin pjesë edhe i akuzuari, i dëmtuari, mbrojtësi dhe dëshmitarët e ngjarjes penale. Te disa vepra penale (vrasje, dhunime), në vend të viktimave të veprës penale vendosen kukulla;d) vëllimin e rekonstruksionit dhe mjetet që do të përdoren. Vëllimi varet nga lloji i rekonstruksionit, që do të thotë se bëhet fjalë për rekonstruksion të plotë apo të pjesshëm. Për përsëritjen e veprimeve gjatë rekonstruksionit shfrytëzohen të njëjtat mjete që janë përdorur 144
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“ gjatë kryerjes së veprës penale (në qoftë se ato ekzistojnë si prova materiale), prandaj ato duhet të sigurohen;e) metodën e zbatimit të rekonstruksionit dhe mënyrën e fiksimit. Zakonisht, metoda e rekonstruksionit është e caktuar që më parë, sipas llojit dhe karakterit të rastit që duhet të përsëritet. Për fiksimin e rekonstruksionit është e nevojshme të sigurohet materiale për hartimin e procesverbalit, skicat, teknika fotografike e filmime, magnetofoni dhe mjetet tjera të nevojshme, varësisht prej rastit konkret;Me rastin e zbatimit praktik, rekonstruksioni paraqitet si tërësi e formës dhepërmbajtjes, pra si veprim kriminalistik, duke respektuar format procesore.Rezultati i rekonstruksionit duhet të pranohet në mënyrë kritike, sepse aiështë rezultat i situatës së krijuar nëpërmjet modelimit. Ajo kurrë nuk ështëgjendja reale e gjetur në vendin e ngjarjes, si te inspektimi, por nëpërmjettij, megjithatë, mund të korrigjohen gabimet e bëra gjatë kryerjes sëinspektimit. Vetë rezultatet më së shumti varen nga përgatitjet dheplanifikimi. Fiksimi i rezultateve bëhet në bazë të planit të rekonstruksionit,ngjashëm me fiksimin gjatë inspektimit. Por, për dallim nga inspektimi, nëprocesverbalin e rekonstruksionit përfshehen edhe deklaratat e personave,pjesëmarrësve ose dëshmitarëve të veprës penale. Më në fund, sipasmendimit tonë, rrjedha e rekonstruksionit të ngjarjes, veç tjerash, gjithsesido të duhej të fiksohej me video-kamerë.Etika e inspektimit dhe rekonstruksionit të ngjarjesMeqë inspektimi mund të cenojë interesat e palëve, gjatë kryerjes së tijduhet të respektohen normat etnike. Ato manifestohen sidomos kur nëinspektim përfshehet edhe personaliteti i kryesit të veprës penale ose i tëdëmtuarit. Në qoftë se bëhet kontrolli i kufomës duke e zhveshur në praninëe personave të vjetër, nga të afërmit kjo mund të cilësohet si përdhosje e tëndjerit, gjë që, më në fund, mund të manifestohet me qëndrim armiqësorndaj veprimeve të organit zyrtar kompetent. Të gjithë pjesëmarrësit nëinspektim duhet t’i trajtojnë si sekret zyrtar njohuritë për çfarëdointimitetesh të të dëmtuarit. Prokurori ose policia duhet t’ua tërheq vërejtjenpër këtë të gjithëve.Etika e rekonstruksionit është sanksionuar nga ligjdhënësi. Sipas dispozitavetë KPP, rekonstruksioni nuk mund të bëhet ashtu që mund të cenojë rendinpublik e moralin apo që të vë në rrezik jetën ose shëndetin e njerëzve. Sipasanalogjisë, kjo dispozitë vlen edhe për inspektimin. Kështu, p.sh.,rekonstruksioni mund të rrezikojë rendin publik, në qoftë se zbatimi i tij do t’shqetësonte qytetarët (bëhet fjalë për veprës penale, kurse qytetarët epranishëm nuk kanë qenë të njoftuar as të përgatitur për këtë, prandaj mundtë shprehin revoltën e tyre). Rekonstruksioni mund të cenojë moralin publik,në qoftë se, p.sh., simulohen veprimet e veprës penale të dhunimit. Më nëfund, rrezik për jetë paraqet, p.sh. rekonstruksioni i aksidentit të rëndë të 145
Doc. Dr. Borislav Petroviq - „Bazat e kriminalistikës me taktikën kriminalistike“komunikacionit, e cila ka lënë të vdekur ose të lënduar rëndë aporekonstruksioni i zjarrit.Etika e inspektimi dhe rekonstruksionit, pa asnjë hamendje, i obligongjykatësin, prokurorin apo policinë, si edhe të gjithë pjesëmarrësit einspektimit ose rekonstruksionit që t’i respektojnë të drejtat e njeriut.Prandaj, është plotësisht i arsyeshëm rregullimi me ligj i kësaj çështjeje.Konsiderojmë se ajo, sipas rëndësisë së saj, është në rrafshin e rrugës legalepër grumbullimin e dëshmive. Natyrisht, kjo vlen edhe për ndërmarrjen eçfarëdo veprimi zyrtar, sidomos të atyre që kanë të bëjnë me kontakt tëdrejtpërdrejtë me të akuzuarin, me të afërmit e tij dhe me pasurinë e tij. 146 | <urn:uuid:022cee9a-3154-4eba-9498-3c0ded1aa554> | CC-MAIN-2014-35 | http://www.slideshare.net/NasufGrmizaj/bazat-e-kriminalistikes-me-taktiken-kriminalistike | 2014-08-30T17:53:00 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2014-35/segments/1408500835505.87/warc/CC-MAIN-20140820021355-00338-ip-10-180-136-8.ec2.internal.warc.gz | als | 0.99988 | Latn | 1 | line_punct_ratio | {"als_Latn_score": 0.9998800754547119} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": -1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": -1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 4
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Pavarësisht viteve të gjata të negociatave, ligjvënësit e Kongresit mund ta "vrasin" marrëveshjen midis Perëndimit dhe Irakut, të nënshkruar në korrik, njofton Shtëpia e Bardhë e cila përpiqet të mbledhë mbështetje për miratimin e paktit.
"Kongresi ka mundësinë ta vrasë këtë marrëveshje", tha zëdhënësi I Shtëpisë së Bardhë, Josh Earnest, duke shtuar se ligjvënësit mund të jenë të suksesshëm për ta minuar marrëveshjen me refuzimin e mundshëm të proporzimit të presidentit Obama për heqjen e sanksioneve ndaj Iranit.
Irani ka rënë dakord për inspektime të një shkalle të paprecedent për programin e vet bërthamor në këmbim të sanksioneve që kanë dëmtuar rëndë ekonominë e vendit.
Kongresi pritet të mblidhet në fillim të muajit të ardhshëm përpara se të votojë më 17 Shtator për marërveshjen.
Sipas Earnest janë 26 ose 27 senatorë që kanë deklaruar mbështetjen për marrëveshjen dhe vetëm dy demokratë janë shprehur kundër saj.
Mbështetja e demokratëve është thelbësore në Senat ku administrata Obama kërkon të sigurohet se nuk do të hidhet poshtë vetoja e tij pro marrëveshjes. Do të duheshin dy të tretat e senatit për një gjë të tillë, që do të thotë mbështetja e domosdoshme e 10 senatorëve demokratë. Republikanët mbajnë 54 vende nga 100 në Senat. /tesheshi.com/ | <urn:uuid:022d000c-fe1d-468a-afe8-28a0081f90fe> | CC-MAIN-2022-49 | https://tesheshi.com/shtepia-e-bardhe-ende-e-pasigurte-per-miratimin-ne-kongres-te-marreveshjes-me-iranin/ | 2022-12-02T02:54:51 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2022-49/segments/1669446710890.97/warc/CC-MAIN-20221202014312-20221202044312-00733.warc.gz | als | 0.999889 | Latn | 1 | {"als_Latn_score": 0.99988853931427} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Kryetari i Bashkisë së Tiranës, Erion Veliaj, priti dje këngëtaren e mirënjohur shqiptare, Bebe Rexha, dhe DJ e famshëm anglez, Fatboy Slim, të cilët performuan në mbrëmje në sheshin "Nënë Tereza" për mijëra të rinj, në festivalin "Electronic Beats" organizuar nga "Telecom Albania".
Kryebashkiaku i Tiranës i dorëzoi "Çelësin e Qytetit" këngëtares së njohur shqiptare, Bebe Rexha, në një pritje të organizuar në Bashkinë e Tiranës, si dhe i shprehu asaj mirënjohjen për ardhjen në kryeqytetin e Shqipërisë. Gjithashtu, Veliaj nderoi me simbolin e "Kullës së Tiranës" Dj e famshëm anglez, Fatboy Slim (Norman Cook), i cili me muzikën e tij është i njohur në Shqipëri që nga vitet 1990.
Kryebashkiaku Veliaj u shpreh se ndihej shumë i lumtur që mirëpriti dy yje të muzikës botërore në Tiranë, dhe se në një vit kryeqyteti i Shqipërisë është kthyer në një ndalesë të rëndësishme për këngëtarë të famshëm botërorë. Dua Lipa, këngëtarja me origjinë shqiptare, ishte e fundit që vizitoi Tiranën duke performuar në sheshin "Nënë Tereza". | <urn:uuid:022d05b7-fe1b-41ae-8d2d-1ccb7acde825> | CC-MAIN-2019-43 | https://tirana.al/artikull/bebe-rexha-ne-tirane | 2019-10-20T20:06:07 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2019-43/segments/1570986718918.77/warc/CC-MAIN-20191020183709-20191020211209-00461.warc.gz | als | 1.000002 | Latn | 26 | {"als_Latn_score": 1.0000016689300537} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Ish-banori i Big Brother Vip, Armaldo Kllogjeri ka publikuar në Youtube këngën e tij më të re, me titullin “Zeshkane moj”, një këngë me nota të muzikës popullore shqiptare.
Me hyrjen e tij në Big Brother Vip, artisti, Armaldo Kllogjeri u bë më i njohur për publikun shqiptar.
Humor, batutat dhe debatet me Luizin dhe banorë të tjerë e bënë atë një nga banorët më të preferuar për publikun.
Armaldo Kllogjeri ka lindur në qytetin e Gramshit.
Ai është tenor dhe solisti i parë i Teatrit të Operës dhe Baletit.
Ka studiuar për kanto pranë Akademisë së Arteve në Tiranë, ku u dallua për karakteristikat e zërit të tij të mrekullueshëm. | <urn:uuid:022d1ebd-cad1-42e3-9488-a38ef3b5f0d5> | CC-MAIN-2023-23 | https://www.infoshqip.com/maestro-u-kendon-zeshkaneve-publikon-kengen-e-re/ | 2023-05-28T19:19:55 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2023-23/segments/1685224644506.21/warc/CC-MAIN-20230528182446-20230528212446-00457.warc.gz | als | 0.999991 | Latn | 1 | top_2_gram | {"als_Latn_score": 0.9999910593032837} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Sot në Gjykatën e Prishtinës është mbajtur seanca ndaj zyrtarit të Administratës Tatimore të Kosovës, Safet Krasniqi, i cili po akuzohet se në pozitën e ushtruesit të drejtorit të Njësisë së Hetimeve Tatimore dhe Inteligjencës ka keqpërdorur pozitën e tij.
Edhe kjo seancë rezultoi me konfrontime dhe pakënaqësi nga ana e mbrojtësit të të akuzuarit Safet Krasniqi, avokatit Blerim Pestreshi dhe Prokurorisë edhe përkundër precizimit të aktakuzës për herë të dytë me kërkesë të Gjykatës.
Pas leximit të aktakuzës së precizuar nga prokurori Enver Krasniqi, avokati Pestreshi theksoi vërejtjet që kishin të bënin me aktakuzën e precizuar.
Avokati Pestreshi tha se përkundër kërkesës nga ana e Gjykatës që të qartësohet cilat kanë qenë detyrat dhe përgjegjësitë e punës të të akuzuarit Safet Krasniqi, kjo ende nuk është bërë edhe me këtë aktakuzë e cila u lexua tani.
"Në të njëjtën vetëm thuhet se i njëjti ka tejkaluar kompetencat e tij, mirëpo pa e precizuar në fakt se cilat kanë qenë kompetencat e tij. E dyta është e paqartë se si Prokuroria vjen deri të shuma prej 883.478.56 euro, kur në aktakuzë ka propozuar që të ftohet dhe sqarohet eksperti financiar. Kjo është me rëndësi sepse unë nuk di a kemi ekspertizë financiare dhe e treta nuk është fare e identifikuar kush është pala e dëmtuar në këtë proces, as në propozim nuk është e cilësuar dikush si palë e dëmtuar. Këto janë argumentet kryesore që është dashtë m'i parashtru para se me vazhdu më tutje", tha ai.
Avokati deklaroi se këto vërejtje po i bënte për të korrigjuar prapë aktakuzën para se të shkohet në kërkesën për hedhje të aktakuzës.
E lidhur me këto vërejtje, gjyqtarja e çështjes, Shadije Gërguri, e udhëzoi atë që të gjitha këto deklarime t'i paraqesë në kërkesën për hedhje të aktakuzës dhe kundërshtim të provave.
Prokurori Krasniqi deklaroi se veprimet inkriminuese të të pandehurit janë përshkruar në dispozitiv të aktakuzës.
Ndërsa sa i përket ekspertizës tha se Prokuroria ka propozuar që eksperti të dëgjohet në Gjykatë dhe se nuk ka ekspertizë paraprakisht, e për shumën e dëmit deklaroi se ka rrjedhur si rezultat i llogaritjeve të vlerave të përgjithshme të faturave fiktive.
Lidhur me këtë avokati tha se "sa u përket veprimeve inkriminuese të cilat i potencoi prokurori si përgjigje ndaj pretendimeve të mija, unë nuk e kisha fjalën për veprime inkriminuese, por cilat kane qenë kompetencat dhe detyrat e punës të Safet Krasniqit, që më pastaj te vlerësohet se a janë kaluar a jo ato kompetenca".
"Nën 2, prokurori e konfirmoi faktin se nuk është angazhuar asnjë ekspert financiar në fazën e hetimeve për të cilën Prokuroria ka pasur mandat dhe të drejtë që të bëjë me të cilën do të vlerësohej se si ka ardhur deri te shuma e precizuar në dispozitiv, prej 883,478.56 euro. Po ashtu prokurori theksoi se buxheti i Kosovës është i dëmtuar pa e specifikuar se cila organizatë buxhetore që e mbledh buxhetin e Kosovës në rastin konkret është e dëmtuar dhe a ka ndonjë provë materiale me të cilën do të dëshmohej se cilado qoftë organizatë buxhetore është dëmtuar në këtë rast", shtoi mbrojtësi i të akuzuarit.
Më tutje avokati Pestreshi deklaroi se kjo aktakuzë e precizuar për dallim prej dy aktakuzave te mëhershme fare nuk paraqet se cilave biznese u është mundësuar përfitimi i kundërligjshëm nga ana e të akuzuarit Safet Krasniqi. Mbi këto argumente, avokati Pestreshi e konsideroi aktakuzën me të meta e që nuk i plotëson kushtet për shqyrtim gjyqësor.
Pas leximit të aktakuzës nga prokurori i shtetit Enver Krasniqi, i akuzuari Safet Krasniqi u deklarua i pafajshëm lidhur me veprën penale i cila po i vihet në barrë.
Aktakuza e fundit e precizuar më 21 janar 2020, shpjegon se ekziston dyshimi i bazuar mirë se i pandehuri në periudhën kohore nga vitit 2013 deri në muajin shkurt të vitit 2019, duke vepruar në cilësinë e personit zyrtar në ATK, i pandehuri Safet Krasniqi, në pozitën e ushtruesit të drejtorit të Njësisë së Hetimeve Tatimore dhe të Inteligjencës, duke shfrytëzuar detyrën apo autoritetin zyrtar i ka tejkaluar kompetencat e tij dhe nuk i ka përmbushur detyrat e tij zyrtare me qëllim që të përfitojë çfarëdo dobie për personat të tjerë, ashtu që ka përfituar dobi pasurore për të tjerët në mënyrë të kundërligjshme.
Më tutje aktakuza shpjegon se i njëjti ka pasur njohuri se ekzistojnë biznese të shumta të cilat janë të përfshira në transaksione fiktive, si dhe ka pasur njohuri se këto biznese me qëllim që t'i shmangen tatimit ndaj buxhetit të Kosovës, nuk i kanë paguar obligimet tatimore, si dhe kanë përpiluar dokumentacion fiktiv me qëllim që t'i ikin tatimit, duke i rritur shpenzimet, duke faturuar mall dhe shërbime inekzistente për të cilat janë lëshuar fatura fiktive nga biznese fiktive, me qëllim që të njëjtat t'i ikin TVSH-së, nuk ka ndërmarrë veprime të vizitave, kontrollit apo inicimit të procedurës penale ndaj bizneseve që kanë deklaruar rrejshëm.
Gjithnjë sipas aktakuzës thuhet se i njëjti me dashje nuk i ka kryer detyrat e domosdoshme që të përcaktuara me ligj, përkatësisht detyrat e parapara në nenin 74,75, dhe 76 të Ligjit të ATK-së, ku si pasojë e veprimeve të pandehurit, këto biznese kanë përfituar shumën prej 883,478,56 euro, në mënyrë të kundërligjshme dhe si pasojë njëkohësisht është dëmtuar edhe buxheti i Republikës së Kosovës, në po të njëjtën shumë nga mospagimi i tatimit në mënyrë të duhur nga këto biznese.
Tutje, thuhet se i pandehuri, po ashtu, u ka mundësuar bizneseve të cilat kanë qenë në përfshirje të blerjeve të faturave fiktive me bizneset fiktive që ta bëjnë korrigjimin e deklarimeve tatimore, të falsifikuar edhe pse i pandehuri e ka ditur se një veprim i tillë është i kundërligjshëm, pasi që bizneset i kanë falsifikuar deklarimet tatimore, me qëllim të shmangies tatimore.
Sipas akuzës, i akuzuari verbalisht i ka autorizuar udhëheqësit e ekipeve të NJHT-së, që të kryejnë vizita dhe rikontrolle te këto biznese dhe të kërkojnë nga ato korrigjimin e deklaratave tatimore që kanë qenë false, fiktive dhe të pasakta, edhe pse përdorimi i dokumenteve të falsifikuara, të rreme apo fiktive sipas nenit 398 të Kodit Penal dhe nenit 63 të Ligjit për ATK-në paraqet vepër penale, ku si pasojë i pandehuri u ka mundësuar bizneseve që t'i shmangen ndjekjes penale nëpërmjet korrigjimit, ku korrigjimi është bërë nga vetë bizneset, por sipas vizitave dhe kërkesave të udhëheqësve të ekipeve dhe hetuesve tatimorë të NJHT-së, të cilët kanë bërë vizitat dhe kërkesat për korrigjim sipas urdhrit të të pandehurit.
Më tutje në aktakuzë thuhet se i pandehuri në një takim të mbajtur me Jeton Dragushën dhe Kadri Gashin, më 29 korrik 2013, në zyrë të NJHT-së, ka kërkuar nga ata që t'u japin afat kohor prej 5-7 ditëve bizneseve që kanë pasur kontroll më herët të cilat të përshkruara në arsyetimin e kësaj aktakuze e që kanë rezultuar me fatura fiktive, në mënyrë që të njëjtat t'i korrigjojnë deklarimet si dhe i pandehuri ka kërkuar që ndaj këtyre bizneseve të mos iniciohet ndjekja penale edhe pse i pandehuri ka qenë i obliguar me ligj që të kryejë hetim penal.
Në nëntor të vitit 2016, emisioni "Jeta në Kosovë" kishte realizuar një seri hulumtimesh rreth vjedhjes së organizuar tatimore.
Në pjesën e parë të emisionit ''Jeta në Kosovë'' për vjedhjet e organizuara tatimore, Murat Mehmeti ka rrëfyer se si kanë arritur disa biznese të udhëhequra nga një kontabilist t'u ikin pagesave tatimore duke i shkaktuar buxhetit të Kosovës dëm në vlerë miliona euro.
Pjesa e dytë e trilogjisë së emisionit ''Jeta në Kosovë'' i është kushtuar skemës së evazionit fiskal të cilën e ka zbuluar Mehmeti.
Pas këtij zbulimi Murat Mehmeti është përballur me presione dhe transfere në punën e tij.
www.kallxo.com | <urn:uuid:022e1246-50ac-45ed-83eb-c0177f9d6418> | CC-MAIN-2020-10 | https://kallxo.com/ligji/deklarohet-i-pafajshem-zyrtari-i-administrates-tatimore-te-kosoves/ | 2020-02-21T09:05:58 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2020-10/segments/1581875145500.90/warc/CC-MAIN-20200221080411-20200221110411-00371.warc.gz | als | 0.998986 | Latn | 2 | {"als_Latn_score": 0.9989863634109497} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 3
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
VASO PAPAJ
Këngë dashurie nga sorrat!…
U lodha, nuk dëgjoj dot më
Këngë dashurie nga sorrat.
Mbyll dritaret, shkoj të flë,
S’kam ç’u bëj, vjelin të korrat.
Mezi pres të vijë mëngjesi.
Një mëngjes jo bardh e zi.
Brez ylber të ketë tek mesi,
Të më falë pak dashuri.
Sorrat kurrë pëllumba s’bëhen.
Kurrë s’këndojn’ për dashurinë.
Me krra – krra, ato s’dëgjohen.
Dinë të mbjellin vetëm zinë.
Kërkoj gjatë motiv të ri
Perëndi, vallë, ku të t’gjej?
Një besim, një porosi,
Këngën tënde t’ua përkthej. | <urn:uuid:022e2b4c-7bcb-4e3d-bcf7-441ee975e3a9> | CC-MAIN-2022-40 | https://gazetadestinacioni.al/kenge-dashurie-nga-sorrat/ | 2022-10-06T05:18:04 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2022-40/segments/1664030337723.23/warc/CC-MAIN-20221006025949-20221006055949-00534.warc.gz | als | 0.999949 | Latn | 2 | top_4_gram | {"als_Latn_score": 0.9999493360519409} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 0,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Punonjësve në Agjencinë e Punësimit në qytetin anglez të Swindon iu dhanë katër ditë shtesë pushimi nëse nuk pinë duhan në punë.
Zgjidhjet e Trainimit dhe Punësimit të KCJ me qendër në Swindon dëshiron të shpërblejë jo-pirësit e duhanit në vend që të ndëshkojë duhanpirësit.
CEO Bryden prezantoi masën, edhe pse është duhanpirës.
Ai u soll dhe pranua nga të dy duhanpirësit dhe jo-duhanpirësit në kompani, tha ai.
"Unë nuk diskriminoj askënd," tha ai, duke shtuar se nuk kishte asgjë kundër pushimeve të pirjes së duhanit ose detyrimit të punëtorëve të linin.
Sidoqoftë, le të themi se secili prej tyre bën tre pushime për pirjen e duhanit në ditë. Kjo barazohet me 16 ditë pune dhe dy orë në vit nëse dita e punës zgjat tetë orë, Bryden shpjegoi idenë e tij./pogledmk | <urn:uuid:022e34cc-3c6e-48b3-9a8d-63acde71f373> | CC-MAIN-2021-49 | https://mkalb.mk/2020/12/25/sfida-per-duhanpiresit-ata-marrin-kater-dite-plus-pushim-nese-nuk-pine-duhan-ne-pune/ | 2021-11-30T05:42:11 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2021-49/segments/1637964358953.29/warc/CC-MAIN-20211130050047-20211130080047-00002.warc.gz | als | 0.999756 | Latn | 1 | {"als_Latn_score": 0.9997555613517761} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Zyrtarët policorë serbë të stacionuar në stacionin policor në Zveçan, kanë thënë se puna e tyre në ndërrimin aktual është duke vazhduar.
Ata, për Klan Kosovën thanë se nuk e kanë zhveshur uniformën pasi nuk kanë pranuar ndonjë kërkesë të tillë nga askush.
Megjithatë, të njëjtit për televizionin kanë konfirmuar se pjesëtarët serbë të PK-së janë në terren pasi po mundohen të mos qëndrojnë në vende publike, pas situatës së krijuar në paraditen e sotme.
Kujtojmë se disa pjesëtarë të Policisë së Kosovës nga komunitetit serb në pjesën veriore të vendit, sot i kanë zhveshur uniformat publikisht për t'iu bashkuar agjendës politike të Listës Serbe.
Kreu i kësaj liste, Goran Rakiq, tha se është marrë vendim që serbët t'i lëshojnë postet e larta publike nga të gjitha institucionet e Republikës së Kosovës. | <urn:uuid:022e42c4-04c8-46af-8ebe-76c5ad4b9505> | CC-MAIN-2023-06 | https://www.epokaere.com/pjesetaret-serbe-te-policise-ne-zvecan-ende-ne-detyre/ | 2023-01-31T20:33:03 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2023-06/segments/1674764499890.39/warc/CC-MAIN-20230131190543-20230131220543-00509.warc.gz | als | 0.999992 | Latn | 1 | {"als_Latn_score": 0.9999915361404419} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
I tillë është edhe skeçi i tyre i fundit humoristik që indirekt prek incidentin e djemve të deputetit të PDK-së, Adem Grabovci ku ata kishin rrahur një policë pasi që ky i fundit i kishte ndalur ata për tejkalim shpejtësie në qytetin e Fushë Kosovës.
Stupcat e zhvendosin këtë ngjarje në një rrugë lokale të Kosovës përderisa nuk përmendin emra të personave të involvuar në këtë rast, por vetëm fjalën tashmë të njohur nga publiku i gjërë "A e dini ju kush jemi na?", të cilën e kishin përdorur edhe djemtë e Grabovcit pasi polici kishte ndalur ata.
Gjithashtu, "Stupcat" këtu kritikojnë edhe Policinë e Kosovës pasi që njeri prej policëve që ka ndal veturën ka të veshura sandale.
Për më shumë ju mund ta shikoni skeçin e Stupcave më poshtë: | <urn:uuid:022e4ffa-5c42-4a33-a896-51465c0ad426> | CC-MAIN-2017-09 | http://www.lajmeonline.eu/stupcat-skec-humori-per-djemte-e-grabovcit-video/ | 2017-02-28T07:42:46 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2017-09/segments/1487501174154.34/warc/CC-MAIN-20170219104614-00088-ip-10-171-10-108.ec2.internal.warc.gz | als | 0.999375 | Latn | 79 | {"als_Latn_score": 0.9993746876716614} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Stampa:Harta Venezuela
Jump to navigation Jump to search
Të dhëna specifike[Redakto nëpërmjet kodit]
|emri||Venezuela|
|koordinatat|
skajore
|12.8|
|-73.6||←↕→||-59.6|
|0.4|
|qendra e hartës|
Shiko edhe[Redakto nëpërmjet kodit] | <urn:uuid:022e8958-fdd8-4575-874d-186153f3d547> | CC-MAIN-2019-51 | https://sq.wikipedia.org/wiki/Stampa:Harta_Venezuela | 2019-12-13T05:39:49 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2019-51/segments/1575540548544.83/warc/CC-MAIN-20191213043650-20191213071650-00465.warc.gz | als | 0.89882 | Latn | 4 | top_3_gram | {"als_Latn_score": 0.8988199234008789} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
"Na lodhën "partiotat" e BDI-së duke u shitur shqiptarëve dushk për gogla.
15 vite deputetët e BDI-së gjatë fjalimeve të tyre
janë kujdesur që të mos ua prishin interesin partive maqedonase.
15 vite ministrat e BDI-së nuk e kanë ngritur zërin për interesat shqiptare, vetëm e vetëm të mos ua prishin interesin partive maqedonase.
15 vite qeveritarët e BDI-së, nuk i kanë mbrojtur shqiptarët nga vrasjet dhe burgosjet e montuara, vetëm e vetëm të mos ua prishin interesin partive maqedonase.
15 vite zyrtarët politik dhe qeveritar të BDI-së, i kanë shërbyer interesave politik të njërës parti maqedonase (qoftë VMRO ose LSDM) kundrejt partisë tjetër maqedonase (LSDM ose VMRO), por gjithmonë në kurriz dhe në dëm të interesave shqiptare.
9 vite BDI-ja ka shkelur mbi LSDM-në duke bërë veprime politike për t'i shërbyer dhe mbrojtur interesat e VMRO-së.
Sot e njëjta BDI po "shkel"mbi VMRO-në, duke u kujdesur që të bëjë veprime politike për t'i shërbyer dhe mbrojtur interesat e LSDM-së (bile të dyja partive maqedonase).
Sot,e njëjta BDI, nëpermjet shefave dhe zëdhënësve të tyre të kapur nga VMRO-ja, për të mbyluar dështimin e ministrit të tyre, (fajtorin kryesor të dhunës ndaj deputetëve, edhe atyre shqiptarë), kot mundohen të hedhin pluhur mbi Lëvizjen BESA.
Sot, e njëjta. BDI, nuk ka si ta mbuloj turpin historik që kryetari i tyre nuk pati guximin të merr pjesë në një rast aq të rëndësishëm politik.
Sot e njëjta BDI, nuk ka si ta mbuloj skenarit e errët dhe ogurzi, i cili doli në shesh me faktin që deputetët e saj bashkë me ata të VMRO-së i mbronin deputetët tjerë nga huliganët maqedonas.
BDI-ja, asnjëherë me asnjë veprim politik nuk i shërbeu dhe mbrojti interesat shqiptare.
Sot, Lëvizja BESA është krenare që me veprimin e saj në kuvend qëndroi deri ne përfunidmin e procesit si dhe legjitimoi zgjedhjen e kryetarit të ri të këtij inctitucioni ligjvënës.
Sot Lëvizja BESA me të gjitha veprimet e saj politike (përfshirë edhe këndimin e himnit në kuvendin e shtetit) nuk kujdeset që t'i shërbejë interesave dhe intrigave të VMRO-së e as LSDM-së, por sot dhe gjithnjë Lêvizja BESA do t'i shërbejë popullit shqiptar dhe interesave të tyre afatgjate qofshin ato interesa historike, kombetare dhe ekonomiko-sociale.
Andaj, bashkëkombasit tanë shqiptarë, posaqërisht ata pak që kanë qenë në çfarë do qoftë dyshimi, edhe ata do të binden në vizionin politik të Lëvizjes BESA për një ardhmëri të barabartë kombëtare, me mirëqenie europiane.", – ka shkruar anëtari i Kryesisë Qendrore në Lëvizjen BESA, Zejd Rexhepi.
"Mjaft më partitë shqiptare u kujdesën për interesin e partive maqedonase"
"Na lodhën "partiotat" e BDI-së duke u shitur shqiptarëve dushk për gogla. | <urn:uuid:022eb103-0c60-42c6-a677-ee34fdf276bf> | CC-MAIN-2017-34 | http://www.tvkoha.tv/2017/04/mjaft-me-partite-shqiptare-u-kujdesen-per-interesin-e-partive-maqedonase?lexo.php3 | 2017-08-16T19:34:41 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2017-34/segments/1502886102393.60/warc/CC-MAIN-20170816191044-20170816211044-00006.warc.gz | als | 0.999958 | Latn | 1 | {"als_Latn_score": 0.999957799911499} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Një nënë e re 22 vjeçare është riatdhesuar në Shqipëri, pas tentativës së saj për të shkuar në Itali.
Lajmi bëhet i ditur nga mediat italiane sipas të cilave, 22 vjeçarja shqiptare, emri i të cilës nuk bëhet i ditur, së bashku me dy fëmijët e saj të mitur 3 dhe 1 vjeç, është ndaluar në aeroportin e Perugias.
Pas verifikimeve të kryera rezultoi se 22 vjeçarja nuk mund të hynte në Itali, apo në vendet e tjera të zonës "Schengen".
Shkak për këtë është fakti se ndaj saj është vendosur masë nga ana e shtetit Gjerman më 27 shtator të këtij viti, teksa ishte riatdhesuar nga ky vend në të kaluarën.
Gruaja është dashur të rikthehet në vendlindje, së bashku me fëmijët e saj me fluturimin e radhës./Gazeta Express/ | <urn:uuid:022ec44e-a52f-4ac1-84a0-4d3c592086b3> | CC-MAIN-2020-45 | https://aab-edu.net/media/gazetaknn/italia-kthen-mbrapsht-22-vjecaren-shqiptare-2-femijet-e-mitur-ja-arsyeja/ | 2020-10-22T03:29:32 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2020-45/segments/1603107878879.33/warc/CC-MAIN-20201022024236-20201022054236-00028.warc.gz | als | 0.999673 | Latn | 1 | {"als_Latn_score": 0.9996730089187622} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Ushtria e Ukrainës thotë se ka rrëzuar një aeroplan spiun ushtarak rus mbi Detin Azov. Analistët thonë se do të ishte një goditje për fuqinë ajrore të Moskës. Ukraina ka luftuar për të bërë përparime të rëndësishme kohët e fundit kundër forcave ruse në juglindje. Një konferencë nga Ministria e Mbrojtjes e Mbretërisë së Bashkuar më 23 shkurt tha se Rusia "me gjasë" kishte gjashtë A-50 operacionale në shërbim.
Ndërtimi i avionëve mund të kushtojë qindra milionë dollarë. Zyrtarët rusë thanë se nuk kishin asnjë informacion për sulmet. Një kanal ushtarak popullor, Rybar, tha se nëse informacioni i Ukrainës për humbjet ruse do të konfirmohej do të ishte një tjetër ditë e zezë për forcat ajrore ruse. Gjenerali Zaluzhnyi tha në Telegram se forcat ajrore të Ukrainës kishin planifikuar dhe kryer në mënyrë të shkëlqyer një operacion në rajonin e Azov, në juglindje të Ukrainës.
Në shkurt të vitit të kaluar, grupi opozitar bjellorus BYPOL pretendoi se kishte dëmtuar një aeroplan ushtarak A-50 në një sulm me dron pranë Minskut.Justin Bronk, një specialist i luftës ajrore nga instituti i mbrojtjes Rusi, i tha BBC-së se nëse konfirmohet humbja e një A-50 do të ishte një humbje shumë e rëndësishme dhe e turpshme nga ana operacionale për forcat ajrore ruse. Ai shtoi se kishte vetëm një numër të vogël të këtyre avionëve brenda forcave ajrore ruse që do të thotë se humbja e njërit do të ishte një goditje e madhe. Frank Gardner tha se situata në përgjithësi nuk po duket e mirë për Ukrainën pasi ajo merret me mungesën e municioneve, moralin e ulët midis trupave të saj dhe sulmet e vazhdueshme nga Rusia në infrastrukturën e saj./e.t | <urn:uuid:022eca01-3a00-4696-a89c-3d6847403062> | CC-MAIN-2024-18 | https://fjala.al/2024/01/15/ukraina-e-pandalshme-i-jep-goditjen-e-forte-moskes-mund-ti-kushtoje-milione-dollare/ | 2024-04-23T20:25:48 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2024-18/segments/1712296818740.13/warc/CC-MAIN-20240423192952-20240423222952-00204.warc.gz | als | 0.999839 | Latn | 1 | {"als_Latn_score": 0.9998394250869751} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 3
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Për këngëtaren Elvana Gjata dita e sotme është mjaft e rëndësishme, pasi ajo feston ditëlindjen e saj. Është rritur në skenën shqiptare dhe ne kemi akoma në mendje imazhin e një vajze të vogël, por e lindur më 3 shkurt të vitit 1987, ajo sot mbush 31 vite. Këtë 31-vjetor këngëtarja ka vendosur ta festojë ndryshe nga herët e tjera. Ylli i muzikës pop ka vendosur ta festojë ditëlindjen me një koncert privat me të ftuar specialë në një nga hotelet e kryeqytetit, për të cilët do të këndojë këngë nga repertori i saj. Koncerti do të shënojë edhe rikthimin e këngëtares pas një shkëputje në tregun shqiptar.
Teksa i urojmë Elvanës ditëlindjen dhe rikthimin në muzikën shqiptare, nuk na ngelet gjë tjetër veçse të presim që këngëtarja të zbulojë për ne momente nga festa.
(Kosova Sot)
Dafina është një prej këngëtareve tona që na ka befasuar çdo...Beje like
Ajo është një nga këngëtaret më të dëgjuara e më...Beje like
Ajo solli një performancë mahnitëse të këngës "Meant to Be"...
Është muzikantja e momentit, e cila katër muaj më parë u bë...
Dashunia, ndjenja më e bukur që një njeri mund ta...
Në stinën e bukur të vjeshtës, nën ritmet e zurles dhe...
Në njërën anë dy motrat Braha të cilët kanë...
Këngëtarja Lindita Halimi asesi të heq dorë nga SHBA -...
Shumica është përgjigjur që ai është miku i vjetër, ish i...
Kryetari i Kuvendit, Kadri Veseli ka ngushëlluar familjet e tre te vdekurve në aksidentin...
Policia dhe Inspektorët kundër zjarrit tre institucione themelues i së cilës... | <urn:uuid:022f0639-c81d-429c-b7d7-3ba59e8d27a2> | CC-MAIN-2018-47 | http://www.kosova-sot.info/vip/244968/elvana-gjata-feston-sot-ditelindjen-foto/ | 2018-11-16T19:51:23 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2018-47/segments/1542039743184.39/warc/CC-MAIN-20181116194306-20181116220306-00220.warc.gz | als | 0.999869 | Latn | 1 | gopher_too_many_end_ellipsis | {"als_Latn_score": 0.9998689889907837} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Shkëndije Mujaj, këngëtarja shumë e njohur nga Kosova ka vendosur të nisë një jetë të re prej dy vitesh. Ajo i është përkushtuar fesë islame që nga viti 2020, teksa ka bërë edhe një shkollë fetare në shtetin zvicerian. Edhe pse tashmë ajo ka ndryshuar gjithçka sa i përket mënyrës së saj të jetesës, sërish ka shumë komente në rrjete sociale nga ndjekësit e saj që i kujtojnë jetën e saj të mëparshme.
Ditën e sotme, Shkëndija ishte e ftuar në emisionin e pasdites në Top Channel, 'Ftesë në 5' nga Bieta Sulo, ku foli rreth jetës së saj të re. Ajo tregoi se dita e saj ishte shumë e ngarkuar, teksa prej disa kohësh është zhvendosur të jetojë në Zyrih të Zvicrës. Këngëtarja foli rreth planeve për martesë dhe çfarë kërkon ajo nga partneri i saj i ardhshëm, duke theksuar se për të ka rëndësi që personi që do të hyjë në jetën e saj mos të kërkojë 'Shkëndijen e vjetër' dhe të jetë një njeri fetar.
'Kur mendoj për martesë, thjesht e dua një person që kjo paqje që unë e kam, që kam luftuar vite me radhë ta fitoj, mos të vijë dikush të hyjë në jetën time dhe të kërkojë 'Shkëndijen e vjetër'. E dyta, ai person duhet të ketë pastruar veten, edhe nëse vjen nga një jetë sikur e kisha unë dhe ta dijë qëllimin që interesi i përbashkët është të kesh paqen të punosh për të ardhmen që është ahreti, duke i gëzuar të mirat këtu, në përputhshmëri me ligjin e fesë islame, për të vazhduar më tej me krijimin e familjes' – tha Shkëndije Mujaj në emisionin 'Ftesë në 5' në Top Channel.
E pyetur nga Bieta Sulo se sa fëmijë dëshiron të ketë në jetën e saj, këngëtarja tha se ajo nuk ka qenë shumë familjare, por për të ka shumë rëndësi që edhe nëse do të ketë vetëm një fëmijë, ai të jetë 'hallall' dhe të lutet për të kur ajo mos të jetë më në jetë. Shkëndija tha se nuk do një fëmijë që të bredhë kot në këtë botë.
'Nuk jam shumë familjare, s'kam qenë shumë familjare është e vërtetë, nuk mund të gënjej. Por ka kohë kur mendoj, të kisha pasur një, por një hallall dhe një që kur unë të vdes të lutet për mua. Ky është qëllimi im. Që të jetë i udhëzuar. Nuk dua fëmijë që të bredhi kot më kot dhe të pësojnë diçka këtu në këtë botë dhe t'ja shoh sherrin edhe në atë botë' – tha Shkëndije Mujaj për Bieta Sulon në Top Channel. | <urn:uuid:022f0994-a365-434c-af4d-f3d485f10785> | CC-MAIN-2024-10 | https://telemedia.al/shkendije-mujaj-burri-mos-te-kerkoje-shkendijen-e-vjeter-dua-nje-femije-hallall-qe-te-lutet-per-mua/ | 2024-02-29T09:17:41 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2024-10/segments/1707947474795.48/warc/CC-MAIN-20240229071243-20240229101243-00737.warc.gz | als | 0.999677 | Latn | 1 | {"als_Latn_score": 0.9996774196624756} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Ylli i ri i Manchester Cityt, Erling Haaland, ka vizituar rezidencën e mesfushorit Paul Pogba, e cila thuhet të ketë…
Siç raportohet nga gazetari i njohur, Fabrizio Romano, skuadra gjermane Borussia Dortmund pritet që të nënshkruajë me sulmuesin e Ajaxit,…
Kampioni anglez, Manchester City, e filloi merkaton verore duke siguruar dy sulmues, respektivisht Erling Haaland nga Borussia Dortmundi dhe Julian…
Haaland, Salah, Mahrez/Ky është formacioni me emrat më të mëdhenj që nuk do të luajnë në Botërorin “Katar 2022”
Kosta Rika u bë skuadra e fundit që rezervoi vendin e saj në Kampionatin Botëror “Katar 2022” me një fitore…
Momenti kur Haaland e kupton se ishte zgjatur gjatë testeve mjekësore të tij te City, edhe ai ishte i shokuar – video
Është konfirmuar se gjatësia e regjistruar e Erling Haaland në testet mjekësore në Manchester City ishte 195.2 centimetra. Muajin e…
Harry Kane ka thënë se e pret me padurim rritjen e konkurrencës për “Këpucën e Artë” që transferimet e reja,…
Erling Haaland i ka emocionuar seriozisht tifozët e Manchester Cityt pasi shënoi për Norvegjinë në ndeshjen që po zhvillohet momentalisht…
Kampioni anglez Manchester City e bëri zyrtare dje se ka arritur marrëveshje në parim me Borussia Dortmundin që të transferojë…
Gazetari i njohur i sportit Fabrizio Romano e konfirmoi sot zëvendësuesin e yllit Erling Haaland te Borussia Dortmundi. Bëhet fjalë…
Kampioni anglez Manchester City përmes një komunikate zyrtare e ka konfirmuar që ka arritur marrëveshje në parim për transferimin e… | <urn:uuid:022f0fae-1990-4dcc-a436-b57f9d4b7e7f> | CC-MAIN-2022-27 | https://kosovapress.com/tag/haaland/ | 2022-07-06T12:28:07 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2022-27/segments/1656104672585.89/warc/CC-MAIN-20220706121103-20220706151103-00165.warc.gz | als | 0.999814 | Latn | 1 | line_punct_ratio | {"als_Latn_score": 0.999813973903656} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Skip to content
Desktop notification
Fillimi
Aktualitet
Politika
Mapo Letrare
ShowBiz
Shëndeti
Op-Ed
Teknologji
Sport
Dikur
Humor
Fillimi
Aktualitet
Politika
Mapo Letrare
ShowBiz
Shëndeti
Op-Ed
Teknologji
Sport
Dikur
Humor
Fillimi
Aktualitet
Politika
Mapo Letrare
ShowBiz
Shëndeti
Op-Ed
Teknologji
Sport
Dikur
Humor
Policia
14.04.19
VIDEO/ Momenti kur policia ndalon protestuesit te Ambasada e SHBA
Aktualitet
PD publikon videon: Momenti kur policia ndalon protestuesit
Policia ultimatum protestuesve: Ndalni dhunën brenda 5 minutave
Lleshaj: 5 policë të plagosur si pasojë e etheve për pushtet
Protesta e opozitës, Nikollë Lesi tregon pamjet: Më dhunoi policia
Dalin pamjet/ Si u arrestuan me kokainë miqtë e Shullazit e Çapajve
12.04.19
mapo.al
Grabitja/Përgjegjësia e policisë është direkte. Ja urdhëri që shkeli
10.04.19
mapo.al
Bushati: Gjenerali i policisë së vdekur! Manjani: S’e ka fajin Kina
10.04.19
mapo.al
Grabitja/Denoncimi i Berishës: Paratë u vodhën para syve të policisë
09.04.19
mapo.al
Grabitja/Lleshaj sulmon Bardhin: Shqiptarët janë krah Policisë
09.04.19
mapo.al
Pas | <urn:uuid:022f1f08-c85e-4969-b60c-6d6080838319> | CC-MAIN-2019-22 | http://www.mapo.al/etiketa/policia/page/5/ | 2019-05-22T23:24:19 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2019-22/segments/1558232256980.46/warc/CC-MAIN-20190522223411-20190523005411-00203.warc.gz | als | 0.998911 | Latn | 1 | dup_line_frac | {"als_Latn_score": 0.9989111423492432} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 0,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
||
|
-
Stina e dimrit ska shume që ka hyr, por të fillosh me rinovimin e garderobës nuk është asnjeherë vonë! Jeni duke kërkuar pallto? Hidhuni një sy këtyre modeleve
www.bukuri.com/2011/12/5-modele-palltosh-qe-cdo-femer-do-i...
-
Tashmë ditët e ftohta kërkojnë nje veshje dhe një stil tjetër. Stilistët e modës kanë nxjerrë modele të ndryshme rrobash për të gjitha gustot. Zgjidhni ...
www.bukuri.com/2009/10/veshje-dimerore-per-vajza
-
Ask a Doctor,Online Doctor for Chat Free,Medical Specialists-healthandmedicalforum.info treatment , doctors reviews
www.healthandmedicalforum.info
|
| | <urn:uuid:022f223e-fc83-4866-963b-24f731b13c7f> | CC-MAIN-2014-49 | http://e.wiki.gov.cn/s_Modele+Fustanesh+2011/p10/ | 2014-11-24T02:33:53 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2014-49/segments/1416400380355.69/warc/CC-MAIN-20141119123300-00164-ip-10-235-23-156.ec2.internal.warc.gz | als | 0.997766 | Latn | 1 | dup_line_frac | {"als_Latn_score": 0.9977661967277527} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 0,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Si Listë
Galeri
Me Imazh
2 foto
Cilindrata: 200
Karburanti: Naftë
Kambio: Tiptronik
Viti: 2001
Çmimi: 1.600.000 Lekë
Qyteti: Bulqizë
4 foto
Cilindrata: 1e+07
Kambio: Manuale
Viti: 2017
Çmimi: 700 Euro
Qyteti: Tepelenë
3 foto
Cilindrata: 190
Viti: 1990
Çmimi: 1.250 Euro
Qyteti: Berat
5 foto
Cilindrata: 1.9
Viti: 1989
Çmimi: 1.000 Euro
Qyteti: Tiranë
Cilindrata: 1900
Viti: 1991
Çmimi: 1.200 Euro
Qyteti: Lezhë
Çmimi: 2.500 Euro
Qyteti: Laç
Viti: 1988
Çmimi: 1.500 Euro
Çmimi: 800 Euro
8 foto
Viti: 1993
Çmimi: 15.000 Lekë
Qyteti: Pogradec
Çmimi: 1.300 Euro
Cilindrata: 2
Viti: 1996
Qyteti: Durrës
1 foto
Cilindrata: 2.5
Kambio: Automatike
Viti: 1986
Qyteti: Kukës
Viti: 1992
Çmimi: 3.500 Euro
Cilindrata: 4
Viti: 2000
Çmimi: 3.000 Euro
12 foto
Cilindrata: 220
Viti: 1999
Çmimi: 2.100 Euro
© 2007 — 2017 GjejMakina.com Të gjitha të drejtat janë të rezervuara.
Postoje në FacebookRruga Bogdani (Tek ish Samsungu në Rrugë të Kavajës) Pallati i Ri përball me Market 'SPAR' Celular:0676010111 Nga e Hëna -Shtunë 9:00 - 16:00 Telefon Fiks : (+355) 4 2269 790 | <urn:uuid:022f2c75-ead5-4fa7-bb79-eae3f8986722> | CC-MAIN-2017-51 | http://www.gjejmakina.com/index.php?page=6 | 2017-12-15T16:02:31 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2017-51/segments/1512948575124.51/warc/CC-MAIN-20171215153355-20171215175355-00018.warc.gz | als | 0.983652 | Latn | 2 | top_2_gram | {"als_Latn_score": 0.983651876449585} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 0,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Plisat janë ishin i vetmi tifogrup i organizuar që ishte i pranishëm në "Elbasan Arena" për ndeshjen miqësore Shqipëri-Bosnje.
Në përgjithësi tifozët e bojkotuan ndeshjen e sotme, një pjesë prej tyre kanë shprehur pakënaqësi të hapur ndaj mënyrës se si drejton FSHF-ja dhe e treguan këtë edhe me ndërprerjen e ndeshjes ndaj Italisë në Palermo.
Megjithatë, Plisat e Prishtinës ishin aktivë në tribuna dhe shpalosën edhe një parrullë, me sa duket ndaj "tradhtarëve" të ngjyrave kuqezi.
"Nuk ka këshillë më të keqe se ajo që e shtyn njeriun të mohojë kombin e vet", thuhet në mesazhin e tifozëve. | <urn:uuid:022faf34-8983-4f5c-bd32-b2790ef30a03> | CC-MAIN-2019-39 | https://kosovapost.net/plisat-kane-nje-mesazh-per-tradhtaret/ | 2019-09-22T12:59:36 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2019-39/segments/1568514575513.97/warc/CC-MAIN-20190922114839-20190922140839-00030.warc.gz | als | 0.999587 | Latn | 1 | {"als_Latn_score": 0.9995869994163513} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 0,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Seanca fillestare e paraparë të mbahej sot, më 6 qershor ndaj tre të akuzuarve Kastriot, Kreshnik dhe Halil Mehmetaj, është anuluar për shkak se Prokuroria ende nuk ua ka siguruar mbrojtjes provat e propozuara në aktakuzë.
Për të njëjtat arsye ishe anuluar edhe seanca e kaluar e 24 majit për këtë rast.
Njoftimin për anulimin e seancës për media e ka bërë të ditur kryetarja e trupit gjykues Violeta Husaj-Rugova.
Për vrasjen e cila kishte ndodhur më 26 nëntor 2021 në Gllogjan, ku kishin mbetur të vdekur dy nxënës dhe shoferi i autobusit po akuzohen Kastriot Mehmetaj, Kreshnik Mehmetaj dhe Halil Mehmetaj.
Mbrojtësi i të akuzuarit Kreshnik Mehmetaj, avokati Sylë Lokal, përmes parashtresës së datës 5 qershor 2023, kishte njoftuar gjykatën se pas kërkesës së tij në seancën fillestare të 24 majit për sigurimin e dëshmive të propozuara në aktakuzë nuk u janë dorëzuar.
Sipas parashtresës, prokuroria mbrojtjes i ka dorëzuar dy CD me dëshmitë e dëshmitarëve të dhënë në polici, ndërkaq nuk i ka dorëzuar dëshmitë e tyre të dhëna në prokurori.
Gjithashtu ai kishte cekur se mbrojtjes nuk u janë dorëzuar as deklaratat e dëshmitarëve që nuk janë propozuar në aktakuzë si dëshmitarë, por dëshmitë e tyre janë përshkruar në arsyetimin e aktakuzës.
Andaj, për këto arsye të cekura më lartë, gjyqtarja tha se është lajmëruar prokurorja e shtetit Sahide Gashi, që mbrojtësve t'ua siguron të gjitha provat e kërkuara dhe ato të cilat nuk hapen përmes programeve të ngarkuara me anë të CD.
Ndryshe, Prokuroria Themelore në Pejë, më 5 maj 2023, në një konferencë për medie, ka bërë të ditur që lidhur me vrasjen e trefishtë më 26 nëntor 2021 në Gllogjan, është ngritur aktakuzë ndaj Kreshnik e Kastriot Mehmetajt për veprën penale "Vrasje e rëndë" dhe ndaj Halil Mehmetajt për "Shtytje në kryerje të veprës penale vrasje e rëndë".
Në atë konferencë, prokurorja e rastit Sahide Gashi, bëri të ditur se ndaj të pandehurit Malsor Mehmetaj, kanë pushuar hetimet pasi nuk është arritur të vërtetohet dyshimi se i njëjti ka qenë i përfshirë në këtë rast.
"Pas hetimeve, Prokuroria sot më 5 maj ka ngritur aktakuzë në Gjykatën Themeore në Pejë kundër Kastriot Mehmetaj e Kreshnik Mehmetaj për vepër penale si bashkëkryes të vrasjes së rëndë. Kemi ngritur aktakuzë edhe kundër Halil Mehmetaj për vepër penale shtytje në vrasje të rëndë. Pas përfundimit të hetimeve dhe shqyrtimit të të gjitha provave, Prokuroria për të pandehurin Malsor Mehmetaj nuk ka arritur të vërtetojë dyshimin se i njëjti të ketë qenë i përfshirë në ndonjë mënyrë në krim, andaj Prokuroria ka marrë vendim që kundër tij t'i pushojë hetimet", tha ajo.
Prokurorja Gashi, po ashtu ka bërë të ditur për veprimet që janë ndërmarrë në hetimin e rastit.
"Për shkak të kushteve të rënda atmosferike atë ditë dhe ditëve në vijim, ekzaminimi i vendit të ngjarjes nga njësiti i Forenzikës kanë kryer krehjen e zonës së krimit. Natën kritike është sjellë ekipi i qenve, por për shkak të kushteve atmosferike nuk ka qenë i mundur gjurmimi i kryesve. Pas grumbullimit të të gjitha informatave, provave, kemi mundur të konstatojmë me besueshmëri të lartë se nuk ka indikacione për sulm terrorist, kemi të bëjmë me ekzekutues me shumë gjasë i maskuar. Targeti i sulmit ishte shoferi i autobusit, se kemi të bëjmë me një krim mirë të planifikuar, mbi bazën e treguese si përzgjedhja e vendit ku përveç një vendbanimi të vogël që gjendej në largësi të autobusit, nuk ka asnjë shtëpi; kohën, stinën e dimrit, kushtet atmosferike; kryesi paraprakisht e ka ditur mirë itinerarin e autobusit; veprimet e kryesit, shtirja si person i dehur apo me probleme, që ta detyrojë shoferin që ta ulë shpejtësinë", ka thënë Gashi.
Tutje, ajo bëri të ditur se gjatë hetimeve janë proceduar 86 persona, qindra informata, janë analizuar mbi 40 video-incizime nga Gjakova e deri në Gllogjan, teksa shtoi se janë dërguar prova edhe në Zvicër e Shqipëri.
"Janë siguruar informata nga burime jashtë vendit, kompania Facebook dhe kompania Viber në Luksemburg. Si përfundim, nga të gjitha hetimet kemi arritur që të sigurojmë prova ku e kemi ndërtuar të gjithë ngjarjen e natës kritike", tha Gashi.
Ndryshe, tre persona kishin mbetur të vdekur dhe një ishte plagosur, nga sulmi me armë zjarri që kishte ndodhur mbi autobusin me udhëtarë në fshatin Gllogjan të Deçanit më 26 nëntor të vitit 2021.
Dy nga të vdekurit ishin nxënës, ndërsa personi tretë ishte drejtuesi i autobusit.
Dy javë pas rastit, ishin arrestuar fillimisht tre të dyshuar për këtë vrasje të trefishtë, ndërsa më 5 shkurt të këtij viti ishte prangosur edhe i dyshuari i katërt.
Ndryshe, Gjykata Themelore në Pejë më 12 dhjetor 2021, kishte caktuar masën e paraburgimit ndaj tre të dyshuarve.
Në këtë vendim, thuhej se gjykata vlerësoi se ekziston dyshimi se të njëjtit i kanë kryer veprat penale për të cilat dyshohen, atë të vrasjes së rëndë dhe të armëmbajtjes pa leje.
Sipas arsyetimit të gjykatës, ekziston rreziku që të dyshuarit të arratisen, të ndikojnë te dëshmitarët apo te të dëmtuarit, të fshehin provat ose të bashkërendojnë mbrojtjen për të pamundësuar zbardhjen e rastit./Njeshi&BD/ | <urn:uuid:022fdb66-72af-4ad6-bbd4-c117b98d3542> | CC-MAIN-2023-40 | https://www.njeshi.com/anulohet-serish-seanca-e-fillestare-ndaj-tre-te-akuzuarve-per-vrasjen-e-trefishte-ne-gllogjan/ | 2023-09-26T11:59:50 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2023-40/segments/1695233510208.72/warc/CC-MAIN-20230926111439-20230926141439-00737.warc.gz | als | 0.999871 | Latn | 4 | {"als_Latn_score": 0.999870777130127} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Yuri Kim, vijon të shijojë pushimet në jug të Shqipërisë dhe këtë e tregon me fotot që publikon në rrjetet sociale. Ambasadorja emë shumë...
Shtimi i atraksioneve per vizitoret nga Ministria e Turizmit është një projektt qe tashmë do të shtrohet edhe ne brendesi te detit. Njëmë shumë... | <urn:uuid:022ff088-1a87-4e42-9b34-e063f11169da> | CC-MAIN-2022-05 | https://www.vizionplus.tv/tag/dhermi-2/ | 2022-01-25T13:48:51 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2022-05/segments/1642320304835.96/warc/CC-MAIN-20220125130117-20220125160117-00279.warc.gz | als | 1.000007 | Latn | 1 | gopher_short_doc | {"als_Latn_score": 1.0000070333480835} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 0,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
`Deti i Korrupsionit në Kosovë` Rezultatet
Lajmet [22283]
- Angli – Sulm islamofobik ndaj një shkolle islame në Newcastel
- Veza e zier mund të rikthehet sërish në të freskët
- Davutollu: Zgjidhjet në rajon, jo vetëm me masa sigurie
- Në Suedi u vodhën kurorat mbretërore të shekullit XVII
- Turqia eksportoi në Kinë 5 milionë tonë mermer
- Rojat bregdetare turke shpëtojnë 131 emigrantë ilegalë në Mesdhe
- Në Van një ushtar bie dëshmor dhe plagoset një tjetër
- Greqia dështon përsëri në pagimin e borxhit FMN-së
- Turqia prodhon detektorin e minave më të lehtë në botë
- Mundje – Turku Burhan Akbudak shpallet kampion botëror në Poloni | <urn:uuid:022ffd8a-49fd-4fb5-8263-5e885efa6d49> | CC-MAIN-2019-43 | https://www.trt.net.tr/shqip/search?q=Deti+i+Korrupsionit+n%C3%AB+Kosov%C3%AB&offset=1483 | 2019-10-15T22:26:30 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2019-43/segments/1570986660323.32/warc/CC-MAIN-20191015205352-20191015232852-00370.warc.gz | als | 0.999785 | Latn | 1 | line_punct_ratio | {"als_Latn_score": 0.9997848868370056} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 0,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Shtëpi pushimesh me qira në Borgo Incoronata
Gjej dhe prenoto akomodime unike në Airbnb
Shtëpi pushimesh me qira me vlerësime më të mira në Borgo Incoronata
Vizitorët e pranojnë: këto qëndrime kanë vlerësime të larta për vendndodhjen, pastërtinë e më shumë.
SUPERPRITËS
Apartament kondominial në Foggia
Cozy apartment (indoor parking)
Cozy apartment located in the center of Foggia, just a few meters away from the Villa Comunale, the train station, and the intermodal bus center for departures throughout the province and beyond. Situated in a very peaceful neighborhood, it is equipped with a private parking space and all the comforts you need. You can relax in this tranquil space in a central location.
$68 për natë
SUPERPRITËS
Njësi me qira në Foggia
Apartament vile (Kutia Privato)
Apartament Villa është një akomodim i rafinuar në Foggia në një lagje qendrore dhe të shërbyer mirë. Apartamenti ynë është i gjerë, i kushton vëmendje detajeve dhe i pajisur me çdo rehati: ajër të kondicionuar, kuzhinë me pajisje, banjë private, Smart TV, lidhje interneti Wi-Fi, ambient ndenjjeje dhe garazh privat makinash.
$60 për natë
SUPERPRITËS
Njësi me qira në Foggia
Kreu
E vendosur në Foggia, Chez Moi ofron strehim elegant me WiFi falas. I gjithë apartamenti ka ajër të kondicionuar, një minibar, banjë private, dy dhoma ndenjjeje Smart TV dhe kuzhinë. Apartamenti ndodhet në zonën qendrore, 10 minuta më këmbë nga stacioni i trenit, 50 metra nga qendra
$62 për natë
Shtëpi pushimesh me qira për çdo stil
Merr aq hapësirë sa të jetë e përshtatshme për ty. | <urn:uuid:023009eb-c16b-4245-b764-47cbfb7bd900> | CC-MAIN-2023-40 | https://sq.airbnb.com/borgo-incoronata-italy/stays | 2023-09-29T09:27:21 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2023-40/segments/1695233510501.83/warc/CC-MAIN-20230929090526-20230929120526-00767.warc.gz | als | 0.999795 | Latn | 1 | {"als_Latn_score": 0.9997945427894592} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Mirel Mërtiri është akuzuar nga politika, por nëpërmje...
Mirel Mërtiri është akuzuar nga politika, por nëpërmje...
Aktori i njohur, Pandi Siku, është ndarë nga jeta në moshën 73-vjeçare.
Mësohet se Siku vuante nga një sëmundje e rëndë.
Aktori ndërroi jetë në SHBA, ku jetonte që nga viti 2001.
Siku ishte pjesë e Teatrit Kombëtar derisa emigroi në SHBA, ndërsa ai ka interpretuar në shumë filma dhe në teatër. Mes këtyre filmave të njohur ishte dhe "Kur zbardhi një ditë" dhe "Njeriu me top".
ROLET KU LUAJTI
Pandi Siku ka luajtur ne filmat
"Këmishët me dyllë" (1987)
"Fusha e blertë fushë e kuqe" (1984)
"Koha nuk pret" (1984)
"Një pajisje e vështirë"
"Brazdat" (1973)
"Njeriu me top" (1977)
"Mysafiri" (1979)
"Fijet qe priten"
"Tre vete kapercejne malin"
"Kur zbardhi një ditë"
Qendra Kombëtare e Kinematografisë ka reaguar për ndar...
Aktori dhe regjisori i njohur, Astrit Çerma, ka reagua...
Kristaq Dhamo, kineasti i mirënjohur shqiptar mbylli s...
Kineasti i mirënjohur Kristaq Dhamo është ndarë nga je...
Pas 40 vitesh karrierë si piktor, Anastas Kostandini, i nj...
Qyteti antik i Antigonesë në Luginën e Drinos në Gjiro...
Këtë vit Festivali Mbarëkombëtar i Komedisë, “Koko Fest”, ...
Kur flasim për qytetin e Korçës në mesjetë duhet të ke...
Pas një beteje të gjatë me sëmundjen, është ndarë nga ...
Dy mijë vjet më parë, Perandoria Romake ndodhej në kul...
Këngëtarja e njohur shqiptare me famë ndërkombëtare, Dua ...
5 gushti i vitit 1927 do të sillte në jetë një njeri që sh...
Ajo ka shkruar 25 libra, që janë shitur 70 milionë her...
Në Prishtinë më 4 gusht nis Festivali i muzikës, "Sunn...
Në Ulqin u hap edicioni i 21-të i Panairit të Librit, ku p...
Sot është 90-vjetori i lindjes së KUJTIM SPAHIVOGLIT.. Po ...
Ditën e Diel, më 31 korrik 2022, për të tretin vit rad...
Opera “Tristani dhe Izolda” - një alternativë ndaj një bot...
Varrezat katolike të “Rrmajit”, në lindje të qytetit të Sh...
“Za Fest” do t'i japë edhe këtë vit za Shkodrës. Tri ...
Në datën 20 shtator 2022, Fiks Fare, transmetoi rrëfim...
Një prokurore, e cila e quan veten të “hekurt”, pasi për d...
Një pallat në qytetin e Durrësit në lagjen Nr.17 u dëm...
Në Kamëz ekziston problematika e mbingarkesës së nxënë...
Gjyqtarja e Gjirokastrës, Blerta Marku është shkarkuar sot...
Me 28 prill 2022, pas një mbledhjeje urgjente, Këshilli i ...
Ish kreu i Policisë, Gledis Nano në një letër drejtuar sek...
Këshilli i Lartë i Prokurorisë është me një anëtar më pak,...
Policia e Gjirokastrës ka vënë në pranga një 30-vjeçar...
Gazetari Artan Hoxha ka treguar në emisionin “Opinion”...
Gazetarja Fatjona Mejdini ka rrëfyer përvojën e saj në...
Punonjësit e repartit zjarrfikës pranë zonës së Fresku...
Reshjet e shiut që kanë përfshirë vendin, kanë shkaktuar p...
Vendi ynë përgjatë gjithë 24-orëshit do të jetë nën nd...
Orët e para të ditës do të jenë nën dominimi e kthjellimev...
Ministria e Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale ka publ...
Bashkimi Europian dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës ...
Policia e Kosovës ka arrestuar dy netë më parë gazetar...
Bundeswehri ishte në Afganistan për 20 vjet. Si pjesë e mi...
Presidenti Joe Biden thotë se Shtetet e Bashkuara janë në ...
Dushqet kanë luajtur një rol të madh në historinë njerëzore,...
Në mjediset e bibliotekës së françeskanëve “At Gjergj ...
Higjiena është një nga gjërat më të rëndësishme për t'u ku...
Politika ka dhënë mesazhe ngushëllimi për ndarjen nga ...
Në raport me ditën e djeshme, sot këmbimi valutor ka p...
Zv.Ministri i Financave Besart Kadia, ka deklaruar ...
Orjon Islamaj, nga Agjencia e Eficencës së Energjisë d...
Euro e ka nisur javën me rënien në tregun valutor. Më mir... | <urn:uuid:02300d6f-5a01-4db9-bbdb-29948851226b> | CC-MAIN-2022-40 | https://www.cna.al/kulture/arti-ne-zi-ndahet-ne-jeta-aktori-pandi-siku--i323757 | 2022-09-27T08:37:25 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2022-40/segments/1664030334992.20/warc/CC-MAIN-20220927064738-20220927094738-00657.warc.gz | als | 0.999995 | Latn | 1 | gopher_too_many_end_ellipsis | {"als_Latn_score": 0.9999946355819702} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Rreth orës 20:00 të mbrëmjes së djeshme në fshatin Mengël të Elbasanit, janë grabitur në banesën e një biznesmeni rreth 30 milionë lekë të vjetra.
Shtëpia dy katëshe është në pronësi të Kastriot Pukës, ku kati i dytë shërben për banim, ndërsa kati i parë është restorant ku familja edhe punonte. Në momentin e vjedhjes nuk ka qenë i pranishëm asnjë person.
Autorët dyshohet të kenë qenë tre persona dhe të maskuar. Kanë mundur të hyjnë në dhomën ku pronari i shtëpisë mbante në një kasafortë të ardhurat nga biznesi dhe të marrin me vete kasafortën me para.
Policia ka sekuestruar pamjet filmike dhe ka nisur punën për mbledhjen e provave.
Dyshimet e para të policisë janë tek persona që kanë njohje me familjen pasi gjithçka ka ndodhur brenda pak minutave dhe autorët kanë pasur dijeni të saktë në lidhje me vendin ku ishin vendosur paratë
duke mos kontrolluar në asnjë nga dhomat e tjera të katit të dytë,por duke shkuar menjëherë tek dhoma ku ishte kasaforta. | <urn:uuid:023027f3-9fef-4edd-bbc3-54311617e84c> | CC-MAIN-2019-35 | http://www.starplus-tv.com/vidhen-30-milione-leke-ne-banesen-restorant-autoret-marrin-kasaforten-me-vete/ | 2019-08-21T11:25:25 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2019-35/segments/1566027315936.22/warc/CC-MAIN-20190821110541-20190821132541-00330.warc.gz | als | 0.996241 | Latn | 6 | {"als_Latn_score": 0.9962406754493713} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
- Aksesorë Të Jashtëm, Aksesore te Ndryshem, Elektronike, Kamera makine, Kamera Sigurie, Makina Aksesorë, Siguria, Siguria, Te Tjere te Jashtem
Kamera pasqyre per makine
- Aksesorë Tablet, Aksesorë Të Tjerë, Audio, Elektronike, Kompjuter & Kancelari, Lodra & Argetim, Përkujdesje & Siguri, Smartphone & Tablet
KUFJE XIAOMI HI-Res AUDIO
- Aksesorë Pune/ Emergjence, Aksesorë Të Jashtëm, Makina Aksesorë, Pastrim & Mirëmbajtje, Riparim/ Ngjitës, Të Tjera Mirëmbajtje, Të Tjera Pastrimi, Te Tjere te Jashtem
Likuid kunder gervishtjeve te makines (Renumax) | <urn:uuid:02308374-1f27-45d6-a2b4-c83603f1d97d> | CC-MAIN-2020-50 | https://aio13.com/product-category/makina-aksesore/ | 2020-11-29T19:02:13 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2020-50/segments/1606141202590.44/warc/CC-MAIN-20201129184455-20201129214455-00444.warc.gz | als | 0.99722 | Latn | 1 | line_punct_ratio | {"als_Latn_score": 0.9972203373908997} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 0,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
botimet July 17, 2021 Showbizi Ishte komshiu im … Ja pse e bëra publike E buzëqeshur dhe e lumtur, Tuti Sejdiu vendosi në kokë kurorën e Miss Kosovës pak ditë më parë. Po… më shumë | <urn:uuid:02308703-8881-4397-a9a9-c8b9c306b492> | CC-MAIN-2021-31 | https://botimet.com/tag/fashion/ | 2021-07-30T11:44:36 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2021-31/segments/1627046153966.52/warc/CC-MAIN-20210730091645-20210730121645-00286.warc.gz | als | 1.000009 | Latn | 5 | line_punct_ratio | {"als_Latn_score": 1.0000088214874268} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 0,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Shpërthimi në minierë - Arrin në të paktën 282 numri i viktimave
Turqia po derdh lot për qindra viktimat e tragjedisë në një minierë qymyrguri në Soma të Manisës.
Kryeministri Rexhep Tajip Erdoan, i cili po kryen personalisht inspektime në vendngjarje, deklaroi se numri minatorëve, që kanë humbur jetën, ka arritur në 282.
Bëhet e ditur se shumica e viktimave kanë humbur jetën për shkak të helmimit nga monoksidi i karbonit.
Ndërsa në kuadër të hetimit, që ka filluar nga autoritetet e Prokurorisë së Somës, është ngritur një komision ekspertësh.
Ekipet e kërkim-shpëtimit, që formohen nga mbi 500 vetë, po përpiqen me të gjitha forcat për të mbërritur në galeritë, ku kanë mbetur të bllokuar qindra minatorë. Mësohet se ekipet kanë avancuar deri në rreth 500 m. thellësi të tokës.
Sakaq, të afërmit e minatorëve të Somës vazhdojnë të presin të pikëlluar përpara vendngjarjes dhe spitaleve të zonës. | <urn:uuid:02309be1-865e-4026-a541-1d582cfadf1f> | CC-MAIN-2020-05 | https://www.trt.net.tr/shqip/turqia/2014/05/14/shperthimi-ne-miniere-arrin-ne-te-pakten-282-numri-i-viktimave-67582 | 2020-01-25T12:53:32 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2020-05/segments/1579251672440.80/warc/CC-MAIN-20200125101544-20200125130544-00099.warc.gz | als | 0.999994 | Latn | 1 | {"als_Latn_score": 0.9999943971633911} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Mustafë Grainca njeriu i cili mori ferizajn ne fund te tabeles dhe renditi ne vendin e peste me rekorde te thyera me 7 fitore pa asnje humbje, ka uruar klubin, tifozerinë dhe dashamirët e klubit të Ferizajt për suksesin që as optimistët më të mdhenjë nuk e kishin pritur.
Ky është urimi i plotë i kryetarit të klubit Mustafë Grainca
Të dashur ferizajas, ndjejë veqantin e shprehjes së falenderimit për të gjithë ata që ishin përkrah nesh gjatë gjithë kampionatit futbollistik, në veqanti pjesën e stinorit pranveror në të cilën klubi ynë, djelmoshat tanë të udhëhequr nga strategu i dëshmuar z. Bilbil Sokoli thyen rekordin duke renditur 7 fitore radhazi, të cilat jo vetëm që na mundësuan qëndrimin ne superligë pa barazh por, edhe u rënditëm në vendin e pestë të tabelës së klasifikimit.
Pra, faleminderit për këtë të arritur te jashtzakonshme juve djelmosha!
Boll ma luftë për egzistencë, Ferizaj meriton titullin e kampionit dhe atë do ta arrimë.
Urime Ferizaj
Padyshim se qelësin e suksesit, skuadra jonë e gjeti, ishte përkushtimi, disiplina, serioziteti, motivimi, me të cilin sukseset e radhës per skuadren tonë nuk do të mungojnë. | <urn:uuid:0230c1d1-5fe5-4aa6-83d8-24ce1f8a5eb0> | CC-MAIN-2019-26 | https://ferizaj24.info/mustaf-grainca-falenderon-lojtaret-dhe-gjithe-ata-qe-perkrahen-klubin-ferizajas/ | 2019-06-16T01:10:24 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2019-26/segments/1560627997508.21/warc/CC-MAIN-20190616002634-20190616024634-00499.warc.gz | als | 0.999658 | Latn | 5 | {"als_Latn_score": 0.9996579885482788} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Shporta juaj është bosh
Kodi: 21471
Seti i tekstileve për krevat bebi nga Andy & Helen është zgjedhje e përkryer për krevatin e fëmijës tuaj të vogël. Ky set tërheqës është mënyra elegante për të mbajtur fëmijën tuaj në gjumë me stil.
Përmasat:
Batanija: 110x140cm
Çarçafi i drejtë 120x180cm
Këllëf jastëku 40x60cm
NE JU REKOMANDOJMË KËTO PRODUKTE TË NGJASHME
Copyright © 2020 MEGATEK // All rights reserved
Vendosni adresën e emalit që keni përdorur për tu regjistruar. | <urn:uuid:0230d4dd-95bc-44f3-8710-9b5ff49d9ab9> | CC-MAIN-2020-29 | https://www.megateksa.com/al/sq/products/52192 | 2020-07-03T20:36:30 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2020-29/segments/1593655882934.6/warc/CC-MAIN-20200703184459-20200703214459-00292.warc.gz | als | 0.997731 | Latn | 1 | {"als_Latn_score": 0.9977310299873352} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 0,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Presidenti Joe Biden u zotua të premten se do ta bëj "shumë, shumë të vështirë" për Presidentin rus Vladimir Putin që të ndërmarrë veprime ushtarake në Ukrainë, duke thënë se administrata e tij po përpilon një sërë iniciativash për të ulur agresionin rus, transmeton KosovaPost.
Presidenti e bëri këtë paralajmërim për Presidentin Putin, ndërsa ekziston një shqetësim në rritje për shtimin e pranisë së forcave ruse në kufirin me Ukrainën dhe retorikën gjithnjë e më agresive nga Kremlini.
"Ajo çfarë po bëj është përpilimi i një sërë iniciativash, që besoj se do të jenë më gjithëpërfshirëset dhe më domethënëset, për t'ia bërë shumë, shumë të vështirë zotit Putin që të avancojë me veprimet që njerëzit shqetësohen se ai do të ndërmarrë", u tha gazetarëve Presidenti Biden.
"Nëse na vijnë 'sanksione nga ferri' të reja, ne do të përgjigjemi", tha zoti Lavrov.
Dallimet e thella u bënë të dukshme gjatë takimit Blinken-Lavrov. Zyrtari rus akuzoi Perëndimin se "po luan me zjarrin" duke mos marrë parasysh qëndrimin e Rusisë për zgjerimin e mëtejshëm të NATO-s me vende të ish-Bashkimit Sovjetik. Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky ka kërkuar që Ukraina t'i bashkohet NATO-s, e cila ka ruajtur mundësinë e anëtarësimit, por nuk ka përcaktuar një periudhë kohore për këtë. | <urn:uuid:0230d516-7318-42ba-85d3-365154edfc91> | CC-MAIN-2022-05 | https://kosovapost.net/ukraina-shkaku-qe-acaron-biden-me-rusine/ | 2022-01-21T15:34:54 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2022-05/segments/1642320303385.49/warc/CC-MAIN-20220121131830-20220121161830-00448.warc.gz | als | 0.999985 | Latn | 2 | {"als_Latn_score": 0.9999850988388062} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 2,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 3
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Ne rastet që trupi ynë është prekur ose është sulmuar nga bakterie të ndryshëm, nga viruse ose nga çrregullime të gjëndrrave të brëndëshme (endokrine), ai i përgjigjet inflamacionit duke riparuar indet e dëmtuar. Inflamacioni manifestohet me çlirimin e qelizave oksidative të quajtura “specie reaktive të oksigjenuara” (SRO) ose...
Shumë njerëz besojnë që humbja e peshës dhe shtimi ne peshë qëndron e gjitha te kaloritë dhe mungesa e vullnetit. Megjithatë, kërkimet mbi obezitetin kanë vërtetuar të kundërten. Shkencëtarët thonë që hormoni i quajtur leptinë është i përfshirë. Rezistenca e leptinës, në të cilën trupi ynë i përgjigjet këtij...
A mund të kurohet rezistenca e leptinës?, anila kalleshi, Cfarë është rezistenca e leptinës?, dietologe, DIETOLOGE KLINIKE, Humbja e peshes, Konsumi i ushqimeve, leptina, Leptina-Një hormon që rregullon peshën trupore, Ndikimi në tru, Qelizat yndyrore, Rezistenca e leptinës, Shtimi ne peshe
Keto dite kane qene jo pak te veshtira jo vetem per ne te rriturit, por edhe per femijet tane. Ate dite kur mesuesja kujdestare e tim biri me mori ne celularin tim dhe me tha: hajde Anila te marresh Franklin tek shkolla, pasi shkolla do te mbyllej me pushtuan...
Qofsh sa me i mbare muaji mars! Ky muaj eshte muaji kombetar I ushqimit ne Amerike, eshte muaji I ndryshimit te stineve dhe te shpresojme sa me pak raste te infektuara me Corona Virus.. A e dini se një dietë e pasur me fruta dhe perime ndihmon në parandalimin...
AGRUMET, anila kalleshi, ARGJINARE, brokoli, DARDHA, DIETOLOGE KLINIKE, lakra, LAKRA E BRUKSELIT, MANDARINAT, MARS, Molla, PANXHARI, portokalli, QEPA E NJOME, QITRO, RREPA, RREPA E BARDHE, RREPA E KUQE, TURSHITE, USHQIMET NE MARS | <urn:uuid:0230da3b-20b1-4aa1-84ad-0a43d6696f4f> | CC-MAIN-2021-17 | http://anilakalleshi.com/tag/dietologe-klinike/ | 2021-04-15T09:05:08 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2021-17/segments/1618038084601.32/warc/CC-MAIN-20210415065312-20210415095312-00463.warc.gz | als | 0.999998 | Latn | 7 | gopher_too_many_end_ellipsis | {"als_Latn_score": 0.999997615814209} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 2,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 2,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 3
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Publikuar më:
Shqiptari thuhet vetëm se është 34 vjeç dhe nuk bëhen të ditura gjeneralitetet e tij.
Sipas mediave italiane, ai kishte 8 vjet që ishte ndarë nga bashkëjetuesja e tij, por përsëri e përndiqte pasi nuk e përballonte dot ndarjen. Rasti më i fundit ka qenë ai i djeshmi kur shqiptari, edhe pse kishte një urdhër nga gjykata që të mos i afrohej më shumë se 100 metra bashkëshortes, jo vetëm që iu afrua por edhe e goditi. Më pas, ai iu vërsul edhe bashkëjetuesit të ri të ish gruas duke e rrahur edhe atë. Karabinierët ndërhynë menjëherë dhe bënë arrestimin e tij. /panorama.al | <urn:uuid:0230e8b7-565a-449e-aa04-76bec174e8cd> | CC-MAIN-2022-21 | http://ferizajpress.com/shqiptari-ne-itali-rrah-ish-gruan-dhe-bashkeshortin-e-saj-te-ri/ | 2022-05-22T00:53:38 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2022-21/segments/1652662543264.49/warc/CC-MAIN-20220522001016-20220522031016-00177.warc.gz | als | 0.999977 | Latn | 4 | {"als_Latn_score": 0.9999774694442749} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 0,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Lajmet e ditës
Politikë
Kronikë
Ekonomi
Bota
Sport
Lajmet Kryesore
Shkrime të Dritanit
Shkrime te Rudines
Dritare Plus
Ushqimi
Shendeti
Stil & Jetë
Udhetimi
Pa Filtra
Kuriozitete
ShowBiz
Horoskopi
Dritare Tv
Emisioni Dritare me Rudinen
Kërko
19:03 - 15 Tetor, 2019
Dritare.net
Lajmet e ditës
Lajmet e Dites
Negociatat/ Hahn: Shqipëria dhe Maqedonia e Veriut kanë zbatuar reforma të…
Lajmet e Dites
Rrezikojmë të hyjmë në krizë politike, nëse BE i thotë JO…
Bota
Ofensiva Turqi-Siri/ Rusia zotohet të parandalojë sulmet
Lajmet e Dites
Këshilltari ligjor i Metës: Presidentin mund ta shkarkojnë për arsye politike
Lajmet e Dites
Gent Cakaj për Financial Times: Bllokimi i negociatave, zvogëlon rolin e…
Politikë
Kronikë
Ekonomi
Bota
Sport
Lajmet Kryesore
Lajmet e Dites
Negociatat/ Hahn: Shqipëria dhe Maqedonia e Veriut kanë zbatuar reforma të…
Lajmet e Dites
Rrezikojmë të hyjmë në krizë politike, nëse BE i thotë JO…
Lajmet e Dites
Gent Cakaj për Financial Times: Bllokimi i negociatave, zvogëlon rolin e…
Lajmet e Dites
Përfundon mbledhja e ministrave të Jashtëm të BE. 3 vende, kundër…
Lajmet e Dites
Rama nuk i lë batutat as me Konten: Ne që dashurojmë…
Shkrime të Dritanit
Komenti dites
Opozita dhe idiotët e saj të padobishëm
Komenti dites
Turizmi low cost, si t’i ngremë çmimin Atdheut!
Komenti dites
Çfarë presin dhe çfarë mund të bëjë Albini!
Komenti dites
Pse nuk mundemi të kuptojmë kosovarët dhe një libër ndryshe nga…
Komenti dites
Një surprizë vjeshtore, në këmbët e Tomorit
Shkrime te Rudines
Shkrime te Rudines
Ekskluzive/ Rexhep Qosja: Fitorja e Albin Kurtit do të sjellë shpresë…
Shkrime te Rudines
Berati, siç e pashë këtë tetor!
Shkrime te Rudines
Ftesë për në Ersekë
Shkrime te Rudines
Vajza, fshati që s’ka të dytë!
Shkrime te Rudines
Çfarë bëra unë sot, për Nënën Terezë!
Dritare Plus
Dritare Plus
Të gjithë e kemi një foto si kjo, por vetëm Evlana…
Dritare Plus
Ëndrrën në sirtar të Alketa Vejsiut, mund ta realizojë vetëm Timo…
Dritare Plus
Ju rrezikoni shëndetin tuaj, duke veshur çdo ditë këto gjëra!
Dritare Plus
10 gjërat që duhet të mbani mbi tryezën e punës
Dritare Plus
Historia e gjeniut mysliman të harruar nga historia
Ushqimi
Shendeti
Stil & Jetë
Udhetimi
Pa Filtra
Kuriozitete
ShowBiz
Horoskopi
Dritare Tv
Të gjitha
Emisioni Dritare me Rudinen
Dritare Tv
Edicioni kryesor i lajmeve ne dritare.net, 14 tetor 2019
Dritare Tv
Edicioni i lajmeve kryesore në dritare.net, 13 tetor 2019
Dritare Tv
Edicioni kryesor i lajmeve në Dritare.net, datë 12 tetor 2019
Dritare Tv
Edicioni kryesor i lajmeve në Dritare.net, 10 tetor 2019
Shkrime te Rudines
Më të Fundit
Më të Fundit
Postimet e tipare
Më të Populluarat
7 ditë popullor
Nga rezultati shqyrtimit
I rastësishëm
Shkrime te Rudines
Ekskluzive/ Rexhep Qosja: Fitorja e Albin Kurtit do të sjellë shpresë për gjithë shqiptarët!
16:17 - 7 Tetor, 2019
Shkrime te Rudines
Berati, siç e pashë këtë tetor!
Shkrime te Rudines
Ftesë për në Ersekë
Shkrime te Rudines
Vajza, fshati që s’ka të dytë!
Shkrime te Rudines
Çfarë bëra unë sot, për Nënën Terezë!
Shkrime te Rudines
Andi, një histori shqiptare në Londër
21:40 - 2 Shtator, 2019
Shkrime te Rudines
Nga Sazani, në Seman dhe një ëndërr me sy hapur!
22:07 - 7 Gusht, 2019
Shkrime te Rudines
Shënim/ Mos e prek Robert Ndrenikën!
13:30 - 26 Korrik, 2019
Shkrime te Rudines
Gjejeni kush e vrau Nardin e bjeshkëve të Nëmura!
23:47 - 20 Mars, 2019
Shkrime te Rudines
Sadija dhe Dritëroi , që njoha unë!
15:31 - 26 Shkurt, 2019
Shkrime te Rudines
Një vajzë më shkroi këtë mesazh!
10:25 - 10 Shkurt, 2019
Shkrime te Rudines
Studentët e dhjetorit që nuk kërkojnë pushtet, por shtet
14:50 - 9 Dhjetor, 2018
Shkrime te Rudines
Korça, qyteti i një mbi një bujtinave
23:00 - 21 Tetor, 2018
Shkrime te Rudines
Lufta ka nisur. Ti me kë je?
13:33 - 5 Tetor, 2018
Shkrime te Rudines
Vikena Kamenica, ylli ynë
15:04 - 1 Tetor, 2018
Shkrime te Rudines
Po me Xhiselën, çfarë do bëhet?
18:06 - 27 Shtator, 2018
Shkrime te Rudines
Mister Tim, një amerikan në Tiranë, në klasën e parë
13:41 - 24 Shtator, 2018
Shkrime te Rudines
Bëhu i marrë, jo i mjerë!
10:47 - 21 Shtator, 2018
Shkrime te Rudines
#Fakenews vs #Hopenews
10:23 - 12 Shtator, 2018
Shkrime te Rudines
Do bëhem ministre e Rendit!
19:45 - 2 Shtator, 2018
1
2
3
...
6
Faqja 1 nga 6
Botues: Rudina Xhunga & Dritan Hila, Rr. Tish Daija.Kompleksi KIKA 2,objekti 5 . Kati 8 - Dritare shpk - Nipt: L91412001K
Na kontakto:
[email protected]
© Mundësuar nga
Instant.al - Digital Agency
Edit with Live CSS
.td-pulldown-size { background: #DD3333 !important; } .recent-post-slider.design-1 .post-content-left { position:relative !important; left: 0; bottom: 0px; top:0px !important; background:#fff !important; z-index: 999; color: #fff; width: 100%; text-align: center;} .recent-post-slider.design-1 .post-content-left a{ color:#000!important;} .recent-post-slider h2.wp-post-title a{ font-size: 31px !important; line-height: 37px !important; font-weight: bold !important; } /*@media(max-width: 768px){ .recent-post-slider h2.wp-post-title a{font-size: 30px !important; line-height: 40px !important; font-weight: bold !important; } }*/ @media(max-width: 768px){ .e-mailit_bottom_toolbox{ text-align: center; } } .recent-post-slider .recentpost-categories ul.post-categories{ display:none !important;} .recent-post-slider h2.wp-post-title{ line-height: 1.1em; font-family: Maitree, serif; color: black; font-size: 2.1em; text-decoration: none; } .recent-post-slider.design-1 .post-content-left{padding: 0px 0px 0px 0px !important;} .wp-sub-content{color: #000; font-weight: bold;display: none;} .mh-widget-title .mh-comment-form-title{ display: none; } .recent-post-slider.design-1{ visibility: visible !important; opacity: 1 !important; } .td-animation-stack-type0-2{ width: 100% !important; } .recent-post-slider h2.wp-post-title{ font-family: 'Open Sans', arial, sans-serif; } .td-video-play-ico > img { max-width: 40px!important; } | <urn:uuid:0230eb9e-41e7-4a5b-a54a-3fca2a05441c> | CC-MAIN-2019-43 | https://dritare.net/category/shkrime-te-rudines/ | 2019-10-15T17:03:35 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2019-43/segments/1570986660067.26/warc/CC-MAIN-20191015155056-20191015182556-00483.warc.gz | als | 0.998218 | Latn | 1 | dup_line_frac | {"als_Latn_score": 0.998218297958374} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Skip to content
GazetaOlle
Ballina
Futboll Vendor
Përfaqësuesja
Ipko Superliga
Liga e Parë
Ligat tjera
Legjionarët
Kombëtarja
Shqiperi
Maqedoni
Tjera
Xhudo
Volejboll
Boks
Karate
Not
Atletikë
Skijim
Tenis
Sporte tjera
Basketboll
Prishtina udhëton drejt Polonisë, kërkon rikthimin e madh ndaj Legias
Kosova lë pa fjalë botën: Kjo është super-ngritja e re në ranglistën e FIBA-s
Prishtina mposhtet nga Legia
Prishtina hedh në shitje biletat për ndeshje ndaj Legia Warsawas: Ja sa kushton një e tillë
Ja në cilën javë pritet të zhvillohet derbi i madh, Peja – Prishtina
KB Prishtina me një mungesë të madhe sot ndaj Legia Warsawa
Para duelit të sotëm në Ligën e Kampionëve, flasin Bujar Loci, Edmon Azemi e Dardan Berisha në taborin e Prishtinës
Lajm i madh për KB Peja: FIBA merr vendim për dënimin e dhënë dy vite më parë
Prishtina sonte përballet me Legian
Nuk ndalet KB Prishtina, prezanton edhe një sponsor të madh
Ja kur pritet të zhvillohet finalja e madhe e Superkupës së Kosovës
Prishtina nesër do të luajë ndaj skuadrës së madhe polake, tifozët e të cilës çdo herë janë anti-Kosovë
FBK ka një lajm të madh: Trajneri i madh turk po vjen në Kosovë, për…
Peja premton ta rikthej namin e dikurshëm në basketbollin kosovar
1
2
3
»
Next page
221 | <urn:uuid:02311b8f-beb6-44bc-a72f-1ed9c80bdaa6> | CC-MAIN-2019-39 | http://gazetaolle.com/category/basketboll/ | 2019-09-19T12:31:38 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2019-39/segments/1568514573519.72/warc/CC-MAIN-20190919122032-20190919144032-00046.warc.gz | als | 0.999291 | Latn | 1 | line_punct_ratio | {"als_Latn_score": 0.9992908835411072} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
ned76.ru ofron Jesse Jane French Maid 2 pa pagesë XXX Videos XXX për telefonin tuaj celular. Në ned76.ru ju mund të lirë shkarko sex Jesse Jane French Maid 2 Videos XXX pornografi.
Shkarko pa pagesë 3gp Jesse Jane French Maid 2 mp4 i shkurtër XXX video.
ned76.ru Shkarko | <urn:uuid:023122e3-6b24-45b7-8188-d4785449e1fe> | CC-MAIN-2018-30 | http://ned76.ru/sq/download/Jesse-Jane-French-Maid-2/?type=XF&id=50822 | 2018-07-20T03:03:04 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2018-30/segments/1531676591481.75/warc/CC-MAIN-20180720022026-20180720042026-00314.warc.gz | als | 0.988907 | Latn | 1 | top_2_gram | {"als_Latn_score": 0.9889065027236938} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 0,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Për sot (e mërkurë) parashikohet të mbajë mot me diell dhe vranësira.
Era do të fryjë kryesisht nga kuadrati i jugperëndimit, e cila kohë pas kohe pritet të jetë e mjaft e fuqishme në regjionin e Gjakovës, me shpejtësi prej 20-57 km/h, sipas Meteo Kosova.
Temperaturat minimale do të lëvizin prej 0 deri në 6°C, ndërsa ato maksimale prej 13 deri në 16°C. | <urn:uuid:02315c2f-0c1a-43d6-a41b-d8f47b2e04ef> | CC-MAIN-2024-18 | https://rtv21.tv/parashikimi-i-motit-106/ | 2024-04-22T03:28:20 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2024-18/segments/1712296818072.58/warc/CC-MAIN-20240422020223-20240422050223-00633.warc.gz | als | 0.999964 | Latn | 1 | gopher_below_alpha_threshold | {"als_Latn_score": 0.9999644756317139} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Një automjet në Durrës është përplasur me patrullën e Forcës së Posaçme “Shqiponja” e cila ishte në shërbim gjatë mesditës së sotme.
Për pasojë janë lënduar punonjësit e Policisë shtetasit K. H., dhe A. K., të cilët janë dërguar në spital nën kujdesin e mjekëve.
“Më datë 13.08.2021, rreth orës 12:10, në lagjen nr.4, Durrës, një mjet me drejtues shtetasin Sh. K., është përplasur me patrullën e Forcës së Posaçme “Shqiponja” e cila ishte në shërbim. Si pasojë e përplasjes janë lënduar punonjësit e Policisë shtetasit K. H., dhe A. K., të cilët janë dërguar në spital nën kujdesin e mjekëve”, njofton policia.
Drejtuesi i automjetit po shoqërohet në ambientet e Policisë, për veprime të mëtejshme. Grupi hetimor po punon për zbardhjen dhe përcaktimin e shkakut të aksidentit.
Top Channel | <urn:uuid:02317997-11b3-4aef-9820-09ce123e1980> | CC-MAIN-2023-14 | https://top-channel.tv/2021/08/13/durres-mjeti-perplaset-me-patrullen-e-shqiponjave-plagosen-dy-punonjes-policie/ | 2023-04-01T20:53:05 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2023-14/segments/1679296950247.65/warc/CC-MAIN-20230401191131-20230401221131-00034.warc.gz | als | 0.999994 | Latn | 10 | duplicated_5_n_grams | {"als_Latn_score": 0.999994158744812} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Siē thuhet nė Kuran, populli i Themudit i refuzoi paralajmėrimet
Populli i Themudit i pėrgėnjeshtroi tė dėrguarit.
Pasi ata thanė: "Si mund t'i shkojmė prapa njė njeriu tė
vetėm nga gjithė ne? Nėse do ta bėnim kėtė ne do tė ishim
tė humbur dhe tė ēmendur. Si ka mundėsi qė shpallja iu dha
atij qė ėshtė njė prej nesh? Ai ėshtė njė gėnjeshtar i pafytyrė!"
Nesėr do ta marrin vesh se kush ėshtė gėnjeshtar i pafytyrė!
(El-Kamer 23-26)
e profetit tė dėrguar nga Allahu, ashtu siē kishte vepruar
edhe populli i Adit mė parė. Pėr kėtė arsye ata merituan
ndėshkimin e Allahut.
Sot, si rezultat i studimeve arkeologjike dhe historike,
shumė gjėra tė panjohura mė parė janė zbuluar, ndėrmjet
tyre vendi ku jetoi Themudi, shtėpitė qė kishin ndėrtuar
dhe mėnyra e tyre e jetesės. Ekzistenca e Themudit, i cili
pėrmendet nė Kuran, ėshtė njė fakt historik i vėrtetuar
nga shumė zbulime arkeologjike tė kohėve tė fundit.
Pėrpara se tė hedhim njė vėshtrim mbi zbulimet arkeologjike,
do tė ishte me dobi tė shqyrtonim mė parė historinė e pėrmendur
nė Kuran dhe tė vėmė re kokėfortėsinė dhe kryeneēėsinė e
kėtyre njerėzve.
Profeti Salih transmeton mesazhin
Salihu u dėrgua pėr tė paralajmėruar popullin e Themudit.
Ai ishte njė person i njohur brenda shoqėrisė sė Themudit.
Njerėzit e tij, tė cilėt nuk e prisnin njė gjė tė tillė,
u habitėn nga thirrja qė u bėri ai pėr tė hequr dorė nga
rruga e tyre. Reagimi i menjėhershėm i tyre ishin shpifjet
dhe kėrcėnimet e shumta qė Salihu tė hiqte dorė nga rruga
e nisur.
Edhe te populli i Themudit dėrguam vėllain
e tyre, Salihun. Ai u tha: "O populli im, adhuroni Allahun,
ju nuk keni tė adhuruar tė vėrtetė tjetėr veē Atij. Ai ju
krijoi nga toka dhe ju vendosi nė tė, kėshtu pra, kėrkoni
falje prej Tij dhe kthehuni tek Ai tė penduar. Me tė vėrtetė
Zoti im ėshtė gjithmonė afėr (robit me dijen e Tij) dhe
i pėrgjigjet lutjes sė tij."
Ata i thanė: "O Salih, mė parė ne shpresonim shumė te ti.
Si mund tė na ndalosh qė tė adhurojmė atė qė kanė adhuruar
prindėrit tanė? Ne me tė vėrtetė jemi nė dyshim pėr ēka
po na kėshillon." (Hud: 61-62)
Njė pjesė e vogėl e popullit iu pėrgjigj thirrjes sė Salihut,
ndėrsa pjesa mė e madhe vazhdoi rrugėn e mohimit dhe mosbindjes.
Krerėt e popullit nė veēanti i hodhėn poshtė mėsimet e Salihut
dhe mbajtėn njė qėndrim tepėr armiqėsor. Ata u pėrpoqėn
me tė gjitha mjetet qė t'i pengonin dhe t'i shtypnin besimtarėt
e paktė. Po pėrse gjithė ky zemėrim dhe kokėfortėsi? Sepse
Salihu kėrkonte prej tyre qė tė adhuronin vetėm Allahun,
Zotin e qiejve dhe tokės. Vlen tė theksohet se kjo kokėfortėsi
nuk ishte karakteristikė vetėm e Themudit, sepse nė tė vėrtetė
ky popull po pėrsėriste gabimin e bėrė mė parė nga populli
i Nuhut dhe Adi. Kjo ėshtė arsyeja pėrse Kurani i pėrshkruan
kėta popuj si mė poshtė:
A nuk ju ka ardhur juve (o njerėz) lajmi
i atyre qė kanė jetuar para jush, lajmi i popullit tė Nuhut,
Adit, Themudit dhe tė tjerėve pas tyre? Askush nuk i njeh
ata veē Allahut. Tek ata erdhėn tė dėrguarit e tyre me prova
tė qarta, por ata vendosėn duart nė gojė (nga inati) dhe
thanė: "Ne nuk e besojmė mesazhin, me tė cilin jeni dėrguar
dhe jemi nė dyshim tė thellė nė lidhje me ēka po na ftoni."
(Ibrahim: 9)
Megjithė paralajmėrimet e profetit Salih, njerėzit nuk
mundėn tė shkėputeshin nga kthetrat e dyshimit dhe mosbesimit,
megjithatė njė grup i vogėl e besoi Salihun. Ata ishin tė
vetmit qė shpėtuan sė bashku me Salihun kur erdhi ndėshkimi
i premtuar. Krerėt e popullit u pėrpoqėn ta shtypnin kėtė
grup tė vogėl besimtarėsh:
Prijėsit kryeneēė tė popullit tė tij u thanė
besimtarėve, tė cilėt i konsideronin tė dobėt: "A e dini
se Salihu ėshtė i dėrguari i Allahut?" Ata u pėrgjigjėn:
"Ne besojmė mesazhin, me tė cilin ai ėshtė dėrguar."
Kryeneēėt pėrsėri thanė: "Ndėrsa ne e mohojmė atė qė ju
e besoni." (El-Araf: 75-76)
Njė grup prej atyre qė refuzuan besimin - gjoja nė emėr
tė Allahut - bėnė plane pėr ta vrarė Salihun.
Ata i thanė: "Ne parandjejmė prej teje dhe
prej atyre qė janė me ty shenja ogurzeza." Ai u tha: "Shenja
juaj ogurzezė ėshtė tek Allahu, por ju jeni njė popull qė
po vihet nė provė."
Nė qytet gjendeshin nėntė vetė (nga bijtė e parisė), tė
cilėt bėnin ligėsi nė tokė dhe ishin tė pandreqshėm.
Ata thanė: "Betohuni ndaj njėri-tjetrit nė emėr tė Allahut
qė ta vrasim Salihun natėn bashkė me familjen e tij dhe
pastaj t'u themi tė afėrmve tė tij: "Ne nuk morėm pjesė
nė vrasjen e familjes sė tij; ne nuk po gėnjejmė."
Kėshtu ata pėrgatitėn planet e tyre djallėzore, por edhe
Ne bėmė planet Tona, por ata nuk e kuptonin." (En-Neml:
47 - 50)
Populli i kėrkoi Salihut argumente bindėse qė vėrtetonin
se ai ishte me tė vėrtetė i dėrguar nga Allahu. Atėherė
Allahu u dha atyre si provė njė deve femėr, e cila doli
nga njė shkėmb i madh, mirėpo njėkohėsisht i sprovoi ata
duke u vendosur disa kushte tė caktuara. Por ata e vranė
devenė. Nė suren Esh-Shuara ngjarja tregohet si vijon:
Populli i Themudit i pėrgėnjeshtroi tė dėrguarit.
Kur vėllai i tyre, Salihu, u tha: "Pėrse nuk i frikėsoheni
Allahut?
Unė jam njė i dėrguar i besueshėm pėr ju.
Kini pra frikė Allahun dhe dėgjojini fjalėt e mia.
Unė nuk ju kėrkoj asnjė shpėrblim pėr mesazhin qė ju transmetoj.
Shpėrblimin e kėrkoj vetėm prej Atij qė mė krijoi mua.
A mendoni se do tė liheni tė sigurtė nė kėtė vend?
Nė kopshte dhe burime?
Nė fusha me tė mbjella dhe hurma me fryte tė pjekura?
Duke ndėrtuar shtėpitė duke skalitur shkėmbinjtė nė male
me shumė mjeshtėri?
Kini pra, frikė Allahun dhe dėgjojini fjalėt e mia.
Dhe mos u shkoni prapa atyre qė janė tė shfrenuar (nė kryerjen
e veprave te kėqija).
Tė cilėt bėjnė ligėsi nė tokė dhe janė tė pandreqshėm."
Ata i thanė: "Ti nuk je veēse njė njeri qė i kanė bėrė magji.
Ti je njė njeri i zakonshėm si ne. Nėse thua tė vėrtetėn,
atėherė na sill njė provė."
Ai u tha: "Ja ku ėshtė deveja! Ajo duhet tė pijė ujė nė
ditė tė caktuara, ndėrsa ju duhet tė pini nė ditė tė tjera.
Dhe mos i bėni asgjė tė keqe, pėrndryshe do t'ju godasė
ndėshkimi i njė dite tė madhe."
Por ata e therėn devenė dhe mė pas u penduan (nga frika).
(Esh-Shuara: 141-157)
Nė suren El-Kamer, Allahu thotė:
Populli i Themudit i pėrgėnjeshtroi tė dėrguarit.
Pasi ata thanė: "Si mund t'i shkojmė prapa njė njeriu tė
vetėm, tė gjithė ne? Nėse do ta bėnim kėtė, ne do tė ishim
tė humbur dhe tė ēmendur!
Si ka mundėsi qė shpallja iu dha atij qė ėshtė njė prej
nesh? Ai ėshtė njė gėnjeshtar i pafytyrė!"
Nesėr do ta marrin vesh se kush ėshtė gėnjeshtar i pafytyrė!
Ne do t'u dėrgojmė devenė pėr t'i vėnė nė provė, ndaj vėzhgoi
dhe bėj durim.
Tregoju se uji do tė ndahet ndėrmjet tyre dhe devesė. Secili
do tė pijė ujė sipas radhės sė vendosur.
Por ata thirrėn shokun e tyre dhe ai e mori devenė dhe e
theri. (El-Kamer: 23 - 29)
Fakti qė ata nuk u ndėshkuan nė atė moment e shtoi edhe
mė shumė paturpėsinė dhe arrogancėn e tyre. Ata e sulmuan
Salihun duke e akuzuar se ishte gėnjeshtar.
Kėshtu ata e therėn devenė dhe e mohuan nė
mėnyrė tė pacipė urdhrin e Zotit tė tyre dhe thanė: "O Salih!
Sille ndėshkimin qė na premtove, nėse je me tė vėrtetė i
dėrguar i Allahut." (El-Araf: 77)
Allahu ua shkatėrroi planet dhe dredhitė jobesimtarėve
dhe e shpėtoi Salihun prej tyre. Pas kėsaj Allahu, e urdhėroi
Salihun t'u transmetonte njerėzve se ata do tė shkatėrroheshin
pėr tri ditė.
Por ata e therėn devenė, ndaj dhe ai u tha:
"Kėnaquni nė shtėpitė tuaja pėr tri ditė. Ky premtim nuk
do tė pėrgėnjeshtrohet." (Hud: 65)
Tri ditė mė vonė paralajmėrimi i Salihut u bė realitet
dhe Themudi u shkatėrrua.
Britma shkatėrruese i pėrpiu keqbėrėsit dhe
ata u shndėrruan nė kufoma tė ngrira nė shtėpitė e tyre,
sikur tė mos kishin jetuar kurrė mė parė atje. Nuk ka dyshim
se Themudi e mohoi Zotin e tij. I mallkuar dhe i shkatėrruar
qoftė Themudi! (Hud: 67-68)
..:: Tuuba7.com ::..
- .'.'.'.'.'.'.'.'.'.'.'.'.'.'.'.
- Numri i postimeve : 683
Age : 33
Registration date : 15/05/2007
-
Drejtat e ktij Forumit:Ju nuk mund ti pėrgjigjeni temave tė kėtij forumi | <urn:uuid:02317fe2-fa6b-403d-8aca-2732e9013c18> | CC-MAIN-2017-13 | http://riniaislame.4umer.com/t285-themudi | 2017-03-26T14:58:46 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2017-13/segments/1490218189242.54/warc/CC-MAIN-20170322212949-00419-ip-10-233-31-227.ec2.internal.warc.gz | als | 0.999878 | Latn | 5 | {"als_Latn_score": 0.9998776912689209} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 2,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 3,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 3
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
- Qershor 14, 2020
- Informacione
-
Слични Постови
GRIPI NË REPUBLIKËN E MAQEDONISË SË VERIUT, SEZONI 2019/2020 java e trembëdhjetë deri më 23-30.03.2020)
TË DHËNA JAVORE Gjatë javës së trembëdhjetë të vitit 2020 në Republikën e Maqedonisë…
Gjendja me HIV/SIDA në rrafsh botëror, evropian dhe në Republikën e Maqedonisë në vitin 2016
STATISTIKA GLOBALE PËR HIV 18,2 milionë [16,1 milionë – 19,0 milionë] persona kanë pasur qasje… | <urn:uuid:023230a8-48a5-40b8-ab2b-9c5decb048b4> | CC-MAIN-2020-40 | http://iph.mk/sq/te-dhenat-per-covid-19-per-13-06-2020/ | 2020-09-30T05:15:13 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2020-40/segments/1600402118004.92/warc/CC-MAIN-20200930044533-20200930074533-00489.warc.gz | als | 0.999815 | Latn | 1 | top_4_gram | {"als_Latn_score": 0.9998151659965515} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 2,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Agen
komunë në departamentin Lot-et-Garonne, Francë
|Agen|
|Pamje nga Agen|
|Koordinatat:|
|Shteti||Franca|
|Rajoni||Aquitaine|
|Departamenti||Lot-et-Garonne|
|Qarku Arrondissement||Agen|
|Ndërbashkësia||Agen|
|Kryetari||Jean Dionis du Séjour (NC)|
|Sipërfaqja||11.49 km2|
|Lartësia||48 m (m.n.d.)|
|Popullsia||33920 banorë|
|Zona Kohore||UTC+1|
|Kodi Postal||47000|
|INSEE||47001|
ReferimetRedakto
Lidhje të jashtmeRedakto
- – Album me fotografi dhe/apo video dhe materiale multimediale
|Ky artikull në lidhje me Francën është një cung. Ju mund të ndihmoni Wikipedian duke e zgjeruar atë.| | <urn:uuid:02324c89-27c0-44cc-90a3-76feb79094a4> | CC-MAIN-2020-05 | https://sq.m.wikipedia.org/wiki/Agen | 2020-01-21T20:40:45 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2020-05/segments/1579250605075.24/warc/CC-MAIN-20200121192553-20200121221553-00107.warc.gz | als | 0.960251 | Latn | 4 | line_punct_ratio | {"als_Latn_score": 0.9602509140968323} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 2,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 2,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Hyrje
Regjistër
Preferuarat e mia
Ngarko
Ngarko zip
Forum
Shtëpi
Rezultatet e kërkimit - kiss 640x480
Refine your search
(298)
640x480
(289)
Ryuki
(127)
Other
(73)
Twisted
(65)
Bishi
(43)
Bullet
(37)
Fantasy art series
(33)
Mix
(26)
Digital renders
(11)
Mix size
(10)
Haposai
(4)
1920x1200
(3)
Mix size
(2)
Vista
(1)
Abstract
(1)
1280x1024
(1)
1600x1200
(1)
Linux
(1)
1024x768
(1)
Imagens Mu
Root kategori (7) »
User galleries
Users uploaded wallpapers
Anime wallpapers
Topics
OS wallpapers
Të gjithë kohës
Më popullore
Më të vlerësuarat
Interaktiv
Ngarkimet më të fundit
Hitet e fundit
E fundit komentoi
Më të vlerësuarat fundit
Ngarkimet më të fundit në albume
Fundit 24 h.
Më popullore
Më të vlerësuarat
Kërkim
Kerko me fjalen
Kerko me ngjyra
Kerkimet e fundit
(5000)
digital devil saga
(1087)
SA special A calendar
(168)
070 fantasy 26
(164)
eva rei
(8)
witchblade
(5000)
1024x768 reborn
(2094)
anime minamino
(5000)
hot-and--anime-girls-wallpapers%2bbikini
(18)
sakura wallpaper
(3117)
hot anime
Friends
Art images
Jobs in Singapore
Imazhet e fundit të shikuarat »
Rilevimit
Rilevimit
Ngarkuar fundit
Ngarkuar fundit
Më popullore
Më popullore
Hitet e fundit
Hitet e fundit
Më të vlerësuarat
Më të vlerësuarat
Më të vlerësuarat fundit
Më të vlerësuarat fundit
E fundit komentoi
E fundit komentoi
Çdo zgjidhje
640x480
800x600
1024x768
1152x864
1280x768
1280x800
1280x960
1280x1024
1366x768
1360x768
1440x900
1600x1200
1600x900
1680x1050
1920x1200
1920x1080
Çdo fjalen
Të gjitha fjalë kyçe
Përjashtojnë ngjyra
Përfshijnë ngjyra
Rezultatet e kërkimit - kiss 640x480
Final Fantasy Unlimited Wallpaper 13 (640x480)
640x480
9876
GA Dropship 02 640x480
640x480
3167
after sweet kiss
640x480
18410
after sweet kiss
640x480
8306
kiss 1024x768
1024x768
10008
kiss
320x240
7742
AfterSweet Kiss
1300x1040
7017
The Warm Kiss of Steel
1600x1200
3311
Deep Kiss WP
1280x1024
22253
JB 1994 dangerous kiss
842x1200
6280
BV 1979 vampires kiss
813x1200
8740
Boris Vallejo Kiss This
800x980
6519
Boris Vallejo Demon Lover, Vampires Kiss
353x528
18176
kiss poster2
5304x4168
2006
kiss poster1
5296x4184
2642
after sweet kiss
1280x1024
5441
after sweet kiss
1024x768
5383
after sweet kiss
500x704
5795
after sweet kiss
1024x768
8457
after sweet kiss
1280x1024
5313
Faqe 1 të 52, Gjetur - 1027
1
2
3
4
5
6
7
...
52
Tjetër
Dhënë në: 0.08857 s.
, powered by
HPPG
, Design
http://pauliusc.lt | <urn:uuid:02326277-f4a5-40ee-b4e3-4c814801d804> | CC-MAIN-2015-27 | http://animeonly.org/alb/galeri/kerkim/(keyword)/kiss+640x480 | 2015-07-04T05:08:20 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2015-27/segments/1435375096504.12/warc/CC-MAIN-20150627031816-00199-ip-10-179-60-89.ec2.internal.warc.gz | als | 0.923264 | Latn | 1 | line_punct_ratio | {"als_Latn_score": 0.92326420545578, "sco_Latn_score": 0.011282920837402344} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 0,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
IN PROFILE
IN TV
INSHOW
INPROGRAM
IN PEOPLE
IN RADIO 105.7
INSHOW
INPROGRAM
IN PEOPLE
IN AXHENDA
Login to your account
Username *
Password *
Remember Me
Forgot your password?
Forgot your username?
INTV
Menubar
×
Main Menu
INTV
Poll
3JAT
NEWS
SHOWBIZ
MAGAZINA
MUSIC
MOVIES
FASHION
TECH
MED+
SPORTS
VIDEOS
Search ...
INTV
Poll
3JAT
NEWS
SHOWBIZ
MAGAZINA
MUSIC
MOVIES
FASHION
TECH
MED+
SPORTS
VIDEOS
Geek Room
DEVELOPER
Horoskopi
Arena Club
Monday, 13 February 2017 15:57
Nuk e themi kot që Shqipëria dhe Kosova janë një. Tre janë artistët nga Prishtina që kanë marrë përsipër të…
ZoneClub
Monday, 13 February 2017 15:45
Skishte si t'i mungonte Axhendës tonë, eventi i paparë që do të ndodhë këtë të enjte në ZoneClub. Ambjent perfekt…
Tirana Loves
Monday, 13 February 2017 14:59
Këtë Shën Valentin festojmë ndryshe. Harrojini mbrëmjet e mërzitshme pasi këtë 14 shkurt Tirana do të pushtohet nga 30 artistë…
Mumja Club
Friday, 10 February 2017 11:51
Nëse ka diçka që mezi e presim, ajo është fundjava. Dhe sigurisht një fundjavë pa muzikë të mirë dhe njerëz…
Kinema Cineplexx
Friday, 10 February 2017 11:30
Ka mbërritur më në fund në ekranin e madh të Cineplexx, filmi "Fifty Shades Darker". Një nga dramat erotike më…
Tulla - Culture Center
Friday, 10 February 2017 11:19
Nuk ka vit që ditëlindja e tij të kalojë pa u vënë re. Kjo herë nuk do të jetë ndryshe,…
Lollipop Club
Monday, 06 February 2017 14:07
Çfarë e shtune kjo që na pret në Lollipop. Më tepër se një DJ ai është një pionier i jetës…
Teatri Eksperimental
Monday, 06 February 2017 14:00
"Çfarë Pa Kryeshërbëtorja". Kështu titullohet komedia e cila do të vihet në skenë këtë të shtunë pranë Teatrit Eksperimental "Kujtim…
Arena Club
Monday, 06 February 2017 13:54
Sikundër e premtja e kaluar rezultoi një sukses i paparë, Arena Club ka vendosur të rikthejë edhe këtë javë në…
Kinema Millennium
Monday, 06 February 2017 13:42
Kinema Millennium nuk na le asnjëherë në baltë kur vjen puna për të sjellë në ekranin e madh filmat më…
Mumja Club
Monday, 06 February 2017 13:19
Fundjavë pas fundjave Mumja Club po ngjit në skenën e saj disa nga artistët më të dashur shqiptar. I tillë…
Lollipop Club
Friday, 03 February 2017 12:48
Soooo sexyy!!! E tillë është pagëzuar mbrëmja e kësaj të shtune në Lollipop. Përpos Boocky-t dhe Johnny-t këtë të premte,…
Start
Prev
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
Next
End
Page 7 of 37
LATEST NEWS
Këto janë femrat seksi nga "Big Brother" që joshën Noizyn [FOTO]
Apr 29, 2017
Kjo është lista e kandidatëve të PS në Lezhë. Kryesohet nga Lindita Nikolla
Apr 29, 2017
Bëri botoks në vaginë, arsyeja do ju shokojë [FOTO]
Apr 29, 2017
Pranga laçianit, ishte shpallur në kërkim nga drejtësia italiane për trafik droge
Apr 29, 2017
Ja çfarë thotë Xhensila Myrtezaj për moderatoren e njohur, motrën e Besit [FOTO]
Apr 29, 2017
Urimi special i Monika Kryemadhit për ditëlindjen e djalit: "Pse ndihem në faj unë “plaka jote” [VIDEO]
Apr 29, 2017
Lind këngëtarja e njohur [FOTO]
Apr 29, 2017
Roja kufitare gjen thesin me drogë në detin e Kallmit, dyshohet se i ka rënë trafikantëve [FOTO]
Apr 29, 2017
Reagon djali i Kryeministrit, Greg Rama për zgjedhjen e Ilir Metës si President [FOTO]
Apr 29, 2017
Facebook
MOST POPULAR
Çfarë ndodh me trupin tuaj kur nuk bëni seks
Apr 24, 2017
U tall me Noizyn, por ja si merr hak ky i fundit ndaj Erik Fullanit [VIDEO]
Apr 27, 2017
Alarmi: Nargjileja, “trendi i ri” i rrezikshëm që ka prekur rininë shqiptarë
Apr 24, 2017
Aurela Hoxha i dedikon këtë postim Roza Latit, kjo e fundit ia kthen kështu… [FOTO]
Apr 26, 2017
Do habiteni nga dueti i Erës dhe Bebe Rexhës [VIDEO]
Apr 24, 2017
Beatrix injoron Encën në “Your Face Sounds Familiar” [FOTO\VIDEO]
Apr 26, 2017
Noizy dhe Zaimina do paguanin miliona që kjo foto e tyre mos publikohej [FOTO]
Apr 27, 2017
Arian Çani e krahasoi me zogun e Tiranës, Noizy bën këtë reagim… [FOTO]
Apr 25, 2017
Noizy-n e ndalon policia, ja si tallet Erik Fullani me të [VIDEO]
Apr 26, 2017
Tags Cloud
3jat
basha
bebe rexha
Beyoncé
cift
droge
dua lipa
enca
era istrefi
euro 2016
femra
gigi hadid
health
Justin Bieber
kanye west
Kendall Jenner
Kim Kardashian
Kylie Jenner
lidhje
noizy
rama
reforma ne drejtesi
Rihanna
rita ora
seks
selena gomez
studim
Taylor Swift
video
zayn malik
LIKE Shqip Top 10 | <urn:uuid:023270e2-9bc8-49ff-9566-a06addab8f16> | CC-MAIN-2017-17 | http://intv.al/in-axhenda?limit=12&start=72 | 2017-04-30T03:10:19 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2017-17/segments/1492917124297.82/warc/CC-MAIN-20170423031204-00052-ip-10-145-167-34.ec2.internal.warc.gz | als | 0.999665 | Latn | 1 | line_punct_ratio | {"als_Latn_score": 0.9996649026870728} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 0,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
|
Loja Online Kalimi Kupa. Luaj online lojë për Kalimi Kupa të lirë. Shkarko The Game Kalimi Kupa. Lojra Sport - al.gamegame24.com
|
|
Lojë zbavitëse dhe emocionuese që është i dedikuar për të gjithë dashamirët e sportit, sidomos për ata që e duan futbollin. Të gjithë ju duhet të bëni në lojë - për të shënuar dhe mundi.
© sgames.org -. Lojë falas online Kalimi Kupa ()
luaj online flash lojë Kalimi Kupa për të lira. Mos harroni të Vlerësoni këtë Game Kalimi Kupa dhe të ndajnë këtë lojë me miqtë tuaj më të mirë.
luaj online flash lojë Kalimi Kupa për të lira. Mos harroni të Vlerësoni këtë Game Kalimi Kupa dhe të ndajnë këtë lojë me miqtë tuaj më të mirë.
|
|
Lojra Online:
MMORPG Lojra Online:
|
|
Shtoni në të preferuarat
Loja Kalimi Kupa Online
Lojra ngjashme | <urn:uuid:0232f2ec-d8e4-432d-b73c-e1fbf31db465> | CC-MAIN-2017-09 | http://al.gamegame24.com/1684/ | 2017-02-25T07:09:47 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2017-09/segments/1487501171670.52/warc/CC-MAIN-20170219104611-00158-ip-10-171-10-108.ec2.internal.warc.gz | als | 1.000004 | Latn | 7 | dup_line_frac | {"als_Latn_score": 1.0000042915344238} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Tramexani pranon: Duka më kontaktoi, por…
Paolo Tramexani, trajneri i ri i Sionit, në një intervistë të dhënë për “Tuttomercatoweb” u shpreh: “Aventura te Lugano? Pas pesë sezonesh si zëvendës i De Biazit ishte aventura ime e parë i vetëm. Nuk prisja një sezon kaq pozitiv, por klubi më dha mundësi që të punoja mirë. Gjeta djem të jashtëzakonshëm, dua të ndaj meritat me ata.
Sioni? Kam psur disa thirrje nga skuadra interesante, por preferova të vazhdoj eksperiencën këtu në Zvicër, një kampionat që njoh mjaft mirë sepse ka shumë lojtarë të kombëtares shqiptare që aktivizohen”, tha ish ndihmësi i De Biazit, që më pas pranoi edhe kontaktet me presidentin Duka (lajm i cili do të publikohej ekskluzivisht nga “Sport Ekspres” një ditë pas largimit të De Biazit, por edhe përpara, si një ide dhe vetëm kaq): “U lumturova që presidenti i federatës mendoi për mua, kemi folur edhe muajt e shkuar. Kisha një akord me Sionin, pavarësisht të gjithave jam qenë i lumtur. Eshtë një skuadër e re që ka ende shumë për të dhënë. Europa League? Do të jetë një përvojë e bukur për mua”.
Por, a do të jetë e ardhmja e Tramexanit në Itali? Në këtë moment jo, pavarësisht se ka pasur kërkesa. Jam mirë në Zvicër, një ditë ndoshta po… | <urn:uuid:023330c4-ee4d-4d78-b518-165f5c2334a3> | CC-MAIN-2021-39 | https://sportekspres.com/tramexani-pranon-duka-me-kontaktoi-por/ | 2021-09-22T11:43:50 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2021-39/segments/1631780057347.80/warc/CC-MAIN-20210922102402-20210922132402-00636.warc.gz | als | 1.000005 | Latn | 3 | gopher_too_many_end_ellipsis | {"als_Latn_score": 1.0000054836273193} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Sekretari i Minstrisë së Mbrojtjes së Gjermanisë vizitoi KFOR-in
Prishtinë, 11 shkurt - Komandanti i KFOR-it Lejtnant Gjenerali Markus Bentler priti dje Sekretarin shtetëror të Ministrisë së Mbrojtjes së Gjermanisë Thomas Kossendey, në shtabin kryesor në Kosova Film.
Komandanti i KFOR-it informoi për situatën e përmirësuar të sigurisë dhe gjendjen politike në Kosovë. Si rezultat i këtij përmirësimi KFOR-i ka adaptuar strukturën e vet dhe ka arritur numrin prej 10,000 trupave.
Gjatë takimit Komandanti i KFOR-it that se sfidat politike janë më të vështira se sa ato ushtarake. Sidoqoftë pamarrë parasysh adaptimit të trupave, misioni i KFOR-it nuk do të ndryshojë. KFOR-i do të rrisë bashkëpunimin me partnerët ndërkombëtarë dhe institucionet e Kosovës.
Tema të tjera të rëndësishme të cilat janë diskutuar janë opercionet e tanishme të KFOR-it, struktura e KFOR-it dhe ngritja e Forcës së Sigurisë së Kosovës (FSK). Ata theksuan se FSK nuk do të bëhet ushtri e Kosovës, e as nuk do të jetë zëvendësim i KFOR-it.
Pas takimit me Komandantin e KFOR-it, Sekretari i shtetit pati një takim me Kryeministrin Hashim Thaci, Kryetarin e parlamentit Jakup Krasniqi dhe ambasadorin Gjerman Hans-Dieter Steinbach.
Sot, Kossendey do të vizitojë Trupat Shumëkombëshe Battle Group Jug dhe Manastirin e Arkangjelit të Shenjtë. | <urn:uuid:023330d3-b7ed-47de-9835-12c784665921> | CC-MAIN-2023-14 | http://www.ekonomia.info/sq/sport/sekretari-i-minstrise-se-mbrojtjes-se-gjermanise-vizitoi-kfor-in | 2023-03-27T00:27:16 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2023-14/segments/1679296946584.94/warc/CC-MAIN-20230326235016-20230327025016-00302.warc.gz | als | 1.000004 | Latn | 4 | {"als_Latn_score": 1.0000035762786865} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 2,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Kryeministri Edi Rama, bashkë me ministret Belinda Balluku dhe Delina Ibrahimaj janë në një bashkëbisedim me përfaqësues të biznesit holandez që operojnë aktualisht në Shqipëri, si edhe me investitorë të tjerë, të interesuar për të zgjeruar aktivitetin e tyre në vendin tonë.
Gjatë fjalës së tij, kryeministri Rama vlerësoi mbështetjen e Holandës dhe renditi disa prej investimeve më të rëndësishme holandeze në vendin tonë teksa shtoi se kompania Shell po realizon një zbulim shumë të rëndësishëm në Shqipëri.
"Ne kemi kënaqësinë dhe priviligjin për të pasur në vendin tonë "Shell-in". Kemi shumë shpresë se së shpejti mund të ndajmë me opinionin tonë publik, rajonal dhe përtej rajonit, një zbulim shumë të rëndësishëm që "Shell" po arrin në vendin tonë. Ata hezitojnë për momentin të flasin për shifra. Shenjat tregojnë se mund të jemi pranë një zbulimi shumë të rëndësishëm të gazit dhe naftës në nëntokë, që do të ndikojë të ardhmen e vendit tonë, por edhe do të luajë rol në të ardhmen energjetike të Evropës",-tha Rama. | <urn:uuid:02335d42-b72f-4968-a3b8-3761c5f4f22e> | CC-MAIN-2022-33 | https://opinion.al/rama-nga-holanda-jemi-prane-nje-zbulimi-shume-te-rendesishem-te-gazit-dhe-naftes/ | 2022-08-07T19:00:41 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2022-33/segments/1659882570692.22/warc/CC-MAIN-20220807181008-20220807211008-00776.warc.gz | als | 0.999966 | Latn | 2 | {"als_Latn_score": 0.9999659061431885} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Grupet kriminale shqiptare në Itali janë fuqizuar së tepërmi dhe tani kontrollojnë tregun e shitjes me ...
Grupet kriminale shqiptare në Itali janë fuqizuar së tepërmi dhe tani kontrollojnë tregun e shitjes me ...
Një raport i autoriteteve britanike ka zbuluar se gjatë vitit të kaluar në Mbretërinë e Bashkuar ...
Vitin e kaluar, Shqipëria ishte “zbulimi” i të huajve, që u dyndën në vend, nga jugu ...
Qindra shqiptarë në Zvicër janë bërë bashkë për të protestuar të shtunën para zyrave të UEFA-s ... | <urn:uuid:02336d52-7ffd-4bf0-8ac3-9efbdc385da6> | CC-MAIN-2023-50 | https://gazetamapo.al/etiketa/shqiptaret/page/36/ | 2023-12-07T08:05:43 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2023-50/segments/1700679100650.21/warc/CC-MAIN-20231207054219-20231207084219-00501.warc.gz | als | 0.998572 | Latn | 2 | top_3_gram | {"als_Latn_score": 0.9985722899436951} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 0,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Aksesorë
Aksesorë
-
€–€
- €6
- €135
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
- Nuk ka rezultate
- Nuk ka rezultate
- Nuk ka rezultate
-
-
- Nuk ka rezultate
- Nuk ka rezultate
-
-
- Nuk ka rezultate
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
- Nuk ka rezultate
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
- Nuk ka rezultate
Produktet e rekomanduara
-
USB marrës Navilock GPS NL-602U, e zezë
Marrësi Navilock është USB aksesorë me GPS i cili mundëson lokalizimin e pajisjeve në të cilat është i integruar. Marrësi funksionon me USB port me kabllo të modelit standard dhe ka dimensione të vogla të cilat ja mundësojnë bartjen me vete kudo. Navilock funksionon me sensitivitet 160 dBm dhe merr sinjale në kohë të njejtë nga 50 kanale. Marrësi ka dimensione 65 x 45 x 22 mm, përkrahë sistemin Europian të navigimit Galileo dhe ka ngjyrë të zezë.
114.50 €
-
Apple AirTag Leather Key Ring, Midnight
Kjo varëse kapet lehtë me gjurmues AirTag, çantë shpine apo çantë dore. Është punuar nga materiale cilësore të klasit të parë si çeliku që nuk ndryshket dhe lëkura franceze.
59.00 €
-
Këllëf silikoni RhinoTech për Apple AirTag, i bardhë
A jeni pronar i një lokalizues inteligjent Apple AirTag dhe keni frikë se mos dëmtohet? Këllëfi RhinoTech është një aksesor i domosdoshëm për ju. Është bërë nga materiali cilësor, i cili është silikoni. Lokalizuesi mbrohet nga dëmtimi dhe humbja. Thjesht e vendosni lokalizuesin direkt në zinxhirin e çelësit dhe e lidhni atë drejtpërdrejt në paketën e çelësave. Këllëfi RhinoTech mbron në mënyrë të përkryer gjetësin tuaj. Çelësi elegant AirTag do të bëhet jo vetëm një vegël praktike, por edhe një aksesor me shije.
8.50 €
-
Mbajtëse Navitel për navigator 7" (E700/MS700)
Navitel, krijuesi i softuerëve të navigimit ka dizajnuar një aksesor mbajtës origjinal për mbajtjen e këtyre pajisjeve në makina. Mbajtësi, në veçanti, është i përshtatshëm për pajisje naviguese GPS me ekran 7" (E700/MS700). Rekomandohet të ngjitet në xhamin e përparmë të makinës të pastruar paraprakisht.
9.50 €
-
Këllëf TomTom për navigator 6"
Navigatorët tashmë janë pjesë e jetës tonë. Prandaj, kur ne i mbajmë navigatorët, ata i ekspozohen rreziqeve të ndryshme. Për këtë arsye, duhet vendosur aksesorë për mbrojtjen e tyre. Kompania TomTom sjellë këtë këllëf për navigatorët me madhësi 6". Është i ndërtuar nga materiali cilësor, si dhe është i butë dhe shumë i përshtatshëm.
34.50 €
-
Karikues për veturë TomTom + micro USB adapter
Përgjatë uhëtimeve, çdo navigator GPS ka nevojë për aksesorë praktik. Për këtë qëllim kompania TomTom ofron këtë karikues për veturë. Karikuesi TomTom ju mundëson mbushjen e shpejt të baterisë së pajisjeve në veturë për gjatë udhëtimeve. Po ashtu përdoret për mbushjen e të gjitha pajisjeve TomTom me lidhës mini dhe micro USB. Përveç karikuesit, vjen edhe një kabllo mini USB me gjatësi 1.5m dhe një adapter micro / mini USB.
21.50 €
-
Mbajtëse Navitel për navigator 5" (E500/F150/F300/MS400/MS600)
Navitel, krijuesi i softuerëve të navigimit ka dizajnuar një aksesor mbajtës origjinal për mbajtjen e këtyre pajisjeve në makina. Mbajtësi, në veçanti, është i përshtatshëm për pajisje naviguese me ekran 5'' E500 / F150 / F300 / MS400 / MS600. Rekomandohet të ngjitet në xhamin e përparmë të makinës të pastruar paraprakisht. Përfshin poashtu një objekt në formë lapsi për navigimin e lehtë të navigatorit.
15.50 €
-
Apple AirTag Leather Loop, Meyer Lemon (Seasonal Summer2021)
Me ndihmën e një rripi, ju lehtë mund ta lidhni AirTag tuaj me çelësa, çantë shpine, kuletë dhe gjëra të tjera që normalisht mbani me vete. Është bërë nga materiale të cilësisë së klasit të parë në një dizajn modern. Rripi i bërë nga lëkura franceze është i butë në prekje dhe mbyll fort AirTag, i cili sigurohet nga humbja ose dëmtimi.
66.00 €
-
Apple AirTag Loop, Deep Navy
Me ndihmën e një rripi, ju lehtë mund ta lidhni AirTag tuaj me çelësa, çantë shpine, kuletë dhe gjëra të tjera që normalisht mbani me vete. Laku është bërë nga poliuretani i qëndrueshëm dhe i fortë. AirTag përshtatet në mënyrë perfekte në lak dhe e mban atë fort në të, kështu që as nuk keni pse të shqetësoheni për humbjen e tij.
47.00 € | <urn:uuid:02337121-9d45-4393-8882-ebec8c0ea5b2> | CC-MAIN-2022-49 | https://gjirafa50.com/celular-tablet-navigim-1/gps-navigim-1/aksesore-42/ | 2022-12-02T19:54:22 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2022-49/segments/1669446710916.40/warc/CC-MAIN-20221202183117-20221202213117-00697.warc.gz | als | 1.000004 | Latn | 1 | dup_line_frac | {"als_Latn_score": 1.0000040531158447} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Shtyhet për të disatën herë seanca për konfiskimin e pasurisë së Klement Balilit. Shkak u bë mos njoftimi i...
Klement Balili i etiketuar nga mediat e huaja si “Eskobar i Ballkanit” u dënua në fillim të këtij muaji me 10 vite...
Në Shqipëri gjykata për krimet e Rënda dënoi sot me 15 vit burgim Klement Balilin, një nga emrat më të...
Gjykata është tërhequr për të marrë vendimin pas përfundimit të seancës gjyqësore për Klement...
Seanca për Klement Balilin është shtyrë. Shkak është bërë kërkesa e avokatit të tij Theodhori...
Klement Balili, e ka pritur me një qetësi olimpike leximin e pretencës së prokurorit Eneid Nakuçi, që kërkoi...
Drejtori i Policisë së Shtetit Ardi Veliu tregoi me detaje se si ka negociuar, që Klement Balili apo i siç e quajnë...
Ka dështuar ditën e sotme pretenca për Klement Balilin. Arsyeja ishte se në seancë mungonin i pandehuri dhe avokati i...
Skafisti i Klement Balilit, Petro Dalanaj, i cili është arrestuar në Greqi për trafik droge ka dhënë një...
Gjykata e Krimeve të Rënda miratoi mbylljen e hetimeve për Klement Balilin duke i konsideruar veprimet e Prokurorisë të...
Në fshatin e "Eskobarit të Ballkanit" askush nuk pranon të flasë, ndërsa banorët e zonave përreth...
I shoqëruar nga forca të shumta policie, Klement Balili në orën 14:00 hyri në ambientet e Gjykatës për Krime...
Klement Balili nuk mund të kapet kurrsesi nga policia pasi ai mbrohej nga drejtuesit më të lartë të policisë së...
Gjykata e Krimeve të Rënda ka dhënë sot masën e sigurisë për Klement Balilin. I dorëzuar vetëm dy...
Klement Balili ka lënë Drejtorinë e Policisë Tiranë për të shkuar në Gjykatën e Krimeve të...
Dorëzimi në polici i atij që është quajtur si “Eskobarit të Ballkanit” Klement Balilit, solli edhe reagim...
Fatos Klosi i ftuar në "Arena" thotë se trafikantët e drogës që kërkojnë mbështetje politike...
Redaktori i Ora News Trazhgim Sokolaj zbuloi detaje të reja lidhur me Klement Balilin, 24 orë pas dorëzimit të...
Klement Balili, personi më i kërkuar në Shqipëri, i cilësuar si Eskobari i Ballkanit ka folur ekskluzivisht për...
Pas dorëzimit ditën e djeshme në polici, Klement Balili do të dalë nesër në orën 14:00 para gjykatës...
Klement Balili u arrestua për herë të parë në vitin 2006. Ai u ndalua së bashku me dy policë të Komisariatit...
Një nga trafikantët më të kërkuar në Shqipëri iu dorëzua policisë të martën pas thuajse 3...
Në një lidhje telefonike për emisionin “Dritare” në News 24, nipi i Klement Balilit, Rigelsi tha se ka qenë...
Klement Balili është vetëdorëzuar në prani të Drejtorit të Përgjithshëm të Policisë së...
Zyrtarisht i shumëkërkuari Klement Balili është në prangat e Policisë së Shtetit. Ministri i Brendshëm...
Pas emërimit të Klement Balilit si funksionar i transporteve në qytetin e Sarandës, opozita nisi vargun e denoncimeve si fillim...
I shumëkërkuari Klement Balili pak orë para dorëzimit në Policinë e Shtetit ka dhënë një intervistë...
Klement Balili ishte zyrtar i administratës shtetërore kur emri i tij u lakua si një nga financuesit e një linjë të...
Media ndërkombëtare i ka kushtuar vëmendje arrestimit të Klement Balilit duke e konsideruar si ”një hap të madh...
Nipi i Klement Balilit, Rigels Balili tregon pse i shumëkërkuari u vetëdorëzua në polici në këtë...
Natën e së mërkurës deri në mëngjesin e së enjtes në Shkodër është organizuar një aksion... | <urn:uuid:02338b7f-e6e3-4e0b-8332-de68b37f77a6> | CC-MAIN-2019-39 | https://direct.botasot.info/tag/klement+balili/ | 2019-09-22T12:16:02 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2019-39/segments/1568514575513.97/warc/CC-MAIN-20190922114839-20190922140839-00140.warc.gz | als | 0.999982 | Latn | 1 | gopher_too_many_end_ellipsis | {"als_Latn_score": 0.9999818801879883} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Rusia bëri një donacion tek Russian Ministry of Demography
3 ditë më parë
Një rezistencë sapo filloi në Hokkaido
4 ditë më parë
Tohoku u sigurua nga Japonia në luftën kundër Rusia
5 ditë më parë
Rusia firmosi një traktat paqeje me Japonia
5 ditë më parë
Rusia sulmoi Tohoku, Japonia
5 ditë më parë | <urn:uuid:0233a5d4-2fea-4a50-8e17-5d76ebf1821b> | CC-MAIN-2015-22 | http://www.erepublik.com/sq/main/news/military/Russia/1 | 2015-05-24T03:20:23 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2015-22/segments/1432207927824.81/warc/CC-MAIN-20150521113207-00141-ip-10-180-206-219.ec2.internal.warc.gz | als | 0.99879 | Latn | 1 | top_2_gram | {"als_Latn_score": 0.9987902045249939} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Lufta kundër dezinformimit është një sfidë globale dhe për këtë arsye është bërë pjesë e dialogut strategjik me Shtetet e Bashkuara, thotë Bujar Osmani, Ministër i Jashtëm i Maqedonisë së Veriut. Në një intervistë për Zërin e Amerikës, ai tha se me ndihmën e Shteteve të Bashkuara, Maqedonia e Veriut do të rrisë kapacitetet e saj për luftën kundër propagandës dhe lajmeve të rreme që synojnë destabilizimin e rajonit. Zoti Osmani foli edhe për përpjekjet për përfshirjen e pakicës bullgare në Kushtetutën e Maqedonisë së Veriut, që është një pengesë për anëtarësimin e vendit në Bashkimin Evropian.
Zëri i Amerikës: Zoti Osmani, të hënën këtu në Uashington, ju keni nënshkruar një memorandum me të dërguarin e posaçëm të Departamentit të Shtetit, James Rubin për luftën kundër dezinformimit. Maqedonia e Veriut është e njohur për praninë e disa qendrave të përhapjes së lajmeve të rreme në internet që janë nxitur nga Rusia. A keni një strategji kundër dezinformimit?
Bujar Osmani: Sigurisht që kjo është një sfidë e kohëve të reja dhe ne kemi strategjitë kombëtare për ballafaqimin me këtë sfidë. Mirëpo, është e pamjaftueshme që këtë luftë globale ta bëjmë vetëm. Prandaj, kjo çëshje është bërë pjesë e rëndësishme e dialogut strategjik me Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Pas disa javësh ne do të shënojmë një vjetorin e fillimit të dialogut strategjik, të cilin e kemi kthyer në një plan veprimi dhe është bërë program i qeverisë së Maqedonisë së Veriut dhe institucioneve që kryejnë obligimet e tyre në kuadër të këtij plani. Lufta kundër dezinformatave, lajmeve të rreme, propagandës ka qenë një prej temave të rëndësishme të dialogut strategjik, që e filluam vitin e kaluar, dhe tani vetëm po operacionalizohet, jo vetëm përmes nënshkrimit të këtyre memorandumeve, por edhe zbatimit të tyre, duke krijuar kapacitete, njohuri, dije të institucioneve dhe njerëzve përkatës për ballafaqim me këtë sfidë.
Zëri i Amerikës: Cilat janë disa nga vështirësitë në përpjekjet kundër dezinformimit, duke marrë parasysh që kjo është një sfidë edhe për vendet e tjera të rajonit?
Bujar Osmani: Sigurisht, Ballkani Perëndimor ka qenë tokë pjellore, nëse mund ta them, për një luftë dezinformatash. Aty janë krijuar qendra që më përpara, të cilat janë burim i informacioneve të rreme ose propagandës që është në funksion të destabilizimit të rajonit. Situata është përkeqësuar edhe më tepër nga agresioni rus në Ukrainë, pasi këto qendra ekzistuese intensifikuan aktivitetet e tyre. Maqedonia e Veriut tashmë është anëtare e NATO-s, që do të thotë se ajo nuk ka obligime vetëm për sigurinë e saj por edhe atë të rajonit dhe të aleancës. Tani kemi edhe një rol rajonal si kontribues i stabilitetit në rajon. Kjo na jep obligime shtesë për t'u bërë pjesë e këtyre kapaciteteve ndërkombëtare për të luftuar këtë sfidë. Mendoj se në këtë drejtim, bashkëpunimi me Shtetet e Bashkuara të Amerikës është ajo që duhet bërë, mbi të gjitha për të ndërtuar kapacitetet për një luftë afatgjatë me këto sfida të reja, të cilat nuk besoj se do të përfundojnë nesër ose pasnesër. Kjo do të jetë një sfidë e vazhdueshme, e cila vetëm në aspektin e teknologjisë dhe mënyrës së qasje do të modernizohet më tepër dhe do të bëhet më e rrezikshme. Ne duhet të jemi të përgatitur që të ballafaqohemi me këto sfida.
Zëri i Amerikës: Zoti Osmani, në takimin e delegacionit maqedonas me Sekretarin e Shtetit Blinken u diskutua edhe për luftën kundër korrupsionit dhe përmirësimin e gjyqësorit. Në Maqedoninë e Veriut së fundmi janë shtuar kritikat ndaj gjyqësorit, gjendjes së sundimit të ligjit dhe shkallës së korrupsionit. Cili është reagimi juaj ndaj këtyre kritikave?
Bujar Osmani: Nuk ka mekanizëm më të mirë për luftën kundër korrupsioni sesa hapja e kapitullit 23 dhe 24 me Bashkimin Evropian. Janë provuar të gjitha format e tjera, janë miratuar ligje që kanë mbetur të shkruara në letër dhe nuk janë zbatuar ose që nuk kanë sjellë rezultatin e duhur. Ndonëse ka patur një përparim në luftën e korrupsionit në Maqedoninë e Veriut krahasuar me gjendjen që ishte para 10, 20 viteve, kjo nuk ka kënaqur pritshmëritë e njerëzve. Unë mendoj se, jo vetëm në rajon por edhe në botë, nuk është krijuar një mekanizëm më ti mirë, më efikas, më profesional sesa mekanizmat e procesit të negocimit me Bashkimit Evropian. Prandaj, ne po kthehemi tek thelbi. Nuk po trajtojmë simptomat e këtij problemi, por dëshirojmë të gjejmë shkaktarët rrënjësor të tij. Pra, zhbllokimin e procesit të integrimit në Bashkimin Evropian. Në momentin kur do të hapen kapitujt 23 dhe 24, të cilët mbyllen në fund të negociatave, të gjitha mekanizmat, reflektorët, mikroskopët e Bashkimit Evropian do të vijnë në Maqedoninë e Veriut për të diktuar çdo pikë më të vogël të korrupsionit dhe t'i kërkojë llogari institucioneve të shtetit nëse ato nuk do të përgjigjen si duhet. Unë mendoj se ne këtu duhet të vendosim shpresën tonë, jo në krijimin e mekanizmave të rinjë, por në aktivizimin e atyre ekzistues, të cilët janë dëshmuar në vendet anëtare të Bashkimit Evropian.
Zëri i Amerikës: Zoti Osmani, çështja e përfshirjes së pakicës bullgare në Kushtetutë vazhdon të jetë një pengesë për anëtarësimin e Maqedonisë së Veriut në Bashkimin Evropian. Opozita ka kundërshtuar përpjekjet në Parlament për ndryshimin e Kushtetutës, duke e bërë të pamundur sigurimin e 80 votave të nevojshme për ta arritur këtë. Si mund të zgjidhet kjo çështje?
Bujar Osmani: Mendoj se dalëngadalë po kristalizohet debati në Maqedoninë e Veriut, ose po polarizohet debati mes atyre që mbështesin Bashkimin Evropian, që nënkupton aktivizimin e mekanizmave për luftën kundër korrupsionit, shtetin e së drejtës, marrëdhëniet ndëretnike, të gjyqësorit dhe atyre që janë kundër Bashkimit Evropian, që duan që të ketë një terr në vend sa i takon identifikimit të korrupsionit, luftës ndaj korrupsionit e kështu me radhë, por edhe që mund të ofrojnë alternativa lindore. Pra, si rallë herë po polarizohet debati në mënyrë të qartë mes atyre që janë për Eurovën dhe atyre që janë saj dhe kundër Shteteve të Bashkuara. Unë mendoj në këtë debat të qartësuar do të duhen partitë politike, përfshi edhe deputetët në kuadër të partive politike, të tregojnë qartë se në cilin kamp duan të jenë. Dhe mendoj që kur debati do të shtrohet kështu pak do të kenë guximin që të dalin para qytetarëve të tyre dhe të thonë se ne duam Maqedoninë e Veriut të izoluar, ne e duam Maqedoninë e Veriut në miqësi me Bjellorusinë, me Federatën Ruse apo me shtete të tjera të asaj zone dhe në këtë mënyrë unë besoj se ne do të arrijmë deri tek shumica e nevojshme për ndryshimet kushtetuese për shkak se kjo do të përcaktojë edhe kahjen e lëvizjes së shtetit.
Zëri i Amerikës: A do të thotë kjo se çështja nuk do të zgjidhet derisa të zhvillohen ndoshta zgjedhje të tjera?
Bujar Osmani: Jo. Unë mendoj që duhet dhe do të përfundojë ky proces para zgjedhjeve të ardhshme të cilat janë në termin të rregullt diku në pranverë të vitit 2024, dhe mendoj që do të ishte në dëm të shtetit nëse lejojmë që zgjedhjet e ardhshme të jenë nën frymën e ndryshimeve kushtetuese për shkak se kjo do të përkeqësojë edhe më tepër retorikën nacionaliste, anti-evropiane në vend që do i bënte dëm afatgjatë shtetit. Kujtoj se tani është koha, tani kemi mandatin për të mbyllur këtë proces e më pas zgjedhjet do të jenë garë mbi atë se kush ofron program më të mirë ekonomik, kush ofron rrugë më të shpejtë për hapjen dhe mbylljen e kapitujve drejt Bashkimit Evropian, standart jetësor, rroga, vende të reja të punës. Domethënë një normalizim i diskursit brenda në shtet. E kundërta, mosmbyllja e ndryshimeve kushtetuese deri atëherë do e kthejë Maqedoninë e Veriut në një diskurs të viteve 90 për fat të keq që nuk i kanë sjellë asgjë këtij shteti.
Zëri i Amerikës: Ka patur thirrje nga disa parti shqiptare edhe për zevëndësimin e termit "20 për qind" në Kushtetutën së Maqedonisë së Veriut me fjalët gjuha shqipe. A mund të debatohet kjo çështje në kuadër të diskutimit për përfshirjen e pakicës bullgare në Kushtetutën e vendit tuaj?
Bujar Osmani: 20 përqindëshi ishte pjesë e përpjekjeve për të arritur Marrëveshjen e Ohërit dhe është përdorur si term, edhe pse në substancë nuk krijon ndonjë vështirësi për shkak se nënkupton komunitetin shqiptar, në atë kohë për t'u pranuar më lehtë nga komuniteti maqedonas është riemëruar ashtu që të kalonte më lehtë marrëveshja në vrullin e luftës që ishte në vend. Tani ky 20 përqindsh është bërë shqetësues për shoqërinë për shkak se e ka shndërruar procesin e regjistrimit të popullatës në proces politik e jo në proces statistikor, për nevojat e politikave jo të politikës. Për fat të keq, tek ne regjistrimi është edhe në shërbim të politikës. Prandaj tani në debatin e përgjithshëm edhe partitë maqedonase e kanë kuptuar se kanë bërë gabim asokohe kur kanë insistuar që të vishet me një emërim tjetër për shkak se tani po krijon tensione, telashe të tjera dhe ata janë për tërheqjen e këtij 20 përqindëshi dhe emërimin ashtu si duhet gjuha shqipe, komuniteti shqiptar. Mirëpo sigurisht që do të ketë elementë që do të duan të keqpërdorin tani në këtë debat, duke penguar inkuadrimin e bullgarëve në kushtetutë, të përdorin si alibi kërkesën për ndryshimin e 20 përqindëshit dhe të thonë 'ja shqiptarët po e pengojnë rrugën evropiane të vendit'. Unë mendoj se nëse do të ketë vullnet politik nga të gjithë për ta bërë tani bashkë me ndryshimet kushtetuese është e mirëseardhur dhe unë mendoj që do lehtësojë shumë komunikimin e brendshëm në shtet. Nëse do të tentohet të përdoret si alibi kujtoj se tani duhet t'i japim prioritet ndryshimeve kushtetuese që kanë të bëjnë me hapjen e kapitujve 23 dhe 24 që kanë të bëjnë me shtetin ligjor, luftën kundër korrupsionit. Mendoj se kjo është e rëndësishme dhe urgjente për vendin e pastaj në proces do t'i rregullojmë edhe çështjet e tjera.
Zëri i Amerikës: Maqedonia e Veriut ka kryesinë e radhës të Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë. Siguria e Evropës vazhdon të kërcënohet nga agresioni i Rusisë në Ukrainë për më shumë se një vit. Çfarë masa po ndërmerrë OSBE-ja për të ndihmuar civilët në Ukrainë dhe për zgjidhjen e këtij konflikti?
Bujar Osmani: Maqedonia e Veriut ka marrë kryesimin me OSBE-në në kohët më të vështira dhe më sfiduese. Sigurisht që Ukrania është prioriteti numër një dhe prioritet që do ta kemi përgjatë gjithë kryesimit deri në fund të këtij viti. E dini që Federata Ruse për shkak se organizata është e bazuar në konsensus, ka bllokuar prezencën tonë zyrtare atje duke i mbyllur dy misionet e mëdha të OSBE-së në Kiev. Mirëpo ne nuk jemi dëshpëruar në këtë drejtim por kemi gjetur mënyra sesi t'i tejkalojmë këto bllokada ruse. Dhe prandaj kemi aktivizuar atë që e quajmë Program Mbështetës për Ukrainën, duke u financuar nga vendet pjesëmarrëse të OSBE-së, jo nga buxheti i unifikuar për shkak se kjo kërkonte konsensus nga 57 vendet anëtare. Ne kemi aktivizuar një mekanizëm të rikthimit vetëm me vullnetin e vendeve që mbështesin këtë iniciativë. Deri tani janë paraqitur mbi 25 shtete të cilat kanë treguar gadishmëri për ta financuar këtë projekt dhe tani ne po rikthemi në Ukrainë ashtu siç kemi qenë në aspekt të detyrave, në aspekt të kapaciteteve por tani nga burime të tjera të financimit. Çfarë duhet të them me këtë? Pavarësisht bllokimit dhe paralizimit të organizatës që e bëjnë disa vende anëtare, organizata po tregon rezistencë dhe kreativitet për t'i dalë në ndihmë vendeve të veta pjesëmarrëse edhe në forma të tjera dhe ashtu do të veprojmë deri sa të gjejmë një mënyrë tjetër për të funksionuar. | <urn:uuid:0233a71a-97fb-42b1-9494-aad2c68870d0> | CC-MAIN-2023-23 | https://www.zeriamerikes.com/a/7085520.html | 2023-06-04T04:15:22 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2023-23/segments/1685224649439.65/warc/CC-MAIN-20230604025306-20230604055306-00308.warc.gz | als | 0.999917 | Latn | 2 | {"als_Latn_score": 0.9999173879623413} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 3
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
95 min 2005 4.1 / 54
Viti: Jan 1, 2005
Gjuha Origjinale: EN
Popullariteti: 14.718
Shikime: 2119
Pershkrimi
Rusia është në prag të asgjësimit bërthamor dhe ka vetëm një njeri që mund ta shpëtojë: një operativ elitar i Forcave Speciale të SHBA-së, i cili është urdhëruar të çaktivizojë një termocentral bërthamor Çeçen, para se terroristët të vendosnin një reaktor funksional. | <urn:uuid:0233a73d-0333-4cc6-bb49-17b4a386b785> | CC-MAIN-2021-43 | https://dvdshqip.com/movie/2686-the-marksman | 2021-10-26T05:32:54 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2021-43/segments/1634323587799.46/warc/CC-MAIN-20211026042101-20211026072101-00481.warc.gz | als | 0.999975 | Latn | 5 | line_punct_ratio | {"als_Latn_score": 0.9999748468399048} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Një tërmet prej 7.8 ballësh me epiqendër Gaziantepin ka goditur Azinë, duke shkaktuar dëme të jashtëzakonshme.
Tërmeti me bazë në Turqi është ndjerë edhe në shtetet fqinje, si Siri dhe Libi.
Derisa në Turqi numri i viktimave ka shkuar në mbi një mijë, dhe i të vdekurve në mbi 200, shifra pothuajse të tmerrshme janë edhe në Siri.
Ministria e Shëndetësisë në Siri ka njoftuar se deri më tani janë shënuar 237 të vdekur, ndërsa mbi 400 persona mbesin akoma të pagjetur.
Ndërkohë, mediat ndërkombëtare dhe qytetarët kanëpostuar në rrjete sociale pamje nga momenti i tërmetit. | <urn:uuid:0233b742-0851-46bc-9fb7-49a926e5cafe> | CC-MAIN-2023-14 | https://www.kosovarja-ks.com/termeti-ne-turqi-ndjehet-edhe-ne-shtetet-fqinje-mbi-200-te-vdekur-ne-siri/ | 2023-03-23T02:40:43 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2023-14/segments/1679296944606.5/warc/CC-MAIN-20230323003026-20230323033026-00361.warc.gz | als | 0.999993 | Latn | 1 | {"als_Latn_score": 0.9999933242797852} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 3
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Gruaja e Astrit Deharit, Arta Boshtraj-Dehari, ka publikuar disa fjalë emocionuese pas publikimit të raportit të Institutit zviceran.
Ajo ka publikuar një fotografi të vajzës së vogël, duke folur në emër të saj, shkruan Reporteri.net.
"Babi, sot u vërtetua ajo qa ne kemi besuar deri më sot. Gjaku yt nuk falet! Pse ma humbën mundësin të të njohë, ta kemë pranë, t'ia ndjej aromen e ta thërras Baba", ka shkruar Arta Boshtraj-Dehari.
Ndërkohë, babai dhe nëna e Astrit Deharit kanë kërkuar që rasti i djalit të tyre të zbardhet dhe të gjendet, siç theksojnë ata, vrasësi i djalit të tyre. | <urn:uuid:0233c86b-f704-4cae-9c0b-f8890ec074e2> | CC-MAIN-2020-40 | https://aab-edu.net/media/gazetaknn/gruaja-e-astritit-ne-emer-te-vajzes-se-vogel-pse-me-humben-te-drejten-te-te-njohe/ | 2020-09-21T15:41:09 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2020-40/segments/1600400201826.20/warc/CC-MAIN-20200921143722-20200921173722-00643.warc.gz | als | 1.000002 | Latn | 1 | {"als_Latn_score": 1.0000016689300537} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 0,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Hapėsira ajrore e Kosovės do tė kontrollohet nga Hungaria
Hungaria qė nga viti i ardhshėm do tė marrė pėrsipėr kontrollin e fluturimeve mbi hapėsirėn e lartė ajrore tė Kosovės, pėrkatėsisht mbi 9 mijė e 600 metra.
Lajmi ėshtė bėrė i ditur nga sekretari i shtetit nė Ministrinė hungareze tė Punėve tė jashtme Zholt Nemet i cili u shpreh se Hungaria do tė kontrollojė hapėsirėn ajrore tė Kosovės me kerkesė tė Kėshillit Veriatlantik i cili ėshtė organ i NAT0-s. Pėr kontrollin e kėsaj hapėsire shfaqi interes edhe Shqipėria e cila me sa duket nuk do ta ketė kėtė mundėsi. /albeu.com/ | <urn:uuid:0233cc1d-445a-4f78-8be3-6a4dfd14489b> | CC-MAIN-2013-20 | http://www.albeu.com/kosove/hapesira-ajrore-e-kosoves-do-te-kontrollohet-nga-hungaria/78593/ | 2013-05-20T03:14:13 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2013-20/segments/1368698222543/warc/CC-MAIN-20130516095702-00082-ip-10-60-113-184.ec2.internal.warc.gz | als | 0.99865 | Latn | 1 | {"als_Latn_score": 0.9986498951911926} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Britania e Madhe nuk ka raportuar më raste të mpiksjes së rrallë të gjakut te…
Browsing: Bota
Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve në SHBA u bën thirrje të gjitha grave…
Mesazhi më i rëndësishëm Të dashur skeptikë të vaksinimit, mendojeni edhe njëherë, që të vaksinoheni. …
Administrata Amerikane e Ushqimit dhe Barnave pritet të autorizojë një dozë të tretë të vaksinës…
Kryeministrja e Zelandës së Re, Jasinda Ardern, deklaroi se kufijtë e vendit do të qëndrojnë…
Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) njoftoi fillimin e testimit në masë të tre ilaçeve për…
Një helikopter turistik me 16 persona në bord është rrëzuar në një liqen në Lindjen…
Dy persona në Kalabri dhe një në Sicili kanë humbur jetën si pasojë e flakëve.…
E rëndë/ “Kanë ADN-në e gjarprit, do të bëheshin përbindësha”, babai vret pa mëshirë dy fëmijët e tij
Një ngjarje e rëndë është regjistruar në Meksikë, ku një 40-vjeçar akuzohet për vrasje pasi…
Turqia bën të detyrueshme marrjen e vaksinës antiCovid për stafet dhe nxënësit në shkollat e…
Deputeti Igor Redkin nga Lindja e Largët e Rusisë ka thënë se “rastësisht” qëlloi për…
Një studim i bërë në Shtetet e Bashkuara të Amerikës tregoi që vaksina Moderna është… | <urn:uuid:0233e4e6-6089-4c29-b5b6-5b0ece5479bd> | CC-MAIN-2021-39 | https://www.strugalajme.com/bota/ | 2021-09-21T00:12:02 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2021-39/segments/1631780057119.85/warc/CC-MAIN-20210920221430-20210921011430-00145.warc.gz | als | 0.99982 | Latn | 4 | line_punct_ratio | {"als_Latn_score": 0.9998202919960022} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
|
Rezultatet e pranimit per ne universitet
|
10/09/2011 02:05
||
Gazetar:
E. Vogli
|
Jane publikuar rezultatet e pranimit ne shkolle te larte.
Ministria e Arsimit ka publikuar rezultatet e pranimit te fakulteteve ne te gjithe vendin per maturantet e sivjetshem. Ju mund te shikoni listen me poshte: REZULTATET
|
Zënia e trotuareve
02/07/2015 08:06
|
Policia Bashkiake në aksion
|
Radhët në zyrat e Aleat
02/07/2015 08:34
|
Aplikimi për pasaportë biometrike
|
Radhët në zyrat e Aleat
02/07/2015 08:25
|
Aplikimet për pasaportë biometrike
|
Pastrimi i përroit
01/07/2015 10:12
|
Sërish shfaqen shkurret
|
Rikonstruktohet Drejtoria e Bujqësisë
01/07/2015 10:36
|
Godina e re me ambjente bashkëkohore | <urn:uuid:02340bbf-3396-4375-a787-05c0e7cc9ae8> | CC-MAIN-2015-27 | http://4plusmedia.tv/DisplayNews.aspx?newsid=02e7dbb3-f116-4b0c-a822-a4fa09d8a7a2 | 2015-07-02T16:29:54 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2015-27/segments/1435375095632.21/warc/CC-MAIN-20150627031815-00258-ip-10-179-60-89.ec2.internal.warc.gz | als | 0.99939 | Latn | 1 | dup_line_frac | {"als_Latn_score": 0.9993898868560791} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
FOTO, VIDEO/ Gaz, krisma… Kjo është kontrata e Edi Ramës me qytetarët? February 27, 2019February 27, 2019041 Share this:TwitterMoreFacebookLike this:Like Loading...Related | <urn:uuid:02342310-579b-4bfa-aeff-b01d286a73ed> | CC-MAIN-2021-49 | https://shijaktv.al/2019/02/foto-video-gaz-krisma-kjo-eshte-kontrata-e-edi-rames-me-qytetaret/ | 2021-12-08T07:03:44 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2021-49/segments/1637964363445.41/warc/CC-MAIN-20211208053135-20211208083135-00033.warc.gz | als | 0.893246 | Latn | 1 | top_4_gram | {"als_Latn_score": 0.8932459354400635, "eng_Latn_score": 0.029233543202280998} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 0,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Majlinda Zeka u bë e njohur për publikun si e dashura e reperit kosovar, Majk.
Nga kjo lidhje, Majlinda dhe Majku kanë një djalë të quajtur Roan, por i cili fatkeqsisht rritet me prindërit e ndarë, shkruan ORAinfo.
E pas ndarjes së tyre, djali po qëndron me nënën, por që ditëve të fundit patëm një përplasje në rrjetet sociale mes Majlindës e Majkut.
Por, kjo duket se nuk e ka penguar Majlindën që të vazhdojë jetën si më së miri.
Sot ajo ka publikuar një foto e shtrirë me Roanin, ku në pjesën e sipërme shfaqet e zhveshur./ORAinfo/
Lajme të tjera | <urn:uuid:023438c3-ab68-4a9d-88a5-fc9394c16bc4> | CC-MAIN-2021-25 | https://orainfo.net/godet-majlinda-publikon-foto-e-zhveshur-e-shtrire-me-mashkullin-e-saj/ | 2021-06-23T21:59:55 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2021-25/segments/1623488540235.72/warc/CC-MAIN-20210623195636-20210623225636-00546.warc.gz | als | 0.999489 | Latn | 8 | {"als_Latn_score": 0.9994894862174988} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 0,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Mirësevini Në Lojërat Pornografike Falas ku kemi një nga koleksionet më gjithëpërfshirëse të lojërave për të rritur që do të gjeni ndonjëherë në internet. Ky koleksion është gjithëpërfshirës në shumë mënyra. Para së gjithash le të flasim për mënyrat teknike në të cilat faqja jonë e internetit është për të gjithë. Ne krijuam platformën ku mund të shijoni lojëra për të rritur në internet nga çdo pajisje që mund të përdorni. Ne po flasim për kompjuterët dhe të gjitha pajisjet mobile që janë të njohura këto ditë. Kjo për shkak se ne shfaqim vetëm LOJËRA HTML5 në këtë koleksion të cilat janë e ardhmja e lojrave për të rritur., Ata janë ndër-platformë nga, por edhe kështu kemi marrë kohë për të provuar çdo gjë para se të ngarkuar në mënyrë që ju nuk do të ketë ndonjë surpriza të pakëndshme të luajtur në gjysmë të rrugës përmes lojës vetëm që të ketë atë të mbyllur në mes për shkak të ndonjë gabimi. HTML5 po vjen me shumë karakteristika të tjera që janë përmirësuar gjatë gjeneratës së fundit të lojërave për të rritur. Ju do të merrni për të shijuar grafikë më të mirë dhe ju do të merrni edhe për të rregulloje çdo gjë në lidhje me lojë nga mënyra personazhet janë në kërkim të mënyrës fantazi kalon nëpër.
Duke folur për fantazinë kjo është mënyra tjetër për të cilën ne jemi gjithëpërfshirës. Ne po vijmë me të gjitha kategoritë e pornografisë që mund të mendoni, duke përfshirë disa që janë edhe më të rralla, por që do të kënaqin lojtarë të caktuar mbi kufirin. Dhe përfshirja do të thotë që ne kemi lojëra si për burrat ashtu edhe për gratë pa marrë parasysh seksualitetin e tyre. Do të gjeni gjithçka që ju nevojitet edhe nëse jeni të drejtë, homoseksual, lezbike, biseksual, bi-kurioz dhe madje edhe nëse jeni në lidhje transeksuale. Vetëm eja dhe eksploro këtë botë me ne sonte.
Kur kemi krijuar këtë faqe, ne e dinim se çfarë lojëra për të kërkuar dhe si për të organizuar ato në mënyrë që kushdo që vjen në faqen tonë do të gjeni atë që ata kanë nevojë në sekonda. Para së gjithash, ne e ndamë koleksionin tonë në katër seksione kryesore. Ju mund të drejtë, homoseksual, lezbike dhe lojra trans. Ju mund të kontrolloni kuti në mënyrë që ju do të shihni vetëm lojërat që ju jeni të interesuar në. Dhe pastaj kemi etiketuar gjithçka, ka kaq shumë etiketa në faqen tonë për çdo lojë sa do të jetë e lehtë për ju vetëm të përdorni shiritin e kërkimit duke kërkuar një fjalë kyçe në lidhje me fantazinë tuaj., Ne kemi gjithçka nga adoleshentët dhe twinks Për MILFs dhe daddies sheqerit, ne kemi gf përvojë lojra dhe gay dating simulators, por EDHE BDSM në të gjitha format e saj, të cilat përfshijnë femdom lezbike, cuckolding poshtërim dhe trajnim motër. Ne madje kemi shumë lojëra pornografike parodi në të gjitha kategoritë e seksualitetit, të cilat do t'ju lejojnë të qij personazhe të famshëm, nga Elsa dhe Lois Griffin deri tek babes anime ose chicks nga Avengers.
Të gjitha këto lojëra po vijnë tek ju në stile të shumta gameplay. Disa janë duke ofruar një përvojë të drejtpërdrejtë seksuale me disa seanca të mrekullueshme seksi POV. Të tjerët po vijnë me disa botë KOMPLEKSE RPG në të cilat do të shijoni ndërveprime përmes seksit dhe dialogut. Ne madje kemi lojëra të bazuara në tekst të cilat janë romane grafike me skena seksi dhe histori të mrekullueshme erotika. Dhe ne po punojmë për zbatimin e lojërave të reja seksuale multiplayer në sit për t'ju dhënë një përvojë në komunitet.
Kurdoherë që dëshironi të luani disa lojëra në faqen tonë, gjithçka që ju nevojitet është qasja në internet. Kjo dhe një pajisje e cila mund të ekzekutojë një shfletues të përditësuar. Ju filloni lojra dhe pastaj vetëm të luajë. Është kaq e thjeshtë. Asnjë reklamim ndërhyrës dhe rreziku i heqjes dorë nga të dhënat tuaja personale në një faqe pornografike. Asnjë shkarkim dhe këst që mund të shkojë keq në shumë mënyra. Dhe nuk ka lojëra demo për të ju vë në lojë dhe pastaj vetëm xhiruar ju off. Gjithçka që kemi po vjen tek ju në mënyrat më të ndyra dhe do t'ju japë kaq shumë arsye për të sperma, shiringë ose çfarëdo që bëni kur keni një orgazmë., Leviz gameplay tuaj këtu dhe të gëzojnë çdo gjë në mënyrën më immersive. | <urn:uuid:02345cb7-e8d8-457f-a1d6-0721d4566a3f> | CC-MAIN-2022-40 | https://juegospornogratis.games/sq/ | 2022-10-06T15:59:54 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2022-40/segments/1664030337853.66/warc/CC-MAIN-20221006155805-20221006185805-00496.warc.gz | als | 0.999465 | Latn | 2 | {"als_Latn_score": 0.9994646906852722} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 0,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
Ndryshimet e sotme në statut e kanë bërë Grigjën me krahë. Salla e mbledhjes nuk i ishte dukur kurrë më e bukur se sot. Shumë kolegë të saj …
Sot Doktori në parlament vendosi të bënte kameramanin. Më në fund ai kishte zbuluar se si filmohet në celular dhe vendosi ta provojë. Ndezi celularn, ju …
Sot në takimin me zonjën Mogherini, Grigja e kishte të vështirë të kuptonte se kush duhet të shkonte në takim. Luli mungonte kështu që në vend të …
Pas lajmit për rekomandimin për hapjen e negociatave, Grigja nxitoi të sqarojë demokratët për rëndësinë e kësaj ngjarjeje dhe cili është kontributi …
Pas lajmit se Shqipëria do të marrë rekomandim pozitiv për hapjen e negociatave, Grigja pati një komunikim me Salianusin për shqetësimet që janë …
Pas fillimit të bombardimeve nga forcat aleate në Siri, Ministri i Jashtëm I Shqipërisë dhe ajo e Mbrojtjes përshëndetën sulmin dhe mbështetën dhe …
Pas zhurmës së ditëve të fundit rreth kërkesave që pretendohet se ka pasur nga ambasadori amerikan për arrestimin e Metës dhe ambasadores Vlahutin për …
Pasi të rinjtë e Forumit Rinor të PD dhe ata të LSI shkuan të vendosin një postobllok tek shtëpia e Ramës në Surrel, Grigja i shkroi e shqetësuar …
Grigja sot u përpoq të ruante staturën e saj serioze në Kuvend, edhe pse ju kërkua gjithë femrave të kontribuonin për futjen e miellit në sallë. Për …
Grigja sot vendosi të qajë hallet me Salianusin për një problem që ka të bëjë me shpërthimet që po ndodhin brenda PD, dita ditës lidhur me fjalorin … | <urn:uuid:0234d9f8-51b1-457a-bfef-2c7d91706ebb> | CC-MAIN-2018-17 | http://www.gazetatema.net/category/antena/ | 2018-04-22T00:37:11 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2018-17/segments/1524125945484.57/warc/CC-MAIN-20180422002521-20180422022521-00142.warc.gz | als | 0.999199 | Latn | 1 | line_punct_ratio | {"als_Latn_score": 0.9991992115974426} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 0,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Aktuale
Aktualitete, Lajme dhe aktivitete nga Ikre Thun
Lindja e Muhamedit alejhi selam
BismiLahirrahmanirrahim
Falenderimet, Lavdërimet, Adhurimet, Hamdi i qoftë vetëm Allahut xh.sh, ndërsa salavatet dhe selamet të përzemërta ia dërgojmë shëmbëlltyrës sonë Muhamed Mustafas a.s, familjes së tij, shokëve të tij dhe të gjithë atyre të cilët e ndjekin rrugën e tij deri në ditën e gjykimit. Allah na bëjë prej tyre. Amiin!
Vëllezër të dashur besimtar e ju motra të nderuara, Tema të cilën fillimisht do ta përkujtoja veten time pastaj InshaAllah do t'ju përkujtoi edhe juve ka të bëjë me temën: Lindja e Muhamedit alejhi selam.
Vëllezër të dashur dhe motra të nderuara, në një periudhë të historisë, në vendin më të bekuar, në një kohë ku mbretëronte xhahiljeti (injoranca), padrejtësia, ku i pasuri e kishte fjalën, i forti mbizotëronte mbi të dobëtin ndërsa njerëzimi prisnin lindjen e re e cila do të largonte padrejtësinë dhe tiraninë, do ti vendoste punët në binarët e tyre, do t'ia kthente njerëzimit dinjitetin dhe nderin e tij, do të ngarriste njerëzimin nga nënçmimi dhe poshtërimi në krenari dhe zhvillim.
Kështu që në atë vend të bekuar, në një periudhë ku ishte kulmi i xhahiljetit (injorancës), mosbesimi në Zotin e vërtetë më datë 12 Rebiul Evvel (20 prill 571) lindi Muhamedi alejhi selam ku me të rilindi dhe besimi i drejtë, dija, kultura, civilizimi, drejtësia dhe zhvillimi.
Këtë vitë dita e lindjes së Muhamedit alejhi selam është ditën e mërkurë më datë 27 shtator 2023, ku për ne, fëmijët dhe familjet tona, kjo datë duhet të jetë një rilindje e veprave tona ku duhet të marrim veten tonë në pyetje të pendohemi nga veprat e liga dhe të bëjmë vepra të mira përndryshe nuk përfitojmë dot nga rikujtimi i lindjes së Pejgamberit alejhi selam.
Vëllezër të dashur dhe motra të nderuara, Allahu xh.sh për Muhamedin alejhi selam thotë:
لَّقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَ نَةٌ
"Tashmë padyshim që tek i Dërguari i Allahut (Muhammedi sal-lAllahu 'alejhi ue sel-lem) ju keni një shembull mjaft të mirë për ta ndjekur,..." (Kuran 33, 21)
Pra Muhamedi alejhi selam është shembull për mbarë njerëzimin në çdo çështje të madhe, të vogël madje dhe të imët të jetës sonë, për atë, na është përcjell te ne në detaje jeta dhe veprimtaria e tij nga shokët e tij bile edhe jeta më intime e tij nga gratë e tij që janë edhe nënat e besimtarëve musliman.
Vëllezër të dashur dhe motra të nderuara, sahabët (shokët e Muhamedit alejhi selam) e kuptuan që ai ishte shembulli më i mirë për suksesin e jetës së njeriut, e ndoqën atë në çdo hap dhe arritën të bëhen shembull, u bënë të dashurit e Allahut xh.sh, ua dhanë të drejtat grave, i liruan robërit, e zhvilluan dijen, sollën siguri në botë, pra zhvilluan njerëzimin në çdo aspekt të jetës së tij, ndërsa edhe sot e kësaj dite Muhamedi alejhi selam, shokët e tij dhe muslimanët e sinqertë dhe të drejtë me sjelljen e tyre janë udhërrëfyesit e dijes, sjelljes dhe zhvillimit të njerëzimit.
Vëllezër të dashur dhe motra të nderuara, shëmbëlltyra në Islam është ndër çështjet shumë të rëndësishme, që duhet ne atë të kultivojmë dhe zhvillojmë në vazhdimësi, në shtëpi, në shkollë, universitetet, xhami, media që umeti (muslimanët) të shndrisin, sidomos sot ku me të madhe luftohet që ta nënvlerësojnë rolin e prindërve, hoxhallarëve, mësuesve dhe profesorëve, duke i paraqitur si shëmbëlltyrë të pasurit, politikanët, këngëtarët, sportistët dhe të ngjashëm me to.
Duhet të dimë diçka: dot nuk mundemi të kthejmë rëndësinë, peshën dhe dinjitetin e prindërve, hoxhallarëve dhe mësuesve pa mos e praktikuar vet vlerën në të cilën i ftojnë prindërit fëmijët e tyre, mësuesit nxënësit e tyre dhe hoxhallarët xhematin e tyre.
Sot me të madhe përhapet dija dhe vlerat etike, mësuesit, prindërit dhe të tjerët i dëgjojnë ato, emocionohen për një moment dhe nuk e praktikojnë atë dije dhe vlerë etike në jetën e tyre të përditshme, për atë vazhdojmë të dobësohemi dhe të degjenerohemi dhe nuk do të përmirësohemi deri sa të praktikojmë atë dije dhe vlerë na vet pastaj të tjerët nuk duhet as ti thërrasim në të, ata vet do na ndjekin se më shumë ndikon puna dhe sjellja se sa fjala.
Allahu xh.sh për këtë thotë:
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ $ كَبُرَ مَقْتًا عِندَ اللَّهِ أَن تَقُولُوا مَا لَا تَفْعَلُونَ
"O ju që keni besuar! Pse e thoni atë që nuk e bëni? Më e urryera është tek Allahu ajo që ju të thoni atë që nuk e bëni. " (Kuran 61, 2-3)
Lusim Allahu xh.sh me emrat e Tija të bukur dhe cilësitë e Tija të larta ta bëj përkujtimin e lindjes së Muhamedit alejhi selam rilindje për ne, për fëmijët tonë dhe mbarë besimtarët musliman, për besimin tonë që ai të jetë më i madh dhe më i fortë, ndërsa për veprat tona largim nga të këqijat dhe shtim i të mirave. Amiin
Hoxhë Azir Aziri
Qendra kulturore IKRE Thun
[www.ikre.ch] | <urn:uuid:0234dbeb-8673-4ad8-8153-e49032e02ba1> | CC-MAIN-2024-10 | https://ikre.ch/blog/lindja-e-muhamedit-alejhi-selam/ | 2024-02-21T18:22:59 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2024-10/segments/1707947473524.88/warc/CC-MAIN-20240221170215-20240221200215-00775.warc.gz | als | 0.999476 | Latn | 1 | {"als_Latn_score": 0.9994760155677795} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 2,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 2,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 3
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
nga James Patterson #Roman; #Mister&Thriller; #Letërsia Amerikane
Përktheu: Ajsela Koka
Përshkrim i shkurtër
Detektivja Lindsej Bokser po ecën me ngarendje përgjatë një rruge piktoreske të San Franciskos, kur një shpërthim eksplozivi trondit zonën. Shtëpia e një manjati interneti përfshihet në çast nga flakët dhe kur Lindsej futet brenda për të kërkuar të mbijetuarit, ndeshet me tre të vdekur. Një foshnjë, që jetonte në atë shtëpi, nuk gjendet, ndërsa një mesazh i mistershëm në skenën e krimit i lë Lindsejin dhe Departamentin e Policisë së San Franciskos krejt të çoroditur.
Më tej, një biznesmen i fuqishëm gjendet i vrarë në rrethana të çuditshme, me një tjetër mesazh misterioz lënë pas nga vrasësi. Lindsej u kërkon mikeshave të saj, Kler Uoshbërnit, nga zyra e kriminalistikës, Asistent Prokurores, Xhill Bernardt dhe reporteres së Chronicle, Sindi Tomas, ta ndihmojnë të zbulojë se kush i kryen këto vrasje dhe përse është i vendosur të ekzekutojë një person në çdo tri ditë.
Fakti më i tmerrshëm është se vrasësi ka vënë në shënjestër njërën prej katër mikeshave, të cilat vetëquhen Gratë e Klubit të Vrasjeve.
Kush prej tyre do të jetë?
Ndërsa hetimet rendin furishëm, Lindsej punon krah për krah me një oficer federal të caktuar për çështjen në fjalë. Në të njëjtën kohë ajo mëson se njëra prej anëtareve të Klubit fsheh një sekret aq të rrezikshëm dhe të pabesueshëm, sa mund t'i shkatërronte të tëra.
Çmimi: 900.00L
Pagesa në dorëzim brenda Shqipërisë. | <urn:uuid:0234f18c-f428-4383-b4f4-5e88209cdb13> | CC-MAIN-2023-50 | https://dritanpublishing.com/product/grada-e-trete/ | 2023-11-28T16:27:03 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2023-50/segments/1700679099892.46/warc/CC-MAIN-20231128151412-20231128181412-00276.warc.gz | als | 0.99999 | Latn | 1 | {"als_Latn_score": 0.9999895095825195} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 1,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 1,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 2
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
|
REFSP421436 - Shitet Apartament 4+1+2, 159 m2 ne zonen e Vasil Shantos, nje nga zonat me te zhvilluara te Tiranes, me te gjitha sherbimet e nevojshme. Zona ploteson te gjitha facilitet e nje jetese me standarte bashkekohore. Apartamenti ndodhet ne katin e peste te nje pallati ekzistues. Ambjenti eshte perdorur si zyre, por mund te perdoret edhe si apartament lehtesisht, per shkak te planimetrise fleksibile qe ka. Organizimi i hapesires eshte i tille: Hyrja eshte e pozicionuar ne qender, duke bere sa me te lehte shperndarjen neper dhoma; ne te majte ndodhet hapesira kryesore, e cila ka dalje ne njerin nga ballkonet dhe gjithashtu komunikon me dy dhomat ne veri te saj; Keto te fundit mund te funksionojne si dy dhoma te vecanta ose si nje hapesire e vetme; Ne te djathte ndodhen dy dhoma te tjera, te cilat kane dalje ne ballkonin e mbyllur me vetrate xhami; dy nyjet higjenosanitare ndodhen ne qender te apartamentit. Orientimi i apartamentit eshte Lindje - Perendim. Te gjitha dhomat jane te pajisura me kondicioner. Ka sistem backup energjie, me inverter dhe bateri. Oxhaku ne dhomen kryesore eshte funksional. Apartamenti ka rrjet te jashtem (LAN), i cili mund te hiqet pa nderhyre ne strukture. Pallati ka mundesine e ndertimit te nje ashensori ne te ardhmen. Apartamenti shitet edhe me te gjitha pajisjet. Per me shume informacione ose per nje vizite ne prone na kontaktoni ne numrin: 0674032997!
|Sipërfaqe totale||159m2|
|Statusi||
|
Aktive
|Lloji i Pronës||Apartament 4+1|
|Kati||5|
|Zona||Vasil Shanto|
|Rruga||Rruga Sulejman Delvina|
|Viti i ndërtimit||1995|
|Kate Gjithsej||5|
Dëshiron Më Shumë Informacion Për Këtë Pronë? Vendos të dhënat në formën e mëposhtëme dhe stafi ynë ju kontakton menjëherë! | <urn:uuid:023549fa-3b4a-409c-86db-3e1e57474b2c> | CC-MAIN-2020-24 | http://realdeal.al/prona/REFSP421436/apartament-4+1-shitje-rruga-sulejman-delvina-vasil-shanto | 2020-05-30T17:37:36 | s3://commoncrawl/crawl-data/CC-MAIN-2020-24/segments/1590347410284.51/warc/CC-MAIN-20200530165307-20200530195307-00007.warc.gz | als | 0.999978 | Latn | 1 | line_punct_ratio | {"als_Latn_score": 0.9999784231185913} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_score": 0,
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_score": 0,
"gemma-3-27b-it_aggregated_score": 1
} | {
"Mistral-Small-3.1-24B-Instruct-2503_aggregated_aggregation": "majority",
"Llama-3.3-70B-Instruct_aggregated_aggregation": "majority",
"gemma-3-27b-it_aggregated_aggregation": "majority"
} |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.